Zwaag had grond gekocht,
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
IIIUITENL ANDSCH
I
1»
1
VERZICHT
Woensdag 8 Maart 1939
RAAD WIERINGERWAARD
werd in den scheer
winkel verteld
Maar de Raad u>ös er ook nog!.
Ingezonden
Tweede blad
Voorstel van B. en W. om 240
M2. bouwterrein (12 M. front en
12 M- diep) te verkoopen, met 4
tegen 3 stemmen verworpen.
Maandagavond vergaderde de Raad vol
tallig onder leiding van burgemeester
Kaan- secretaris de heer W. J. Los.
De 'plaats van den heer K. Rol, die we-
«ens vertrek naar Schagen zijn mandaat
heeft moeten neerleggen, was ingenomen
door den heer P. Nieuweboer, die als op
volger van den heer Rol voorloopig als gast
welkom werd geheeten.
De notulen werden onveranderd onder
lÖankzegging vastgesteld.
Mededeelingen en ingekomen
slakken.
Naar aanleidng der notulen deelde voor
zitter mede, dat nog geen antwoord is ont
vangen, wat betreft een te plaatsen lan-
Jaarn aan d.e pijpen.
In verband met het verlof van den heer
Sieswerda is in overleg met den Inspecteur
de heer Chr. v. d. Kolk Jr. als tijdelijk on
derwijzer benoemd.
Van den heer Sieswerda is een schrijven
•Ontvangen, dat hij zeer waarschijnlijk zijn
ambt op 1 Mei zal hervatten.
Ingekomen is een schrijven van den heer
K. Rol, gedateerd 20 Februari, dat hij op 24
Februari de gemeente gaat verlaten. Hij
ivenschte de gemeente alle goeds toe en
dankte voor de prettige samenwerking.
Voorzitter wenschte hem wederkeerig al
le goeds toe. De heer Rol heeft 't mij als
Voorzitter steeds gemakkelijk gemaakt, zei-
'de spr., waarvoor ik hem gaarne dank zeg.
In verband met deze vacature is door mij de
heer Nieuweboer als plaatsvervanger aan
gewezen.
De vegadering werd even geschorst om
0e heeren van der Kolk 'en Goosens gele
genheid te geven de geloofsbrieven na te
zien. Bij monde van dén heer v. d. Kolk
werd medegedeeld, dat de stukken in orde
waren bevonden, zoodat tot toelating werd
geadviseerd. Nadat de vereischte eeden wa
ren afgelegd, feliciteerde voorzitter het
nieuwe raadslid. Het is niet de eerste maal
dat u hier zit, zeide spr. Bij uw uittreden
de vorige maal zijn u woorden van dank
toegesproken. U heeft uw taak serieus op
gevat. Ik wtl hopen, dat u gedurende deze
zittingsperiode op dezelfde wijze met ons
zal samenwerken.
De begrooting 1939 is nog niet volledig
goedgekeurd.
Enkele opmerkingen van administratieven
aard zijn gemaakt. Daaraan is voldaan en
0e begrooting is opnieuw verzonden.
Omtrent den schoolartsen dienst zeide voor
zitter, dat dit Instituut allen voldoet. De
Schoolarts was uiterst tevreden over de
zindelijkheid en de voeding en was ver
rukt over de goede gelegenheid om de
kinderen te onderzoeken.
Verder deelde voorzitter nog mede, dat de
fccte voor het parkeerterrein is gepasseerd,
zoodat dit nu eigendom van de gemeente is.
Nogmaals was ingekomen-een besluit van
Ged. Staten, waarbij de overeenkomst in
zake het zwembad werd goedgekeurd.
Het zwembad. Geen Wierin-
gerwaarders aan het werk.
In verband met het zwembad deelde
Voorzitter nog mede, dat de belangstelling
alhier zoo is geweest, dat de exploitatie
Verzekerd is. Het Witte Kruis heeft de ver-
Schillende overheidsgoedkeuringen ontvan
gen. De heer W. Uiterdijk is aannemer ge
worden.
De heer Goosens vond het jammer, dat
Sr geen gelegenheid werd gegeven om ar
beiders uit deze gemeente aan het werk te
laten deelnemen.
