De politieke krachten
Zuid-Afrika
Uio-enAclagAcAe, ïïtijmeAij,
De „Condor"
vergaan
Niet voor niets
geleden
i^^tric! c
r -- -'-- TT wt
.ÏW«' -;■,-.i> jar
Eén van de nieuwste Duitsche torpedojagers, de „Hans Lüdemann", die dezer
dagen in dienst werd gesteld.
GENERAAL HERTZOG CONTRA DE
LIBERALE ENGELSCHGEZINDEN.
VOORTREKKERS-EEUWFEEST STIMU
LEERT HET NATIONALISME.
DR. CONRADIE OVER HET KOLONIALE
VRAAGSTUK.
(Van onzen Pretoriaanschen correspondent).
PREJORIA, December 1938.
Er vindt in dezen tijd een verschui
ving van politieke krachten in de
Unie van Zuid-Afrika plaats, die niet
in de laatste plaats is toe te schrij
ven aan de stimulans, welke de her
denking van den Grootcn Trek aan
het Afrikaansche nationalisme biedt.
Dit komt nog niet eens zoozeer tot
uiting in een verdere versterking van
dr. Malans nationalistische partij als
wel in bepaalde gebeurtenissen in de
aan de regeering zijnde Vereenigde
Partij („Smelters" zegt men hier)
van de generaals Hertzog en Smuts,
welke zoo juist tot een hervorming
van het kabinet hebben geleid.
Reeds op het laatste congres van de Ver
eenigde Partij te Bloemfontein was te be
speuren, dat de kloof tusschen de Engelsch-
gezinde liberale groep van Smuts en Ilof-
meyr en den meer nationalistischen aan
hang van géneraal Hertzog zich aanzienlijk
verbreed had. Hofmeyr, tot voor kort mi
nister van mijnwezen, door minister-presi
dent generaal Hertzog echter met zijn libe
ralen vriend Sturrock uit het kabinet ver
wijderd, oefende daar scherpe critiek uit op
de politiek van generaal Hertzog, dien hij
openlijk verweet uit zwakte tegemoet te ko
men aan de eischen van dr. Malan en zijn
partij. Hertzog is er echter van overtuigd,
dat zijn politiek op het oogenblik de instem
ming van de meerderheid der Afrikaners
heeft en is derhalve niet teruggedeinsd voor
de aanvallen van Hofmcyr en zijn vrienden.
Integendeel: ondanks den tegenstand van
een groot deel der pers, die zich in Zuid-
Afrika overwegend in liberale, pro-Engelsche
handen bevindt, heeft hij zijn ouden volge
ling Fourie in de regeering terug gehaald.
Indertijd leed de vroegere minister van han
del Fourie bij de verkiezingen een neder
laag en moest derhalve uit hét. kabinet tre
den. Hij werd echter op aandrang van ge-
ncraad Hertzog tot senator benoemd om
langs dezen weg in de regcering terug te
kunnen keeren. Deze overwinning van de
Hertzog-groep in de Vereenigde partij was
de uiterlijke aanleiding tot het heengaan
van Hofmcyr en Sturrock.
Tot opvolger van Hofmcyr als minister
van mijnwezen werd de vroegere minister
van landbouw Reitz benoemd.
Geen breuk tusschen Hertzog en
Smuts.
Tegen de verwachtingen van liberale krin
gen in is het wegens het aftreden van Hof-
meyr tot geen openlijken breuk tusschen ge
neraal Hertzog en generaal Smuts gekomen.
Aan Smuls zal het zeker niet gemakkelijk
gevallen zijn, zijn ouden partijganger Hof-
meyr te laten schieten. Maar hoe krachtiger
de oppositie van dr. Malan wordt., des te
machtiger wordt klaarblijkelijk ook de Hert
zog groep tegenover de Smuts-iichting. Zoo
laat het zich verklaren, waarom generaal
Smuts toe moest geven, terwijl bovendien
bedacht moet worden, dat tusschen de oppo
sitie van dr. Malan en de nationale. Hertzog
partij dikwijls slechts een tactisch verschil
bestaat.
En tenslotte beleeft het Afrikaansche
nationalisme in het teeken van het
Eeuwfeest v. d. Groot en Trek, zooals
reeds gezegd een krachtige wederge
boorte, waarmede Smuts en En-
gelsch-liberale kringen rekening moe
ten houden.
