Een groote dag
voor den landbouw
"AKKERTJES"
Qat wofvdt pdejp!
Vrijdag 30 December 1938
Het 40-jarig bestaan van de Vereenigiag van Oud leerlingen der
Rijkslandbouwwinterschool te Scbagen laisterrijk herdacht
ONVERMOEID EN ONVERSAAGD
OP DE BRES VOOR DE BELAN
GEN VAN HET LANDBOUWON
DERWIJS.
Als heb veertigjarig bestaan van
de Vereeniging van Oud-leerlingen
der Rijkslandbouwwinterschool te
Schagen op een grafische voorstel
ling zou zijn weergegeven, zouden we
diep-neergaande lijnen naast hooge
toppen zien! Natuurlijk de vereeni-
gnig is onafscheidelijk verbonden
aan het begrip landbouw en met den
landbouw was het in de afgeloopen
veertig jaren „hemelhoog juichend
tot doodsbedroefd!" Maar nu de land
bouw tot heden alle schokken te bo
ven is gekomen, nu de landbouw
leeft, leeft ook de vereeniging en in
blakenden welstand vierde zij giste
ren haar veertig jarig bestaan. De
ze herdenking werd samengekoppeld
aan de 75e algemeene vergadering.
Tegen twee uur komen van heinde en
verre de auto's met vergadering-feestgangers
in Schagen. Op de bestuurstafel in Theater
Royal waar het huishoudelijk gedeelte wordt
„afgewerkt" prijken talrijke fraaie bloem
stukken, o.a. van burgemeester Best van
Berkhout, mede oprichter der vereeniging,
van de Landbouwhuishoudschool, van de
vereeniging tot bevordering van den land
bouw in Hollands Noorderkwartier, van
den Provincialen Bond van leerlingen in
het land- en tuinbouwonderwijs. Het is bijna
overbodig te zeggen, dat bijna alle kopstuk
ken uit den landbouw uit onze wijde omge
ving aanwezig zijn, immers ook bijna allen
zijn zij oud-leerling van de school te Scha
gen! Er zijn ook vele dames.
OPENING.
In zijn openingswoord heet voorzitter een
goot gezelschap welkom en wel speciaal
de eereleden, de heeren de Vries en van der
Laan.
De leeraren, de heeren Schoevers en de Boer
(de directeur blijft wegens ziekte vermoede
lijk afwezig, ook de hr. Pilon mankeert), den
eersten voorzitter den heer Best, den heer
Eriks, den heer Hagen, secretaris van den
algemeenen bond, den heer Joh. de Veer,
voorzitter van Hollands Noorderkwartier, en
den secretaris van den Holl. Mij. van Land
bouw den heer Vet; Mw. Wavboer—van
Gelderen, voorzitter van den provincialen
bond van plattelandsvrouwen. Er is geen
belangstelling van de zijde van het gemeen
tebestuur van Schagen.
De voorzitter, de heer P. S. Eenhoorn,
Je Valkkoog, spreekt dan als volgt:
Dames en Heeren,
Toen wij de eerste voort>ereidende be
sprekingen voor dezen dag hielden, kon
den wij ons nog geenszins indenken
welke stemming hopelijk hier van
daag zal heerschen. Het was n.1. den 29sten
September, welke dag een internationale
historische beteekenis heert. gekregen. On
geveer ter zelf der ure als in Münchcn over
oorlog of vrede werd gesproken, bereidden
wij ons feest voor, onder een algemeene
downstemming, daar ook onder onze be
stuursleden enkele direct de minder pret
tige gevolgen zouden voelen, om van het
verdere leed maar niet te spreken.
Onzen dank aan hen, die deze catastrofe
hebben weten te voorkomen.
Ligt de herdenking van het 40-jarig be
staan der school ons nog versch in het
geheugen, thans staan wc voor het feit,
dit jubileum onzer Vereeniging te gedenken.
Deze 2 jaar verschil wijzen dus uit, dat
de eerste leerlingen der school het initia
tief hebben genomen, onze vereeniging op
te richten. Ik meen dan ook wel, uit naarm
van allen te spreken, wanneer ik tot dezé
pioniers een woord van warmen dank en
diepeevocldcn eerbied richt.
