Het clearingstelsel met Duitschland
["voor bijvoedermgl
■JUITENLANDSCH,
^VERZICHT
Stadt Schanke
Economische beschouwing
AKKERTJE
7*)iti$ n
qetVone
CpUtd&i..
meurt dit ifk
CENTRA -ewtdettf
Centra beteekent kwaliteit!
Zaterdag 17 Juni 1939
Tweede blad
De achterstand neemt weer toe A
LANGDURIGE DUITSCHE BETALINGS-
CREDIETEN.
SOMBERE VOORUITZICHTEN VOOR
ONZEN EXPORTHANDEL.
Een van de kwalen, waaronder dc tegen
woordige internationale handel lijdt, is het
clearingstelsel, dat intusschen zulk een van
zelfsprekende instelling is geworden, dat
men weinig hoort spreken over het systeem
als zoodanig. Voor wat ons land betreft, is
het vooral de DuitschNederlandsclie han
del, die er door aan banden wordt gelegd en
de noodzakelijkheid om er toe over te gaan
werd destijds ingegeven, o.a. door het feit,-
dat het Duitsche rijk voor de door den Duit-
schen handel uit Nederland betrokken goe
deren eenvoudig geen betalingsmiddelen be
schikbaar stelde. Dit had tengevolge, dat be
langrijke in Duitschland uitstaande posten
werden geblokkeerd.
Hoewel de Nederlandsclie exporteur zich
iniet zelden heeft laten leiden door een merk
waardig groot vertrouwen, kon het op zulk
een manier niet door blijven gaan en zoo
kwam het ten slotte, eejiigszins tegen den
wensch van de Duitsche regeering tot een re
geling, waarbij de goederen, die over en weer
werden uit- en ingevoerd met elkaar werden
.verrekend. Door bemiddeling van een daar
voor in het leven geroepen instantie, betaal
de de Nederlandsclie importeur aan den Ne-
derlandschen exporteur en hetzelfde had ook
plaats in Duitschland.
Dat men de zaak in Duitschland liever bij
het oude had gelaten, ligt voor de hand. De
gang van zaken kwam er destijds op neer,
dat de Nederlandsclie export een erediet ver
leende aan Duitschland, waarvan het oogen-
blik van aflossing niet nader bepaald was.
Ook in die dagen konden onze buren het geld
reeds buitengewoon goed gebruiken en ze
zouden er stellig geen bezwaren tegen heb
ben gehad, indien de vreemde exporteurs
op de gevolgde wijze waren doorgegaan.
Omtrent afbetaling heeft het bewind van
Hitier zich nooit heel groote zorgen gemaakt
en het zou dit ten aanzien van de achter
stallige goederenposten evenmin hebben ge
daan.
Intusschen werkt het systeem nu reeds
meerder jaren. Aanvankelijk bestond een
kolossale achterstand, die soms ernstige zor
gen baarde, doch die tenslotte kon worden
ingehaald.
Nu laat het clearingstelsel, wanneer de ge
ruilde artikelen in geldswaarde juist te
gen elkaar opwegen, natuurlijk geen ruimte
voor de Duitsche regeering om behalve de
uit Nederland geïmporteerde artikelen, die
meestal bestaan uit voedingsmiddelen, nog
iets anders te betrekken. Bij dit andere moet
men denken aan de befaamde grondstoffen,
waaraan bij onze buren zulk een groote be
hoefte bestaat.
Iets dergelijks kan eerst gebeuren,
wanneer er sprake is van 'n Duitsch
uitvoei'overschot. Immers in dit ge
val heeft Nederland meer aan
Duitschland te betalen dan omge
keerd, Wanneer alles is verrekend,
blijft er voor Nederland nog een
schuld bestaan, waarvoor men ginds
kan betrekken, wat men wil. En
hierom is het de Duitsche regeering
te doen.
