„De kwade genius var Goseling is de Bossche procureur-generaal!" minister DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER Alexandrette Turksch Japaoneezen mishandelen Nieuw Zeelander Acht bommenwerpers geland op 't vliegveld te Bergen Zoeklichten flitsen boven Tientsin Belangrijke Britsch- Fransche vlootbesprekingen Een nieuw defensief Balkanpact N.S.B voert verboden propaganda Anti-Britsche massabetooging r de Vries Laan, Schagen, Tel. 20. ZATERDAG 24 JUNI 1939. 83e Jaargang. No. 10913. de. VI.V. Uitg. Mif. Marechaussee moet in haar eer worden hersteld Gaat coalitiebelang vóór landsbelang? Nadat de Tweede Kamer gisteren een reeks wetsontwerpen z.h.st. had aangeno men, werd het debat over het Oss-rapport voortgezet. De heer Rost van- Tonningen, (N.S.B.) is van oordeel, dat het dwaas is door gebrek aan rnrechtheid de eeuwige gerechtigheid te trachten te ontvlieden. In deze zaak Oss is veel leed veroorzaakt en veel onrecht ge schied. De -wijze, waarop spr. deze zaak be handelt, spruit voort uit zijn nationaal-so- cialistische levensbeschouwing. Een dei- grootste misdaden tegen mensch en volk is de schending van de ongerepte eerbaar heid van jeugdige mcnsohen, over deze schending is in deze kamer nooit een woord gesproken. Mr. Marchant heeft van de waarheid van dit onrecht in Brabant ge tuigd. Spr. citeert uit een artikel in „Het Noorden." Welk een schoone taak ware de ze minister van Justitie beschoren geweest, schouder aan schouder met de marechaussee de onverlaten op te sporen. De misdrijven van de geestelijken en andereft behoorden de kern te zijn van de onderzoekin gen van deze Kamer. Het rapport geeft over de zaak ophelde ring; zij had haar taak moeten neerleggen. De minister had terecht moeten staan voor den Hoogen Raad! Spr. noemt het ergerlijk, dat de minister en de procureur-generaal de marechaussee in het openbaar beleedi- gen. Hij laakt het gezag van den Bosschen procureur-generaal. De methoden der Staats partij in Oss blijken zonneklaar uit het rap port, beïnvloeding der getuigen is daar zeer gewoon. Ook de minister maakt zich daar aan schuldig. Spr. laakt het optreden tegen wachtmees ter De Gier. Op 30 Maart heeft de minister een deputatie ontvangen onder leiding van .burgemeester Ploegmakers. Minister Goseling: Wat zegt U? De heer Rost van Tonningen herhaalt den laatsten zin. Minister Goseling: Waar? De heer Rost van Tonningen: In den Haag. De minister: Nergens ter wereld! De heer Rost van Tonningen: Ik houd vol. Spr. weet, dat hier geen recht zal worden gedaan. Spr. cischt, dat de Kamer den mi nister duidelijk maakt, dat verder samen werken onmogelijk is, de procureur-gene raal moet ontslagen worden; de marechaus see moet een onderzoek instellen, de briga de moet in haar eer hersteld worden; de beide geestelijken moeten onschadelijk wor den gemaakt. De rechtszekerheid in het zuiden De heer Joekes (v,d.) stelt er prijs op te verklaren, dat ook hij van oordeel is, dat de minister te goeder trouw gehandeld heeft. Men mag aannemen, dat de handelingen van de brigade-Oss de bedoeling hebben ge had inbreuken op het recht op te sporen. Slechts bij den inspecteur van de marechaus see zat een bedenkelijke opvatting om trent de taak ten aanzien van misdragingen van geestelijken; dit geldt niet voor de bri gade. Door de brigade is een vijftal fouten begaan, die aanleiding gaven tot den maat regel. Spr.. betoogt, dat deze fouten niet al leen schuld'waren van de marechaussee en den genomen maatregel niet rechtvaardi gen. Een ernstige grief is inderdaad, dat de brigade wel eens te snel tot arrestatie over ging. Er was inderdaad aanleiding om remmend op te treden, wellicht