Evenzeer past het nu, om met U. hen
Je gedenken, die nu niet meer zijn.
Het mag voor degenen, die steeds
onze vereeniging trouw zijn geble
ven, en in 't bijzbonder, voor hen
die een buitengewone verdienste
voor onze vereeniging aan den dag
hebben gelegd, een groote voldoe
ning genoemd worden, dat, niet
alleen onze vereeniging tot één der
grootste in den lande behoort, doch
dat tevens haar naam tot ver
buit ende provinciale grenzen met
eere wordt genoemd.
Het begin
29 DecemJber 1S9S werd de vereeniging
opgericht en bestond uit 10 leden, en wel
de heeren J. C. Maters te Koegras, C. Best
te Schagerbrug, K. Eriks te Burgerbrug,
J. Schoorl te Ecnigenburg, A. v. d. Oord te
Moerbeek, J. Boekei te Schagen, C. Ploe
ger te Beemster, A. D. Groneman te Wie-
ringcrwaard, Kr. Krater te Wieringerwaard
en J. Best Nz. te Baarsdorpermeer.
Het eerste Bestuur werd gevormd door
de heeren J. Best Nz., voorzitter, C. Best,
secretaris en C. Ploeger, waarvan alleen de
heer C. Best nog tot onze leden mag wor
den gerekend.
Om u een beeld te geven van hun pio
nierswerk en vooral de wijze waarop zij dit
hebben moeten doen, in verband met de
bescheiden middelen, zij 't mij verguncf
enkele regelen te citeeren uit de eerste
notulen en verslagen uit dien tijd.
Zoo is de eerste genotuleerde vergadering
een bestuursvergadering op Zondag 19
Maart ten huize van den voorzitter, den
heer J. Best Nz. te Baarsdorpermeer (gem.
Berkhout).
Na een aangename kennismaking met de
naaste familieleden van den voorzitter werd
een aanvang gemaakt met de werkzaamhe
den. Een weloverwogen discussie werd nu
gevoerd over bet wel of niet aanvragen van
rechtspersoonlijkheid. De één meende dat
de vereeniging zonder rechtspersoonlükhcid
te onbeduidend zou schijnen, terwijl de
ander eerst het leven en werken der ver
eeniging wou aanzien om bij voldoende le
vensvatbaarheid hiertoe owr te gaan, zoo-
dat. dit tenslotte aan de Algm. Verg. zou
worden onderworpen.
Hoe gemoedelijk het was!
Na vaststelling concept statuten en re
glement werd besloten, het door den secre
taris geschreven origineel bij de leden ter
overschrijving te doen circuleeren, waar
door de kosten van afdrukken werden uit
gewonnen.
De volgende bestuursvergadering werd in
middels vastgesteld ten huize van den
secretaris te Schagerbrug. welke afstanden
natuurlijk steeds met paard en wagen moes
ten worden afgelegd.
Hoewel de sccr. aan het slot van zijn
eerste notulen niet kon gewagen van een
officiëe-lc opening en sluiting, werd dit toch
niet als een tekortkoming van den voorzit
ter aangerekend, daar dit slechts ten deele
het karakter van een vergadering droeg,
en het andere deel door de vriendelijkheid
van de gastvrouw werd beheerscht, of lie
ver geheel in beslag genomen.
Typeerend is hier dan ook, de vriend
schappelijke en vertrouwelijke wederzij dsche
verhoudingen, een wijze van werken, welke
en hechte ondergrond voor de verdere op
bouw van onze vereeniging inhield.
Wit 't oude niet eert, is 't nieuwe
niet weerd!
Ook uit "het eerste jaarverslag, dat de
.vereeniging is ontstaan door de herinne
ring aan het vriendschappelijk en gezellig
samenleven bij het volgen der lessen aan
de R.W.L.S., doet spr. een greep.
Aardig is hier tevens de zin
snede van den samensteller, waarbij hij de
wenschclijkheid uit de Algemeene bijeen
komsten zooveel mogelijk het karakter en
de vorm van een vergadering te doen ge
ven. Ook weerspreekt hij op aardige wijze,
het gezegde van een Franse h denker „Ge
lukkig het volk, dat geen geschiedenis
heeft."
