zijn mond voorbij! Accoord tusschen DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER Engeland en Polen fBritsche minister praatte Om Albanië wordt het rustiger Militair overleg Duitschland-Italië „Vereenigde Staten het volgende slachtoffer" Studententrouw aan de Koningin Er komt kleur op de bollenvelden Rijksprotector von Neurath bezoekt Praag» Laan, Schagen, Tel. 20. DONDERDAG 6 APRIL 1939. 83e Jaargang. No. 10818. [Atyow de» M.V. Uitg.-Mi~. „WoMoedt Moowlxlewtief- SENSATIE OM LORD STANHOPE. Chamberlain antwoordt op vragen in het Lagerhuis Lord Stanhope, de Britsche minis ter van Marine, heeft met zijn ver klaring dat de Britsche vloot ge- vechtsklaar lag met het oog op zeer recente verontrustende berichten uit Berlijn, blijkbaar leelijk zijn mond voorbijgepraat. Op vragen in het Lagerhuis heeft Chamberlain een duidelijk antwoord gegeven. Lord Stanhope had zijn woorden niet voldoende overwogen en zijn verklaring kon daardoor onrust verwekken. De vragensteller was Greenwood, plaats vervangend leider der Labourparty. Na gereleveerd te hebben wat Stanhope had gezegd, zeide Chamberlain: Ik hoorde, dat nogal veel commentaar uitgelokt was doordat aanvankelijk gezegd was, dat deze rede naar alle deelen van het rijk werd uitgezonden. Aangezien men de rede naar mijn meening waarschijnlijk als iets sensationeels zou gaan beschouwen, terwijl er daarentegen geen grond voor eeni- sensatie bestond, gaf ik order, de pers te .verzoeken de rede van Stanhope niet te pu- bliceeren. Het schijnt, dat mijn pogingen het publiek onnodige beroering te besparen niet volkomen succes hebben gehad, doch dit incident zal er in elk geval toe hebben bijgedragen, aan te loonen, dat de marine voortdurend op alle gebeurlijkheden is voor bereid. Stanhope wel geschikt? Greenwood vroeg daarop of Cham- i berlain Stanhope wel beschouwde als de juiste persoon om zulk een 1 belangrijke post te bekleeden en hij vroeg de verzekering, dat zulke onbe- l scheiden, onverantwoordelijke en i onvoorbereide verklaringen van de 1 zijde van verantwoordelijke minis ters in de toekomst niet nogmaals zouden voorkomen. Chamberlain antwoordde: Neen. Stanhope heeft verklaard het zeer te betreuren, dat zijn woorden, die wellicht niet gelukkig ge kozen waren, zooveel commentaar en on- noodige ontsteltenis hadden moeten wek ken. Dit heeft niets te maken met de be kwaamheid van Stanhope, waarover ik al leszins voldaan ben, Chamberlain voegde hieraan toe: ik moet de schuld op mij ne men voor een stap, die zeker niet de uit werking heeft gehad die ik wenschte, nl. bij het publiek onnoodige beroering te wek ken. Alexander vestigde de aandacht op Stan- hope's woorden: „Helaas is het, kort voor ik de admiraliteit verliet, noodig geworden, orders te geven tot het bemannen van het luchtafweergeschut." en vroeg of deze woor den niet insloten, dat de1 admiraliteit inlich tingen had ontvangen, op grond waarvan speciale verdedigingsmaatregelen noodzake lijk waren. Hierop antwoordde Chamberlain dat Stanhope zich niet meer de juiste woor den kon herinneren, en dat Alexander hier meer achter zocht dan noodig was. Een feit is, aldus Chamberlain, dat de orders geen nieuwe orders waren, doch slechts instruc ties om reeds bestaande orders niet te ver anderen. Stanhope aan het woord.f In het Hoogerhuis heeft Stanhope een ver klaring afgelegd, gelijk aan die, welke Chamberlain in het Lagerhuis aflegde. Hij besloot „ik kan slechts mijn groote spijt be tuigen, dat cenigerlei opmerkingen mijner zijds, welke den nadruk legden op de ge reedheid van de vloot om aan alle gebeur lijkheden het hoofd te bieden, zelfs wanneer