Zooals reeds vermeld, slaagde Duitsch
land er destijds in den bes taanden
achterstand in te halen. Dit beteekende dus,
dat er meer naar hier werd geëxporteerd
dan omgekeerd en het beteekeijde ook, dat
er een oogenblik moest komen, waarop
Duitschland vrij zou kunnen beschikken
over de bedragen, die voorheen werden ge
bruikt ter afbetaling.
In Nederland zag men dit in en zoo werd
in 1937 het percentage van het clearingbe-
drag, waarover Duitschland vrijelijk kon be
schikken, verhoogd van 6 op 10
geven aan den buitenlandscheu afnemer. De
betalingen komen bij het clearinginstituut
langzamer binnen, niet bet gevolg, dat dc
Nederlandsclie exporteur langzamer kan
worden betaald, omdat het berooide Duitsch
land niet gewend blijkt kapitaal in soortge
lijke ondernemingen te steken.
We staan dus voor het .zonderlinge ver
schijnsel, dat Duitschland de gemakkelijke
betalingscondities eenvoudig verleent ten
koste van den N.ederlandschen exporteur, die
hij laat wachten tot hol hem convenieert.
Oppervlakkig bezien is er geen reden om
zich ongerust te maken over dc uiteindelijke
liquidatie. Immers de tegenwaarde zit. in
Nederland en deze zal tenslotte aan onzen
exporteur ten goede komen.
Toch zit er een gevaar in. Want onze le
vensmiddelen worden in het binnenland
als regel verkocht op zeer korten termijn.
De middelen van iederen exporteur zijn ten
slotte beperkt en wanneer zijn hccle kapi
taal in exporten is belegd, zal hij deze ge
heel of ten deele moeten beëindigen. Dc kans
is dus niet denkbeeldig, dat nieuwe moei
lijkheden zullen rijzen voor onzen export-
handel, die het toch al zoo zwaar heeft Met
alle nadeclon daaraan voor onzen boeren
stand verbonden.
Dus zou onze regeering moeten ingrijpen
en b.v. de credicten bij export moeten beper
ken. Maar dat zou weer den invoer naar
hier belemmeren. Want de lange betalings-
crcdictcn zullen wel noodig zijn. Anders zou
den de Duitschers ze vermoedelijk niet ge
ven.
Alles bijeen genomen ziet het er voor on
zen toch al zoo besnoeiden handel op ons
buurland duister uit.
Zonder twijfel is dc heelc gang van zaken
een uitvloeisel van het dwaze autarkische
systeem met aankleve van alle uitwassen als
b.v. het Duitsche verlangen om grondstoffen
te bezitten. En aangezien liet niet waarschijn
lijk is, dat de. regccring van ons buurland
ten deze op dc dwalingen baars weegs zal te-
rugkeeren, zal dit wel schipperen blijven.
daardoor slechts toenemen en in onze da
gen beleven we de historie, die we zich zoo
dikwijls reeds hebben zien voltrekken: hoe
een reusachtig rijk door iedere toevoeging
dichter komt bij zijn inéénstorting.
Het gaat daarmee als met een zakenman,
die zichzelf bankroet weet, maar die door
steeds uit te breiden, liet oogenblik van de
krach telkens weet uit te stellen. Totdat die
eindelijk toch komt.
Een ander gebied van toenemende span
ning ligt in het Verre Oosten, waar Japan
zijn dreigement de internationale concessie
te zullen blokkeeren in uitvoering heeft ge
bracht. De oorzaak van deze maatregel is
tot op zekere hoogte eenzelfde als die der
Duitsche agitatie. Ook Japan is bezig een
wereldrijk te stichten. Het heeft daarom
enorme offers gebracht, het heeft ook in
derdaad groote deelen van China veroverd.
De reusachtige afmetingen van dit rijk
vormen echter, te samen met de steeds toe
nemende en nooit verwachte eensgezind
heid der Chineezen om de indringers te ver
drijven, een onoverkomelijke hindernis. Het
moet de heeren uit Tokio langzamerhand
duidelijk zijn geworden, dat de weg, die tot
.dusverre is bewandeld, onmogelijk tot een
bevredigend resultaat kan voeren. Japan
krijgt China niet op de knieën.
