f!ust in
Bereid tot vrede,
gereed tot verdediging
Jeruzalem
Dieselauto's
zwaarder belast
De spiennage in Amerika
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
iden blijven zich tegen
deeling verzetten
li
een groot Vorstin
OVERDRACHT VAN HET COMMANDO op VLIEGVELD „DE KOOY"
edCimiMiil
Laan. Schagen. Tel. 20.
VRIJDAG 21 OCTOBER 1938. 83e Jaargang. No. 10706.
cfer N.V. Uitg.-Mif. „Xollond* Noorderkwortier"
britsche troepen hebben
de orde hersteld, zoo wei
nig mogelijk geweld ge
bruikt.
Na vijf dagen van opwinding en
militaire bedrijvigheid haalt men in
Jeruzalem weer ruimer adem. Over
de oude stad klinkt weer het klok
gelui der kerken en het geroep der
iflezzins op de minaretten. Het ge-
veergeknetter is verstomd, rust is
over de Heilige Stad neergedaald,
nu de Britsche troepen weer volle
dig de controle over de Arabieren-
wijken hebben hersteld.
1'ermoeid en ongeschoren na twee dagen
touw te zijn geweest, staan de Britsche
daten met de bajonet op het geweer op
clit voor iedere opening in de Moskeeën-
Ie, terwijl andere soldaten in dekens ge
ld, op de straatsteenen slapen,
den is thans begonnen met de stelselma-
e inschrijving der bewoners, ten einde de
t-ingezetenen uit te pikken. De laatsten
rden ondergebracht in een militair kamp,
de Davidsburcht, waar zij ondervraagd
rden, en tevens onderzocht wordt, of zij
luin schouders indrukken hebben van het
Ljjen van een geweer.
Gisteravond werd officieel medegedeeld,
B, voor zoover bekend, bij de operaties in
poude stad negentien Arabieren gedood en
Bewond zijn. Van Britsche zijde zijn geen
pewe slachtoffers gemeld.
Zoo mogelijk geen geweld 1
f Metjfoote voorzichtigheid en zoo weinig
pvclijk geweld, wordt de zuivering door
boord, Den soldaten is er op gewezen, dat
dor de Arabische bevolking vermoedelijk
pet. beschuldigen zijn. Zij hebben op-
cht een klein getal bandieten en despera
te dooden of gevangen te nemen, alleen
geval van tegenstand mag geweld ge
lild worden.
)e vraag hoe de rebellen in de oude stad
)r de binnenrukkende troepen hebben
men verdwijnen, wordt op verschillende
nieren beantwoord, zegt het Hsb. Het is
end, dat een aantal mannen ontsnapt is
ir zich met touwen langs den stadsmuur
laten afzakken en door het cordon Brit
schildwachten daarbuiten te slippen,
eren hebben zich in het Haram-district
Schanst. Het schijnt, dat. velen ook door
iraardsche gangen uit de stad zijn ont-
Pt.
de oude stad heerscht nog altijd het
tod voor de bewoners zich op straat te
[even, terwijl dit verbod voor de rest
Jeruzalem van tien uur 's avonds tot
uur 's morgen geldt. De oude stad is
tuurlijk nog altijd geïsoleerd, maar gis-
ichtend mochten gedurende eenige uren
epen vrouwen en meisjes door de poor-
om in het gedeelte van Jeruzalem bui
den muur voorraden in te slaan. Daar
staking van de Arabieren nog altijd
tduurt, worden geen groenten en melk
e oude stad aangevoerd,
•e Northumberland-fuseliers hebben het
ram-district omsingeld, dat in den zuid-
tclijken hoek van ed oude stad is gele-
L Tusschen deze twee wijken in bevindt
h nog een complex gebouwen, welke
niet zijn doorzocht, maar alle bewo-
s zijn gewaarschuwd zich alleen op
tót te begeven als zij voedsel wenschen.
er in die buurt nog werd geschoten,
pnnen de soldaten er juist met de huis-
kingen. Hier en daar waren straatvegers
weer bezig met hun werk. Er zijn op-
rkelijk weinig teekenen waar te nemen,
de oude stad eenige dagen lang is be-
frd. Hier en daar zijn wat telefoondra-
n doorgesneden en wat ruiten stuk.
Terwijl de soldaten de huizen doorzoeken,
jW ambtenaren van het departement van
'ksgezondheid met voedsel en vergezeld
l dokters de straten af, in het bijzonder
de armere buurten. Alle zieken en ge-
Men worden overgebracht naar het. re-
tringshospitaal en de rest krijgt voedsel.
bevolking is buitengewoon bevreesd,
«r er is minder honger geleden dan werd
fwacht.
De Joodsche rechten op Palestina.
