Wij lazen voor U.... en pi Roofmoord op zijn grootmoeder Radioprogramma iPtohm op yet iiohm aan vaal DOOR EDGAR RICE BURROUGHS 13. Spike greep Gonfala by den arm. „Vooruit!" snauwde hij. Het meisje werd razend door de aanraking van den schurk. Zy rukte zich los. „Ik ga zo wel mee", zuchtte ze. Gon fala had geen andere keus dan te voldoen aan de wensen van haar ruwe bewakers. Intus sen had Van Eijk een leeuw neergeschoten. Maar Wood, die steeds aan zyn verloodfe dacht, had niet veel belangstelling voor de jacht. Toen hy drie schoten hoorde vallen uit de richting, waarheen zy was gegaan, glim lachte hy. Misschien zou ze voldaan zyn over haar buit en konden zy de jacht staken. Op weg naar haar toe ontmoette hy Van Eijk. Maar toen ze op de plek waren aangekomen, vanwaar zy de schoten hadden gehoord, konden zyn Gonfala niet vinden. Twee uur lang zochten ze, echter zonder resultaat, zy riepen haar en schoten hun geweren af. Geen antwoord! Tenslotte ontdekten ze de kleine vallei waar Gonfala haar leeuw had geraakt. Daar lag het dier op den doden geweerdra ger. Doch er was geen spoor van het meisje te ontdekken. De grond was rotsachtig en voor de ongeoefende ogen van de blanken vertoonden zich geen sporen van Gonfala's verdwyning. „TROELSTRA'S KOP VERPAND". Het Nationale Dagblad (N.S.B.) wijdt twee maal een geheele voorpagina aan het feit, dat de Nederlandsche Bank een hypothe cair crediet van f 500.000 op het pand van de Arbeiderspers aan het Hekelveld te Amsterdam verleend heeft. Het blad dat dit feit als een „onthulling" opdient, schrijft o.m., dat de arbeiders voortaan in hun pers geen woord meer zullen kunnen lezen, dat niet „door het internationale grootkapitaal en door de R.K. Staatspartij is goedgekeurd" (Dit laatste omdat de president der Ned. Bank, mr. Trip is van de R.K.S.P.) De voormannen der S.D.A.P. hebben voor 500.000 gulden de uit de spaargelden der marxistische arbeiders gebouwde eigendom men aan het grootkapitaal verpand, aldus het blad, dat voorts vraagt: Waarom aanvaardt „Het Hekel veld" een dergelijke schuldlast te genover het grootkapitaal? Waar zijn de millioenen van het N.V.V.? Is het eigendom der arbeiders verdwenen? Welke noodzaak bestond er voor de Arbeiderspers om zich te verkoo- pen? Arbeiders, eischt openbaarheid. Vraagt of er ook geheime clausu les zijn! Zoo het bestaan van geheime clausules Ontkend wordt, waarom heeft dan de S.D.A. P. zich tot de Nederlandsche Bank gewend om een dergelijken steun te .krijgen?- Hypothecaire credietcn mogen door de Ne derlandsche Bank alleen als hooge uitzon dering uit het reservefonds verleend wor den met toestemming van den minister van Financiën. Arbeiders let op Uw saeck. De Mussertkrant herinnerf er verder aan, dat Troelstra's bronzen beeltenis een eere plaats heeft in het gebouw der Arbeiders pers en vraagt zich af: Wat zou Pieter Jol les hiervan hebben gezegd? Wat zou hij hebben gedaan? Zij hebben zijn kop verpand waarom? Tot zoover het Nationale Dag blad. Het arbcidersdagblad „Het Volk" levert op dezen N.S.B. aanval een zakelijken commen taar, waaraan wij het volgende ontlecncn: Het „Nationale Dagblad" van 13 dezer onthult, dat de Arbeiderspers in het begin van het vorige jaar een hypotheek van een half millioen gulden op enige harer gebou wen gesloten heeft bij de Nederlandse Bank Dit is geen onthulling, want iedereen kan dit feit constateeren en controleren bij het voor het publiek toegankelijke Hypotheek kantoor aan het Droogbak