G
POORTER5
Hertaxatie van het goud
Nederlandsche Bank?
Dr. E, Hoekstra's
aat U Trouwen
aat U Verhuizen
KIQDSTERBALSEM
Hoestpillen
Alleen Piet Brander met
zijn ket-en-kar door de Lot
Zaterdag 18 Februari 1939
Economische beschouwing
AKKER'S
c
l
O
Spreek dan met Poorter
en het komt in orde
Tapijt- en Meubelhandel
Telefoon 87 - SCHAGEN
KENT GE
RAAD ST. MAARTEN
Uit Alkmaar
Ingezonden
Tweede blad
bij de
TAN ENORME BEDRAGEN, DIE BRAAK
LIGGEN.
Goed voorgaan, doet goed volgen!
Reeds herhaaldelijk hebben we kun
nen lezen, hoe buitenlandsche regee
ringen vooral Frankrijk was er als
het ware op geabonneerd een zoet
winstje konden binnenhalen op den
aanwezigen goudvoorraad door zoo
genaamde „hertaxatie". Deze her
taxatie kan plaats hebben na een de
valuatie, omdat als gevolg daarvan
het ruilmiddel in verhouding tot het
goud was gedaald.
Hoe de vork in de steel zit is duidelijk.
Men kan een circulatiebank in dit opzicht
beschouwen als een handelaar in edel me
taal, die zijn voorraden plotseling aanzienlijk
in guldenswaarde ziet stijgen. Met andere
woorden: er wordt winst gemaakt. En deze
;winst kan worden uitgekeerd.
Ook Nederland heeft, nu reeds eenige ja
ren geleden zijn ruilmiddel los gemaakt van
het goud, met het resultaat, dat wij hier
jen devaluatie hebben meegemaakt.
Hoe groot de winst is, die als gevolg van
een en ander bij de Nederlandsche Bank als
het ware voor het grijpen ligt, willen we in
het midden laten. De meeningen daarom
trent loopen eenigszins uiteen, een ronde
J>00 millioen zal ze echter stellig bedragen.
En zoo kunnen we op het oogenblik in
Nederland stemmen hooren, die er op aan
dringen het goede Fransche voorbeeld of
dat der andere mogendheden, waarin deze
manipulatie is toegepast te volgen en ook
door de Nederlandsche regeering dit zeer
belangrijke bedrag, dat ze zoo buitengewoon
goed kan gebruiken, te laten incasseeren.
Waarbij dan bij voorbaat als vaststaand
Wordt aangenomen, dat het de Nederlandsche
regeering is, die bij uitsluiting van ieder an
der recht op deze extra-winst der Neder
landsche Bank kan doen gelden, een opvat
ting, die in bevoegde kringen wel als juist
schijnt te worden aangenomen.
Deze hertaxatie, .waartegen inderdaad niet
zoo heel veel is in te brengen, wordt nog
meer aanvaardbaar, wanneer men bedenkt,
dat voor de handhaving der koers van den
Nederlandschen gulden ten aanzien van de
buitenlandsche valuta, niet meer, gelijk vroe
ger, de goudvoorraad van de Nederlandsche
Bank wordt gebezigd, doch dat zeer speciaal
voor dit doel het zoogenaamde Egalisatie
fonds in het leven is geroepen.
De goudvoorraad van de Nederlandsche
Bank wordt daardoor feitelijk een reserve,
die ter gelegener tijd zeer zeker van groot
nut kan zijn, doch die thans echter practisch
ongebruikt is en dus van weinig nut.
Hoewel de weekstaat van de Nederland
sche Bank het bedrag aan munt en munt-
materiaal geregeld vermeldt willen we het
waar de moesten dezen bankstaat wel
niet trouw zullen volgen toch even me-
moreeren. Op 13 Februari bedroeg bedoeld be
drag niet minder dan f 1.488.822.000.een
bedrag waarvan een gewoon sterveling zich
ter nauwernood een begrip kan maken, dat
echter zonder overdrijving enorm mag wor
den genoemd.
Hoewel er dus aan een hertaxatie weinig
bezwaren verbonden schijnen, ziet het er
naar uit, dat er niet toe zal worden over
gegaan.
