Alle grenswegen hermetisch gesloten DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER i Weerbericht Duitsche vredesvoorstellen aan Londen Drie dagen naar de grens V8n Laan, Schagen, Tei. 20. DINSDAG 25 APRIL 1939. 83e Jaargang. No. 10863. AetTl W®**® Uttg.-Mif. „MoHowds Noord cffcwor+ter" 4 1937 .Jp 1 vast metten viscb onooij en tha n vi ndelij ier I :>ervcr j> dar Boomkransen, <vi-ach-: v itstaat, anti-tankgeschut en mitrailleurs. De „Patrouille des Doods" Geen kanker-geest onder de grenstroepen (van onzen specialen verslaggever) et ii de faan- bc iderij i op- ge- i ge- van van clijk met oini- be- llen, op 'iecn :api- ns lijk af- Wlj zijn in wezen geen militair volk. En omdat wij dat niet zijn, moet er heel wat gebeuren aleer ons volk tot enthousiasme is te bren gen over het Nederlandsche defensie apparaat. Men heeft het altijd min of meer beschouwd als een weliswaar noodzakelijk, maar daarbij te kost baar, kwaad. Liet de internationale toestand een enkele maal wel eens wat te wenschen over, dan was daar tenslotte altijd nog de geest van „We-kunnen-tóch-niets-doen". Totdat de zaken ineens anders werden. Toen enkele weken gele den ineens the man in the street wist te vertellen, dat *t bestaan van Nederland op het spel stond, dat er een natie was die een begeerig oog naar Nederland opsloeg. De schrik sloeg Nederland om 't hart. Ineens realiseerde men zich dat ddurgekochte vrijheid wel eens leelijk in den knel zou kunnen ko men en dat moest, kost wat ko&t, vermeden worden. Troepen gingen naar de grens. Duizenden militairen. Jonge knapen en kerels die zoo uit hun werk' of gezin gerukt waren. De grens werd gesloten. Door stille dor pen rolden mitrailleurs en kanonnen. Le gerauto's denderden nacht en dag door ver geten provinciestadjes en eindelooae trocpen- lecruten trokken, ernstig kijkend, voorhij. Naar de grens Nederland wist ineens dat het noodzake lijk was. Besefte ineens dat hier geen „sol daatje" gespeeld werd, maar dat er hier sprake was van bittere noodzaak. Omdat het rommelde en rommelt in Europa en het woord „oorlogsgevaar" sedert '18 een gemeenplaats, weer een realiteit geworden Men begreep dat men zich thans moest [Verlaten op de weermacht. De weermacht, die al te veel verzaakt, al te stiefmoederlijk !hedeeld was gedurende vele, vele jaren. Ergens aan de Oostgrens Met zes-en-twintig journalisten en 6 film- tnenschen zijn we, onder leiding van kapi tein Paters van den Generalen Staf, er op uitgetrokken. Met de belofte alles te zul len zien, doch met de restrictie geen enkele plaatsnaam of andere geografische aandui ding te gebruiken. Hetgeen te begrijpen is in dezen tijd, Waarin ieder grensondurdeel voor een an dere mogendheid van de grootst mogelijke Waarde kan zijn. Ergens aan de Oostgrens. Waar de landen ln den avondnevel liggen te dampen en rooken. B'lauwig ligt in de verte de horizon. Wazig. Alleen de kerktorens steken als syl- houetten scherp omhoog. Eerste pleisterplaats. Stijf kruipen we uit de twee leger-bussen, die ons van Den Haag naar hier, een grensdorp met een onbeken den naam. gevoerd hebben. Het is een „gat" en het is er stil. Alleen in een sloot zit een vroege kikker te zwet sen en mijlemveg slaat ergens een hond aan. Twee duizend meter verderop ligt de Duit- sche grens. En nog een paar duizend meter verder een barricade, wier naam een som beren klank heeft: Siegfriedlinie. Dwars over den weg is een ver sperring aangebracht en we krijgen van den kapitein en een dienstplich tig sergeant, die is aan komen hol len, de