Gaarna sluit ik me hierbij, aldus spr. aan,
omdat ook voor mij de aantrekkelijkheid zou
zijn vervallen, om U aan de hand van dit
gezegde eerbied en belangstelling voor hen
te doen inboezemen.
Zoo doorwerkende, is de vereeni
ging regelmatig in groei en bloei
toegenomen, zoodat men al spoe
dig tot belangrijke dagen kwam.,
waarvan niet 't minst belangrijk
mag worden genoemd de tot stand-
koming van 't station voor mjelk-
x onderzoek te Schagen.
Daar de uitbreiding der vereeniging
nauw verband hield met. het bezoek der
school is 't logisch, dat dit in de jaren met
weinig belangstelling voor 't onderwijs, ook
op de vereeniging baar weerspiegeling vond
Door taaie volharding der leden en buiten
gewone bijstand der resp. directeuren en lee
raren is zij steeds in belangrijkheid toege
nomen, wat wel in bijzondere mate tot
uiting kwam, toen in pl.m. 1923 de contri
butie van f 5.op f 4.werd gebracht en
het cursusgeld van f 5.op f 2.50 hetgeen
mede een uitbreiding teweegbracht, zoodat
thans gedurende ettelijke jaren zooals U
weet de contributie op f 2.gesteld kon
worden en het cursusgeld geheel verviel.
Zoo zien we tot heden ten dage de belang
stelling toenemen en op 't oogenblik staan
ingeschreven 13 eereleden. 239 leden en
06 donateurs, totaal 318. De buitengewone
belangstelling, ook buiten de oud-leerlin
gen, heeft het bestuur er toe gebracht, de
voorwaarden om als donateur toe te tre
den gunstiger te maken met als gevolg
een stroom van toetredingen
in dit jaar tot het zoojuist gereleveerde aan
tal, hetwelk 1938 als een bij uitstek gunstig
jubileumjaar stempelt.
Daar ook de belangstelling over het al
gemeen bij de jongere leden groeiende mag
worden genoemd, meen iik het gerecht
vaardigd 'te achten, een nog grootere uit
breiding en bloei te mogen tegemioetzien.
Jongeren, aan U de eer.
Bedenk wel, dat aan U de toekomst
in handen zal worden gelegd. Maakt
U dus op, om straks, wanneer Uw
tijd gekomen zal zijn, goed ge
schoold en ook maatschappelijk
goed onderlegd Uw taak te aan
vaarden.
Onze vereeniging biedt U een mooie gele
genheid om Uw kennis nog meer te ver
rijken, doch bovenal ook voor een goede
maatschappelijke voorbereiding,
Ziet hier dames en heeren jin één enkele
Tweed« Wad
stap van 1998 naar 1938 om gelijkertijd
onze blikken alweer te slaan in de toekomst
Hoewel wij hier zijn om onze vereeni
ging te herdenken, gaan toch onwillekeurig
onze gedachten uit naar de school, waar
mee onze vereeniging zoo nauw is verbon
den. Het zou mij te ver voeren, hier ge
schiedenis van te geven, daar tevens de
ze bij 't jubileum der school, zoo rijkelijk
is verstrekt. Toch meen ik te moeten herin
neren aan de groote moeilijkheden, waarme
de de school in bepaalde tijden te kampen
heeft gehad, alvorens van een normale ont
wikkeling te mogen spreken.
Meer moreele dan materieele
moeilijkheden.
Ook hier is met taaie volharding, het
hoofd geboden aan de ongunst der tijden.
Door de destijds nog zeer geringe waar
deering voor landbouwonderwijs en voor
lichting, schijnt het mij voor te komen, dat
de moeilijkheden meer van moreel en dan
materieelcn aard waren. Een volhardende
geest was dan ook alleen in staat deze
moeilijkheden te overwinnen. Zeer zeker
was die in de persoon van onzen eersten di
recteur aanwezig. Een woord van hulde aan
hem, die nog steeds blijk geeft., 'door dien
geest bezield te zijn is dan ook stellig op
z'n plaats. Tevens geldt dit voor de vele
leeraren die hem gedurende een reeks van
jaren hebben bijgestaan.