6 Joodsche pers blijft zich verzetten te
il een verdeeling van Palestina en ver-
lart zich accoord met een oplossing, wel
\Y r britsche pers is voorgesteld, n.1.
stichten van een eenheidsstaat onder
ltsche leiding met een minderheidssta-
Er wordt verder gezegd, dat de Joden
„geenerlei voorstel zullen aanvaarden, van
welken aard ook, dat openlijk of heimelijk
knechting of beperking van de expansie in
het vaderland met zich mede zou brengen.
Lang leve het Arabische Pales
tina.
Als tegenhanger van deze Joodsche kreet
pm eensgezindheid volgt hier nog een be
richt uit Beyroet in Irak.
De minister van buitenlandsche zaken van
Irak is bij zijn aankomst te Beyroet verwel
komd door een groote menigte Arabieren,
die ,lang leve het Arabische Palestina"
schreeuwde. De minister hield een korte toe
spraak, waarin hij zeitle, dat hij goed nieuws
voor Palestina meebracht, dat de Arabieren
zal bevredigen.
Sir Samuel Hoare ontwapent
Hitier met diens eigen argu
menten.
Ilitler, aldus sprak gisteravond Sir Sa
muel Hoare, de Britsche minister van Bin-
nenlandsche Zaken, te Clacton-on-Sea, ge
looft in Chamberlains vredeswil, maar
vreest een opvolger en wapent zich daar
om.
Ik geloof in Hitiers verlangen naar den
vrede, doch evenals Hitier moet ik voorbe
reid zijn op een opvolger, die zijn zienswij
ze niet deelt, en onder deze omstandighe
den neem ik zijn motto over: „Steeds bereid
tot vrede, doch elk uur gereed tot verdedi
ging".
Een eerste voorwaarde voor den vrede is
een krachtig Engeland. Want een groot
Britsch belang is de vrede en onze kracht
zal zeker in de schaal van den vrede wor
den geworpen. Geen vredelievende natie
behoeft voor de Britsche bewapening be
vreesd te zijn.
Hoare zeide, ervan overtuigd te
zijn, dat 't onderhouden van vriend
schappelijke betrekkingen met Enge
land altijd een der hoofdpunten van
Hitler's politiek is geweest. Ik ben er
ook van overtuigd, aldus Hoare, dat
er zonder vriendschappelijke betrek
kingen tusschen Engeland en
Duitschland geen stabiele vrede in
de wereld kan zijn.
Hoare besprak vervolgens de organisatie
van de hulpdiensten en den luchtbescher
mingsdienst en zeide o.a., dat indien Enge
land zoo georganiseerd kan worden, dat het
onmogelijk een vernietigende slag kan wor
den toegebracht, het de toekomst tegemoet
kan zien met de zekerheid, dat het nimmer
verslagen kan worden.
Ik voel sterk de noodzaak van georgani
seerde binnenlandsche veiligheid waarin be
reidwillige burgers geheel hun rol zullen
hcbibcn te vervullen, en dan liever als geoe
feilde helpers dan als nieuwbakken amateurs
concludeerde Hoare, om tot besluit nog op
te merken: Ons streven is tweeledig: vrede
in het buitenland, veiligheid in het binnen
land. Voor dit dubbele program van vrede,
veiligheid, verzoening en kracht, vraag ik
den steun der natie.
Mr. P. J. Oud tijdenf zijn rede na de installatie van den oud-minister tot burgermee*
ster van Rotterdam
Een Indisch vorst geeft zijn in
drukken over Nederland.
Nu de sultan van Boelongan, die Neder
land heeft bezocht tijdens het regeeringsju-
bileum, reeds weer enkele dagen in Indië
vertoeft, heeft een vertegenwoordiger van
Ancta hem naar zijn indrukken gevraagd.
Heeft Uwe Hoogheid geen andere dt?e-
len van Europa bezocht?" vroegen wij.
„Voor mij is Nederland geheel Europa. Ik
heb er geen behoefte aan van Europa meer
te zien dan Nederland. Ik wilde aanwezig
zijn bij het regeeringsjubileum van Seri
Poedoeka Maha Ratoe Wilhelmina, een an
der doel had ik niet."
„Heeft U H.M. de Koningin van nabij ge
zien, en welken indruk heeft U van onze
vorstin gekregen?"
„Natuurlijk heb ik niet alleen de
Koningin, doch ook de overige le
den der koninklijke familie van
heel nabij gezien", antwoordde de
sultan met zichtbaren trots. „Het
was tijdens het aanbieden van het
geschenk van Boelongan. Ik zal dien
dag nooit vergeten. Hare Majesteit
dankte mij zeer vriendelijk. Ik ver
sta geen Nederlandsch, en toch
drong haar fijn-getimbreerd warm
stemgeluid tot mijn hart door. Zij is
een groot Vorstin.
