Aanzienlijke uitbreiding
van Neerlands grensbeveiliging
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Oorlog of vrede
in Spanje?
Palestina
Achterstand in den
vlootbouw dient zoo
snel mogelijk ingehaald
Tweejarige dienstplicht
nog onbereikbaar
Hare Majesteit roept Haar
Commissarissen bijeen
geen Joodsch tehuis
Laan, Schagen. Te-1. 20.
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1939. 93e Jaargang. No. 10802.
UH9»rr cfer KV. Uitg.-Mir. „UoHondi Koorderlcwoftier"
112)
110
ltf!
1653
1911
2063
2811
3011,
31S
33M
Wi
I 6713
1 7031
7363
3 755v
1 7893
5 601?
0 815»
6 873(
6 9030
0 920)
8 953»
3 9853
,9 10131
3 10271
'4 10511
)3 106»
19 1099»
32 in»
33 1141»
39 1171'
39 1190
52 121»
B8 123»
70 129U
66 131®
39 1337
25 1375
99 1391
83 140®
87 14277
10 14545
93 1472"
58 149«5
14 152»
81 153»
53 155»
65 1677J
15#®.
90 16197
!90 16356
192 166»
199 169»
.56 Hl»
17355
17607
17867
343 UW7
185 1816»
169 185»
351 188»
360 18975
159 192»
415 194»
693 197r
„Met alle kracht moeten
wij den vaderlandschen
bodem verdedigen"
0 Voorloopig geen
'0 contingents-uitbreiding
J. J. C. van Dijk
Minister van Defensie
Geen Maginot-linie, geen ondergrondsche
hangars binnen de vesting Holland.
Het onmenschelijke karakter van het huidige oor
logsbedrijf zal ongetwijfeld door een ieder worden erkend,
aldus de minister in zijn zoo juist verschenen Memorie van
Antwoord over de Defensiebegrooting voor 1939. Deze er
kenning ontslaat ons echter, zoo zegt Excellentie van Dijk,
niet van de verplichting om den vaderlandschen bodem
met alle kracht te verdedigen. De regeering hoopt, dat zij,
die van de noodzaak van een behoorlijke eri modern uit
geruste weermacht voor Nederland overtuigd zijn, niet
slechts zullen medewerken aan den opbouw, doch ook aan
de instandhouding daarvan. Wèl beteekent dit een zware
financieele en economische last, doch in verhouding tot
wat andere volkeren voor hun bewapening moeten offe
ren, is die last voor ons land toch minder zwaar. Onze
weermacht kan wel degelijk eenige preventieve werking
uitoefenen; de memorie herinnert in dit verband aan wat
ons leger op dit punt tijdens den wereldoorlog heeft ge
presteerd.
Dl meening van enkele leden, dat alleen
een stelsel van „collectieve defensie" voor
ons land een aanmerkelijke kans op beveili
ging zou opleveren, kan niet worden ge
deeld.
Na de Septembercrisis is door de betrokken
hstaniies nauwkeurig nagegaan in hoeverre
wsnelling van de mobilisatie in het alge-
L"*~ en in het bijzonder van die van de
in bestemd voor uitwendige veiligheid,
tactisch mogelijk moet worden geacht.
Opgrond daarvan zijn in het systeem
tnkcle wijzigingen aangebracht,
Wardoor eenige versnelling kan wor-
dtnverkregen. Van een aanmerkelij-
iversnclling van de mobilisatie zal
tditer bij het huidige legerstelsel
JKii sprake kunnen zijn, wil niet
fc uitvoering van de mobilisatie
gevaar worden gebracht. Dit vindt
"Hoofdzaak zijn oorzaak in de om-
alupigheid, dat van dc te vormen
Wlogsonderdeelen geen vredesker-
Wn aanwezig zijn en het vormen
van deze kernen en het treffen van
Voorbereidingen voor liet op voet
van oorlog brengen van de oorlogs-
Mderdeclen een bepaalden tijd vor
deren.
Daarbij komt, dat een algcheele wijziging
•an het mobilisatiesysteem met alle desbe-
«ellende voorschriften en de doorvoering
"aarvan langen tijd zou vorderen, waaraan
01% de huidige omstandigheden niet kan
'Orto gedacht.
Grensbeveiliging.
D» In September 1.1. opgedane erva
ren hebben aangetoond, dat het
*Oodzakelijk is het aantal troepen
"or de grensbeveiliging aanzienlijk
alt te breiden. De noodige bevelen
toartoe zijn gegeven.
pjto de versterking van het terrein, waar-
UJreeds verschillende voorbereidingen wa-
ver-
voortge-
reecis verschillende voorbereidingen
jVetroffen (gevechtsdekkingen
gingen vernielingen), wordt voo
Wat niet kan
volkomen beletten van een plotselinge
^overschrijding kan uitsluitend geschie-
w-m, r ^et hermetisch afsluiten van de
148 301» n-j[s biet een soort Maginot- of Siegfried-
2 -
W" 2Ó6ïk
072 2ll|J vliegvelden, welke meerendeels
20679 "7 worden gedacht.