Het eenige groote bezwaar schijnt hierin
te liggen, dat een eventueele hernieuwde da
ling van de goudwaarde, een overeenkomstig
verlies zou opleveren. Het Egalisatiefonds,
dat inderdaad meer heeft moeten worstelen
niet een neiging van den gulden om op te
loopen dan om te dalen, is er intusschen in
geslaagd het gewenschte niveau ongeveer te
handhaven en er zijn nauwelijks motieven
om aan te nemen, dat dit in de toekomst
Biet zal lukken.
Dat vermoedelijk niet tot een hertaxatie
zal worden overgegaan, mecnen we te mo-
Als Ge geplaagd wordt door schrale huid,
kloven, gesprongen handen, dan komt dat
doordien. Uw huid door de schrale wind te
veel is uitgedroogd, te weinig vet bevat
en niet voldoende functionneert. Verzorg
Uw huid dan dadelijk met Kloosterbalsem.
Wrijf 's avonds wat Kloosterbalsem op Uw
huid, wrijf goed in. Na een kwartier is de
Kloosterbalsem door Uw huid opgezogen.
Gedurende de nacht doet de Kloosterbalsem
zijn huidgenezende en huidversterkende
werking. Kloosterbalsem dringt diep in de
weefsels en maakt Uw huid gezond, glad
en gaaf, bestand tegen 't ruwe klimaat.
Akker's Kloosterbalsem bijt niet. zooals
andere middelen en is ook niet te verge
lijken met geparfumeerde crèmes, die wel
aangenaam ruiken, maar niet genezen
P*r pot van 25 Gram f 0.621/2, pot van 50 Gram f 1.041
gen opmaken uit het koersverloop van de
aandeelen der Nederlandsche Bank.
Sedert ultimo 1938 viel een opmerkelijke
stijging te constateeren, die zonder eenigen
twijfel haar oorsprong vond in de verwachte
hertaxatie. Was de laatste beursnoteeringin
1938 voor deze aandeelen circo 129 op 13
Februari is ze ongeveer 146
De reden daarvan was, dat, hoewel de
hoofdwinst der hertaxatie zonder twijfel aan
de regcering ten goede zou komen, er ook
voor den bank, en dus voor de aandeelhou
ders, een belangrijk voordcel aan verbonden
zou zijn geweest. Er staat n.1. altijd nog een
rest-bedrag ad ca. 9 millioen gulden, van het
in 1931 geleden koersverlies op ponden. Bij
een eventueele hertaxatie zou ook dit bedrag
uit de winst worden afgeboekt zoodat dit de
winst zou zijn, welke aan de aandeelhou
ders ten goede zou komen end ie zich zeer
waarschijnlijk zou uiten in een hooger divi
dend.
Het is interessant de dividenden in de af-
geloopen jaren even te vermelden. Ze be
droegen in:
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
11.9
12
7,2
3,2
3,6
Ag
3
De uitwerking van het befaamde ponden-
verlies in 1931 is hierin duidelijk zichtbaar.
Nadat nu op 13 Februari de aandeelen
hun hoogsten stand hadden bereikt, zette
plotseling een daling in. Er werd genoteerd
°P' 14 Febr. ca. 139
15 Febr. ca. 133
Men zal de plank wel niet ver misslaan,
wanneer men aanneemt, dat de opvatting,
dat van een hertaxatie niets zou komen, ter
beurze de overhand k$-ceg en dat de daling
daaruit moet worden verklaard.
Dus geen hertaxatie?
Het zou jammer zijn, want afgezien nog
van de mogelijkheid uit een dergelijk
winstsaldo b.v. de begrootingstekorten aan
te zuiveren of zelfs enkele onredelijk zwaar
drukkende belastingen te verlagen, zou op
deze wijze de beschikking kunnen worden
verkregen over een enorm fonds ter bestrij
ding der werkloosheid.
In dit verband meenen we even te mogen
wijzen op het reusachtig bedrag aan reke-
ning-courant-saldi van anderen dan het Rijk,
dat bij de Nederlandsche Bank is belegd en
dat op 13 Febr. een totaal bereikt had van
f 673.635.000.Men dient hierbij te bedenken,
dat dit geld renteloos belegd is, zoodat de
conclusie voor de hand ligt, dat het animo
en de durf om bedragen te steken in nieu
we ondernemingen al buitengewoon gering
Zou het niet mogelijk zijn, dat dit
kapitaal in de gemeenschap wordt
gestoken, b.v. doordat de hertaxatie
winst, die zoo uitermate gemakkelijk
is verdiend, daarbij althans ten deele
een bestemming kreeg als reserve
fonds?
