Uitslag van kieskring Den Helder
aar het hart van den
verkiezingsdienst klopt
DE WERELD
W
Perfecte organisatie werkt in ijltempo
Wie in Noordholland
gekozen zijn
Plan tot sabotage
van de stemming
Helsche machine aan
boord van de „Paris"?
Post vluchten op Indië
woorden
NAMEN DER
GEMEENTEN.
s
11
~x S
c
M
5
c.
H
W
2
j
o
O
co
I'
y
55
Ué
C
et
r-
"j CJ
Sm
O
SC
'Sc
O
'r*
CO
1-3 co
e
JS
z
-• b
5-
5
O
CJ
'r
H
22 t
d
'c
e-
'-4
CO
a
•e
O
E
4>
fcr
5
2.
Ci -
Si -Z
i- '5
co
'-O
co
te
'Sc
c
5:
CO. rt.
«-ï •-*
j Tn
O
P
5
2 3?
F- t
co c
3
d
CO
DEN HELDER
i
16741
4581
2166
611
3S3
183
4018
866
3625
71
52
8
115
70
SCHAGEN
1 i
2096
511
504
217
73
75
42
39
616
5
1
HARENKARSPEL
1 i
1490
189
914
12
11
15
80
4
239
12
2
U
1
1
SINT MAARTEN
i r
658
169
119
17
7
11
112
5
199
14
3
1
BARSINGERHORN
i
420
117
11
59
16
36
8
8
147
*4
14
0
0
HARINGHUIZEN
i i
93
28
13
9
11
5
1
0
24
0
2
0
o
Koi.nonx
438
222
6
49
26
37
28
44
5
11
3
0
WIERI.N'GER WAARD
i i
638
245
5
118
53
5
16
2
174
5
13
2
0
SCHAGERBRUG
1 i
608
145
110
39
22
13
18
21
230
4
3
0
3
ST. MAARTENSBRUG
503
162
44
22
13
21
8
4
223
4
1
1
0
BLRGERBRUG
402
96
131
17
16
15
6
3
113
0
3
2
0
OUDESLUIS
i i
337
117
2f
18
8
24
4
3
142
0
0
0
0
T ZAND
556
67
356
21
3
2
8
6
89
2
0
0
2
PETTEN
i
299
204
9
6
3
5
1
3
66
2
0
0
0
CALLANTSOOG
522
260
55
12
4
1
23
2
158
3
2
2
0
WINKEL
i i
977
467
26
124
45
44
16
14
198
15
21
7
0
NIEUWE NIEDORP
i
910
271
183
108
32
18
13
12
188
75
2
8
0
OUDE NIEDORP
i
638
SO
424
23
7
16
5
3
72
7
0
l
0
ANNA PAULOWNA
2810
805
711
52
51
85
228
136
564
8
97
92
11
WIERINGEN
i i
2251
763
198'
40
39
104
UI
80
859
13
11
1
2
WIERINGERWERF
i i
276
78
62
8
2
2
46
38
38
0
1
1
0
MIDDENMEER
702
135
140
54
7
0
176
116
52
4
3
11
4
SLOOTDORP
533
98
102
24
7
5
129
66
84
4
,2
10
2
HEERHUGOWAARD
i
2278
240
1459
56
28
27
139
35
271
16
1
3
0
1
OUDKARSPEL
960
242
218
18
23
137
42
3
272
1
1
0
NOOnDSCHARWOUDE
1027
178
389
24
25
46
119
4
2i0
1
0
1
0
ZUIDSCHARWOUDE
849
118
370
22
21
12
32
13
217
8
3
3
0
BROEK OP LANGENDIJK
1074-
120
13
14
26
7
489
$78
105
12
2
6
O
SINT PANCRAS
i I
729
114
18
17
52
9
163
208
115
12
O
5
14
KOEDIJK
i
974
291
245
36
88
23
33
36
193
18
9
1
1
SCHOORL
i i
1291
390
362
84
31
29
14
18
342
14
2
4
1
WARMENHU1ZEN
i
1031
100
627
18
4
53
76
2
148.