Voorzitter zeide dat de kans inder
daad gering is, dat Wieringerwaar-
ders er aan het werk zullen ko
men. De aannemer is niet vrij om
imenschen te nemen, doch moet die
genen nemen, die hem gestuurd
worden.
Van de Commissie van Toezicht op het
Lager Onderwijs is een zeer fcunstig rap
port ingekomen. Het aantal leerlingen is
rium voldoende; het percentage geoorloof
de verzuimen was 4 4/10 pet., ongeoorloofde
Verzuimen nihil.
Uit de school geklapt?
Het volgende agendapunt is een voorstel
B. en W. tot verkoop van 240 M2.
jouwterein uit den N.W. hoek van het par
keerterrein.
Voorzitter lichtte uitvoerig toe, dat het
Bestuur behoudens goedkeuring van
jen Raad aan den heer F. Zwaag 210 M2.
oouwterrein (12 Meter front en 20 M. diep-
xaln u vei'k0°pen. B. en W. achten het
nscnelijk om één terrein te verkoopen.
t e lleer P- Visser zou er niets tegen heb-
j \0ln twce terreinen te verkoopen. We
te n 1 ackter voldoende ruimte over om
knphi eren* Wanneer er één terrein ver-
h'cvn j0u wor^en» zon de heer Visser ook
OiX ^en, anderen hoek verkoopen.
geest n ^eer Blaauboer liet zich in dezen
linnen1 d°ch men moest ook rekening
nart hu i!Us spr., dat er voldoende over
won no« Reheele breedte is 26 meter en
knrht w"/ nu 12 meter front wordt ver-
woiniL er voor een tweede terrein te
weinig over.
reiiT01^61" bleeï vasthouden aan één ter-
ni?ao^eer dan der Kolk dacht dat
r< s *n bannen en kruiken
geheele buurt wist reeds te
vertellen, dat Zwaag terrein had
gekocht.
De heer Blaauboer zeide gehoord
te hebben, dat het in den scheer
winkel ook was verteld. Het gaf
den schijn alsof er uit de school
was geklapt.
Na breedvoerige discussie werd het voor
stel van B. en W. (12 M. breed en 20 M.
diep) met 4 tegen 3 stemmen verworpen.
Tegen stemden de heeren Van der Kolk,
Visser, Blaauboer en Wethouder Sijbrands.
Voorzitter zal zich nu in verbinding stellen
met den heer Zwaag of deze met elf meter
breedte genoegen wil nemen.
Een parkeerverordening werd na voop
lezing vastgesteld.
Nieuwe arrestantenlokalen.
Er volgde een voorstel tot het bouwen van
2 nieuwe arrestantenlokalen.
Voorzitter lichtte toe dat er in 1927 reeds
voorschriften zijn gemaakt door den minis
ter hoe deze lokalen moeten zijn. Onze lo
geergelegenheden voldoen in geen enkel op
zicht aan die bepalingen. Het is geen
menschwaardig verblijf. Er is in dit ge
bouw wel gelegenheid, doch dan moet er
met den Polder overleg worden gepleegd.
We hebben tot 1940 nog tijd, doch voorloo
pig gaat het om het principe, zoodat sanc
tie wordt gevraagd van den Raad.
Allen voor.
Verpachting tuingrond.
Aan den heer Jan Bakker Cz. wordt onge
veer 400 M2 tuingrond bij het parkeerter
rein verpacht voorloopig voor één jaar
voor f 5. onder voorwaarden, dat hij de her
men netjes zal onderhouden.
Verlenging akkerbouwvoorschot.
Verder werd goedgevonden een voorstel
van B. en W. tot verlenging akkerbouwvoor
schot. Het bedrag is nu van f 3100 terug ge-
loopen tot f 1770.
Benoemingen.
Volgde de benoeming van twee vertegen
woordigers van het gemeentebestuur in het
bestuur van de bad- en zwemvereeniging.
Wethouder Koster zeide dat de Burge
meester do eerst aangewezen persoon is.
Wethouder Sijbrands is bestuurslid van het
Witte Kruis, hij zelf wil liever niet,
Het Dag. Bestuur zou dus naast den Bur
gemeester den heer van der Kolk willen
aanwijzen.
De heer v. d. Kolk meende dat het beter
was om te stemmen.
