ROOK
Tschecho-Slowakei
EISCH
EXTRA
ROOKGENOT
«I
Blauwe „rupsen"
rukken op
Mr.
Rost van Tonningen
is niet bang
Dronken schepelingen
De Tsjechen verlaten zich
op het leger
Postvlucbten op Ind
TRiüMPH
I CENT
B
D
-'N TRIOMF
VAN SMAAK!
Om de Roode troepen
te verdrijven
FeUe strijd aan den
der Veluwe.
Zuidrand
Er wordt weer gevochten aan den
Zuidrand van de Veluwe, met een
verbluffende hardnekkigheid en een
ijzeren uithoudingsvermogen. Want
de manschappen sluipen door de
bosschen, klimmen over heggen en
waden door ondiepe alooten, ook
al schijnt de zon fel op dezen herfst
dag, welke aan den zomer doet denken.
De tweede oefening van de gevechtsgroe
pen der lichte brigade is gisterochtend om
elf uur ingezet en eindigt heden, waarme
de dan tevens deze manoeuvres voor dit
onderdeel van het Nederlandsche leger tot
het verleden behooren.
Wij werden midden in het vuur geplaatst,
dat in den loop van den dag in alle he
vigheid ontbrandde. Want de Roode aanval
lende, en de Blauwe, verdedigende partijen
lijn gisteren herhaaldelijk met elkaar in
contact geweest.
Het begin.
Om 11 uur begon de Roode infanterie
aan te vallen van Veenendaal uit
Oostelijke richting langs de Buurt-
steeg.
De Blauwe partij had evenwel haar
stellingen uitnemend uitgekozen,
want de manschappen der opruk
kende roode partij stootten herhaal
delijk op stukken 6 veld, welke ver
dekt stonden opgesteld achter kreu-
pelboschjes en naast boerenschuren.
.Rood beschikte echter over een groote over
macht en tegen half één was het duidelijk,
dat de Blauwen hun stellingen niet zou
den kunnen behouden én genoodzaakt wa
ren terug te treden *n de richting van den
Grebbeberg bij R henen.
Rapspantserwagens in den strijd.
De Blauwen zouden niet hebben kunnen
terugtrekken, wanneer de kleine rupspant
serwagens niet een laatsten uitval op de
Roode linies hadden gedaan.
Daartoe hadden deze wagens zich verdekt
opgesteld achter een aantal boerenwoningen.
De aanval, welke dus het terugtrekken
van de Blauwe troepen moest voorbereiden
werd ingezet om kwart over één.
Snel rolden de kleine, lage wagens
over de weilanden, waar zij werke
lijk niet alleen de Roode infanterie
schrik aanjoegen, maar hccle 'kud
den totaal in de war brachten. De
vlammen schoten uit de loopen van
de mitarailleurs en de motoren trok
ken de wagentjes snel door terrein
oneffenheden op het doel af.
De commandant van het veldleger pro
beerde hij dezen aanval nog persoonlijk of
het. mogelijk was de bemanning buiten ge
vecht tc stellen door achterop den wagen
te springen en een revolver tc gebruiken.
Het verrassende oprukken van deze Blau
we „rupsen'' bereikte inderdaad resultaat,
want de. Roode manschappen slaagden er
niet in Blauw op den voet te volgen, zoo
dat deze laatste partij voldoende gelegenheid
had nieuwe, sterke stellingen in te nemen,
om op die wijze een nieuwen aanval van
de Rooden met succes te kunnen opvangen.
Bij den Grebbeberg.
Een nieuw hevig gevecht werd geleverd
bij den Grebbeberg en de brug over de
Grebbe, waaromheen de belangrijke verde
digingswerken liggen, bij het begin van de
waterlinie, welke tot diep in de Geldersche
vallei doorloopt.
Hier hadden de blauwen zich wederom
versterkt om een rooden stoot op te van
gen. Deze aanval liet niet lang op zich
wachten, want. om drie uur klonken weder
om de schoten, de ratelslagen van mitrail
leurs, gemengd met de zware stem van de
vuurmonden in 't veld, welke den Rooden
opmarsch steunden.
Prins Bemhard kwam te paard op
dit punt aan juist toen de wielrij
ders der Roode partij een aanval op
de brug deden, welke zoo hevig was,
dat de commandopost van de Blau
we huzaren zoo snel mogelijk moest
verdwijnen.