3
0
0
0
BERGEN
i
3303
542
1208
313
168
47
124
116
666
35
'74
9
1
TEXEL
i i
4173
928
879
190
224
6
438
464
823
15
2
199
5
TERSCHELLING
i i
1755
553
9
83
24
5
172
432
466
2
3
2
4
VLIELAND
287
180
4
0
6
0
10
13
38
2
2
1
1
TOTAAL
54654
3806
12111
2535
1559
1123
697-8
3060
12100
396
354
505
127
Koopmansbeurs te Amsterdam
in een bijenkorf herschapen.
Een bijenkorf vol met zoemende,
hard werkende bijen. Zoo was de
indruk, dien de burgemeester van
de hoofdstad, dr. w. de Vlugt, en
andere bezoekers kregen, toen zij
in den loop van dezen avond een
kijkje kwamen nemen in de groote
Koopmansbeurs aan het Damrak,
waar de verkiezingsdienst van het
Algemeen Nederlandsch Persbureau
was ondergebracht.
De korf: Berlagc's monumentale bouw
werk, de bijen: 240 harde werkers, die de
uit alle 1037 gemeenten binnenkomende te
legrammen, waarop het resultaat van de
stemming in lederen kieskring stond ver
meld, verwerkten, distribueerden en nog
eens verwerkten, totdat alles op staten was
genoteerd en het voorloopige resultaat van
de stemming in alle provincies kon worden
berekend. Maar alvorens het zoover was,
moesten er bergen werk worden verzet,
moest eerst de uitslag van de stemming
in de gemeenten worden berekend, moesten
deze resultaten naar Amsterdam worden
getelegrafeerd, waar zij op het telegraaf
kantoor in de Koopmansbeurs werden ont
vangen en vanwaar zij over de groote zaal
van de beurs werden verspreid. Voor den
niet-ingewijden bezoeker leek deze zaal erg
rommelig leek het verder alsof die paar
honderd menschen zonder cenige regelmaat
langs dc wanden der zaal aan lange tafels
waren gaan zitten, doch wie eenigen tijd
onder deskundige leiding door dc zaal had
geloopen, kon constaleercn, dat een mees
terhand hen had neergezet en dat iedereen
precies wist wat hij moest doen. Langs dc
wanden stonden in totaal elf lange tafels.
Immers zijn er elf provincies en
het was juist het bijzondere van
deze provinciale statenverkiezingen,
dat in alle elf provinciën op één
en denzelfden dag verkiezingen
werden gehouden, hetgeen niet eer
der is voorgekomen. En dat maak
te de organisatie nog ingewikkel
der en dus moeilijker.
Aan die lange tafels zaten een aantal
menschen. wier opdracht was de resultaten
der stemmingen in dc onderscheidene ge
meenten. welke telegrammen geleidelijk
binnenkwamen, op staten over te brengen.
Zoo werd dan het resultaat der stemming
in eiken kieskring berekend, gevolgd door
bet becijferen van den uitslag in elke pro-
vincie en 't behoeft niet te worden gezegd
dat deze berekening de grootst mogelijke
nauwkeurigheid vereischte.
Fouten worden hersteld.
Een enkele maal klopten de telegrammen
niet, verschilde het totale stemmenaantal
met de uitkomst, welke dc samenstelling
der stemmen, op iedere partij uitgebracht,
opleverde. Dan moest naar de betreffende
gemeente of kieskring worden getelefoneerd
of terug-getelegrafeerd. Dan was de fout ge
lukkig spoedig gevonden. Maar het werk
was even gestagneerd, voor een moment
heerschte er aan de tafel, waar de fout was
geconstateerd, een nerveuze stemming, zoo
als die ook in het begin van den avond viel
waar te nemen, toen de motor nog niet op
volle toeren draaide, toen de eerste telegram
men in dc zaal werden gebracht en toen dc
eerste fouten werden geconstateerd. Welke
motor sputtert echter niet, wanneer hij
wordt ingereden of wanneer hij nog niet
warm is? Zoo was het ook met deze groote
en grootsche organisatie.
De motor gaat op volle toeren
draaien.
Eerst toen iedereen over staten en andere
papieren was gebogen, toen loopjongens
door de zaal renden, telegrammen brachten
of haalden, toen de telex de eerste resulta
ten aan de bladen doorgaf, toen eerst liep de
motor warm, liep hij regelmatig en ge
smeerd. Wanneer de staten waren ingevuld,
gingen zij naar de controle-afdeeling en
corrigeerden electrische telmachines de lan
ge reeksen getallen en wanneer er zich in
de optellingen dan nog een foutje mocht be
vinden. dan werden zij er in deze afdeeling
wel uitgehaald.