te Amsterdam. Wij vermoeden zo, dat onze lezers sedert Januari 193S het tijdstip van afsluiting der hypotheek van deze bemoeiingen en controle van en door het groot-kapitaal en de R.K. Staatspartij nog niet veel bemerkt zullen hebben. Maar dat zal dan wel aan hun domheid liggen! Het Volk noemt alles wat het N.D.B. schrijft: „klinkklare nonsens" en vervolgt: Inderdaad heeft de Arbeiderspers in Janu ari 1938 bij de Nederlandse Bank een hypo theek gesloten van 500.000 gld. Uit de Pers van heden Deze hypotheek is verleend op vol strekt zakelijke en normale voor waarden, zoals zij in iedere hypo theek-acte voorkomen, en vanzelf sprekend zonder toekening van eni ge zeggenschap aan de Nederlandse Bank of aan wie dan ook, over de zaken der Arbeiderspers En nog-min- der over de inhoud van onze dag bladpers. De hypotheek is ook niet aangegaan, om dat de Arbeiderspers in ginanciële moeilijk heden verkeerde maar alleen en uitsluitend met de bedoeling om daardoor de rentelast van ons bedrijf te verminderen. Met de hy potheek der Nederlandsche Bank, die ver kregen wer tegen een rente van 4 procent, heeft de Arbeiderspers namelijk een twee tal bestaande hypotheken op haar gebouwen ten bedrage van 295.000 gld., en rentende lh» procent, alsmede een bedrag aan obliga ties van pl.m. 200.000 gld., waarvan de ren te deels VA procent, deels 5 procent bedroeg, afgelost. Het arbeidersorgaan ontkent met nadruk dat van eenige „geheime clausule" sprake is. In dit feit (de transactie) ligt aldus het blad, een compliment voor de Arbeiders pers: in het oog dezer grote financiële spe cialiteiten (de Ned. Bank) is zij een solide en deugdelijke onderneming, die aan haar verplichtingen kan en zal voldoen. Veeleer is het verlenen van deze hypotheek door de Nederlandse Bank dan ook een brevet van ver trouwen in een harer instellingen, waarop wij trots kunnen zijn. Wij moeten, zo besluit het Volk, de financiers van erkende reputatie nog zien, die eenzelfde vertrouwen zouden tonen ten opzichte van het „Nationale Dagblad"! SCHAFT EEN „LEIDER" AAN! De Maasbode (r.k.) publiceert fragmenten uit twee circulaires, welke onder de N.S.B.- ers verspreid worden en afkomstig zijn van elkaar in de N.S.B. bestrijdende groepen. De eerste circulaire is gericht tegen de actie „Door verzet tot zuivering" en begint met'n huldiging van Mussert als „Leider in Nederlandschen zin, die bij de inlijving van Tsjecho-Slowakije openlijk tegen het verla ten van het Volksche beginsel door Hitier heeft geprotesteerd." De circ. noemt het op vallend, dat in alle pamfletten van „Door verzet tot zuivering" nimmer een aanval voorkomt op „kam. Rost van Tonningen (hoofdredacteur van het Nationale Dag blad), die door dik en dun de gedragingen van Duitschland verdedigt." „Er zijn, aldus de schr., door al deze te- genstclingen in onze officieele uitingen, ka meraden, die zijn gaan gelooven, dat kam. Rost de aanstaande Leider onzer Beweging is, ook al omdat, zooals wordt beweerd, Mussert in Berlijn geen „persona grata" meer zou zijn. Dat dit laatste onzen Leider tot oneer zou strekken, is niet waar Hij heeft zich beter Nederlander getoond dan kam. Rost van Tonningen, die geregeld te zamen met den gewezen kameraad en idem generaal Seijffardt zijn instructies uit Duitschland gaat halen". De circulaire richt zich tenslotte met een trouwbetuiging tot Mussert, aan wien ze nog de vraag voorlegt: Waarom neemt Gij zelf niet de leiding van het „Nationale Dag blad" op U, opdat onze