Winkelpaleis door vuurzee verwoest DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER Het Joodsche vraagstuk in Polen Dc ergste koude voorbij? 't Koloniale vuurtje weer lustig opgestookt Messensteker overmeesterd Hitier maakt jacht op baliekluivers De Redding Maatschappij heeft vier ton noodig 1 Laan, Schagen, Tel. 20. DONDERDAG 22 DECEMBER 1938. 83e Jaargang. No. 10759. 0itg«»e iet KV. Uitg.-Miï*. „KoHondt Noofderkwortier ENORME BRAND VERNIELT HET PERCEEL VAN V. EN D. TE 'S-HERTOGENBOSCH. OOK EEN HOTEL VERBRAND. Schade van een half millioen Bovenmenschelijke taak voor den brandweer Een zeer felle brand, de grootste, welke Den Bosch sedert tientallen laren heeft gekend, heeft gistermid dag het magazijn der firma Vroom en Dreesmann aan de Pensmarkt en het daarnaast gelegen hotel „Groen huis" in twee uur tijd totaal ver woest. De schade bedraagt ongeveer een half millioen. De brand brak omstreeks kwart voor drie uit in het winkelpand der firma Vroom en Dreesmann, dat speciaal is ingericht voor den verkoop van meubelen, stoffeering, ta pijten en bedden. Het vuur vond gretig voedsel in de brandbare stoffen, welke zich op de bovenverdieping bevonden. Een torenhooge rookzuil «teeg uit het dak op en weldra sloegen aan alle kanten de vlammen naar buiten. Langs het trappenhuis plantte de brand zich voort naar de verschillende verdiepin gen. Met donderend gei aas sprongen de groo- te étalageruiten in stukken. De brandweer stond aanvankelijk machte loos tegenover de groote vuurzee. Onder persoonlijke leiding van burgemeester van iLanschot werd het blusschingswerk krachtig langepakt. Het bleek duidelijk, dat het troote winkelpand niet behouden zou kun- worden en het was dus zaak het vuur ooveel mogelijk te beperken. De brand breidt zich uitl Echter, plotseling sloeg het vuur over naar het belendende perceel, het Hotel Groenhuis. Een uur later stortte het gebouw van V. en D. in, en bleef de brand voornamelijk woe den in het hotel. De brandweer had inmiddels assistentie van die uit Tilburg gekregen. Het verloop van den brand. Onmiddellijk nadat liet vuur ontdekt was, trachtte het personeel met snelblusschers en emmers water den brand in zijn aanvang te stuiten. Dit mocht echter niet gelukken. In middels had men reeds de politie gewaar schuwd, die onmiddellijk met een slangenwa- gen ter plaatse verscheen. Epn toevallige om standigheid was dat juist een kwartier tevo ren de brandputten in de omgeving door den veiligheidsdienst van den brandweer waren nagezien, zoodat de politie onmiddellijk haar slangen kon aansluiten op een kraan, welke vlak voor het gebouw is gelegen. Met twee krachtige stralen werd toen wa ter gegeven. Men slaagde er echter niet in het bran dende complex binnen te benaderen. De hitte die zich ontwikkelde op de bovenafdeeling, was van den beginne af enorm. Een sterke rook ontwikkelde zich ten gevolge waarvan een lid van het personeel een zekere Kersten bewusteloos geraakte. Hij werd door zijn col lega's buiten het gebouw in veiligheid ge bracht, waar hij door personeel van de E.H.B.O. werd behandeld. De politie had reeds dadelijk groot alarm gegeven, zoodat een kwartier later de gemeentelijke brand weer met vohedig materiaal arriveerde, d.w.z met drie motorwagens en voorts een wagen materieel en een ladderwagen. De groote magyrus werd tot aan de nok toe uitgescho ven. Echter het vuur had zich toen reeds zoover uitgebreid, dat de hecle bovenverdie ping in lichter laaie stond. Het was reeds duidelijk, dat men het gebouw niet dan met de grootste moeite zou kunnen behouden. Gevaar voor andere gebouwen. Om 3 uur 50 was het gevaar niet meer denkbeeldig dat het aangrenzende perceel van de fa. Meyering, een handel in luxe ar tikelen zou worden aangetast zoodat de brandweer verplicht was niet minder dan zes stralen af te staan om dit gebouw te gaan beschermen. Het aan de overzijde gelegen perceel van de