Marechaussee contra minister c TRIUMPH GEEF MET ST. NICOLAAS 'N MOOIE DOOS Verhouding tusschen rijk en gemeenten unbillijk VIRGINIA CIGARETTES Rsgeering erketildefout der overvolle klassen 50 STUKS 50 CENT 1 Nü gaat het goed in Oss Het militaire vliegveld te Bergen Australië wil 15000 Postvluchten op SS' K-1 |si< Vodi Zwaluwen - Hongaarse! Veulens 2-2 FI BJ CO Hoving verbetert zijn eigen record Te arrestaties, waaraan de minis ter aanstoot nam, geschiedden op last van den officier van justitie, aldus de verdediger der wachtmeesters. De wachtmeesters kunnen zich niet geheel achter den officier van jus titie verschuilen, aldus de pleiter voor minister Goseling. Er was veel belangstelling van de zijde der pers voor de zaak van de Ossche Mare chaussee, welke gisteren voor den Ceïitralen Raad van Beroep te Utrecht diende, en waar van wij gisteren in een gedeelte van onzen oplaag nog iets konden verslaan. Zes onderofficieren der marechaussee zijn, zooals hekend in hooger beroep gekomen te gen het besluit van het Ambtenarengerecht, waarbij hun klacht tegen de ontneming van hun opsporingsbevoegdheid door den Minis ter van Justitie in April van dit jaar, onge grond werd verklaard. Als getuigen zijn opgeroepen van de zijde van den mi nister de procureur-generaal bij het Bossche Gerechtshof, baron Speyart van Woerden en burgemeester Ploegmakers van Oss. Voorts had mr. R. A. James, uit Apeldoorn, die voor de onderofficieren pleitte, opgeroepen den substituut-officier bij de rechtbank te 's-Hertogenbosch, mr. van den Burgh, de jeugdleider bij de werkverschaffing P. Th. van Bergen uit Oss en de zes wachtmeesters, van welke laatste er slechts vier versche- nen zijn. Niet opgekomen zijn Roffer, die inmiddels den militairen dienst heeft ver laten en Tap. Het eerst wordt behandeld de kwestie van den manufacturier B., die betrokken was bij de verduistering van ziekengelden en wiens arrestatie door de marcchausse een der vele punten was, waaraan de minister van Ju stitie aansloot heeft genomen, daar het hier z.i. een civiel-rechtelijke zaak betrof. Wachtmeester van den Bergh, als getuige .gehoord, verklaart, B. voor wachtmeester Roffel té hebben geleid. Tijdens het verhoor loochende B. eerst de feiten en daarom is hij gedurende den nacht vastgehouden, doch ook omdat get. bang was, dat zijn arrestant het meisje, van wie hij geld had ingehouden, zou bepraten. Later heeft B. schuld bekend; op hem is echter geen enkele pressie uitgeoefend. Hierop wordt als getuige gehoord de sub stituut-officier van den Burgh, die verklaart, het geval van den manufacturier van den aanvang af als een civielrechtorlijke zaak te hebben beschouwd. Nadat spr. op 15 Nov. aan wachtmeester 'De Gier bevolen heeft, zich verder niet te mengen in gemeentezaken, is er nog slechts één dergelijk geval voorgekomen. Get. heeft op de Gier na dien datum nimmer aanmer king gemaakt. Get. erkent do arrestatie der twee opzich ters bij de werkverschaffing te hebben ge last. Wat de beide geestelijken betreft, zegt ge tuige wel eens te hebben verklaard, dat, wanneer er geen strafvervolging zou plaats hebben, hij het toch wel wenschelijk zou vin den, de feiten aan den bisschop ter kennis te brengen. Ten aanzien van den bankier van den Hoorn zegt getuige steeds aanleiding gevon den te hebben tot diens arrestatie. Het is spr. voorts niet hekend, dat vóór 1 April 193S de brigade te Oss zich aan terreur ca domheidsmacht zou hebben schuldig gemaakt. Wachtmeester van den Bergh getuigt o.m., dat jeugdleider van Bergen eens in gezel schap van zijn collega van Gelder aan de kazerne