De arbeid E' in het binnenste der aarde Wter een Deeneclie overwinning Japannees verbetert wereld record 1500 m. borstcrawl Het getij keert! conomische 'arome Britsch rapport ovi onze Oost Roodc lampen voc hooge boomen! IN KORTEN TIJD IS HET WERKEN IN DE KOLENMIJNEN GEWORDEN TOT EEN ACHTENSWAARDIG BE ROEP. In sociaal opzicht stelde Nederland het voorbeeld (Speciale correspondentie). HEERLEN, Augustus. Achthonderd vijf en twintig jaar is het thans geleden, dat de nijvere (monniken van de abdij Rolduc bij Kerdrade de eerste steenkool uit Nederlandschen bodem wonnen. Veel is er sindsdien veranderd. Al thans in maal schappelijk opzicht, want de wordingsgeschiedenis van hetgeen zich boven de aardkorst af speelt, vormt zich ettelijke malen sneller dan die van wat er in het zwarte binnenste der aarde ge beurt. En bij alle veranderingen boven aarde bleef door de eeuwen heen de hebzucht der menschen en. het vurig verlangen om de vele schatten, die zich vaak op groote diepte in de aarde bevinden, boven te brengen. De monniken te Rolduc misten alle mid delen, om de kolenlaag vrij te maken. Zij moesten zich bepalen tot de lagen, die zich aan de oppervlakte bevinden. Maar allengs wérd er op grootere diepte gewerkt en het is reeds in den tijd, dat een Hebrie van Veldeke het eerste literaire Nederlandsche werk leverde, dat ook de geschiedenis van het Nederlandsche mijnbedrijf aanvangt. Deze beide, wel zeer uiteenloopendc cul tuuruitingen vonden hun'oorsprong in Lim 'burg. De eene zou zich spoedig verbreiden, de andere bleef in het Limburgschc land gelocaliseerd. Een nationaal belang. De intensieve exploitatie van de rijke kolenlagen van het Limburg- sche land is echter nog slechts van zeer jongen datum. Eerst tegen het einde van de vorige eeuw is hier mede een aanvang gemaakt, terwijl de groote belangstelling voor de Ne derlandsche kolenmijnen eigenlijk pas dateert van den wereldoorlog.' Toen begreep men, dat er een tijd zou kunnen komen, dat Nederland aangewezen zou zijn op eigen ko len. Toen ook werd het nationale belang van het mijnbedrijf ingezien en wanneer men thans beziet hoe zich in zeer korten tijd eenige zeer krachtige organisaties in het verre Zuiden van ons land hebben ontwik keld, dan krijgt men groot respect voor hetgeen Nederlandsche ondernemingsgeest en Nederlandsch organisatievermogen hier gepresteerd hebben. Een minderwaardig beroep Men heeft vooral in het begin met zeer groote moeilijkheden te kampen gehad. Alle begin is wel is waar moeilijk, maar zoo moeilijk als bij het mijnbedrijf is een begin toch zelden. De bevolking stond na melijk uitermate sceptisch tegei> over het, werken in dc mijnen, een zelfde bevolking, die thans nagenoeg geheel op de mijnen is aangewezen. Er heeft zich hier een reeks psychologi sche conflicten voorgedaan, waarvan men zich achteraf met verwondering afvraagt hoe zij overwonnen konden worden. Zeer interessante mededeelingen kon mr. J. Lint horst van het Hoofdbureau der Staats mijnen ons hieromtrent doen. In den beginne werd hot mijnwerkersvak als een minderwaardig beroep beschouwd, zoo zei de mr. Lint horst ons. Het gevolg was, dat de mijnwerkers uit het buitenland moesten komen. Dit is ook de oorzaak, dat er in de latere jaren, toen er wel belang stelling voor de mijnen was gekomen, zoo veel buitcnlandsche krachten gehandhaafd moesten blijven, want het ging natuurlijk niet aan dc menschen, die men eerst naar Holland had gehaald, na vele dienstjaren aan den dijk