Voorzitter meende dat het in dit geval
niet noodig was, waarna de heer van dei-
Kolk zich gewonnen gaf.
Hierna volgde een benoeming van een
vierden ambtenaar van den Burgerlijken
Stand. Vooraf lichtte voorzitter toe waar
om de benoeming van een vierden .ambte
naar wenschelijk werd geacht. De aanbeve
ling luidde: 1. S. W. Schellinger; 2. H.
Sijbrands. Eerstgenoemde werd gekozen.
Als lid van de commissie tot wering van
schoolverzuim vacature K. Bol werd de hr.
J. Reitsma (nr. 1 van de voordracht) met
algemeene stemmen gekozen. Als nr. 2
stond de heer P. Zeeman op de voordracht
vermeld.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
In Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is, verteert Uw voedsel
niet. het bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, voelt U ellendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Onderpand kasgeld.
Tenslotte kwam aan de orde een voorstel
tot wijziging van het besluit inzake onder
pand kasgeld.
Voorzitter lichtte toe dat volgens voor
schrift van Ged. Staten is vastgesteld dat
een instelling waarbij kasgeld is geplaatst
van de gemeente, onderpand moet geven. In
dit geval is het de Boerenleenbank die als
onderpand twee hypothécaire vorderingen
had gegeven. Een dezer vorderingen is ver
vallen. De overblijvende bedraagt f 26000
Het Dag. Bestuur is van oordeel, dat met
deze vordering als onderpand volstaan kan
worden. Het maximum bedrag kasgeld zal
f 15000 niet overschrijden.
Goedgevonden werd hierop de goedkeu
ring van Ged. Staten te vragen.
Behaiding parkeerterrein.
Ten slotte werd door voorzitter nog ter
sprake gebracht de beharding van het par
keerterrein. Het was oorspronkelijk de be
doeling om te bestraten, doch bij nader in
zien werd de beharding zooals de Polder
deze maakt n.1. met fijn keislag en een gro-
ven ondergrond beter, gevonden.
De vergadering was 't met deze zienswijze
eens.
Minder mooie ervaringen
Verder had voorzitter mede in verband
met de sterke verlaging van den wa
terstand minder mooie ervaringen opge
daan betreffende W.C.'s boven water. Het
is wel wenschelijk dat krapper wordt op
getreden. Een onderzoek zal worden inge
steld en degenen, bij wie een en ander niet
in orde wordt bevonden, zullen voor verbe
tering moeten zorgen.
Rondvraag.
Weth. Sijbrands zou de voetbalvereeni-
ging er op willen wijzen dat bij voetbal
wedstrijden de schragen met balken worden
geplaatst vóór de fietsen. Deze worden veel
al tegen de haag neergezet. Zal gebeuren.
De heer Blaauboer wees op het vasthou
den en is van meening dat de politie er
nooit naar kijkt. Somtijds zijn er vier hon
den bij hem op het erf.
Voorzitter zal de politie er op wijzen.
Do lieer Goosens zou in verband met de
a.s. verkiezingen gaarne zien dat er plaats
werd aangewezen voor aanbevelingen. Ook
hiervoor zal gezorgd worden.
De heer Nieuweboer zeide dat hem geble
ken was dat er nog 31 werkloozen waren.
Spr. vroeg of er niet wat meer werkgelegen
heid was.
Voorzitter zeide dat er a.s. Maandag nog
wel een paar kleine karweitjes waren.
Hierna sluiting.
DEN HELDER
DR. GöBBELS OPENT DE LEIPZIGER
MESSE. REPUBLIKEINSCH SPANJE
STORT INEEN. VERSNIPPERING IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
In Duitschland is de befaamde Leipziger
Messe geopend en het is wellicht kenmer
kend voor den toestand bij onze buren, dat
als allereerste daar aan het woord is ge
weest dr. Goebbels, de minister van propa
ganda.
Vroeger placht dit nog al eens te
geschieden door den minister van
handel of door dr. Schacht, hetgeen
eigenlijk,ook meer voor de liand lig
gend is.