gelijk thans, de Paaschverloven verleend worden, iets hebben toegevoegd aan de werkzaamheden van den eersten minister of iemand ongerustheid hébben veroor zaakt". Een goed opgezette comedie? De Duitsche en Italiaansche pers ziet in de onrustbarende uitlating van Lord Stan hope niets anders, dan een poging om het publiek in de democratische landen steeds meer tegen de totalitaircn in te nemen. Zoo schrijft de Börsenzeitung dat er geen sprake is van 'n vergissing, en nog minder met een abusievelijk prijsgeven van een staatsgeheim door Lord Stanhope, maar met een stelselmatige regie. Gelijk iedere Engelsche marine-officier, wist Stanhope heel goed, dat bemanning van het afweer geschut een sedert tien dagen geregeld uit gevoerde maatregel is. De leege stoelen en de woorden van Stanhope waren bestelde coulisses en gruwelpropaganda". „Eerste wordt bewust een leugen verspreid welke, gelijk een injectie, den bloedsomloop van de openbare meening vergiftigt en de beoogde psychologische reactie teweegbrengt Dan stuurt men een halfslachtig dementi daar achteraan en verzekert men daarbij, dat men eigenlijk zelf niet aan den boozen opzet van den ander heeft geloofd. Daar echter bij de democratieën niet de waarheid maar de leugen de langste beenen heeft, is de leugen al lang den heelen aardbol om, voordat de waarheid door de censuur wordt losgelaten. De gewenschte psychologische indruk was bereikt. De opwinding blijft, de stemming van het publiek, van welks zenuwen en goedgeloovigheid misbruik wordt gemaakt, raakt in de gewenschte be weging. De buitenlandsche pers heeft haar sensatie en terwijl de Engelsche gentleman met schijnheilig leedwezen de sporen van het smerig werk zijner handen in onschuld afwascht, is de volgende étappe van de mo- Berichtgeving blijft verward. Blij de gebeurtenis aan het Albanee sche hof leidt af. Eenige ontspan ning te Belgrado. De berichten over de Italiaansche Alba neesche betrekkingen, zijn nog te verwar rend om zich een juist oordeel over den toe stand te vormen. De Albaneesche regeering verklaart officieel dat het niet juist is, dat het gebied van Albanië op cenigerlei wijze hezet zou worden met toestemming van den koning. Evenmin is juist dat de regeering van Albanië zal kunnen toestemmen in maatregelen, welke schade zouden kunnen doen aan de onafhankelijkheid en integri teit van Albanië. Koning Zogoe heeft tegenover een Zuid Slavisch journalist te Tirana verklaard, dat de Albaneezen zoo noodig hun land tot het uiterste zou den verdedigen. Een blijde gebeurtenis aan het Albaneesche Hof heeft de bevolking van Tirana even afgeleid. Koningin Geraldine heeft het leven ge schonken aan een zoon. Er zal drie dagen feest worden gevierd. Ook in Belgrado, de hoofdstad van Zuid- Slavië, zijn de gemoederen iets tot rust ge komen. Men hoopt dat Albanië de zaken met Italië zal kunnen regelen zonder er derden in te betrekken. Generaal Zei Sereggi, de Albaansche ge zant te Rome, wiens onvoorzien vertrek naar Tirana in verband werd gebracht met den toestand der ItaliaanschAlbaneesche be trekkingen, is per vliegtuig te Rome terug gekeerd. De Engelsche en Fransche bladen blijven in een Italiaansche actie een antwoord zien op de beweerde omsingelingspolitick en wij zen speciaal ook op de strategische positie van Joego-Slavië in den geest, zoo wij dit gisteren reeds deden. Op de kaart is het koninkrijk Albanië, met zijn twee voornaamste havens Durazzo en Valona met dikke omlijning weergegeven. Aan de Italiaansche Oostkust vindt men de oorlogshavens, alsmede het eiland Saseno, dat in de. bocht van Valona gelegen is. Men moet de kwestie Albanië