De stemming in de hoofdstad.
In een andere hoek van de zaal werd het
resultaat der stemming in de hoofdstad be
rekend. Vierhonderdvijftig jongens zorgden
er voor, dat de uitslagen der stembureaux
naar de Koopmansbeurs werden gebracht en
in dezen hoek van de zaal werden de uit
slagen bij elkaar gevoegd, de cijfers opge
steld en zoo werd dan het resultaat van de
stemming in Amsterdam berekend. In Den
Haag. Rotterdam en Utrecht liad het A.N.
P. eenzelfde organisatie en vroeger dan
eigenlijk verwacht mocht worden, waren de
uitslagen ook van deze groote gemeenten
binnen. De telex zorgde voor de distributie,
de berekende uitslagen.
Wee rin een anderen hoek van de zaal
werden de zgn. thermometerstanden ge
maakt „standen, waaruit voorloopige in
drukken van het verkiezingsresultaat ge
maakt konden worden vergeleken met die
van de kamerverkiezingen in 1937. Bij het
maken van deze standen werden de resulta
ten van 'n bepaald aantal bij elkaar geteld,
warna deze werden vergeleken bij de re
sultaten in 1937.
Twee schakels ontbraken.
Het middernachtelijk uur had nog niet
geslagen, toen verreweg de meeste medewer
kenden de Beurs weer hadden verlaten. De
resultaten van negen provincies waren op
dat moment berekend en het wachten was
toen alleen nog maar op de telegrammen
uit Haarlem en uit Leiden. Zonder deze re
sultaten konden de uitslagen in de provin
cies Noord- en Zuid-Holland niet worden
berekend. Twee van de uit 1057 schakels
bestaande ketting ontbraken dus nog en
hieruit valt. wel duidelijk te constateeren
van hoeveel waarde elke schakel is ge
weest.
Half één 's nachts werd er reeds weer
hard gewerkt aan het opruimen der tafels
cn de stoelen en kreeg de Beurs weer een
normaal aanzien. Twee tafels echter ble
ven staan, die van Noord- en Zuid-Holland,
want nog steeds was daar 't, wachten op
de telegrammen uit Haarlem en Leiden.
S.D.A.P.1'
S. R. de Miranda, Amsterdam, Th, van
der Weerden, Laren N.H., E. Polak, A'dam,
L. van der Wal, A'dam, P. Hoogland, A'dam
B. H. Sajet, A'dam, A. E. Ribbius Peletier,
A'dam, H. J. Meijer, Haarlem, H. Ilartog,
A'dam, Mevr. N. de Jong—Zernike, A'dam.
A. de Roos, A'dam, B. de Vries, A'dam, P.
J. Schmidt, A'dam, A. W. Michels, Haarlem,
N. Swierstra, Hoorn, A. de Vries, Hilver
sum, W. van der Vall, Alkmaar, S. P. Doek,
Haarlem, W. van Dok, Beverwijk, W. F. Vis
ser, Velsen, D. Lopes Dias, Hilversum, Mevr.
H. StraalmanKremer, Hilversum.
R.K. STAATSPARTIJ:
Mr. Dr. P. J. Witteman, Overveen, H. A.
Vulik, Amsterdam, C. F. J. Verbeek, Hilver
sum, Dr. M. J. W. HilleP, Amsterdam. J. C.
Evers, Amsterdam, L. J. P. N. A. Bouwman,
Bloemen daal, F.'J. M. Kuiper, Amsterdam,
Jac. Groen Azn., Alkmaar, J. Braakman,
Boven karspel, C. G. M. van Baar, Edam,
J. Valkering Tz., Limmen, E. P. Clijnk,
'Zaandam, Mr. J. B. Boinans, Heemstede, Th.
Th. Koot, Haarlem, P. Heilker, Hoofddorp, P.
G. van Wees, Amstelveen, Mr. M. M. G. Th.
de Kort, Bussum, H. Hom, Hilversum.
LIB. STAATSPARTIJ:
A. Asscher, Amsterdam, Walrave, Boisse-
vain, Amsterdam, J. J. Korff, Amsterdam. P.
