De Groote Trek
B
Kinderen zingen
voorheen en thans
Inbreker dood geslagen
Hare Majesteit toe
Indrukwekkende aubade
in de hoofdstad
Strijder voor den
vrede overleed
Postvluchten oplj^n
j^conomische
\J ar ome!
IN 1638 BEWAARDE HIJ HET VOOR
NAAMSTE VAN ZUID-AFRIKA VOOR
ONDERGANG.
Zonder deze een geschiedenis,
wellicht armer aan tragiek.,
1838. Iii de Kaapkolonie gist het. Na
jaren van wrijving tusschen een het land
niet kennen den Engelschen ovcrhcerscher
en een nationaal voelende bevolking van
overwegend Nederlandsche afkomst, is <le
spanning tot het kookpunt gestegen. Dui
zenden Nederlandsfchvsprekcnde families be
sluiten onder hun leiders Potgieter, Pre-
torius, Rctief, Trichard, Hans van Rens-
burg cm. verder het binnenland in te trek
ken om daar een Hojlandsch-Afrikaansche
natie op 1e bouwen, liever dan onder
vreemd juk te blijven voortleven. De Groote
Trek is begonnen.
De wereldgeschiedenis levert talrijke voor-
heelden van personen en gebeurtenissen,
die door de tijdpenootcn veroordeeld wer
den, rnaar van liet nageslacht de eer krij
gen, die hun toekomt. De Groote Trek be
hoort daar zonder twijfel toe. Destijds is in
regeeringskringen zoowel in de Kaapkolo
nie als in Groot-Brittanje de mconing uit
gesproken, dat de Trok iets uit den booza
zou zijn; dat. de Trekkers menschen zou
den zijn, die in dwaling verkeerden; men-:
sohen, die door de kolonie te verlaten, de
landswetten zouden verbreken. De Trek
kers zouden volgens dit sland'punt de ko
lonie verlaten hebben, wijl liet F.ngelschc
bestuur de slavernij had afgeschaft.
Inderdaad echter verlieten de Boe
ren de Kaapkolonie, wijl onder het
En gelach e bewind 't Nedcrlandsch-
Afrikaansche volksleven top onder
dreigde te gaan; wijl het Britsrhe
inboorlingcnheleid. onsympathiek
stond tegenover de blanke bevol
king en het bestaan van een blan
ke bevolking met een Euroneesche
beschaving onmogelijk zou hebber»
gemaakt. Deze gerechtvaardigde
grieven hadden de Trekkers en der
halve verlieten zij huis en hof.
Reeds 7.00 gezien moet de Trek als een
groote historische gebeurtenis worden aan
gemerkt, wijl hij het Nederlandsch-Afri-
kaansche volkselement, het belangrijkste
van Zuid-Afrika voor den ondergang be
waard heeft.
Maar nog in oen ander opzicht is de Trek
groot, n.1. omdat de uitgeweken Boeren in
de woeste binnenlanden, waar zoovelen
van hen in den striid tegen don verrader
lijke Zoeloekoning. Dieraan het lo^en <-.lie-
ten, enorm veel gepresteerd bobben.
Een van hun grootste verdiensten
ïs, dat de Voortrekkers drie van de
vier provincies, welke heden de
Unie van Zuid-Afrika vormen, voor
do Westerlingen bewoonbaar ge
maakt hebben. Door het binnen
land voor de Euroneesche bescha
ving open te stellen, hebben de Voor
trekkers aan de oude moederkolonie
een gronton dienst bewezen, want
de bevolkingselementen, die daar
later onder knellende economische
toestanden leefden, konden in de
voetsporen van de Trekkers den weg
naar het Noorden volgen.
Tenslotte is de Groote Trek ook
in zijn resultaten van beteekenis
geweest. Do twee Boeren-republie^
ken waren een schepping van den
Grooten Trek. Zonder deze republie
ken zou de geschiedenis van Zuid-
Afrika ontegenzeggelijk armer ge
weest zijn, ook misschien armer
aan tragiek.
