ZUIVER
WOLLEN
DEKENS
J.B.Köster
Dr. E. Hoekstra's
n
I
I
De paniek in 191fk(
M. Klercq 8 Zn.
Zóó
GEWELDIGE
RECLAME-AANBIEDING
Hoestpillen
Ook voor Reparatie
Prijsbiljarfen
Arie Mooy
15% KORTING
Ziet onze étalages!
U vraagt toch óók altijd PastolP
passen
Waarborg-
Jassen
DAN PAS
Ïatel-CM4
„Het Groene Kruis"
met één paar oogen
DE BLAUWE BRIL
Openstelling Verkeer
De brug over de sluis te
SCHOORLDA.M is vanaf ZA
TERDAG 12 NOVEMBER a.s.
weder
berijdbaar
Het bestuur van het Am
bacht van Westfriesland,
genaamd Geestmeram-
bacht,
A. SCHRO.ODER, Dijkgraaf
S. SCIILTTEMAKER, Secr.
ZATERDAG a.s. 7 uur:
om Wild en Paling, bij
HARINGHUIZEN.
LOTHARINGER RAS
KONIJNEN
te koop, bij P. MULDER, Stroe
38, YVicringen.
Met Kerstmis gevraagd:
EEN DAGMEISJE,
bij G. SCIIOORL Gz., te Fjeni-
genburg.
Profiteert van onze
Gedurende 14 dagen
op al onze voorradige wollen dekens
niettegenstaande ONZE LAGE PRIJ
ZEN.
FIRMA
SPOORSTRAAT 8-10 DEN HELDER
Telefoon 206.
Vraagt zichtzendingen.
U kunt niet beter, veiliger doen! Pastol is een
werkelijk bijzonder tandmiddel: het reinigt de tanden,
maakt ze prachtig blank en doet het leelijke (en
gevaarlijketandsteen door oplossing verdwijnen.
Voorgoed, wanneer U geregeld Pastol blijft gebruiken!
In tuben van 20 en 35 ct., in groote ronde doozen van 20 ct.,
in ovale doozen van 10 ct.
- Boldoots
Pastol
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
en zóó blijven ze passen,
omdat Waarborg-Jassen zoo
uiterst zorgvuldig zijn be
werkt met het echte Waar-
borg-binnenwerk van ka
meelhaar.
Iedere Waarborg-jas is daar
door 'n apart stuk. Apart aan
stof, model, coupe en bewer
king. Is dan 'n Waarborg-jas
niet juist de jas voor Ui
WAARBORG-JASSEN
23.-26.50 29.50 33.75 tot 55.-
POPULAIRE JASSEN
9 75 12.50 14 75 17.50 1 9 75
Bij al deze voordeelen boven
dien nog Waardebonnen voor
de „November-Attractle"
Waarborg-kleeding alléén bij
Mft KREYMBORG
Langestraat Magdalenenstraat 11
(Köster's Volkszaak)
ALKMAAR
is Uw huisapotheek compleet
indien er aanwezig is een fla
con
Bij slijm- en kinkhoest, heesch-
heid, schorheid, pijnlijke keel,
brengen zij spoedig verlich
ting.
Verkrijgbaar in Apotheken en
Drogisterijen f 1.56 per fl.
van 300 pillen.
Vraagt gratis toezending bro
chure aan MIJ. HOEKSTRA.
IEDERE DAG
een andere Japon dragen
Dat kan, want CAREL
COLTOF verkoopt leuke
japonnen tegen leuke
prijzen.
HALFWOLLEN TRICOT
JAPONNEN, p 90
aj vanaf o»*
MODERNE
RUITEN JAPONNEN,
in wol, halfwol en
katoenen stof,
8.50 - 6.50 - 5.90 - Q 60
4.90 - Wé
PARLETTA,
MOOIE WOLLEN
STOFFEN JAPONNEN,
met de nieuwste Tiroler o!
wol-garnering, baanrok,
thans ook in de maten
50, 52, 54
prijzen als C 50
8.50 - 7.75 - 6.90 - WB
Enal bij aankoop
boven twee gulden 50 een
prachtig spannend leesboek
cadeau.