Stapel Czn., Iloogkarspel, Dr. J. E. baron
de Vos van Steenwijk, Haarlem
NAT. SOC. BEWEGING:
G. F. Vlekke, Haarlem, J. Saai, Kolhorn,
H. J. Woudenberg, IJmuiden, G. Hooger-
werf, Alkmaar.
COMM. PARTIJ NEDERLAND:
L. Seegcrs, Amsterdam, N. Beuzemakcr,
Amsterdam, C. Borst, Oudkarspel, M. Harrn-
scn. Aalsmeer, K. de Vries, Den lip, G. van
Wijk, Wicringen.
ANTI REV. PARTIJ:
G. Baas Kz., Amsterdam, P. Keulemans.
Amsterdam, Mr. M. van Vugt, Amsterdam,
■f. Wagenaar Cz., St. Pancras, Mr. A. Bruch,
Haarlem, F. P. Vermeulen, IJmuiden, H.
Gordeau, Bussum, Mr. A. B. Roosjen.
CHRIST. HIST. UNIE:
Jac. Rustige, Amsterdam, F. J. E. van
Lennep, Amsterdam, J. Dorjee, Zaandam.
Mr. A. J. Honig, Haarlem, E. Luden, Hil
versum.
VRIJZ. DEM. BOND:
Mr. M. Slingenberg, Haarlem, Klaas de
Vries, Amsterdam, W. de Boer, Den Hefder,
D. Kooiman, Punnerend, A. Sietsma, Alk
maar, A. J. van Leusen, Velsen, Mr. Ada
Goudsmit, Amsterdam.
R.S.A.P.:
H. J. F. M. Sneevliet, Amsterdam.
CHRIST. DEM. UNIE:
J. H. 'Wolkers, Amsterdam,
Alle stembureaux waren gewaar
schuwd.
N'aar de Msb. verneemt, heeft de Minister
van Binnenlandsche Zaken Dinsdag aan al
le burgemeesters nog een belangrijk schrij
ven gericht in verband met de Statenver
kiezingen van gisteren.
Dit schrijven bevatte,een waar
schuwing tegen een plan om de
stemming ongeldig te maken door
den inhoud der stembussen geheel
of gedeeltelijk te vernietigen met
een bijtend zuur. Deze sabotage van
de stemming zou dan volvoerd wor
den door in dit zuur gedrenkte
vloei papiertjes tusschcn de stem
biljetten te vouwen. Bij het openen
der stembussen zou dan blijken dat
een groot gedeelte der biljetten in
het ongerede zou zijn geraakt.
Het is duidelijk, dat tegen dergelijke po
gingen niet zoo gemakkelijk afdoende maat
regelen zijn te nemen, wil men het geheim
karakter der stemming volkomen intact la
ten.
Op last der rcgcering zijn door de burge;
meesters de leden der stembureaux ver
trouwelijk ingelicht met deze plannen. Bij
zondere oplettendheid was geboden, terwijl
ook de politie een waakzaam oog heeft ge
houden.
In een verkiezingsvergadering van de N.
S.B. te Amsterdam heeft de heer Mussert
bovenstaande circulaire van den Minister
een insinuatie tegen de N S.B. genoemd.
Elastisch glas
Van groote waarde voor de auto
mobielproductie.
Onder de auspiciën van het Franklin In-
stitute te Philadelfia zijn gedurende zes ja
ren en ten koste van ruim zes millioen dol
lars onderzoekingen gedaan om te komen
lot de vervaardiging van een zeer elastische
glassoort. Dezer dagen zi.in dc proefnemin
gen beëindigd en het resultaat is gedemon
streerd voor circa vierhonderd leiders van
handelsondernemingen cn fabrieken. Het
nieuwe glas moet tien keer zoo elastisch
zijn als het op het oogenblik voor automo
bielen gebruikte veiligheidsglas. Een bal
van magnetisch staal, wegende negen ons,
werd van een afstand van 28 voet met
kracht op een plaat van het nieuwe glas ge
worpen. Het glas boog door, maar bleef
heel. Ilct glas kost niet meer dan het ge
bruikelijke en men verwacht, dat het reeds
dit jaar voor 75 proc. in de Amerikaansche
automobielproductie zal worden toegepast.
