I
HIITENLANDSCH
I
VERZICHT
Uit Bergen
Alkmaarsche Kaasmarkt
Overtollig haar
Terlep's Drogisterij
IN OE P'F
'Je^U"verVaHi
Uit onze omgeving
beroer sportvereen. „bergen."
Het eerste elftal, dat door haar nederlaag
van den vorigcn Zondag tegen K.V.V. een
„laats op de ranglijst is gebakt, krijgt nu
as. Zondag al, wederom een thuiswedstrijd*
De'stoere Andijkers komen aan den Kerke-
diik op bezoek en ofschoon hun spel wat
techniek en taktiek betreft lang niet dat
is wat de club uit Krommenie ons heeft
laten zien, moet Bergen niettemin toch op-
^DeTelftalcommissie heeft de ploeg gron
dig gewijzigd; vooral wat de voorhoede be
treft. Aanvoerder Koster is weer naar de
gpilplaats verhuisd, waar hij ook eigenlijk
thuis hoort. Op de middenvoorplaats zal nu
Henk Plomp het eens probceren, terwijl zijn
^ats als rechtbuiten wordt ingenomen
Jjoor Cor Kroon. Linksbinnen speelt Jaap
TUijn, zoodat Sloot ditmaal als reserve fun
geert
Wij zijn wel benieuwd, hoe deze samen
stelling der voorhoede het doen zal!
De adspiranten spelen in de ochtenduren
hun laatsten wedstrijd in dit seizoen en wel
tegen Alkm. Boys a. En het is merkwaar
dig, dat juist deze laatste wedstrijd de be
slissing moet brengen voor het kampioen
schap in afd. K. Als de Berger jongens we
ten te winnen, dan zijn ze er, maarook
dan alleen!
BUITENGEWONE ALGEMEENE VERGA
DERING VOLKSONDERWIJS.
De begrooting voor 1939 aange
nomen. Plannen voor dit jaar
besproken.
De afd. Bergen van Volksonderwijs hield
Donderdagavond in hotel Spoorzicht aan de
Breelaan een buitengewone algemeene ver-
fadering onder presidium van den heer B.
van der Meulen.
Begrooting 1939.
Na lezing der notulen werd behandeld
de begrooting voor 1939. De begrooting van
de kleuterschool sloot met een totaal aan
ontvangsten van f 885.96. Er was een nadee-
lig slot van f 329.60.
Wat de begrooting der afdeeling betrof,
deze sloot met een totaal aan activa en
passiva van f 890.60.
Voor de kweekelinge met acte aan de
0. L. S. was uitgetrokken een bedrag van
f 100, doch slechts voor dit jaar. Of de af
deeling er het volgende jaar mede kan
doorgaan, hangt van verschillende omstan
digheden af; o.a. van het al dan niet slagen
van de Fancy-fair, welke het bestuur in het
najaar hoopt te houden.
Mevr. Schuil vond het geraamde bedrag
aan schoolgeld ad f 500 zeer laag.
De penningmeester antwoordde, dat er
minder leerlingen waren van f 3 en meer
van 50 cents. Spr. heeft het gemiddelde ge
schat.
De heer Monnicr bracht hulde aan het
bestuur; men had tot spr.'s vreugde inge
zien, dat de f 100 voor de kweekelinge met
acte dit jaar nog zou worden uitbetaald.
De voorzitter zeide, deze hulde namens
het bestuur gaarne te accepteeren.
De heer Baretta vroeg, of er geen reke
ning moest worden gehouden met de mo
gelijkheid dat de kweekelinge met acte zou
heengaan.
De voorzitter antwoordde, dat deze f 100
bestemd was voor deze kweekelinge met
acte. Het bestuur heeft niet onder de oogen
gezien, wat er gedaan moet worden, als er
een andere kweekelinge met acte komt.
Besloten werd dit t.z.t. onder de oogen te
zien.