De Bijenkorf
Spoorstraat, hoek Koningstraat
DEN HELDER
AAN BRILLEN
't best en billijkst:
J. H. Vrielink
HOOGZIJDE 115 - SCHAGEN.
moet U uw leven lang doen. Gaan ze ach
teruit, ga dan tijdig naar den oogarts. En
moet U een bril dragen, neem er dan een
met onfeilbaar juist geslepen glazen. Ga
naar Lauwers. Bovendien hebt U daar een
enorme keuze in monturen in uiterst voor-
deelige uitvoering zoowel als in de meest
luxe. Welk montuur U ook kiest: een bril
van Lauwers past onberispelijk!
Joh. Lauwers - Payglop 3 Alkmaar
Ziekenfonds- leverancier
M. C. TUINN
SCHAGEN
GEDIPL. MAKELAAR
TAXATEUR,
ASSURANTIËN,
HYPOTHEKEN.
Voor de a.s. Feestdagei A®
Groote firma op Radii
hier tc lande, biedt
TOESTELLEN, o.a. PhU
Siera aan. op gem. bet.
waarden. Hooge inruilpi
Ook voor café's en dei
Schrijf even een briefje
komen gaarne bij U de
streeren. Br. no. 16G Bur,]
dit blau.
A iRINSES
II.
HERHAALDELIJK AANDRANG OP DE
MOBILISATIE. - EEN VREEMDE KONIN
GINNEDAG. DE MILLIOENENLEENIKG.
De eerste dagen van de mobilisatie
hielden Nederland in een angstige
spanning gevangen. De sluiting der
beurzen bracht een ware paniek
stemming te weeg. Dc storming
der Spaarbanken nam zeer ernstige
vormen aan en ware het niet, dat
er van de spoedige instelling der
z.g. zilverbons een zeer kalmeeren
den invloed uitging, wellicht zou
den dB gevolgen niet te overzien
zijn geweest. Nu kwam men. na
de chaos van de eerste dagen
eenigszins tot kalmte.
„Er zal in Nederland geen honger worden
geleden", waren de gedenkwaardige woor
den, waarmede minister Treub zich in die
spannende dagen tot het Nederlandsche
Volk richtte, toen het hamsteren hand
over hand toenam. Vreemde tooneelen
heeft men kunnen beleven. Winkels wer
den totaal leeggeplunderd. Maar het feit,
dat Duitschland onze grenzen ongemoeid
liet, werkte ook in dit opzicht geruststel
lend, zoodat langzaam-aan de rust terug
keerde.
Koninginedag 1914.
Het is 31 Augustus 1914 geworden, en het
is een vreemd Koninginnefeest. Slechts
weinig vlaggen wapperen in de straten. De
bevolking is ernstig en stil. Wel is de
groote angst van de eerste dagen geweken
maar ook is bet duidelijk geworden, dat
de duur van den oorlog heel wat langer
zal zijn dan aanvankelijk werd veronder
steld. Vele grensgemeenten waren in staat
van beleg, de militaire stellingen in staat
van oorlog verklaard. In de grensstreken
was reeds sinds eenige dagen een verbod
van fotografeeren en een strenge briefcen
suur ingevoerd. De duurte der levensmid
delen nam hand over hand toe en aan de
grenzen kon men voortdurend het kanon
gebulder hooren, bij den klank waarvan
een weemoedige gedachte aan het lot van
onze zuiderburen opkwam, die bij duizen
den in deplorabelen toestand onze lands
grenzen overschreden. Neen, aan feest dacht
men niet op dien een-cn-dertigstcn Augus
tus van het rampjaar 1914, al deed het
oranje-zonnetje oudergewoonte nog zoo
haar best.
"Was ons leger paraat?