Regelmalig achtervolgden de roode troe
pen haar Blauwe tegenstanders, maar over
enkele uren zal de nacht over de Veluwe
zijn gevallen en „de nacht is de beste hond-
genoot van den oorlog...
Hedenmiddag eerst volgt het einde van
de oefening der lichte brigade en niemand
weet ten slotte hoe deze strijd zal eindigen,
al vermoeden wij, dat Blauw een goede kans
heeft om nu eens niet verjaagd le worden
uit de stellingen, welke in den nacht zijn
ingenomen.
„Laat minister Goseling en zijn
heele troep 't maar eens probee-
ren!"
Zooals wij dezer dagen meldden, moet
Mr. M. M. Rost van Tonningen, hoofdredac
teur van liet Nationaal Dagblad, heden voor
de Ilaagschc Rechtbank verschijnen om zich
te verantwoorden wegens belcediging van
minister Goseling in een publicatie betref
fende dc Ossclie affaire.
Donderdag j.1. legde dc heer Rost. van Ton
ningen ter gelegenheid van een openbare
N.S.B.-vergadering, in het. Concertgebouw te
Amsterdam, een persoonlijke verklaring af
over het gcval-Oss.
Volgens het verslag in liet Nat-. Dagblad,
werd de spreker na deze verklaring langdu
rig toegejuicht.
Goseling had, aldus spr., indertijd
erge haast, maar nu hen ik klaar
om te verschijnen! Zaterdag aan
staande zal heslist worden, of ik ge
tuigen mag laten höoren. Zoo ja,
dan heli ik ook nog een woordje te
spreken met baron Speijart van
Woerden!
Rost gaf nog een overzicht van de manier
waarop men hom uit de weermacht als re
serve-officier had weggewerkt en riep uit,
alleen in zijn rang te willen worden hersteld
door Mussert in den nationaal-socialistischen
staat. (Daverend applaus.)
Men heeft mij van regeeringszijde gewaar
schuwd dat ik mij moest matigen, ik ben
niet van plan mij daarvan iets aan te' trek
ken. Laat minister Goseling en zijn lieelc
troep het. maar eens probeeren, wij weten,
aldus spr. vojgens liet verslag, dat het volk
op den duur in opstand komt tegen de Jo
den, het politieke katholicisme en de vrij
metselaars!
Onbekende man op
overweg gedood
Gisteravond ongeveer elf uur is even voor
het station Haarlem op den overweg hij de
Muntenlaan qqn tot nu toe onbekend ge
bleven man, s.ie zich na het klaphek te heb
ben opgelicht, op de spoorbaan had bege
ven, door trein 1178 gegrepen. De trein was
onmiddellijk tot stilstaan gebracht. Bij on
derzoek bleek dat het slachtoffer op slag
gedood was. Het lichaam was onherkenbaar
verminkt.
Internationale toestand voor
Nederland niet bijzonder dreigend
De internationale situatie is ernstig, doch
men acht haar, aldus de Tel., voor Neder
land niet dermate dreigend, dat tot verder
gaande militaire maatregelen dan die,
welke tot dusver zijn genomen, moet wor
den overgegaan. De grensbewaking is, zoo
als men weet, sedert eenige weken in volle
werking, zoo naar het Oosten als naar het
Zuiden en het Westen, en deze voorzie
ningen worden op het oogenblik voldoen,
de geacht.
En tóch was Chamberlain voldaan
Alles hangt tian de nieuwe re
geering te Praag af.
Van semi-officieele Duitsche zijde wordt
uit het hotel Petersberg gemeld, dat toen
Chamberlain. daar terugkeerde, hij er
hoogst voldaan uitzag. Hij verklaarde: „Aan
Tsjcchoslowakije zullen nieuwe voorstellen
worden voorgelegd. Alles hangt van dc
nieuwe regeering te Praag af".
Naar van welingelichte Engelsche zijde
verluidt, zal de Britsche premier om half
tien hedenochtend per auto van het hotel
Pclersberg naar Keulen vertrekken. Om
half elf gaat hij vandaar per vliegtuig naar
Londen.
In dc kringen der te Petersberg vertoe
vende Britsche journalisten toont men
zich na de verklaring van den premier
zichtbaar opgelucht. Van het pessimisme in
den namiddag is de stemming omgeslagen
En toch was Chamberlain voldaan!
Inhouding van monsterboekjes
jes voor de Raad voor de
Scheepvaart.