eerste les in strategie. Ons wordt gewezen de blokken die men verscheidene meters diep in den grond gegraven heeft. Daarin ijze ren sleuven, en daarin weer de asperge's". Een wonderlijke naam voor de lange ijzeren balken, die met de punten naar boven in een hoek van GO graden naar de grens gericht zijn. Tusschen de twee groepen „asperge's" is een nauwe doorgang opengehouden. Een auto kan zich er met een scherpe S-bocht nog wel doorheen wringen, maar hij moet eerst stoppen. Doch er is meer dan een wegversperring. Links en rechts flikkert prikkeldraad. Op den weg, op honderd meter van de versper ring, ziet men iets vreemds aan de boomen- rijen links en rechts van den weg. Op on geveer een meter hoogte hangen geel-bruinc kransen om de boomen. En de kruinen der boomen zijn met witte touwen verbon den. Boomkransen. Het zijn de boom-kransen. Kransen van vierkante blokjes trotyl spring stof. Middels een vuurkoord zijn al deze boomen twee maal twintig, ook weer verbonden en ontsteekt men het vuurkoord, dan zal men zien hoe al deze boomen tegelijker tijd geveld worden. Doordat de krui nen verbonden zijn, vallen ze naar elkaar toe en wordt een wegversper ring aangebracht, waardoor tanks en troepen in ieder geval gedurende geruimen tijd opgehouden worden» Daar blijft het niet bij. We gaan het land in. Op tal van plaatsen achter boschjes, bij boerderijen, bij slootjes, ziet men kleine ver hoogingen op het land. Miniatuur terpjes Aan weerszijden van de wegversperring. Dat zijn de kazematten. Als we er een be- De toegangswegen tot de bruggen over de groote rivieren in Nederland zijn met z.gm. „asperges" bezet, welke palen een onover komelijke hinderpaal voor gemotoriseerde legerafdeelingen beteekenen. kijken zien we in de schemering een glim mende mitrailleur-loop naar buiten priemen Ernaast liggen doozen met patronen. Een ervan is geopend. Daarin zien we de ban den patronen. Een man Zit. achter de mi trailleur. Als zijn wacht om is komt een ander. Dat gaat nacht en dag door. Perma nente bewaking Prachtig werk. Dat is één punt van den weg. Van de Duit- sclie naar de Nederlandsche en van de Bel gische naar de Nederlandsche grens voeren vele wegen. Breede en smalle. Al deze we gen zijn strategische punten. En bij al deze wegen, bij al de punten waar een opmarsch zou kunnen plaatsvinden, vindt men deze versperringen. Ze zijn na de Paaschdagen aangebracht. Nacht en dag heeft men er aan gezwoegd. De soldaten en de officieren. Het moest klaar zijn. Niet na een week, maar ha enkele uren. Er stond iets'op het spel... Daar is prachtig werk verricht door deze menschen. We hooren er iets van. Van twee, drie dagen zon der slaap. Van spouwen in den grond, van graven, spitten, wroeten in den harden bodem, om klaar te zijn. De Nederlandsche grens is lang Een bochtige lijn van dorp tot dorp, van vlek tot vlek. Overal vindt men de versperringen. Overal heeft men gesjouwd en gepeesd en wat bereikt is, mag gezien worden. Het is een gordel van prikkeldraad en weg-afsluitingcn. Rijdt men met een auto door liet grensland, dan is men nog niet ge lukkig. Om het kwartier stuit men op de betonnen versperringen en moet men zich logitimeeren. Er is geen mogelijkheid om er door te ko men. De consignes van de schildwachten luiden streng en er wordt even streng de hand aan gehouden. We rijden door. Komen bij een brug. Een spoorwegverbinding over een groote rivier. Treinen denderen er over. Als de men schen uit de coupé-raampjes naar beneden zien, zullen ze niets bemerken. Ze zullen niets zien