De grondslag der as Rome-Berlijn onthuld.. Franco voelt zich ernstig bedreigd DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER Zuinig met het Duitsche hout Sportvliegers helpen schippers H. M. de Kooinqin feliciteert de Weermacht CI*C»« i!OJI I Laan, Schagen, Tel. 20. DINSDAG 10 JANUARI 1939. 83« Jaargang. No. 10774. Uitgore <fer N.V. Uitg.-Mif. ,,'HoHond» Noofd«ritwof*er" Zij beteekent een vérstrek kend militair accoord tusschen de totalitaire staten t Gebiedsuitbreiding van den één, I kteekent gelijke rechten voor den ander Een diplomatieke correepondent van de Daily Express zendt aan zijn blad het geheime protocol dat In het voor jaar van 1937 tusschen Hitier en Mussolinl is gesloten en dat de tot dusver geheim gebleven overeenkomsten bevat welke de basis vormen van de veel besproken as Rome- Berlijn Deze publicatie, vlak voor de ontmoeting Chamberlaln- Mussolini, is wel van zeer groote beteekenls, daar, als de „as" werkelijk rust op de bepalingen, welke wij hieronder in staat zijn te publiceeren, de taak van den Britschen Mi nister-President wel een zeer zware is, daar thans blijkt, dat de as Rome-Berlijn weinig minder is dan een vérstrek kend militair accoord tusschen de twee totalitaire staten. Wij laten hieronder de iundamenten van de as Rome- Berlijn volgen, zooals de Daily Express die publiceert. Boven: Mussolini. Links: Hitier. 1. De as Rome-Berlijn is 'n formeel verdrag tusschen Mussolini en Hitier. 2. De partijen nemen de verplich ting op zich geen verbond te sluiten dat tegen een van beiden gericht, is. 3. Zij nemen de verplichting op zich om met elkaar blijvend overleg te plegen over zaken van politieken, economischen of cultureelen aard, die voor hen van gemeenschappelijk belang zijn. 4. Als een der partijen het slachtof fer is van een onuitgelokten aanval van een andere mogendheid, moet de andere partij haar desgevraagd, dadelijk te hulp komen met alle machtsmiddelen, waarover zij be schikt 5. Indien een der partijen zonder zulks rechtstreeks te hebben uitge lokt, door twee of meer groote mo gendheden tegelijkertijd wordt aange vallen, moet de andere partij zich zelf automatisch en gelijktijdig als in oorlog met de aanvallende mo gendheden beschouwen. 0. De contracteerende partijen zul len stappen doen om een regeling te treffen voor de onderteekening van de militaire overeenkomsten, die noodig zijn voor de practische uit voering der bovenstaande verplich tingen. 7. Als een der partijen met behulp van den ander een dusdanige vol doening krijgt van haar eischen, dat uitbreiding van gebied of invloed het gevolg er van is, heeft de andere par tij het recht gelijke steun voor zioh te eischen, om eveneens overeenkom stige uitbreiding van gebied of in vloed te verkrijgen. 8. De contracteerende partijen, ko men overeen, dat dit pact verbeterd zal worden door de opneming van andere Europeesche mogendheden en voornamelijk door de toestemming van de voornaamste groote mogend heden om tezamen te handelen in de geest van besprekingen, niet-aan- valsverdragen en wederzijdsche steun 9. De contrateerende partijen komen overeen de voorwaarden van de hui dige overeenkomst geheim te houden, tenzij zij met eikaars toestemming anders besluiten. 