De „zending" van Japan
China van de buitenwereld
afgesneden
Misdaad of
laster?
Geestdrijverij in
Nijmegen 1
Men dacht dat hij
„vrij" was
Het verdrinkingsgeval bi] Koedijk
in een ander licht.
WIE KLAAGDE B. AAN EN WAAROM
DEED HIJ DAT?
De vrouw in 't spel?
Om de geruchtmakende zaak van den ar
beider B. uit Bergen, die verdacht wordt zijn
vrouw en kinderen in. het begin van dit
jaar opzettelijk te water gereden te hebben
hangt nog steeds een mysterieus waas!
Echter is het niet onmogelijk dat het
zwaartepunt in deze droevige affaire zich
langzamerhand verplaatst. Zoowel de vrouw
van B. als het meisje D. met wicn hij een
verhouding gehad zou hebben, hebben géén
bezwarende verklaringen afgelegd. Daarte
genover staat dat het gerechtshof te Am
sterdam hot hoogcr beroep van B. heeft af
gewezen en -hij in voorloopigc hechtenis
blijft. Het motief van het Hof was echter een,
laten wij het noemen „neutraal" motief. Hot
baseert zijn overwegingen alleen op het feit.
dat het vooronderzoek nog niet .is afgcloo-
pen.
Nu hebben wij ons in onze berichtge
ving van den beginne af zeer gereser
veerd getoond tegenover de gesigna
leerde driehoeksverhouding, daar wij
gegronde redenen hadden in andere
richting de „verrader" te zoeken.
Buiten het meisje D. en haar ver
loofde, die ook reeds beticht werd uit
jalouzie B. te hebben aangebracht, is
er nog een ander, die de hand in het
spel heeft!
Achter zijn motieven, om de justitie
in te lichten, moet een wereld van
duistere wraak- en jalouziegedachten
verborgen liggen. Wel heeft deze een
ontzettende verantwoording op zich
genomen!
Hij moet wel héél zeker van zijn zaak
zijn, een gezin dat ternauwernood de eerste
schokken van het vrceselijk gebeuren in
Januari te boven is, opnieuw vaneen te
scheuren.
Het is te .hopen, dat de zaak B. niet wordt
geliquideerd wegens „gebrek aan bewijs",
maar een schuldig of onschuldig wordt uit
gesproken.
Maar vóór alles is het noodig dat de pu
blieke opinie weet, waarom B. is aange
klaagd, waarom een vader van een diepge
troffen gezin onder verdenking van een
ontzettend misdrijf naar de gevangenis is
gesleept!
Wie is degene, die B. aanklaagde en wel
ke zijn de motieven? Heeft hij de rnensch-
heid een dienst bewezen of is door zijn daad
een oppassend gezin diep ongelukkig ge
maakt?
Rijkstuinbouwconsulent van anti
papisme beschuldigd. Burge
meester dringt aan op geheime
zitting.
De Centrale Raad van Beroep heeft, giste
ren in liooger beroep behandeld de zaak van
ir. R. van der Veen. oud-rijkstuinbouwcon-
sulent voor Zuid-Gelderland en oud-direc
teur van de Rijkstuinbouwwinterschool te
Hees bij Nijmegen.
Men zal zich herinneren, dat ir. van der
Veen ongeveer een half jaar geleden uit
's Rijksdienst geschorst en later ontslagen
werd, omdat men ei hem van verdacht
Schuldig te zijn aan het schrijven en ver
spreiden van een pamflet, waarin bepaald
maatregelen der regcering scherp werden
aangevallen. Ook werd dc ontslagene ver
dacht van anti-papïstische handelingen.
Het ambtenarengerecht te Arnhem ver
klaarde het beroep van den rijkstuinbouw
consulent tegen schorsing en ontslag on
gegrond.
„Nooit iets gemerkt".
Ik heb hij ir. van der Veen nooit iets ge
merkt dat. men met anti-papisme zou kun
nen aanduiden", verklaart de burgemees
ter van Nijmegen, de heer J. A. II. Stein-
weg. die als eerste getuige gehoord wordt.
Als Mi-. Xienkcrken, de verdediger van ir.
van der Veen, opmerkt, of ter plaatse niet
eenige geestdrijverij heeft gcheerscht, waar
door een zekere waakzaamheid, door zijn
cliënt betracht, verklaarbaar zou worden
verzoekt dc burgemeester in het belang van
zijn burgerij een gesloten zitting.
Daar de president geen voldoende gron
den aanwezig acht om over te gaan tot een
gcheimzitting, wordt het verzoek afgewezen
en.de openbare zitting hervat.
