Groote spanning
r
economische ruimte
Het Britsche Offl POlCflL
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Kabinet vannacht plotseling bijeen
Britsche garanties aan Warschau?
Duifsch zweefvliegtuig
op Hollandsche wei
Toenemende anfi-
Britsche propaganda
Stratoliner dwarrelde
als een vallend blad...
België versterkt
zijn fortenlinie
Schol
Laan, Schagen, Tel. 20.
VRIJDAG 31 MAART 1939. 83e Jaargang. No. 10843.
tmgave <fe« KV. Uitg.-Mij-. „Vloltondt NoordeHiwortier"
HET VERRE OOSTEN.
^Heden verklaring van Chamberlain^
Onverwacht is vannacht het Britsche kabinet bijeen
gekomen. Dit geeft aanleiding tot de veronderstelling, dat er
verontrustende rapporten uit Polen zijn binnengekomen.
Men verwacht hedenmorgen om elf uur een verklaring van
Chamberlain.
Tusschen Londen en Parijs heerscht voortdurend het
nauwste contact. U. P. verneemt uit Londen, dat de kabi
netsraad besloten heeft Polen een garantie van onschend
baarheid aan te bieden. Berichten over voortgaande Duit
sche troepenconcentratie hij de Poolsche grenzen zouden
de beslissing van het kabinet hebben verhaast.
Een dreigende waarschuwing.
Het officieele orgaan van de nationaal-
socialistische partij te Dantzig, heeft; in een
hoofdartikel een waarschuwing gericht tot
Polen.
„Het groote Duitsche Rijk kan niet steeds
blijven zwijgen, indien Warschau voortgaat
met te dulden dat zich anti-Duitsche relletjes
voordoen op een wijze, dat men zou kunnen
meenen, dat het Duitsche Rijk, dat waarde
hecht aan ^zijn eer, niet bestaat.
De houding van Warschau ten aanzien
van zekere politieke opvattingen van Weste
lijke mogendheden doen veronderstellen, dat
de Poolsche regeering ook bereid is, de over
eenkomst van 1934 te erkennen als grond
slag voor de betrekkingen met Duitschland.
Indien Polen nietw enscht, dat een gron-
wijziging wordt gebracht in de politiek
jegens Duitschland, dan moet een einde ko
men aan de anti-Duitsche strekking varf oTfi-
cieelé redevoeringen en aan de oorlogs-psy-
chose, welke door zekere oproepen wordt op
gewekt.
Volgens het Duitsche Nieuwsbureau ko
men ook in Oostelijk Opper-Silezië steeds
meer uitspattingen van leden van chauvi
nistische Poolsche bonden tegen de Duit
sche minderheid voor.
Italië ongerust.
De Italianen zijn op het oogenblik
meer in beroering gebracht door de
betrekkingen tusschen Duitschland
en Polen dan door de rede van Dala-
dier. Zij die niet ten volle fascist
zijn en niet geheel voor de as
RomeBerlijn zijn, meenen, dat het
grootste gevaar voor Europa uit
Polen zal voortkomen. Als Duitsch
land een agressieve wrok koestert
over een weigering van Warschau,
met zijn voorstellen rekening te hou
den, en de zaak doorzet, zal, zoo ver
klaren vele Italianen, de as de span
ning niet kunnen weerstaan.
De Duitsche „voorstellen" te War
schau ter sprake.
Von Moltke, de Duitsche ambassadeur te
Warschau heeft gelijk bekend, dezer dagen
in vriendschappelijken geest met Beek over
leg gepleegd. Volkomen terecht is tegenge
sproken, dat hij bij die gelegenheid van Po
len (nog wel bij wijze van ultimatum) zou
hebben verlangd, dat het tot het anti-Ko-
mintern-pact zou toetreden. Nochtans kan
nauwelijks worden betwijfeld, dat de Duit
sche ambassadeur de kwestie van het prijs
geven van een deel van Polen's rechten in
Dantzig (vertegenwoordiging naar buiten en
dergelijke) alsmede van een Duitsche ver
bindingsweg of verbindingsstrook met Oost
pruisen dwars door den Poolschcn corridor
ter sprake heeft gebracht.
Van deze beide verlangens wordt hier ge
zegd, dat zij le. niet nieuw zijn, en 2e niet
als eisc'hen zijn te beschouwen, doch als
voorstellen moeten worden opgevat.
