Nationale eenheid
in 't Britsche Lagerhuis
gedemonstreerd
D
C
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Lebrun stelt zich
weer candidaat
Voorzorgsmaatregelen
in Italië
Engeland en Frankrijk
eensgezind in alles
Troebel vischwater
Koning Gazy van Irak
verongelukt
Ontwerp van de nieuwe school te Breezand
Ook Roemenië een
garantie?
Laan, Schagen, Tel. 20.
DINSDAG 4 APRIL 1939. 83e Jaargang. No. 10846.
01*90** êe9 N.V. Uitg.-Mif. „HoHonek Noordeffcworfier"
onverdeeld goedgekeurd
Engeland wil geen
omsingelingspolitiek
De zitting van het Britsche Lagerhuis is gisteren wel
een zeer gedenkwaardige geweest en werd tot een de
monstratie van nationale eenheid. Alle leden, .zelfs de
felste opposanten, als Eden en Churchill, schaarden
zich aan de zijde van Chamberlain, nu hij zich openlijk
heeft doen kennen als een voorvechter voor een nieuwe
politiek tegen aanvallen. In een krachtige rede herhaalde
Chamberlain nogmaals, dat Engeland geen omsingeling
van Duitschland beoogt, maar 'n politiek van zelfbehoud
en zelfverdediging nastreeft. Chamberlain zeide, dat zijn
verklaring van Vrijdag een geweldige afwijking was van
de tot dusver gevolgde buitenlandsche politiek van En
geland en een hoofdstuk op zichzelf zal vormen, als eens
de geschiedenis van deze dagen wordt opgeschreven.
Het debat werd geopend door den arbei
ders-afgevaardigde Greenwood. Hij deed uit
komen dat Engeland thans een machtige en
onneembare vesting tegen agressie was ge
worden, dat de arbeiderspartij geen jabroer
is geworden, maar thans vertrouwen in
Chamberlain's politiek heeft.
Daarna kwam
de minister-president aan het woord,
die behalve het bovenaangehaalde nog zei-
de:
Mijn verklaring is gekenschetst als een
wloopige polis, in afwachting van, een
volledige assurantiepolis. Ik zelf heb er den
Mdruk op gelegd, dat de verklaring van
voorbijgaan den, tijdclijkcn aard was. Een po
lls is noodig, omdat de verzekeringen van
"Duitschland in rook zijn opgegaan. Dit land
zou geen andere volkeren willen overheer-
ichen, is mij uitdrukkelijk door den Führer
gezegd.
Het is waar. dat men ons thans ver
telt, dat er andere redenen zijn, zoo
als historische associaties, vrees voor
aanvallen. Dit zijn misschien uitste
kende redenen, maar zij zijn niet in
overeenstemming met de tevoren ge
geven verzekeringen. Het is onver
mijdelijk, dat zij twijfel deden rijzen,
of niet straks nog andere redenen
zouden worden gevonden voor ver
dere expansie.
Laat mij hierop den nadruk leggen: wat
ook het resultaat mag zijn van de bespre
kingen, thans tusschen Engeland en die an
dere landen gevoerd, zij houden geen bedrei
ging voor Duitschland in, zoolang Duitsch
land een goede buur zal zijn.
„Wat wij voeren, is een politiek van zelf
verdediging".
Chamberlain verklaarde vervolgens even
als in September 1938, nog steeds een man
des vredes te zijn.
Onder luide toejuichingen eindigde hij zijn
rede aldus:
Ik vertrouw, dat onze actie, die ingezet,
maar niet geëindigd is, zal blijken gericht te
zijn tegen en niet op den oorlog, waarmede
niets gewonnen, niets genezen en niets vol
bracht, wordt, maar op een meer gezonde
wereld, waarin de rede de plaats van het
geweld zal innemen en bedreigingen plaats
zullen maken voor goede en redelijke argu
menten,
Lof van Eden en Churchill.
Eden en Churchill zwaaien Chamberlain
grooten lof toe; nadat reeds de arbeidersaf
gevaardigde Sinclair een zeer gematigde re
de had gehouden en den nadruk op samen
werking met Rusland had gelegd. Ook ver
zocht deze afgevaardigde spoedig een ver
klaring ten aanzien van Nederland en Zwit
serland. Churchill nu, zeide het volkomen
eens te zijn met Chamberlain. Het is prach
tig, zeide Churchill, dat ons land eindelijk
door den eersten minister erheen geleid is
te verklaren, in duidelijke bewoordingen en
met bijkans algemeeno stemmen, dat de
verdediging van de Europeesche vrijheid
en de heerschappij van het recht een zaak
vormen, waarin Groot Brittannië alles zal
durven en alles zal doen."