En thans
19 3 8 Weer. evenals honderd jaren
vroeger, heben ossewagens Kaapstad verla
ten om de groote reis naar het Noorden
te ondernemen. Dit keer zijn het er echter
slechts twee en de „Voortrekkers" zijn le
den van de Afrikannsche Taal- en Cultuur*
vereeniging. Zij volgen de paden van hun
dappere voorvaderen en zullen on 13 De
cember. Dingaansdag, die in geheel den
lande gevierd wordt, aamvezie zijn.
De geschiedenis van den Dingaansdag.
die door de Boeren voor de honderdste maal
gevierd wordt, mag hierin het kort even
worden weergegeven. Op 13 December 1838
sloegen de Boeren onder Andries Potgieter
den geweldigen aanval der Zoeloes onder
Dingaan, die in Februari van dat jaar Pe
ter Retief en zijn volgelingen hal laten ver
moorden, af en wisten zelfs een volledige
overwinning te behalen.
Duizenden Zoeloes sneuvelden. liet
water van de rivier op het slagveld
was zoo rood gekleurd, dat deze ri
vier sedertdien Bloedrivier heet.
Andries Prctorius nu, die een zeer
vroom man was, had. toen de drei
ging der Zoeloes gevaarlijk. werd,
met de zijnen een plechtige Gods
dienstoefening gehouden. waarbij
zij de gelofte aflegden, dat zij den
dag, waarop God hun de overwin
ning op de kaffers zou geven, tot in
de verste nageslachten zouden wij
den tot een dankdag aan Zijn
Naams gedachtenis.
Op het oogenblik nu is heel de aandacht
van liet Afrikaanschc volk gespitst op den
trek der ossewagens van den Kaap naar
Transvaal en Natnl langs het pad waar do
Voortrekkers gereisd hebben om de haan
voor hun nageslacht te breken, door de ge
bieden, die zij met hun bloed bevrucht en
door hun spierkracht bewoonbaar gemaakt
hebben. Overal waar de trek verschijnt,
waar de Afrikaners bij duizenden samenko
men, verrijst het groote verleden voor de
oogen van onze stamgenoofen, worden zij
met een uit den waren nationalen geest
voortspuitende bezieling toegesproken, tril
len hun harten, wanneer zij de volksliede
ren laten weergalmen.
De beteekenis van den nieuwen
trek.
Intusschen mag deze trek niet slechts gezien
worden als een herinnering aan het verle
den. Hij heeft ook een actueel doel, dat in
vele redevoeringen belicht is.
Nog steeds, ook na het verkrijgen
van den dominion-status, tracht En
geland in do Unie zijn invloed te
doen overhccrschen, worden uitin
gen van Nederlandsch-Afrikaansche
cultuur onderdrukt cn dat in veel
sterker mate, dan b.v. in Nederland
over liet algemeen wordt aangeno
men. Dit is b.v. weer eens gebleken
bij het vraagstuk van het Afrikaan-
sche volkslied, waarover in de laat
ste dagen en weken zooveel te doen
-• is geweest.
Deze kwestie werd aan het rollen gebracht
door het feit, dat bij de eerste steenlegging
van het Voortrekkersmonument lot veront
waardiging van het Ncdcrlandsch sprekende
deel van Zuid-Arfika het „God save the
King", het nationale lied van het volk, dat
eens de Voorrtckkers had gedwongen de
Kaapkolonie te verlaten, gespeeld werd. De
Ncdcrlandsch sprekende Afrikaners eischcn
dat het bekende „Die Stem" het volkslied
van de Unie zal worden, waartegen de af
gevaardigden van de Dominion Partij een
„neen" hebben laten hooren De rcgcering
die zooals bekend op do Verecnigde Partij
steunt, bevindt zich nu tusschen twee vu
ren, n.1. tusschen de Nationalistische Partij
van dr. Malan cn de Britschc Lominion Par
ty. Zij heeft reeds erkend dat het „God saye
the King" niet het yolkslicd van de Unie zal
kunnen zijn, wel echter een rede voor den
koning, maar anderzijds is zij er toch nog
niet toe overgegaan, „Die Stem" tot liet
volkslied van de Zuidafrikaansche Unie te
proclameeren.