De bereidwilligheid om de in rekening
courant gegeven gelden in ondernemingen
te steken, zou daardoor stellig sterk toene
men en daarmee de bedrijvigheid in ons
land, welke nog altijd in zoo hooge mate
den terugslag ondervindt van de crisis.
05
tt
Ai
O
O
V,
Wilt U UW Meubilair aanvullen of vernieuwen?
Uw oude veeren bedden driedeelig laten maken, Uw oufe
kapokmatrassen bij laten vullen?
Heeft U Stoelen opnieuw te bekleeden of te teranderen?
Wij doen het beter en zijn goedkooper.
Wij hebben eigen werkplaatsen en werken met geschoold
personeel.
Wij nemen Eendracht Zegels voor betaling aan
UaMal
KN.V.B.
Vierde klasse B.
Bergen ontvangt Andijk, dat met leege
handen zal moeten terugkeeren. s
I.V.V.K.V.V. is de wedstrijd hier. Wan
neer K.V.V. deze strijd wint, is haar weg naar
clen titel geëffend. Temeer waar bij E.V.C.
Monnikendam, twee andere concurrenten el
kaar noodgedwongen punten afhandig zul
len maken. SportersUitgeest sluit de rij.
N.H.V.B.
Eerste klasse A.
Vrone gaat aan den Westerweg een ne
derlaag tegemoet tegen Alkmaar, dat geen
punt meer missen kan (2 uur).
Tweede klasse B.
D.T.S. 2 spot nu eenmaaj met onze voor
spellingen. hetgeen ze Zondag bewees door
Alcmaria 5 klein le houden. Welaan dan,
withemden, we geven jullie dan nu maar
de beste papieren voor den uitwedstrijd te
gen Ursem. Hoewel deze bovenaan staat
kreeg ze in Oudkarspel toch ook met 63
klop. Verder wordt MevoAlcmaria 5 ge
speeld.
Derde klasse F.
Hem heeft Zondag revanche genomen op
Oudendijk (2—0), waardoor Oudendijk's
voorsprong op Hem van 4 tot 2 verliespun-
ten is geslonken. Schagen 2 viel af door in
Nieuwe Niedorp te verliezen. Hem speelt
nog: thuis tegen Hollandia 4 en uit tegen
Schagen 2 en Strandvogels 2. Oudendijk ont
vangt nog: Hollandia 4 en bezoekt nog
Nieuwe Niedorp 2.
Zondag a.s. is Hem vrij, maar Oudendijk
ontvangt Hollandia 4, dat ze wel zal weten
te kloppen. V.C.L. is met beste revanche-
plannen bezield thuis tegen N. Niedorp 2 (2
huur), maar we schatten de partijen onge
veer op gelijke kracht. Schagen 2 mag thuis
1 tegen Strandvogels 2 niet falen (2 uur).
Derde klasse D.
Dirkshorn krijgt Zondag de kans om zich
van haar allerzwaarste concurrent te ont
doen. Mevo 2 komt n.1. op bezoek. De wed
strijd in Alkmaar eindigde gelijk (3—3).
Schoorl 2 wint thuis van Alkmaar 3 (2 uur)
als S. tenminste volledig uitkomt. D.T.S. 3
geven we thuis de kans tegen Oudorp 2 (10
uur), terwijl in den wedstrijd Vrone 2Koe
dijk 2 (2 uur) een gelijk spel voor de hand
ligt. De stand is hier:
Dirkshorn 12 9 1 2 68—14 19
Mevo 2 9 6 2 1 35-*-20 14
Bergen 2 10 6 2 2 46—26 14
Schoorl 2 10 4 1 5 30—39 9
D.T.S. 3 8 4 0 4 25—24 8
Vrone 2 11 3 1 7 36—51 7
Koedijk 2 8 3 0 5 21—38 6
Oudorp 2 8 2 1 5 18—29 5
Alkmaar 3 10 2 0 8 17—55 4
Derde klasse E.
M.O.C. ontvangt Flevo (2 uur). We vree-
zen een kleine nederlaag voor de bezoekers.