als een -ge heel met de omliggende Balkanstaten be schouwen; in dien geest is de kaart met zijn gegevens opgevat. bilisatie van de stemming bereikt. En deze gifmengers willen hun eigen volk en het Duitsche volk wijs maken, dat hun politiek niet de omsingeling, maar den vrede dient!" De Nachtausgabe geeft uittreksels uit de redevoeringen der Engelsche ministers en schrijft: „Deze twee proeven zijn voor ons voldoende bewijs, dat men ginds iets doet, wat, als een Duitschcr het deed, als de voorbereiding van den aanval zou worden bestempeld." Overigens gelooft dit blad niet, dat het aanzien van Engeland, het welk door de innerlijke oneerlijkheid van de Engelsche politiek reeds aanzienlijk heeft geleden, door dergelijke methoden (ge lijk in het geval-Stanhope) zal toenemen. Samenkomst te Innsbrück. De chef van het opperbevel van de Duitsche weermacht, generaal Kei tel, heeft op 5 en 6 April te Inns brück een samenkomst met generaal Pariani, onderstaats-secretaris van GENERAAL KEITEL, het Italiaansche ministerie van oor log en chef van den generalen staf. Bevoegde Duitsche kringen leveren geen commentaar op de besprekin gen tusschen de generaals Keitel en Pariani. Volgens aanwijzingen uit politieke kringen moet men in de ontmoeting een antwoord zien op de besprekingen der Fransche en En gelsche generale staven en een soli- dariteitsbetoon van Italië en Duitsch- land. Bij handhaving van de tegen woordige Neutraliteitswet, aldns Stimson. Voor de Amerikaansche Senaatscommis sie voor Buitenlandsche Zaken heeft de oud staatssecretaris Stimson een verklaring af gelegd. Stimson bepleitte, dat Roosevelt volmachten moeten worden gegeven om in geval van oorlog verschil te maken tusschen aanvallers en slachtoffers. Wanneer een algemee- ne Europeesche oorlog mocht uit breken, zou de tegenwoordige neu traliteitswet tot gevolg hebben, dat de Vereenigde Staten het volgende slachtoffer zouden worden van een aanval, aldus Stimson. Hij verklaarde voorts: „Ik weeg mijn woorden af, wanneer ik zeg, dat ik geloof, dat onze tegenwoordige Kaukasische bescha ving met gevaren wordt bedreigd, ernstiger dan zich in de afgeloopen vier eeuwen heb ben voorgedaan". Stimson zeide, dat drie van de zeven machtigste naties der wereld de'leer van wederzijdsch respect, dat tus schen de naties bestaat, hebben verworpen en dat bedreigingen, agressie en verdrags schending hand in hand gingen als elemen ten van hun systeem. De achtereenvolgende aanvallen welke alle vroegere verdragen en het internationa le recht hebben geschonden op Mands- joekwo, Noord China, Zuid China, Abessi- nië, Spanje, Oostenrijk, Tsjecho Slowakije en Litauen, hebben den revolutionnairen aard van de wijziging, waarvoor wij geplaatst zijn, duidelijk in het licht gesteld. Indien het tot een oorlog komt. In regeeringskringen is men van gevoe len, dat de openbare meening, indien het tot een oorlog zou komen, zal weigeren steun te geven aan een wet, welke van het EngelschFransche blok de voor zijn be lang vitale behoeften zou afsnijden. De regeering hoopt dat de resolutie van Pittman zal worden aangenomen, doch acht dezen maatregel geenszins definitief. De oud-staatssecretaris legde er voorts de nadruk op, dat hij voorstander is van deel neming der Vereenigde Staten aan een oor log, wanneer de Sovjet Unie met Engeland en Frankrijk zou samen werken en deze be vriende mogendheden in een oorlog zouden worden meegesleept. „WAT UWE MAJESTEIT VAN ONS VERLANGT, ZULLEN WIJ DOEN." Gevolg gevend aan den oproep van H.M. de Koningin in het bijzonder tot de Nederlandsche jongeren be treffende de geestelijke en moreele heibewapening