te zetten. Toch is het aantal buitenlandsche werknemers bij de Nedcr- landscho mijnen regelmatig teruggeloopcn. Thans werken er bij de Staats mijnen nog slechts rond 1400 vreemdelingen, tegen 19000 Neder landers. Deze cijfers zijn wel eens geheel anders' geweest, want aan vankelijk waren de Nederlanders er niet 1oc te bewegen benodengronds te werken. Trouwens, bij niet-Lim- burgers bestaat ook thans nog vaak een heimelijke afkeer van 't mijri- werkkersvak. De bevolking zelve is echter snel veran derd. In zeer korten tijd heeft zich een achtenswaardige mijnwerkers stand ge vormd, en thans is dc toestand zelfs zoo. dat de meesten liever onder den grond dan er boven werken, al zal de omstandigheid, dat hieraan hoogere loonén verbonden zijn, hierbij zeker een factor van bctcekcnis zijn. Voortreffelijke sociale zorg. De Nederlandsche mijnindustrie is in haar soort een der jongste, maar tevens een der beste, in het bijzonder in zooverre het de sociale verzorging der Nederlandsche mijn arbeiders betreft. Wij mogen gerust zeggen, aldus mr. Linthorst, dat de sociale verzorging der Nederland sche mijnarbeiders de beste ter we reld is. Aan de veiligheid wordt de grootst mogelijke aandacht besteed en het -is dan ook waarlijk geen toeval, dat de mijnrampen van zeer grooten omvang, zooals die in den vreemde helaas voorkomen, in ons land gelukkig nog vreemd zijn. Het miinwerkersvak blijft natuurlijk al- lijd een riskant beroep, al heeft een leek over het algemeen wel een overdreven voor stelling van den omvang der gevaren. Ve len zijn bijvoorbeeld de mecninsr toege daan en dc gedachtcngang is verklaar baar dat het werken in de mijnen wel buitengewoon schadelijk voor de gezond heid moei, zijn. In dit opzicht kon mr. Lint horst ons de verrassende mededeeling doen, dat de statistieken hebben uitgewezen, dat in Limburg de mijnwerkersbevolking over het algemeen een hoogeren leeftijd bereikt dan die, welke een ander bedrijf uitoefent! Dit is zeer zeker mede een gevolg van de yeeds genoemde sociale zorg, want de me dische dienst in de mijnbedrijven is er een, die buitengewoon werk verricht. Niet alleen past deze dienst een zeer strenge keuring toe bij de sollicitanten, die vooral de laatste jaren zeer talrijk in aantal zijn, maar bovendien worden de specifieke mijn- werkersziekten zeer krachtig bestreden. De Nederlandsche mijnbedrijven mogen het zich dan ook terecht tot een eer aanreke nen, dat longziekten onder de mijnwerkers tot de hooge uitzonderingen behooren, dank zij dc intensieve bestrijding van de stecn- stof-afzetting. Een andere mijnwerkersziekte, de nystangmos, een trilling van 't. oog, is zeer moeilijk te bestrijden, omdat men de aard van deze ziekte niet goed kent. Een arbeider, die aan nystagmos lijdt, wordt echter steeds geruimen tijd bovengronds te werk gesteld In korten tijd heeft zich in Zuid-Limburg een nieuwe stand gevormd: de mijnwerkers stand. aldus mr. Linthorst. Het is nog niet zoo lang geleden, dat een landarbeider een mijnwerker geen „partij" vond voor zijn dochter, maar thans is de toestand veelal omgekeerd! Dc mijnwerker is zeer in achting gestegen en hij verdient, dat ten volle, omdat hij belangrijk werk verricht onder allesbehalve benijdenswaardige om standigheden, want het „zwarte goud" blijft een verraderlijke schat, zelfs al is het aan tal ongelukkon in Nederlandsche mijnen thans zoo gering, dat het aantal verzuim dagen wegens bedrijfsongevallen nog niet één per mille bedraagt! DE