Groote deelen van het Chineesohe
rijk zijn bezet, maar daar woedt in
den rug van de Japansche hoofd
machten een moorddadige guerilla.
En de hoofdmachten zelf kunnen
niet verder. Japan schijnt aan het
eind van zijn kunnen.
Er komen geen overwinningsberiohten
meer en steeds openlijker wordt gesproken
over het Japansche „echec" in Ghina.
De actie tegen de internationale conces
sies nu schijnt te zijn een poging van de
zijde der Japanners oni in de eerste plaats
de Engelsehen te dwingen hun medewer
king le verleenen bij de onderneming tegen
Alktnaarscbe Kaasmarkt
De hoogste markt was f 18.
een halve gulden duurder dus. Dat
was in doorsnee ook de tendens van
de markt, die is te kwalificeeren als
stug-duur. Een tikje stugheid is
echter dikwijls kenmerkend voor
markten, die langzaam-aan stijgen.
Twee stapels maakten f 18.de
gang voor exportgoed was I 17.
a f 17.50, voor consumptiekaas
116— a 116.50.
De kwaRteit was goed en de ver
betering die viel op te merken, is
wellicht in verband te brengen
met geruchten omtrent een te ver
wachten extra-contingent voor
Duitschland. Daarnaast blijft de
handel kaas opzetten.
Uit onze Omgeving
KOEGRAS
JULIANADORP.
EXCURSIE VAN DE VEREENIGING VAN
OUD-LEERLINGEN DER LANDBOUW-
CURSUSSEN TE JULIANADORP.
Des morgens om zes uur vertrok de auto
bus met 20 leden en één gast naar Rotter
dam, waar een bezoek werd gebracht aan
de A.S.F. fabrieken en aan het Rijks-Serum
instituut. De A.S.F. fabriek, welke gelegen
is tegenover Vlaardingen werd het eerst
bezocht. Door de Directie werd het gezel
schap ontvangen en van sigaar of sigaret
voorzien, en daarna door de fabriek rondge
leid. Interessant was het om de diverse be
werkingen te zien, die de verschillende
grondstoffen moeten ondergaan, alvorens
deze kustmest genoemd kunnen worden.
Door den geleider van het gezelschap werd
die op zeer duidelijke wijze uitgelegd. Na
ongeveer 2'A uur in de fabriek en de op
slagplaatsen vertoefd te hebben, werd de
uitgang weer bereikt. Daar werden de
costuums afgestoft en nam de leiding harte
lijk afscheid van het gezelschap.
Met een sleepboot van de A.S;F. fabriek
ging het gezelschap naar Vlaardingen,
waar de autobus, die inmiddels omgereden
was, hen opwachtte. In een restaurant Ier
plaatse werd eerst aan de versterking van
den inwendigen mensch gewerkt.
Vervolgens zette men de tocht voort naar
het Rijks- Seruminstituut, waar men te on
geveer 2 uur arriveerde. Daar werd liet ge
zelschap door een der aanwezige doktoren
voorgeleid die uitlegde, hpe de diverse
Serums, welke noodig zijn voor de bestrij
ding der verschillende besmettelijke ziek
ten, gewonnen worden. In de stallen bezich
tigde men de dieren, die noodig zijn voor
het winnen van het Serum, o.a. was er een
Zuid-Amerikaansche stier aanwezig van 14
jaar oud. Na de levende dieren kwamen nog
wat op sterk water gezette diertjes voor
bezichtiging in aanmerking, welke bij hun
geboorte mismaakt waren.
De terugreis ging via Den Haag door den
Haarlemmermeerpolder naar Amsterdam.