En H.K.H. Prinses Juliana was ook heel
aardig tegenover ons, Indische vorsten. Zij
vroeg belangstellend naar verschillende din
gen, naar onze reis, ons verblijf in Neder
land enz. Ook Prins Bomhard was char
mant en eenvoudig."
Wijziging van de motorrijtuigen
belasting voorgesteld.
Benzinebelasting
iets verlicht
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de motorrijtuigenbelastingwet.
De regeering wijst hierin op het feit, dat
een steeds stijgend aantal motorrijtuigen
van Dieselmotoren wordt voorzien, welke
motoren niet met benzine, doch met niet
aan belasting onderworpen olie worden ge
dreven.
Reeds thans wordt hierdoor een bedrag
van ongeveer 2'A millioen gulden aan de
schatkist onttrokken, welk bedrag in de
naaste toekomst nog aanmerkelijk zal stij
gen.
Ten einde deze bevoorrechting van ge
bruikers van dieselmotoren boven de ge
bruikers van benzine op te heffen, stelt de
regeering voor om de motorrijtuigenbelas
ting te verdubbelen voor alle motorrijtuigen
die voorzien zijn van andere dan benzinemo
toren.
Dat deze extra heffing matig kan worden
genoemd, blijkt volgens de regeering uit het
feit, dat de daaruitvoortvlociende verhoo
ging van de motorrijtuigenbelasting voor-
loopig niet meer dan f 800.000 per jaar zal
bedragen.
Voorts stelt de regeering in uitzicht een
zoodanige wijziging van de omzetbelasting-
wet, dat voor de berekening van de inge
volge die wet te heffen belasting, zoowel
ten aanzien van ingevoerde als van de hier
te lande vervaardigde benzine, het krachtens
de benzinebelastingwet geheven bijzonder in
voerrecht ad. f 8.60 per 100 kg. met een ac-
Kapt. ter zee K. van Aller (rechts) draagt het commando over
aan kap. luit ter zee, J. W. G. van Hengel.
De scheidende commandant inspecteert voor het laatst de troepen.
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT»
Verwachting: Zwakke tot mati
ge Zuidelijke tot Oostelijke
wind, koude mistige och
tend. later licht bewolkt en
iets warmer, droog.
Verdere vooruitzichten:
herfstweer.
Mooi
cijns gelijk gesteld wordt, hetgeen dan zal
medebrengen, dat in de waarde der benzine
waarvan de omzetbelasting en haar equi
valent geheven wordt dit bedrag van f 8.60
niet meer begrepen behoeft te worden.
Het automobielverkeer als geheel be
schouwd zal door deze combinatie van ex
tra-heffing en belastingverlaging met meer
dan een half millioen gulden worden ont
last.
Slechte dag voor de verdediging.
Steeds meer verklaringen.
Ook andere gevallen voor den
rechter.
Uit de behandeling der opzienbaren
de zaak tegen de Duitsche spionnen
in Amerika is wel gebleken, dat zij
voor niets terugdeinsden om hun
doel te bereiken. Zelfs is onthuld,
dat men plan had een hooggeplaatst
militair ambtenaar te dooden met
gas, waarvoor een vernuftig gecon
strueerde vulpenhouder gebruikt zou
worden.
Het was gisteren een slechte dag voor de
verdediging. Ondanks haar tegenwerpingen,
werd een verklaring voorgelezen, welke door
de gedaagde Johanna Hofmann, de roodha
rige scheepskapster, zou zijn onderteekend,
en volgens welke zij zou hebben gezegd, dat
Schlueter, de geheime Duitsche agent, haar
had verteld, dat de Duitsche spionnage-orga-
nisatie duizend dollar zou betalen voor plan
nen van de Amerikaarische vliegtuigmoe
derschepen „Yorktown" en „Enterprise".
Rumrich heeft gisteren als getuige in het
spionnageproces verklaard, dat Glaser, die
gewoon soldaat was bij de Amerikaansche
luchtmacht, hem ongevraagd een lijst van
de kustwachtstations der Vereenigde Staten
had overhandigd.
Ook deelde hij mede. welke methode hij
had gebruikt om vijftig blanco paspoorten
te bemachtigen, welke poging tot de arres
tatie heeft geleid.
Nog meer spionnage!
De vier Duitschers, die kortgeleden te
Fort Randolph gearresteerd zijn. en die er
van beschuldigd worden, foto's van de ver-
sterkingswerken te hebben genomen, zijn
gisteren voor den rechter verschenen. Hun
zaak is in handen gesteld van het districts
gerechtshof. Intusschen zijn zij tegen een
borgtocht in vrijheid gesteld.
De openbare aanklager heeft later aan de
pers 'medegedeeld, dat in de oVer drie we
ken te houden zitting van het districtsge
rechtshof opzienbare verklaringen tever-
wachten zijn.