Ons tijdsgevoel
II
l
IUITENLANDSCH
VERZICHT
Aspirin
Woensdag 12 October 1938
NU EENS LEVEN WIJ SNEL,
PAN WEER LANGZAAM
Jkverk upyafHj'4
ONDER
KASTEN
EN
BEDDEN
HEEMAF STOFZUIGER
Arrondissements Rechtbank
Alkmaar
Tweede blad
jjjj er niets gebeurde, zou er ook
geen tljd bestaani
[oor een zestigjarige staat een
jaar gelijk met slechts tien
maanden
"door Dr. H. LEONARD.
De Fransche geleerde Lecomte de
Nouy heeft een nieuwe „biologische
iklok" uitgevonden, waarmede niet
de tijd, zooals deze voor de geheele
mienschheid geldt, wordt gemeten,
doch de subjectieve waarde, die de
tijd in de verschillende levensfasen
jan den nuensch heeft,
ft is een feit van algemeene bekend-
jsj, dat de uurwerken, zooals wij ze aan
jtiitorens, op straat en in onze eigen wo-
j^zien, in zeker opzicht niet deugen Wel
inmen volgens de tijdaanwijzing van deze
prwerken zijn dag indeelen, men kan af
baken maken, men kan zich volkomen op
tin regelmaat verlaten maar toch mer-
wij telkens weer, dat ons tijdsgevoel
pet de tijdsaanwijzing van de uurwerken
niet overeenstemt. Een uur kan ons zoo
nog toeschijnen als een halve dae. een
uur kan in een oogwenk omgevlogen zijn;
eens leven wij snel, dan weer lang-
jaam maar de klok tikt met dezelfde
onverstoorbare regelmaat door. Zij houdt
geen rekening met onze verschillende stem
mingen, zij registreert niet, dat de tijd ons
lang valt, noch dat zij omvliegt., en wij
obben ons langzamerhand aangewend, ons
igen tijdgevoel te negeeren, het als het
vare voortdurend door de tijdsaanwijzing te
den corrigeercn.
Het verdrongen tijdgevoel.
De wetenschap evenwel heeft
zich met deze opperheerschappij
van de klok over ons tijdgevoel niet
kunnen vereenigen. Nu eens heb
ben filosofen gepoogd, het wezen
van onzen „innerlijken tijd" in te
genstelling met den door de we
reld aangenomen tijd te doorvor-
schen en af te bakenen, dan weer
trachtte men deze dingen langs ex-
perimenteelen. weg tot klaarheid
te brengen.
Een van de mannen, die zich met het
Egisch onderzoek van ons tijdgevoel
en beziggehouden, is Alexis Carrel, de
nde Amerikaansche geleerde, die zich
ooral naam heeft gemaakt door de uit
vinding van het „kuslmatige hart".
Een ander onderzoeker van den subjec-
ieven tijd is de Fransche geleerde Lecom-
e de Nouy.
Wat geeft ons het begrip van tijd?
Dr. Carrel verklaart, dat de onaf
gebroken vorming van cellen en
bloedlichaampjes en de onophoude
lijke wisseling der gebeurtenissen
in het leven van elk individu de
dingen zijn, die ons eigenlijk pas
het begrip van tijd geven. Als er
niets gebeurde, zou er ook geen tijd
bestaan.
>e biologische processen, waaraan de
lensch onderhevig is, onderscheidt hij in
»ce soorten, namelijk in processen van
hytbmischen aard, zooals het kloppen van
ot hart, de ademhaling, de periodieke
weerkeer van honger en van slaap, en in
iologische gebeurtenissen, die slechts één
plaats grij'pen en zich niet herhalen,
liertoe behooren de verschillende groei-
tadia, het verharden van de aderen, het
erkalken van de weefsels en het grijs wor-
en van het haar.
De leeftijd speelt een rol.
Deze laatste nu zijn het, die ons naar
Jen. ouderdom voeren. Het ouder worden
eeft ons dus eigenlijk het bewustzijn van
'jd. En de ervaring leert, dat dit ouder
morden in steeds sneller tempo voort-
chrijdt.. Terwijl voor een tienjarig kind een
acantie van zes weken een tijdvak van on-
hienbare lengte is, kan een volwassen
lensch zulk een tijdvak volmaakt over-
ien. Hij heeft derhalve een ander tijd
begrip dan het kind.
Methodisch onderzoek.