Uit niets is middelerwijl gebleken, dat
Polen geneigd is in deze voorstellen te tre
den.
De gehecle Poolsche pers wijst op de be
langrijkheid van het bezoek van Beek aan
Londen.
Het gerucht, dat Beek op weg naar Lon
den te Berlijn zou kunnen afstappen, wordt
Te Warschau onwaarschijnlijk geacht.
Men doet het voorkomen, dat een dergc
lijk optreden alleen den schijn zou kunnen
hebben het resultaat te zijn van Duitschen
druk de vrijheid van actie van de Poolsche
regeering in de Buitenlandsche Zaken te
belemmeren.
Door den Oostenwind naar de
grens gedreven.
Gistermiddag omstreeks vier uur zweefde'
een Duitsch zweefvliegtuig boven Arnhem.
?P een hoogte van enkele honderden meters
beschreef het toestel enkele cirkels boven de
stad, om even later buiten de bebouwde kom
ln een weiland van het Arnhomsche Broek
een noodlanding te maken, welke goed af
liep.
Het toestel droeg als kentceken D10895
en werd bestuurd door den student W. IIa-
uit Munster.
Deze verklaarde gistermiddag omstreeks
Tegenoffensief van Tsjang Kai Sjek
verwacht.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de propa-
ganda-campagne tegen Groot-Brittannïë",
welke thans gevoerd wordt in de door de Ja-
panneezen bezette gebieden van China, groo-
ter omvang heeft aangenomen.
De aanvallen zijn zoo grof, dat men het
oorstelt, dat de persoonlijke veiligheid van
Britten in het bezette gebied, in gevaar zou
kunnen worden gebracht.
Buitenlandsche dagbladcorrespondenten,
die een bezoek hebben gebracht aan Nan
king, ter gelegenheid van den verjaardag der
stichting van de hervormde regeering, wer
den er voor gewaarschuwd niet zonder Ja-
pansch geleide „voor hun eigen veiligheid",
de straat op te gaan.
Arita noodigt ambassadeurs der
groote democratieën ter bespre
king uit.
Naar vernomen wordt, heeft de Japansche
minister van buitenlandsche zaken, Arita, de
ambassadeurs van Engeland, de Ver. Sta
ten en Frankrijk, resp. Craigie, Grew en
Henry verzocht, hem vandaag in zijn ambts
woning te bezoeken, teneinde een bespre
king te voeren van diplomatieken aard,
waarvan het onderwerp echter niet onthuld
Woening nog niet door de Ja
panners bezet?
Ondanks de Japansche beweringen van
het tegendeel, heeft de Chineesche militai
re woordvoerder volgehouden, dat Woening
nog steeds in handen is Van de Chineesche
troepen. De strijd, zoo zcide hij, woedt
voort op 5 mijl ten noordoosten van de
stad.
De te Tokio verschijnende bladen melden
met vette koppen, dat Tsjang Kai Sjek een
tegenoffensief aan het Noord-Chineesche
front voorbereidt en wel aan het Loncghai-
front, bij Sianfoe en bü Soeijoean.
Nauwer contact tusschen
Rusland en Engeland
Hop de Sovjet de democratische
landen het best zou kunnen
steunen.
Moskou begrijpt Polen.
Het schijnt, dat door het bezoek van mi
nister Hudson aan Moskou de banden tus
schen Engeland en de Sovjet Unie nauwer
zijn aangetrokken. In Sovjetkringen toont
men zich zeer voldaan. De geschillen op
handelsgebied, welke nog beslaan, kunnen
worden opgelost.
Ook gelooft men, dat beide landen ver
langend en weerstand tegen een aanval oj>
een gezonde basis te plaatsen. De Sovjet
Unie begrijpt de houding van Polen, dat
niet wil toestaan, dat Russische troepen
over zijn gebied trekken, ook niet als
bondgenooten. Het schijnt, dat de vrienden
van Polen dit land liever willen steunett
niet grondstoffen en oorlogsmaterieel uit
de Sovjet Unie en het is blijkbaar zeker,
dat de Sovjet Unie geen initiatief zal ne
men, waardoor gealarmeerd kan worden.