is gekomen en heiden gezegd hebben, gaarne een verklaring te willen afleggen te genover mr. van den Burgh, over onregel matigheden hij do werkverschaffing. Zij wa ren geenszins bang voor den burgemeester, die gezegd zou hebben: „Mondje dicht!" De jeugdleider van Bergen ontkent een en ander. Volgens wachtmeester De Gier, die nu ge hoord wordt, heeft de officier van Justitie hem (de Gier) last gegeven, zoowel don ma nufacturier als den bankier van der Hoven te arresteeren. Als getuige-deskundige komt nu aan het wóórd de procureur-generaal, baron Speyart van Woerden, die zegt niets in het dossier van genoemden bankier te hebben kunnen vinden, dat de arrestatie zou wettigen. Mr. James, het voor de onderofficieren op nemend, releveert in zijn pleidooi aan een advies van prof. mr. D. Hazewin kei—Suringa, hoogleeraar te Amsterdam, waarin deze tot do conclusie komt, dat de door minister Goseling genomen maatregelen op schorsing der marechaussee neerkomen en de minister van Justitie tot een dergelijke schorsing niet gerechtigd is. De minister van Justitie en ook het Amb tenarengerecht zien aldus prof. over het hoofd, dat de marechaussee aan drieërlei ge zag is onderworpen: als miliair corps in laatste instantie aan den minister van De fensie, als corps der rijkspolitie aan den mi nister van Justitie en als opsporingsambte naar allereerst aan de wet en wat de feitelij ke leiding betreft aan den officier van jus titie. Voorts wijst spr. op een rapport van prof. mr. J. M. van Beinmelen, o.m. behelzend, dat het bevel van den minister aan de brigade, om ingekomen aangiften door te geven aan de gemeentepolitie bepaald strijdig is met het Wetboek van Strafvordering. Uit het feit, dat de minister, zoodra de zes onderofficieren uit Oss weg waren, aan den wachtmeester de uitoefening van de op sporingsbevoegdheid hoeft gegeven, blijkt duidelijk, dat zijn motief niet kan zijn ge weest: de richtige opsporing van strafbare feiten, doch: de brigade uit Oss verwijderd tc krijgen! De minister heeft, aldus pl„ zonder behoor lijk onderzoek naar de feiten, zijn beslissing genomen en aldus misbruik van zijn be voegdheid gemaakt. Het recht van den be schuldigden "ambtenaar, de beschuldigingen zoo mogelijk tc weerleggen, is aan de brigade te Oss onthouden.. Mr. James behandelt, nu de afzonderlijke grieven tegen de marechaussee en merkt daarbij o.m. op, dat de wachtmeesters op last van den Justit ie officier van tot arrestatie van den manufacturier, den bankier en de beide jeugdleiders zijn overge gaan; tegen de laatsten was een overstel pend bewijsmateriaal inzake vei-duistering. Resumeerende komt pleiter tot de conclusie, dat de door het Ambte narengerecht aan de wachtmeesters verweten fouten in geenen deele hebben bestaan. De zaak betreffende de beide geestelijken wordt met gesloten deuren behandeld. Daarna is het woord aan Mr. P. Meijes, van het departement van Justitie, die op merkt, dat in de stukken en hel pleidooi van mr. James ten onrechte de suggestie wordt gewekt als zouden de opsporings ambtenaren het recht en de plicht hebben om alles op te sporen, wat op te sporen valt. Voorts geeft spr. als zijn mcening te ken nen, dat de opsporingsambtenaren niet al leen ondergeschikt zijn aan den Officier van Justitie, maar ook aan den hoven de zen staanden proc.