Dc burgemeester verklaart daarop wat hij
met geestdrijverij bedoelt. Hierbij wijst ge
tuige op de tegenwerking, welke hij van be
paalde zijde ondervonden had, kort na zijn
benoeming tot burgemeester van Nijmegen.
Daartegenover stelt spr. de medewerking
van katholieke en protestantsche zijde.
Het spijt getuige echter ten zeer
ste, dat zijn verzoek om een gehei
me zitting is afgewezen. Spr. ziet
zich daardoor gedwongen, onder de
ze omstandigheden veel van wat .hij
in het belang van deze zaak had
willen zeggen, te verzwijgen.
De secretaresse heeft berouw.
Vervolgens wordt mevr. B. W. G. Roos
Spaargaren gehoord, de secretaresse van ir.
van der Veen. Zij deelt mede, dat zij zelf het
schotschrift heeft opgesteld en vermenigvul
digd, doch dit thans ten zeerste te betreuren.
Nadat mevr. Roos in geheime zitting
gehoord is, vangt omstreeks kwart voor 3
mr. Ni enk erken zijn pleidooi aan, dat zon
der pauze tot des avonds 7.15 duurt.
Ik moet en ik zal u heden bijbrengen,
dat hier onrecht is geschied", aldus plei
ter, die allereerst tracht aan te toonen, dat
van ongeschiktheid van ir. van der Veen
voor zijn beroep („ongeschiktheid is n.1..
één der motieven waarop dc rijkstüinbouw
consulent ontslagen is) geen sprake is.
Klager beeft geen schuld aan het pam
flet na de verklaring van mevr. Roos; hij
is geen anti-katholiek, geen opposant te
genover het regecringsbeleid. Correctie wa
re noodig geweest, indien deze ambtenaar
foutief zou hebben gehandeld, zoo besluit
de verdediger.
Ir. van der Veen bediende de
stencil
Des avonds houdt de landsadvocaat, jhr.
mr. G. W. van der Does, een eveneens
langdurig pleidooi, waarin hij de „onge
schiktheid" van ir. van der Veen bewezen
achtte op grond van rapporten van de
rijksrecherche en de verbalen* van de open
bare ambtenarij.
Mr. van der Does houdt vol, dat de ont
slagene mede schuldig is geweest aan de
verspreiding van de pamfletten, waarvan
hij er enkele van den ingenieur afkomstig
acht; deze draaide ook zelf de stecils er
voor af en kende ongetwijfeld den inhoud
Spr. toont aan, dat klager anli-papistische
neigingen bad en acht het tenslotte on
mogelijk, dat deze persoon in het ambtelijk
leven kan blijven gehandhaafd.
De heer van der Veen komt daarna zelf
aan bet woord om zijn moeilijke positie
voor den raad uiteen te zetten.
„Ook nu nog", betoogt spr., „o.m. ben ik
niet anti-katholiek."
't Is kwart over elven als de voorzitter
de zitting sluit, nadat de uitspraak be
paald is over drie weken.
Dat viel tegen Kellner we
gens bigamie voor den rechter.
Een 42-jarige kellner uit Bussum moest
zich gisteren voor de Amste.rdamsche recht
bank verantwoorden wegens bigamie. Dc
man, een Nederlander, is in December 1924
te New York getrouwd, reeds korten tijd
later verlieten de echtelieden elkander. De
man trok naar Zuid-Amerika en in 1930
kwam hij weer in Nederland terug. Hij
correspondeerde nog geregeld met zijn te
New York wonende tamilie en van die zijde
kreeg hij bericht, dat zijn huwelijk ontbon
den was en zijn vrouw weer was getrouwd.
De kellner leerde te Bussum een Duitscb
meisje kennen, waarmede hij zich verloof
de. Óp 22 Mei 1935 trouwde hij haar. In
1936 kreeg hij echter een brief uit Amerika,
waarin zijn eerste vrouw schreef, dat het
huwelijk indertijd nietontbonden was. Ook
de afdeeling bevolking van de gem. secre
tarie te Bussum ontving een dergelijk
schrijven en de kellner werd vervolgd we
gens bigamie.
Ter terechtzitting verklaarde hij, dat hij in
de stellige overtuiging verkeerde, dat zijn
eerste huwelijk rechtsgeldig ontbonden was.
I-Iij had geen officiecle stukken opgevraagd
in de eerste plaats, omdat dit in Amerika
waar geen burgerlijke stand bestaat,
zooals wij die kennen moeilijk is, doch
in de tweede plaats, omdat hij vast over
tuigd was dat zijn huwelijk ontbonden was.