van de achter boschjes en strui ken verborgen kazematten, waar zware mi trailleurs opgesteld staan. Ze zullen hoogs tens iets bemerken van de groene daken der gietstalen koepels, waarin anti-tankgeschut opgesteld staat. Anti-tankgeschut. Van zwaar kaliber. Be diend door uitgelezen personen. Door jonge kerels, die men dit uiterst belangrijke werk kan toevertrouwen. Een eere-baan feitelijk. En zoo beschouwen ze het ook. „Voetzoekers" Langs de rivier liggen de uiterwaarden. Breede groene vlakten. In deze uiterwaar den liggen de „voetzoekers'g Dat zijn de Rond de boomen van verschillende grens wegen in Nederland zijn trotylladingen aangebracht. De ontploffing daarvan splijt den stam en doet de boomen op den weg vallen, waardoor een hechte versperring ontstaat. patrouilles des doods". Drie geweerschut- ters op, zoo op 't oog, willekeurige plaatsen verspreid. Hun doel is eventueel opkomende troepen tegen te houden. Zij worden gedekt door de mitrailleurs. Het lijkt ons niet plezierig voet zoeker-dienst te doen. Tenslotte zit' men dan in de eerste vuurlinie. We spraken een paar van deze jonge ke rels. Vroegen hen hoe de post beviel. „O, uitstekend, meneerwe lig gen hier goed. Nou ja, een lolletje is 't niet, maar dat is 't voor nie mand. Maar we hebben tenminste verlof in uitzicht. En da's een groot ding, meneer!" Merkwaardig, de goede geest, die onder deze grens-soldaten schuilt. Er wordt niet gekankerd. Er wordt niet gecritiseerd en er is geen ontevredenheid. Ze hebben niet veel. Ze liggen dag- in, dag-uit in een vreemde omgeving In een stuk land, waarvan ze den geest der bevolking niet bijster goed begrijpen. Het eten is vrij goed, maar voor amusement is er geen en kele mogelijkheid. Ze moeten elkaar bezigheden inde vrije uren. Kapi tein Paters informeert op onzen tocht naar al deze dingen. Hij acht den geest onder de menschen waar schijnlijk van het grootste belang. Ieder oogenblik hooren we „En ka meraad... gaat het naar je zin... heb je wenschen?" Zóó moet het zijn! Grensland Vlak bij ligt Duitschland. Een kwartier langs de smalle wegen en men staat aan de grens. Aan weerszijden liggen menschen. Ze vormen de eerste linie, ter bescherming van ons land in geval er iets mocht gebeu ren. Ze weten het. Ze beseffen volkomen hun positie als er iets mocht gebeuren. Maar er is geen sprake van een angst psychose. Zelfs niet bij hen, die dag aan dag achter een mitrailleur liggen, die belast zijn met de bewaking van de bruggen en water wegen, die de spits af te bijten krijgen bij een inval; bij hen wordt niet besproken over oorlog. Komt hij, welnu, dan zal men klaar zijn. Maar voorloopig is daar het meis je, dat achtergelaten is, het pakje cigaret- ten en de schotel dampende rats, die van minstens even groote beteekenis zijn. Grensland... merkwaardig land. Als het niet zoo ernstig was, zou men al leen de romantiek zien van dit soldaten-le ven in de afgelegen en verlaten streken van Nederland. Proeven met oorlogsbrood Tarwe, rogge en aardappelmeel. Naar deN. R. Ct. verneemt, worden op het oogenblik in Den Haag proeven genomen met brood, bestemd voor oorlogstijd, dat aan een aantal personen, die zich daartoe bereid hebben verklaard, ter keuring is toegezon den. Het brood is vervaardigd uit tarwe, rogge en aardappelmeel. Aan het eind van de proef zullen zij, die er aan hebben deelgenomen, hun bevindin gen in rapporten neerleggen. GENERAAL SNIJDERS IN HET ZIEKEN HUIS. Voor *t ondergaan van een operatie. Naar de Tel. verneemt, is dezer dagen ge neraal C. J. Snijders