duistere dagen
E'
Wieken blijven zwijgen
over Ondetwijsfaegrooting
Hedenavond
spreekt Dr. Colijn
Het Landbouwcrisisfoods
heeft goed geboerd
Engelsche lichter
drijvende gevonden
Een wilde bus
te water
Toch een federatie van
vreemdelingenverkeer
in Noordholland!
Nog een zwakke muur
in Rotterdam
Postvlucbten op Inflj
Meisje tusschen trein i
perron doodgedrukt
Jongen met vijf mille
er van door
conomische
r\
j
barometer
Tweede Kamer
Debat met den minister nutte
loos geacht. Motie tot verla
ging der leerllngenschaal.
„Staat mag niet parasiteeren op
slechtbetaalde leerkrachten.
Nadat de voorzitter der Tweede Kamer,
den heer Albarda (s.d.) gistermiddag toe
stond den minister van Algemeene Zaken te
interpelleeren over het beleid der regeering
inzake het vluchtelingenvraagstuk welke in
terpellatie heden aan de orde komt, zette de
Kamer haar besprekingen over de Onder-
wijsbegrooting voort. Behandeld werd de af-
deeling Lager Onderwijs. Er valt van de ge
voerde besprekingen weinig nieuws te ver
tellen. Bijna alle woordvoerders dringen aan
cp verlaging der leerlingcnschaal en wijzen
er op, dat de toestand der kweekelingen met
akte ellendig is.
De slaat mag niet parasiteeren op niet-
of slechtbetaalde leerkrachten, aldus de
vrijz. dem. mevr. Bakker—Nort.
Het amendement Tilanus tot het aanstel
len van surnumerairs wordt van verschil
lende kanten gesteund.
De heer Tilanus (c. h.) stelde voor, gedu
rende 1939 de kweekelingen met akte tot den
leeftijd van 25 jaar tegen f fiO.— per maand
aan te stellen voor die scholen, die een zoo
danig aantal leerlingen hebben, dat zij ge
acht kunnen worden in moeilijkheden te
geraken.
De chr. dem. afgevaardigde de heer van
Houten noemt de voorgestelde tegemoetko-
mnig echter een lapmiddel.
De heer Thijsscn (s.d.) dient een
motie in, waarin de Kamer uit-
spreekt, dat verbetering der perso
neelsvoorziening bij het lager onder
wijs noodzakelijk is door wijziging
der leerlingenschaal.
Meerdere sprekers pleiten voor vervroeg
de pensioneering der onderwijzers en ver
lenging van den leerplicht. Slechts de anti-
revolutionnaire onderwijs-specialist, de heer
Roosjcn staat aan de zijde der regeering en
meent dat er voor verlaging der leerlingcn
schaal geen geld voorhanden is.
De katholieke Kamerfractie vol
hardt in haar reeds bij de algemee
ne beschouwingen over dit begro
tingshoofdstuk aan den dag gelegde
zwijgzaamheid, omdat zij overleg
met den minister over de leerlingen-
schaal nutteloos acht. Waarschijn
lijk zullen ook heden de katholie
ken er bij de debatten het zwijgen
toedoen.
Een middel
De heer Zandt (staatk. geref.) vindt een op
lossing van het werkloosheidsvraagstuk
door pl.m. 4000 religieuse leerkrachten te
ontslaan, die, aldus spr., de gewone on
derwijzers verdringen.
De soc. dem., anti-rev.,' chr. dem. en com-
•mun. vertegenwoordigers bepleiten verbe
tering van het onderwiis aan schipperskin
deren, resp. een wettelijke regeling van dit
onderwijs.
Om kwart voor zeven wordt de vergade
ring verdaagd tot heden één uur.
Radiotoespraak ter aanbeveling
van de nationale collecte op 3
December.
De minister-president dr. H. Colijn
heeft zich bereid verklaard om he
denavond te kwart over zeven voor
de beide zenders een kert woord te
spreken ter aanbeveling van de na
tionale inzameling van Zaterdag 3
December ten behoeve van uitgewe
kenen om geloof of ras.