had tegen over een enkele een zekere correctie kun nen volgen. De genomen maatregel, schorsing van de opsporingsbevoegdheid van de gansche bri gade, was wel een zeer buitengewone maat regel. De indruk van den maatregel kan sterker geweest zijn dan de minister ver wachtte. Kan men thans nog beweren, dat de maatregel gerechtvaardigd was? Spr. keurt het optreden van den procureur-generaal af. Sluiting van het onderzoek in enkele gevallen voordat de zaak volkomen was on derzocht, getuigt niet van den wil de rechtszekerheid te bevorderen. Het verhoor van de Gier, dat 7^2 uur duurde, is benoden do waardigheid van een Nederlandschen magistraat. Het optreden ten aanzien van de comman danten verdient volgens spr. eveneens af keuring. De uitdrukking „terreur en dom heidsmacht" getuigt van wel zeer groote vooringenomenheid van den procureur-ge neraal tegen dc brigade. Wie is hier op hol geslagen? Het is duide lijk, dat deze ambtsdrager bezwaarlijk op die plaats kan worden gehandhaafd. Spr. kan zich vooralsnog met dé conclu sie van het rapport vereenigen. Geen anti-p apisme De heer Bierema (lita.) acht het onjuist, dat dc minister zijn ambtenaren verbood te verschijnen. Het parlement heeft het recht en de plicht met alle middelen op te ko men tegen gevallen, waarin de overheid schending van de rechtszekerheid dekt. Van anti-papisme is hier geen sprake. De zaak draagt een zuiver zakelijk karakter. Spr. laat in het midden, of een enquete niet meer noodig is, uit volle overtuiging zal spr.s fractie haar stem aan de conclu sie geven. De rechtszekerheid zal daar door gediend zijn. De minister kan geen andere argumenten Hieer voorbrengen. De minister: „Daar weet u niets van." De heer Bierema (Jib.) wijst op enkele ge vallen, waarin een minister in een conclu sie aanleiding zag om af te treden'. De minister zal voor zich de vraag moe ten stellen, óf hij er politieke gevolgen aan wil verbinden. Niemand is onfeilbaar, doch spr. begrijpt niet, dat de minister zijn ver gissing niet wl erkennen en dat hij een procureur-generaal dekt, die op onomstoote- lijke bewijzen gebleken is ongeschikt te zijn voor zijn hooge betrekking. Spr. zou het niet kunnen begrijpen, in dien dc minister na dit oordeel zou aanblij ven. De Kamer bekocht. De heer van Houten (C.D.U.) laakt het weigeren van stukken door den minister. De inhoud van deze stukken zou slechts de positie van den minister zwakker kunnen maken. Dc minister had de kamer vooraf moeten inlichten. Thans weet spr, flat do kamer bekocht is, een enquête zou alsnog het beste zijn. Den procureur-generaal ziet spr. als den boozen genius van den minister. Er rijzen vele vragen die een nader onderzoek wettigen. Heeft het Ne derlandsche recht tegenover de bei de geestelijken zijn loop gehad? Zijn er nog meer misstanden in Brabant? Aanvaarding van de conclusie is afkeuring van een reeks van fouten. De minister zal niet rustig kunnen aanblijven. Doet hij dit toch, dan .zal een motie van wantrouwen moeten volgen of afstemming van de Justi- tiebegrooting. Spr. vreest, dat het coalitie-belang belang rijker zal wordeta geacht dan het landsbe lang. De Bossche procureur-generaal dient niet te worden gehandhaafd. FranschTurksch verdrag van bijstand geteekend. De as boos, maar niet ongerust. Gisteren te half zeven is op het mi nisterie van buitenlandsohe Zaken te Parijs de verklaring van weder- keerigen bijstand tusschen Frankrijk en Turkije onderteekend. Eveneens is te Ankara op denzelfden dag het ver drag onderteekend, waarbij Frank rijk het Sandsjak Alexandrette af staat aan Turkije. Er wordt overeengekomen, dat beide»mo- gendheden een verdrag van langen duur zullen