Derde klasse F.
Staat Flevo in 3E op een na onderaan,
Aartswoud is in 3F sedert den aanvang hek-
kesluiter. De stroohalm voor haar is Berk
hout 2, dat 't weinig beter doet. Zondag is
Aartswoud vrij.
Vierde klasse D.
Dirkshorn 2 mag haar eerste niet blijven
aanmoedigen, doch moet naar het verre Aker
sloot 2, waartegen Dirkshorn 2 het, evenals
thuis moet kunnen bolwerken (2 uur). De
rest is vrij.
Vierde klasse E.
V.C.L. 2 vierde de laatste weken nogal wat
triomphen, maar de visite aan Twisk 3 zal
niet makkelijk succes opleveren (1.30).
Adspiranten.
Afd. K. Bergen aAlkm. Boys a (10 uur),
brengt de beslissing in twee van de drie ge
vallen, die den uitslag kan brengen. De win
naar is kampioen. Bij gelijk spel echter heb
ben beiden 11 punten, welk aantal óók door
Te gebruiken bij hoest, kinkhoest, pijnlijke
keel en bronchitis.
F 1.56 per flacon met gebruiksaanwijzing.
Verkrijgbaar in Apothoken en Drogisterijen
Wijkverpleging moet onaangetast
blijven.
De Raad vergaderde gistermorgen onder
leiding van burgemeester Klerk.
Allen aanwezig.
Na opening volgt vaststelling der notulen.
Ingekomen stukken en mede-
deelingen.
Verschillende raadsbesluiten zijn door
Ged. Staten goedgekeurd. Tevens is de goed
keuring der gemeentebegrooting 1938 ont
vangen.
De heer Glas: Het lijkt wel vlug te gaan!
De heer Breed: Als ze in alles hun zin
krijgen, moet het wel beroerd gaan, als je
nog lang moet wachten ook!
Er is opnieuw vrijstelling verleend voor
het geven van onderwijs in het vak licha
melijke oefening tot 1 Januari 1940.
Proces-verbaal van kasverifientie bij ge
meente-ontvanger en secretaris-boekhouder
van het Armbestuur.
Jaarverslag der commissie tot wering van
schoolverzuim.
Verhooging subsidie voor wijk
verpleging.
B. en W. stellen voor do subsidie aan de
wijkverpleging DirkshornSt. Maarten te
verhoogen met f 150.per jaar. Het Witte
Kruis te St. Maarten heeft besloten, indien
de Raad de subsidie verhoogt, hierin tot
een bedrag van f 50.te subsidieeren.
Men zou niet graag zien, aldus de Voor
zitter, dat de wijkverpleging, waarvoor we
zoo lang geijverd hebben en die zulk
prachtig werk doet, verdween.
De Raad gaat z. h. st. met het voorstel
accoord, na toelichting van den Voorzitter.
Verzoek om subsidie.
Van den Vrijwilligcn Landstorm afd. St.
Maarten kwam een verzoek om een post
op de begrooting uit te trekken voor jaar-
lijksche bijdrage aan deze afdeelincr.
Aangezien de begrooting voor 1939 reeds
is vastgesteld, stellen B. en W. voor, dit
verzoek aan te houden tot de behandeling
der begrooting 1940. Aldus besloten.
Benoeming leden stembureaux.
De verschillende stembureaux worden als
volgt, samengesteld:
Hoöfdstemhureau: burgemeester, ambts
halve voorzitter; leden J. Glas, A. Brak, P.
Gootjes en P. Breed. Plaatsvervangers J. de
Pee en P. Blom.
Stembureau I (St. Maarten): burgemees
ter, voorzitter; leden; P. Breed en A. Brak.
plaatsvervangers: A. P. Blaauw en W. Bij-
post.
Stembureau II (Valkkoog): P. Gootjes,
voorzitter; leden: P. S. Eenhoorn en T.
Rens Az.; plaatsvervangers: H. Kistema-
ker en R. Bijpost Mz.
Stembureau in (Eenigenburg): J. Glas,
voorzitter; leden: J. de Pee en P. Blom;
plaatsvervangers: P. Nottelman cn C. Dek
ker.
Kasgeldleening.