Waar echter de Duitsche economische toe
stand langzamerhand een geheel kunstma
tige, van hoogerhand voorgeschrevene is ge
worden, waar in uitgebreide kringen de po
pulariteit der getroffen maatregelen afneemt
is het wellicht als een soort symboliek te
beschouwen, dat de Leipziger Messe, het
Duitsche handelsinstituut bij uitnemend
heid, wordt geopend door een politicus,
wiens opgave is de openbare mecning te be-
invloeden ten gunste van het huidige be
wind. Het is opvallend. Of het echter een
gunstig teeken mag worden genoemd, dat
zouden we niet durven zeggen.
Trouwens, hij stak de verbondenheid van
economie en macht niet onder stoelen of
banken. Beide moeten elkaar aanvullen, zoo
sprak dr. Goebbels, wil een land niet met
zijn vrijheid en met de ontwikkeling van
zijn economisch leven ook zijn macht ver
liezen. Bij de Duitsche zienswijze, dat alles
in het rijk ondergeschikt behoort te wor
den gemaakt aan de belangen van den
staat, zal het resultaat maar al te gemakke
lijk zijn, dat de economie wordt geleid door
de macht, dat de eerste dus ondergeschikt
wordt aan de laatste. Waarmee een weg
is bereikt, die door velen als zeer gevaar
lijk wordt beschouwd. Echter, is het aan
de Duitschors zelf om te beoordeelen, hoe ze
in dit opzicht zalig willen worden.
In het kort is de rede van Goeb
bels een variatie op het „Exporteer
of sterf!" van den Fiihrer en wan
neer we vernemen, dat de minister
van propaganda meedeelt, dat Enge
land de Duitsche pogingen om de
moeilijkheden te boven te komen
behoorde te steunen, dan moeten
we daarbij toch even bedenken, dat
de Duitsche export zich voor een
groot deel toelegt op den uitvoer
van wapenen en munitie.
Niet in de laatste plaats hiervoor hebben
Duitsche ministers de Balkan- en Centraal-
Europeesche staten bezocht. Zulk een ex
port nu is daarom zoo gevaarlijk, omdat
die landen daarmee in oorlogstijd op het
leverende land aangewezen blijven en er af
hankelijk van zijn. Dat althans deze export
niet wordt aangemoedigd door landen, die
tot op zekere hoogte politieke tegenstanders
zijn, is duidelijk en het lastige bij de Duit
sche redevoeringen is, dat meestal de na
druk wordt gelegd op het onschuldige ter
wijl het gevaarlijke er stilzwijgend wordt
bijgeteld.
Geheel logisch zijn ze ook nooit. Nadat
dr. Goebbels vrijwel doorloopend had ge
sproken over de moeilijkheden, waarvan de
Duitsche samenleving ten prooi is, verklaar
de hij, dat bepaalde stemmen in het buiten
land de wereld wilden doen gelooven, dat
Duitschland op het oogenblik ten prooi was
aan een zijner zwaarste economische crises,
dat daarvan echter in werkelijkheid totaal
geen sprake was.
Wij zeggen onder zulke omstandigheden,
dat onze klomp breekt en hoewel de tal
rijke aanwezigen den minister wel braaf
zullen hebben toegejuicht, twijfelen we er
Oudesluis, 7 Maart '39.
Geadhte Redactie,
Vergun mij s.v.p. eenige plaatsruimte in
uw veel gelezen blad. Bij voorbaat mijn
dank.
Ik heb opmerkingen op eenige raadsleden
voorkomende in liet Raatlsverslag van Dins
dag 28 Februari van de Zijpe, en wel wat
betreft de beroemde boamen zooals B. en W.
het laten voorkomen, dat er 14 gulden voor
was geboden. Dit is volkomen onwaar, en
ik zou B. en W. wel willen verzoeken: plaats
onmiddellijk een stukje in de Schager Cou
rant, en noem daar dan de naam van den
man, die het bedrag heeft geboden, want
men gaat op het moment die arbeiders voor
schande zetten, en de menschen komen
steeds voor andere vraagstukken te staan.
Dat kan voorkomen worden als men on
middellijk de feiten noemt.