De begrootingen voor de kleuterschool en
voor de afdeeling werden daarna goedge
keurd.
Plannen voor 1939.
De voorzitter deelde vervolgens een en
ander mede over de plannen voor 1939.
Het bestuur was van plan één of meer
filmvoorstellingen te doen houden, na de
groote vacantie.
Einde Maart of begin April zal Lode van
Gent een lezing komen houden, terwijl het
bestuur van plan is dokter ten Bruggencate
te vragen een onderwerp te behandelen voor
de ouders der kleuterschool en belangstel
lenden.
De Fancy-fair zal in November worden
gehouden.
De heer Monnier meende een propaganda-
rede voor ouderen zeer noodig.
De voorzitter antwoordde, dat het bestuur
hierover gaarne z'n gedachten zou laten
gaan,
Verslag algemeene vergadering
V. O.
De afgevaardigde der afd. Bergen bracht
daarna verslag uit van de te Utrecht ge
houden algemeene vergadering van Volks
onderwijs. Wij vermelden hiervan slechts,
dat Mr. Wendelaar tot voorzitter gekozen
werd, inplaats van den heer Marsman.
De voorzitter dankte den heer Hogervorst
.voor zijn uitgebreid verslag.
De rondvraag leverde niets van belang
op, waarna sluiting volgde,
WORLD FRIENDSHIP TOURS.
Bezoek van Engelsche en Hon-
gaarsche scholieren aan Neder
land en Nederlandsche scholie
ren aan Engeland en Hongarije.
Men verzoekt ons opneming van het vol
gende:
Het werk, dat in 1937 door de World
Frienclship Tours is begonnen, breidt zich
steeds meer uit, dank zij de medewerking
van vele gemeentebesturen, ondcrwijsauto-
riteiten en verccnigingen.
Een groote groep Engelsche scholieren en
hun docenten zullen Nederland bezoeken,
van Paaschmaandagavond 10 April 1939 tot
Maandagochtend d.av. Gedurende deze week
worden excursies uitgevoerd, waaraan Ne
derlandsche scholieren kunnen deelnemen
tegen kostprijs.
Voor Nederlandsche scholieren zullen 2
reizen naar Engeland worden georganiseerd
van 2131 Juli en van 2431 Juli. De reis
naar Hongarije zal plaats vinden van 222
Augustus. Aan deze laatste reis zullen ook
Engelsche scholieren deelnemen. Hongaar-
sche vrienden en vriendinnen zullen terug
reizen met de Nederlanders en op hun
beurt gast zijn in Hollandsche families.
Vriendschap en wederzijdsch begrip door
persoonlijk contact is het ideaal van deze
Uitwisseling.
Niettegenstaande den gering blijven-
den aanvoer er waren weer cir
ca 40.000 K.G. ter markt was de
gang weinig vlot. De hoogste markt
bleef op f21.— onveranderd, het
verschil was echter, dat Vrijdag j.1.
een zestal stapels dien prijs wist te
maken, heden slechts één. De gang
was zeker V2 ct. per pond lager en in
doorsnee ongeveer f 19.tot f 20.
De tendenz was dalend, er werd
weinig vermarkt, bij gebreke aan
voldoende vraag uit buiten- en bin
nenland.
Het vorige jaar zagen wij ons genoodzaakt
velen, die laat boekten, teleur te stellen.
Mogen wij daarom een beroep doen op
alle meisjes en jongens tusschen 15 en 19
jaar, die gastvrijheid kunnen aanbieden of
deel willen nemen aan een reis, vooral per
omgaande, de bcnoodigde formulieren in te
vullen en deze aan het secretariaat te zen
den? De heer E. C. N. Franchimont, van
Breestraat 84, Amsterdam Z., is bereid allo
gcwenschte inlichtingen te verstrekken;
postzegel voor antwoord insluiten. Ook bij
Mcj. M. Roos, Karei de Grootelaan 38, Ber
gen, zijn formulieren verkrijgbaar.