Een pauze bij Heek, en daarna nog wat
van „het groote dorp" bekeken. Tenslotte
komt aan alles een einde, en werd de thuis
reis naar ons dorp hervat, waar een in alle
opzichten tevreden gezelschap aankwam,
dat zeker goede herinneringen zal bewaren
aan dezen mooien en leerzamen dag. Het
was alleen maar jammer dat niet alle le
den hierbij aanwezig konden zijn.
China en de hulp aan Tsjang Kai Sjek op te
geven.
Het zwakke punt hierin is in de eerste
plaats, dat iemand van wien men weet, dat
hij niet aan den wlnnenden kant is, door
pressie moeilijk iets kan bereiken. En het
risico, hetwelk Japan blijkbaar aanvaardt,
is, dat het Engeland nog meer tegen zich
zal krijgen, dan op het oogenblik het geval
is.
Overigens schijnt Japan in het blokkee
ren der concessies het middel te zien om
de regeering Tsjang Kai Sjek te berooven
van zijn hulpbronnen aan buitenlandsche
deviezen.
De Chineezen in de bezette gebieden toch
zouden hun goederen hebben geexporteerd
via de internationale concessie, ze zouden
deze daardoor hebben kunnen verkoopen in
buitenlandsoh geld, dat aan Tsjang Kai Sjek
ten goede komt, die hen daarvoor wel Chi-
neesoh geld ter beschikking stelde, doc-h die
met de deviezen de voor den oorlog noodige
goederen kon betrekken.
Dit alles heeft inderdaad iets aanneme
lijks. Maar er zitten haakjes aan. Zoo be
schikt Tsjang Kai Sjek blijkbaar over de
noodige hulpbronnen om de Chineezen in
het door Japanners bezette gebied de tegen
waarde der door hen geexporteerde artike
len in Chineesche joeans ter beschikking te
stellen.
Lukt het hem deze tegenwaarde ter be
schikking te stellen van het buitenland zon
der de bemiddeling der Chineezen in het
bezette gebied, dan is zijn positie eer ver
sterkt dan verzwakt.
We zullen er dus goed aan doen de actie
der Japanners niet te overschatten. Nog af
gezien van de tegenmaatregelen, die Enge
land voor zijn prestige wel genoodzaakt is
te nemen en die tegenover het wanhopig
worstelend Japan ook wel niet achterwege
zullen blijven. Welke maatregelen dit zul
len zijn, dienen we af te wachten. Een open
lijk conflict is nauwelijks te verwachten.
Daarvoor ligt Japan te ver weg. Maar toch,
wil het Westen zijn prestige in het Verre
Oosten gehandhaafd zien, dan mag deze
Japansche blokkade niet onbeantwoord blij
ven.
Wellicht zal een voorspoedige gang van
zaken bij de onderhandelignen tussohen
Rusland en Engeland op een en ander van
invloed zijn.
Strang is te Moskou aan den slag geto
gen en de voorloopige berichten lijken niet
onbevredigend. Misschien dat omgekeerd de
jongste daad van Japan de besprekingen
vergemakkelijkt. Want Japan ontpopt zich
meer en meer als een gemeenschappelijke
vijand van Rusland en van Engeland.
in de weide
VEREENIGING TOT BEVORDERING DER
BIJENTEELT IN NEDERLAND.
De afdeeling Den Helder en Omstreken
van bovengenoemde vereeniging, hield Don
d era vond een vergadering in de Chr.
School aan de Kortevliet. De opkomst was
als gewoonlijk niet groot, slechts 12 le
den waren present. De voorzitter, de heer
T. Speur, opende op de gebruikelijke wij
ze, terwijl daarna de notulen door den
secretaris, den lieer D. Abbenes, gelezen
werden en vastgesteld. Bij dc ingekomen
stukken, die overigens voor kennisgeving
werden aangenomen, was een schrijven
van den Rijksbijenteeltconsulent, dat er
geen subsidie voor de gehouden lezing kon
worden gegeven, daar deze maar door 18
leden bezocht was. Wil men dus in den
vervolge zulks voorkomen, dan zullen de
leden en bloc ter vergadering moeten ver
schijnen, hetwelk trouwens ook zeer ge-
wenscht zou zijn.
