p| bombardeeren
vliegtuigen
apansche stellingen
IEN
Europa en Rusland-Japan
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
m]
De strijd aan den Ebro
H FELLE TAAL IN RUSLAND
ap
ii
-I
Ieder Duitscher zijn
eigen auto
Duitschland krijgt
vleesch te kort
ffl
Laan, Schagen, Tel. 20.
"JINSDAG 2 AUGUSTUS 1938. 81e Jaargang. No. 10637.
'Uitg.-Mij", „hollands Noorderkwartier"
5
fM
tOEP.
r van
10..
>eld
Yolgens berichten uit Keijo heb
ben Sowjetrussische bombardements
vliegtuigen verscheidene aanvallen
«p Koreaansch gebied ten uitvoer
gelegd. In het grensgebied werden
spoorwegen en bruggen bij Keijo ge-
trollen.
Xaar bet Japansche hoofdkwartier
reder meldt, zijn vijf vliegtuigen,
vaaronder enkele bombardements
toestellen, neergeschoten, resp. ge
dwongen tot landen.
Oiik'i#! wordt van Russische zijde mede-
geacflJ, dat de Japanneczen bij de gevech
ten, welke Zondagavond zijn geleverd aan
do erens van Sovjet-Rusland en Mancl-
sjot-;J naar schatting 400 dooden en ge-
t vonden hebben verloren, terwijl zij 5 ka-
hoit-o, 15 machinegeweren en 157 geweren
heb:;u moeten achterlaten.
Do Sovjets hebbent dertien dooden en 55
gewonden te betreuren.
In den avond van den 31 Juli hebben de
Japanneezen met steun van geschut, een
aanval gedaan op een Sovjet-Russische
grenspat'rouille en deze tot voorbij Tsjang
Tsjoo Gene teruggeslagen. Zij drongen 4
km, bet Sovjetgebied binnen en maakten
gebrul» van artillerie en infanterie.
uren later arriveerden Sovjet-Rus-
sistV, versterkingen ter plaatse, die de Ja-
spanneaen van het Sovjetgebied verdreven.
Een Soijetrussische tank en een machine
geweer werden vernield, terwijl een Rus
sische vlieger werd gevangen genomen.
Volgens nicdedeclingen van liet Sovjet-
russiahe hoofdkwartier zijn de Russen niet
®P hei aebied van Mandsjoekwo gekomen.
Zij hebben daarom niet de Japanners kun
nen achtervolgen en omsingelen.
Scherp protest te verwachten.
Het Is, ngt dit bericht, te verwachten, dat
een schut protest zal worden gericht tot
de regiering te Tokio en dat bij die gelegen
beid gewaarschuwd zal worden voor even-
tueelo amijjg gevolgen.
Felle taal uit Moskou.
c "^omolska'ja Prawda" publiceert
Van een Proep jonge Stachanof-
aers uit de „Kalininfabriek", waarin
2iJ o.m. yirijvon;
teenon :lle generaals, die een veldtocht
■wip nM.^llen beginnen moeten beter dan
MocL-p» Wctcn' dat de afstand Tokio—
8tand la,?«?.r is dan:de af"
steek ii»m J waarschuwen:
frren«Hft ®t0®dige vingers niet tusschen de
Sowict T Van 'iet V'erre Oosten van den
jiii- a 'w vingers zoudt gij gemakke-
Tenviii -en kunnon verliezen,
den müJvi ons vandaag voorbereiden op
lus b£llla.risl.ischen f,as van 1 Augus-
voor de -jonge arbeiders, het hoofd
broeders ^m,'ike herinnering van onze
der danrw glfinswachters, die den dood
gine vLÏT.^torven zijn in de verdedi-
meer De. ri 0wiot£ebied bij het Khasa-
iodpren zal koinen, waarop zij voor
fiche L '«oeds der Sowjet-Russi-
met slrnnm n zuhen moeten betalen
Slaapt ™ÜLVan. hun vuile bloed.