B. en W. stellen voor een kasgeldleening
aan te gaan, groot f 8000.—. Voor den tijd
van ,3 maanden, zijn de condities van de
Middenstandsbank; rente pctv afsluit-
provisie 1 '8 pet. Besloten wordt op dit aan
bod in te gaan. Moet de leening verlengd
worden, dan kan altijd weer met de Mid
denstandsbank gepraat worden.
Het voorstel wordt aangenomen.
Eervol ontslag.
De heer A. Klerk verzocht om hom, mot
ingang van 1 April 1939, eervol ontslag te
vcrleenen als ambtenaar van den burgerlij
ken stand. Goedgevonden.
Rondvraag.
Den heer Breed is het opgevallen, dat de
auto's zoover mogelijk den Lutjewee inrij
den. Het zou gewenscht zijn, dat dit niet
meer gebeurde, als men straks voor zijn
plezier langs dezen weg gaat.
De Voorzitter is het met den heer Breed
eens. Als er wat op te vinden is, zullen ze
ker maatregelen genomen worden. De auto's
rijden alles kapot, alleen voor de kot-en-
kar van Pief Bronder zou een uitzondering
gemaakt moeten worden. Men gaat er zelfs
ook met don motor door. Er zal een onder
zoek worden ingesteld.
Hierna sluiting.
Alcmaria a bereikt zal worden, want die zal
haar slotwedstrijd thuis tegen hel nuntlooze
D.T.S. a wel weten te winnen. Bij gelijk spel
krijgen we dus een extra-halve-com petitie op
neutraal terrein. Het zal spannen aan den
Kerkodijk! Alkm. Boys won thuis met 10
7.al Bergen revanche nemen? 't Kampioen
schap is de belooning.
Afd. L: Alcmaria bVrone a (10 uur).
Afd. M: Alkmaar b—D.T.S. b '12 uur).
Alcmaria e—X. Niedorp b (11.15).
Afd. N: N. Niedorp aAndijk a (10 uur).
Afd. O: V.C.L. aWest Frisia c (12.30).
DE ALKMAARSCHE MIDDENSTAND
IN HET GEWEERI
Ontbrekende zin voor plaatse
lijk belana bij de Alkmaarsche
Overheid
Het schijnt dat het Alkmaarsche gemeente
bestuur een allerwonderlijkst iclée heeft om
trent de wijze, waarop het de belangen van
den Alkmaarschen middenstand behoort te
behartigen, althans bleek ons, dat verschil
lende plaatselijke middenstanders uitermate
gegriefd waren over een gebeurtenis, die
eergisteren plaats had.
In een zaal van den muziektuin toch had
een Eindhovensche firma een tentoonstelling
ingericht van door haar gefabriceerde textiel-
goederen. Nu ligt het voor de hand, dat de
bedoeling van zulk een expositie geen an
dere is dan de waren af te zetten. Ook al
wordt dit is namelijk verboden ter
plaatse niet verkocht, het zou dwaasheid zijn
0111 aan te nemen, dat een fabrikant zijn pro
ducten alleen en uitsluitend wil laten zien,
zonder meer. En de zaken zullen dus wel ge
volgd zijn.
Den Eindhovenschen fabrikant willen we
een en ander niet aanrekenen. Hij tracht za
ken te doen en dat is ziin goed recht. En er
zou wellicht moeilijk iets tegen de expositie
in te brengen zijn geweest, ware het niet,
dat deze merkwaardigerwijze plaats had
in een aan de gemeente toebehoorende loka
liteit.
Is het zoover gekomen, aklus onze zegs
lieden, dat onze overheid er niet voor terug
deinst om ons, de getrouwe belastingbeta
lers. concurrentie aan te doen als hier ge
schiedt?
We gclooven, dat deze vraag terecht wordt
gesteld.
Naar we vernemen, heeft het gemeente
raadslid, de heer Raat, zich met den bur
gemeester in verbinding gesteld. Waarbij
zich de moeilijke situatie voordeed, dat de
pachtovereenkomst een soortgelijke zaalver
huur niet buitensloot, dat overigens slechts
kon worden gedreigd met een intrekking van
het. vergunningsrecht. Die de stad dus aan
zichzelf zou moeten ontnemen. Het is nog
al potsierlijk!
Wel heeft de burgemeester 's morgens de
politie gezonden om de zaak te controleeren.
