L
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Morgen verjaart ons Prinsesje
Toont thans Uw vredeswil,
zegt Chamberlain
tussische troepen naar
Midden-Siberië
Mussolini's hulp aan Spanje
was eigenbe'ang
Hitier spreekt vandaag
twee uur
De Franco bommen op de
Brifsche schepen
vJL/eerbericht
Vrceselijk ongeluk
te [ulianadorp
Laan, Schagen, Tel. 20.
MAANDAG 30 JANUARI 1939. 83e Jaargang. No. 10791.
Uitgove <fer N.V. Uitg.-Mif Noorderkwortier"
de
pua-
ielea
oher-
en
i. de
te
tegen
.eröfr
ilaaü
jrdea
Foto F. Zicgler, Den Haag
Lief Prinsesje,Dat voor 't eerst verjaart,
Wij denken zoo veel aan Uw jonge leven.
Met groote liefde en trouw omgeven,
En zoo genadig beschermd en bewaard.
Morgen verjaart Gij en velerlei
Trekt wéér aan het oog van Uw volk voorbij!
Wij denken aan stille mogenuren,
Waarin de minuten eind'loos duren,
Toen bij het begin van een nieuwen dag
De spanning over de lauden lag.
We vroegen 't elkander, we hoopten en wachtten,
En in ons toefden zoovele gedachten
Aan 't geen zoo nabij was en komen zou
Aan 't stille gebed van een Koningsvrouw!
En plots daar wapperden vlaggen op straat,
De klokken luidden, een overdaad
Van vreugde ging er door Neerland's gezinnen,
En trok vol ontroering de harten binnen!
Men trbk al zingend langs gracht en pleinen,
Des avonds vlamden de lichtende lijnen,
Want, o vreugde, vanuit een wit paleis
Begon een Prinsesje Haar levensreis!
En nu? Wij hebben U lief gekregen.
Omdat Ge steeds zijt op al onze wegen,
Nóg meer als op dien eersten dag,
Bij uitbundige feesten en wapp'rende vlag.
We denken aan U bij zoovele dingen.
Niet slechts door wat blijde herinneringen.
Maar, wijl ook door U ons Oranje, dat leeft.
Bezit van ons hart genomen heeft!
Lief Prinsesje, Dat voor 't eerst verjaart,
God zecg'ne Uw opgroei. Uw jonge Leven,
Hij moge U met Zijne bescherming omgeven,
Blijf steeds in Zijn hoede genadig bewaard!
Moog* zóó een dag vol van zonneschijn,
Uw eerste. Uw blijde verjaardag zijn!!
Januari 1939. KROES.
(Nadruk verboden.)
Vrees voor versterking van het
anti-kominternpact.
Een Japansch bericht, dat gebaseerd
ion zijn op „hoogst betrouwbare in-
fchtnigen uit de hoofdstad van
landsjoekwo", maakt melding van
concentratie van „een ontzaglijk aan-
'al troepen" in en rond Omsk en
Tomsk door de Sovjets.
Wen ziet hierin een bewijs dat de Sovjets
r°oi'nomens zijn. bet hoofd te bieden aan den
Mstand, die uit versterking van het anti
'•"rinternnact zou ontstaan. Naar aan bet
«richt nog wordt toegevoegd, merken mili
aire deskundigen on. dat de Sovjet-strijd
rachfen in Midden ^oberië zich ingeval van
rianrtpliikheden jn ftpf Verre Oosten en
vesten in een zeer voordeelige positie zou-
flen bevinden..
De betrekkingen tussclien Kwo
mintang en communisten.
|T't Tsioengking wordt geseind, dat hot
schijnt, dat bet probleem der betrekkingen
tusscben Kwomintang en de communis
'cn éen der voornaamste onderwerpen van
cspreking is geweest in liet comité, der Gin
icaturd
te Oofr
onder
icature
schoei
iDOÏtf
slaagi
Dan
ts
trale executieven der Kwomintang, die se
dert 21 Januari daar bijeen zijn. in de ten
slotte aangenomen resolutie wordt vastge
legd, dat bet onmogelijk is bij de jeugd der
Kwomintang andere partijen als zoodanig op
te nemen. De communisten Jiadden toelating
der communistische jeugdorganisaties in de
Kwomintang gevraagd. Daarentegen zal de
hooge oorlogsraad, die tot dusverre onder
de Kwomintang ressorteerde, in het vervolg
onder de Centrale Regeering staan. Hij zal
verscheidene ministers omvatten pn leden
der commissie voor militaire zaken. Dit be
sluit opent onmiddelijk den toegang tot het
nationale defensieorgaan voor leden van an
dere partijen dan de Kwomintang.