Bouw
i van ondergrondsche hangars op
534 212! &?en. ves^nR Holland moeten zijn ge-
21^- n' ls in verband met de grondgesteld-
practisch niet mogelijk, tenzij ten koste
enorme bedragen
[jets kornenal)el,)alI°nS kan voorlo°PiS
Aan verdere vergrooting van het
contingent, zooals door enkele leden
wordt gewenscht, kan voorshands,
reeds om de groote kosten, welks
zulks met zich zou brengen uit hoof
de van kazernebouw en uitbreiding
van beroepspersoneel, niet worden
gedacht.
De bescherming van onzen Ar
chipel.
De minister wijst er op, dat na de groote
mogendheden (Engeland, Frankrijk Duitsch-
land Rusland, Italië, Amerika en Japan)
Nederland verreweg de grootste tonnage aan
nieuwbouw van oorlogsbodems vertoont.
Voorts mag niet worden voorbijgezien, dat
de marine-luchtstrijdkrachten niet slechts op
een hooger aantal eenheden worden gebracht
maar ook overigens vrijwel geheel worden
vernieuwd.
Dit alles gepaard aan de zeer aanzienlijke
personeels-uitbreiding mede tot het ver
krijgen van een bemande reserve vormt
zonder twijfel een krachtsinspanning waar
op, ten bewijze van onze vasten wil om ons
hier zoowel als overzee te handhaven, met
eenige voldoening mag worden gewezen.
Het plan Deckers-
Naar aanleiding van de vergelijking, die
een aantal leden maakte tussohen de onder
handen zijnde plannen en 't plan-Deckers
moge het volgende worden opgemerkt.
Het plan-Deckers gaf slechts sterktecijfers
voor het materiaal der zeegaande vloot, te
weten kruisers, flottieljeleiders, jagers en
onderzeebooten, doch repte noch van hel
lichtere materiaal, noch van de luchtstrijd
krachten. Ten aanzien van het eerstbedoel
de materieel is het inderdaad juist om te
zeggen, dat de bestaande plannen voors
hands niet verder gaan dan het vlootplan
van 1930, immers, alle krachten moesten
worden ingespannen om den achterstand te
dien opzichte in te halen. Een dergelijke
vergelijking kan echter ten aanzien van het
lichtere materieel en de luchtstrijdkrachten
niet worden gemaakt omdat deze zooals
gezegd buiten het plan vielen.
Het standpunt dat de regeering ten
aanzien van den omvang der mari
tieme weermiddelen heeft ingeno
men, is geen ander dan dat in den
kortst mogelijken tijd de achter
stand in het aan bouwprogramma,
moest worden ingehaald, daarnaast
is aan de aanschaffing van het lich
tere materiaal een belangrijke uit
breiding gegeven.
Met de mogelijkheid om koopvaardijsche
pen in" korten tijd geschikt te maken voor
oorlogsdoeleinden, is en wordt gerekend.
Werkloosheid en militaire ver
plichtingen.
Het onderzoek omtrent de werkloosheid,
welke voor dienstplichtigen zou voortvloeien
uit het verblijf in werkelijken dienst, is nog
niet beëindigd, aldus lezen wij in de Memo
rie van Antwoord inzake de Defensiebegroo
ting voor 1939. Echter kan reeds thans wor
den medegedeeld, dat telkens opnieuw blijkt,
dat het aantal van bedoelde gevallen gering
is en in de meeste gevallen van werkloosheid
deze aan andere oorzaken dan aan de tij
delijke afwezigheid voor het vervullen van
militaire verplichtingen moet worden toege
schreven.
Invoering van een tweejarigen eerste-oefen-
tijd zou hét zéér groote voordeel bieden, dat
zou kunnen worden overgegaan tot een leger
stelsel, waarbij reeds in vredestijd (nage
noeg) alle oorlogsonderdeelen, zij liet niet op
volledigen oorlogsvoet, aanwezig zijn, de mo
bilisatie zou daardoor aanmerkelijk worden
versneld, terwijl de paraatheid en de aanvoe
ring tot een aanzienlijk hooger peil zou wor
den opgevoerd.
Een dergelijk stelsel behoort echter, in ver
band met de daaraan verbonden zeer hoo-
ge kosten, voor het tegenwoordige tot het on
bereikbare.