Waar deze theorieën nog maar van zeer
speculatieven aard zijn, heeft Lecomte de
Nouy er zich op toegelegd, door onderzoe
kingen volgens de methoden der exacte
wetenschap den nog ontbrekenden bewijs
grond aan te voeren. Hij stelde zich voor,
het genezingsproces van een wond bij mcn
schcn van verschillenden leeftijd als basis
voor het meten van den subjectieven tijd
te kunnen gebruiken. Zooals men weet, ge
nezen wonden bij kinderen vlugger dan bij
volwassenen. De reden hiervan wordt daar
in gezocht, dat de levenskracht van een
kind nog gezonder is dan bij oudere men-
schen. De onderzoekingen van Nouy lever
den het volgende resultaat op. Wanneer
men als „eenheids-maat" een wond van drie
centimeter in bet kwadraat aanneemt, dan
geneest deze bij een kind van tien jaar in
een week tijds. Een mensch van 20 jaar
heeft er tien dagen voor noodig, een der
tigjarig mensch 13 dagen, een veertigjari-
een 18 dagen, een vijftigjarige 25 dagen en
een zestigjarige 32 dagen. De curve, welke
Nouy op deze wijze verkreeg, geeft onze
dalende levenskracht aan.
Dertien jaar het midden van het
leven?
Wanneer men om een norm te
verkrijgen aanneemt, dat voor
een mensch van veertig jaar een
jaar zijn werkelijke waarde heeft,
dat m.a.w. op dien leeftijd het sub
jectieve tijdgevoel en het objectieve
tijdsverloop elkaar ongevaar dek
ken, dan staat voor een mensch
van 60 jaar, gemeten naar zijn le
venskracht, een jaar gelijk met
slechts 10 maanden-.
Omgekeerd zou dit jaar voor een mensch
van 20 lentes met een tijdperk van ander
half jaar gelijk te stellen zijn. Voor een
kind \an tien jaar zouden 12 maanden
een waarde van 3 jaar, voor een vijfjarig
kind een waarde van 7 jaar en voor een
zuigeling een waarde van 10 tot 12 jaar
hebben.
De eerste levensjaren zouden dus veel en
veel „langer" zijn dan de laatste en het
midden van het leven zou voor een man,
die 80 jaar oud wordt, niet zijn veertig
ste, doch zijn 13de levensjaar zijn. Of met
andere woorden: driekwart van zijn le
vensweg zou hij reeds op zijn dertigste jaar
hebben afgelegd. Volgens een andere bio
logische metbode is dr. Alexis Carrel tot
hetzelfde resultaat gekomen.
De resultaten van zulk soort onderzoe
kingen zouden voor oudere mcnschcn al
heel weinig bemoedigende perspectieven
openen, indien zij niet met zeker voorbe
houd waren op te vatten. Evenals er na
melijk mcnschcn zijn, die vroeg oud worden,
zijn er omgekeerd ook menschen, die tot op
hoogen leeftijd jong blijven. Jong ook met
betrekking tot het tijdsgevoel. En dat is
dan ook iets zeer geruststellends in dezen
geheimzinnige» samenhang tusschen „ob
jectieven" tijd en individueel „beleven van
den tijd".
maar op mijn leeftijd moet je dubbel
oppassen voor kouvatten. Daarom
heb ik altijd Aspirin-tabletjes in huis,
die mij al die jaren bij hoofdpijn,
verkoudheid en rheumatiek hebben
geholpen.
HET PRODUCT VAN VERTROUWfNI
verlegging van het zwaartepunt
der europeesche politiek naar
rome. de relletjes te weenen.
binnenlandsche onlusten zijn
gevaarlijk voor het derde rijk.
De wereld had vermoedelijk ge
hoopt, dart. er na de bijeenkomst te
München een vredesstemming over
Europa was gekomen, die eenige
duurzaamheid zou blijken te bezit
ten. We hadden in dit verband
reeds gelegenflieid te wijzen op het
feit, dat zich intusschen het beden
kelijke verschijnsel voordeed, dat er
van ontspanning totaal geen sprake
was.
Zondag ƒ.1. vond Hitier gelegenheid hij de
inwijding van een theater een nieuwe don-
der- en bliksemrede te houden, die in me
nig opzicht te vergelijken is met een on
weersslag aan een helderen hemel. Tever
geefs vraagt men zich af, waarvoor deze
uitbarsting noodig was, waarin, naar het
oude recept, eenige malen op Hitiers vre
delievendheid werd gewezen, maar die
overigens in de sfeer van enkele weken ge
leden volkomen op zijn plaats zou zijn ge
weest. Engeland, dat op den Führer schijnt
te werken als een roode lap op een stier,
kreeg er vrij behoorlijk van langs en men
is waarlijk geneigd zich af te vragen of de
triomf, door Hitier te München behaald,
wellicht kleiner is dan oppervlakkig be
schouwd het geval schijnt te zijn.