R
en
*1
I®-
sr
n
i
T
D
stry4|
zijn v'redeS dierbare broeders. Wij
ben een «Jimenschen, maar wij heb-
ach-es van ,lge iöu^en- zullen ons het
Moordenaars herinneren.
Vr«de of oorlog?
Jansen staan vijftig tegen vijf-
19i zegt Japansche woordvoerder.
ren de" mini>5en nacht om half vier, wa-
sche zaken inri ?an oorlof? cn buitenland-
raadslaaKden no,? hel verlicht en be
iden topsfand 9° ambtenaren ernstig over
ïijsche piens Russisch-Mandsjoe-
tuigentwee6 ml?^ens wclke Russiche vlieg-
ihadden over rfl aanva,len ondernomen
Plaatsen hehfon ornLstrcdcn Krens heen en
hebben een s?bomhardeerd in Korea,
(door de JananSi nSuhcn schok doen gaan
«pansche hoofdstad.
den° Jan3enc°[responderit van Reuter
het denartnm. woordvoerder van
zaken vm? van buitenlandsche
v«tlu2^j',',"J °nenhartig kon
vallen oortn. 'SS1 luchlaan-
anlivoordii f "eile beteekend™,
U> lol-.'lo kansen slaan vijf-
s2'\^'}f Alles hang, van ie
voerder ,'i voegde de woord-
w«tor daaraan toe. Wij willen de
'"calisccren wy handhaven 'n
niet uitdagende houding, voor zoo
ver dit mogelijk is, maar er zijn gren
zen aan ons geduld.
Bij het voortschrijden van den nacht ble
ven de ambtenaren bezig met het bestudeeren
van de berichten, welke bleven binnenkomen
uit Ilsiking en Keijo op Korea.
Niet-officieele waarnemers verklaar
den tegenover Reuter, dat zij de mee
ning waren toegedaan, dat een con
flict vermeden kon worden, wanneer
Japan zich weerhield van represail
les en Rusland zich weerhield van
verdere actie. Deze waarnemers zijn
van opvatting, dat Japan, op grond
van zijn onderneming in China het
uiterste iu het werk zal stellen om
een diplomatieke regeling tot stand
te brengen. Terzelfdertijd echter wij
zen zij op het gevaar, dat bevelvoer
ders ter plaatse stappen zouden
kunnen nemen, die de mogelijkheid
van een kalmeering zouden uitslui
ten.
Lichtcontrole.
De manier,'waarop gereageerd werd op
de berichten over Sowjet Russische lucht
aanvallen, blijkt uit de aankondiging, dat
voorloopig lichtcontrole ingevoerd is in de
prefectuur Foekoeoka, in de uiterst Zuid
westelijke districten van Japan. Men ge
looft ook, dat in andore deelen van het
eigenlijke Japan extra scherp de wacht
wordt gehouden tegen eventueel aanval
lende vliegtuigen.
De woordvoerder van het departement
van Buitenlandsche Zaken heeft in zijn ver
klaringen tegenover den vertegenwoordiger
van Reuter er op gewezen, dat geen Ja-
pansch vliegtuig is opgestegen om den
strijd aan te binden met de aanvallende toe
stellen. Naar zijn verklaring zijn de neer
gehaalde Sowjetmachines neergeschoten
door luchtafweergeschut.
Desnoods tegen China en Rus
land tegelijk.
Een oorlog tusschen Rusland en
Japan, aldus voegde de woordvoer
der aan zijn verklaringen toe, zou
niet uitloopen op een verzwakking
van den Japanschen veldtocht in
China. Japan is niet voornemens af
te wijken van zijn vastbesloten doel:
Tsjang Kai Sjek te verpletteren.