Gelijk bekend, wordt deze collecte onder
auspiciën van het Nederlandsch Jeugdlei
dersinstituut georganiseerd namens het co
mité voor bijzondere Joodsche belangen,
het Protestantsch Christelijk comité voor
hulpverleening aan vervolgden om ras en
geloof, het B.K. hulpcomité en het alge
meen kindercomité.
Winslsaldo van 21 millioen.
Aan de memorie van toelichting bij het
wetsontwerp tot wijziging van de begroo
ting van het landbouwcrisisfonds ontleenen
wij:
De sedert medio 1936 ingetreden prijsstij
ging op de wereldmarkten, voor Nederland
nog geaccentueerd door de gevolgen van
het loslaten van de gouden standaard, heeft
een zeer grooten invloed on de financiën
van het landhouwcrisisfonds uitgeoefend
en heeft tot een algemeen vrij belangrijke
vermindering der steunuitkeeringen kunnen
le'dm.
Als gevolg hiervan konden eenige crisis
heffingen eehrel komen te vervallen, terwijl
andere heffingen belane-rijk verlaagd kon
den worden. F.en enkolc moest slechts
worden verhoogd.
De gewone dienst voor het jaar 1937 zal
uiteindelijk siniten niet een voordeelig slot
van circa f 21.000.009.
Fr dient rekening mee te worden ge
houden. dat uit dit saldo nog steunuitkee
ringen voor de melkveehouders in 1938 en
1939 moeten worden gefinancierd. Ook en
kele andere bedragen moeten nog worden
verrekend.
Luchtkruisers
overgedragen
Onze militaire luchtvaart twee
Fokkers rijker.
Gisteren werden door de militaire lucht
vaart een tweetal Fokker T. 5, tweemotorige
luchtkruisers van de Fokkerfabrieken over
genomen.
De beide toestellen werden door de fa-
bricksvliegers Meinecke en Leegstra voorge
vlogen en vervolgens voor de militaire lucht
vaart door kapitein-vlieger Zegers en luite
nant-vlieger Scherpenzeel, nagevlogen, waar
na de toestellen werden overgedragen.
Avonturen van twee Belgische
zeelieden!
Gistermiddag omstreeks half twee trof een
Belgisch visschersvaartuig op enkele zee
mijlen ten Noorden van het lichtschip „Ter-
schel lingerhank" een Engelschen lichter,
zonder opvarenden aan boord, ronddrijven
de aan. Twee leden van de bemanning
van den Belgischen kotter begaven zich op
den lichter en trachtten met behulp van
een tros verbinding tusschen beide vaar
tuigen tot stand te brengen. Nauwelijks
was men hierin geslaagd of het touw brak.
De tros bleef in den schroef van het Bel
gische visschersvaartuig steken, zoodat het
vaartuig niet verder kon varen. Men heeft
assictentie verzocht van de motorreddding-
boot „Brandaris" van de N.Z.H.R.M., welke
onmiddellijk is uitgevaren. Later in den
middag verscheen een tweede Belgische
kotter in de buurt.
Ondanks den zwaren storm heeft de
„Brandaris" de beide leden der bemanning
van het Belgische visschersvaartuig. die
zich op den Engelschen lichter hadden be
vonden, aan boord van den kotter terug
gebracht.
De reddingboot blijft in de nabijheid van
den kotter.
Geen persoonlijke ongelukken.
Een autobus van de Firma Sommeling,
die maar men weet een „wilde" busdienst
exploiteert oa. tusschen Den Haag en Am
sterdam, is gisteravond kort voor half ze
ven aan den Haarlemmerweg ter hoogte van
de Van Hogendorpstraat te Amsterdam, in
de Haarlemmervaart gereden.
De bus verdween voor een gedeelte
onder water, doch dank zl) de snelle
hulp van toegeschoten voorbijgan
gers, konden de 22 passagiers, de
chauffeur en de wielrijder, die het
ongeluk veroorzaakte en die ook in
de vaart terechtkwam, tijdig worden
gered. Geen der slachtoffers kreeg
noemenswaardig letsel.
Chauffeur moest plotseling uit
wijken.
Niet ver van het Haarlemmerplein, ter
hoogte van de Van Hogendorpètraat moest
CIANO OVER DE SEPTEMBER.
CRISIS EN DE GEHEIME BE
SPREKINGEN TUSSCHEN HIT-
LER EN MUSSOLINI.