Defensie en fascisme
Streng waakt de Nederlandsche
regeering tegen door haar onge-
wenscht geachte elementen in
het officierskorps.
In de Antwoordmemorie betreffende De
fensie lezen wij met betrekking tot het De
fensieverbod het volgende:
Het toelaten van leden der Sociaal-Demo
cratische Arbeiderspartij tot bedieningen bij
Leger en Vloot is een gevolg van de princi
pieel gewijzigde houding van deze bevol
kingsgroep ten opzichte van de weermacht
De leden van de nationaal-socialistische be
weging zijn krachtens besluit van de regee
ring uitgesloten van elk ambt in dienst van
de rijksoverheid en mitsdien ook van bedie
ningen bij de weermacht.
De meening, als zouden kinderen van hen
die, zelfs zonder lid van de N.S.B. te zijn,
worden geacht ook maar in eenige mate met
die beweging te sympathiseeren, van de of
ficiersopleiding worden uitgesloten, is in
haar algemeenheid niet juist, elk geval wordt
afzonderlijk beoordeeld. Het is echter de
taak van den minister om te waken tegen
het binnendringen in het officierskorps zoo
wel van reserve- als van beroepsofficieren,
van door de receering onge wenscht geachte
elementen.
De geestelijke en moreele herbe
wapening ter sprake.
Men meldt ons van officieele zijde:
H.M. de Koningin heeft ten paleize Noord-
eind een bijeenkomst gehouden met de com
missarissen der Koningin in de provinciën
ter bespreking van de mogelijkheden, welke
zouden kunnen leiden tot practisehe uitvoe
ring van de denkbeelden ten grondslag lig
gend aan de geestelijke en moreele herbe
wapening.
De minister van binncnlandsche zaken
was bij deze bijeenkomst tegenwoordig.
Dit nummer bevat 16 pagina's
Twee lezingen: Verzet tot het uiter
ste en een advies van Negrin den
strijd te staken.
Het fijne spel om Menorca
De republikeinsche regeering beeft besloten
zich opnieuw te Madrid te vestigen; Negrin
en Del Vayo hebben te Valencia een onder
houd gehad met. generaal Miaja, den op
perbevelhebber der linksche troepen. Over
dit onderhoud zijn twee, elkander volko
men tegensprekende berichten.
Het eerste, dat gezien Negrins hou
ding in de laatste dagen het meest
waarschijnlijk lijkt, zegt dat de re
publikeinen den strijd in Centraal
Spanje zullen voortzetten. Men
schaart zich om Miaja en alle po
gingen tot een krachtig verzet zul
len worden ondernomen. De Daily
Express geeft een andere lezing. Vol
gens het Britsche blad zou Negrin
Miaja juist geadviseerd hebben den
strijd op te geven. Het orgaan
schetst de belangrijke taak van de
Britsche en Fransche regeeringen,
welke thans aansturen op beëindi
ging van den burgeroorlog. Deze
zou volgende week eindigen.
Een volgende stap van de Brit
sche en Fransche diplomatie
zou zijn Franco als wettig
staatshoofd te erkennen.
Franco zou worden geadviseerd als te
genprestatie een generaal pardon te geven,
de buitenlandsche troepen weg te zenden
en geen inmenging van Italië en Duitsch-
land in de Spaansche zaken meer toe te
staan.
Edel diplomatiek spel.
Hoe het zij, in ieder geval hebben de
Britten een fijn diplomatiek spel gespeeld.
Zij hebben geduldig gewacht tot Franco's
overwinning zeker was en hem toen de
helpende hand toegestoken. Franco toont op
zijn beurt er prijs op te stellen met Londen
en Parijs op goeden voet te komen, omdat
zijn "roote broers Hitier en Mussolini hem
waarschijnlijk niet alleen willen laten loo-
pen.
Een Engelsche meesterzet is ook de ver»
overing van Minorca geweest, welke zon
der bloedvergieten is afgeloopen en bij wel
ke gelegenheid de Italianen geen kans heb
ben gekregen op het voor hen zoo belang
rijke eiland te komen. De woede der Itali-
aansche pers getuigt er van, hoe diep men
daar het verlies van het diplomatieke spel
letje voelt. De Fransche bladen vragen
reeds of Madrid en Valencia eveneens niet
1 „symbolisch" bezet kunnen worden...
DUITSCHE LUCHTVERDEDIGINGSZóNE. Het DeTde Rijk beschermt zijn West
grens niet slechts tegen aanvallen te land, doch bereidt zich ook op luchtaan
vallen voor. Op onze foto ziet men één van de enorme zoeklichtbatterijen, wel
ke ten doel hebben een soort „lichtzone" te scheppen, waarin de vijandelijke
vliegtuigen gemakkelijker te treffen zijn door 't achter de batterijen en op onze
plaat nog juist zichtbare luchtafweergeschut. Op den voorgrond ziet men de
met stroo afgedekte toegang tot een geheel gepantserde onderaardsche kazemat.