Eigenaardig is, dat bij dezen strijd de Ne-
derlandsch sprekende Afrikaners geenszins
eensgezind zijn. De partij van dr. Malan
meent dat het lied van den veroveraar hij
geen enkele officiëèle gclcgenhlid in Zuid-
Afrika behoort gespeeld te worden. De Ver
ecnigde Partij, de partij dus van de gene
raals Hertzog 011 Smuts, schijnt voor een
compromis te zijn.
Dit gebrek aan eensgezindheid komt ook
op andere gebieden tot uiting en het is nu
het doel van de organisatoren van den nieu
wen trek, de mcnschen te wijzen op het
saamboorighcidsgevoel der voorvaderen.
Voor de Zuid-Afrikaners is het te hopen, dat
zij in dit doel slagen.
Prins Bernbard op het schoolschip
.koningin Wilhelmina"
Ook het instructievaartuig „Prin
ses Juliana" met hoog bezoek ver
eerd.
Z.K.H. Prins Bernbard heeft gisteroch
tend een bezoek gebracht aan het school
schip „Koningin Wilhelmina" en het in-
slructievaartuig „Prinses Juliana", van het
Onderwijsfonds voor de Scheepvaart. De
Prins werd bij dit bezoek vergezeld door
zijn particulier secretaris Jhr. Mr. C. Dedel
en zijn adjudant-kapitein J. K. H. de Roo
van Alderwerelt.
Zoowel bij aankomst als bij vertrek' werd
Prins Bernbard door een „Leve. de Prins"
en een driewerf hoezee van de opgestelde
matrozen en leerlingen der schepen toege
juicht.
Twee broers te Orvelte gearres
teerd.
In het Wilhelminagasthuis te As
sen is gistermorgen overleden A. B.
uit Zweeloo, die in den nacht van
Zaterdag op Zondag j.1. bij een po
ging tot inbraak in een boerderij te
Orvelte, zoodanig door do bewoners
werd toegetakeld, dat hij naar ge
noemd ziekenhuis te Assen overge
bracht moest worden.
De boerderij zou dezer dagen betrokken
worden door de familie G. uit Smalhooin.
Toen dl heer G. Zaterdagmiddag de woning
bezocht, ontmoette hij daar een man, die
zich bij zijn aankomst snel uit de voeten
maakte. Besloten werd dat G. met zijn broer
den nacht van Zaterdag op Zondag in de
boerderij zouden doorbrengen 0111 dc wacht
te honden. Inderdaad kwam de inbreker te
rug. Omstreeks 2 uur bemerkten de gebrs.
G. dat men probeerde in te breken. Zonder
verder af te wachten sprongen zij te voor
schijn en slaagden er in den inbreker te
grijpen. Met een welhaak en een stuk ijzer
hebben zij den man leclijk toegetakeld.
Maandag heeft het parket uit Assen een
onderzoek ter plaatse ineestcld. De gebrs. G.
zijn' gistermorgen voor den officier van Jus
titie geleid en 11a verhoor in arrest gesteld.
VOOR DE OOGEN VAN MOEDER
VERONGELUKT.
Op den Rijksweg MaastrichtNiimegen
onder. Reuver is gistermiddag ongeveer
half één het negenjarig meisje Leentjc
Houba, voor de oogen van haar moeder,
onder een personenauto afkomstig uit Am
sterdam, geraakt cn gedood.
Het meisje wilde waarschijnlijk haar
hondje, dat op den weg liep, grijpen, met
bovenstaand noodlottig gevolg..
„ALS 'T LIET PRINSESJE
SLAPEN GAAT
Amsterdam viert kermis 1
Sinds Haar blijden intocht in de
hoofdstad heeft de Koningin gister
ochtend haar eersten rijtoer door
de stad gemaakt. Onder daverende
toejuichingen van duizenden bereik
te de hofstoet omstreeks half twaalf
het Koloniaal Instituut aan de Lin-
naeusstr., waar de hooge Bezoekster
door den voorzitter van het Huldi
gingscomité, Mr. L. J. A. Trip, en
bestuursleden van het Koloniaal In
stituut werd verwelkomd.