„Accoord Rome-Londen geen
terugkeer tot traditioneele
vriendschap"
De Italiaansche minister Ciano
heeft in de Kamer merkwaardige
onthullingen gedaan over de houding
van Italië tijdens de September-cri-
sis. Reeds in 1937 heeft Italië Tsje-
choslowakije aangeraden in alle
vrijheid met Berlijn, Boedapest en
Warschau tot overeenstemming te
komen en niet ta bouwen op de col
lectieve veiligheidl Het Tsjechische
verdrag met Rusland is het begin
van de beslissende crisis geweest.
Nadat Ciano uitvoerig de gebeurtenissen
vóór de bijeenkomst te Berchtesgaden had
nagegaan, zeide hij dat de Duce, gedwongen
door de onbegrijpelijke stijfhoofdigheid van
Tsjecho-Slowakije zijn standpunt had be
paald.
Geheime inlichtingen
Op Zondag 25 September heeft de specia
le gevolmachtigde van Hitier, die per vlieg
tuig was gekomen, den Duce uitvoerige in
lichtingen van geheimen aard verstrekt: hij
bevestigde de erkentelijkheid van het
Duitschc volk voor de houding van Italië.
Maandag 26 September besloot Hitier in
verband met de weigering van Tsjecho Slo
wakije een nieuw ultimatum aan Praag te
zenden, dat Woensdag 28 September te 14
unr afliep.
Deze beslissing was geheim, doch Ciano
werd er van in kennis gesteld door den
Ttaliaanschen ambassadeur en hij bracht
ook don Duce op de hoogte.
Mussolini nam met kalmte van het besluit
kennis en beval de mobilisatie voor den vol
de 29-jarige chauffeur van de bus, J. P. G.
Krijn uit Den Haag, plotseling uitwijken
voor een wielrijder, die uit de richting van
de binnenstad kwam en die blijkbaar van
meening was, dat hij nog wel voor de bus
den rijweg kon oversteken om de Van Ho
gendorpstraat in te rijden. Dit bleek echter
onmogelijk. Door het krachtige remmen
slipten de wielen van de autobus, die wa
gen schoof naar het linkergedeelte van den
weg om via een smal trottoir in de Haarlem
mervaart terecht te komen. De wielrijder, de
19-jarige kantoorbediende J. O. van Roon uit
Amsterdam, was door den buffer van de bus
opgenomen en in het water geschept.
Hoewel alle 22 inzittenden van de bus
uit den aard der zaak zeer waren geschrok
ken en zij voor een gedeelte een nat pak had
den gekregen, bleek geen van allen ernstig
te zijn gewond. Ook de wielrijder niet, uit
gezonderd een aantal schaafwonden.
De autobus is in den loop van den avond
door een groote kraanwagen van de firma
Sommeling op het droge gebracht.
Het verkeer ter plaatse moest geruimen
tijd worden omgelegd.
Mededeeling van Ged. Staten.
Subsidies zullen nader worden
bezien.
In de vergadering van de Prov. Staten
heeft gedeputeerde Polak nog enkele mede-
deelingen cedaan over de subsidies voor de
organisatie voor vreemdelingenverkeer.
Wij berichtten reeds eerder, dat hierom
trent Maandag j.1. een conferentie met be
langhebbenden is gehouden. Besloten is.
aldus de heer Polak:
niet te komen tot een vereeniging
in de provincie, maar wel tot een
federatie, die zich zal aansluiten
bij de Nederlandsche Vereeniging en
die met Ged. Staten het subsidie
van Noord-Holland zal regelen.
Wat het toegestane subsidie van f 1800
betreft, aldus het Hsb., stellen Ged. Staten
voor dit bedrag terpg te storten in de pro
vinciale kas en het dan te doen uitkeeren
aan de Algemeene Nederlandsche Vereeni
ging. Of op de begrooting voor 1940 een
hooger bedrag zal worden uitgetrokken, is
nu nog niet te zeggen, maar het is niet
onmogelijk.
Het reebt van vereeniging
en vergadering
Minister blijft op zijn stuk staan.