-generaal en in hoogste instantie aan den minister van Justitie. Ten aanzien van de opsporingstaak zijn de opsporingsambtenaren eeu verlengstuk van het openbaar ministerie. Spr. meent, dat de Ossche brigade na het ministerieele telegram d.d. April geenszins haar opsporingsbevoegdheid had verloren. De minister had geenszins een strafmaat regel voor oogen, doch handelde in het be lang van een richtige opsporing, daar er, z.i. in de brigade een verkeerde geest heerschte. Ten aanzien van de arrestatie der opzich ters zegt pi-, dat er bij de marechaussee wei nig animo bestond voor contact met den burgemeester, een nalatigheid, welke grenst aan kwade trouw en is voortgesproten uit een groot wantrouwen jegens den burgemeester, welk wantrouwen volgens pl. als geheel oprechtvaardig moet worden aangemerkt. De arrestatie van den bankier geschiedde op uiterst zwakke gronden en de wacht meesters kunnen zich hierin niet geheel ver schuilen achter den officier. De officier is bovendien te veel afgegaan op de suggesties in de rapporten der wachtmeesters. De zaak van den manufacturier is, aldus spr., geheel ten onrechte in de strafrechterlijke sfeer betrokken. 's Ministers verdediger besluit zijn plei dooi met de niedcdecling, dat er tusschen de nieuwe brigade der marechaussee te Oss en de gemeentelijke politie een volkomen goede samenwerking is. De uitspraak wordt bepaald op 22 Decem ber. Tenslotte wordt gepleit in de zaak der wachtmeesters tegen den inspecteur der ma rechaussee, die de overplaatsing had uitge voerd. Ook hierin zal 22 December uitspraak worden gedaan. De zitting duurde van 's morgens tot 's avonds laat, door enkele pau zes onderbroken, voort. Werk Gedeeltelijk hervat. Het grondwerk op het militaire vlieg veld alhier, dat zooals we reeds meld den geruimen tijd heeft stilgelegen, is gisteren gedeeltelijk hei-vat. Twintig 'werk- loozen uit de gemeente zijn voorloopig te werk gesteld. Het conflict is echter nog niet tot een definitieve oplossing gekomen; naar men ons van bevoegde zijde mede deelt. De bouw der hangars heeft intusschen geregeld doorgang gevonden. Van andere zijde deelt men ons nog m-ede, dat om te voldoen aan de, verplich ting op het vliegveld een voldoende hoe veelheid zwarte grond te brengen, de aan nemers c.a. 7 h.a. in de omgeving gelegen terrein hebben aangekocht. AVONDVERGADERING TWEEDE KAMER. DE BEGROOTING VAN BIN- NENLANDSCHE ZAKEN BE HANDELD. Tot kwart over een vannacht heeft de Tweede Kamer vergaderd over de begrooting van binnenlandsche zaken. In hoofdzaak is er spra ke gekomen de verhouding tus schen rijk en gemeenten, die over het algemeen onbillijk ten aanzien van de laatste werd gevonden, en de luchtbescherming die onvoldoen de werd geacht. Een merkwaardige opmerking maakte mevr. de Vries- Bruins (S. D.): De burgemeesters komen te veel onder den indruk van de machtswellust elders. De heer Dr. Vos opende het vuur met een pleidooi voor versterking der burgerwacht, generaal Duymaer van Twist (a.r.) drong er op aan de Zondagswet streng toe te passen, vooral wat het aanvangsuur der kermissen betreft. Ook de hooge scheepvaartrechten voor de binnenvaart hadden den toorn des generaals opgewekt, terwijl hij als laatste vraag een lans brak voor een wapenvergun ning voor eenzaam wonenden op boerde rijen. Het regeeren per circulaire vond de heer Steinmetz (r.k.) «en aan tasten der gemeentelijke zelfstandigheid, en in "t algemeen was deze spreker van oordeel dat de minister zich te veel bemoeit met zui ver gemeentelijke aangelegenheden. De Heer Drees (S. D.) vond de Heer Duy maer van Twist nog erger dan den minis ter wat de toepassing van de Zondagswet be treft en bestreed dat sociaal democratische burgemeesters de wetten, dus ook do Zon dagswet minder zouden eerbiedigen dan an deren. Ook de Heer Drees vond nogal een en an der ontbreken aan de finantieele verhouding tusschen