Binnengetreden, luisterde de Landsvrou-,
we aandachtig naar een dankbede, Haar
door het a capellakoor „Bel Canto" onder
leiding van Alphons Vrankcn toegezongen.
Vervolgens bezichtigde Hare Majesteit met
levendige belangstelling het geëxposeerde.
Dr. Henri Polak aanwezig.
Geruimcn tijd vertoefde de Vorstin in dc
afdeeling ingericht door de Nederlandsche
Hoogovens, bij den stand van de Fokkerfa
brieken, bij dien van de Kon. Ncd. Mij. tot
exploitatie van Petrolcumbronncn van dc
Philipsfabrieken, van dc K.L.M. en de PTT.
Gcruimen tijd verbleef Hare Majesteit in
de zaal, waar de diamantentcntoonstelling
is ingericht.
Behalve vele vooraanstaande figu
ren uit, de Amsterdamsche diamant
wereld was ook aanwezig Dr. Henri
Polak, voorzitter van den Diamant-
bewerkersbond,
Een verrassing.
Uit de menigte, die voor het Kolo
niaal Instituut was blijven wachten
tot dc Koningin zou vertrekken,
stGog opeens een luid gejuich op.
Z.K.H. Prins Bcrnhard kwam in een
open auto, gezeten naast zijn chauf
feur, voprbij om zich voor een privé-
bczoek naar het Burgerziekenhuis te
begeven.
Om kwart over twaalf verliet de Koningin
het Koloniaal Instituut en gedurende het
half uur, dat de rijtoer naar het Paleis
duurde, nam Hare Majesteit écn onafgebro
ken jubel in ontvangst van de dichte haag
(ïSéöSfcKclf 3ife'*ïangs den weg stond opge
steld.
Vriendelijk wuivend dankte de Vorstin
voor de Haar gebrachte hulde.
Om kwart voor één kondigde de stafmu-
ziek van het 5e regiment infanterie, die het
Wilhelmus speelde, aan, dat het Paleis zijn
Hooge Bewoonster weer huisvestte, Een
kwartier later verving een eercwacht van
matrozen, waarbij de Marinekapel is inge
deeld, het 5e regiment.
Aubade.^,
Zichtbaar getroffen cn ontroerd
heeft H.M. de Koningin, aan wier
zijde Prinses Juliana cn Prins Bcrn
hard op het balkon van het Kon. Pa
leis hadden plaats genomen, dc zang-
hulde aangehoord, die haar des mid
dags op het Damplein door ongeveer
dertienduizend zangeressen, zangers
cn kinderen van velschillende wees
huizen en scholen gebracht is.
Een levende vlag.
Toen de klokken drie uur beierden en
H.M. de Koningin en Prinses Juliana en
Prins Bernbard, gevolgd door den burge
meester van Amsterdam, Dr. W. de Vlugt,
het balkon betraden, kon Fred. J. Roeskp,
die veertig jaar geleden eveneens op den
zelfden dag, voor de toen juist ingehuldig
de Vorstin den dirigeerstok mocht zwaaien,
liet, teeken geven voor het inzetten van het
Wilhelmus, waarvan bet eerste en zesde
couplet gezongen werden.
Voordat echter het gezang aan
ving, was een uitbundig gejuich los
gebroken ter begroeting der jubilee-
rende Vorstin, waarbij de zangers
en zangeressen, die in drie opeen
volgende banen voorzien waren van
roodc, witte en blauwe vlaggetjes,
daarmede boven hun hoofden zwaai
den, hetgeen een levendig en kleurig
fraai blinkend tafereel vormde, dat
door de Koningin met duidelijk ge
noegen aanschouwd werd.
Nadat het Wilhelmus was verklonken,
werden „Den I-ïoogcn God alleen zij eer" en
de „Huldezang aan dc Koningin" speciaal
voor deze gelegenheid door Fred. J. Roeskc
gecomponeerd, met als refrein:
„Wilhelmina van Nassouwe
U onze on verbreekbare trouw,
Diepe eerbied, reine min:
Leve onze Koningin".