Wat betreft de B.V.L., spreekt de voorzit
ter daar dan over „benarde tijden" en dat
men dan direct niet over menschen be
schikt. Wat wenscht u dan als vader van
het grootc gezin? Wilt u dan het eene kind
door het andere laten neervellen? Neen,
voorzitter, mijnsinziens wordt de benarde
toestand gekweekt door de groote onrecht
vaardigheid, die plaats heeft in deze samen
leving, want men wordt maar naar een
werkverschaffing gestuurd. Het loon is al
voor de menschen vast gelegd, men vraagt
niet of men er mee kan komen in het gezin.
Weigert men dien arbeid, dan wordt men
direct geschorst van steun. Daaruit spruit
mijns inziens voort de benarde tijd!
Wat betreft de heer Bruin met zijn orde
en gezag, die zelfs nog durft spreken van
„barre bende", zorg er voor mijnheer Bruin,
dat u van stond af aan medewerkt aan het
scheppen van een betere Maatschappij, waar
de werkeloosheid heeft plaats gemaakt voor
passende arbeid voor ieder mensch en een
menschwaardig bestaan oplevert. Dan eerst
kan men spreken van orde en gezag en dan
is de „barre bende" verdwenen.
Over het punt: de krotwoningen van Ou
desluis, zou ik tot den heer Veltman willen
zeggen: weet u geen ander middel aan te
geven als dat men ze met de schop in sloot
kan scheppen, dan zijn uw argumenten heel
zwak, want men kan wel wegscheppen als
er iets is te scheppen, maar dat is toch ze
ker niet de vrijheid, waar u zoo voor pleit.
Mocht het wel het geval zijn, zou ik u
aanraden: zwijg in het vervolg maar over
vrijheid, dan maakt men zich ten minste
niet belachelijk.
Wat aangaat de schorsing van arbeiders,
zou ik den arbeiders aanraden: weet wat
uw plicht is tegenover den werkbaas, want
bedenk toch dat het ook maar een arbeider
is, die zijn plicht heeft te vervullen. Als de
baas dan met de arbeiders meeleeft, hebben
wij ook te zorgen dat wij met den haas mee
leven.
Den heer Veltman zou ik willen advïsee-
ren als men voor de arbeiders wil opkomen
moet men eerst een grondig onderzoek in
stellen, maar men kan als vertegenwoordi
ger van de arbeiders toch niet spreken van
„tariefvcrlaging", want dan trapt men de
arbeiders nog dieper in de put. Of dat nu
uitlatingen kunnen zijn in het belang van
de arbeiders, laat ik aan het oordeel van de
arbeiders zelf over!
Uw redactie nogmaals dank voor de
plaatsing, met hoogachting,
Oudesluis N.H. K. DE GRAAF.
Overdreven ambtsijver?
Mijnheer de Redacteur,
Mag ik voor onderstaand eenige plaats
ruimte in uw blad? Bij voorbaat mijn dank.
Geen doordrijver en geen op-alle-slakken
zout-legger," zoo ongeveer schreef u de vo
rige week over brigadier van Ens. Dat niet
alle rijksambtenaren zich tot die hoogte heb
ben opgewerkt, heeft mijn vrouw in haar
beurs moeten ondervinden. Even naar Win
kel fietsende om een zieke wat te helpen
voor haar werk, komt zij ongeveer 300 meter
van huis verwijderd tot de ontdekking, dat
zij haar rij wiel plaatje heeft vergeten. En
fin, gauw terug en het halen, meende zij,
maar zij had builen de belastingambte
naren gerekend, die bij de weegbrug te Wim
kei controle hielden. Deze hadden het blijk
baar door, dat hier grove overtreding
werd gepleegd. Zij wierpen zich dan ook
als een gier op haar prooi, met het gevolg
dat mijn vrouw en een ambtenaar gelijk
bij mijn huis waren, zoodat het 300 meter
zonder plaatje fietsen geconstateerd kon
worden.
Kijk Mijnheer de Red. wanneer deze amb
tenaren van het hout van Ens waren gesne
den dan was hier toch alle reden geweest
om op deze slak geen zout te leggen. Zeker,
de wet dient, gehandhaafd te worden, maar
ik meen tocli te moeten constateeren, dat 't
woord van II. M. de Koningin over' Moreele
en Geestelijke Herbewapening bij deze rijks
ambtenaren nog niet diep is doorgedrongen.