Vele leden der Tweede Kamer hebben blij
kens het voorloopig verslag hieromtrent be
zwaar tegen de voorgestelde wetsbepaling,
dat de politie vrijen toegang heeft tot niet-
openbare vergaderingen van meer dan tien
personen. De minister blijft hier echter per
tinent op aandringen. Ook ten aanzien van
het algeheele spreekverbod van vreemde
lingen blijft de minister op zijn stuk staan,
ondanks de bezwaren van veie Kamerleden,
die het laken dat een vreemdeling op een
vergadering zelfs niet meer de onschuldig
ste begroeting mag uitspreken.
Ontploffing in Hotel
te Vught
Soldeerlamp explodeerde. Ho
teldak over een lengte van twin
tig meter gelicht.
In het bekende toeristenhotel „de Hut"
te Vught heeft zich gistermiddag een he
vige explosie voorgedaan, waarbij groote
schade werd aangericht.
De loodgieter van Dun uit Vught was iri
een der achteruit gelegen kamers bezig met
het, repareeren van de waterleiding. Hij
maakte hierbij gebruik van een soldeer
lamp. Toen hij zich naar den kelder begaf
om daar nog eenige werkzaamheden te ver
richten, liet hij de soldeerlamp brandend
achter.
Kort nadat de loodgieter zich naar bene
den had begeven hoorden de bewoners een
knal en bleek de soldeerlamp te zijn ont
ploft, hetgeen waarschijnlijk zijn oorzaak
vond in een lek in de lamp, waardoor gas-
vorming ontstond. Een begin van brand
wisten de bewoners met enkele emmers wa
ter te blusschen.
Evenwel bleek de ontploffing tot gevolg
te hebben gehad, dat aan den achterkant
de buitenmuur aan de bovenzijde naar bui
ten was gedrukt, zoodat deze thans een hal
ve meter uit het lood hangt. De binnenmuur
werd geheel ingedrukt, terwijl de inventa
ris in eën naastgelegen kanier werd ver
nield.
Door den enormen druk was het
dak over een lengte van ruim twin
tig meter en over zes kamers, van
de muren gelicht. De schade schat
men op drieduizend gld. Zij wordt
door verzekering gedekt.
In de kamer, waar de ontploffing plaats
greep, bevond zich de behanger de Bresser.
Deze werd van de trap geslingerd en bleef
bewusteloos op den vloer liggen. Hij was
spoedig weer tot het bewustzijn terugge
keerd en bleek geen verwondingen te heb
ben opgeloopen.
Hoogstraat over vijftien meter af
gezet.
In verband met het feit, dat er wer
king is geconstateerd in de zijmuur
van een pand aan de Hoogstraat te
Rotterdam, is de bouwpolitie ertoe
overgegaan, een gedeelte van Üe
Hoogstraat over eën lengte van onge
veer vijftien meter af le zetten.
Ongeveer vier maanden geleden is er ge
lood en toen reeds vastgesteld, dat de zij
muur van dit pand. dat op den hoek van de
Halvemaansteeg staat, eenigszins naar bui
ten hing. Toen men gisteren nogmaals een
looding verrichtte, bleek dat de bult in de
muur weer eenige centimeters grooter was
geworden en in verband met het feit dat er
dus doorloonend werking in de muur zat,
achtte men het niet raadzaam om de situatie
zoo te laten. Teneinde de winkeliers in dezen
vrij drukken tijd niet te zeer te dupeeren, is
de afsluiting echter zoo beperkt mogelijk ge
houden.
CIANO.
genden dag. Onder zijn persoonlijke leiding
begon des Dinsdags de mobilisat'e.
Men heeft wel beweerd, dat de duce bij
het treffen van zijn maatiegelen op verzet
gestuit is.
Het is echter niet de moeite waard derge
lijke leugens tegen te spreken: heel het volk
was in die Septemberdagen bereid te mar-
cheeren in de richting, die zijn leider zou
aangeven, zooals het dat ook in de toekomst
zal doen. aldus Ciano. die daarna het be
kende verzoek van Mussolini aan Hitier. de
krijgsoperaties 24 uur uit te stellen, be
sprak.
Ik twijfel er niet aan, vervolgde
de minister, of Hitier zou een der
gelijk voorstel van ieder ander on
middellijk van de hand hebben ge
wezen.