Om de toekomst van Zuid-West-
Afrika.
Wij hebben in vorige brieven reeds ecnige
malen het koloniale vraagstuk behandeld,
dat de Afrikanen zoozeer in spanning houdt.
Juist dezer dagen heeft nu de administra
teur van de Zuid-West, dr. Conradic, een in
terview toegestaan aan den medewerker van
een plaatselijk Duitsch blad, de „Allgemeine
Zeitung", waarin hij ondanks een begrijpe
lijke terughoudendheid toch de meening
van verantwoordelijke kringen in de Unie
heeft weergegeven. Ons schijnen zijn uitla
tingen belangrijk genoeg om hier in bcknop-
ten vorm weergegeven te worden.
In toonaangevende kringen der Unie dan
wint de meening, dat het koloniale vraag-
GENERAAL HERTZOG.
stuk niet door Engeland, Duitschland of
eenige andere natie in de wereld volgens de
eigen zienswijze opgelost kan worden, steeds
meer veld.
Men is van opvatting, dat ook lan
den als Amerika, Japan, Australië,
Nieuw-Zeeland, België, Zuid-Afrika
alsmede de bevolking der mandaat
gebieden bij het zoeken naar een op
lossing hun medewerking zullen
moeten verleenen, terwijl bepaalde
nieuw ontstane belangen niet over
het hoofd mogen worden gezien.
Zoo is men tegenstander van een terug
gave van Oost-Afrika, wijl de route Cairo
Kaapstad ook voor de Unie van groot belang
is.
Wat Zuid-West-Afrika betreft, moet de
geografische en economische toestand niet
betrekking tot de Unie in acht worden geno
men als ook» het feit, dat meer dan 5 van
de bevolking op het oogenblik uit Zuid-Afri
kaners bestaat en liet gebied geen haven
heeft.
Een internationale conferentie?
Men wijst er hier op, dat men zeer veel
voor de ontwikkeling van Zuid-West-Afrika
gedaan heeft, zulks onder het brengen van
groote offers, en dat het niet rechtvaardig
zou zijn om de mandaatsmogendheid het
gebied te ontnemen, indien er geen overtre
dingen tegen de mandaatsrcchtcn zijn be
gaan. Derhalve is het ook niet doenlijk, het
koloniale vraagstuk eenzijdig aan te pak
ken; dit zou slechts tot wanorde en vele
onaangename complicaties leiden. Slechts
door middel van een internationale conferen
tie, waar men aan alle overwegingen recht
kan doen wedervaren, zal volgens de mee
ning der Zuid-Afrikaners het koloniale
vraagstuk opgelost kunnen worden.
Bemanning die boven op het
wegzakkende vliegtuig zat, door
visschers gered.
Reiuter meldt uit Manila, dat het
Duitsche vliegtuig „Condor", dat op
de thuisreis was van Tokio naar
Duitschland, wegens een defect op
zee heeft moeten dalen en daarbij
is gezonken.
Het toestel kwam op nog geen
200 meter van de kust ter hoogte
van kaap Rosario in de baai van
Manila terecht.
Drie leden van de bemanning en
de eenige passagier, die boven op
het toestel zaten, werden door in de
nabijheid zijnde visschers gered,
terwijl het amphibievliegtuig van
de Amerikaansche marine de twee
overige leden van de bemanning
aan boord genomen heeft.
Naar thans nog vernomen wordt, was
het toestel tot dalen gedwongen door een
defect aan de benzineleiding.
De machine ligt in ondiep water en men
gelooft, dat het mogelijk zal zijn haar te
berge iu
De „Condor" is neergestort ter hoogte
van de populaire badplaats bekend als Sun-
set Bcach, gelegen op 21 K.M. van Manila,
waar een groot aantal leden dor Duitsche
kolonie vergeefs wachtte tot hot toestel over
zou komen.
Dit ongeval is een ernstige slag voor de
Duitsche luchtvaart, welke den laatsten tijd
toch al zoo zwaar getroffen werd, omdat
liet verkeersvliegtuig Focke Wulff „Condor"
eveneens als moderne zeer snelle verkeers-
machine de groote belangstelling van bijtij
alle luchtvaartmaatschappijen had. De
heen- en wcervlucht naar Tokio, waarvan
de terugreis thans mislukt is, was dan
ook bedoeld als een demonstratie van hét
nieuwste Duitsche verkeerstoestel.