Ik ben van meening dat de waardeering
voor 't Nederlandsche ambtenarencorps door
dergelijke m.i. te ver doorgevoerde dienst
ijver, moreel meer vertelt, dan de f 1.50 boe
te voor de Rijksschatkist goed kan maken
vooral bij menschen die hun best doen bui
ten iedere vorm van steunverlecniug te blij
ven. U Mijnheer de Red. nogmaals dank
voor de verleende plaatsruimte.
L. SCHAAFSTRA,
Winkel.
ZIJPE.
Arbeidsbemiddeling.
Op 1 Maart j.1. waren bij de Arbeidsbe
middeling in de gemeente Zijpe 205 werk
zoekenden ingeschreven, n.1.: 105 landar
beiders, 62 grondwerkers, 12 dijkwerkers, 6
timmerlieden, 4 losarbeiders, 3 schilders,
3 arbeiders-chauffeurs, 2 metselaars, 2 sla
gers, 1 smid, 1 wagenmaker, 1 steenzetter,
i metaalbewerker, 1 opperman, 1 schipper.
D1RKSIIORN
BANNE HAREXKARSPEL.
Vanwege de Banne Harenkarspel is in de
vacature, ontstaan door het overlijden van
den heer P. Borst, benoemd tot Hoofdinge
land van den polder Geestmerambacht
(Oosterdijk en Molengeerzen) de heer J.
H. T. Baas te Kalverdijk.
BROEK OP LANGENDIJK.
Burgerlijke Stand en Bevolking
over de maand Februari 1939.
Geboren: Anna, dochter van Cornelis Kra
mer en Geertje Kroon; Hendrik, zoon van
Klaas Wagenaar en Jantje Snippe; Alberta,
dochter van Pieter van der Molen en Cor-
nelia Slot; Maartje, dochter van Pieter de
Geus en Rempjc Smit.
Overleden: Simon Dirkmaat (42 jr.); te
Alkmaar: Maartje Groen (70 jr.) echtge-
noote van Jacob Boon; te Alkmaar: Antje
de Boer (58 jr.) echtgenoote van Simon
Pijper.
Gehuwd: Geene.
Ingekomen: van Alkmaar naar Prins
Hendrikkade 522: Clazina Petronella Koster,
dienstbode; van Ilarenkaj^pel naar Dijk
545: .Tacoba van Laar, zonder beroep, ge
huwd met W. Koedijk; van Alkmaar naar
Dorpsstraat 257: Johannes Hendrik Mooij,
broodbakkersknecht (o.)
Vertrokken: Catharina Dekker van Dijk
619 naar Leeuwarden. Mr. P. J. Troelstra-
weg 69; Gerrit Bobeldijk, van Wilhelmina-
straat 585 naar Abbekerk, Lambertschaag
BS; Herke de Vries van Dorpsstraat 257
naar Graft, Oostgraafdijk; Maartje Beers,
van Prins Hendrikkade 532b naar Koedijk,
Kanaaldijk 219; Adriana Butter (wed. van
Dirk de Jongh) van Sluiskade 4S5 naar 's-
Gravenhage. de Perponcherstraat 59; Greta
Vethaak, van Dorpsstraat 347 naar Zaan
dam, Sluispad 1; Elisabeth Grietje Groen
veld van Dorpsstraat 383 naar Sint Panera^,
Benedemveg 56; Dina Johanna Leegwater
van Dijk 620a naar Alkmaar, Nassaulaan
I.
toch nauwelijks aan of talrijke goede
Duitschers zullen de tegenstrijdigheid zijner
beweringen terdege hebben gevoeld. Wel
licht is het een der grootste voordeelen
voor het Hitler-bewind, dat Duitschland
geen koloniën bezit. Nu kan daarop de
schuld worden geschoven. Kreeg men ze
vandaag aan den dag. dan zou vermoedelijk
blijken, dat de toestand er hoegenaamd niet
door veranderde. Noch de aanhechting
van Oostenrijk, noch die van Sudeten-
Duitschland hebben den economischen toe
stand van het Rijk verbeterd. Doch dat zijn
geen grondstoffen-leverende koloniën! De
Fülirer informeere eens bij zijn vriend den
Duce omtrent de economische voordeelen
verbonden aan het bezit van een grondstof-
fenrijke kolonie als Abessynië.