In het begin van den middag werd
telefonisch medegedeeld, dat Hitier
het voorstel aanvaardde op één voor
waarde: dat de duce persoonlijk aan
wezig zou zijn, als eenige waarborg
voor succes.
Het onderhoud in den trein.
Mussolinie vertrok en in den trein had hij
eenl ang onderhoud met Hitier.
De staatslieden stelden daarbij vast, dat
de conferentie niet moest verloopen in kwes
tios over de procedure en redeneerkunst.
De spil RomeBerlijn is een zeker en
machtig instrument, aldus zeide Ciano
verder, dat van beslissende beteekenis voor
den loop der historie is. Muenchen is niet
alleen de oplossing voor een crisis, maar
heeft een veel ruimere politieke beteekenis.
Het is misschien nog voorbarig daarover
een oordeel te vellen. Te Muenchen is
Duitschland niet alleen hersteld in zijn na
tionale rechten op de Sudetenduitsche pro
vinciën, niet alleen is het aanzien van
Italië op reusachtige wijze gestegen dank
zij den arbeid van de Duce en de houding
van het volk. maar bovendien zullen ver
scheidene feiten, leerstellingen en instel
lingen den grooten invoeld van 'n zoo uit
zonderlijke gebeurtenis ondergaan. De spil,
heeft den vrede een nieuwen dienst bewe
zen door de arbitrage in het Tsjechoslowaak
sche geschil.
Ciano zette voorts uiteen, dat ook later
tusschen Italië en Duitschland volkomen
overeenstemming heeft bestaan. Er moet
thans niot meer gesproken worden over
een grens (de Hongaarsch-Tsiechische) die
20 dagen geleden is vastgesteld en plechtig
aanvaard. De arbitrale uitspraak is strikt
rechtvaardig.
ACCOORD ROME LONDEN GEEN
TRADITIONEELE VRIENDSCHAP.
De ItaliaanschEngelsche overeen
komsten. waaraan de namen van
Chamberlain. Lord Halifax en Lord
Perfh zoo nauw verhonden zijn. be-
teekenen in het geheel geen eenvou-
digen terugkeer tot de traditioneele
vriendschap, zooals zij in geheel
andere tiiden werd uitgelegd. Tn te
gendeel. het betreft hier een geheel
van overeenkomsten, die, rekening
houdende met de nieuwe werkelijk
heid in Europa, de Middellandsche
Zee en Afrika, de betrekkingen tus
schen heide riiken regelen op den
grondslag van de volmaakste moree-
le. politiek en militaire geliikheid.
Het van kracht worden der Paaseh-
overeenkomst is een concrete bij
drage tot de bevestiging van den
vrede.
Ciano eindigde zijn rede met een loftuiting
op het fascisme, dat met voldoening kennis
neemt van bet verhelderen van den poli-
tieken horizon, maar niet al te optimistisch
is, en waakzaam blijft. Wij zien, aldus de
minister:
Het beeld van een vereenigd, gewapend
en krijgshaftig Italië, dat zijn rijk verovert,
dat den volken de juiste grenzen aanwijst
en van Rome uit den weg naar het herstel
aangeeft, dat beeld heeft het leven van
onze groote mannen en den dood van on
ze helden verplicht-
Torenvalk
(heenreis)
Wielewaal
(heenreis)
Ibis
(terugreis)
Emoe
(heenreis)
Vertrek van Aankop
Jsingap. 30 Nov.jBand. 3^
|jodhp. 30 Nov. jRang. 3o^
|Bagd. 30 Nov. |-Uhenetè
Napels 30 Nov. \.lcx. 30 xJ
u~s) Han 30 Nov. iRan^J
Fraude bij de K.P.J
te Sydney
Naa
Kramt
der
yoon
s. zal
uit Hf
De
jchaa
Alfcmi
Boekhouder zou ongeveer egc
verduisterd hebben.
Gebleken is, dat op het kantoor derfc
ninklijke Pakctvaart Mij. te Sydney JL
groote fraude is gepleegd. Zij loopt
verscheidene jaren. Hieraan is schuldi? -,
Australische boekhouder van het bedoHj
kantoor, die gewerkt heeft met vafe
handteckeningcn op de betalintrsstufe
zoodat ontdekking van het misdrijf niet 3
makkelijk kon geschieden.