Beweging tegenover het Nederlandsche Volk uit één mond spreekt? Het pamflet is onderteekend door: Eenige oprechte Nederlandsche Nationaal-Socialis- tcn. Het jongste drukwerkje van het comité „Door verzet tot zuivering" bevat de vol gende zinsneden: „Een voor allen, allen voor èen" en niet „Allen voor Mussert en Mussert voor zich zelf". Geeft Uw stem bi? de a.s. Verkiezingen niet aan deze misleiders van ons Volk. Helpt dezen burcht van leugen en bedrog slechten, eerst dan kunnen wij verdergaan." De Maasbode teekent bij bovenstaande uit latingen aan: Moraal: Wilt ge in een minimum van tijd tot de meest hartroerende eenheid komen: schaft een „Leider" aan! Boete wegens beleediging van joden Oud-cultureel redacteur van het Nationale Dagblad" veroor deeld. De gewezen cultureele redacteur van „Het Nationale Dagblad" E. J. R. onder wiens verantwoordelijkheid in het nummer van 23 April van het vorig jaar van genoemd blad een artikel verscheen, getiteld: „De boer ontplooit de zwarte noodvlag", is door de Haagsche rechtbank veroordeeld tot- een geldboete van f 200.— subs. 100 dagen hech tenis, omdat in dit artikel uitdrukkingen voorkwamen, welke beleedigend werden ge acht voor de Joodsche volksgroep in Ne derland. De advocaat-generaal bij het Haagsche gerechtshof heeft bevestiging van deze straf gevraagd. Het hof verlaagde de opgelegde straf tot f 25.— boete subs. 10 dagen hechtenis. Als uw auto wordt aangehouden Man de veiligheid niet in ge drang komen. De Minister van Justitie heeft op verzoek van den ANWB tot de procureurs-generaal fungeerend directeuren van politie een schrijven gericht, waarin nogmaals de aan dacht wordt gevestigd op de noodzaak dat de controleerende politie-ambtenaren, wan neer zij er toe overgaan op verkeerswegen een voertuig aan te houden, een zoodanige plaats dienen te kiezen, dat het den be stuurder van het voertuig mogelijk is op zij te gaan en den rijweg vrij te laten voor het achter hem komenden verkeer. Hieraan wordt toegevoegd dat, hoewel deze handelwijze in de eerste plaats des natchs van belang is, ook overdag daarme de rekening dient te worden gehouden. De veiligheid op den weg, welke bij on oordeelkundige aanhouding van motorrij tuigen meermalen in gevaar gebracht werd, zal ongetwijfeld door de door den minister gegeven richtlijnen in hooge mate worden bevorderd. Het drama in de Jordaan Be handeling der zaak op o Mei a.s. De vierde kamer van de Amsterdamsche rechtbank zal op 5 Mei a.s. behandelen de strafzaak tegen de beide jeugdige verdach ten die terecht zullen staan wegens roof moord, gepleegd op de weduwe J. Storch aan de Lindegracht te Amsterdam op 20 Januari j.1. De hoofdverdachte, Frans N. E. wordt verdedigd door mr. W. Schorlesheim en de tweede verdachte, L. K., door mr. van Everdingen. De verdachten staan gezamenlijk terecht en primair heeft de officier van Justitie, mr. G. J. van Arkel, ten laste gelegd roof moord. Hij beschrijft in de dagvaarding uitvoerig, hoe Frans E. de woning van zijn grootmoeder is binnengeko men, hoe hij haar heeft overvallen en hoe toen verdachte K. haar bee- ncn bijeen bond, terwijl E. haar hoofd in de kussens van het bed drukte, waarna hij een sok uit een zijner zakken haalde, daarvan een prop maakte en deze in haar mond stopte, tengevolge waarvan de vrouw kort daarop door verstikking is gestorven. Subsidair is verdachte E. doodslag ten laste gelegd, welke doodslag is gevolgd door diefstal. Aan verdachte K. is subsidair medeplich tigheid