EUROPEESCHE ZWEMKAM- PIOENSCHAPPEN. Inge Soerensen wint de 200 me ter schoolslag.. Jopie Waal- berg derde. DE BREDIUS-BEKER VOOR HOLLAND VERLOREN? Ric van Veen in de finale 400 m. borstcrawl Het Europeesche kampioenschap schoonspringen voor heeren is gister avond door den Duitscher Erhardt Weiss gewonnen met een totaal aantal punten van 148.02. Daarmede werd de traditie, dat het Europeesche kampioenschap schoon springen tot nu toe door een Duit- schen zwemmer werd gewonnen, voortgezet. Inge Soerensen wint de 200 me ter schoolslag. Ook de 200 meter schoolslag voor dames heeft geen Nederlandsche overwinning kunnen opleveren: Inge Soerensen, het jeugdige Dcensche schoolslagzwemstertje, heeft gisteravond den titel behaald, na een zeer spannenden strijd, waarbij dc Engel- sche kampioene Storey tweede werd en on zc wereldrecordhoudster Jopic Waalberg als derde aantikte. De uitslag luidt: 1. en Europceseh kampioene: Inge Soe rensen (Denemarken) 3 min. 5,4 sec.; 2. mej. Storey ^Engeland) 3 min. 6 sec.; 3. Jo Waal- berg (Nederland), 3 min. 0,2 sec.; 4. Valborg Christensen (Denemarken) 3 min. 0,8 sec.; 5. Jeanne van de Kerckhovo (Belgié), 3 min. 10.7 sec.; 0. mej. Williams (Engeland), 3 min. 12,9 sec. De Bredius-beker voor Holland verloren? Intusschen^.ijn de kansen op het behoud van den Brcdiusbeker vrijwel nihil gewor den. De stand na twee nummers luidt: 1. Denemarken. 37 punten: 2. Nederland, 13 punten; 3. Engeland, 9 punten; 4 cn 5. Bclgic cn Hongarije, 2 punten; 6. Noorwe gen, 1 punt. Indien men bedenkt, dat Denemarken zeker dc 400 meter borstcrawl en de esta fette zal winnen, is het niet pessimistisch te verklaren, dat de Brediusbeker ditmaal wel naar Kopenhagen zal gaan. GOEDE PRESTATIE VAN RIE VAN VEEN! Rie van Veen heeft zich voor dc finale 400 meter borstcrawl weten te handhaven. Overigens leverde dit nummer geen ver rassende resultaten op. De tweede serie was het sterkste cn hier in zegevierde Ragnhild Hveger in 5 min. 21.8 sec. Op de tweede plaats eindigde Rie van Veen in den zeer goeden tijd van 5 min. 26,8 sec. Wij mogen wel aannemen, dat Ragnhild Hveger zich niet geheel gaf, ze ker als zij was van haar eerste plaats. Ver rassend was het goede zwemmen van het Belgische meisje Fernade Caroen, die een tijd noteerde van 5 min. 29.7 sec. Ongeveer 3 sec. incer dan de tijd van Rie van Veen. In dc eerste serie kwam Ali Stijl uit. Zij eindigde als laatste in den tijd van 5 min. 59.S sec, waarmede zij voor de finale uitge schakeld was. Dc resultaten van dc series luiden: Eerste serie: 1. Arndt. (Denemarken) 5 min. 45,2 sec. 2. Chramkova (Tsjechoslowakije) 5 min. m s. 3. Whewav (Engeland) 5 min. 55,9 sec. 4. Hangen (Noorwegen) 5 min. 56,8 sec. 5 Ali Stijl, 5 min. 59,8 sqc. Tweede serie: 1. Ragnhild llveger (Denemarken) 5 min. 21.8 sec. 2. Rie van Veen, 5 min. 26.S sec. 3. Femande Caroen (België) 5 min. 29.7 s. 4. .Teffrev (Engeland) 5 min. 42,4 sec. 5. Acs (Hongarije) 6 min. 12 sec. DUITSCHLAND EUROPEESCH KAMPIOEN 4 X 200 M. ESTAFETTE. Duitschland won dezen avond een tweede Europeésch kampioenschap, n.1. op de 4 X 200 meter estafette, waarvoor direct de fi nale word gezwommen. Aan dit. nummer na men deel de ploegen van Nederland, Hon garije, Duitschland, Frankrijk en Engeland. De Nederlandsche ploeg heeft niet slecht gezwommen. Ramack was de snelste, doch ook Scheffer, Sipkcma en Moolcnaar maak ten behoorlijke tijden. De tijd van onze ploeg was 9 min. 35 sec., een tijd, welke meer dan vijf seconden