In diplomatieke kringen is men van oor
deel, dat de Sovjet Unie de democratisch©
landen reeds veel zou steunen, wanneer het
in geval van een oorlog zijn grondstoffen-
markt sloot voor Duitschland en zijn bond
genooten. Ook schijnt Engeland de hulp,
welke de Sovjet-Unie in het Verre Oosten
zou kunnen bieden, te waardcercn.
beiden het erover eens, dat het vliegtuig
brak. Ook een der motoren maakte zich los.
Deze waarnemingen, tezamen met de ver
klaring aangaande het zware geronk der
motoren, hebben tot de veronderstelling ge
leid, dat de bestuurder van de „Stratoliner"
een duikvlucht met volloopende motoren
uitvoerde, toen het toestel brak.
„Na het beangstigende geluid, dat klaar
blijkelijk veroorzaakt werd door het breken
van het vliegtuig" zoo vervolgde de heer
JacojDsen „hield het motorgeronk op en
kwam het toestel in een duik neer. Ten
slotte ging het weer in een soort glijvlucht
over en schoot zoo in den grond."
Motor viel uit het vliegtuig
Een andere ooggetuige, mrs. John Frazier,
verklaarde:
,Jk hoorde de motoren een ontzaglijk
lawaai maken en holde het portaal van
mijn huis uit, om naar het vliegtuig te
kijken. Toen zag ik eensklaps een stuk van
den staart afbreken. Ook viel er een motor
uit het toestel. Het vliegtuig dwarrelde in
het rond en dook toen opnieuw cn viel te
gen den grond. De declen van het vliegtuig
kwamen neer als confetti.'
Ray Alison vertelde, dat hij het toestel
een duik zag maken, 't dwarerlde toen als
een vallend blad naar omlaag cn dook toen
opnieuw.
De heer Egtvedt, president van de Boeing
Aircraft, Company kan niet aannemen, dat
de oorzaak in het toestel zelf moet hebben
gelegen. Het ongeluk moet volgens hem te
wijten zijn aan een oorzaak van buiten af.
Deelen van het toestel kwamen
neer als confetti.
Duikvlucht met volloopende mo
toren?
Aangaande het ongeluk met de „Strato
liner" de Boeing 307 op Zaterdag 18 Maart
j.i. nabij Seattle, waarbij de Nederlandsche
iucht-vaart-deskundige ir. A. G. von Baum-
hauer, van den luchtvaartdienst en P. Gui-
lonard, onder-directeur der K.L.M., het leven
verloren, geeft de Msb. eenige ooggetuigen
verslagen.
Arthur Jacobson, koopman en vredes-
rechter uit Alder, die met zijn dochter naar
het vliegtuig stond te kijken, toen het om
ongeveer kwart over een des middags uit de
wolken te voorschijn kwam, verklaarde, dat
alles normaal scheen te gaan, toen hij eens
klaps een knal of slag hoorde. Hij kreeg
den indruk, dat de staart zich van het vlieg
tuig losmaakte. Zijn dochter dacht, dat het
een vleugel was, maar in ieder geval waren
Dit nummer bevat 8 pagina's
Een nieuw fort bij Remouchamps
Naar de Times meldt, zal de Belgische re
geering onmiddellijk stappen doen om het
gat te dichten, dat overgebleven is in de
nieuwe fortenlinie, welke den toegang tot
Luik in het Maasdal beschermt. Naar ver
nomen wordt, heeft de Belgische regeering
n.1. besloten om met liet oog op de nazi-agi
tatie van den laatsten tijd in Eupcn en Mal-
médy de volgende weck te beginnen met
den bouw van een fort bij Remouchamps.
Dit fort zal den weg door het nauwe dal
van de Amblève afsluiten en het plateau
ten Zuiden van de rivier beheerschen, ten
einde iedere poging te kunnen verhinderen
tot omtrekking van de Zuidelijke flauk van
de versterkte zone van Luik.
Deze zone is ongeveer 30 km. diep. Zij
omvat in de eerste plaats een linie van ver
sterkte posten, langs de grens, dan volgen
de linie der nieuwe forten, daarachter de
ring van oude gemoderniseerde forten en
tenslotte een binnenlinie van kazematten,
welke de wegen beheerscht, die de stad
binnenvoeren. Elk der nieuwe forten is om
ringd door een diepe gracht tegen tanks.