rijk en gemeenten. Van christen democratische zijde werd be toogd dat het sportwezen naar Engelsch voorbeeld ZaVudag kan plaats vinden. De woordvoerder de heer Posthuma vond het eeuwige motief van den minister „geen geld" misplaatst waar het schoolvoeding en school- artsendienst betrof. De Heer Diepenhorst (a.r.) pleitte voor meer afdoende luchtbescherming en wat de verhouding tusschen rijk en gemeenten be treft, deze spr. hoopte dat de autonomie ongeschonden uit den smelt kroes der crisismaatregelen te voorschijn zou komen. Verschillende sprekers voerden daarna het woord over de luchtbescherming. Mevr. Mackay-Catz vroeg zich af, of er wel nationaal gehandeld wordt en de zaak niet te veel gemeente voor gemeente wordt bekeken. Uit de verdere debatten over de verhou ding tusschen rijk en gemeenten sprak de wensch, dat de minister zooveel mogelijk de gemeenten vrij dient te laten. Communisten dansen graag. De heer L. de Visser (Comm.) vond het zedelijkheidsgedoc wel wat overdreven, vooral ook ten aanzien van het dansen. Spr. danst zelf graag en heeft e rnooit iets ver keerds in gezien. Spr. becritiscerdc voorts de z.i. oneven redige verdceling der lasten tusschen rijk en gemeenten, ten aanzien van de laatste. Ook de communisten wenschen een krachtige luchtbescherming. Te dezen opzichte treffen de minis ter ernstige verwijten. De heer Wendelaar (lib.) was van oor deel, dat bij burgemeestersbenoemingen de meest geschikte candidaat gekozen moet worden. Den minister raadde deze spr. aan op de bres te blijven staan voor de gc- meenteveldwacht. De politie moet niet ge heel uit Den Haag worden bestuurd. Dat zou een stuk decentralisatie zijn. Mevr. de Vries-lïruins (S.D.) was de laat ste spreekster. Zij vond dat de burgemees ters de wetten heter moesten bestudeeren, vooral wat de bioscoopwet betreft, die zeer willekeurig wordt toegepast. De burgemees- sters komen steeds meer onder den indruk van de maclitspsychosc om zich heen Het was kwart over een toen de vergade ring werd geschorst tot vanmiddag een uur. Vliegtuig botst op prikkeldraad Noodlanding van militair toestel op een weiland te Zeist. Omstreeks drie uur geraakte gistermiddag van een Koolhoven-verkenner, welke op weg was van Haamstede naar Soesterberg, de benzinetoevoer verstopt, tengevolge waarvan de motor afsloeg. De inloot, een 23-jarige sergeant-vlieger, zag zich genoodzaakt een noodlanding te maken. Hii koos hiervoor het groote weiland van den veehouder Methurst te Zeist uit. Alles zou zonder schade zijn verloopen, indien zich niet midden in het weiland een prikkeldraadversperring be vond. Het vliegtuig hotste tegen de versperring en sloeg over den kop, waarbij de neus en de vleugels zwaar beschadigd werden. De vlieger bleef ongedeerd. Het toestel is voorloopig onder politiebe waking gesteld. Het zal heden worden gede monteerd en naar Soesterberg overgebracht. vluchtelingen opnemen SAMENWERKING MET ENGE LAND EN DE DOMINIONS. De Australische minister van bin nenlandsche zaken heeft medege deeld, dat de gemeenebest-regee- ring besloten heeft, met Engeland en de Dominions samen te werken om het Europeesche vluchtelingen vraagstuk te helpen verlichten door in de komende drie jaren 15.000 vluchtelingen toe te laten. Men gelooft, dat 15.000 het maxi mum aantal vluchtelingen is, dat opgenomen kan worden zonder dat de arbeids- en algemeenc situatie in het land verstoord wordt. Tweede Kamer EEN AKTEBEZITTSR HEEFT ECHTER GEEN RECHT OP EEN BETREKKING. ARBEID VOOR WERKLOOZE AKTEBEZIT TERS TEGEN „EEN ZEKERE VER GOEDING"? Het amendementMoller c.s., dat ten doel heeft een principieele uitspraak uit te lokken over de gelijkstelling van het bijzonder- en openbaar hooger onderwijs, werd gistermid dag met 47 tegen 16 stemmen door de Twee de Kamer aangenomen (vóór de r.k., anti- rev. en chr.