Voelde hij wellicht reeds nattigheid? We we
ten het niet. Dat de politie alles in perfecte
orde vond, spreekt wel haast vanzelf. Eta-
leeren is niet verboden cn overigens waren
er slechts monsters aanwezig. Alles was dus
geheel in de haak.
Ook bij de befaamde busdiensten op Am
sterdam bleek het gemeentebestuur weinig
bereid zich voor den middenstand in te
spannen. Onze conclusie is echter,
dat een weinig meer zin voor het belang der
plaatselijke bevolking, op zijn plaats zou zijn.
Nieuwe Nle'dörp, 16 Febr. "39,
ZONDAGSRUST.
In de Schager van 15 Febr. meent een X.X.
van leer te moeten trekken tegen het versto
ren van de Zondagsrust door de boeren.
Hoewel ik de gemoedstoestand van werk-
looze arbeiders best kan begrijpen, als hij
de boeren op Zondag ziet werken, is het
„recht" meen ik toch aan den kant van de
boeren.
Geen voorstander zijnde van voetballen
zooals het thans beoefend wordt, ben ik het
wel eens' met X.X., doe waar je op Zondag
plezier in hebt De Zondag is de eenige vrije
dag in de week, laat ieder die dus gebruiken
zooals hij of zij dat verkiest. En willen de
christelijke kamerleden Zondagsrust dan zul
len zij dat in eigen kring eerst beginnen
moeten te propageeren. Verdienen de Domi-
neé's hun loon niet hoofdzakelijk op Zondag?
Branden de electrische lampen dan niet in
de kerk en heeft de koster het dan niet extra
druk zoo'n dag? De radio-kerkuitzendingen
op Zondag, zijn daar niet veel menschen
voor in de weer? Veel, heel veel menschen
werken op Zondag, ook voor de christelijken.
Begrijp goed, ik vind dat niet erg, maar de
christelijke herders moesten dat wel erg vin
den, met hun critick op de ontheiliging van
den Zondag. Hun handelswijs is nu erg te
genstrijdig.
Maar om nu terug te komen op de boeren.
Een.boer jankt altijd, zegt men wel veel.
't Kan waar zijn. het is in elk geval een
teeken, dat hij leeft. Maar de inzender zal
ook met me eens zijn, dat er op het oogen
blik heel veel bouwers en boeren zijn die
aardig gelijk beginnen te worden aan den
werkloozen arbeider. De boeren beginnen
het stempelen ook al aardig te leeren. We
kennen bouwers- en boerensteun, baggerre-
geling, enz., de steun is niet van de lucht.
1 Hangt om zoo te zeggen, alles van steun
aan elkaar. Dat is niet van weelde, o nee.
En nieuw is het ook niet. In dien zin dan,
dat we niet wisten dat dit komen zou. Karei
Marx wist ons dit in 1847 al voor te rekenen.
Wanneer een boer zelf geen grasmachine
kan koopen. maar wel eentje huren op Zon
dag, dan doet hij dat natuurlijk. Wanneer
hel hooi droog is op Zondag, dan haalt hij
dat binnen. Den volgenden dag kan het re
genen. Wanneer een boer geen knecht kan
betalen, zoodat hij het alleen moet doen, dan
zal hij den Zevende(?) ook moeten werken.
Wanneer het druk is, werkt de hoer van
vroeg tot laat. en wanneer hij het 's winters
op zijn dooie gemak af kan, nou, dan maakt
hij zich ook niet druk.
Zeker, zeker, er zijn anderen ook, die wel
kunnen betalen, maar laten we het daar
niet over hebben. Een boer is nu eenmaal
zuinig.
X. X. wil op Zondag voethallen en is ver
bolgen op die kamerleden, die hem dat pret
je willen ontnemen. Nu hitst hij die kamer
leden op de boeren af, dat is niet erg netjes
van hem. Als X. X. in zijn pretje met rust
gelaten wil worden, laat hij de boeren dan
ook rustig hun gang laten gaan, «lie het
niet om een pretje doen. maar meestal om
den broode. De tijd komt vanzelf wel dat de
boeren ook een rustdag eischen en X. X.
sta hun dan bij.
De redactie zeer vriendelijk dankend voor
de verleende plaatsruimte.
H. TER HAAR.