in het ziekenhuis te Hilversum lot het ondergaan van een ope ratie opgenomen. Hoewel er geen reden is voor directe ongerustheid, vormt de hooge leeftijd van den patiënt toch een factor, die de genee&heeren met zorg .vervult* Dit nummer bevat 8 pagina's DE BILT SEINTi Verwachting: Zwaar bewolkt met opklaringen en plaatse lijke buien. Iets kouder dan gisteren. Meest matige Wes- clijke wind. HITLER WIL VOOR VRIJDAG ZOOVEEL MOGELIJK POLI TIEKE VOORDEELEN BEHA LEN. Berlijn zeer optimistisch De vraag waarom Hitier zijn rede eerst op 28 April gaat houden en niet in het vuur zijns toorns direct na de rede van Roosevelt, is lang zamerhand geen vraag meer. Het is duidelijk, dat hij slechts tijd heeft willen winnen, om inmiddels politieke voordeelen te behalen. Hendersons onverwachte terugkeer doet, ondanks tegenspraak van Chamberlain, allerlei geruchten ont staan. Men veronderstelt zelfs, dat Hitier Londen vredesvoorstellen heeft gedaan, en Hendersons terug keer het Britsche antwoord daarop zou zijn. Henderson zou er, naar verwacht wordt, op wijzen, dat de aandrang van de Britsche openbare meening ten gunste van militairen dienst plicht steeds toeneemt en dat het de Britsche regeering alleen mogelijk zal zijn aan dezen aandrang weer stand te bieden, indien 't duidelijk wordt, dat de opvattingen der Duit sche regeering omtrent de door haar te voeren politiek een grondige wijzi ging hebben ondergaan. Wat de mogelijkheid betreft om tot vreed zame en practische oplossingen te geraken, zhl sir Nevile Henderson tevens duidelijk maken, dat de Britsche regeering ten volle het initiatief van president Roosevelt onder steunt. Dit standpunt is trouwens ook in de laatste dagen door Londen aan de Ameri- kaansche regeering volkomen duidelijk ge maakt. Duitschland zou nu, aldus de Tel. enkele „gebaren" hebben moeten maken als: het terugtrekken van Duitsche manschappen, en schepen uit Spanje, het staken van de campagne in de Duitsche pers tegenover En geland en een aanmerkelijke mate van de mobilisatie van het Duitsche leger. Optimisme te Berlijn. In Berlijn is men zeer optimistisch. Ber lijn verwacht de spoedige toetreding van Joegoslavië tot 't Antikominternpact en het sluiten van een non-agressiepact van Bel grado met Boedapest. In Berlijnsche politieke kringen is men er van overtuigd, dat de Quai d'Orsay over Hendersons terugkeer tijdig is ingelicht en neemt men aan, dat de Fransche ambassa deur Coulondre waarschijnlijk Vrijdag in den Rijksdag eveneens in de loge der diplo maten zal zijn le vinden. Het zal Coulondre en zijn onmiddellijken chef, minister Bonnet zeker niet ontgaan zijn, dat in de Duitsche politiek sinds korten tijd vage teekenen zijn waar te nemen, die wijzen op de mogelijk heid van een koersverandering, welke wel iswaar niet in 1923 door Hitier tijdens zijn arrest is overwogen, maar die door de jong ste houding der Britsche politiek op een ze kere geneigdheid, het woord „Frankrijk" te schrijven, waar in de principieele beschou wingen in het boek „Mein Kampf" tot nu toe „Engeland" voorkwam. Men zal moeten afwachten, of Hitier het wenschelijk acht een en ander in zijn rede van Vrijdag a.s. reeds te laten doorscheme ren, zegt bet Hsb., zij het desnoods slechts voorloopig in den vorm van het weglaten van harde woorden aan het adres van Pa rijs. Inmiddels ligt alles nog in schemering en is er eerst klaarheid, wanneer Hitier, die Vrijdag om twaalf uur 's middags gaat spre ken, zijn rede zal hebben gehouden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 1