Toen de plannen voor de nieuwe forten
linie werden opgesteld, aldus de N. R. Ct.,
was de bedoeling, dat deze linie zou bestaan
uit een boog van 5 forten: een tegenover 't
Zuidelijke gedeelte van Nederlandsch Lim
burg, een te Neufchatel, ongeveer 6 km.
ten oosten van Visé te Battice, 8 km ten
noordwesten van Verviers, Pepinster en Re
mouchamps.
In verband met de hooge kosten van deze
zware forten werd de laatste voorloopig
uitgesteld. De voltooiing van het fort Rq-
mouchamps zal de weerstandskracht van
de grensverdediging belangrijk vergroolen,
terwijl deze nu reeds, Zoowel door de orga
nisatie als door haar diepte aanzienlijk
beter is dan in 1914.
DE BILT SEINTi
Verwachting: Droog weer, och
tendnevel, overigens gedeelte
lijk bewolkt, iets warmer
dan gisteren, zwakke tot ma
tigen wind uit Oostelijke
richtingen.
Geen duimbreeds grond
voor Hongarije!
Tlso over den Hongaarschen inval.
In een vraaggesprek met den correspondent
van Havas heeft minister-president Tiso
verklaard: Naar aanleiding van den Hon
gaarschen inval heeft onze regeering een be
roep op Duitschland gedaan, omdat zij de
wereld wilde toonen, dat Slowakije in staat
is, zelf zijn onafhankelijkheid en zijn gren
zen te verdedigen.
Op d§ vraag, waarom men het Hongaarsche
leger het Slowaaksche grondgebied heeft la
ten binnendringen, verklaarde Tiso: Op den
dag van den inval meldde zich een Hongaar
sche afdeeling met een witte vlag bij de
Slowaaksche autoriteiten. De afgezanten over
handigden den Slowaakschen commandant
toen een eigenhandig door den commandant
der Hongaarsche troepen geschreven brief,
waarin gezegd wordt: „Met goedvinden van
de Duitsche natie betreden de Hongaarsche
troepen het Slowaaksche grondgebied en zij
zullen halt houden bij de als .volgt getrokken
lijn
De Slowaaksche commandant, die trou
wens door de schending van de door de
Hongaren erkende grens verrast was, meen
de geen tegenstand te moeten bieden. Toen
wij van de gebeurtenissen op de hoogte wa
ren gesteld, hebben wij, zonder iemand te
raadplegen, order gegeven, de Hongaren te
gen te houden. Van toen af hebben zij geen
pas meer voorwaarts kunnen doen.
Tiso voegde hier nog aan toe, dat Slo
wakije om blijk te geven van zijn goeden wil,
tot heil van den vrede, een delegatie naar
Boedapest zal sturen, die inmiddels gisteren
vertrokken is. Zij zal onze tegenvoorstellen
overhandigen, die in één woord samengevat*
kunnen worden: terugkeer tot de oude grens,
gemoedigd om tot hun actie over te gaan,
Op de vraag of de Hongaren waren aan-
antwoordde Tiso: Ik kan u onmogelijk mijn
meening op dit punt zeggen.
Geen Chineesch-Russisch
militair verdrag
De geruchten over een militair verdrag
tusschen de Sovjet Unie en China, welke de
ronde hebben gedaan, worden te Moi«kou
met klem tegengesproken.
twee
uur op het vliegveld te Münster te
zijn opgestegen, waar het toestel door een
motorvliegtuig tot een hoogte van 300 meter
werd opgetrokken.
Door den straffen Oostenwind was het toe
stel in de richting van de grens gedreven
™aar de bestuurder de koers was kwijtge
raakt. Bij Arnhem besloot, hij te dalen.
Het toestel heeft bij de landing geen scha
de bekomen en ook de bestuurder bleef on
gedeerd.
Na een onderzoek door de burger- en mi-
htaire politie is het vliegtuig vrij gegeven.
Het werd gedemonteerd en naar Münster
Vervoerd.
Nieuwe bomaanslagen
in Engeland
De Ieren weer op het oorlogspad?
In den afgeloopcn nacht zijn te Liverpool,
Binningham en Coventry opnieuw bomaan
slagen gepleegd.
Tp Liverpool is een eigengemaakte bom
ontploft, welke was bevestigd aan het tra
liewerk van een winkelruit Drie andere
bommen zijn te Liverpool gevonden, één ont
plofte, nadat een politieman het projectiel
had verwijderd en terwijl de politie bezig
was een andore hom onschadelijk te maken,
ontplofte een derde in dezelfde straat, waar
door een winkelruit werd vernield.