„HELPT ELKANDER".
De vereeniging voor ziekenhuisvcrpleging
„Helpt Elkander" hield Donderdagavond in
't Oranje Hotel een ledenvergadering onder
vdorzitterschap van Mr. A. D. A. van Ree-
nen. Door samenloop van omstandigheden
was de opkomst niet groot.
De notulen van de vorige vergadering
werden onveranderd goedgekeurd.
Het jaarverslag van den secretaris be
helsde niet veel feiten, die speciale vermel
ding behoefden. Het ledental bedroeg op 31
Dec. 1555, waaronder 29 niet-betalcnde kin
deren (voor 1 Jan. 1938 waren die cijfers
1515 en 51). Hiervan behoorden 1933 tot
klasse A en 522 tot klasse B.
Het aantal ligdagen had bedragen 1069
(klasse A 501, klasse B 568).
Het jaarverslag van den penningmeester
vermeldde, dat de ontvangsten in 1938 had
den bedragen f 3445.82 en de uitgaven
f 3880.46 waardoor het bezit van f 7503.39
was teruggeloopen tot f 706S.75, een vermin
dering met f 434.64 dus.
Do kascommissie rapporteerde, dat zij
alle stukken in de beste orde had bevonden
en adviseerde to déchargeering. De verga
dering ging hiermee acoord.
Bij het volgende punt werd vastgesteld
de contributie onveranderd te laten en de
vergoeding voor een ziekenauto te beperken
tot f 5. Het aan de beurt van aftreden zijn
de bestuurslid, de hoer L. den Das, werd
bij acclamatie herkozen.
Bij de rondvraag wees de heer Blok op
de wcnschelijkheid van het laten drukken
van kaarten, waarop de voornaamste bepa
lingen staan vermeid. Dit zou voor propa
ganda van groote waarde zijn. De vergade
ring besloot hiertoe over te gaan.
De heer Krans verzocht den leden, steeds
aan den bode elke verandering in het gezin
op te willen geven. Dit voorkomt moeilijk
heden. Hierna volgde sluiting.
op gezicht, armen en beenen verdwijnt
onmiddellijk door DULMIN ONTHA-
RINGSCRÊME. Volkomen onschadelijk.
Prijs per tube 75 cent.
Hoogzijde Schagen
WIERINGERIVAARD
Eerste lustrum van den Bond
van Boerinnen e.a. Plattelands
vrouwen. Groote belangstelling.
De afd. Wieringerwaard van den Bond v.
Boerinnen e.a. Plattelandsvrouwen heeft
haar eerste lustrum gevierd.
De zaal van den heer Schenk was voor
dezo gelegenheid extra versierd. Verschil
lende instanties en vereenigingen waren
uitgenoodigd, die allemaal in 't bijzonder
welkom werden gcheeten door de presiden
te, mevr. VisserBakker. Op humoristische
wijze gaf spr. een résumé van het ontstaan
der afd. en het verloop van deze 5 jaar. Be
gonnen met 19 leden is het thans een af
deeling met 112 leden. Toch hadden we wel
eens teleurstelling. Het zou aardig
zijn om eens een avond met eigen krach
ten te formeeren, doch dat kunnen we nog
maar niet klaarspelen. Overigens gaat alles
schitterend. De saamhoorighcid in Wierin
gerwaard is uitstekend.
Van de gelegenheid om de afdeeling te fo-
liciteeren, werd door velen gebruik ge
maakt.
De eerste was mevr. WaibocrEl teren, die
in 't bijzonder hulde bracht aan de presi
dente. Zij toch is het geweest, die door haat
propaganda bereikt heeft dat er thans 28
afdeelingen zijn met 2500 leden. Wieringer
waard was de eerste in den kop van Noord-
Holland.