aan doodslag ten laste gelegd. Meer subsidiair is moord in vereenigirtg ten laste gelegd, Ook heeft de officier nog mee rsubsidiair ten-"laste gelegd: mishande ling, een dood tengevolge hebben de en het gelegenheid geven tot het door verdachte E. gepleegde misdrijf. In deze zaak zijn acht getuigen gedag vaard. Diamanten spoorloos verdwenen Iedereen kon er bij Dinsdagmiddag zijn op tot nu toe onverklaarbare wijze uit het direc tiekantoor van een diamantslijperij in de Alb. Cuypstraat te Amsterdam zes-en-lwintig geslepen diamantjes ter waarde van ongeveer tweedui zend gulden verdwenen. De diamantjes waren geborgen in een blikken doosje, dat voor het grijpen stond in een kantoortje, waar niet doorloopend iemand ter controle aanwezig is. Toen een der leden van de directie na korten tijd weg te zijn geweest, weer in het kantoor kwam, ontdekte hij dat het doosje met zijn kostbaren inhoud niet meer op zijn plaats stond. De kamer, welke niet was afgeslo ten, was voor ieder toegankelijk. De ver dwijning werd echter geconstateerd, in den tijd, dat het personeel van twaalf tot twee naar huis was. De politie welke des middags werd ge waarschuwd, fouilleerde het geheele perso neel. Doch ook een buitenstaaander kan de fabriek zijn binnengedrongen, ofschoon de directie dit minder aannemelijk acht. Tot nu toe is van de verdwenen diamant- jes geen spoor gevonden. VRIJDAG 21 APRIL 1939. Hilversum I, 1875 en 415,5 m. Algemeen programma, verzorgd door de NCRV. 8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Berichten, gramofoonmuziek (9.309.45 Gelukwenschen). 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek. 11.15 Zang, piano en gramofoonmuzik 12.00 Berichten. 12.15 Gramofoonmuziek. 12.30 „Quintolia" en gramofoonmuziek, 2.00 Gramofoonmuziek. 2.30 Christ. Lectuur. 3.00 Hendriks-trio en gramofoonmuziek. 4.15 Gramofoonmuziek. 5.00 All Round sextet en gramofoonmuziek. (6.30 Berichten). 6.30 Voor tuinliefhebbers. 7.00 Z. Exc. Minister Mr. M. P. L. Steenberghe De landbouwcrisispolitiek (De groenten-, fruit- en sierteelt, de pluimveehoudery en de visscherij). 7.30 Berichten. 7.45 Gramofoonmuziek. 8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-Berichten. 8.15 NCRV-orkest en solist. 9.30 Actueel halfuur. 10.00 Berichten ANP. 10.05 Causerie „Gezins- en huwelyksmoeiiyk- heden (7). 10.35 Orgelconcert. 11.15 Gramofoonmuziek. Ca. 11.50—12.00 Schriftlezing. Hilversum H, 301,5 m. 8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA. 12.00 AVRO. 4.00 VARA. 7.3 VPRO. 9.00 VARA. 10.40 VPRO, 11.00—12.00 VARA. 8.00 Orgelspel. (Ca. 8.16 Berichten). 8.30 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Viool, cello en piano. 10.50 Declamatie. 11.10 Esmeralda en gramofoonmuziek. 12.00 De Palladians (Ca. 12.15 Berichten). 12.50 Gramofoonmuziek. I.10 AVRO-Amusementsorkest en solist. 2.00 Declamatie. 2.30 Disco-Variété. 3.30 De AVRO-Dance Band en solist. 4.00 Gramofoonmuziek. 4.30 Esmeralda. 5.00 Voor de kinderen. 5.306.00 Orgelspel. 6.05 De Ramblers. 6.28 Berichten. 6.30 Letterkundig overzicht. 6.50 Berichten ANP. 7.00 Zie Hilversum I. 7.30 Berichten. 7.35 Causerie „De beginselverklaring van de Centrale Commissie voor het Vrijzinnig Protes tantisme (1). 8.00 Zang, en piano. 8.30 Causerie „Vryzinnige Protestanten in En geland". 9.00 Gramofoonmuziek. 9.45 VARA-orkest. 10.30 Berichten ANP. 10.40 Avondwyding. II.00 VARA-orkest en solist. 11.35 Jazzmuziek (gr.pl.). 