Een boekhouder van het hoofdkantoor ij
Paketvaart-maatschappij te Batavia is, na
de Tel. meldt, naar Australië vertrokke
ten einde de zaak uit te zoeken, het??.-*- y'
geruimen tijd kan duren. Hoewel de om
vang der verduistering nog niet te orerz^
is, wordt verwacht dat bijna een toa zaj
zijn gefraudeerd.
C.®
Ernstig ongeluk op statio^
placement te Wormerveer,
Gisteravond is op het stationsem
placement te Wormerveer een ern
stig ongeluk gebeurd, waarbij de 17-
jarige mej. G. Keuters uit Amster
dam, werkzaam bij de cacao- en cho
coladefabriek der erven H. de .Ton»
te Wormerveer, om het leven is ge
komen.
i. ft
Vos
fweec
H- Na
J. Sm
1. Bu
S. de
1. M<
Scl
v.
Ba
W;
Eiken avond, na het uitgaan der fybri
bevinden zich op het staf ion circa twee'nc
derd meisjes, die wachten op den trein na
Amsterdam. Aangezien niet altijd allem«
jes een zitplaats kunnen vinden, gefeeui
het wel, dat er eenigen zijn. die op een vol
genden trein moeten wachten. Tedercnavon
opnieuw ontstaat er een gedrang, rlaar iede
een plaatsje wil bemachtigen. Terwijl i
trein nog niet geheel tot stilstand is pko
men, klauteren de meisjes reeds op
trein.
Der
A. H;
1 Sn
C. M
A. Vc
J. dei
Tot
Jkm
Tei
geeft
«n 3
G:
mimi
stuk
eenig
fcloc
afwis
Dit geschiedde ook gisteravoni
weer. Mej. K. greep de deurkroV
werd meegesleurd en geraakte te-
kneld tusschen den trein en het per
ron. Zij was op slag dood.
Het stoffelijk overschot is door de pcïj
in beslag genomen.
Na twee cheques te h ebben y
ind niet bij zijn patroon ten
gekeerd.
Gistermiddag tusschen drie en vier hui
werd de zeventienjarige Gerard de Jon?
werkzaam bij de Moluksche handefew
eeniging te Amsterdam uitgezonden tor
ning van een tweetal cheques t.w. oon t>l
de Ned. Handelmaatschappij groot 1790 gijl
den en een op de Associatiekas. groot 3M
gulden. Dit bedrag moest gestort vordi
bij de Twentsche Bank. Inderdaad w
scheen de jongen ook bij do Twcntscl*
Bank, waar hij een andere ontvangen
dracht uitvoerde. De som van 4340 guld*
nam hij echter mee. Sindsdien is liii ni"
meer teruggezien. Toen de jongen om
uur nog niet hij zijn werkgever was jSWj
gekeerd stelde deze het politiebureau
de Marnixstraat van het geval op de tot-
te.
In verband hiermede verzoekt de po!&
de opsporing van Gerard de Jong.
Het vermoeden bestaat, dat £ij zich to
's Gravcnhage of te Rotterdam ophoudt.
Gil
i D
icstc
Basis overeenkomstige
week 1937 100
Week v. Maandag MS7»*'
Effectenmarkt
Aandeelen koersen
Betalingsverkeer
Omzet postcheque-
en girodienst
Groothandel
Groot handelsprijzen
Omzet termijnmarkt
Amsterdam
Kleinhandel
Omzet winkelbedrijf
Goederenverkeer
Gewerkte taken
(1 taak halve ar
beidsdag) Haven Am
sterdam
Bevrachtingen wilde
binnenvaart
Arbeidsmarkt
Aanvragen van werk
gevers
Aanbiedingen van
werknemers
Plaatsingen
7 tin
12 Nov.
14 t'm
19 Non
21 S«-
26 fot.
93.6
92.8
91*
105.2
132.9
102.3
70.2
70.2
69.0
44.1
76.9
f 6.7
108.8
94.0
86.7
66.7
98.9
108.2
94.4
101.5
114.2
112.5
102.9
104.6
O 00
79.3
98.61
83.0
101.2