Doodc'ijke val vaii een
srtoozolder
Zaterdagmorgen om half negen was de
•'7-jarige landbouwerszoon H. J. bezig op
den zolder stroo naar beneden te werken
door een luik. Op een gegeven oogenblik
zette bet stroo zich in bet luik vast, waarop
TI. J. trachtte het door het. luik heen te
duwen. Daarbij gleed hij uit. viel en sloeg
loor hét stroo heen naar beneden, waar
'rij met het hoofd op een steenen deel te-
••eeht kwam.
De man bekwam e«n «riiedelfractuur en
brak een halswervel. Hij was op slag dood.
Om Frankrijk te beletten ge
kleurde troepen door Spanje te
voeren.
FRANKRIJK: EEN TWEEDE
CARTHAGO.
Wel zeer duidelijk blijkt uit een ar
tikel in de Gazetta del Popoio, een
Italiaansch dagblad, dat Mussolini
alleen in Spanje tusschenbeide is
gekomen uit strategisch belangen-
oogpunt tegen Frankrijk.
Met het steunen van de door Franco ont
ketende beweging beoogde het mede te wer
ken aan de instelling in Spanje van een po
litiek regime, dat ingeval van een Euro-
peeschen oorlog vijandig zal staan tegen
over een eventueelen doortocht door het
Iberisch schiereiland van Afrikaansche con
tingenten van het Fransche leger.
Dit alles blijkt dan uit een artikel van
Ansaldo in de Gazetta del Popoio, die
Frankrijk vergelijkt met het Carthago uit
de Phoenicische oorlogen en uiteenzet dat
Mussolini, om Rome té behoeden voor een
zelfden aanval als die van Hannibal, d.w.
z. van overweldiging door Frankrijk met de
hulp van door Spanje aangevoerde gekleur
de troepen, uit Afrika, in 1936 zijn toevlucht
heeft genomen tot een soortgelijke oplossing
als die welke Scipio in 208 v. Chr. heeft ge
bruikt. Vandaar de ontscheping van Itali-
aansche lcgïonnaires in Spanje, teneinde,
naar de officieuze puhlioist verklaart, den
nieuwen Middellandsche Zee-kringloop
AfrikaSpanjeFrankrijk" waardoor zich
eens zooveel barbaarsehheid over Rome ver
spreid beeft, te verbreken.
Na betoogd te hebben, dat het doel van
Frankrijk is. de Rijngrens te verdedigen
en Rome biï de eerste de beste gelegenheid
te vernietteren, vervolgt Ansaldo: Daarom
werft de Fransche generale staf op intensie
ve wijze st rib'krach ten in Afrika. zooals
eertijds Hannibal deed. pn om bet vervoer
dezer contingenten naar Frankrijk te verze
keren. tracht dit land Spanje aan zich
dienstbaar te maken. De journalist ver
klaart, dat dit .imperialistische plan" van
de derde republiek geslaagd zou zijn, als er
geen Ttaliaansrbe inmenging ware geweest
en dat de val van Barcelona derhalve iets
meer beteekent dan oen aan de internatio
nale Bo,ciwistische propaganda toege
brachte slag.
Duitsche pers is 't hiermede roe
rend eens.
Het is opvallend dat denzelfden dag het
officieele orgaan van de Duitsche nalionaal-
cocialistiscbc partij de Völkisehe Beobach-
ter. vrijwel precies hetzelfde schrijft.
Het blad wijst er op. dat „de politieke
wet Italië voorschrijft alle machtseischen
van Spanje in Tanger en Marokko te steu
nen".
Voorts beweert het blad dat „het irredeu
tisme van Nice en Corsica' een hinderpaal
vormt voor een Franseh Italiaansche toena
dering. Tegenover Frankrijk, waar het ge
boortecijfer daalt, stelt het blad „het jonge
Italië met het sterke bloed dat gebrek aan
ruimte heeft". Het orgaan doet een aan
val op de opstellers van het accoord van
1915 tusschen de geallieerden en Italië.
Zij .hebben de verdragen in acht tc nemen.
Italië tart het lot in het strijdperk. Frankrijk
gelooft in hetwapen, Italië gelooft in den
geest".
Verder somt het blad de bondgenootschap
pen op. waar Italië op kan rekenen en be
sluit: „Advocatenlisten kunnen wel een pro
ces doen winnen, maar nooit zou men zoo
geschiedenis kunnen schrijven".
DE BUITENLANDSCHE POLITIEK
WORDT IN EEN HALF UUR „GE
DAAN".
De rede, die Hitier hedenavond voor
den Rijksdag zal uitspreken, zal on
geveer twee uur duren. Men meent te
weten, dat het geheelc eerste gedeel
te der redevoering gewijd zal zijn
aan cijfers en statistieken over de
eerste zes jaren van het derde rijk.
De buitenlandschc politiek zal in on
geveer een half uur behandeld wor
den.