sluiten, waarin wederkeerige bepa lingen zullen worden opgenomen in het be lang van heider veiligheid en in afwachting van dit verdrag zullen beide mogendheden in geval van 'n aanval in het Middclland- schc Zeegebied samenwerken en elkaar wc- derkeerig hulp verleenen. Scherpe critiek in Italië en Duitschland. De afstand van het Sandsjak Alexandrette aan Turkije wordt door.de Italiaansche bla den voorgesteld als een openlijke schending door Frankrijk van het mandaat over Syrië, dat het door de andere mogendheden met inbegrip van Italië was toevertrouwd. De onderteekening van het Fransch Turksche pact wordt in Duitsche politieke kringen ontvangen met het slechte humeur, dat ten toon gespreid wordt, bij ieder succes dor democratieën in den opbouw van het front van weerstand togen agressie, Op nieuw vei'klaart men, dat het hier gaat om een nieuwen schakel in de omsLngelingspo- litièk, evenals bij de pacten tusschen Enge land en Polen, Roemenië en Turkije. Poli tieke kringen echter trachten geen enkele ongerustheid te toönen en verklaren, dat zij geen hijzonder belang hechten aan het di plomatieke instrument, dat „het grootste deel van zijn doeltreffendheid verliest door de langzaamheid van do onderhandelingen niet Moskou." P%< Mr. C. M. J. F. Goseling Minister van Justitie Nog eens: de geestelijken Het c.h. lid mevrouw MackayKatz rafel de in een scherpzinnig juridisch, betoog alle zaken, op grond waarvan de minister heeft gemeend aan de brigade der mare chaussee te Oss tijdelijk de opsporingsbe voegdheid te moeten ontzeggen, uiteen en kwam daarbij tot de conclusie, dat de ma rechaussee geenszins de rechtszekerheid hebben in gevaar gebracht, dat de minis ter de rechtszekerheid door zijn maatrege len niet heeft; bevorderd en dat hij het ge zag niet krachtig en evenwichtig heeft ge handhaafd. Ook spr. vraagt eerherstel voor de bri gade, maatregelen tegen den proc. gen. en heropening van het onderzoek tegen een der pastoors. De heer Wijnkoop (comm.): bravo! Ver scheidene kamerleden drukken mevr. Mac- kay-Katz de hand-. De héér Kersten (s.g.) kan liet optreden van den minister niet anders zien dan een poging om te rechtvaardigen, dat pastoors aan liet Nedcrlandsehc recht worden ont trokken. Het Roonische'* recht rnocst gelden boven het Nederlandsche. De kamer kan niet minder doen dan scherp het beleid van den minister afkeu ren, de brigade eerhei-stel geven en den Bos schen proc.-gen. heenzenden. „Kloosterschandalen". De heer Albarda (s.d.) verklaart, dat in de zaak vele elementen zijn, die hem anti pathiek zijn. Hij bedoelde daarmede het anti-papisme en ongezonde belangstelling voor kloosterschaudalen. Spr. betreurt de houding van de katholieke politici en pers in de zaak-Oss. Spr. behoudt zich het recht voor om, wan neer de minister nieuwe feilen naar voren brengt, schorsing van de behandeling te vragen om deze rustig teoverdenken. Hij hoopt, dat minister Goseling alsnog zijn fouten zou erkennen. Dinsdagmiddag zal minister Goseling het woord voeren. Eiken dag brengt nieuwe verne deringen aan de blanken in Tientsin. De Japansche wacht aan den toegang tot de vroegere Duitsche concessie in Tientsin, heeft gisteren den Nieuw Zeelander Cecil Davis drie slagen in het gelaat gegeven, om dat hij weigerde zich onmiddellijk uit te kleeden, toen hem dit werd gelast. Eerst na dat drie andere schildwachten te hulp wa ren geroepen, ontkleedde Davis zich, waarna hij een kwartier geheel ontkleed moest blij ven staan, terwijl een aantal Chineezen en een twaalftal buitenlandschc vrouwen pas seerden. Gisteren was Davis tegenwoordig toen twee Engelsc'hen werden geclwongen zich in het bijzijn van