Naar Domei nog verneemt, zijn de bo-
vense deelen der Condorlvleugels nog van
het land af zichtbaar.
Men rekent er op, de machine te kunnen
bergen.
Wellicht naar Duitschland ver
scheept?
Inzake het ongeluk met liet vliegtuig
„Condor" verneemt Domei nog uit. Manila,
dat het wellicht mogelijk zal blijken, de
machine te verplaatsen en naar Duitschland
tc verschepen. Uit hel onderzoek zal de
juiste oorzaak van hel ongeluk moeten blij
ken. Vast staat evenwel, dat er een defect
was aan de olieleiding. De bemanning is
ongedeerd en naar Manila gebracht. Het
toestel zal bij eb gelicht worden.
Als men zichzelf overtreft
Stel u voor, dat u Meyer of Jansen heet
(de kans is immers niet gering) of zelfs
Tilanus, en dat u op een ochtend de krant
uit de bus haalt, en daarin leest: „De heer
Jansen (of de heer Meyer) is overleden..."
Ge betast u van alle kanten, ge roept: „Gut
vrouw, ik ben dood! Kijk maar, de krant zal
niet liegen, dat heeft-ie nog nooit gedaan,
't Staat er in!" U zult er een beetje macaber
om lachen, u zult het 'n beetje griezelig vin
den, „eng" zooals dat in de. hooge kringen
heet, u zult uw vrouw een formidabelen klap
op haar schouderblad geven om haar bij te
brengen, dat ze zich geen illusies moet
maken en tegelijk het weldadige gevoel te
hebben, dat alles nog normaal en prettig
functionneert; dan zult ge, vervuld van bin
nenpretjes, de redactie opbellen en, al naar
uw aard, uitbarsten in een cholerisch:
„Meneer, jullie lijken wel gek", een theatraal
„Henri de Lagardère is niet dood, hij leeft!"
of een zakelijk: „Ik behoud mij een civiele
actie tot schadevergoeding voor."
Dat zulke vergissingen voorkomen, daar
heeft de groote pianist Vladimir Horowitz
deze week van verteld. Voor herstel van ge
zondheid in Zwitserland, hoorde hij hoe op
een verkeerd bericht van een Fransche cou
rant, de radio zijn doodsbericht omriep. „Om
de verwarring nog iets grooter te maken,
verscheen den volgenden dag een der Zwit-
sersche couranten met een necrologie, met
een portret en al wat daar zoo bij hoort. Ik
heb die krant met veel plezier gelezen."
Jawel, goeien morgen, het is heel leuk om
prijzende dingen over je te lezen maar het
can ook anders uitpakken. Er bestaan wel
Iegelijk zachte verwijten, nauwelijks be
mantelde onvriendelijkheden, bedekte hate-
jkheden, die men zélfs in een doodsbericht
liet heelemaal kan omzeilen. Stel, dat er b.v.
n een necrologie van je staat: „De laatste
aren hoorde men weinig meer van hem, hij
vas allengs in de vergetelheid geraakt", of
,Dat hij de openbare gunst verloor, was
ïoofdzakelijk aan hemzelf te wijten" dat
is niet prettig; dat weet je zelf veel te goed
om het graag zwart op wit te zien staan,
dat geeft maar haken en oogen thuis en dat
wordt je nog maandenlang door je lieve
vrienden en vriendinnen achterna gedragen
ook.
Hoe zoo'n verkeerd bericht in de krant
komt Er kunnen honderd oorzaken zijn.
Een zeer verspx-eid Nederlandsch dagblad
kreeg eens bericht, dat de heer Bergansius
overleden was. De redactie concludeerde
vlotweg, dat het op den generaal, den oud
minister sloeg, en dx-ukte diens biografie af.
Toen den volgenden dag de vergissing bleek
(het betrof n.1. niet den oud-minister, maar
zijn broer), had de hoofdredacteur, die een
specialiteit was op het gebied van sotternij
en spotternij, den zonderlingen inval, aan
zijn lezers mee te deelen, dat het bei'icht den
broer van den oud-minister gold, maar dat
de necrologie van den o^d-minister overi
gens volkomen juist was geweest.