Een gunstige, tevens begrijpelijke
omstandigheid uit dien tijd was het
feit, dat de school uitsluitend door
de meest serieuzen word bezocht,
iets wat heden ten dage nog haar
stempel drukt. We behoeven slechts
te zien naar onze voormannen op
landbouwvereenigingen organisatie
wezen. Zijn het allen geen oud-leer-
lingcn van onze School? Mogen we
niet trotsch zijn op hetgeen velen
tot stand hebben gebracht?
Zelfs zou ik de algeheele ontwikkeling
van den landbouw in de ruimste zin van
het woord, voor den kop van Noorclholland
voor een zeer groot gedeelte toe willen
schrijven aan het bezit -van onze school.
Rijke vruchten heeft de school ons dan
ook afgeworpen, dank zij de vruchtbare ar
beid, van de talloos velen die hun volle
energie aan die mooie taak schonken.
De kurk waarop het landbouw
onderwijs drijft.
Zeer veel zal steeds afhangen van den
directeur der school, zeer- nauw is zijn
naam, in de betreffende periode dan ook
aan de school verbonden, toch moet men,
naar ik meen, niet uit het oog verliezen,
dat als de werkelijke drijvers van het on
derwijs, het onderwijzend personeel als
zoodanig moet worden beschouwd. Niet be
ter komt dat tot uiting, als met de tegen
woordige gang van zaken, waar de direc
teur overbelast is met allerlei andere aan
gelegenheden. Des te grootcr de eer voor hen
op wien 't onderwijs de laatste tijd is drijven
de geweest. We denken hierbij absoluut niet
alleen aan het vaste personeel, doch te
vens aan hen, die enkele uren per week
komen doceren.
Met een bepaalde trots zien we dan ook
tot ons corps op.
En de werkers op het tweede
plan a
Stellig zou ik tekort schieten wanneer ik
in deze huldebetuigingen niet betrok dc
concierge's die niet alleen de school steeds
ten dienste hebben gestaan, doch tevens
voor onze vereeniging bereid waren, dat
te doen, was voor haar ten nutte was. Het
zal U opgevallen zijn, dat ik mij angstvallig
heb onthouden om namen te noemen, toch
meen ik niemand te kort te doen, wan
neer ik één naam noem, een naam die wel
zoozeer aan onze vereeniging verbonden is,
dat die waard is met gulden letters in deze
herdenking te worden neergeschreven n.1.
J. Sijp Jz. de naam van den secr.-penn.ing-
meester of wel
de spil
van onze vereeniging, zooals ik al wel eens
heb hooren opmerken. (Daverend applaus).
Voldoende zij het, wanneer ik vermeld,
dat de heer Sijp vanaf 8 Juli 1920 onze
vereeniging als secr. heeft gediend. Wars
van alle uiterlijk vertoon, meen ik, dat hij
zich thans moet laten welgevallen, een
wijle het middelpunt van Uwe en onze be
langstelling te vormen.
Onder stormachtig applaus wordt den heer
Zijp een bloemstuk overhandigd.
Tijdens het uitspreken van de openingsrede
door den voorzitter, den heer P. Eenhoorn.
Van links naar rechts: de heeren Schee
vers, P. de Boer, R. Waiboer, Hagen, afgev.
Alg. Bond van Oudleerlingen, Zijp, secr.,
P. Eenhoorn voorzitter. Best., 1ste Voorzit
ter der Vereeniging, De Vries, veeteelt con
sulent, Van der Laan, oud leeraar R.L.W.S.
Eriks.
Na nog een woord van hulde te hebben
gericht tot de pers, die steeds in al die
jaren, door een objectieve weergave van
al hetgeen de vereeniging bood, het hare
hooft bijgedragen tot de bloei onzer veree
niging open ik deze feestvergadering in de
hoop dat het huishoudelijk gedeelte in 't
belang van de vereeniging mag zijn, doch
dat daarna een beschaafde feeststemming
mag heerschen, zooals het een vereeniging
als de onze betaamt (luid applaus).
NOTULEN.
De notulen der vorige vergadering wor
den onveranderd goedgekeurd.
MEDEDEELINGEN INGEKOMEN
STUKKEN.