Het lijkt nauwelijks aanneembaar, dat
een staatsman zidh zoodanig in de kaart
Onze fotograaf „knipte" te Rome een z.gai. „amphibie-auto", die de 137 treden
trap van een gebouw aldaar aireed
hooge
laat kijken, dat men uit zijn woorden kan
gissen, wat er eigenlijk aan de hand is.
Echter, Hiller praat veel en dikwijls. En
ieder die dit doet, vooral wanneer hij zich
Iaat leiden door zijn stemmingen wat
met den Führer zeker het geval is loopt
ernstig gevaar zich te vergaloppeeren.
Leest men de rede van den Führer
aandachtig door, dan liggen twee
conclusies voor het grijpen. Hitier
is boos op Engeland en hij tracht
Mussolini te paaien.
Een en ander kan een aanwijzing zijn
voor de richting, welke de groote inter
nationale politiek in de komende dagen
wel eens zou kunnen nemen. Het zou na
melijk kunnen zijn, dat het zwaartepunt
er van zich verplaatst naar Rome, in dier
voege, dat we een schermutseling te zien
zullen krijgen tusschen de Westersche de
mocratieën en Duitschland om de gunst
van Mussolini. De Duce, die zichzelf graag
als middelpunt ziet, zal dit zonder twijfel
aangenaam zijn en hij zal zeker zijn best
doen er voor zijn land want daarom is
het hem ten slotte alleen te doen de
noodige voordeelen uit te slaan.
De feiten zijn nu zoodanig, dat Mussolini
wel eens meer geneigd zou kunnen blijken
zijn ge'negeroheid te geven aan Engeland
dan aan Duitschland. Opvallend is ook
dat Hitier telkens weer spreekt over zijn
dierbaren vriend MCussolini, maar dat de
Duce daarentegen zorgvuldig nalaat van
zijn innige aanhankelijkheid jegens Adolf
te gewagen.
Afgezien van de omstandigheid, dat En
geland vermoedelijk meer te bieden heeft,
lijkt de Engelsch-Italiaansche veete meer
en meer in de vergetelheid te geraken.
De annexatie van Abessynië wordt
practisch niet meer betwist en het
zou kunnen zijn, dat exploitatie van
dit nieuwvenvorven onderdeel van
het Italiaansche imperium niet
goed mogelijk is zonder hulp van
buiten.
De tegemoetkomende houding van Dala-
dier voor het begin der Münchensche con
ferentie, het vrij plotseling terugtrekken
van een contingent Italiaansche vrijwilli
gers, dat alles wijst op een veranderde
houding van Mussolini.
Daar komt nog iets bij. De annexatie van
Oostenrijk door Duitschland geschiedde
stellig niet met volle instemming van Mus
solini, die daardoor niet alleen iets zag
gebeuren, waartegen hij zich altijd met
hand en tand had verzet, namelijk het ver
schijnen van de Duitsche uniform aan de
Italiaansche grens, doch die daardoor te
vens een gebied aan de Italiaansche in
vloedssfeer zag onttrokken, waarvoor voort
durend groote belangstelling was getoond
en waar Itailië zich economisch meer of
minder had vastgezet.
De annexatie van Sudeten-Duitscliland
heeft, al weer niet plaats gehad op de wijze
als de Duce zich dat had voorgesteld. Wel
licht in zijn streven Duitschland toch maar
niet sterker te doen worden dan het reeds
kunt U gemakke
lijk stofzuigen met
dit mondstuk.
SCHARNIEREND
aan de buis bevestigd,
zoodat de zuigmond
altijd aansluit. Eén van
die practische voordee
len, waardoor de Heemaf
zoo prettig is in het ge
bruik. Maar de voor
naamste bijzonderheid
is de Heemaf Stofzuiger
motor, de eenige met
constant toerental.
Vraagt een demonstratie
aanl
SCHAGER IJZERHANDEL L. VAN RIJSWIJK, Heerenslraat 128, Schaden
was, had Mussolini «meer gevoeld voor een
afzonderlijk, zelfstandig staatje, Sudeten
Duitschland.
Ook deze wensch des Duces Is niet
in vervulling gegaan en met dat al
ziet hij de Duitsche green op Cen-
traal-Europa toenemen. Die gang
van zaken moet aan Mussolini on
welgevallig zijn. Te meer. waar het
een publiek geheim is, dat het er
Duitschland om te doen is naar
het Zuid-Oosten door Centraal-Euro-
pa en de Balkan de Middellandsche
zee te naderen of daar althans in
vloedsferen te scheppen.