10. De huidige overeenkomst is ge sloten voor onbepaalden tijd, maar zij kan beëindigd worden, door hier van één jaar tevoren kennis te ge ven. Berust de hierboven gepubliceerde over eenkomst tusschen Hitier en Mussolini op de werkelijkheid, dan beteekent dit weinig min der dan een overeenkomst van wederzijd sche hulp bij pogingen tot gebiedsuitbrei ding en zou dus Duitschland verplicht zijn, zich achter de Italiaansche eischen inzake Tunis, Djibouti en Nice te stellen, als ver goeding voor den steun, welke Mussolini aan Hitier heeft verleend bij het verkrijgen van diens veroveringen in Midden Europa. Het gevaar voor een dx-eigenden wereld oorlog is dan wel zeer groot en zal slechts kunnen worden afgewend door een eensge zinde, krachtige houding van de groote de- moci'atiën. Er kunnen zelfs voedingsmidde len van gemaakt worden! De vrouwelijke afdeeling van de natio naal socialistische partij heeft er bij de Duitsche huisvrouwen op aangedrongen zui nig te zijn met het gebruik van brandhout. „Hout" zoo zegt de organisatie in een of- ficieele mededeeling aarf'de pers, „is niet alleen een belangrijk materiaal, als brand stof, voor bouwdoeleinden en meubels, maar ook, dank zij de moderne wetenschappelij ke ontwikkeling, als basis voor de vervaar diging van synthetische benzine, kunstzij de papierpulp, kleeren en zelfs van voedings waren". Den Duitschen vrouwen wordt daarom verzocht zuinig te zijn met brandhout bij het aanmaken van kachels en hun wordt aangeraden gebruik te maken van vuurma kers, die uit hars bestaan. Ook het ministerie van Economische za ken heeft voorschriften gegeven aan de bou- wers en meubelfabrikanten voor een zuinier gebruik aan hout. Ook elke verspilling van metalen wordt zooveel mogelijk tegenge gaan. De „Daniël Goedkoop" en de «IJs- selstroom" vastgeloopen op het Enkhuizer Zand. De ijsbreker „Wilhelmina Goedkoop" is gistermiddag om twee uur uit de Oranje sluizen naar het Enkhuizer Zand vertrok» ken, om assistentie te verleenen aan de sleepboot „Daniël Goedkoop", welke reeds Vrijdagmiddag naar het IJselmeer was uit gevaren om den ijsgang te verkennen en waarvan men sedertdien niets meer verno men had. Blijkens vliegtuigrapporten bevindt de „Daniël Goedkoop" zich in het ijs vijf kilo meter ten zuiden van het Enkhuizerzand, in de nabijheid van het beurtschip „IJssel- stroom", dat reeds eenige weken vast zit. De sportvlieger Postma van de Vrijwillige Organisatie Sportvliegers heeft gister twee tochten naar de beide schepen gemaakt, waarbij levensmiddelen werden uitgewor pen. In het ijs waren de woorden geschre ven: „Alles klaar", waaruit men opmaakte, dat de „Daniël Goedkoop" gereed was om de terugreis naar Amsterdam te aanvaarden, doch later gaf de bemanning op het ijs te kennen, dat de kolenvoorraad aan boord was uitgeput en men daarom niet verder kon. Het schijnt dat de sleepboot aan den grond heeft gezeten. De „Zeemeeuw" snelt te hulp. De schipper van het tweede schip, dat niet van het Enkhuizer Zand kan wegko men, de heer Kamper, heeft de motor-sleep boot „Zeemeeuw" gehuurd, die dan ook gis teren van Kampen vertrokken is, en naar wij uit Urk vernemen, na een zeer gevaar lijken tocht aan den kop van den dijk al daar vastgemaakt. Over den tocht deelde de schipper, naar het Hsb. meldt, het volgende mede: Van alle kanten trachtte het opschuivende ijs de sleepboot in elkaar te drukken. Twee maal liep het schip muurvast in het ijs, terwijl aan de windzijde groote ijsschollen over de betrekkelijk kleine boot heenechoven Slechts met een breekijzer en met inspan ning van alle krachten wist mien de boot los te werken. Na een levensgevaarlijken tocht, die negen uren duurde, heeft men eindelijk den kop van den dijk weten te bereiken, die van Urk af in oostelijke rich ting loopt. Indien nu heden het ijs niet meer in beweging is, zal de „Zeemeeuw" een nieuwe poging ondernemen om de „IJsselstroom" te bevrijden