-dem.). Een aantal wetsontwerpen wordt dan na genoeg zonder debat en z.h.s.t goedgekeurd, waarna de Kamer haar debat over de afd. Lager Onderwijs van de Ondorwijsbegrooting voortzet. De heer Tilanus (c.h.) bepleit beperking der onderwijzersopleiding. Het nut van de motie-Thijssen (urgcnt-verklaring der wijzi ging van de lccrlingenschaal) kan spr. niet inzien. De minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, de heer Slotcmaker de Bruine zegt, dat ieder hot belang van de ver laging der lcerlingcnschaal inziet. Onder liet kabinct-Ruys de Boorenbrouck is de verhooging der lccrlingenschaal aan gebracht wegens de noodzakelijkheid, de kosten van het onderwijs te drukken. Kan de dus bespaarde f 5 millioen permanent nu weer op de beerooting wórden gebracht? De toestand van 's lands financiën is zeker niet gunstiger dan in 1932, toen de verlaging intrad. Voorshands acht de regoering het niet mogelijk, de leerlingenschanl te ver kleinen. De motie-Thijssen kan deze mee ning niet wijzigen. Van spr.'s begrooting ad f 116 millioen gaat f 133 millioen weg aan salarissen, pen sioenbijdragen en wachtgelden. Er blijft dus f 13 millioen over. Daarop is al geen verdere bezuiniging mogelijk. Verschuiving van salarissen stuit ook op overwegende bezwaren. Over eenigén tijd is het perspectief voor de jongere onderwijzers beduidend heter. Spr. kan het niet anders zien, dan dat verlaging der leerlingenschaal thans niet mogelijk is. Zij die een acte hebben gehaald en geen betrekking kunnen vinden, zijn zeiven verantwoordelijk voor hun beroepskeuze, aldus de min. Het recht op een betrekking ontkent spr. Er is gezegd, de regeering is door de kweekscholen mede oorzaak van het surplus. Maar als iemand pas na drie jaar bemerkt, dat cr voor hem geen plaats is, ligt dat aan hem. Aan zes kweekscholen heeft spr. het bestaan onmogelijk ge maakt, van 12 de sübsidie wegge nomen. Stopzetting der kweekscholen zou niet meer mogelijk zijn, wegei« de differentiatie van het onderwijs. De wachtgelden. Het aantal wachtgelders was verleden jaai om dezen tijd 1107, nu 681. Het aantal ge huwde vrouwelijke wachtgelders is sinds 1936 van 200 teruggeloopen tot 22. Binnen niet te langen tijd zal de sollicitatie weer vrij kunnen zijn. kien bedenke echter ook dat soms naast menige jeugdige werklooze on derwijze! een wachtgelder met een gezin staat met 65 van zijn inkomen. In dat ge val kiest spr. den wachtgelder, en elk school bestuur geeft spr. gelijk. Voorts zijn er plannen voor de in schakeling van onderwijskrachten bij de scholing van U-jarige jongens en li- en 15-jarige meisjes, die men nog buiten do fabrieken wil houden. Ver der heeft de minister aan zijn ambt genoot van Sociale Zaken de vraag voorgelegd, of het mogelijk zou zijn tegen een zekere vergoeding een aantal werklooze aktcbezitters aan het werk te zetten. De minister van Sociale Zaken wil mede werken, de regeering moet haar eindoordeel echter nog geven. Ten aanzien van de organisaties voor het onderwijs aan schipperskinderen overweegt spr. een soort top-organisatie, ook het open baar onderwijs omvattend. Bij de replieken kwam de motie-Thijssen aan de orde, welke met 53 tegen 39 stemmen werd verworpen (voor de linkerzijde, de N.S.B. en de Chr.-dem.). Na veel debat verwierp de Kamer het amendement-Tilanus (behelzend een tege moetkoming aan de kweekelingen met akte) met 52 tegen 33 stemmen (vóór de meeste katholieken, de chr.