In deze zee echter heeft MusSolini nie
mand meer noodig zelfs zijn beste vriend
Hitier niet. De Engelschman zit er nu een
maal daaraan valt niets te veranderen. En
het lijkt mogelijk, dat Mussolini zich liever
met dezen laatsten zou verbinden om Hit-
Ier er vandaan te houden, dan dat de Duce
met den Brit blijft kibbelen, daardoor den
Duitscher de gelegenheid biedende als der
de machtige aan de Middellandsche Zee te
verschijnen.
„Italië is onze eenige ware bondgenoot"
riep Hitier Zondag j.1. uit. Wellicht zal aan
stonds blijken, dat hier, gelijk zoo dikwijls,
de wensch de vader is geweest van de ge
dachte.
Wanneer Hitier straks met nieuwe eischen
komt, zal hij stuiten op een nieuw cordon
van tegenstanders. De strijd gaat voorloopig
om de schakels daarvan. Met Italië als de
belangrijkste.
Intusschen heeft Hitier gelegenheid er
zich op te bezinnen, dat iedere gebiedsaan-
winst niet bepaald louter voordeelen ople
vert. In Oostenrijk dreigt een conflict te
ontbranden, in welks middelpunt de beken
de kardinaal Innitzer staat.
Deze schijnt wat laat te hebben ontdekt,
dat nationaal-socialisme en katholicisme
niet kunnen samengaan. De moeilijkheid
ligt hem daarin, dat het nationaal-socialis
me van den burger eischt .dat hij den staat
als nummer één beschouwt, terwijl het ka
tholicisme van zijn aanhangers vraagt deze
eerste plaats te geven aan de kerk. Deze
tegenstelling kerkstaat komt eerst dan
recht tot uitdrukking wanneer één van bei
de partijen een bijzonderen nadruk begint
te leggen op haar superioriteit. Dit laatste
nu doet het nationaal-socialisme en daar
mee is onherroepelijk het conflict in de
wereld.
De gang van zaken in Oostenrijk is daar
om voor Hitier van ernstigen aard omdat
verreweg de meerderheid van Oostenrijk uit
getrouwe katholieken bestaat. De Fuehrer
verkeert voorts in de minder prettige posi
tie, dat hij gedoemd schijnt voor altijd al
leen maar te mogen winnen. Verliezen be-
teekent de catastrophe! Dat winnen echter
met den dag moeilijker wordt ten aanzien
van het buitenland, bemerkte hij te Mün
chen. Nog gewichtiger voor hem is echter
het binnenland. Dat moet hij volkomen be-
heerschen, wil niet zijn heeïe staat in ge
vaar komen. Iedere uitbarsting kan een
brand stichten, waarvan de gevolgen niet
te overzien zijn. Daarom moet, koste wat
koste, het vuurtje in Weenen gebluscht wor
den.
Het militaire vliegveld
te Bergen
Zes vliegtuigloodsen aanbesteed.
Gistermorgen heeft de eerstaanwezend
ingenieur der genie te Haarlem aanbesteed
het voltooien van zes vliegtuigloodsen bij
Bergen (N.H.)
Laagste inschrijver was W. S. Visser,
Leeuwarden voor f 198.690.
Hoogste inschrijfster de N.V. Oberon te
Amsterdam voor f 239.000.
Oplichter herkend
En ingesloten.
De man, die, zooals wij hebben medege
deeld, ruim een week geleden, verschillende
filiaalhoudsters van de fa. Paul Kaiser te
Den Haag heeft opgelicht, is thans aange
houden. De politie kwam n.1. op het idéé,
dat de schuldige wel eens onder de oud
bedienden der benadeelde firma kon schui
len en toonde den filiaalhoudster een serie
foto's. Op één hiervan herkenden de dames
den man, die haar bedrogen had. Het bleek
te zijn een 21-jarige kantoorbediende.
De verdachte blijft evenwel ontkennen
en is door de politie ingesloten.
Bierdieven gestraft
De Arnhemsche rechtbank heeft den 32-
jarigen B. J., den 50-jarigen G. T. en den
21-jarigen D. B., die in dienst van de Gel-
dersche eierveiling, eieren hebben gestolen,
resp. veroordeeld tot negen maanden, zes
maanden en vier maanden gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest,
DEN HELDER
MEERVOUDIGE STRAFKAMER.
(Zitting van Dinsdag H October)
UITSPRAKEN.