Mevr. WilmsGeerligs sprak namens de
afd. Anna Paulowna. Mej. Christien Wai-
boer namens de oud-lceriingcn van de
Landbouwhuishoudschool, mevr. Haringhui
zenBoon namens de Ncd. Ilcrv. Vrouwen
club; mevr. Metzelaar namens alle leden
Al deze gelukwenschcn gingen vergezeld
van prachtige bloemstukken. Ook de hoe
ren bleven niet achter.
Burgemeester Kaan sprak namens het
gemeentebestuur, en het Witte Kruis. Met
veel belangstelling hebben we uw opbou
wend werk gevolgd, aldus spreker.
De heer Jb. Kaan wcnschte namens de
gymnastiekvereeniging Olvmpia geluk; de
heer P. Visser namens de Holl. Mij. van
Landbouw; de heer Haringbuizen namens
het Witte Kruis en de heer Rademaker na
mens Landbouw en Mij. Ook van de familie
Schenk was een bloemstuk aanwezig.
De spreeksters en sprekers werden stuk
voor stuk door mevr. Visser beantwoord.
Later sprak ook de heer H. K. Koster nog
namens de Zuivelfabriek de Volharding:
spr. hield tevens een pleidooi voor de zui-
.veL
En nu hebben we nog een jubileum, zei
voorz., en dat is Annie Rol, die gedurende
10 jaar als trouwe dienstbode in dienst is
geweest bij den heer Rademaker! Namens
bet hoofdbestuur werd de jubilaresse bij
monde van mevr. WaiboerElteren een di
ploma uitgereikt.
Hiermee was het officieele gedeelte afge-
loopen.
Na de pauze kregen we een filmvertoo-
ning, getiteld „Het lied van de Aarde".
Hoewel het al wat laat was geworden,
werd toch nog aan mevr. Metzelaar gele
genheid gegeven om als oud secretaresse
een overzicht te geven van hetgeen in deze
5 jaar is gebeurd. Dit-ovex-zicht was op ori-
gineele wijze in elkaar gezet.
Bij de sluiting, waarbij allen, die aan liet
welslagen van dit. herdenkingsfeest hadden
medegewerkt, hartelijk werden bedankt,
werd ook nog medegedeeld, dat de excursie
naar het PEN den 22 Maart gehouden zal
worden.
Het bestuur kan met. voldoening op zijn
eerste lustrum terugzien.
W1ER1NGERMEER
SLOOTDORP.
Geref. Jeugd viert feest.
In het Gymnastiekgebouw alhier vierden
Dondei'dag 16 Febr. de Geref. Jeugdverecni-
gingen hun Jaarfeest. De leiding berustte
bij Cundidaat van Twillert uit Wieringer-
werf. Over het algemeen kan men zeggen,
dat de avond een zeer vlot verloop had.
Door heide vereenigingen werden keurige
opstellen geleverd, afgewisseld door ern
stige en luimige voordrachten. Ook eenige
gocd-ingestudeerde samenspraken werden
gehouden. Onder de jongelui heerschte een
opgewekte, vroolijke stemming, waaraan
ook de zeer ruime tx-actatie niet vreemd
was Pl.xn. 11 uur werd de vergadering op
de gebruikelijke wijze door Cand. van Twil
lert gesloten.
MIDDENMEER.
Filmmiddag Boerinnenbond.
In Hotel Smit werd Donderdagmiddag voor
den Nederlandschen Bond van Boerinnen
en andere Plattelandsvrouwen, afdeeling
Wieringermecr, de film „Nijvere Handen"
vertoond.
Ongeever 40 dames waren aanwezig, toen
om drie uur de voorzitster de bijeenkomst
opende en onmiddellijk het woord gaf aan
Mevr. VisserBakker, die de film inleidde.