Chineesche vrouwen en kinderen ontkiemden, hoewel hij toen niet 1 astig werd gevallen. Davis werd op onwaardige wijze behan deld, niettegenstaande hij verklaarde, dat hij honorair agent van de regeering van Nieuw Zeeland was. Eén boodschap van Koning George Amerika heeft het Engelsche Vorstenpaar bezielend verwel komd. In antwoord op het adres van welkom, dat Donderdag eenstemmig door het Engelsche parlement is aangenomen, heeft Koning George een boodschap uitgevaardigd, waar in hij zegt: „Wij zijn zeer getroffen door de hartelijke ontvangst bij onze thuiskomst in Engeland. Wij zullen steeds een herin nering bewaren aan de prachtige en bezie lende verwelkoming door onze onderdanen in Canada en op New Foundland cn aan de vriendelijkheid en oprechte hartelijkheid van het volk der Vereenigde Staten." Alle bladen heeten den koning cn de ko ningin in lange hoofdartikelen hartelijk welkom. lil October moet het terrein wor den opgeleverd. Op het in aanbouw zijnde militaire vliegveld te Bergen zijn gisteren 8 bommenwerpers van het vliegveld de Kooij geland. Hierbij bewezen d'e be tonnen startbanen, welke gedeelte lijk gereed zijn, zich in uitstekende conditie te bevinden. De vliegtuigen werden na de landing in de hangars geborgen. Naar wij vernemen, moet het vliegveld in October a.s. worden opgeleverd. Zullen Britsche vliegtuigen voedsel in de concessies wer pen? AMERIKA NEEMT KRACHTIGER HOUDING AAN. Het is thans tien dagen geleden dat Ja pan begon Tientsin te blokkeeren en elk uur wordt de toestand nijpender. De auto riteiten van de Britsche nederzetting te Tientsin zijn zeer bezorgd over de verhoo ging van de prijzen der levensmiddelen en maatregelen zijn genomen om de armere bevolkingsklasse te helpen. Gisteravond flitsten voortdurend dc stra len van JapanSchc zoeklichtbatterijen over Tientsin. Dit heeft aanleiding gegeven tot het nog niet bevestigde gerucht, dat Brit sche vliegtuigen van het te Wei Iiai Wei liggende Britsche vliegtuigmoederschip „Hermes"' zullen opstijgen, om levensmidde len in de Britsche concessie te werpen. De Britsche consul, Jamieson, heeft een schriftelijk protest ingediend tegen de sma delijke behandeling van Britsche onderda nen door de Japansche schildwachten. -Tot dusver is echter geen enkel Britsch protest beantwoord Daarentegen worden de Engelschen in Tientsin nog voortdurend op discriminee- rende wijze door de Japanners behandeld. Krachtig protest van Halifax. De Britsche minister van buitcn- landsche zaken, lord Halifax, heeft gisteren den Japansohen ambassa deur te Londen ontvangen. Hij heeft een krachtige verklaring af gelegd tegen den ambasadeur over eenkomstig de verklaring van den minister-president in het Lager huis. De Japansche ambassadeur zal deze doorzenden naar zijn regee- ring. Zal Amerika ingrijpen? Zooals wij gisteren reeds voorspelden, is de Amerikaansche houding tegen. Japan krach tiger geworden. Volgens inlichtingen uit diplomatieke krin gen heeft de Amerikaansche regeering Tokio er van in kennis gesteld, dat zij Admiraal Yarnell instructies heeft gegeven om niet te dulden, dat eenigerlei schending van Ameri kaansche rechten geschiedt in China van den kant van de Japansche vlootautoriteiten op gevaar zelfs van het te voorschijn roepen van een verscherping van den toestand. Hieruit moet echter niet worden afgeleid, dat Ame rika zonder meer zich zou aansluiten bij een Fransch of Britsch initiatief. Engeland krijgt in geval van oorlog opperbevel in het Verre Oosten. De Britsch-Fremsche vlootbesprekingen te Singapore hebben een zeer belangrijk resul taat opgeleverd en wel, dat de Britsche op perbevelhebber van de vloot ingeval van een oorlog