(Per luchtpost uit de V.S. ontvangen be
richt)
Ministerie van Koopvaardij was
gewaarschuwd.
De Fransche Oceaanstoomer „Paris",
aan boord waarvan gisternacht in
de haven van Le Havre brand is
uitgebroken, is gezonken.
Kunstschatten gered.
Men maakt op het oogenblik de inven
taris op van de kunstvoorwerpen, welke
aan boord van de „Paris" naar New York
zouden werden verscheept voor de inter
nationale tentoonstelling. De schilderijen,
welke door het Louvre ter beschikking
waren gesteld, lagen nog op de kade
hebben niets door den brand geleden. De
voorwerpen van moderne kunst waren nog
niet uit Parijs verzonden. Men verkeert
evenwel nog in onzekerheid over twee
Bourdelle-vazen. oude drukwerken en col
lecties. welke zijn geleend door de nationa
le bibliotheek.
Kwaadwilligheid?
Twee dagen geleden had de politie
de Compagnie Transatlantique en
het ministerie van koopvaardij me
degedeeld, dat een aanslag te ver
wachten was op een der schepen te
Le H&vre. Het is mogelijk, dat ie
mand de bakkerij, waar de brand
uitbrak, is binnengeslopen en een
helsche machine heeft geplaatst.
Twee dekken hooger dan dc bakkerij heeft
men ook een vuurhaard ontdekt en dit
wordt als een zeer verdachte omstandigheid
beschouwd. De aanslag zou eventueel komen
van een groep, die over verminderde
scheopstransporten naar Amerika te kla
gen hoeft en er belang bij had, dat de
Fransche scheepsruimte kleiner werd...
Nalatige bakkers.
De bakkers van de „Paris" hebben tij
dens een ondervraging toegegeven, dat zij
bij het verlaten van de bakkerij een met
kolen gestookten oven hebben laten bran
den. Men is echter van meening, dat deze
nalatigheid alleen den brand niet kan ver
klaren.
Het gerucht, gaat, dat een Italiaan gear
resteerd is, doch dit gerucht werd niet be
vestigd.
Onmiddellijk verbood de maatschappij
bezoeken aan boord van de „Normandië" en
Paris", terwijl de bewaking en veiligheids
maatregelen werden verdubbeld. Vooral
voor de „Normandië" welke in het Ra-
dour-dok ligt en het meest kwetsbaar was,
werden maatregelen genomen.
De omgeving van het wrak is door de
politie afgezet, doch achter de afzetting
heeft zich een aanzienlijke menigte verza
meld, de opwinding in de stad is zeer
groot.
De politie heeft ontkend, dat gisternacht
een helsche machine aan boord van de
„Normandië" zou zijn ontdekt.
Vertrek van Aa.nkomst te
(heenreis) 19 Apr. j Rang, Apr.
®"greis) |Basrs 19 Apr' lAthcne 19 Apr.
l°e"°Vei? |Sln,fap- 19 AP''(Band. 19 Apr.
f"ra™U)er!Mednn 19 Apr. Rang. 19 Apr.
fhóenre") lAthene 19 APr.|Basra 1» Apr.
in_ weinig
Razzia onder Arabieren. In de afgeloo-
pen 24 uur is een groote razzia onder de
terroristen te Palestina gehouden, waarbij
250 Arabieren, waaronder vele bekende
terroristen, zijn gearresteerd.
Estland voert politiek van zelfstandigheid.
In het Estlandsche Huis van afgevaardig
den wees de minister van buitenlandsche
zaken erop, dat de betrekkingen tusschen
Estland tm Sovjet Rusland steulien op het
vredesverdrag, het wederzijdschc non-
agressieverdrag cn de neutraliteit van
Estland tegenover alle eroote mogendhe
den en dat Estland onwrikbaar zijn neu
traliteit en zijn zelfstandigheid tegen iede-
ren aanval wil verdedigen.
Neef van Roosevelt verongelukt. Gister*
middag is een particulier vliogt.uig( be
stuurd door Daniël Roosevelt, een neef
van den president der Vereenigde Staten,
nabij Jalapa omlaag gestort. De piloot en
een dame, die mede in het vliegtuig zat,
zijn om het levon gekomen.