„Dit" zoo vervolgde Churchill, „is de ver
rassende ommekeer der laatste paar weken
Wat gebeurd is, heeft niet alleen gevolgen
gehad voor de regeering, maar is geken
merkt door een herleving van den nationa-
len geest, die ons zelf verbaasd heeft, even
als de vreemde landen.
Het lijdt geen twijfel, dat het pro
ces van opbouwen eener wederzijd-
sche veiligheid moet voortgaan.* Hier
ophouden met een waarborg aan
Polen zou beteekenen halt houden
in Niemandsland.
Ten aanzien van de houding der regeering
Jegens Rusland zeide Churchill: „Zij schijnt
goed uitgedacht te zijn. Rusland is diep ge-
Ktffen door de Duitschc nationaal socialis-
twche ambities. Niemand kan zeggen} dat
er geen hechte gelijkheid van belangen be
staat tusschen de Westelijke democratien
en Rusland. Wij moeten alles nalaten om
een hinderpaal op te werpen voor het na
tuurlijke spel der belangen. Roemenië, Po
len en de Baltische landen kunnen zich
gerustgesteld gevoelen, omdat de groote
massa van Rusland vredelievend achter hen
staat en grooten steun kan bieden."
Ook Lloyd George juichte van harte de
ommekeer in de Britsche politiek toe.
Eden zeide o.a. dat de wezenlijke waarde
der nieuwe politiek gelegen is in zijn af
schrikwekkende werking. „Daaruit volgt,
dat hoe grooter onze voorbereidheid is hoe
doeltreffender ook de afschrikking en hoe
grooter de bijdrage, die wij aan dep vrede
kunnen leveren. Nu wij die politiek inslaan
in deze pkase van onze toenemende kracht,
zal dit beteekenen, dat de kansen geringer
worden, dat iemand zal wagen ze uit te
dagen."
Voor den aandrang gezwicht.
In een schrijven aan Jeanneney heeft pre
sident Lebrun medegedeeld, dat hij besloten
heeft zich weer candidaat te stellen voor 't
presidentschap der, republiek
Men verwacht thans, dat de meeste an
dere candidaten zich zullen terugtrekken.
Het oproepen der lichtingen.
Te Rome heerschte er in de afgeloopcn
dagen een ietwat gedrukte stemming in
verband met het groote aantal mannen van
de lichtingen 1901 (1921) tot 1912 (1932), die
een briefkaart hebben ontvangen om zich
in hun militaire districten te melden. Zeker
worden er in deze dagen zeer veel soldaten
onder de wapenen, geroepen, doch het feil
dat vrijwel al diegenen, die bewijzen kunnen
dat zij een vaste betrekking hebben, zonder
veel moeite onmiddellijk een maand uitstel,
of als men wil verlof, kunnen krijgen, be
wijst wel dat men hier te doen heeft met
voorzorgsmaatregelen, die op zichzelf nog
geen dreigend karakter dragen.
Naar het Hsb. verneemt, gaan van de sol
daten die onder de wapenen blijven en
dat zijn dus voor een groot deel mannen,
die geen vasten werkkring hebben de
meesten. naar Libyë;
KRACHTIGE TAAL VAN LORD
HALIFAX IN HET HOOGER-
HUIS.
In het Hoogerhuis heeft de minister
van buitenlandsche zaken, Halifax,
gisteren een verklaring afgelegd over
de buitenlandsche politiek. Hij her
innerde aan Chamberlain's verkla
ring van Vrijdag j.1. betreffende de
Poolsche onafhankelijkheid, en voeg
de hieraan toe: „Ons contact met de
Fransche regeering is voortdurend in
deze benauwde tijden zeer nauw ge
weest. Onze beide regeeringen voel
den zich op alle punten één en de
regeering heeft steeds op de snelle
en bereidwillige medewerking van de
Fransche regeering kunnen rekenen.'