Zoo'n necrologie, die van bekende men-
schen klaar staat, verzeilt gemakkelijk in
kolommen. Een ongeluk is gauw gebeurd.
Zoo ben je gezond, zoo ben je uitgeluid. Ik
heriixner mij, dat de necrologie van een nog
functionneerend minister, die net in voorraad
gezet was, bij ongeluk tusschen het actueele
nieuws geraakt was en nog net bijtijds door
een oplettenden redacteur werd gered. Het
figuur!
In een boek, dat eens geschreven is over
de geschiedenis van de „Daily Mail", ver
telt de auteur dat het „kerkhof" van die
krant, d.w.z. het kamertje waar de necrolo
gieën, keurig als grafzerken, op een rijtje
klaar stonden, „model" was. Op een dag
kwam er een minister op bezoek, en nadat
alle afdeelingen hem waren getoond, bracht
men hem ook op het „kerkhof". Hij was
hoogst verbaasd over de activiteit van een
moderne dagbladonderneming, en vroeg, of
de recensie over zijn carrière ook gereed
stond. Op het bevestigend antwoord vroeg
hij, of hij zijn eigen necrologie lezen mocht...
Waarom niet? zei de redacteur die hem
rondleidde en toonde hem een drukproef. De
minister las het en vond het in hooge mate
griezelig een blik in het geenerzijds te heb
ben geslagen. Zoo is het leven: je zou graag
willen weten wat de menschen later van je
zullen zeggen, maar als je 't weet is het ook
niet leuk
„Oorlog tegen Duitschland zou
gerechtvaardigd zijn"
Gandhi over de Jodenvervolgin
gen.
In zijn weekblad Harija.nl" bespreekt
Gandhi de positie van die Joden in Duitsch
land. Hij schrijft: Indien er ooit een recht
vaardige oorlog uit naam der menscliheid
gestreden kon worden, zou een oorlog te
gen Duitschland, ter verhindering van de
moedoogeniooze vervolging van een geheel
rasv volkomen gerechtvaardigd zijn. De
Duitsche Jodenvervolging schijnt zonder
voox-beeld te zijn in de geschiedenis. De ty-
ranncn zijn nooit zoo verdwaasd geworden
als met Hitier het. geval is. Gandhi raad'l
vervolgens den Duitschen Joden aan, weer
stand te bieden zonder geweld te plegen en
zegt dat ook de Joden in Palestina zulk een
houding moeten aannemen, en den hulp
der Britsche bajonetten mjoeten weren.
De bekende Fi'ansche dichter, Franqois
Mauriac, lid van de Académie Framaisc,
heeft aan zijn collega's in den Bond voor
Vrije Pers en Literatuur een boodschap toe
gezonden, bevattende zijn reactie op het
Duitsche pogrom Deze boodschap, waarvan
het Neue Tagebuch van 3 December j.1. de
tekst, in extenso afdrukt, luidt als volgt:
Wij zouden kunnen schrijven, dat er geen
menschelijke troost voor de martelaars in
Duitschland en Oostenrijk bestaat, dat alle
woorden nutteloos zijn, behalve die, welke
tot God opstijgen en om rechtvaardigheid
smeeken.
En toch zoo vervolgt Mauriac is er
een gedachte, die hen zou kunnen helpen,
niet te wanhopen: ditmaal hebben zij niet
voor niets geleden. De overmaat van hun
leed heeft de wereld gewekt. Alle volkeren
der aarde geven zich thans over aan een
gevoel van schaamte en walging.
Ook ditmaal zal het kruis stei'ker zijn. De
kreet, die uit de hel van Dachau opstijgt,
zal ons verhinderen, weer in te slapen. En
een dag zal komen, een dag van vreugde
en verzoening, waarop wij ons zullen herin
neren, dat wij, wij Christenen van alle Ker
ken, gemeenschappelijk met de martelaren
van Israël gebeden en geleden hebben, en
dat wij ons bewust werden van die broe
derschap, welke ons vereenigt in den God
van Abraham, Isaiic etx Jacob, in den „God
der mildheid cn des troostes", zooals Pascal
Hem noemt.