Naar Havas nader meldt omtrent de be
sluiten van de buitengewone conferentie on
der voorzitterschap van generaal Itagaki
waar verscheidene militaire Japansche be
velhebbers aanwezig waren is besloten
voor het oogenblik met aandacht de ont
wikkeling der gebeurtenissen te volgen en
een houding in acht te nemen, die vrij is
van iedere provocatie. Reuter meldt hier
omtrent nog, dat men besloot de luchtraids
te beschouwen als een betooging, volgende
op de herovering van de omstreden stelling
van Tsjangkoefeng en Sjatsauping door de
Japanneezen*
Rassenleer moet
bestudeerd worden
Op bevel van den secretaris der fascis
tische partij in Italië zullen de politieke,
sociale en wetenschappelijke afdeelingen
der fascistische universitaire groepen in liet
bijzonder hun studie wijden aan het rassen
probleem, ook met het oog op de nationale
cultuurwedstrijden tusschen de studenten in
den loop van het volgende jaar.
Mr. Duys N.S.B.-er?
Volgens de Tel. is het oudlid der
Tweede Kamer, mr. J. E. W. Duys,
dfe vele jaren een der voormannen
in de S.D.A.P. is geweest, thans toe
getreden tot de Nat. Soo. Beweging
in Nederland, leider ir. A. A. Mus
sext
Voor vijf mark in de week.
Op 1 Augustus, zei de Duitsche rijksor-
;ranisatieleider Dr. Ley dezer dagen, begint
de groote spaaractie voor de volksauto.
Iedere Duitscher zonder onder
scheid van klasse, stand of bezit kan
kooper worden van de volksauto. Met
inbegrip van de verzekering is het
laagste bedrag, dat wekelijks gestort
moet worden, vijf rijksmark. Wan
neer men dit bedrag regelmatig stort,
krijgt men na een tijdsverloop, dat
nog moet worden vastgesteld, een
volksauto.
DR. LEY
Half millioen auto's per jaar
Nog dit jaar zal het eerste deel van de
fabriek, die 450.000 wagens per jaar zal kun
nen leveren, onder dak zijn. Aan het einde
van het volgende jaar wordt begonnen met
de loopende productie. Wanneer de fabriek
volledig zal werken, verwacht men een jaar-
lijksche productie van lYi millioen volksau
to's. De auto zal 090 r.m. kosten en. kan
bij een voortdurend onderhouden snelheid
van 100 k.m. vast op den weg liggen.
Per 100 k.m. verbruikt de auto zes liter
benzine. De wagen biedt plaats aan een ge
zin met veir tot vijf kinderen. Het klimver
mogen is groot. Zonder onderbreking is de
Grossglockener met een snelheid van 36 k.m.
per uur spelend genomen.
H.M de Koningin verlaat
Zwitserland
Koningin Wilhelmina heeft haar
bezoek aan Zwitserland beëindigd.
Gisteravond om 22.39 is H.M. uit Ba
zel vertrokken. De Nederlandsche
consul te Bazel, de heer C. Haessig
cn mevrouw Haessig bevonden zich
ter begroeting op het perron.
Voedsel -problemen
Nog altijd is het veevoeder-vraagstuk
Luitschlands grootste moeilijkheid in de op
lossing van het voedselprobleem. Deskundi
gen zeggen, dat de moeilijkheden met het
mond en klauwzeer, die reeds aanzienlijk
zijn, er niet bij vergeleken kunnen worden.
Mond- en klauwzeer heeft groote schade
gebracht aan Duitschlands voedselvoorraad
Ongeveer 100.000 boerderijen syjn besmet en
de ziekte, die in het Westen begonnen is,
is naar het Oosten verspreid cn heeft haar
vernielend werk gedaan.
Doch tenslotte zijn deze 100.000 boerde
rijen slechts 3 pet. van alle Duitsche boer
derijen. Daarom kan men niet zeggen, dat
de ziekte het voedselprobleem werkelijk
ernstig heeft vergroot. Integendeel, de offi-
cieele cijfers wijzen wel uit, dat de voedsel
voorziening er niet onder geleden heeft.