Ten aanzien van Rusland zeide Halifax:
„De regeering is zich ten volle bewust van
het belang van de houding der Sovjet-regee
ring en zij hecht waarde aan goede betrek
kingen met haar. Wij moeten liet feit voor
oogen houden, dat de betrekkingen van som
mige staten met Rusland ingewikkeld zijn,
doch ik kan het Huis, wat dc Engclsche re
geering betreft, de verzekering geven, dat
deze moeilijkheden niet bestaan.
Polen.
Halifax herinnerde aan de komst van
kolonel Beek en zeide:
„Toen de Britsche rcgecring den toestand
bestudeerde en naging, hoe zij het best een
rol zou kunnen spelen bij de bevordering
van een vreedzame en ordelijke regeling van
de internationale kwesties, deden bepaalde
omstandigheden de mogelijkheid veronder
stellen van gevaarlijke ontwikkelingen in de
betrekkingen tusschen Duitschland en Po
len".
De beslissing van Engeland wierp veel
stof op.
Het optreden van de Britsche regee
ring is in sommige kringen voorge
steld als de wensch Duitschland te
omsingelen. Niets kan verder van de
waarheid af zijn. Do kwestie is, dat
midden in Europa een sterk Duitsch
land ligt, en dat zijn buren bezorgd
heid koesteren ten aanzien van zijn
bedoelingen en van plan zijn uit
zelfverdediging gemeenschappelijke
maatregelen te nemen. Dit resultaat
is het gevolg van een instinctieve
reactie, en is zeker niet in het leven
geroepen door eenig voorstel van
buiten af. Als in Duitschland be
weerd wordt, dat deze vrees slechts
voorkomt uit een verkeerd begrip
van de bedoelingen der Duitsche
regeering, uit een te groote bereid
heid in welke kringen ook, van
de Duitsche politiek, het slechtste
te denken, dan moet ik opmerken,
zeide Halifax. dat, terwijl in alle
kringen onmiddellijk opluchting zou
worden gebracht door de overtuiging,
dat dit inderdaad zoo is, van de
buurstaten op het oogenblik nauwe
lijks verwacht kan worden, dat zij
in 't geheel geen rekening houden
met het onderwepr van de lessen
van het verleden.
Onze toezegging aan Polen beteckent een
nieuwe belangrijke koerswijziging in de Brit
sche politiek. Wij hebben deze verplichting
niet in eenigerlei geest van ^vijandigheid je
gens eenig land op ons genomen, doch in de
hoop en in het vertrouwen, dat wij door al
dus te handelen, de zaak van de Europeesche
stabiliteit en vrede kunnen versterken.
Rusland heeft het recht den
Japanners concessies op visch-
gronden te weigeren.
Het geschil dat Japan en Rusland over
de visscherij-kwestie hadden en dat heel wat
stof heeft doen opwaaien, is, zooals wij gis
teren meldden, nu definitief geregeld.
Rusland bleef op zijn standpunt staan en
wilde om strategische redenen niet langer
meer de Japanners toestaan in de Siberische
wateren te visschen (zie de op de kaart ge
ruit aangegeven vischgronden.).
Zooals men weet. bezit Japan weinig goe-
_de vischgronden, de voortbrengselen der
zee spelen een buitengewoon groote rol in de
voeding yan Japan, vandaar dat de Japan
ners heden, 4 April, bij de inschrijving te
Wladiwostok zullen tegenwoordig zijn.
Volgens welingelichte zijde, zou de^Sow-
jet-Unie dc Japanners een aantal nieuwe
vischgronden willen toestaan, die buiten de
zee van Qchotsk en de straat van Tartarije
gelegen zijn.
Koning Gliazï van Irak is omstreeks mid
dernacht ten gevolge van een auto-ongeval
om het leven gekomen.
Links ziet men het school woonhuis, daar
naast het gymnastiekgebouw, waarin is
ondergebracht een brandweergarage. (Deze
is gelegen tusschen het woonhuis en de
gymnastiekzaal en doet dus dienst als ge
luidssafe, waardoor het gedreun van de.
marcheerende en gymnast iseerende Bree-
zander jeugd minder gemakkelijk tot in het
woonhuis zal doordringen). Aan de achter
zijde der gymnastiekzaal zijn behalve de
toiletten ook de kleedkamers gelegen en is
de ruimte voor de centrale verwarmings-in-
stallatie met kolen-silo.