Men makte zich zorgen over de
toekomst. Hoe het met de paraat
heid van ons leger gesteld was,
wist men wel is waar niet nauw
keurig, maar vaag leefde toch het
bewustzijn, dat het hiermede niet
al te best gesteld was. En dat was
het ook niet. Vooral de materieele
uitrusting van ons leger was on
voldoende. Zoo bezaten wij b.v.
slechts vier vliegtuigen en 37 leger
auto's, terwijl er een ernstig ge
brek aap munitie bestond.
Ook de huisvesting liet veel te wen-
schen over. Dit laatste gebrek werd echter
door de bevolking zelf kranig opgevangen,
want overal waar de soldaten werden in
gekwartierd sloofde men zich uit het hen
zoo veel mogelijk naar den zin te maken,
hoewel per man slechts 20 cents voor lo
gies en 80 cents voor logies plus voeding
werd uitgekeerd. Maar in spannende da
gen pleegt Jan de Soldaat populair te zijn
cn zoo was het ook in het begin der
mobilisatie.
Millioenen-leening.
Men went nu eenmaal aan alles, en zoo
begon het leven zich langzamerhand aan
te passen aan dc gewijzigde omstandighe
den. Alleen werd het duurder en zorge
lijker, vooral voor hen, die jonge kinderen
hadden, omdat de eerste levensbehoeften
steeds schaarscher werden. Want er mocht
dan de verzekering zijn gegeven, dat er in
Nederland geen honger zou geleden wor
den, overdaad was er toch allerminst.
Maar bovenal kostte de weermacht handen
met geld, zoodat een leening van f 275
millioen moest worden gesloten.
Echter, niet alleen militair, maar ook
economisch heeft men in ons land te laat
den omvang van 't gevaar begrepen. De be
lofte, dat er geen honger zou geleden wor
den bleek te lichtvaardig gedaan, want het
gevaar voor een allerverschrikkelijksten.
honger werd allengs grooter en grooter.
Er ontstond gebrek aan brood, vleesch, bo
ter, thee en koffie. Urenlang stonden er
vrouwen en kinderen in de rij om een
onsje boter te bemachtigen.
bijna e:
Hoe Nederland zich hic per ha
VERKEI
Een ander, nog ernstiger gevaar fe
intusschen te dreigen; Er ontstond een eraa9a
brek aan brandstoffen. Ook dit p tuig »Pr
werd onderschat, want er werd in den rwijsfon
ginne met dit gevaar gesold. „Vroeg e wee
bed, dat spaart licht en vuur" werd er
gemerkt. Maar men verloor uit bet die a
dat het niet zoozeer ging om de kleine oelentoc
veelheden huisbrandstof, maar om he gekomen
stand houden van fabrieken. De brand nses juj
fenscliaarschte leidde tot het sluiten
fabrieken, waardoor de werkloosheid 151p
over hand toenam. En alsof al deze n drie i
lijkheden nog niet ernstig genoeg \va van Le
deed zich al spoedig een nijpend gel ^et ein
aan woningruimte gelden, omdat dc b( jjjkq
materialen zoo ontzettend duur waren,
wijl bovendien de vele geïnterneerden lpriaer>
derdak gebracht moesten worden. het laai
Met onze voedselvoorraden was het yaring
den beginne af matig gesteld. Op 1 Auin n
lus 1914 bedroegen dc voorraden: rogge
8 maanden, gerst mor VA maand, boek
voor één maand, haver voor 10 maani
suiker voor 8Vv maand, koffie voor 'nnses
jaar, rijst, voor 30 maanden en zout v He vaa
VA maand. Geen wonder, dat men bij 11
betrokken instanties met de handen in ee" 10
haat zat! Geen wonder ook, dat allerlei derden
rogaten veel opgeld deden.
lelde r
irden.