11.5512.00 Gramofoonmuziek. FEUILLETON. Een zeemansverhaal doori Jaap Moulijn 84. O ja, dat is een mooi voorbeeld. Kyk, die ryke, ongetrouwde dames zyn verbazend onmaatschappelijk van aard. Alle dingen, die maar even buiten hun gezichtskring vallen, laten hen koud. Werkeloosheid, armoede, klassenstrijd, de groote vraagstukken van onzen tijd, het zyn enkel woorden voor ze zonder inhoud. De oorlogsbedreigingen doen hun niets, zoolang die Nederland of hun geld maar niet raken. Je krygt soms den indruk, ^at wat hen betreft, de heele beschaving te gronde zou mogen gaan, als hun stoeltje maar staan blyft. Maar de kring heeft één, veelgekoesterd troetelkindje: de zending! Ze kerkelijk, ze lezen van den nood der zen- en hooren de kreten om hulp en gelde- M)ken steun. Ze zetten zich aan het werk, ze komen hun mooie huizen uit en gaan met hiteekenlysten rond om geld te verzamelen. Ze spannen zich geweldig in, maar hoeveel ataan ze van hun schatten af voor de ver breiding -an Gods koninkryk? Zoo kwam ik 'aatst by een dame, die begon met te zeggen, dat ze het vrééselyk vond, dat de zending zooveel te kort kwam. Maar ze had gehoord, dat die zendelingen ook zulke hooge tracte- menten kregen: soms wel vier en twintig honderd gulden! En die dam- .elf is schat- en schatrijk Dat maak., me kriegel. Toen ze even later dan nog zwaar zuchtte: O wat zou ik het héérlijk vinden als ik veel voor de zending doen kon! liet ik me ontvallen: Maar juffrouw, dat künt u! U bent ryk met aardsche goederen gezegend. Als u nu die ééne antieke schaal daar eens van de hand deed ten bate van de zending, dan kunt u een ryke gift geven en hèbt u de zoo ge- wenschte voldoening! De juffrouw ia se dert dien dag woedend op me en ik mag er niet meer in huis komen! Ja, peinst Tom: dat is stellig in teressant en droevig, maar wat raakt dat allemaal Eva en mij tenslotte Het is voor ons niet prettig om dat ronduit te vertellen, want je zult erdoor ge kwetst worden. Maar jongen, vervolgt Paula tegen haar man: het zal wel moe ten. Tom heeft het recht te weten welke moeilykheden wy voorzien. Je hebt gelyk meiske, ik zal duideiyker zyn. Tom, ik vertelde daarnet dat die dame vond, dat de zendelingen te veel verdienen. Weet je hot ze die zendelingen van haar standpunt beziet? Als lui uit een klein bur ger lyk milieu, die zeer geschikt kunnen zyn voor hun werk in verre landen, waar zyzelf niet de minste notie van heeft, maar die ze toch byvoorbeeld niet graag door een huwe- lyk aan haar eigen deftige familie geparen teerd zou zien. Mijn neef de dokter of de officier, dat zou wel klinken, maar myn neef de zendeling, nee, daar zou ze niet op gesteld zyn! Tom begint te begrypen en kykt diep ver ontwaardigd. Je bedoelt natuurlyk, dat myn neef de stuurman ook niet klinkt! Dèt bedoel je hè Albert? Zeg het maar ronduit alsje blieft! Ja, het is zoo kerel, dè.t bedoel ik. Maar dat is... dat is, o wat is dèit ge meen! Tom weet, hier in Paula's gezelschap zoo gauw geen woorden te vinden, die hem lucht kunnen geven. Heeft zoo'n wezen, dat haar heele leven in haar ryke gedoente zit, wel eenig idee wat een zeeman doet of wat een... een myn- werker doet of een visscher of desnoods een... kleermaker hier in Heelsum? Is dat een christelyk oordeel soms, zeg, Albert? Dan heb ik er zwaar tabak vtn, dat wil ik je wel zeggen! Het niet aan ons daarover te oor- deelen Tom! En was dan jouw heele verhaal daarnet over die antieke schaal niet één veroordee ling? Trouwens, de consequentie zou zyn, dat we alles maar moesten slikken en