Geen graan aan varkens.
Groot er moeilijkheden dan met het
rundvee heeft Duitschland dan ook met
varkens en pluimvee, o.a. tengevolge van
het rijksdecreet, dat geen graan aan var
kens en pluimvee mag worden gevoerd,
zegt de Msb.
Van het oogenblik af, dat dit bevel werd
uitgevaardigd, is de toekomst voor beide
veestapels ernstiger geworden. Vele fok
kers werden gedwongen, het aantal hun
ner dieren te verminderen Enkele cijfers
mogen dit illustreeren:
In Juni van dit jaar had Duitschland
20.800.000 varkens legen 22.720.000 in Juni
1937 en in December 1937 had het land nog
S5.49S.000 stuks pluimvee, tegen S8.423.000
in diezelfde maand van 1936.
Voor de komende maand verwacht men
Franco-legers in een hachelijke
positie.
Onze kaart geeft de krijgsverrichtingen
weer aan het Ebrofront. In den nacht van
25 Juli ontketenden de Republikeinen een
onverwachts goed voorbereid offensief langs
de rivier den Ebro. Vanaf Mequinera tot
Amposta strekt de doorbraak zich over een
lengte van 150 k.m. uit.
De Ebro-rivier werd gelijktijdig op 11
plaatsen dor de Republikeinen via nood
bruggen overgestoken, welke in alle stilte
en geheimzinnigheid waren gebouwd.
In de twee uiterste punten Mesquinera en
Amposta werden de linkschen teruggesla
gen, maar vanaf Fayon tot Benifallct ge
lukte het de Republikeinen vasten voet aan
den Westelijken over van den Ebro te
krijgen.
Alhoewel do berichten van Bur
gos en Barcelona met elkander in
strijd waren, bleek het naderhand
dat het inderdaad juist was dat de
linkschen een aanmerkelijk front
gedeelte rondom Cansada hadden
heroverd.
Dit gedeelte is op kaart aangegeven, even
eens het oorspronkelijk front. Momenteel
blijven de linkschen op Gandesa oprukken;
in het zuiden beheerschen zij een gedeelte
van den straatweg naar Alcaniz; in het
Noorden probeeren zij vanaf Vilalba con
tact te krijgen met hun Zuidelijke legers,
om zoodoende Candesa in te sluiten.
Op onze kaart ziet men hoe de Franco-
legers in een hachelijke positie gebracht
zijn.
Om een front in den rug van den vijand
te brengen, zijn de Nationalen bij Fayon
overgegaan tot den aanval; de luchtmacht
van Franco bestookt daarom onophoudelijk
de aangelegde noodbruggen aan den Ebro
om den vijand te beletten deze rivier bij
eventueele terugtocht over te trekken.
Rondom Candesa houden zij den weg naar
Caspe vrij, van waar zij versterkingen ver
wachten.
Men ziet de Franco-stellingen weergegeven
met de opmarschrichtingen der linkschen.
OORSPRONKELIJK FRONT
DER REPUBLIKEINEN
HEROVERD GEBIED
OPMARSCH DER REP
FRANCO'S STELLINGEN
HULPBRUGGEN OVER
DEN EBRO
AW/5 |<M
(3841)
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Verwachting: Meest matige N.-
Oostelijke wind, helder tot
licht bewolkt, droog weer, in
het Noorden nog warm, in
het Zuiden nog zeer warm.
Verdere vooruitzichten: Wind
uit Noordoost tot Noord,
geleidelijk kouder, vooral
in 't Noorden, aanvankelijk
droog weer.
wel eenige ontspanning, daar het ernaar
uitziet, dat de voedselnood minder nijpend
zal zijn.
De veestapels kunnen weer uitgebreid
worden, doch de jonge dieren zullen niet
voldoende zijn om het tekort te vullen, daar
er geruimen tijd overheen gaat, voor ze
geslacht kunnen worden. Men verwacht
dan ook voor den komenden herfst en
winler stellig een tekort aan vleesch.