Voor den aanvang der zitting deed de
Rechtbank o.m. de volgende uitspraken:
W. K. wonende te Winkel, wegens het
niet voldoende uitwijken naar rechts met
z'n auto, waardoor een aanrijding ont
stond, in hooger beroep 'tot f 25.boete
subs. 15 dagen (de eisch luidde f 40.boe
te, subs. 20 dagen. De kantonrechter had
f 10.boete subs. 6 dagen geëischt.
C. T. wonende te Wieringen, wegens het
niet verleenen van voorrang aan een auto,
komende van rechts; in hooger beroep f 30
boete, subs. 10 dagen (conform de eisch
van den officier en van den kanfonrechter,
met uitzondering van de intrekking van
het rijbewijs.-
Haringhui zen.
ERNSTIGE AUTOBOTSING.
Als eerste verd. moet voor de Rechtbank
verschijnen D. D. van beroep chauffeur en
wonende te Haringhuizen, die ervan wordt
beschuldigd op den Rijksweg loopende van
Schagen naar Zijdewind aan een auto, ko
mende uit een zijweg van rechts geen voor
rang te hebben verleend, waarna genoemde
auto, met zoo'n kracht tegen de brug aan
kwam, dat beide wagens in de sloot te
recht kwamen. Door dit ongeval werd de
inzittende van de auto komende uit den
zijweg ernstig verwond, terwijl een juf
frouw die in de cabine van verd.'s auto
zat, lichte verwondingen opliep. De presi
dent mr. Lcdeboer vraagt verd. of hij niet
doodelijk vermoeid was'?
Verd.: Neen.
Pres.: Maar U had den nacht toch niet
geslapen?
Verd.: Ik had wel geslapen, een uur of
zes.
De pres. maakt er verd, op attent, dat de
weg geheel vrij was en het uitzicht uitste
kend. Maar U heeft op niets gelet en bent
met volle vaart .doorgereden. Daardoor is
de botsing zeer hevig geweest. Een der ge
tuigen heeft voor de politie verklaard, dat
U zat te slapen.
Bij Hoofdpijn, Kiespijn, Zenuwpijn, Spit,
Rheumatiek, Kou en Maandoezwaren
een Mijnhardtje nemen.
Per stuk 5 ct. 12 stuks 50 c».
Verd.: Dat is toch heelemaal niet waar.
Het was 5 Juli 's morgens om 8 uur niet
waar?
Verd.: Ja, dat zal wel.
Als* eerste get. wordt gehoord J. J. v. VI.,
wonende te Oudorp, die met z'n auto uit
genoemden zijweg kwam. Deze vertelt, dat
hij ernstig werd gewond. Hij liep een ge
broken sleutelbeen en een zware hersen
schudding op.
Pres.: Heeft U lang niet kunnen werken?
Get.: Een week of zes; nu ben ik weer
aan het werk.
Pres.: De vrachtauto welke U aanreed
kwam toch van links nietwaar?
Get.: Ja, ik had er geen erg in, dat er
een auto van links kwam.
De tweede get. is mej. A. B. wonende te
Haringhuizen die met verdachte's vracht
auto meereed naar Schagerbrug.
De pres. vraagt get. of zij niets aan verd.
heeft bemerkt?
Get.: Nee niets.
Pres.: Zag U niet, dat de bestuurder zat te
slapen?
Get.: Nee, dat heb ik niet gezien.
Pres.: U heeft verschillende snijwonden
gekregen nietwaar?
Get.: Ja, maar niet zoo erg.
De pres. wil van verd. weten, of hij ook
eenige belangstelling voor de gewonde juf
frouw heeft getoond?
Verd.: Ik heb haar wel opgezocht.
Pres.: En heeft U dan ook een attentie
mee genomen; een bloemetje uit Uw tuin
bijvoorbeeld?
Verd: Dat niet
De Officier van Justitie mr. v. d. Feen
de Lillo zegt in zijn requisitoir, dat de
schuld van een verdachte nooit zoo duidelijk
is komen vast staan en eischt, gelet op
de ernst van het feit een hechtenisstraf van
1 maand.
Verd.: Kan ik niet een voorwaardelijke
straf krijgen?
Pres.: Maar begrijp je niet, hoe ernstig
het feit is; de beide auto's zijn over elkaar
in de sloot terecht gekomen en het is een
wonder, dat er geen dooden bij het ongeluk
te betreuren zijn geweest.
De rechtbank bepaalt dan de uitspraak
in deze zaak op lieden over acht dagen.
De zitting wordt geschorst tot des mid
dags twee uur,