beneden het Neder landsch record van het IJ ligt, doch nim mer als record kan worden erkend, omdat hier geen clubteam deelnam. De halve eindstrijden 400 meter borstcrawl. leverden geen bijzondere resultaten op. In den eindstrijd komen Bjoorn Borg. Wain- wright, Arendt, Palli, Plath en Grof. Waterpolo. DuitschlandItalië 40. De waterpolo wedstrijd tusschen Duitsch land en Italië, welke tusschen de andere nummers door werd verwerkt, eindigde in een 40 overwinning van het Duitsche ze vental. Dc watcrpolowedstrijd HongarijeFrank rijk werd door het Hongaarsche zevental gewonnen met 5—0. NederlandEngeland 43. Tot. besluit werd gisteravond nog de wa tcrpolowedstrijd tusschen Nederland cn En geland gespeeld. De Nederlandsche ploeg scheen danig vermoeid na de zware wed strijden op beide voorgaande dagen tegen Duitschland cn Hongarije. Ook tolde het zevental eenige invallers, maar toch wisten onze landgenooten nog een overwinning op het overigens zwakke Engeland te behalen, fn do eerste helft ging het vrijwel gelijk op. Dank zij twee zeer gelukkige doelpunten kon Engeland den stand bij de rust gelijk houden, n.1. 3—3. Na de rust kregen onze landgenooten wei nig kans tot doelpunten, voornamelijk door het schitterend werk van den Engelschen keeper. Hot leek erop, dat de wedstrijd nog in een gelijk spel zou eindigen, toen van Aelst, die weer een uitstekende partij ver tolkte, twee minuten voor bet einde bet win nende doelpunt maakte. Hierna werd er niet meer gescoord, zoodat Nederland een magere, zij het welverdiende, overwinning bevocht. Ons land staat thans in de ranglijst op de vijfde plaats. Hoving gekozen in de Europeesche estafette-ploeg Op 20 cn 21 Aug. zwemt de ploeg te Berlijn legen Amerika. Hoving, Freddie Dove, Korosi cn Heibel met Fischer als reserve zijn naar het Hsbl. meldt, uitgenoodigd om de Europeesche es tafetteploeg 4X100 m. te vormen tegen Amerika voor den wedstrijd, welke 20 en 21 Aug. a.s. te Berlijn plaats vinden. Of Hoving de uilnoodiging aanneemt is nog niet zeker. Arnc Borg geslagen. Tijdens de Japansche studentenkampioen schappen zwemmen te Tokio is Tomikatsu Amano erin geslaagd 't bestaande wereld record op den 1500 meter borstcrawl, dat de beroemde Zweed Arne Borg op 2 Sep tember 1927 te Bologna vestigde met een tijd van 19 min. 7.2 sec. te verbeteren cn te brengen op 18 min. 58.5 sec. Onderweg verbeterde hij ook nog het. we reldrecord op de 1000 M. met een tijd van 12 min, 33.8 sec. Het oude record stond op naam van zijn landgenoot Nicoshi Negami met een tijd van 12 min. 41.8 sec., geves tigd op 12 Aug. 1934 te Tokio, AtMeliek SCHITTEREND SPEERWERPEN IN FINLAND. Tijdens internationale atletiekwedstrijden te Turku zijn vooral bij het speerwerpen schitterende prestaties verricht. Matti Jaer- vinen, de wereldrecordhouder werd winnaar met een worp van 76.-48 m., waarmee hij de tweede athleet was, die dit jaar den speer boven de 76 m. kreeg. Zijn wereldrecord staat op 77.23 m., Nikkanen bracht het tot "4.77 m., maar hij maakte een serie wor pen,. welke nog nooit is bereikt. Hij wierp n.1. achter elkander 74.73 m., 74.77 m„ 70.50 m., 73.50 m, en 73 m., dus een gemiddelde worp van 73.50 m. UUehennen Om den grooten prijs van Leipzig Van Vliet wint den puntenwed- strijd. Voor meer dan 10.000 toeschouwers zijn gisteravond te Leipzig wielerwedstrijden gehouden. Het voornaamste nummer, de sprintwedstrijd om den grooten -nis van Leipzig, werd door den Duitscher Richter gewonnen. In den