Ontploffing te Woolwioh. Gisterochtend
heeft zich een ontploffing voorgedaan in
de munitiefabriek in de gevaarlijke zone
van het arsenaal te Woohvich Een per
soon werd gewond. Do ontnloflirg veroor
zaakte brand, doch deze was men snel
meester.
Eva Curie onderscheiden. Gisteravond is
te New York tijdens een banket de „Cle
ment Cleveland Medaille", overhandigd
aan Eva Curie voor haar verdiensten bij
het kanker-onderzoek. Eva Curie, eön
dochter van het beroemde echtpaar Curie,
is de eerste vreemdelinge, welke deze on
derscheiding werd toegekend.
Von Papen naar Turkije. Ten aanzien,
van de benoeming van von Papen tot
Duitsche ambassadeur te Ankara, schrijft
de „Völkischer Boobachter", dat thans ëeni
man naar Turkije gaat, die het land zeer
goed kent. In 1917 was de toenmalige ma
joor von Papen chef van den generalen
"Staf van het; vierde Turksche.-leger onder
Liman von Sanders.
Defensie van Noord-Rhodesia actief. Heft
speciale politiecorps, dat tijdens de crisis
van September j.1. gevormd was ter be
waking van vitale punten in de Copper-
bells Mines, in Noord Rbodesia, is weer og*
geroepen. Het zal tol nader order bewa
kingsdienst, verrichten.
Amerikaansche vloot naar den Stillen Oc«-
aan. De terugkeer van de Amerikaan
sche vloot door het Panama-kanaal naar
de bases aan den Stillen Oceaan, begon
gistermiddag met het vertrek van drie
schepen. De kern der vloot zal waar
schijnlijk Donderdag vertrekken.
Eerst de militaire maatregelen in Engeland,
Den plaatsclijken autoriteiten in ge
heel Engeland is gisteravond door de re
geering verzocht voorrang te verleenen
aan civiele defensiemaatregclcn hoven alle
andere zaken in de eerstvolgende drie
maanden. Zulks wordt medegedeeld in
een circulaire van hel departement voor
maatregelen tegen luchtaanvallen.
Slowakije bant Hongaarsche vereenigingen
uit. Alle cultureele Hongaarsche ver
eenigingen zijn in Slowakije verboden.
Tienduizend Iersshe vrijwilligers? Da
Iersche regeering heeft een plan van sta
pel doen loopen tot aanwerving van onge
veer 10.000 vrijwilligers of territoriale
manschappen om het totaal van de ge
wapende Iersche troepenmacht op 30.000
te brengen. Ieder recruut zal verplicht
zijn 90 dagen ocfendienst te doen, wan
neer hij ingeschreven wordt.
Zweedsche reservisten onder de wapenen.
Alle reservisten van dc lichtingen 1935 en
die van de lichting 1934. welke tot de
luchtverdediging behooren, zullen half
Mei voor een maand onder de wapenen
geroepen worden. Door dezen maatregel
zullen de effectieven van dc defensie tot
14.000 man verhoogd worden.
Duitsch vliegtuig boven verboden gebied.
Een vliegtuig van de lijn KeulenParijs,
van de Deutsche Lufthansa, vloog gister
ochtend boven het verboden gebied van
Tilff-Esneux. hetgeen door militaire wacht
posten werd opgemerkt.
Onmiddellijk stegen drie jachtvliegtui
gen op en twee hiervan dwongen het
Duitsche toestel terug te koeren en op
het vliegveld Haren te landen.
Verontschuldigingen aan de Duitsche repee-
ring. Generaal Hertzog heeft in het
parlement meegedeeld, dat hij zich in zijn
kwaliteit van minister van buitenlandsche
zaken bij de Duitsche regeering veront
schuldigd heeft in verband met de „belee*
diging van het Duitsche staatshoofd door
den burgemeester van Port. Elisabëth
Hertzog heeft een nieuwe wet tot be
scherming van de eer en waardigheid van
buitenlandsche staatshoofden aangekon
digd.
Diplomatieke besprekingen te V3netië.
Zaterdag zullen te Venetië besprekingen,
worden gehouden tusschen Graaf Ciano
en Markowitsj, den minister van buiten
landsche zaken van Zuid-Slavie. Deze be
sprekingen zullen een toenadering Honga
rije en Zuid-Slavië behandelen.