Minister Bosboom krijgt dan !°rd' d'
e afsta
bezoek. dftt he
Naarmate de oorlog vorderde werd |^we^k
echter steeds duidelijker^ dat Nederland 1 siecht
stand 1
ten schot zou blijven. Dit teekende
ook duidelijk af in den geest van ons \i
De ontroerende eensgezindheid van imeava
1914 was verdwenen cn er werd in het htea
lement weer braaf gekibbeld, waarbij v «rs vo
al de minister van Oorlog, de heer Bosbi
het vaak moest ontgelden.
Men kreeg er genoeg van, dat zoom ®r s e
mannen ,naar men begon te mecnen onm 1
riig in militairen dienst moesten blijvi rtorva
Reeds op 8 Octobcr 1914 was er, zij ik zag
schuchter, van demobilisatie gesproken. en sn(
December van hetzelfde jaar werd Hier
reeds openlijk aangedrongen; maar de vi
scherpte duikboolenoorlog, die in het bef
van 1915 werd ingezet, maakte hieraan e ire sc
einde. Voorloopig althans, want Septcml
1915 werden de pogingen hernieuwd. H $volg
aantal aanhangers van demobilisatie we iip ca
steeds grooter, hetgeen vooral Duitse en der
land met leede oogen aanzag, omdat li 1 naa
biermede de kans van een Engclsche la hadd
de di
er vf
lijsfo
gevi
len 1:
ding in Zeeland vergroot achtte.
Toen, het was in het najaar van 191
kreeg minister Bosboom ten departemeu
bezoek van een beminnelijke dame. Nu
het geen gewoonte, dat een minister onaa
ge-kondigde bezoeken toestaatmaar de dan
in kwestie drong ten zeerste aan, terwijl
jde
^lOUt
meedeelde, dat het een kwestie betrof,
voor ons geheele volk van groot belai
was.
Duitschland dringt in het gehei
op waakzaamheid aan.
Minister Bosboom zwichtte voor deze
gumenten. Hij ontving de dame, die
een sterk Duitsch accent sprak. Zij was Nf
derlandschc, beweerde zij, die jaren la
in Duitschland had vertoefd, waar zij o.
secretaresse was geweest van niemari
minder dan dr. Kuyper. In strikt vertron
wen kwam zij nu den minister waarschü
wen, dat de Engelschen van plan wam aar
een landing in Nederland te maken. Zij hal ndel:
het gehoord van een Engelschman en ge land
drongen door haar vaderlandsliefde was zi \m,
toen onverwijld naar Den Haag gereisd ^Pc
Wie die Engelschman dan wel was, wa d.001
de voor-de-hand liggende vraag van dei ien
Minister. Dat kon zij echter niet zeggen, )Cze
want de man moest onbekend blijven. N» Vj
informatie bleek, dat de vrouw inderdaad lze
eenigen tijd secretaresse van dr. Kuyper en
was geweest. de
)cl
Maar ook bleek spoedig, dat hier ling
sprake was van een drang van hie<
Duitsche zijde om onze waakzaam- I
heid op peil te houden. Het was dui- I
delijk, dat een inkrimping van onze
kustwaakzaamheid zou leiden tot I
een conflict met Duitschland.
Toch waren hiermede de demobilisatie*
plannen nog steeds niet definitief van de
baan, want reeds op 12 Juli 1916 werd er
een nieuwe poging ondernomen. Maar toen
hakte minister-president Cort van der Lin
den resoluut den knoop door, door de ver-I
trouwenskwestie te stellen, waarna de Ka-1
mer bakzeil haalde, De Duitsche verster- J
kingen aan onze Oostgrens deden daar
het hunne toe. Men kon nu eenmaal niet
bevroeden, dat Duitschland dit deed, omdat j
het bevreesd was voor... een Ncderlandsciien
inval: En tenslotte deed dc invoering van
den Qhbeperktén duikbootoorlog op 1 Febru
ari '17 de deur dicht: Nederland zou genioM
liseerd blijven tot hel bittere einde van (len
wereldoorlog toe!