en naar Urk te brengen. IJs kruit geweldig. Uit Hoorn wordt vernomen, dat het ijs in het IJsselmeer zoo geweldig kruit, dat de verkeersweg Hoorn-Schellinkhout (de dijk langs de voormalige Zuiderzee) moest worden afgezet, zoodat het verkeer ge stremd is. De bemanning van de ijsvlet te Urk is gevraagd om de opvarenden van de „Daniël Dit nummer bevat 8 pagina's 1 'EERBERICHT DE BILT SEINTi Verwachting: Aanvankelijk nog krachtige Z.w. tot W., later snel afnemende en naar W. tot N.W. of N. rui* menden wind, ged. bewolkt, alg. opklarend, kans op lichte regenbuien, kouder. Alg. vooruitz.: Opklarend weer vrij guur met buien van ha gel of natte sneeuw. Doet mede aan onze R a 11 e y - Prijsvraag5 Nadere inlichtingen op pagina 4 van het 2e blad Goedkoop" van levensmiddelen te vooraten. Deze inenschen hebben zioh bereid ver klaard voor f 300 den levensgevaarlijken tocht over het kruiende ijs te ondernemen. Op dit aanbod is echter nog geen bericht terug ontvangen. Een juhHewn. Gisteren vierde de Nederlandsche weermacht haar 125-jarig bestaan. In de 25 bij deze herdenking betrok ken korpsen hadden militaire inspec ties en defilé's, muzikale marsdhen en recepties plaats, terwijl verschil lende regimenten met geschenken in den vorm van trommen en klaroenen vereerd werden. Dagorder. De luitenant-generaal, adjudant in b. d. van H. M. de, Koningin, commandant van het veldleger, J. J. G. baron van Voorst tot Voorst, heeft den jubileerenden regimenten den volgenden dagorder gezonden: Officieren, onderofficieren, korporaals en soldaten. Hare Majesteit de Koningin heeft mij op gedragen aan u op den dag waarop het 125 jaren geleden i§. dat de stamonderdeelen v. uwe regimenten werden opgericht Hoogst- derzelver gelukwensohen over te brengen. Mij kwijtende van deze eervolle taak, noo dig ik u uit, u diep te doordringen van het geen deze gelukwenschen van de Koningin en het daaruit blijkende vertrouwen van Hare Majesteit voor u allen beteekent. Zij mogen u een aansporing zijn, om, voort gaande in verhoogde dienstbctrachting, in offervaardigheid en geestdrift te wedijveren. Aldus pal staande voor 's land6 hoogste belangen, zult. gij ook onder de ernstigste omstandigheden ten volle aan uwe taak en roeping vol doen: het vormen van een hechte stutse om Vorstenhuis en vaderland. Lang leve Hare Majesteit, onze ge eerbie digde Koningin. Hét succesvolle offensief der linkschen aan het Estramadura front noodzaakt hem in allerijl versterkingen te zenden. EEN WELOVERWOGEN STRATEGIE DER LINKSCHEN. Nog steeds zijn er twee offensie ven in Spanje. De rechtschen mar- cheeren op in Catalonië, de linkschen in Estramadura. De voortdurende successen der laatsfcen vormen een groote bedreiging van Franco en het is waarschijnlijk daarom, dat hij in allerijl versterkingen naar de be dreigde pnnten in Estramadura laat oprukken Het schijnt, dat «elfs ver sterkingen uit Marokko worden aan gevoerd, maar daaromtrent zijn nog geen bevestigingen ontvangen. De regeeringscolonnes ontplooien zich waaiersgewijs, waarbij zij een aanval deden- tegelijkertijd op de rechter en de linkerflan ken van den tegenstander in dezen sector. Azuaga op 60 mijl afstand van Cordoba is door de linkschen bezet. Volgens te Barcelo- na ontvangen berichten heeft de rechter vleugel van het linksche leger zioh meester gemaakt van Monterrubio en van de toe gangswegen naar Castuera, een belangrijk knooppunt van straat- en spoorwegen in de provincie Badajoz. De linkervleugel, (fie in Z. W. richting oprukt, heeft niet alleen Azuaga ingenomen, doch ook de toegangs wegen tot