Intusschen, de groote invoeren van graan
bewijzen wel, dat de regeering geen risico
loopen wil, dat in de steden voedseltekorten
ontstaan en daarom mag men verwachten;,
dat uit het buitenland varkens of vleesch
zullen worden ingevoerd.
ENGELAND: Een plaatselijk incident.
FRANKRIJK: Een uitsluitend Oosterscbe
zaak.
ITALIË: Rusland vergiste zich.
In Engeland schijnt men zich over
het Russisch-Japansche conflict niet
al te bezorgd te maken. Ook het
gevecht van de Russische vliegtui
gen beschouwt Londen als een zui
ver plaatselijk incident.
Ook de Engclsche pers bespreekt de ge^
beurtenissen op kalmen toon. Zoo schrijft
de Daily Telegraph, dat in een anderen tijd
oen dergelijk incident bijna zeker tot een
oorlog zou hebben geleid. Doch reeds her
haaldelijk zijn in den laatsten tijd Japan
sche en Russische troepen slaags geraakt
en hebben de regeeringen dit als plaatse
lijke incidenten behandeld, want geen van
beide landen wil een oorlog ontketenen om
enkele stukken land, welke van geen waar
de zijn.
De Fransche pers is minder optimistisch
gestemd, maar hoopt dat Sovjet Rusland
zijn koelbloedigheid zal bewaren. Diploma
tieke kringen zijn van oordeel, dat. wanneer
een algemeen rechtstreeksch conflict tus
schen Russen en Japanneezen zou losbars
ten, men in de eerste plaats zou moeten
vermijden, dat de Europeeschc mogendhe
den er toe zouden komen partij te kiezem
De betrekkingen, die de regeeringen te To
kio en Moskou onderhouden met deze of
gene Europeesche hoofdstad, zouden, zoo
zegt men te Parijs, geen enkele deelneming
van een Europeesch land rechtvaardigen
aan een uitsluitend Oosterscbe zaak.
Men wijst er op, dat de berichten, welke
bijna allen uit Japansche bron afkomstig
zijn, vermoedelijk sterk overdrijven.
In Italië spreekt men van een „Russische
vergissing". Waarschijnlijk had Moskou,
door order te geven de grens van Mand-
sjoekwo te schenden, gemeend, dat Japan,
dat in China wordt bezig gehouden, niet in
staat zou zijn in Mandsjoekwo te reageeren,
schrijft de Italiaanschc pers.
Hevig Japansch offensief
bij Kioekiang
VIERDE CHINEESCHE LEGER OP DE
VLUCHT GEDREVEN.
Uit Tokio deelt Domei mede, dat
de Japansche troepen een hevig of
fensief tegen de Chineesche strijd
krachten hebben ontketend. Volgens
dit bericht hebben de Japanneezen
het vierde Chineesche leger ten
westen van de Loesjan-bergen, op
eenige kilometers ten zuiden van
Kioekiang, op de vlucht gedreven. Zij
zetten hun opmarsch in dit gebied
voort.
Britsch schip door zeeroovers
overvallen.
Het Britsehe s.s. „Vincent de Paul" is door
zeeschuimers overvallen op ongeveer 100
mijl ten noorden van Sjanghai. De zeeroo-
vers kwamen met gewapende jonken bij het
schip. Klommen aan boord en ontsnapten
met den buit, voordat het draadloos te hulp
geroepen Britsehe oorlogsschip ter plaatse
was verschenen.
Japansche troepen naar Mand
sjoekwo.
In de afgeloopen vier dagen zijn twintig
duizend man Japansche troepen uit Noord-
China, vooral Sjansi, naar Mandsjoekwo ge
zonden. Zij zijn het station Tientsin gepas
seerd. Ook heeft men vernomen, dat ver
scheidene Japansche troepentransporten te