fa. C. A. Brenninckmeyer werd gedeel telijk vernield, doordat alle ruiten sprongen. Duizenden toeschouwers, sloegen het. machtige schouwspel gade. Er hebben ,zich geen persoonlijke ongelukken voorgedaan. Toen de brand uitbrak verlie ten de klanten kalm het gebouw van V. en D. De oorzaak van den brand is nog niet bekend. Erwtensoep. De brandweerlieden, die mede in verband met de felle koude een zware taak hadden, zijn vannacht door het gemeentebestuur van 's Hertogenbosch in het café de raadskeldei op erwtensoep onthaald. Massale emigratie als eenlge op lossing gedacht. HET DUITSCHE VOORBEELD TREKT. De chef van den generalen staf van het kamp der nationale eenheid, Wenda, die te vens ondervoorzitter de.' Kamer is, heeft een radiorede over het Joodsche vraagstuk in Po len gehouden Hij zeide, dat dat vraagstuk van dringenden aard is en dat het emigratie- probleem geregeld moet worden. Onze belang rijkste taak, aldus Wenda, bestaat thans in de versterking der verdediging. De economi sche structuur van het 'and is voor deze ver dediging van het grootste belang. Het econo mische leven moet steunen op het nationale, vaderlandslievende element, dat steeds be reid is actief op te treden tegen ieder ge vaar, dat den staat bedreigt. Handel, nijverheid en handwerk worden nu in min of meer sterke ma te beheerscht door de Joden, die in het Poolsche economische leven een zeer ongewenscht «ilement vormen, doordat zij een belemmering zijn voor de economische onafhankelijkheid van stads- en plattelandsbevolking en de normale ontwikkeling van de volksmassa remmen. De ecnige oplossing voor dit vraagstuk, zoo vervolgde Wenda, is een grondige verminde ring van het aantal Joden in Polen door een massale emigratie. Wij zijn tegenstan ders van gewelddadigheden en buitensporig heden tegenover de Joden, maar wij zijn van meening, dat een ecorpmische strijd tegen hen zeer gewenscht er., logisch is, wil men bereiken, dat handel, industrie en ambacht in Poolsche handen 1 tomen. Wij trachten ook den Joodschen tusschenhandel, die duur is en schadelijk voor lilt economische leven, uit te schakelen. Het. cultureele en sociale leven moet volkomen vrij blijven van de Joodsche invloeden, die den Poolschen geest vreemd zijn. Polen denkt er echter niet aan emigratie en kolonisatie door Joden te bekostigen door fondsen, welke het Poolsche volk zou moe ten verstrekken. Het kamp der nationale een heid heeft in het parlement een interpellatie ingediend, waarin voor het eerst het. Jood sche vraagstuk duidelijk gesteld wordt. Luchtbombardementen in Spanje Rechtsche vloot stoomt op. Aan het front in Andalusië hebben vijf vliegtuigen van de luchtmacht van Franco het plaatsje Alcazar gebombardeerd. Zij lieten 50 bommen vallen, met het gevolg, dat 17 burgers werden gedood en 28 ge wond. Dertig huizen zijn verwoest. De Franco-luchtmacht heeft verder Man- resa, Vich, Villalonga, Valls en Pladecabra gebombardeerd. Te Manresa werden 20 per sonen gewond, te Vich zes gedood en vijf gewond Rechtsche vloot stoomt op. Alle schepen der vloot van Franco, met den kruiser „Canarias" aan het hoofd, heb ben zich voor Gibraltar verzameld, Binnen kort moet de torpedojager der regecring ,Jos« Luiz Diaz" de haven van Gibraltar verlaten om naar Valencia op te stoomen. Dit nummer bevat 8 pagina's Het sneeuwdek blijft echter de koude aantrekken. Hoewel het nog heel koud is (te Am sterdam op den middag nog —8.5 gr. C. (=17 gr. F.) gaat het sinds Dins dagavond met de temperatuur in 'n langzaam dalende lijn. De wind is weliswaar nog Noordoost, doch in de eerste plaats is hij minder sterk dan de vorige dagen en wat belangrij ker is hij behoort nu niet meer tot de circulatie rond den hoogen druk in Finland, maar eerder komt hij om de Zuidelijke depressie heen. De sneeuw loont aan, dat wij onder in vloed van die depressie zijn gekomen, aan welken Oostrand in Z.O. Duitschland Zui denwind