Er zijn drie leden en twee donateurs bij
gekomen. De eerste cursusvergadering zal
worden gehouden 9 en de tweede. 16 Janu
ari. Ingekomen zijn diverse vorslagen en cir
culaires, en dan een stroom van geJulc-
wenscbcn, w.o. van het Helden dor Zee fonds
Dorus Rijkers, en van den leeraar, den heer
H. Pilon, die wegens de vacantie niet aan
wezig kan zijn. Voorts van den heer Rein-
ders Folmer, van den oud-directeur, den
'heer Feenstra, van de oud-leerlingen van
den landbouwcursus te St. Maartensbrug e.a.
JAARVERSLAG '37-'38.
De secretaris brengt liet jaarverslag uit.
Er zijn 239 leden en 60 donateurs. Voor het
vereenigingswerk was steeds veel belang
stelling. Het verslag wordt onder dankzeg
ging goedgekeurd.
Dc heer Ir. Lienesch, directeur dei' land
bouwschool komt ter vergadering en wordt
hartelijk toegesproken. Even later arri
veert de heer Visser, oud-leeraar thans te
Haarlem.
REKENING EN BEGROOTING.
Voorgesteld wordt de bestaande contri
butieregeling te handhaven». Inwonende
zoons van leden kunnen volstaan met be
taling van f 1.—. Voor donateurs blijft de
contributie f 2.50. De rekening sluit in
ontvangsten en uitgayen tot een bedrag
van f 95-1.45, met een batig saldo van
Als hij niet oppast, ja. Maar als hij
dadelijk een ^AKKERTJE" neemt
en voor hel naar bed gaan nog een,
dan is hij morgen weer de oude!
13 stuks 12 stuivars 2 stuks 2 stuivers
Let op het AKKER-merk I
f 80.89. Aan contributie was ontvangen
f 648.75. Begonnen was met een batig sal
do 1937 van f 153.84. De balans per 30
November sluit tot een bedrag van f 1957.89,
met in debet kassiers (Coöp. Zuivelbank)
f 1901.18.
De begrooting sluit tot een bedrag van
f 1064.10 met geraamde contributie f 650.
en onvoorzien f 55.90. Voor herdenking 40-
jarig bestaan is uitgetrokken f 233.21.
De heer Broersma (Barsingerhorn) brengt
verslag uit en adviseert tot goedkeuring.
Begrooting en rekening worden goedge
keurd.
BENOEMING EERELEDEN.
Het bestuur stelt voor de heeren P. de
Boer en H. Pilone leeraren, aan de Rijks
landbouwwinterschool, te benoemen tot
eereleden der vereeniging.
De heer Pilon heeft een schrijven gezon
den, waarin hij om bepaalde redenen voor
het eerelidmaatschap bedankt, waarom, het
bestuur dit voorstel 'terug neemt.
De heer de Boer was zeer verrast, maar
meent nu men zoo spontaan met het voor
stel, voor zoover het hem betreft, meegaat,
hij niet mag weigeren.
(De heer Pilon, heeft, naar ons ter
oore komt, om principieele redenen
het eerelidmaatschap niet aan
vaard, en wel omdat hij zich niet
vereenigen kan met het „Bal na",
dat de vereeniging zal houden. Red.)
VERSLAG ALG. VERGADERING.
Verslag van de door den Algemeenen Bond
te Leeuwarden gehouden algemeene verga
dering wordt uitgebracht door den heer
Zijp secretaris.
VERKIEZING.
De heer P. Kramer Glijnis treedt af als
bestuurslid en is niet herkiesbaar. Opge
geven werden de heeren J. C. Bakker, Mid-
denibeemster, P. Donker Czn., Twisk en K.
Metselaar, Opperdoes.
Gekozen wordt de heer Jb. Bakker met
groote meerderheid van stemmen.
FELICITATIES.
Hierna is gelegenheid om gelukwen-
schen aan te bieden.
Ondertusschen zijn er nog talrijke bloem
stukken en felicitatietelegrammen ingeko
men.
perste spreker is de heer J. Best, medeop
zichter der vereeniging, die menige heriv-
oering uit het verleden ophaalt.
Als dierbaar pand bewaart de heer
Best het woordelijk verslag van de
opening van de Landbouwschool te
Schagen, in de Schager Courant, dat
reeds een uur na het uitspreken van
zijn rede in het bezit van de aan we-