Deze film, aldus spreekster, is een pro-
paganda-film, ontstaan ter gelegenheid van
het 25-jarig jubileum van het landbouw-
huishoudonderwijs in Nederland. Het was
aan het begin van deze eeuw, dat men
zich in plattelandskringen bewust werd,
dat het onderwijs aan de huishoudscholcii
in de steden, zich niet in alle opzichten
leende voor de scholing van plattelands
meisjes, die onder geheel andere omstan
digheden de huishouding moeten leei'cn
voeren. Aan het initiatief van de dames
Mansholt en Huizinga, die in 1913 op „De
Rollecate" te Horst aan de Dedemsvaart
een-opleidingsschool voor landbouwhuis-
houdlccraressen stichtten,, was het te dan
ken, dat nadien het landbouwhiiishoudon-
derwijs een eigen fundament kreeg. Daar
de vraag naar leeraressen groot was en
nog is groeide de school snel, met het
gevolg, dat in 1930 een groot er gebouw
noodig was. Sindsdien is de school „Nieuw
Rollecate" te Deventer gevestigd, welke
thans reeds meer dan 200 leeraressen heeft
opgeleid, terwijl ernaast nog twee oplei
dingsscholen gesticht zijn, één op R.K., en
één op Prot. Christ. grondslag.
De meisjes, die aan één dezer scholen na
een 2-jarige opleiding met als grondslag een
H.B.S.- of M.U.L.O.-diploma, hun brevet heb
ben behaald, vinden thans een plaats als
leerares aan één der 97 landbouwhuishoud-
scholen verspreid over ons land. In Noord-
Holland zijn zulke scholen te Alkmaar,
Schagen en Purmei-cnd.
Daarnaast bestaan er nog 108 ambulante
cursussen, terwijl door het Rijk in iedere
provincie een huishoud-consulente ter voor
lichting is benoemd.
Na deze inleiding werd een voorfilm ver
toond, die de oogst en de verdere verwer
king van het graan in beeld bracht.
De film „Nijvere Handen" besloot deze
middag. Uitvoerig stond deze film stil bij
de geschiedenis en groei van het opleidings
instituut „De Rollecate" en reisde dan met
haar toeschouwers langs de vele huishoud
scholen in ons land, die zij van alle kanten
belichtte. Een machtig beeld wekte zij van
wat „Nijvere handen" in deze 25 jaar tot
stand hebben gebracht.
KOEGRAS
JULIANADORP.
HOLL. MIJ. VAN LANDBOUW.
Ir. L. de Vries, Rijksveeteeltconsulent, hield
Donderdagavond in het café „Prins Hen
drik" van den heer A. Doorn, èen lezing
voor de afd. Den Helder van de Holl. Mij.
van Landbouw, over de fokrichting in on
ze rundveefokkerij.
Deze bijeenkomst was slechts door 23 be
langstellenden bezocht.
De voorzitter, de heer N. Hoornsman, wijst
er in zijn openingswoord op, dat deze lezing
meer belangstelling in onzen veerijken pol
der had verdiend. In het bijzonder heet hij
welkom Ir. L. de Vries, dien hij vervolgen^
het woord geeft.
Ir. de Vries zegt dat er voor zijn onder
werp overal nogal belangstelling bestaat, in
de kringen der fokkers. Achtereenvolgens
behandelt spr. de verschillende types van
het fokmateriaal in diverse provincies,
maar wijst er op, dat ook in een en de
zelfde streek dikwijls verschillende tvpen
voorkomen.
Uitvoerig zet spr. uiteen, dat de behande
ling van het vee en de weiding een groote
rol spelen. Het blijft onomstootelijk vast
staan, dat op de bedrijven, waar aan al die
zaken de meeste aandacht besteed wordt,
ook de beste resultaten bereikt worden.