in het Verre Oosten het opper bevel over de Britsch-Fransche strijd krachten op zich zal nemen. Ook gelooft men, dat de conferentie besloten heeft, dat Singapore in zulk een geval basis der ope raties zal zijn. De Japansche penetratie naar het zuiden cn de bezetting van de eilanden Hainan en Spratley zijn, naar men meent te weten, eveneens door de gedelegeerden besproken, alsmede de dringende noodzaak van be scherming der olievelden van Borneo inge val van een oorlog. Initiatief zou van Roemenië zijn. Y'o.g. .is volstrekt betrouwbare bron wordt door den Roemeenschen minister van buiten- landsche zaken, Gafenco als voorzitter van den Balkanbond een nieuw defensief Balkan pact voorbereid. Dit nummer bevat 16 pagina's j EERBERICHT DE BILT SEINT Verwachting: zwaar 'bewolkt of betrokken, eenige regen met kans op onweer, koeler dan bisteren, aanvankelijk ver- .ïderlijke, toenemende wind uit Noordelijke richting. Beïnvloeding van Nederlandsche arbeiders in Duitschland Het Tweede Kamerlid de heer van der Goes van Naters heeft de volgende vragen gericht tot den minister van sociale zaken: Is het den minister bekend, dat in de barakken cn de cantine van het Lager 10 der „Herman» Goeringwerke" te I-Iallen- dorf (D.) waar tusschen 500 en 800 Neder landsche door de rijksdienst uitgezonden arbeiders verblijf houden propaganda voor de Nationaal Socialistische Beweging wordt toegelaten en bevorderd, o.a. doordat een door een aanhanger dier beweging gehou den lezing over „De Nederlandsche arbei ders in liet buitenland en de N.S.B. aldaar werd aangekondigd, zulks terwijl propa ganda voor elke andere partij in welken vorm ook, verboden is? Is de minister bereid, zoolang dergelijke propaganda voor een in Nederland voor ambtenaren verboden vereeniging in Duitschland aldus wordt bevorderd, althans niet gelijk alle overige propaganda wordt tegengegaan, de uitzending van Nederland sche arbeiders door den Rijksdienst niet verder te doen plaats vinden? Door Japan opgehitste Chinee zen roepen „Weg met Enge- V land". In verband met de -anti-Britsche agitatie in Peiping, Tientsin en Tsingtau, is in. Tsinan, de hoofdstad van de provincie Sjantoeng, de veertiende verjaardag her dacht van het incident van Kanton, waar bij tal van Chineesche studenten vielen on der maehin ©geweervuur en gedood werden door de Britsche troepen in 1925. Er werd een anti-Britsche massabetooging en een! parade gehouden. Ongeveer 30.000 Clh ine e- zen kwamen bijeen in het Tsinanpark en namen resoluties aan tegen het Britsche imperialisme, waarin bij Engeland wordt aangedrongen op hot laten varen van de politiek len_ gunste van Tsjang Kai Sje/k. Wanneer hieraan geen gevolg gegeven wordt, aldus de resoluties, zal het Chinee sche volk nooit de anti-Britsche campagne laten varen. Na de massabetooging trok ken de betoogers in optocht door de stra ten van Tsinan met vlaggen, die opschrif ten droegen als ,weg met Engeland". Verzoekschrift aan den Keizer van japan Formeele oorlog tegen China ge vraagd. Een aantal vooraanstaande Japanneezen hebben den Mikado een verzoekschrift over handigd, waarin wordt gevraagd de rech ten van oorlogvoerende op te eischen in China, aangezien dit volgens de onderteeke naars van het verzoekschrift de cenige weg is om spoedig een einde te maken aan het Chineesch-Japansche conflict. Tevens wordt verzocht een doeltreffende regeling te tref fen voor het vraagstuk der internationale nederzettingen en concessies in China. CENTRALE VERWARMING EEN UITVOERING DE BESTE - EEN PRIJS DE LAAGSTE. WT-» 7 TECHN.BOREAU ALKMAAR ROTTERDAM ^Tel. 3045 - 2 lijnen 445 4q

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 1