Valverde en de strategische stad Llerena bezet. De reutercorrespondent heeft de noordelij ke sectoren van het Catalaansche front be zocht en vastgesteld, dat het daar betrek kelijk rustig was. Er waren geen rechtsche vliegtuigen te zien. De situatie. Het ken Mooi1 den van Cordoba ia steeds een der minder sterke van Franco geweest, wanneer deze een offensief ontke tende kon men er steeds op rekenen, dat de Republikeinen de kans waarnamen, in Estremadura een a'fleidingsoffensief te be ginnen. Op 2S Juli j.1. zuiverden de nationalen den zaak bij Don Benito, rukten in de richting van Almaden op, maar moesten dit pogen staken, na Cabeza del Buey te hebben inge nomen; zij vei-beterden hun positie tot over de Zujar en konden de spoorwegverbinding tusschen Cordoba en Badajoz herstellen. Sinds Franco in Catalonië een voorsprong gekregen heeft, boeken de Republikeinen aan het Cordobafront eveneens succes. Valsequillo was het eeiste uitgangspunt; sindsdien is het Republikcinsche front uit gebreid tot. over de rivier de Zujar. Twee colonnes trekken deze rivier over iri de richting van den straatweg naar Castuera; twee andere colonnes richten zioh zuid waarts en omsingelen Penarroya en trach ten stelling te nemen op de heuvelkammen van de Siërra de los Santos. Een dorde co lonne beweegt zich in de richting van Espiel, zoodat de geheele beweging een weloverwogen plan inhoudt. Men venvarre hier niet in deze streek de industriesporen met die van de gewone hoofdspoorweg. Het Industriespoor is ge deeltelijk in handen der linkschen; de vita le belangen der rechtschen worden hier door ernstig geschaad; zoodat men verwach ten kan, dat Franco wel het een en ander zal moeten missen van het Catalaansche front hetzij vliegtuigen of manschappen, om den Ropublikeinschen opmarsch te stuiten. Op de kaart overziet men het offensief in zijn geheel. De opmarsoh der rechtschen. Franco heeft thans de geheele controle over de Urgelvlakten. In het rechtsche legerbericht wordt gezegd dat de van de bruggehoofden bij Lerida op rukkende troepen den laatsten „zak" die nog in handen der linkschen was, wegge werkt hebben. Torresgrosa, Belloek, Alamus, Pala-u de Angleeola, Si-dtaimwit en Fonda- HET OFFENSIEF DER REPUBLIKEINEN IN ESTRAMADURA I r\nno'r\c dcdiioi tisciktPki ucDrn/Portl \aiatiiiaiai cai 2?P nel la werden bezet. De rechts-che treepen hebben het dorp Mollerusa aan den weg Lerida-Cervera bezet. De spoorlijn van Lerida naar Baroelona is thans over een lengte van 25 k.m. in recht sche handen. Barcelona en Tarragona werden weer ge bombardeerd. Een Britsche chef-machinist is daarbij oa. gedood. Besluiten der regeering. De civiele gouverneur, Molina Conejero, heeft bevel gegeven tot invrijheidsstelling van politieke gevangenen boven de 60 jaar, zulks in overeenstemming met het besluit der regeering. De ambassadeur van Spanje te Washing ton heeft) volgens een bericht van Havae, medegedeeld, dat hij verscheiden, vooraan staande Amerikaansche kath. had uitgc- noodigd een bezoek aan het Spanje der re geering te brengen om zelf te oordeelen over den tegenwoordigen toestand op ker kelijk gebied. De verliezen der Itaiiaamehe luchtmacht. In een officieel communiqué wordt te Rome medegedeeld, dat de verliezen der Ilaliaansche luchtmacht in Spanje op 1 Jan, 1939 72 jagers, 9 bommenwerpers en 2 ver kenners bedroegen. Op denzelfden datum had de luchtmacht der legionaires volgens het communiqué 834 vijandelijke vliegtuigen, benevens 2 lucht schepen en een kabelballon neergehaald.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 1