Gistermorgen heeft de Raad voor dc
scheepvaart te Amsterdam de verzoeken tot
onthouding der monsterboekjes van een
tweetal waschjongens aan boord van het
s.s. „Statendam" van den Holland-Ameri-
ka Lijn en van een matroos van het s.s.
„IJselhaven" der rcederij gebr. Uden. be
handeld. In deze gevallen hadden de be
trokkenen voor zij het schip verlieten, z.g.
..notes" gekregen welke na .eenige dagen
inwisselbaar zijn bij de kantoren der ree-
derijen. De bedoeling van deze notes is den
schepelingen gelegenheid te geven bun ach
tergelaten familiebetrekkingen vóór hét ver
trek geld" te geven.
Het is echter meestal mogelijk deze .no
tes aan den wal. bij verkoopers van tabak
of anderen in te wisselen.
Dit was ook door de betrokkenen
gedaan en zij hadden het geld ge
bruikt om zich te bedrinken met
gevolg, dat zij niet tijdig aan boord
waren, en de schepen zonder hen
vertrokken.
De inspecteur generaal voor dc scheepvaart
was in het geval van de waschjongens van
meening dat 't afgeven van de „notes" aan
ongchuwden dergelijke gevallen in de hand
werkt.
De reederij van het s.s. „IJselhaven" trok
tijdens de zitting bij monde van den kapi
tein van het schip de vervolging in, daal
de betrokken matroos door samenloop van
omstandigheden gedurende eenigen tijd
niet in het bezit van zijn monsterboekje
was geweest.
De inspecteur generaal meende echter
dat het geven van geen straf een verkeerd
licht op den ernst van het verbreken van
een arbeidscontract zou werpen. Hij pleit
te echter voor een geringe straf.
uitspraak volgt.
Proclamatie,
Benesj en Matsjnik, de vroegere
Slowaaksche minister van oorlog,
heeft een proclamatie tot het leger
gericht, waarin met name wordt
verklaard:
Soldaten,
De geheele natie en geheele' be
volking kennen de ernstige be
zorgdheid over de toekomst van
den staat. De buitenlandsche pro
paganda maakt er gebruik van
om het vertrouwen van het volk in
de verantwoordelijke elementen,
die belast zijn met de ondehan-
delingen, te ondermijnen.
In deze moeilijke periode verlaat
de ongeruste bevolking zich op het
leger, waarin het ecu waarborg
ziet voor natie en staat.
Bij iedere gebeurlijkheid zal het
leger aan het vertrouwen der be
volking voldoening geven en het
zal vastberaden en sterk en volko
men gedisciplineerd aan de zijde
blijven van den president der re
publiek.
ÖOC
T.rtrak Tin Aankon*
|jodhp. 23 Sept. |R«n^23 s*
touKrê* |j°dhp.23Sept. |Basrah al Q J
(SS |Medan 23 Sept.jRanK. 23 S, jj j
(heenreis) |Boedap- 23 Sap'|A'«. 23 S„
Koningin en de geestelijke
herbewapening
Hare Majesteit steurt met den
oproep tot het Nederlandsche
volk in.
Naar ons officieel wordt medegedeeld, is
H. M. de Koningin, die met instemming
heeft kennis genomen van den oproep tot
moreele en geestelijke herbewapening, door
eenige vooraanstaande landgenooten tot het
Nederlandsche volk gericht, voornemens
enkelen der ondertcekenaars Maandag a.s.
op het paleis Soestdijk te ontvangen.
Zal Nederland kruisers
voor Chili verbouwen?
Uit Santiago de Chili wordt gemeld, dat
de marineraad heeft aanbevolen in Neder
land twee kruisers te laten verbouwen.
De Palestijnsche kwestie
Een nieuw plan
Reuter meldt uit Beyrouth, dat de vroe
gere premier Irk, Noeri Pasja, zich via
Egvpte op weg heeft -begeven naar Londen.
Bij een interview voor zijn vertrek ver
klaarde Noeri Pasja met den Moefti te
hebben gesproken en tezamen met hem een
nieuw plan te hebben uitgewerkt voor de
regeling van de Palestijnsche kwestie.
Dc strijd in Spanje
Alcou gebombardeerd.
Een luchtbombardement op Alcoy heeft
twintig dooden en tal van gewonden ge-
cischt. Een aantal gebouwen is verwoest.