Toen de eerste regel van het eenvoudige,
liefelijke lied: „Als 't lief Prinsesje slapen
gaat" gezongen was, toog een diepe ernst
en een aandachtige ontroering over het ge
laat van Prinses Juliana en ook de Konin
gin liet duidelijk haar getroffenheid blijken.
Vorstelijk applaus.
De laatste toon trilde nog in de lucht,
toen de groote dankbaarheid van Hare Ma
jesteit. voor de uit het lied blijkende liefde
van het jonge Nederland voor Prinses Bea
trix, een uitweg vond in een hartelijk hand
geklap, terwijl een heldere blijdschap het
gelaat der Koningin overstraalde. Ook Prin
ses Juliana en Prins Bernhard, diep ont
roerd, lieten hun dank door langdurig hand
geklap duidelijk blijken.
Het waren waarlijk oogcnblikkcn om nim
mer te vergeten. Hier sprak het hart van
Nederland zijn diepste liefde cn zijn diep
ste overtuiging in liederen uit
Dc zanghulde werd vroolijk cn blij be
sloten met een défilé der duizenden kinde
ren met hun vlaggetjes cn begeleid door dc
pittige muziek van de Amsterdamsche Post
Harmonie en de Marinckapel
Toen de Vorstelijke Personen zicK
!n het Paleis hadden teruggetrok
ken, hield het publiek op den Dam
zóó lang aan met juichen en het
zingen van het. Wilhelmus, lot Ko
ningin, Prinses cn Prins zich nog
maals op het halkon vertoonden en
wuivend dankten voor de hartelijk
heid van het saamgestroomde volk.
Kermis.
De feeststemming in de hoofdstad
duurde onverminderd voort en is
gisteravond in bijzondere mate ver
hoogd, doordat op een tiental plaat
sen in dc stad voor het eerst de
kermissen, welke daar onder lei
ding van de firma I-Iommerson zijn
opgeslagen geopend zijn.
Het officicele, in den gemeenteraad cn
in de politieverordening gebruikte woord
is „vermaaksparken", maar het zijn geluk
kig doodgewone, oer-ouderwetsche kermis
sen, met oliebollenkramen, carousscls, schiet
tenten, het hoofd van jut enz., behoudens
misschien op het terrein van het voormali
ge Paleis voor Volksvlijt aan het Frede-
riksplein, waar omvang en inrichting den
grootschccpschen naam van Lunapark
rechtvaardigt.
De bevolking heeft op ongedwongen wijze
kermis gevierd.
Bart de Ligt, die het pacifisme
uit zijn halfzachte lijdelijkheid
verhief.
EEN INTERNATIONALE
FIGUUR.
-Te Genève in Zwitserland overleed de zcei*
bekende pacifist Bart de Ligt, die ook in
onze omgeving, meermalen spreekbeurten
vervulde cn wiens boeken en geschriften
op geen enkele anti-oorlogsavond ontbreken
Hoe me 1 ook over zijn denkbeelden en wij
ze van propagccron mag hebben gedacht,
dat met Bart dc Ligt iemand is heengegaan
die belangrijken invloed heeft geoefend in
wijden kring, zal niemand ontkennen. Hij
wilde geen proselieten maken, maar wekte
op tot zelfbevrijding. Dc persoonlijkheid
stond bij hem voorop en de beteekenis van
de gemeenschap zag hij in de wisseh erking
tusschen persoonlijkheden. Uitgangspunt
voor wereldvcrbotcring en menscliheidshor-
vorming vond hij in dc idee der liefde als
behoefte aan zclfmorledeeling cn aan uitwis
seling van natuurlijk en geestelijk, leven
In de eenzijdig-mannelijke moderne maat
schappij achtte hij deze wisselwerking te
kort gedaan. Daarom kwam hij ook op voor
eerherstel der vrouw als wezenlijke voor
waarde voor mcnschclijker samenleven.