-hist., de n.s.b. en de staatk. gcref.) Hedenmiddag worden de debatten voortge- gezet, waarna de interpellatie-Albarda over het. vluchtelingenprobleem aan de beurt komt. A'»S Vertrek Tan Ibis (terugreis) Emoe (heenreis) talreis) iRan* 1 Dre- h-ifM, (heenreis) lA'dam 1 Dec' j^aPeïrii. Valk (terugreis) Athene 1 Dec. jA'dam Alex. 1 Dec. Basrali. Band. 1 Dec. Von Ribbentrop Maan4 naar Parijs Van semi-officieele Duitsche wordt gemeld, dat de Duitsche m. nister van Buitenlandsche zaken, Von Ribbentrop, zich Maandag a& op verzoek van de Fransche regej. ring naar Parijs zal begeven, voor een kort verblijf. 'Koord s c 1 Dec. 5 Lenstra scoort heide doelpin Hoewel de weersomstandigheden verre van gunstig waren, hebben de Zwaluwen gisteravond op het V.U.C. terrein te Den Haag den Hongaarschen Veulens voortreffelijk partij gegeven, zoo goed zelfs, dat een kleine zege van onze landgenoo- ten verdiend zou zijn geweest. Zij speelden een frissche, enthousiaste partij voetbal, soms min of meer ondoordacht, maar toch steeds met de kennelijke bedoeling den tart- sten weg naar 't vijandelijk doel te vinden. Heden Kerk te ingezegcr L. J. Voor de medeleve den ond( Ui harte 2 Decc Toekor HC BES Geur i Onze de sp Dijkstra, die het doel verdedigde, niet zoo zeker van zijn zaak. hetgeen licht te wijten was aan het felle scliijni perlicht. Weber en van Ierland (Willem vormden een stoer hack paar, dat echter langzaam reageerde op de watervlugge vallen van de Hongaarsche voorhoede, her liet zich na de rust vervangen van der Heide van Fevenoord. In de linie speelde Punl van D.F.C. in vod gend opzicht loffelijk, doch zoowel hij de beide kanthalfs, Been (Ajax) en ma (G.V.A.V.) faalden in hun voedf laak. Het spreekt vanzelf, dat de voorts daardoor werd geknot in haar hewegii vrijheid. De hinncnspolers Lenstra (I! renveen) en Balvers (V.S.V.) moesten veel terugkomen om de bal te halen, zwoegden inderdaad den geheelen wedsti en vooral Lenstra viel op door zïjri uits kend spelbcgrip. Hij scoorde ook beide punten en wanneer scheidsrechter Mol zijn derde, volkomen zuivere doelpunt had geannuleerd, dan zou de Xoorderli de hattrick hebben verricht. Ooms van D.W.V. had geen hesteii Vondonhof van Juliana deed het op rechtsbuitenplaats aanmerkelijk v"vrt terwijl midvoor Janse zich ijverig ahiw mer toonde. Maar het geheele elftal voldeed vrelï waarbij wij zeker in aanmerking m0R«! nemen, dat de ploeg l%gen deze felle Hou garen een beter resultaat boekte dan In Bondselftal. De winst van deze match ongetwijfeld het spel van den jongen La stra in de Zwaluwen-voorhoede. E is't f A. H. k Ond beleefi .van Ki en te1 alle I G Lang Duel tusschen Iet van Foggelett en Cor Kint eindigt ditmaal ot beslist. De internationale zwemwedstrijden, welk gisteravond in het Sportfonrisenbad Haarlem werden gehouden, leverden t groot succes op. Onze landgenoot, de Europeesche kampioen Kees Hoving, verbeterde op deze 331/3 meter baan het Ne- derlandsch record op de 100 meter borstcrawl door dezen afstand af te leggen in 59,2 sec. Zooals bekend, had hij pas Dinsdal avond dit record op 59,4 sec. gebracht. Zooals in alle wedstrijden tegen Zolyoni gaf de Hongaar ook ditmaal goed partij. Ho ving nam onmiddellijk de leiding en dam zij zijn hoog tempo op de eerste twee bancr nam hij een voorsprong van ongeveer meter. De Hongaar liep vervolgens iets m» doch op de laatste baan wist Hoving niet een uitstekende eindspurt zijn voorsprong tot ongeveer anderhalve meter op te voeren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 2