En wij richten ons, zoo besluit Mauriac,
tot een Duitscher, die thans zeker eveneens
uit Duitschland zou zijn verdreven, wij rich
ten ons tot Beethoven om ons allen te ver
eenigen in de liefdeshymne van zijn Negen
de Symphonic: Alle Menschen werden Brü-
der
Geen voorrang verleend
Automobilist, die ongeluk met
doodelijken afloop veroorzaakt
voor den rechter.
Op Koninginnedag van dit jaar, des
avonds acht uur kwam op den hoek van de
Scheldestraat en de Maasstraat in 's-Gra
ven liage een auto in botsing: miet een van
rechts komend motorrijwiel, bestuurd door
G. van K., die bij deze aanrijding om het
leven kwam.
De autobestuurder, de 28-jarige A. J. van
F.., die ervan was beschuldigd geen vooi*-
rang te hebben verleend, stond gistei'en
voor de Haagsehe rechtbank terecht en hoor
de veertien dagen hechtenis, met ontzegping
van de rijbevoegdheid voor den tijd van
een jaar tegen zich eischen. De officier
hield bij zijn eisch rekening met het feit,
dat verdachte als een voorzichtig rijder be
kend staat.
Uitspraak over 13 dagen.
Afdamming van de
Brielsche Maas
Veiligheid van de vaart op den
Nieuwen Wateirweg zou in ge
vaar kunnen worden gebracht.
Naar aanleiding van de berichten, dat een
plan in studie is om de Brielsche Maas, zoo
wel in de omgeving van den Briel als bij de
samenvloeiing met de Botlgk af te dammen
ouder meer teneinde verdere verzilting van
de wateren op Voorrie en Putten te voorko
men, heeft de Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Rotterdam een brief tot den Mi
nister van Waterstaat gericht, waarin zij er
op wijst, dat in scheepvaartkringen de vrees
leeft, dat als gevolg van deze afdamming de
veiligheid van de vaart in den Nieuwen Wa
terweg in gevaar zou kunnen worden ge-
bi'acht.
De Kamer doet een beroep op den Minister
om hiernaar een ernstig onderzoek te laten
instellen.
Koninklijke deelneming
Met de ramp der Koolhov«u.
H.M. do Koningin heeft'naar die N.R.Cit
meldt, den gouverneur-igeneraaJ opgedragen
Hoogst derzei ver deelneming te betuigen
aan de nagelaten betrekkingen van de
slachtoffers, welke gevallen zijn bij het on
geval met beide militaire vliegtuigen op
het vliegveld Andir op 3 December j,l.
pONDl
l»9««
479e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
2e klasse, 2de lijst
Trekking van Dinsdag 6 December 1588
Hooge Prijaen
1500.— 1269 7298
400.— 1050
200.— 10269 11912 14093 21110
100.— 1302 4243 8671 11747 15167
Prijzen van 30.
1025 1107 1109 1228 1229 1265 1318 lMf
1395 1405 1496 1521 1578 1581 1587 1641
1694 1695 1707 1776 1791 1824 1864 1911
1923 1935 1957 1975 2056 2097 2105 211|
2124 2147 2156 2185 2188 2193 2259
2449 2532 2715 2787 2801 2830 2928 29«
2953 2958 2959 3002 3013 3040 3065 30»
3117 3127 3153 3164 3270 3292 3344 33*
3375 3418 3433 3442 3443 3462 3526 353
3542 3558 3621 3629 3634 3639 3661 3701
3705 3708 3826 3895 3919 3923 3934 36fl
4026 4028 4038 4079 4034 4137 4166 419!
4245 4256 4267 4277 4280 4290 4339 487!
4391 4393 4429 4446 4499 4515 4529 4K{
4579 4600 4688 4690 4710 4717 4735 474
4763 4802 4810 4816 4858 4964 4978 4695
5002 5026 5031 5038 5044 5051 5084 5103
5153 5169 5209 5214 5215 5228 5230 3283
5320 5333 5376 5388 5393 5403 5405 5407
5410 5439 5469 5484 5519 5527 5538 36T9
5584 5706 5735 5736 5738 5751 5779 3707
5802 5809 5818 5855 5930 5934 5948 5693
5999 6178 6182 6184 6233 6271 6284 6288
6296 6303 6305 €369 6474 6495 6526 WO»
6612 6648 6667 6761 6783 6819 6844 685!
6867 6879 6885 6925 7031 7047 7095 71»
7166 7174 7180 7184 7193 7207 7219 723!