Onder een hoek van 90 graden sluit hier
bij het eigenlijke schoolgebouw aan, dat vier
klassen bevat met (een groote verbetering!)
de ramen op het zuid-en, een kamer voor
ontvangst van bezoekers, administratie, het
opbergen van leermiddelen en geneeskun
dig onderzoek. Tenslotte is er een fietsen
bergplaats.
Wat dc omgeving aangaat, zijn de plan
nen als volgt: het urinoir op den hoek van
Zandvaart en Burg. Lovinksvaart wordt
verplaatst naar den overkant en komt dus
bij het veilinggebouw; genoemde hoek wordt
meer afgerond (een verkeersverbetering, die
noodig is!) en ter plaatse wordt een beplan
ting aangebracht, waarachter de moestuin,
bchooremi bij liet schoolhuis, komt te lig
gen, terwijl die tuin door een muurtje ge
scheiden ligt van het overige terrein.
Dit nummer bevat 8 pagina's
U/EERBERICHT
DE BILT SEINT»
Verwachting: Zwaar bewolkt tot
betrokken, met nu en dan
regen, later gedeeltelijk op
klarend, matige tot krachti
ge Zuidoostelijke tot Zuid
westelijken wind, weinig
verandering in temperatuur
Geruchten over onderhandelin
gen met Turkije om beschikking
te krijgen over de Zwarte Zee.
Naar verscheiden Engelsclie bladen uit
Boekarest vernemen en volgens United
Press door mededeclingen van volkomen be
trouwbare zijde bevestigd wordt, hebben
koning Carol van Roemenië en zijn kabinet
besloten, een garantie van Engeland tegen
evcntueclc agressie te aanvaarden, in den
geest van de garantie, welke aan Polen is
verleend.
Roemenië is, volgens dc Tel., verzocht
de verzekering te geven, dat het terstond
Polen tc hulp zal komen, indien dat land
mocht worden aangevallen. Te Boekarest
zou er geen bezwaar tegen bestaan, zulk
een toezegging te doen.
Ook wordt reeds gesproken over onder
handelingen met Turkije, dat den toegang
tot de Zwarte -Zee beheerscht, ten einde de
zekerheid te krijgen, dat landen, die Roe
menië te hulp willen komen, vrije door
vaart voor hun oorlogsschepen zullen krij
gen door de Dardanellen en den Bosporus.
Van Poolsche zijde, aldus dc diplomatieke
correspondent van de „Daily Telcgraph",
beseft men volkomen van hoeveel bctceke-
nis dc vrije Zwarte Zee-route voor Polen
kan zijn, als het, in geval van een conflict
met Duitschland, niet meer de verbindin
gen via Gdynia (dwz, via de Oostzee- zo-
zou kunnen handhaven.
Het Rijnvaartprobleem opge ..s
Een Nederlandsch—Belgisch haven
bestand.
De regeeringspersdienst meldt:
Gisteren werd te Brussel door gevolmach
tigden van de Nederlandsche, Belgische en
Fransche regeering een overeenkomst getee-
kend tot regeling van verschillende vraag
stukken btcreffcnde de Rijnvaart en meer in
het bijzonder dat van het Rijnverkecr van en
naar Straatsburg, waarvoor het douane-re
gime (surtaxe d'origine et d'cntrepöt) gelei
delijk gelijk zal worden, onverschillig of het
verkeer van de Nederlandsche dan wel van
de Belgische havens gebruik maakt.
In een gelijk streven naar wederzijdsche
verstandhouding, dat door dc Fransche re
geering slechts kon worden bevorderd, heb
ben de Nederlandsche en Belgische regee
ringen een havenbestand gesloten op den
grondslag van den status quo op het gebied
van do Rijnvaartpremie. Zij hebben wijders
besloten tot instelling van een gemengde
NederlandschBelgische commissie tot be-
studeering van de mogelijkheid om in ge
meen overleg de haventarievcn van Antwer
pen, Gent, Rotterdam en Amsterdam vast te
stellen.
Bij het sluiten van deze overeenkomst heb
ben de drie regeeringen zich laten leiden
door haar wensch de gemeenschap in zake
de Rijnvaart op de basis van volledige ge
lijkheid van rechten te handhaven.