hal ven eindstrijd bleef de Duitscher een kwartlengte voor onzen landgenoot, die Scherens een halve lengte achter zich liet. Van Vliet won echter den punten wedstrijd. DE BELGISCHE PLOEG VOOR DE WERELDKAMPIOENSCHAPPEN. Voor de wereldkampioenschappen wiel rennen te Valkenburg cn Amsterdam is de volgende Belgische ploeg aangewezen: Sprint: Amateurs: Gosslin, Denys en Jos Hendrickx. Beroepsrenners: Scherens, Ar- let en Cools. Achter motoren: Meulemans en Ronsse. Op den weg: Amateurs: Jcul, Bruneel, Demoulin en Tack. Reserves: Debrouc en Neus. Beroepsrenners: Meulonberg, Del tour, Kint, Sylver Maes, Ncuvillc, van Teemsche, Vervaecke en Vissers. Uoet&at Ook voetbal op de Olympiade Voor de pers is reeds gezorgd! Erich von Frenckell, burgemeester van Helsinki en de „ziel" van de Flnsche olym pische gedachte, heeft medegedeeld, dat het voetbal thans definitief in het programma der Olympische Spelen 1010 is opgenomen. Het tournooi zal op dezelfde wijze geor ganiseerd worden als de wereldkampioen schappen 1938. De halve eindstrijden en de finale zullen te Helsinki worden gespeeld, terwijl de voorwedstrijden in steden der deelnemende landen zullen wor den georganiseerd, een systeem, dat nog nader bestudeerd zal moeten worden. Dc bouw van het nieuwe zwcmstadiön, hetwelk nog gebouwd moet worden, zal 50 meter lang zijn, de breedte 20 meter. Het zwemstadion zal zoo worden gebouwd dat het bij minder gunstig weer kan wor den overkapt. Het Olympische dorp zal te Herlonacs— Botby worden gebouwd, ongeveer 15 k.m. buiten Helsinki. Voor de pers zijn reeds twee groote ho tels gecharterd, in welke achthonderd jour nalisten onderdak kunnen vinden. Zegt dr. Fentenor van Vlissin gen. Pleidooi voor handels vrijheid. Dr. F. H. Fentcner van Vlissingen, eere-voorzitter van de Internationale Kamer van Koophandel, wijst in het orgaan van deze organisatie „World Tra de" op de noodzakelijkheid, defi- nitieve stappen te dóen in de rich ting van grootere vrijheid op han delsgebied. Verleden jaar zomer, aldus verklaart dr. Fentener van Vlissingen, schenen de kan sen voor een dergelijk initiatief gunstig, doch de gelegenheid duurde niet lang. Er zijn echter, zoo vervolgt hij, op het oogenblik enkele welkome tee kenen, welke erop wijzen, dat het ge tij weder keert. Hef is nog veel te vroeg om zelf maar te raden naar den loop der komende economische ontwikkeling. Doch zoodra deze voorteekencn juist blijken te zijn en wij ons wederom bevinden in een tijdperk van toenemende productie cn handel met zelts mar de gering ste verslapping in de politieke spanning, moeten de naties dezen keer. waar zij maar kunnen, de ge legenheid aangrijpen en op zijn minst een begin maken met een vol ledige cn openhartige bespreking Van de vele mogelijkheden tot ont wikkeling van den handel. Deze mogelijkheden zijn reeds uiteenge zet in de bewonderenswaardige plannen en aanbevelingen welke de laatste paar jaren zijn opgesteld. MR. OUD SPREEKT VOOR „EENHEID DOOR DEMOCRATIE". Provinciale zomerbijeenkomst De Ned. Beweging voor Eenheid door Democratie organiseert een zomerbijeen- komst in de groote Kurzaal te Schevenin- gen op Zaterdag 20 Augustus, te 3 uur. waar zullen spreken de heeren mr. P. J. Oud, mr. J. J. B. Schmal, D. Hans en W. H. Vliegen. Basis overeenkomstige week 1937 100 Week v. Ma ,ndï9 ta 2,, 18 t'm 2< tTf> Effectenimarkt M» a» j,n Aandéelenkoersen 94.1 94.4 Betalingsverkeer Omzet postcheque- 98.5 109.9 en girodienst Groothandel 71.5 G roothand