heerscht een luchtstroom, die dan over Noord-Duitschland in onze richting ombuigt. Van Siberischen oorsprong der lucht is dus, aldus het Hrb. geen sprake meer. Daarbij behoeft het echter nog niet te gaan dooien en er is nu een factor bijgeko men, die als het ware de koude blijft aan trekken, n.1. het sneeuwdek. Nu dit er een maal is, behoef* het. maar even 'snachts op te klaren, of de temperatuur daaH weer sterk. De scheepvaart. De ijsgang op den TJssel neemt toe. Bij Gors- 8el is het ijs vast gaan zitten. Bij Kampen. Olst en Deventer vormen zich reeds ijsdammen. Op de Twentekanalen, welke dicht liggen is het ijs aan de kanten 12 tot 13 centimeter dik. Terwijl tengevolge van de strenge vorst de geheele binnenscheepvaart naar en door Amsterdam gestremd is, ondervindt de zee scheepvaart in geen enkel opzicht eenige belemmering van dc vorst en kunnen de in iJmuiden binnenkomende schepen ongehin derd naar Amsterdam opstoomen en daar in elk gedeelte van de Amsterdamsche ha ven ligging nemen. Ongelukken. Te Zutphen is een twaalfjarige jongen door Bet ijs gezakt en verdrenken. Te Alphen aan den Rijn is tengevolge van de gladheid van den weg e n personenauto tnct een autobu in botsing gekomen, waar bij de beide inzittenden, de heer W. uit Pt'a- zerswoude en zijn 64-jarige iqpeder, ernstig gewond raakten. Nieuwe pleinen en straten in Ita lië zullen Corsicaansche namen dragen. Het Italiaansche blad Giornale d'Italia wakkert het vuurtje van de koloniale eischen weer lustig aan. eD redactie stelt voor aan straten en pleinen van het Ro- meinsche Lido, de stadswijk aan de zee, de namen te geven van Corsicaansche plaat sen en patriotten. Een straat en een plein in Rome dragen reeds den naam resp. van Ajaccio en Pasquale Paoli. De Fransche groep „verdediging van Noordafrika, die talrijke Kamerleden en senatoren omvat benevens een aantal p>- sonen, die geen zitting hebben in het par lement, is in den senaat bijeengekomen. Met algemeene stemmen werd een motie aangenomen, waarin herinnerd wordt aan de verklaring van Daladier van 10 Novem ber en aan de recente verklaringen van Bonnet, terwijl uitdrukking wordt gegeven aan vertrouwen in de regeering om een ca tegorische afwijzing te stellen tegenover iedere poging van den kant van Ttalië om te komen tot onderhandelingen, die ten doel hebben gebied of privileges, van welken aard ook, te eischen, welke uit zouden gaan boven die, welke noodzakelijkerwijze een on duldbaren aanslag zouden vormen on integriteit van het Fransche Rijk. Kiest Duitschland eieren voor zijn geld? Concessies ten aanzien van het Joodsche kapitaal zouden in voorbereiding zijn. De Financial News verneemt dat de laat ste twee dagen een zeer belangrijke wijzi ging is gekomen in de houding der Duit- sche regeering ten aanzien van de kwestie der overbrenging van Joodsche activa, en dat de Duitsche regeerimg bereid is groote concessies op hét oorspronkelijke plan te doen, teneinde in dit stadium een volko men mislukking der onderhandelingen in gevolge het vraagstuk van Joodsch kapi taal to voorkomen, en tevens te verhinde ren. dat een slechte geest ontstaan voor de algemeene handelsbesprekingen welke thans overwogen worden. Franco in moeilijkheden? Spionnage en gemeld. samenzweringen De zon van Franco straalt niet meer in vollen luister! Samenzweringen en spion nage maken zijn positie steeds minder be nijdenswaardig. Van rechtsche zijde worden de geruchten hieromtrent stelselmatig te gengesproken, dat er echter moeilijkheden zijn kan bezwaarlijk meer geloochend wor den. Volgens te Hendaye ontvangen berichten zijn kortgeleden troepen naar Galicie en VV. Spanje gezonden om een einde te maken aan relletjes onder de burgerbevolking. Naar aanleiding van de intusschen door het bewind te Burgos tegengesproken berich ten over een samenzwering tegen Franco heeft een Engclschman die van Burgos kwam, verklaard, dat de rechtsche