Spr. behandelt ook het consumptiemelken,
het vetgehalte, de stamboeken- enz. en komt
tot de conclusie, dat het maar de kwestie
is van fokken volgens systeem. De practijk
der fokkerij is gebaseerd op het bewust pa
ren, en iedere fokker bewerkstelligt dat op
zijn manier; men ziet wel eens wat over
het hoofd, want het is moeilijk ook alles in
het oog te houden. De afkomst der dieren,
zoowel van vaders- als van moederszijde
spelen hierbij een belangrijke rol. Bij aan
koop van fokvee, dient men te letten op
vetgehalte, melkrijkheid en het exterieur
van het dier. De fokrichting moet aange
stuurd worden op een vetgehalte van 3.80-
4,20 pet. Evenmin mag men zich blind gaan
staren op de productie alleen, want dat
leidt tot verzwakking. De lichaamsbouw
mag niet verwaaiioosd worden. Nog vele
goede raadgevingen laat spreker hierop vol
gen, die als zij met kennis van zaken wor
den toegepast, voor den veestapel in het
algemeen, voor den fokker en de boeren in
het bijzonder en niet te vergeten, onzen
handel in fokvee, zopwel voor het hinnen-
en buitenland, van onschatbare waarde
kunnen zijn.
Daarna wordt eenigen tijd gepauzeerd en
kan men zich prepareeren om naar aan
leiding van het gesprokene vragen te stel
len aan den snreker. Van deze gelegenheid
wordt door enkele aanwezigen gebruik ge
maakt.
Na de lezing, die met belangstelling ge
volgd was, werd door spr. een film ver
toond, waarop men aanschouwelijk vele ty
pen mannelijk en vrouwelijk fokvee en
vele soorten kon bewonderen en waardoor
men zich een indruk kon maken van wat
wel en wat niet gewcnscht is, om als fok-
of als gebruiksvee op de boerderijen te
worden geïmporteerd.
Het nuttige was dezen avond met. het
aangename vereenigd en zeer waarschijnlijk
hebben de thuisblijvers iets gemist.
Aan het einde der bijeenkomst zeide de
voorzitter den heer Ir. L. de Vries hartelijk
dank voor diens uitvoerige en duidelijke
uiteenzetting en sloot de vergadering.
HEER-HU GOW AAR D
Succesvolle dag voor den zet-
foutenduivel!
De zet foutenduivel heeft het gisteren op
de berichtgeving uit Heerhugovvaard voor
zien gehad. In het artikel over de werkver
schaffingsellende leze men voor: „Deze uit
spraak van den heer van Rossum, zooals
ons bleek geheel gelijk aan hetgeen de hee
ren Tromp en Wagenaar ons hadden mede
gedeeld": Deze uitspraak van den heer van
Rossum is, zooals ons bleek geheel gelijk aan
hetgeen den heeren Tromp en Wagenaar is
medegedeeld". Ons bericht van gistex-en
wekte den indruk dat wij de heeren Tromp
of Wagenaar zelf gespi*oken hadden. Dit is
niet het geval.
In het bericht over de verkiezingen heeft
de foutensatan het wel héél erg gemaakt!
Er stond: Nu wethouder Krom zal aftreden,
is het eveneens noodig, dat de heer Tromp
hem zijn zetel gaat betwisten, zooals vroe
ger het geval is geweest. Dit moet natuur
lijk zijn „niet noodig".
Penningmeester fokvereeniglng.
Tot penningmeester van de Fokvei-eeni-
ging alhier werd in de plaats van den heer
H. A. M. Wuis benoemd de heer S. Borst
welke deze benoeming heeft aanvaard.
BA RSJNGERHORN
KOLHORN.
„Ons Genoegen" op bezoek.
Do tooneelvereeniging „Ons Genoegen" komt
alhier in de zaal van den heer Groet a.s.
Zondagavond met haar uitgebx-eïd en af
wisselend non-stop-programma ons een ge-
zelligcn avond bezorgen, Als we het pro
gramma inzien, verdient deze uitvoering
zeker aanbeveling. Voor nadere bijzonderhe
den zie men advertentie in dit nummer.
MILLIOENDANS!
ENORME OORLOGSBEGROOTINGEN
OVERAL.
DE ECONOMISCHE KRACHTEN MOETEN
DEN DOORSLAG GEVEN.