De Officier van Justitie vorderde wegens
bigamie drie maanden gevangenisstraf.
Naar zijn oordeel had verd. zich beter
moeten overtuigen of de scheiding inder
daad was uitgesproken,
Vonnis 17 November.
Lijk te Egmond
aangespoeld
1 Stoffelijk overschot van Brit-
schen vlieger.
Gistermiddag is op 2 K.M. ten zuiden van
Egmond een lijk aangespoeld.
Bijzondere kenteekenen, zooals de klec-
ding, wijzen erop. dat men hier te doen
heeft met het stoffelijk overschot van een
Engelschen vlieger.
Het lijk verkeerde in verregaanden staat
van ontbinding. Het is niet uitgesloten, dat
het reeds eenige maanden in zee dreef.
Japan volbracht een
krijgsdaad zonder weerga
De theorie van het „zich dood-
overwinnen".
LAATSTE ACHTERDEUREN.
Binnen tien dagen de laatste ver
binding met de wereld. Kanton, en
het economische hart van het land,
het Woehan-stedencomplex Hankau-
Hanjang-Woetsjang verloren te heb
ben, moet voor de Ciiineezen, die in
het vertrouwen op dc uitgestrektheid
van hun land tot verzet tegen de
Japanners besloten waren, een ver
schrikkelijk iets geweest zijn.
De verovering van twee steden die in vre
destijd tezamen bijna drie millioen inwo
ners hadden, door twee volkomen van el
kaar onafhankelijke acties in gebieden, die
bijna 1000 k.m. van elkaar verwijderd lig
gen, die door resp. 4000 km. van het hart
van het Japanschc rijk gescheiden zijn, is
in de krijgcsgeschiedenis ccn prestatie zon
der weerga.
De theorie, dat de Japanners zich op den
duur in het reusachtige Chineesche rijk
„dood zouden moeten overwinnen", is door
dc feiten omver gestooten. Ja, het is mis
schien geoorloofd te zeggen, dat Japan een
positio bereikt heeft, waarin de uitgestrekt
heid van het bezette gebied van een bron
van gevaren tot een bron van kracht kan
worden.
Waar Japan reeds den staf
zwaait.
Om dit te verduidelijken, is het intus-
schen noodig, zich een helder" beeld te vor
men van het gebied, dat Japan reeds in de
laatste zeven jaren, d.w.z. sinds het begin
van de acties in Mantsjoerije, veroverd en
ten decle ook reeds georganiseerd heeft.
Met vierkante kilometers te opereeren, heeft
hier weinig zin. Welke uitgestrektheid het
door Japan op het vasteland bezette gebied
heeft, wordt eerder duidelijk, wanneer men
weet, dat de afstand van de. noordelijke
grens van Mantsjoekwo tot Kanion onge
veer overeenkomt met die van Amsterdam
tot Assoean in Egypte. De afstand van 't
noordelijkste eiland van het Japansche kei
zerrijk, Ycddo. tot hot meest zuidelijke be
zette punt aan de Chineesche kust, het
eiland Hainan in de Golf van Tongking, is
ongeveer oven lang als de afstand van Isian-
boel tot Madrid of van Leningrad tot Bor-
deau. In deze geweldige ruimte zijn gebie
den, grooter dan Engeland, Frankrijk en
Duitschland tezamen, n.1. Mantsjoekwo en
de noordelijke Chineesche provincies Tsja-
har, Sociyooan en Hopei reeds tot op zekere
hoogte georganiseerd en daarmede tot grond
stoffen- cn productiebionnen voor Japan ge
worden.
Teleurgestelde Chineezen.
„Ja," aldus wordt sfeeds gezegd, „zelfs
gesteld, dat Japan militair zou weten stand
te houden, dan zal het toch, voordat het
voordeel uit de overwinning kan trekken, fi
nancieel doodgebloed zijn!" Nu, ook in dit
opzicht, ware een omkeering der genoemde
theorie mogelijk. Het is b.v. zeer onwaar
schijnlijk. dat dc Chineesche propaganda on
der de boeren in de bezette gebieden na de
vernietigende slagen, die Tsjang Kai Sjeks
politiek getroffen hebben, nog lang werk
zaam zal kunnen zijn. Dat zij op vruchtba
ren bodem viel, zoolang bet hart van het
rijk. de Woohan-steden. onbedreigd scheen,
zoolang aan den Loenghai-spoonveg de Chi
neesche legers verbazingwekkend taaien te
genstand boden, zoolang Kanton veilig
scheen, zoolang men op een ontlastende ac
tie der Sovjets meende te kunnen hopen,
was begrijpelijk. Nu is aan al deze verwach
tingen en hoop den bodem ingeslagen. 250
millioen Chineezen in de rijkste en meest
ontwikkelde provincies moeten zich neer
leggen bij het feit. dat zij in hun hoop op
den door Tsjang Kai Sjek gevolgdcn koers
teleurgesteld zijn.