heeft de Nederland sche studentenwereld zich met het volgende manifest tot H.M. de Ko ningin gericht: Aan Hare Majesteit de Koningin. Geyen eerbiedig te kennen: De Nederlandsche studenten aan de Ne derlandsche Universiteiten en Hoogescholen, dat zij, gevolg gevend aan Uwei Majesteits oproep, gericht tot het Nederlandsche volk, in het bijzonder tot de Nederlandsche jonge ren, op 31 Augustus 1938 en laatstelijk op 27 Januari 1939, betreffende de geestelijke en moreele herbewapening, met terzijdestel ling van alle, ook in de studentenwereld bestaande verschillen, in het belang van het Nederlandsche vaderland, op initiatief van de Koninklijke Utrechtsclie Studenten Ver- eeniging tot Vrijwillige Oefening in den Wapenhandel, aan hunne eensgezindheid wenschen uiting te geven door Uwe Majes teit de verzekering aan te bieden van hunne offervardige aanhankelijkheid en trouw. Weshalve zij getuigen van hun standvas- tigen wil om in het belang van 's rijks onaf hankelijkheid te doen, hetgeen Uwe Ma jesteit van hun zal verlangen, en om mede te dragen aan de lasten, welke Uwe Majesteit zich genoopt zal zien aan het Nederlandsche volk op te leggen. Welke gezindheid zij zul len manifesteeren door hun beste krachten, naast het vele dat reeds is verricht inge volge Uwer Majesteits oproep, tew ijden aan de verwezenlijking der nationale bezinning en samenwerking. 't Welk doende, enz, Utrecht, April 1939. Dit manifest is onderteekend zoowel door neutrale, r. katholieke als gereformeerde studentenvereenigingen in den lande. De bedoeling van het manifest. In een bijvoegsel wordt een nadere uit eenzetting gegeven van de bedoeling van dit manifest. Hierin schrijft men o.a.: In deze dagen van groote continentale machts verschuivingen is het voor de kleine volken levenseisch om krachtig voorbereid te zijn op dreigende gevaren. Dit geldt wel in het bijzonder ons land, besloten tusschen de machtigste staten van Europa en ons koloniaal rijk in de meest gevaarlijke en begeerde gebieden van Azië. Wil dit machtig imperium, erfenis van een daadkrachtig voorgeslacht, en onmisbare bron van welvaart, ge handhaafd blijven, dan dient van ons volk geëischt te worden een groote krachtsinspanning om, be zield van een onbuigbaren wil tér verdediging van onze onafhankelijk heid in zoo kort mogelijken tijd ons land weerbaar te maken. Ongetwijfeld zullen daarbij groote offers van het Nederlandsche volk gevraagd wor den, offers, die ook op ons, studenten, druk ken. Met vastberadenheid evenwel zullen wij die toekomstige lasten dragen, waar liet hier onze hoogste plicht betreft. Dit nummer bevat 8 pagina's DE BILT SEINT: Verwachting: Half tot zwaar bewolkt of betrokken, aan vankelijk nog regenbuien, meest zwakke Veranderlijke wind, later uit Zuidelijke richtingen, overdag iets kou der. Alg. vooruitz.: Aanhouden van het onzekere weer. Narcissen bloeien met Paschen. De V.V.V. „Hillegom" deelt ons mede,, dat met Paschen de narcissen in bloei zijn. Een enkel vroeg veld hyacinthen begint te kleuren. Van volop bloemenweelde is nog geen sprake, alhoewel het in de bollen streek aardig begint op te fleuren, Officieele installatie door den opperbevelhebber van het leger. De Rijksprotector voor Bohemen en Mo- ravië Freihcrr von Neurath heeft gisteren een bezoek aan Praag gebracht. Bij zijn aan komst werd hij verwelkomd door generaal Blaskowitz en gouwleider I-Ienlein, waarna Von Neurath de troepen heeft geïnspecteerd. Hierbij werden door een op den urcht op gestelde batterij 19 saluutschoten gelost Daarna volgde de officieele installatie van den Rijksprotector door den opperbevelheb ber van het leger. In