Dan komt. in bespreking de te houdien
„excursie". De laatste jaren maakte men
een rondgang langs de stands van diverse
leden in Cailantsoog, Julianadorp, Den
Helder, Wleringermeer en ook is men een
maal op Texel geweest. Het blijkt na on
derlinge besprekingen dat daar thans
niet veel animo voor is. Terloops wordt in
het midden gebracht om een bezoek aan
den Imkersdag te Middelburg te brengen.
Hiertoe wensclit men niet te besluiten,
daar dit toch maar voor enkele personen
zou zijn, en niet gerechtvaardigd is tegen
over de afdeeling als geheel. Er komt dus
niets.
Bij de rondvraag werden enkele huis
houdelijke vragen gesteld en beantwoord.
Door den heer Schellinger wordt uit hét
verslag der Alg. Verg., voorkomende in
het Maandschrift der Ver. geciteerd „dat
de vergunning der Regeering het vorige
jaar, 3 weken later als gewoonlijk afkwam,
om de accijnsvrije suiker aan de imkers
af te leveren". Hij wil dit speciaal vér-
melden, omdat er over deze zaak nogal
wat critiek geweest is, en men dan nu weet
waarom dat toen zoolang duurde.
Verder is er niets meer aan de orde en
sluit de voorzitter de bijeenkomst.
DE R.V.S. IN 1938.
Wij ontvingen het jaarverslag 1938 van
de Levensverzekering Maatschappij N.V.
Rotterdamsche Verzekering Sociëteiten (R.
V.S.), welke maatschappij in het afgeloopen
jaar haar honderdjarig bestaan herdacht.
De ontwikkeling van het bedrijf stemt tot
bijzondere voldoening. De vooruitgang van
liet, totaal verzekerd bedrag was ruim
f 27.700.000.—, waardoor de stand eind '38
ruim 480 millioen gulden bedroeg. De
waargenomen sterfte was gering; aan uit-
keeringen bij overlijden was geraamd een
bedrag van f 2.796.893, terwijl slechts
f 1.760.059 behoefde te worden uitgekeerd.
Ook de uitkeeringen aan lijfrenten bedroe
gen aanmerkelijk minder dan waarop was
gerekend.
De gekweekte rente was ruim voldoende.
Gemiddeld bedroeg zij van de beleggingen
over 1938 4.26 pet.
Ook de onkostencijfers waren bevredi
gend, op de kosten van administratie en
het innen der premiën is f 641.000 bespaard
kunnen worden.
De premiereserve bedraagt per 31 Dec.
j.1. f 77.863.365, de extra reserve f 9.235.125.77
terwijl de reserve voor bijzondere doelein
den f 425.429 groot is.
Het geplaatste Maatschappelijk Kapitaal
bedraagt f 1.000.000, waarop gestort is
f 822.700.
De grootste post onder de beleggingen
wordt gevormd door de hypotheken, 'die
f 29.272.923.bedragen en 32.80 pet. uit
maken van het totaal der beleggingen. De
ervaring met de hypotheek-portefeuille is
wederom gunstig geweest.
De totaalwaarde der onroerende goede
ren bedraagt f 12.107.723; op deze post
werd een afschrijving toegepast van
f 176.315.44.
Op de gisteren gehouden vergadering
van aandeelhouders zijn verschillende be
sluiten omtrent de winstverdccling geno
men, ten gevolge waarvan het dividend zal
bedragen 30 pet. op de verplicht en 10 net.
op de onverplicht gestorte bedragen en de
uitkeering op winstbewijzen f 120.05 per
stuk.