Ondanks de haat tegen de Japan
ners kan de reactie niet uitblijven.
250 millioen menscben willen weer
van consumptiegoederen voorzien
worden, willen weer hun levenson
derhoud verdienen, willen producee-
rcn. Maar alle toegangspoorten tot
dit enorme economische gebieden,
Kanton, Amoy, Foctsjau, Sjanhai,
Hantsjou, Tsingtao en Tientsin, zijn
op het oogenblik in het bezit der Ja
panners.
De „asch-oorlog" van Tsjang Kai
Sjek.
In Europeesche kringen vraagt men zich
af of Japan deze toegangspoorten nog eens
voor de weslelingen zal openen. Een kans
daarop bestaat misschien, indien de overi
ge wereld geld ter beschikking wil stellen
voor dc heeling van de door den „aschoor-
log" van Tsjantr Kai-Sjck geslagen worden.
In dc ontruimde gebieden is immers alles
in asch gelegd, wat den overwinnaar nuttig
bad kunnen zijn en het is niet waarschijn
lijk, dat Japan zelf over middelen beschikt,
om het vernielde weer op te bouwen.
De verdere ontwikkeling.
Een vraag blijft na de Japansche over
winningen van de laatste weken nog open:
afgesneden van de laatste belangrijke ver
binding met de wereld, Kanton,, waar wa
pens en munitie uit alle landen hot Chinee
sche rijk binnenkwamen, zet Tsjang Kai-
sj-ek thans zijn hoon op een naar achter
deuren naar Fransch Indo-China, naar
Britsch-Burma en naar de Sovjet-Unie.
Mogelijk dat langs dezen 3000 k.m. langen
karavaanweg, die op bepaalde trajecten ook
voor auto's berijdbaar is, Tsjang Kai-sjek
voldoende materiaal kan krijgen.
Anders slaat de kwestie met dc beide
andere achterdeuren. Daardoor zou Tsjang
Kai-sjek, zij het ook met enorme kosten,
voldoende wapens kunnen ontvangen om
zijn „aschoorlog" tegen de Japannecrs voort
te zetten.
Jeugdige dievenbende
Amstcrdamsche politie grijpt in
De Spaarndammerbuurt te Amsterdam
wordt reeds gcruimen tijd onveilig gemaakt
door een clubje, jongens, van negen tot elf
jaar oud. dat zijn vrijen tijd gebruikt om
snoepgoed, kogelflcschjes en lampies uit
fietslantaarns te stelen. Menig fietsrijder
in dit gedeelte van Amsterdam werd dezer
dagen bekeurd, omdat zijn achterlicht niet
brandde, terwijl dan bleek dat het gcheele
achterlicht verdwenen was...
De politie treedt thans krachtig tegen
de jeugdige bende op; zij heeft reeds drie
jongens gearresteerd.
Bij liet verhoor hebben deze drie deugnie
ten taliijke medeplichtigen verraden en
de kans is niet uitgesloten, dat de kinder
rechter binnenkort in een „monsterproces"
zal moeten rechtspreken.
CHINA OP TE BOUWEN.
Val van Hankau is nog maar
het begin
Japan wenscht niet den ondergang,
doch den opbouw van China. Japans
strijd richt zich tegen de Komintern,
welke Azië onder bolsje.yvistischcn
invloed wil brengen. Duitschland en
Italië hebben de zending van bet Ja
pansche volk begrepen cn het dan
ook onbeperkte moreelc hulp ver
leend.
Do val van Hankau is niet het
einde, in aar liet begin van het. con
flict in het Verre Óósten. China is
liet slachtoffdl* geworden van de im
perialistische neigingen der andere
mogendheden, doch Japan wil de
zen toestand radicaal herzien en
streeft naar een nieuwen vrede, ge
baseerd op rechtvaardigheid.
Dit zijn de kernpunten uit'een radiorede
van den Japansehcn minister-president,
prins Konoje, welke rede werd uitge
sproken ter gelegenheid van de herdenking
van keizer Meiji, den stichter van het mo
derne Japan.