één der zalen van den Burcht waren de hoogste militaire en burgerlijke autoriteiten bijeen. Von Neurath hield een toespraak', waarin hij zeide, d%t het de taak van hem en zijn medewerkers zou zijn, de landen Bohemen en Moravië in de levensruimte van het Groot-Duit- sche Rijk tot geluk en welstand te brengen. Hacha dineert met von Neurath. Hierop bracht president Hacha den rijks protector een bezoek, dat deze beantwoord de. In den avond heeft Von Neurath een diner aangeboden, waaraan werd deelgenomen door leidende persoonlijkheden van partij, staat en weermacht, benevens van het Tsje chische openbare leven.. Aanwezig waren o.m. Haclia, Havalka, generaal Sirovy en vele anderen. De Rijks protector is gisteravond nog uit Praag naar Berlijn vertroken van waar hij zich heden naar zijn landgoed zal bege ven, op 20 April zal hij te Praag terugkce- rcn. BESPREKINGEN MET BECK BE VREDIGEND VERLOOPEN. HE DENMIDDAG SPREEKT CHAMBER LAIN. Polen wil Hongarije niet en Rusland wèl uitsluiten Aangenomen kan worden, dat de Britsch-Poolsche onderhandelingen tot een accoord hebben geleid. Cham berlain zal hedenmiddag in het La gerhuis een verklaring afleggen. De Poolsche regeering heeft zich bereid verklaard met haar geheele macht Engeland te hulp te komen, indien dit land wordt aangevallen. Omge keerd zal Engeland Polen helpen als dit land tegenstand bied, wanneer zijn onafhankelijkheid wordt be dreigd. Bij dit alles zijn twee opmerkelijke fei ten te constateeren: Warschau wenscht geen nauwe betrek kingen met Moskou. Kolonel Beek heeft verklaard er niets tegen te hebben als En geland en Rusland zich nauwer aaneenslui ten maar zelf liever geen Russische troepen op Poolsch grondgebied te willen hebben. Warschau wil zijn vriendschap met Hon garije niet afbreken. Polen is reeds gerui- men tijd bezig te trachten de betrekkingen tusschen Hongarije en Roemenië te verbete ren. Daarom houdt Beek vast aan het stand punt dat Hongarije niet moet worden jait- gesloten van het Oost-Europeeschc defensie ve verbond tegen Duitsche agressie. Verklaard wordt nader dat Engeland en Polen het eens zijn geworden over de be ginselen voor een regeling der Joodsche kwestie en over economische samenwerking Volgens de Matin, zou er sprake zijn van een leening van 25 millioen pond sterling aan Polen tot verbetering van de militaire uitrusting. De regeeringen van de Vereenig de Staten en Frankrijk worden nauwkeurig op de hoogte gehouden. Het nieuwe onderhoud tusschen Beek, Chamberlain en Halifax heeft 95 minuten geduurd. Na in zijn hotel teruggekeerd te zijn, heeft de Poolsche minister den ambas sadeur der Vereenigde Staten en den Hon- gaarschen gezant ontvangen. Poolsch ovcrlcfl met het Vaticaan? De „Giornale d'Itnlia" publiceert, volgens de Msb., het volgende bericht: „Vernomen wordt, dat de kardinaal-staats secretaris Maglionc gisteren een langdurig onderhoud gehad heeft met een Poolschen prelaat, wiens naam men verzwijgt. Aan het onderhoud nam ook deel een vertegen woordiger der Fransche ambassade. Het resultaat van dit onderhoud zou on middellijk zijn meegedeeld aan Z. II. den Paus. Als gevolg van dit feit vraagt men zich af, of een belangrijke diplomatieke of poli tieke actie, waarbij het Vaticaan geïnteres seerd zou zijn, niet aan den gang is." Ten aanzien van dit bericht dient opge merkt te worden, dat. de Fransche ambassa de. bij den TI. Stoel formeel, voor wat haar betreft, tegenspreekt, dat één harer leden zou tegenwoordig geweest zijn bij een on derhoud van den kardinaal-staatssecretaris Magllone met een Poojschcn prelaat.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 1