tegen spraak juist is. Hij voegde hier echter aan toe, dat er in November eenige moeilijkhe den zijn geweest met een artillerie-afdeeling zonder dat het tot arrestaties op groote schaal of terechtstellingen is gekomen. België gaat zijn luchtverdediging orgaoiseeren Internationale toestand ontwik kelt zich in een richting, welke het land niet aangenaam is. Nadat om spoedbehandeling verzocht was, heeft de Belgische senaat gistermiddag met 105 tegen 3 stemmen en een onthouding, het wetsontwerp der regeering, waarbij de ver dediging van het grondgebied tegen lucht aanvallen georganiseerd wordt, aangenomen. Generaal Denis, de minister van landsver dediging, verklaarde, dat het ontwerp sedert verscheidene weken gereed is. Dat wij, zeide hij, thans om spoedbehandeling hebben ver zocht, komt omdat de internationale toestand zich meer en meer ontwikkelt in een rich ting, die ons in het geheel niet aangenaam is. Verder heeft de minister nog verklaard, dat hij reeds zonder de goedkeuring van den Senaat af te wachten, maatregelen had ge nomen om snel de beschikking te hebben over materiaal voor de luchtverdediging. DE BILT S EI NT i Verwachting voor heit geheele land: Zwakke veranderlijike wind, meest zwaar bewolkt tot betrokken, waarschijnlijk nog eenige sneeuw, matige vorst.. Algemeene vooruitzichten.: Ma tige tot strenge vorst. Onze Oost Inhei zweet Uws aanschijns Oc „jacht op de nietsdoeners en luiaards" in het kader van de door de nationaal-so- cialistische autoriteiten in Duitschland on dernomen actie om aan de ontbrekende ar beidskrachten te komen, duurt gestadig voort. In beginsel is iedere werklooze ver plicht om in den tijd, dat hij geen werk heeft, de een of andere prestatie te ver richten. De Angriff wijst erop, dat een groot aantal lieden, die er weinig voor voe len om te werken, naar de groote steden trekken in de hoop, onopgemerkt te blijven. Met korte tusschenpoozen houden de autori teiten dan ook steeds razzia's. De Britscbe leening aan Tsjecho Slowakije In Januari wordt de wet inge diend. De regeering hoopt zoo spoedig mogelijk nadat het parlement in Januari, weer bijeen zal zijn gekomen, de wet in te dienen, wel ke de credietovereenkomst met Tsjeohoslo- waküe bevestigt, Vrouw ontdekt brand Twee verdiepingen van lunch room te Culemborg verwoest. Gistermiddag om half zes is te Culemborg brand uitgebroken in de lunchroom van den heer A. Pels, gelegen aan de Oude Visch- markt. De vrouw van den eigenaar begaf zich op genoemd tijdstip naar de eerste ver dieping om de kinderen naar bed te brengen. Zij moest daarvoor de vergaderzaal, gelegen boven de lunchroom passeeren en bemerkte tot haar groote schrik, dat in deze zaal brand was ontstaan. De vrouw snelde naar beneden en rende naar het in de nabijheid politiebureau, waar de brandweer gealar meerd werd. Na anderhalf uur hard werken had de brandweer den brand onder den knie. Wel vergde het nablusschen nog geruimen tijd, doch voor uitbreiding behoefde niet meer gevreesd te worden. De bewoners konden slechts enkele voorwerpen in veiligheid brengen. Verzekering dekt gedeeltelijk de schade. De twee bovenverdiepingen werden geheel verwoest, terwijl het daaronder ge legen cafe veel waterschade kreeg. Hoe de brand ontstaan is weet men niet. Inlander had vlagen van krank zinnigheid. De zelfbestuurder van Patoembah, behoo- rende tot het landschap Senembah, is door zijn broer in een vlaag van verstandsver bijstering met een mes in de borst gestoken De dader is reeds geruimen tijd malarialij der en meerdere keeren vertoonde hij ver schijnselen van krankzinnigheid. In ver band daarmede werd hij onlangs ook in het doorgangshuis Gloegoer opgenomen, doch na een maand volgde zijn ontslag. Nauwelijks was de man thuis, of hij stak zijn vrouw met een schaar in de borst, al dus vertelt de Deli Crt. De zelfbestuurder nam den malarialijder toen in zijn huis op om beter toezicht