Toch was dc Ligt
geen onmannelijk droomer
Het aanstootelijke voor menigeen was juist
zijn felle en strijdbare geest.'t Pacifisme hief
hij op uit de „halfzachte" lijdelijkheid; hij
is het, die den term „geestelijke weerbaar
heid" uitvond. Even belangrijk als het doel
waren hem de middelen; te geringe kieskeu
righeid ten opzichte van de laatste was zijns
inziens de oorzaak van herhaalde tragische
mislukking. Hierom heeft hij zich onophou
delijk moeite gegeven om zijn geestelijke
wapenrusting te. volmaken; zijn buitenge
wone intellectuèele gaven besteedde hij aan j
diep doordringen in het arsenaal van de we
tenschap; met een even eerlijke als scherp
zinnige kritiek bestudeerde hij godsdienst cn
wijsbegeerte, psychologie, oecoiromic, staat
kunde, ethiek. Het veld zijner belangstelling
was onbegrensd en nimmer was deze belang
stelling bloofe weetgierigheid. Wetenschap
bleef hein middel tot het, bereiken van het
cenige doel; bewustwording en zelfbevrij
ding als mcnsch.
De Ligt is als spreker cn schrijver een
kunstenaar geweest. Van zijn sprankelend
vernuft, zijn hartstochtelijke bewogenheid
en- dc zuiverheid van zijn vaak oorspronke
lijke heelden en zinswendingen hebben
vriend cn vijand genoten.
De Ligt was de zoon van oen orthodox
predikant. Als student reeds publiceerde hij
een pleidooi voor een gevangen dienstwei
geraar. Nuencn is dc ecnige plaats waar hij
ooit beroepen is geweest.
Verbannen.
Als predikant richtte hij zich in scherpe
principieele uiteenzettingen onder den titel
Profeet en Volksfeest, Profeet en Volksnood
De schuld der kerken tegen de gelegenheids
manifesten der synode. De militaire over
heid nam in Augustus 1911 laatstgenoemd
geschrift in beslag en verbande den predi
kant van Nuenen op grond "atl zijn kan
selredenen als „gevaarlijk voor den troep"
uit de zuidelijke provinciën. Ook als mede
opsteller van het Dienstweigeringsmanifcst
kwam deze in last.
Op (5 Maart 1913 besloot De Ligt zijn be
diening neer te leggen om zich geheel aan
zijn eigenlijke levenstaak te wijden. Op den
duur achtte 1 zich ook niet meer gerech
tigd, den Christennaam te dragen, daar hij
zich bewust was geworden, «lat hij zijn in
zicht niet toetste aan don Bijbel maar den
Bijbel aan zijn inzicht. Hij vestigde zich in
Zwitserland, vanwaar hij Europa on ook Ne
derland in verband mot zijn studie cn pro
paganda bereisde. In het internatonaal pa
cifisme werd hii een vooraanstaande figuur.
Bart de Ligt heeft tot die werkers behoord
die zichzelf in "ver verteren, zegt de N. R.
Ct. Herhaaldelijk heeft hij door overspan
ning zijn weerstandsvermogen ondermijnd
en de ziekte, waaraan hij op reis is gestor
ven was ook een gevolg van uitputting door
de problemen van dezen zwaren lijd, waar
aan elk ernstig mensch lijdt. Als dienaar der
„geestelijke weerbaarheid" heeft hij zijn le
ven gegeven»
laV van A ..L I
Pelikaan
(heenreis)
Vertrek van
Rang. 7 Sept.
pingap.l
LEC
lAtH
Nandoe
(heenreis)
Gier
^terugreis)
[Athene 7 Sept. |Basra7|
[Medan 7 Sept. [Rang.
Er deed zich nergens een
klank voor en duidelijk bleek, j
men den Amsterdammer
periode, waarin drankmisbruik
vechtpartijen tot de sporadische
zaamheden behooren, ten
zijn kermis ontnomen had. fcw n<
komc
Door de verlichte gr aren
;en 01
Tol omstreeks elf uur in den avoiv 1 vet
den de menschen in lange rijen op cl int
sen te wachten voor een rondvaar n uit
de sprookjesachtig verlichte grachtet ft
Boven liet drukke stadsgewoel 1011 p
muziek uit cafés en van etraata ïn
klonk den geheclen avond het gero: ichtij
de motoren der K.L.M.-toestellcn, wat 1: a'!
zooveel liefhebbers een rondvlucht
dc verlichte stad maakten, dat niet wtro'
enkele Douglas D.C.-2 vliegtuigen, c jury
ook de „Arend", de groote viermc H z0?