Onze Oost
Zestig huizen verbrand
De president van Billiton meldde telegra
fisch aan de regeering te Buitenzorg, dat
bij een brand in de desa Kantoeng op Bil
liton zestig huizen in den asch werden ge
legd, waardoor driehonderd personen dak
loos werden. De schade wordt geraamd op
f 18.000.De oorzaak van den brand is
niet bekend.
Nationaliteiten in der
De stad Groningen ii
't donker
Alleen de tram had li
Gisteravond om half negen werd de
heele stad Groningen plotseiing in dui
gehuld ten gevolge van een defect bij
lichtbedrijf. Een veiligheidsregulateur
de turbine van de provinciale centrale.
Helpman heeft, foutief gewerkt, waart
de stroom werd uitgeschakeld. Het statig
emplacement was van licht verstoken,
leen de tram, die een eigen installatie lii
reed door de donkere straten.
Het defect zelf was in ongeveer lien
nuten hersteld, maar het duurde bijna
half uur voordat de geheele stad weer
licht was voorzien, waarbij de wonin
met. gelijkstroom het langst in duister
huid bleven
8
Onze legeroefeningen
afgeloopen
Alle troepen heden naar i
garnizoenen terug.
In aansluiting aan het bericht, van
terdag 17 September jl., waarbij werd me:
gedeeld, dat de legeroefeningen onder
ding van den commandant van het veld
ger zouden worden vervangen door
ningen in kleiner verband/ deelt men
van bevoegde zijde mede, dat deze oefen:
gen, waaraan do, lichte brigade deèlna:
Vrijdag zijn geëindigd en dat alle deelt
mende troepen op heden naar hun
zoenen terugkeeren.
zal
Polo
t
jOvei
F R 58 onze snelste
F. R. 58 onze snelste jager.
Bij een proefneming te Rotterdam
bleken, dat de snelheid van den. nif
Koolhoven jager, F K. 58, die thans
proefvluchten beëindigd heeft, 504 K.
uur bedraagt. Dit toestel is de ^nelsl
derlandsclie jager en een van de snelt
wereld.
Arbeider bekneld
Doodelijk ongeval bij
Scheepsbouw Mij.
Gistermiddag is op de terreinen van
Nederlandsche Scheepsbouw Maatscha
aan den overkant van het IJ te-Ams'lert
een noodlottig ongeval geschied, waar
de dertigjarige arbeider Ros uit Heilool
slachtoffer is geworden.
Men was bezig door middel van een bijt
kraan een klinkmachine te laten zakfe
Links en rechls van de machine stond
arbeider om deze bij het omlaagkomcn
gen te houden. De machine zakte iets
ver door met het noodlottig gevolg, dat
tusschen de klinkmachine en een
ijzeren platen beklemd geraakte.
Het slachtoffer werd met een ingei
borstkas opgenomen. Een dokter was
dig ter plaatse om den ongelukkige
te verleenen, hetgeen echter niet
mocht baten.
Bidstonden voor den vrede
Opdracht van den 'Aai
schop van Mechelen.
Kardinaal van Roey, de aartsbisschop t
Mechelen, heeft den priesters van alle fe
kelijke gemeenschappen opgedragen in j
maand October na afloop van alle raisT
te laten bidden voor den vrede-.
Nevenstaand zeer duidelijk kaartje
Duftsche bron geeft een goed inzicht.ini
verhouding der verschillende taalgebieóp
in Tsjecho-Slowakije.
De bedoeling van Engeland en Franlai
Schijnt te zijn om de gr e n s gèbiodcn,.'1
ke in hoofdzaak door Duitschers woi
bewoond, door dè Tsjechen te doen onlif
men en deze menschen dan over te br^
gen naar de zoogenaamde Duitsche
eilanden, welke midden in het zuiver-Tj!|
chische en Slowaaksche gebied liggt
taaleilanden, zouden dan natuurlijk afcfl
genprestatie door de Duitsch sprekendij
moeten worden verlaten, welke zich in
grensgebied der Sudetenduitschers zoud
dienen te vestigen.
Op dit kaartje komt ook duidelijk uit,Sj
gering in werkelijkheid het stukje Pm
taalgebied is, dat tot Tsjecho-Slo\vakij(
hoort. Andens is het met de aanspf
der Hongaren, die zeer zeker, evcnalsl
Duitschers, op groote massa's landgenofl]^
kunnen wijzen, die door den vrede
Trianon in het Tsjechische staafsyo^j
zijn opgenomen.