HEEFT HITLER'S ZON HAAR HOOGTE
PUNT OVERSCHREDEN?
Millioenendans!
Dat is de gedachte, die zich de afgeloopen
dagen wel in heel sterke mate naar voren
heeft moeten dringen bij hen, die de huiten-
landscho politiek volgden. We leven in een
gemechaniseerde wereld en zooals de. hand
werker geen schijn van kans meer heeft te
gen de moderne fabriek, zoo wordt een dui
zendkoppige schare tegenwoordig gemakke
lijk in toom gehouden door een klein leger,
mits dit goed is uitgerust en naar de eischcn
van den tijd is geoutilleerd.
Hot aantal manschappen is niet meer het
belangrijkst, het voornaamste zijn de oor
logsmachines. die bedieningspersoneel vra
gen, met hot gevolg dat hier, evenals in ie
der bedrijf, dat sterk wordt gemecluxniseei-d,
iets optreedt, wat men zou kunnen vergelij-
ken met de werkloosheid in de industrie.
Immers, storm loopen tegen een moderne
verdedigingslinie is onbegonnen werk. De
primitief aangelegde loopgraven waren in
den laatsten oorlog reeds nauwelijks te ne
men, nu men de verdedigingswerken in alle
rust heeft kunnen uitvoeren, behoeft een
land een aanval door een overmacht niet
meer te vreezen.
Mits liet voldoende is bewapend met mo
dern oorlogstuig!
Er is geen twijfel aan of Hitier, die wel
over vi'cde en ontwapening sprak, doch die
in werkelijkheid zijn land herschiep in een
modem arsenaal, is een tijdlang een drei
ging voor Europa geweest. Of de anderen
de ernst van het geval niet inzagen is een
kwestie, welke we in hot midden kunnen
laten, misschien ook waren ze onvoldoende
op de hoogte of verwachtten ze niet dat
Duitschland dc enorme inspanning econo
misch zou overleven, een feit is. dat ovex-ig
Eurona op het Derde Rijk ten achter raakte.
Allengs is daarin verandering gekomen.
De door de autoritairen toegeworpen hand
schoen Werd, weliswaar met onwil, door de
democratieën opgeraapt. Ook die laatsten
beginnen zich te wapenen, het tempo werd
meer en meer opgevoerd en op het oogen-
blik is de toestand zoo geworden, dat men
te Berlijn het onbehaaglijke gevoel schijnt
te krijgen met den besten wil van de wereld
niet meer mee te kunnen.
Deze week besloot de Engelsche regeering
de uitgaven voor defensie, die toch al een
enorme hoogte hadden bei'eikt, nog eens
weer te verdubbelen. In totaal werd uitge
trokken een bedrag van 523 millioen, een
cijfer, dat de heeren in Rome en in Berlijn
in waarheid doet duizelen.
Wel liet Hitier deze week in triomf het
nieuwe Duitsche 35.000-ton slagschip „Bis-
marek" van stapel loopen, deze gebeurtenis
verandert niets aan het feit. dat Duitschland,
dat zich ter zee heeft benerkt tot een maxi
male vlootsterkte van 35 van de Engelsche,
dit percentage zelfs niet vermag bij te hou
den.
Enkele dagen voordat de berichten uit En
geland kwamen omtrent de verhooging van
de defensieuitgaven, hadden de Vereenigdc
Staten roods van zich doen hooren door het
aannemen van een defensieprogramma van
8 552 millioen en het behoeft nauwelijks ver
wondering te wekken, dat deze bijna gelijk
tijdig komende berichten in Ccntraal-Europa
dc gedachte doen rijzen aan een afspraak.
Waar overigens de bestellingen op oorlogs
materiaal door Engeland en Frankrijk, ge
plaatst in de Vercenigde Staten, waarbij de
ze landen het voorkeursrecht schijnen te
hebben, steeds toenemen, lijkt dit vermoe
den, dat er sprake is van onderling overleg,
niet onwaarschijnlijk. Th ieder geval groeien
als gevole van deze zakenrelatie de drie de
mocratieën sterk naar elkander toe en de
ongerustheid, waarvan Berlijn en Rome blijk
beginnen te geven, is alleszins begrijpelijk.