elsprij zen 72.1 Omzet termijnmarkt Amsterdam 121.2 83 jJ Kleinhandel 124.2 Omzet winkelbedrijf 109; i,J Goederenverkeer 1 Gewerkte taken (1 taak halve ar l beidsdag) Haven Am 84.9 90.7 sterdam Bevrachtingen wilde 101.6 91.6 binnenvaart Arbeidsmarkt Aanvragen van werk 99.1 106.6 gevers Aanbiedingen van werknemers 90.9 86.7 Plaatsingen 100.9 940 Uit betere tijden. Het Britsche departement van oven schen handel heeft een interessant rap gepubliceerd over de economische en mércieele positie van Ned. Oost-Indic a 19361937. Een rapport dus, dat in ha zaak slaat op een tijdvak van voorspott Deze maanden, zegt het rapport, bradt grootere vraag naar tropische produS waardoor de ondernemingen en mijnbtr maatschappijen in staat werden gesteldi heler uit te rusten en uit te breiden. Ooi scheepvaart en de vrachtenmarkt troli hieruit voordeel, terwijl de productie cm zet nog gestimuleerd werden door gerk oogsten en binnenlandsche mocilijkhis elders. De geldmarkt was zeer ruim. groote schaal voildcn conversies plaats staats- en gemeenteleeningcn. Dc crd| verhoudingen voor den handel waren vredigend en op dc effectenbeurs record koersen bereikt. Ook de rijksfinanciën toonden een vei ring, en ondanks een verlaging der ini rechten, welke de schatkist van Ni landsch Oost-Indië dertig milliocn pond ling kostte, werden maatregelen voor a sing getroffen. Van een tekort (op den heelen dienst) van 13.6 milliocn pond ling in 1935, kwam men op een over van 28.7 milliocn pond sterling in 1936.51 deze benijdenswaardige positie word hoofdzaak verkregen door een bc/asfl heffing op „crisis"-basis. Dc importhandel breidde zich in dc ste 9 maanden van 1937 uit, vooral in talen, textielgoedercn, motorvoertuigen machines. Japan, Nederland, de Ver. Slaton Duitschland waren dc voornaamste leve: ciers. Engeland nam de vijfde plaats in. een totaal geraamde verscheping van 3%i pond sterling. VLIEGEBS HIER DBEIGT GEVAAR Nachtverlichting van het uli veld Twente spoedig gereed. Naar wij vernemen zal dc nacht- verlichting van het vliegveld Twente op 1 October a.s. voltooid zijn. Het vliegveld zal dan, wat de inrich ting betreft, kunnen wedijveren met de grootste luchthavens ter wereld; noch mist, noch -tluisternis zullen dan een veilige landing kunnen be lemmeren. Nachlverlichtï Twee superhoogdrukkwiklampen,, wel een. groenachtig licht uitstralen, zullen een nachtlanding het terrein met 1-200, kaarsen verlichten. Grens- en hindernisverlichll De grenslïc-hten bestaan uit 24 roodlid gevende neonbuizen, welke duidelijk vorm van het landingsterrein aangeven. Speciaal voor het vliegveld Twente levert de hindernis verlichting eigenaardige moeilijkheden op, door de omringende bosschages cn hooge boomen. Voor iedere boomengroep dient een paal te worden opgericht, in den top waarvan een roodc lamp wordt gemonteerd. Ook dc omlig gende huizen zullen op deze wijze worden aangeduid. In totaal zal dc hindernisverlichting uit ongeveer 46 van deze roode lampen bestaan. De goheclc verlichting wordt geleverd dos de Philips fabrieken en is dus geheel Nederlandsch fabrikaat. Te veel water in hef bad WATEBHOOS BICHT VER NIELING AAN. De badinrichting van een "klein plaatsje bij Genua is door een waterhoos vernield. Vier baders werden, gewond, de overigen had den tijdig hun cabines kunnen verlaten, toen de hoos uit zee op kwam. Dc klcercn van alle ba ders werden onder de puinen van het gebouw bedolven.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 6