daar be dank ik stichtelyk voor! Ik peins er niet over! Maak je nu niet zoo kwaad jongen, kalmeert Paula: daar winnen we voor Eva en jou toch niets mee! En laten we ook niet van de zaak af dwalen, valt Albert zijn vrouw by: maar bedenken wat we doen kunnen om jullie te helpen. Daar hebben we meer aan, dan aan woede over opvattingen, die we toch niet veranderen kunnen. Je weet dat Paula en ik er heel anders over denken, kerel! voegt hy er hartelyk aan toe. Ja, Je hebt gelijk. Neem me myn uitval niet kwalijk, maar ik kan dit allemaal zoo gauw niet verwerken. Dus is tante van Aghterkerke ook dat soort opvattingen toe gedaan? Natuurlyk, ze weet niet beter, zegt Paula en doet verslag van het gesprek over Tom op de krans van twee weken geleden en hoe zonderling de freule het vond, dat een zoon van een notaris stuurman was gewor den. Toms verontwaardiging laait hierby weer op, maar hy beheerscht zich en hoort Paula zwijgend aan. Besef je nu, vraagt Paula: hoe tante het op zou nemen, als ze van de achterwacht te hooren zou krijgen dat Eefje, haar nichtje, dat aan haar zorgen is toevertrouwd, zoo maar met een vreemde jongeman gefietst heeft? Zelfs al blykt later, dat jy myn neef bent. dan zou dit de situatie nog niet redden. Want je bent niet aan haar voorgesteld, Eva heeft je nog maar één avond by ons ontmoet en... en... En ik ben maar een stuurman en dus geen geschikte party voor de nicht van een Mejuffrouw van Aghterkerke, maakt Tom bitter af. Ja, daar komt het op neer, zegt Albert en daarom vind ik, dat we niet moeten wachten tot de achterwacht begint te praten. Ik zal nu dadelijk naar Bella Vista gaan en tante te spreken vragen. Wil je d&t voor ons doen? vraagt Tom getroffen: dat vind ik reusachtig van je kerel! Maarmaar wat moet je in 'ahemelsnaam zeggen? Precies weet ik het natuurlijk nog niet maar ik heb wel iets in myn hoofd. Enfin dat vertel ik je na afloop wel. Ik moest met een maar vertrekken. Wacht, ik zal eerst telefonisch belet vragen. Als ze nu maar thuis is. Eva's stem antwoordde hem. Tante blykt thuis te zyn en ze maakt geen bezwaar de dominee nog even te ontvangen, zoodat Albert per fiets Bella Vista-waarts tijgt met zyn precaire zending, waartegen hy in stilte op ziet. Paula en Tom blyven in de salon der pas torie wachten op het resultaat. Eva zit tegenover tante aan de huiskamer tafel, bezig met een handwerkje. Tante leest. Voor haar staat het theeblad. Het theelichtje geeft een bescheiden cirkeltje van rustige, gele gloed, dat een symbool schynt van de stille tevredenheid in de kamer. Het is ech ter slechts schijn, tenminste voor zoover het Eva betreft. Want inwendig voelt ze zich zóó zonderling gejaagd, angstig en toch ge lukkig, dat ze zich zelf niet begrypt, hoe ze nog uiterlijk kalm kan zitten handwerken. Sedert haar thuiskomst hebben voortdurend dezelfde woorden door haar hoofd gemaald, in eindelooze herhaling: Ik móet het tante zeggen, voor ze het van juffrouw Baldriaansen hoort! Eerst dacht ze het voor tafel te doen. Hoe eerder hoe beter, dan was ze erdoor. Telkens drong zich de eerste zin naar voren in haar hoofd: Tante, ik moet u een be kentenis doen. Dan zou tante wat ver baasd en achterdochtig opkijken en daarop zou Eva moedig verder gaan en haar alles ronduit vertellen. Maar telkens weer joeg 'n angstgevoel dè woorden op de vlucht. En al schold ze zichzelf voor bang schaap, het hielp niets. Ze kón er niet toe komen. (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 7