In Berlijn wordt gezorgd voor instal
laties om de rede door een zob groot
mogelijk aantal personen te laten vol
gen.
Londen wen-tt zich tot Burgos.
Reynolds News bericht, dat de Britsche
regeering een in krachtige bewoordingen
gestelde nota zou hebben overhandigd aan
Franco, waarin de regecring van Burgos
wordt gevraagd nauwkeurig haar bedoelin
gen uiteen te zei ten ten aanzien van de be
taling der schadevergoeding voor de Brit
sche schepen, welke werden beschadigd bij
bombardementen door de luchtmacht van
Franco.
Hieraan wordt toegevoegd, dat de Britsche
agent te Burgos opdracht heeft gekregen
onmiddellijk antwoord te eischcn, opdat dit
te Londen hekend is voor het begin van de
debatten, welke morgen in het parlement
worden gehouden.
Geen Fokkers meer
op de K.N.I.L.M -lijnen
De Msb. verneemt, dat de K.N.I.L.M. voor
nemens is haar Fokker-vliegmachines door
andere toestellen te vervangen.
Aneta kan hier nog aan toevoegen, dat
op het vliegveld te Semarang. dat thans nog
in gebruik is. slechts Fokkers kunnen lan
den. Bij openstelling van het nieuwe vlieg
veld zullen andere machines worden ge
bruikt. De Fokkers zullen dan langzamer
hand uit den lijndienst worden genomen
en o.a. voor karteering worden gebruikt.
Welke toestellen voor de Fokkers in de
plaats zullen komen, kon de Iv.N.L.M. nog
niet zeggen.
Dit nummer bevat 8 pagina's
ENGELAND HEEFT DAT REEDS
GEDAAN. ZOOLANG ER GEEN
WEDERZIJDSCH BEGRIP IS,
ZET ENGELAND ECHTER DE
BEWAPENING IN VERSNELD
TEMPO VOORT. CHAMBERLAINS
REDE WELWILLEND ONTVAN
GEN.
Geen woorden maar daden
wil de Italiaansche pers
Als inzet van een voor de interna-
onale verhoudingen zeer belangrij-
e week heeft de Britsche minister-
esident Chamberlain te Birminghair
•»en rede aehouden. Hedenavond
■preekt Hitier en in den loop dezer
veek Mussolini, Chamberlain heeft
'en nadruk gelegd op Engelands op-
-echten vredeswil en zijn bereidheid
met andere naties op voet van gelijk
heid te onderhandelen Zoolang er
achter geen wederzndsch beorip is,
moet Engeland zich voorbereiden on
-ijn verdediging. Daarom zet het de
herbewapening met energie voort,
'schoon dit uit de aard der zaak
©treurd wordk
De vrede kan alleen in nevaar ko
nen door een nitdaoing. zeide Cham
berlain, nameliik den eisch om door
geweld te overheerschen. Daarte
gen zonden de democratische staten
zich moeten verzetten. In Chamber-
lains rede kwam scherp naar voren,
dat Engeland thans verlangt dat an
deren ook eens iets voor den vrede
moeten doen.
Zooals reeds meer het geval is geweest
heeft Chamberlain zijn politiek gerechtvaar
digd, door te zeggen, dat niemand de ver
antwoordelijkheid heeft die op zijn schouders
ligt cn niemand de volledige kennis heeft
van alle omstandigheden, die slechts aan
de Britsche regeering bekend zijn. Als ik op
mijn beleid terugzie, is er niets, dat ik be
treur: zei Chamberlain. ik heb ook geen re
den om aan te nemen, dat een andere koers
de voorkeur zou hebben verdiend.
Tot slot van zijn rede, zeide de minister
president:
Ik blijf er van overtuigd, dat er geen ge
schillen, hoe ernstig ook, zijn, die niet zon
der oorlog kunnen worden geregeld door
overleg en onderhandelingen, zooals ook is
neergelegd in de verk'aring van München".
„Wij ziin niet naar Rome gegaan om han
del te drijven, maar om de Ttaliaansche
staatslieden heter te leeren kennen, om door
persoonlijke besprekingen een standpunt te
vernemen en om'de zekerheid te krijgen, dat
zij ons begrepen. Wij hebben volkomen
onenhartig tresnroken aan beide kanten en
ofschoon wii elkander niet hebben bekeerd
of getracht te bekeeren. tot ons standpunt
on de pnnten. waaron wii wellicht van mee
ning verschilden, kan ik zeggen. dat wii
hebben afscheid genomen als betere vrien
den van bef oogenblik af. dat wij den Ita-
liaanscben bodem betraden.
De reactie on bet bezoek demonstreerde bet
diene en barMn<-hteliike verlangen van bet
Italiaansche volk naar den vrede, een ver
langen. dat in dit land, ziin weerga weder-
vindf. Dit gevoel hliift niet beperkt tot de
volken van Fngelnnd en Ttalië. ge vindt bet
ook in Frankrijk en Dnitsrhlnnd en, naar
ik geloof, in ale landen ter wereld."