te kunnen uitoefenen, doch deze verhuizing moest met geweld plaats hebben. De man liep daardoor enkele lichte ver wondingen op, welke een Inlandsche heel meester zou komen verbinden. Deze droeg, behalve zijn medicijnen, ook een groot mes bij zich en op een gegeven moment heeft de patiënt dit afgenomen. Hij wilde den heelmeester aanvallen, doch deze sloeg gillend op de vlucht. De zelfbe stuurder die in de buurt vertoefde, schoot daarom le hulp, doch liep een flinke steek wonde in de borst op. Na overbrenging naar het gemeente-ziekenhuis te Median bleek de verwondng echter niet van ernstigen aard. Van de consternatie, die hierdoor ont stond, wist, aldus de N.R.Crt., de dader gebruik te maken om zich in een kamer op te sluiten. De veldpolitie werd daarom ge waarschuwd, evenals de controleur en men bleek verplicht de deur in te trappen. Daar achter stond de patiënt met het groote mes gereed om iedereen neer te steken die te dicht bij hem kwam. De politie wist dan ook geen anderen weg dan den man met de klewang te overmeesteren. De dad'er liep hierbij eenige verwondingen aan het hoofd op en is in het gemeenteziekenhuis van Medan ter verpleging opgenomen. Wie schenkt een op-wagen? reddingboot- In het Kerstno. van „De Reddingboot", het orgaan van de Noord- en Zuidholland- sche Redding Maatschappij, wordt erop ge wezen. dat het bootenmateriaal vernieuwing behoeft. De vraag wordt gesteld: „Wie vervanging van een roeireddingsboot? wezen steeds een goeden naam gehad en het En verder lezen we: „De motorstrandreddingboot „Nicolaas Ma- rius" is ons door een onbekend gebleven landgenoot geschonken; ook de kosten van boothuis en motortractor „Zeepaard" kon den vrijwel geheel worden bestreden uit de vorstelijke gift van een onbekende. Dergelij ke bewijzen van groote sympathie voor het werk van onze redders doen ons met ver trouwen de toekomst tegemoet zien. Ons land heeft op het gebied van het redding wezen steds een goeden naam gehad en het is onze plicht de hooge traditie in eere te houden. De „Nicolaas Marius" is onze 6e motorstrandreddingboot, in 1939 zul len de 7e en 8e van dit type gereed komen voor Scheveningen en Eg- mond aan Zee, doch in de komende 8 jaar hopen wij in staat te worden gesteld nog acht van dergelijke boo ten te kunnen bouwen voor de sta tions Katwijk aan Zee, Noordwijk aan Zee, Zandvoort, Wijk aan Zee, Koog (Texel), Oosterend (Terschel ling). Nes (Ameland) en Schier monnikoog). Ook zal de thans 21 jaar oude motorreddingboot „C. A. den Tex" moeten worden vernieuwd. De bestaande boothuizen zijn ech ter voor de motorstrandreddingboo- ten niet groot genoeg en een water dichte motortractor zal op verschil lende stations niet kunnen worden gemist. Met de inderdaad noodzake lijke modernisatie van ons materieel is dat ook een bedrag van ruim f 400.000 gemoeid. Scheepvaart in de Noordelijke IJszee mogelijk Lange de kusten is het gevaarlij ker dan in het Noordpoolgebied. De meen in g, dat scheepvaart in de Noor delijke IJszee onmogelijk is, wordt weer legd door Russische geleerden, die aan boord van de ijsbrekers Stalin en Yermak een tocht gemaakt hebben door de bevro ren poolzeeën,, waarin voordien nooit een schip was doorgedrongen. De geleerden zijn nog bezig met een nader onderzoek van de aan boord gedane proef nemingen. Tijdens bovenvermelden tocht is geble ken, dat het ijs in het Noordpoolgebied voor schepen niet zoo gevaarlijk is als het ijs langs de kusten. Dit laatste, dat een min der hoog zoutgehalte heeft, smelt taiurza- mer, hetgeen beteekent, dat ten noorden van Nova Zembla en van de Novosibirsk- eilanden scheepvaart wel degelijk mogelijk is. Drie peilingen, welke de ijsbrekers ten noorden van het eiland Kotcln.v hebben verricht, hebben uitgewezen, dat 600 voet diep een krachtige stroom van warm atlan- 1 tisch water aanwezig is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1938 | | pagina 1