Fokker F-36, welke plaats biedt a# nz. I't
passagiers, enkele malen dienst pers
doen
1 en
Versierde kano's in de rol pi
le pi
Ook in de residentie zijn de festij j^cr)
nog niet ten einde. In de grachten k le ji
vaart met versierde en verlichte jj?eoir
plaats, waaraan o.m. vijftig kano's
namen. De geïllumineerde sleep ti
belangstelling van duizenden, die
de kaden verdrongen.
Ook door Nederland in den
wordt lustig Oranjefeest gevierd. I
van koloniën bereiken ons enfhousii L
richten over Oranje-saimenkomsten, 1
het Wilhelmus uit volle borst werd a
gen en gloedvolle herdcnkingsspeei
gedachten der Nederlanders naa
Moederland deed teruggaan.
AMERIKA MAG NIET ACHTERA! Mei
KOMEN!
an (1
De maritieme commissie te Washi f®s
heeft aanbiedingen gevraagd voor den
van een nieuw type snelle en ruime
schepen, zulks in het kader van het
naar bespoediging van het program
vormen van een Amerikaansche koo; D
dijvloot, die bij geen andere ter wereli ei"K
Iers laat. pzen
ras j
Hei
PUBLICATIE
laai
Au
KStl
DENATURATIE AARDAPPELEK
Gis
Versi
irs
idi
Geve
is F
foor (I
BW
e Slt
cliool
p cc
reug
anst
«li
Zooals uit de in dc Staatscourant
September gepubliceerde ministerieel» en
schikking blijkt, zal Maandag 12 Septtfchoo
een aanvang gemaakt kunnen w,
met de dcnaturatic van aardappelen.
De denaturatieregeling is practisch
lijk aan die, welke het vorig jaar werj
gepast.
Voor steun komen in aanmerking aa. 0;
pelen, welke niet kunnen vallen door
vierkante opening van 1225 m.m2.
De denaturatievergoeding bedraagt
dc periode tot 1 December f0.70 per 10) litè,
voor de periode van 1 December tot 1'
f 0.80 per 100 kg. en voor dc periode Tci
Maart tot en mot 23 Juni f0.90 per 10!1 oor;
Na
oek
;ind(
terwijl met ingang van 1 Februari
voor klei-consumptie-aardappelcn
rubriek A wederom fl.50 per 100 kg.
kunnen worden betaald.
Fabrieks- cn vroege aardappelen kc
ook voor denaturatievergoeding in aai
king. fabrieksaardappelen echter niet
der dan na 1 Januari 1939.
Voor elke aanvA'ag tot denaturatie
wederom een bedrag van f 1.moeten
den betaald, hetwelk met het uit te k:
steunbedrag kan worden verrekend.
Wanneer bij een teler minder dan
kg. en bij een handelaar minder dan
kg. ineens wordt gedenatureerd, zulle:
vendien de werkelijk gemaakte kosten e
teil worden vergoed.
's Gravenhage, 7 September 1938.
ie.
Hc
pto<
iet
en.
Dc
Basis overeenkomstige
week 1937 100
Week v. Maandag
15 t'm
22 (ra
20 Aug.
27 Aug.
Effectenanarkt
Aan deel en koersen
91.4
92.4
Betalingsverkeer
Omzet postcheque-
121.4
en girodienst
101.6
Groothandel
Groothandelsprijzen
68.4
68.3
Omzet termijnmarkt
Amsterdam
72.8
16.4
Kleinhandel
105.4
107.7
Omzet winkelbedrijf
Goederenverkeer
Gewerkte taken
(1 taak halve ar
beidsdag) Haven Am
97.1
65.1
sterdam
Bevrachtingen wilde
binnenvaart
114.6
Arbeidsmarkt
Aanvragen van werk
111.3
104.7
gevers
Aanbiedingen van
97.7
werknemers
92.4
Plaatsingen
115.4
110.6