DE BILT SEINT»
Verwachting voor het geheele
land: zacht weer, wisselende
bewolking, geen regen van
beteekenis, matige W. tot Z.
W. wind.
Algemeene vooruitzichten: Aan
houdend zacht weer.
Linkschen thans rebellen.
Leon Blum (soc.) laakt de houding van
de Fransche regeering, welke ondanks alle
vroegere beloften van de regeering thans
een rebel maakt en van Franco de regee
ring. Algemeen venvacht men dat een scher
pe reactie van Mussolini niet zal uitblijven
Men rekent in Engeland weer op uitslagen
op de tafel en uitbarstingen van woede-
In Franco prijst men het dat hij Frankrijk
zoo weinig moeilijkheden heeft bezorgd.
Door met opzet zijn opmarsch in Catalonië
te vertragen hebben de republikinsche sol
daten gelegenheid gehad de grens over te
komen. Ook het feit dat de vluchtelingen-
stoet niet is beschoten, waardeert men.
Luchtaanval op Minorca?
Uit het rapport van den kapitein van de
Britsche kruiser Devonshire blijkt dat ge
durende de onderhandelingen op het eiland
Italiaansche vliegtuigen bommen hebben
laten vallen.
Het Britsche schip werd door eenige bom
scherven getroffen. Chamberlain zal Maan
dag over en een ander een verklaring af
leggen.
Britsche agent naar Burgos ver
trokken.
Robert Nodgson, de Britsche agent bij de
autoriteiten van Franco, is gisteren uit Lon
den naar Burgos vertrokken, waar hij mor
gen zal aankomen.
Britsche diplomatieke kringen bepalen
zich er toe er aan te herinneren, dat
Hodgson de laatste dagen op het Foreign
Office tal van besprekingen heeft gevoerd
en dat hij derhalve in het bezit is van de
noodige instructies voor de vervulling van
zijn missie na de jongste gebeurtenissen in
Spanje.
DE EISCHEN DER ARABIEREN.
Een sonvereine Arabisch-
Pa'estijnscbe staat
De Arabieren hebben een verkla
ring uitgegeven, waarin zij zeggen,
dat hun zaak berust op het natuur
lijk recht van het volk om in het
ongestoord bezit te blijven van zijn
land. De poging om een Joodsch na
tionaal tehuis t?e vestigen in Pales
tina moet men laten varen. Het man
daat moet worden afgeschaft en in
de plaats daarvan moet een verdrag
tot stand komen, gelijk aan het ver
drag tusschen Engeland en Irak, tot
instelling van een souvereinen Ara-
bischen Palestijnschen staat. Voorts
moet terstond iedere Joodsche im
migratie worden gestaakt, evenals
de landverkoopen.
De Joodsche delegatie bijeen
De Joodsche vertegenwoordigers op de Pa-
lestijnsche conferentie en de Britsche regee-
ringsvertegenwoordigers hebben elkander
gistermorgen in het St. James paleis weer
ontmoet. De bijeenkomst had ten doel Mac-
Donald de gelegenheid te geven opmerkingen
der regeering te doen hooren.
Oneenigheid in het kamp van
gematigde Arabieren.
Gemeld wordt dat Nasjasjibi voorzitter der
Nationale Verdedigingspartij plotseling ziek
is geworden.
Zooals bekend is medegedeeld, dat de
Arabische delegaties, t.w. van den ex-Moef
ti en van de "partij van Nasjasjibi tot over
eenstemming waren gekomen. De publica
tie hiervan volgde na een bezoek van zekere
gedelegeerden van dc partij van de ex- Moef
ti aan Nasjasjibi's hoofdkwartier, waar zij,
naar verluidt, er in slaagden toegang te
verkrijgen tot het vertrek van laatstgenoem
de, zonder tusschcnkomst van andere gede
legeerden.
Toen de andere gedelegeerden zich echter
bewust werden van het besluit van Ragheb
Bey kwam het tot een stormachtig tooneel,
waarbij Fakhri Bey en Nahasjibi dreigden
naar Palestina terug te zullen keeren.
Laatstgenoemde kon echter overreed wor
den voort te gaan met zijn werkzaamheid
als adviseur der delegatie van de nationale
verdediging-partij, doch er is een tamelijk
hevige klove ontstaan.
Het is nu niet waarschijnlijk, dat Rag-
hed Bey zal deelnemen aan de besprekin
gen met de Britsche regeering voor de aan
komst van zijn medegedelgerde uit Jeruza
leen*