7414 7430 7435 7441 7448 7453 7508 7571
7600 7633 7708 7712 7719 7732 7734 7741;
7746 7749 7762 7769 7858 7880 7881 7862
7908 7925 7995 8020 8043 8103 8105 8180
8195 8217 8231 8233 8280 8361 8390 8430
8443 8492 8496 8523 8551 8727 8734 8741
8749 8752 8770 8833 8842 8887 8890 8883
8910 8932 8947 8959 8997 9010 9017 9020
9032 9046 9091 9105 9145 9167 9189 9205
9226 9236 9241 9274 9277 9316 9370 9385
9392 9396 9405 9423 0434 9442 9471 9400
952 1 9533 954 1 9554 9561 9596 9684 970b
9737 9751 9754 9769 9778 9796 9809 9681
9845 9861 9953 9960 9996 10033 10067 10089
10153 10184 10205 10217 10284 10312 10315 10324
10332 10339 10362 10364 10382 10384 10433 10443
10456
10494 10549 10551 10563 10574 10586 10614 10622
10674 10678 10686 10704 10720 10766 10794 10607
10851 10855 10869 10900 10904 10919 10978 11022
11132 11137 11169 11183 11193 11194 11209 11211
11220 11227 11238 11239 11290 11325 11357 11388
11388 11420 11471 11482 11617 11648 11704 11734
11754 11763 11782 11784 11800 11817 11826 11833
11843 11844 11943 11975 11979 12001 12035 12XM9
12055 12079 12084 12111 12187 12202 12228 12257
12297 12323 12326 12331 12344 12353 12398 12JW
12418 12496 12525 12536 12547 12602 12679 12724
12742 12747 12765 12782 12806 12859 12861 12676
12878 12880 12885 12921 13005 13022 13045 13093
13102 13149 13176 13277 13340 13357 13359 13969
13406 13529 13537 13549 13613 13643 13672 13727
13787 13839 13878 13908 13922 13949 13978 14014
14040 14052 14080 14086 14100 14113 14114 14115
.14162 14183 14185 14188 14197 14238 14240 14295
14311 14330 14336 14380 14404 14435 14503 14530
14579 14582 14592 14630 14708 14847 14366 14897
14936 15005 15009 15126 15141 15166 15190 15219
15247 15277 15287 15295 15300 15350 15362 15366
15373 15419 15499 15513 15524 15642 15656 15657
15675 15677 15682 15722 15786 15803 15818 15869
15906 15937 15943 16003 16086 16172 16198 16263
16387 16446 16507 16558 16604 16664 16668 16728
16771 16844 16869 16922 16958 16934 16975 10988
16999 17017 17020 17024 17025 17027 17030 1708Q
17084
17116 17121 17125 17145 17227 17246 17273 1730T
17334 17375 17379 17386 17398 17420 17537 17557
17587 17698 17705 17780 17791 17814 17832 17883
17905 17942 18025 18035 18039 18062 18142 18154
18270 18274 18318 18439 18519 18531 18544 18593
18694 18708 18760 18774 18786 18811 18812 18899
18912 18987 18993 19006 19012 19041 19042 19061
19077 19096 19102 19119 19150 19162 19167 19173
19187 19190 19195 19205 19219 19267 19297 19312
19314 19318 19339 19349 19356 19381 19383 1938S
19386 19393 19396 19402 19426 19440 19547 19551
19594 19633 19685 19715 19767 19799 19888 1989S
19988 20070 20103 20105 20118 20130 20133 2013»
20174 20184 20190 20195 20209 20218 20265 20291
20293 20308 20340 20421 20461 20463 20541 2058J
20618 20641 20674 20724 20768 20777 20810 20851
20897 20953 20957 20964 20967 20970 20977 20971
21035 21048 21056 21058 21066 21080 21082 21131
21159 21190 21267 21281 21411 21447 21450 21453
21541 21542 21560 21612 21623 21631 21703 21705
21745 21750 21751 21788 21794 21896 21901
Verbeter. 2e kl., Ie lijst: 8158 m. z. 8151;
6104 ontbreekt.
BOXING PETE OEFENT, - In Amerika heeft men een boksmachine uitgevon
den, waardoor de taak van dén sparring-partner niet weinig wordt verlichtl