DE BILT SEINT:
Verwachting: Geen neerslag van
beteekenis, zwaar bewolkt
tot betrokken, matige tijde
lijk krachtige Oostelijke
wind, weinig verandering ir
temperatuur.
Vader treft zijn kind
ONVERWACHTS GING HET GE
WEER AF...
Zaterdagmiddag is te Julianadorp
een gruwelijk ongeluk gebeurd.
Toen de ongeveer 15-jarige R. Noot,
veehouder, wonende aan den rijks
weg in Koegras, in gezelschap
van zijn zevenjarig zoontje op zijn
erf op jacht was naar een bunzing,
ging op eens het geladen geweer af.
De lading hagel kwam in het
lichaam van den knaap terecht. In
hoogst ernstigen toestand werd de
ione-en met een brancard van bet
vliegkamp ..Dp TCoov" naar het St.
Lidwina Ziekenhuis te Den Helder
overgebracht .waar terstond opera-
lief werd ingeerenen. Dit mocht ech-.
ter niet meer baten. Korten tiid la
ter is de iongen overleden.
De tragiek van het noodlottig ge
beuren wordt nog verhoogd door bet
feit. dat de veehouder zeer onlangs
zijn vrouw beeft verloren.
Onze correspondent geeft over dit tra-
■•jeeb gebeuren nog dc volgende bijzonder-
heden.
Zaterdagmiddag zou men op de vrachtauto
"an Jac. Jimmink op de boerderij, bewoond
door den beer R. Noot een vracht stroo la
den, Ti'idens dat werk ontdekte men een
bunzing in den stoohoon. Om het dier on
schadelijk te maken, liep Noot het huis in
♦pneinde het geweer te halen.
Haastig daarmede huiten komende Is door
onbekende oorzaak plotseling het schot af
gegaan. en dit trof het iongste z.oontie van
Noot. dat daar op 't. erf was, in de dij en
lendestreek. Door hét schot hagel werd het
kind ernstig gewond. Onmiddellijk werd
dokter Swaters ontboden, die snel ter plnat-
se was. en de eerste hulp verleende. Deze
oordeelde *t noodig dat 't kind ter verdere
behandeling naar het Lidwina-stichting te
Den Helder vervoerd werd.
Het ongeluk verwekte in de buurtschap
De Kooij" consternatie en word druk be
sproken.
PERSCOMMENTAREN.
De Britsche pers legt vooral de nadruk op
Chamherlains opmerking, dat de houding
van Engeland ondubbelzinnig is uiteengezet,
en dat het thans tiid is. dat anderen hun
bijdrage leveren. Dit wordt beschouwd als
een rechtstreeksche vraag, waarop heden
van Hitier antwoord wordt vei*wacht.
De Italiaansche pers heeft de rede met
sympathie ontvangen. Vooral wordt gewezen
op enkele passages, welke betrekking heb
ben op den reis naar Rome- In het alge
meen wordt de rede beschouwd als een „vrc-
desgebaar". Men erkent de oprechtheid,
goeden wil en het realisme van Chamber
lain.
De Popoio di Roma zegt echter, 'dat wel
allen den vrede willen, doch niet denzelfden
vrede. De totalitaire staten verlangen een
vrede, welke „zekere" voor hen noodzake
lijke, levensvoorwaarden vervult".
De Giomale dTtalia is van oordeel, dat
de feiten Chamherlains woorden eigenliik
logenstraffen, hoe goed bet ook is bedoeld.
De onverzettelijkheid, 'die door de demo
cratische staten (bedoeld wordt. Frankrijk)
hij voorbaat getoond worcTt, zelfs voordat, de
vragen omschreven en de onderhandelingen
begonnen zijn, is in striid met den geest
van de rede van Chamberlain. De vrede,
zoo besluit bet blad, wordt opgebouwd met
vaststaande feiten en niet met ijdele woor
den.
Amerika voldaan.
De rede, welke ft© Britsche minister-presi
dent heeft uitgesproken, is in Amerikaan-
The politieke kringen met een zekere vol
doening ontvangen. Men is van oordeel. dat
Chamberlain zich vereenigt met de door
Rooseveit in ziin boodschap aan het con
gres uiteengezpfte beginselen inzake dc
noodzakelijkheid van verzet tegen de po
gingen om door bruut geweld de wereld te
i-pgeeren. Men aanvaardt de door Chambor-
lan voorgestelde vereen!ging van de demo-
ernfieën.
Ook de woorden van Chamberlain over
Met versneld tempo var de Britsche herbe
wapening hebben levendige voldoening go-
wekt en worden beschouwd als een onmid-
dclijke waarschuwing aan de dictators.