We hebben reeds herhaaldelijk kunnen vast
stellen, hoe de Engelsche staatslieden sche
nen te houwen on de economische kracht
van Groot-Brittnnnië, die hun land op den
langen duur toch in de meerderheid zou doen
blijven. Fehter. zoolang Duitsehland in be
wapening de haas was. bleef de Duitsche
bedreiging bestaan. Want economische
macht cn kracht ziin iets anders dan wa
penen. al kunnen ze daarin op den duur wor
den omgezet.
Er is wel pens gezegd, dat de Engel
sche politiek van plooien een uit
vloeisel was van het feit, dat men te
Londen wist nog niet klaar te zijn.
En zoo doet men er wellicht goed aan
deze overweging is trouwens
herhaaldelijk geuit te veronderstel
len, dat de Engelsche vredespoli
tiek van September j.1. in verband
stond met de in Engeland heer-
schende gedachte, dat het land mi
litair nog onvoldoende was voorbe
reid.
We herinneren ons, hoe in den loop van
1938 uit Engeland het bericht kwam, dat het
land nog een jaar noodig zou hebben om
den achterstand in te halen. Zou de vrede
nog zoolang gehandhaafd kunnen blijven,
dan zou het grootste oorlogsgevaar geweken
zijn.
We schrijven thans Februari 1939. Het
jaar, dat men meende noodig te hebben is
nog niet geheel verstreken. Maar het ziet er
naar uit, dat liet oogenblik, waarop Enge
land zal kunnen zeggen: „Ziezoo! Ik ben
klaar!" begint te naderen. Iets dergelijks
Iaat zich vermoedelijk het best beoordeelen
aan de stemming bij den tegenstander. En
deze laalstc is \yarempel niet optimistisch!
Het merkwaardige verschijnsel doet zich
daarbij voor dat de opwekking tot ontwa
pening, die men enkele jaren geleden hij
voortduring uit Engeland en Frankrijk
hoorde komen, geheel is verstomd, dat het nu
echter Duitschland is, dat meer en meer op
beperking der oorlogsuitgaven begint aan
te dringen. Ook het steeds duidelijker wor
dend retireeren van ïtalië wijst, in dezelfde
richting. Blijkbaar beginnen de asgenooten
te twijfelen of hun kracht nog wel voldoen
de is om het tegen de democratieën, waar
van men de Vereenigde Staten niet meer als
neutraal veronderstelt, op te nemen.
Hoe dan verder?
De Duitsche koloniale droom zal dan stel
lig liitgedroomd zijn, de invloed in de Cen
traal- en Oost-Europeesche staatjes zal moe
ten tanen. Want het is slechts vrees voor de
gepantserde vuist van Rerlijn, die de regee
ringen er van betrekkelijk gezeggelijk maakt.
Nog kijkt men er Hitier naar de oogen. maar
toch heelemaal naar wensch schiint het er
niet te gaan. Praag en Roedanest durven af
en toe Berliin te wederstreven.
Wanneer het slraks afgolooncn zou zijn
met de kans op huitenlandsche successen
voor Hitier. dan zal hij het in het binnenland
moeten zoeken.
Zijn knappe raadsman Schacht zag er geen
kans meer toe. „Exporteer of sterf!" voegde
Hitier in zijn laatste rede het Duitsche volk
toe.
Sterven echter doef een volk niet zoo snel.
Het Duitsche volk zal er zijn lang na Hit-
lor.
We zijn geneigd te gel00ven. dat Hitler's
zon haar lioogsten stand heeff rwo^1."'«den.
Dat wil niet zeggen, dat ze bezi<* is o"-'er te
gaan. Slechts dat de klok over het middag
uur heen is.