Daarom zou het kunnen zijn, dat de Duit
sche regeering minder gebrand is op het
bezit van koloniën, dan ze het laat voorko
men. Nu heeft ze een deugdelijk excuus voor
haar economische moeilijkheden. En dat is
ook veel waard.
In het republikeïnsche deel van Spanje
voltrekken zich gebeurtenissen, zooals die
verwacht kunnen worden in een land, dat
op het punt staat van den ondergang.
In Cartagcna had een révolte plaats, waar
bij de radiozender een tijdlang in handen
is geweest van een groep aanhangers van
Franco. Later echter scheen de opstand door
de regeering te zijn onderdrukt. Ook in Ma
drid is de zaak niet in orde.
Weliswaar was het een „defensieraad"
van links georiënteerde figuren, die daar
de leiding van zaken in handen heeft ge
nomen, deze raad verklaarde het bewind
over te nemen van Negrin, die Madrid aan
zijn lot zou hebben overgelaten en die de
gegeven beloften allertreurigst heette te
zijn nagekomen.
Dit is alles goed en wel, men
vraagt zich echter in gemoede af,
wat deze defensieraad hoopt te
kunnen bereiken. Dat de strijd te
gen Franco met succes zou kunnen
worden voortgezet, zal wel niemand
in ernst gelooven. Maar wat dan?
De ineenstorting van een rijk is vaker
voorafgegaan door plaatselijke revoltes en
afscheuringen. De comité'*. die zich thans
nog formeeren, zullen wel nauwelijks ern
stig meer te nemen zijn. Alles bijeen geno
men doet men vermoedelijk beter te spre
ken van het begin van het einde.
Voor Spanje mogen we slechts hopen,
dat dit einde nabij is. De laatste dagen be
reiken ons berichten omtrent den toestand
van het thans door Franco bezette Cata-
lonië. Het moet er daar allerdroevigst uit
zien en zoo iets noodig is, dan is het: we
deropbouw. In de rest van Spanje, in die
streken waar niet is gevochten, moge het
beter zijn, de toestand zal wel ontzettend
veel te wenschen overlaten. Uit iederen
oolog plegen zoowel de verliezers als de
'v-ft-winnérs armer te voorschijn te komen,
dan ze er in gingen.
Spanje is hier overwinnaar en verliezer
tegelijk.
Men mag aannemen, dat Franco bezig is
zijn troepen, die hij het laatst heeft gebruikt
tegen Catalonië, opnieuw te formeeren ten
einde daarmee aanstonds den stoot te wa
gen tegen de rest van het regeeringsge-
bied. Daarover verloopt, eenigen tijd. Mocht
het straks echter zoover komen, dan valt
aan het resultaat van dien nieuwen strijd
geon oogenblik te twijfelen.
Voor Spanje is te hopen, dat deze eind-
dwaasheid zal kunnen worden vermeden.
Vernielden we nog even (ie gebeurtenis
sen in Tsjecho-Slowakije. We zien zich daar
iets voltrekken als in België, waar de
Vlamingen aansturen op autonomie. Het
merkwaardige in deze wereld schijnt te
zijn, dat eenerzijds gelijk in Duitsch
land een sterke concentratie van
macht valt waar te nemen, dat anderzijds
de versnippering een ongekendon omvang
aanneemt. Waar door deze verdeeldheid el
ders de macht van de groofp eenheden toe
neemt, is het niet onmogelijk, dat een en
ander hef gevolg is van een Duitsch stre
ven, dat is gebaseerd op den stelregel:
„Verdeel en heersch!"
Echter kunnen nieuwe moeilijkheden in
Tsjecho-Slowakije zeer gemakkelijk voeren
tot de verwezenlijking van het Honeaarsch-
Poolsche ideaal: een gemeenschappelijke
erens. Dit te meer, waar Polen den laat-
sten tijd politiek zeer druk in de weer is
De afgoloopen dagen had Berk bezoek van
zun Roemensrhen collega Gafenru.
Zoo heeft de verzwakking van Tsirrfio-
^lowakiie voor Duitschland haar voordee-
'pu en haar gevaren.
We zullen moeten afwachten, wat er uit
voortkomt.