Te Coventry is buiten een garage bij de
benzinepomp een hom ontploft, waardoor
een glazen dak werd vernield en te Bir-
mingham is een bom ontploft, achter een
blok woonhuizen. Hierdoor werden een aan
tal ruiten vernield.
Van Noordzee tot
Zwarte Zee
FUNK OVER DE NIEUWE FINANCIEELE
POLITIEK. VERSCHUIVING VAN LAS
TEN NAAR DE TOEKOMST.
De centrale commissie van de Duitsche
Rijksbank is gistermorgen voor haar eerste
vergadering onder het nieuwe rijksbank-
directorium bijeengekomen.
De Rijksminister van Economische Zaken,
tevens Rijksbankspresident, Funk, heeft hiej
bij een rede gehouden waarin hij o.m. uit
eenzette, dat de nieuwe regeling in de
midden-Europeesche ruimte nieuwe politie
ke en economische krachten heeft doen ont
staan.
Duitschland is thans het grootste
industrieland ter wereld en tegelij
kertijd zal de door de natuur aan
gegeven groote economische ruimte
van de Noordzee .tot aan de Zwarte
Zee voor alle betrokken landen met
meer succes georganiseerd kunnen
worden.
Het handelsverdrag met Roemenië.
Ten aanzien van de Duitsch-Roemeensehe
economische overeenkomst verklaarde Funk
dat daarmede een economisch verdrag tot
stand is gekomen, dat baanbrekend en rich-
tingaangevend genoemd kan worden.
FUNK.
Hier rollen geen „zilveren kogels", zoo
zeide Funk, maar worden de door de na
tuur gegeven economische krachten en ar-
beidsenergieën voor een gemeenschappelijke
prestatie gemobiliseerd en methodisch in
werking gebracht. Duitschland geeft cre-
dieten op langen termijn in halffabrikaten
en fabrikaten, die weer worden ingelost
door arbeidsproducten van het Roemeensche
volk. Onze producten hebben derhalve in
Roemenië de functie van valuta's en de Roe
meensche grondstoffen bij ons de functie
van deviezen. De door den staat geregelde
arbeidsprestatie is dus de basis voor de va
luta-veiligheid.
Wij zullen, zoo z.pide spr., onze economie
niet weer afhankelijk maken van een inter
nationaal gemanipuleerde valuta- en con
junctuur-politiek, nu het ons gelukt is met
onze eigen methoden het succes te verwe
zenlijken.
met
Graag onderhandelingen
Engeland en Frankrijk!
Funk releveerde het onderbreken
van Duitschlands handelsbesprekin
gen met Engeland en Frankrijk en
zeide, dat na de vestiging van de
nieuwe orde in midden-Europa de
noodzakelijkheid van voortzetting
dezer besprekingen eerder grooter is
geworden.
In de nieuwe bankwet zal een recht van
toezicht en instructie van den Fuehrer voor
de Duitsche rijksbank vastgesteld worden.
Voorts moet de kapitaal-deelneming aan
de Rijksbank opnieuw worden geregeld.
De thans nog in het buitenland aanwezi
ge andeelen van de Rijksbank zullen gerepa
trieerd worden en de buitenlandsche bezit
ters zullen lovaal schadeloos worden gesteld
Het Rijksbankaandeel zal in het geheel geen
beurswaarde in den gebruikelijken zin zijn.
De valuta van een land zal nooit door de
circulatiebank togen den wil van het staats
gezag bepaald kunnen worden, veronder
steld, dat een dergelijk statsgezag voorhan
den is.
Niet de circulatibank, maar de staatslei
ding is verantwoordelijk voor de valuta.
Het nieuwe plan.
De taak voor de nieuwe financieringspo-
litiek kenmerkte Funk als volgt:
1. De lasten, zooveel slechts mogelijk is,
naar de toekomst te verschuiven.
2. Het rijk te verschoonen van ondraag
lijke rentelasten.
3. De kapitaalsmarkt weer voor 't parti
culiere bedrijf ter beschikking te stellen.
Dat geschiedt door het nieuwe financieele
plan.
Tenslotte sprak de rijksminister zijn ver
trouwen uit in de nieuwe wegen der erediet
en financieele politiek, die Duitschland om
hoog zullen leiden.