Merkwaardigewijze slaan we op het oogen
blik echter voor het feit, dat, terwijl de
Duitsche uitvoer naar Nederland minder is
gedaald dan omgekeerd zoodat het voor
Duitschland beschikbare overschot nog groo-
ter zou moeten zijn geworden dc achter
stand bij de clearingsbetalingen weer hand
over hand toeneemt, zoodat men zich in Ne
derland niet ten onrechte ongerust begint
te maken.
Het geheim daarvan ligt vermoedelijk
grootendeels in het feit, dat de Duitsche ex
porteur zeer langdurige credieten begint te
Neem dadelijk 'n
bespaar U die nare dagen
Binnen een kwartier verdwijnen Uw
pijnen, Uw lusteloosheid, Uw mi
graine en gevoelt ge U vroolijk en
opgewekt. Let op hel AKKER-merk.
Per koker van 13 stuks - 12 stuivers.
Per doos van 2 stuks - 2 stuivers.
GARANTIE
USrking»»'-AKKERTJES",
want ze bevallen een bijzondere combina
tie van uiterst geneeskrachtige stoffen,
volgens recept van Apotheker Dumont.
En iedere maand krijgt elke
klant het fraaie maandblad
„CENTRA"!
DE SPANNING IN TSJECHIë. JAPAN
BLOKKEERT DE INTERNATIONALE CON
CESSIE. ENGELAND EN RUSLAND.
Het is vrij kalm geweest den laat®ten 'tijd,
maar, juist zooals we dat ook in de natuur
zien, beginnen zich hier en daar centra te
vormen van verhoogde druk. Het geruststel
lende daarbij is, dat voorloopig geen gevaar
sChijnt te bestaan voor internationale span
ningen. Want, voor zoover Europa betreft,
blijft de dreigende actie zich in hoofdzaak
beperken tot Tsjeoho Slowakije, hetgeen te
genwoordig wil zeggen, dat het een kwestie
is van min of meer internen Duitschen aard.
Dat het niet in dc eerste en voornaamste
plaats ging om de moord op den Duitschen
politieman, wordt met den dag duidelijker.'
Er heerscht in dit gedeelte van ons wereld
deel onder de bevolking een spanning, die
tot een explosie dreigt te voeren. Duitsch
land blijft den toestand weliswaar meester,
doch op een wijze, die stellig ongerustheid
moet wekken te Berlijn. De gang van zaken
doet denken aan een vat, waarin de druk
geleidelijk aan toeneemt. Het uiteen spatten
wordt voorkomen door er telkens nieuwe
hoepels omheen te leggen, in plaats van
door de spanning te verminderen en het is
duidelijk, dat dit op den duur niet anders
dan tot een catastrophe kan voeren.
Duitsche militairen en Duitsche politie
overstroomt het prolectoraat in steeds toe
nemend aantal, kortom Berlijn schijnt al
lerminst genoegen te beleven van zijn jong
ste verovering.
Merkwaardig bij dit. alles is, dat de be
richten, als zou Duitschland een coup on
dernemen tegen het nog steeds in meerdere
of mindere mate zelfstandige Slowakije, toe
nemen. Berichten uit Tsjechië schijnen op
iets dergelijks te wijzen en liet eenige, waar
over men zich daarbij mag verwonderen is,
dat Duitschland, dat toch waarlijk niet
veel plezier heeft beleefd aan de annexatie
van niet-Duitsch gebied, er prijs op stelt
daaraan nog meer toe te voegen. De ont
bindende elementen binnen het rijk zouden
LEIDSCHEPI/EIN 5—9 A'dam - Tel. 33072
Dagelijks wisselende menu's.
Zondag diner a f 1.15
Haringsla - Vermicellisoep
Gek. Zalm, Peterseliesaus, Purée.
Kalfsnierstuk, verschill. groenten, geb.
aardapp., Noga-ijs met slagroom.
Zonder Visch 90 ct, Inplaats van het
voorgerecht Hors d'oeuvre varié 1.40.
Ons Diner a 1.75 is een Lucullus-maaltijd
Reisgezelschappen belangrijke
reductie.