Deze herdenking ging met verschillende
feestelijkheden gepaard.
Uit medegevoel met de te velde staande
soldaten had de keizer liet officieele ban
ket te Tokio afgezegd, waarvoor in de
plaats een eenvoudige ceremonie trad.
Als huldebetoon jegens keizer Meiji nam
de geheele natie een stilte van een minuut
in acht, waarna Prins Konoje zijn stem door
den aether verhief.' Ongeveer een half mil
lioen menschel! hebben voorts een bezoek
gebracht aan den Meiji-schrijn, waarheen
5000 atliletcn een optocht door de straten
organiseeren, terwijl een batallon marine-
Iroepen met muziek voorop zich eveneens
door de straten naar den schrijn begaf.
AANDACHT.
Bergoefeningen van Duitsche soldaten.
Onderzeeërs voor Turkijt
Orders aan Engelsche en Dolf.
sche werven.
In de boodschap van den Turkschen^
sindent Ataturk aan de nationale vergjfc
ring te Ankara wordt aangekondigd, i
de Turksche regeering een uitgebreid p*
gramma voor de versterking van de vloi
heeft opgesteld.
Men. meent te weten, dat Turkije bij
sche werven drie torpedojagers en vier duit
booten heeft besteld, en dat binnenkort e«u
nieuwe order volgt. Voor de betaling diett
het door de Britsche regeering verleend»
crediet van zestien millioen pond. 'IV
duiikbooten worden binnenkort uit DuiW
land verwacht, en het volgend jaar zullta
op Turksche werven onder Duitsche coiy
trole twee andere duikbooten gereed kom»
Twintigduizend Italianen knieltt
De kolonisten in Tripoli aaitft
komen.
De 20.000 Italiaansche kolonisten zijn gi
termorgen te Tripoli aangekomen en mi
groote eerbewijzen door de militaire®?
viele en partijautoriteiten ontvangen, h
tegenwoordigheid van marschalk Böi
knielden de kolonisten om 11 uur in
maakte orde neer voor een dankgebed Si
om bescherming af te smeeken voor ha
werk. Vervolgens werd een ruiterstandbeel
van Mussolini onthuld, dat den Duce me
opgeheven islamzwaard voorstelt.
Balbo sprak een luide toegejuichte rede
voering uit.
HARENKARSPll
Raadsvergadering
In de Dinsdag a.s. te houden vergadering
van den gemeenteraad koint. o.m. een voor-
stel aan de orde tot het verleenen van mede
werking op grond van art. 72 der 1. o. wet
1920 over het stichten van een R.K. school
voor gew. lager onderwijs te Tuitjcnhon
De gemeentebegrooling 1939 wordt aange
boden.
zim
PETTEN.
Algemeen Belang,
In de Woensdagavond gehouden vergade
ring van „Algemeen Belang", werd besloten
dit jaar twee gezellige avonden te organisee
ren.
De eerste, waarvoor het gezelschap Kroon
uit Alkmaar zal worden uitgenoodigd, »fh;
in December worden gehouden, terwijl d9
tweede met eigen krachten begin Februari
zal plaats vinden.
BARSINGERHOB
R.
KOLHORN.
Roodvonk.
Alhier doet zich in 't gezin van den heer
E. een geval van roodvonk voor,
In scheepsruim gevallen
De heer B., werkzaam bij Centraal Bui
reau, had het ongeluk, om bij 't lossen va]
een schip te Middenmeer in 't ruim te v
len. Direct werd hij per auto thuis gebracl
en hoewel hij erg over pijn klaagde, kol
de dokter niets bij hem vinden, zoodat
toch tamelijk goed is afgeloopen.
Politie.'
Gevonden een kist leverbare gladiolen.
Inlichtingen bij den rijksveldwachter.
LANGENDIJt
BROEK OP LANGENDIJK.
Gevonden voorwerpen:
Twee reserve autowielen met banden.
Drie portemonnaies met inhoud. Een wol
len handschoen. Een knipmes Een pet
met potlood in étui.
Verloren: drie rijwielbelastingmerken; een
dameshoed.
Inlichtingen geeft de politie,
BOTERHEFFING.
De heffing en de steunuitkeering op boter
zijn, behoudens tusschentijdsche wijziging,
voor de week van 3 tot 10 Nov. vastgesteld
op 70 cent p. kg.
BOTERNOTEERING.
De commissienoteering voor Nederland-
sche boter is vastgesteld op 78 cent per k&