Televisie
reportage
Over den geur der bloemen
3II
ii lazen voor II
De fraude te Roswinkel
Was chauffeur
oververmoeid
Oranje niet de lucht in
De man die tienduizend
gulden vond
Yankees
amuseeren
zich
Ook ia ons land een
„ijzeren long"
GROOTE INVLOED DER
TEMPERATUUR.
De akkerwinde geurt slechts
overdag.
Kr bestaat baast altijd een ze
ker verband tusschen de geuren,
die onze bloemen verspreiden en
de kleur of het looistofgelialte van
de betreffende bloem. Anderzijds
kan echter ook de temperatuur,
zoowel als het licht en de vochtig
heid van invloed zijn op den geur.
Botanische onderzoekingen hebben uitge
wezen, dat de intensiteit van den geur af
neemt naarmate levendigheid van kleur en
liet looistofgelialte der bloemen toenemen,
zoorlat dus sterk gekleurde cn sterk looistof-
houdende bloemen altijd minder geuren
dan witte of teer gekleurde cn looistofarme
bloemen. Zuiver witte bloemen geuren bijv.
dikwijls zeer sterk en kunnen daardoor de
in de schemering cn des nachts rondvliegen
de insecten tot zich trekken, op wier hulp
zij voor de bevruchting zijn aangewezen.
Groenachtige bloemen geuren
niet.
Met het toenemen van Ue kleur neemt dan
in den regel de geur meer en meer af. Dit is
weer zoo'n doelmatige inrichting waaraan
de natuur zoo rijk is, want de levendig tot
sterk gekleurde bloemen, die door de dag
vlinders worden bevrucht, hebben den geur
niet noodig, om de vlinders aan te lokken
De gele, roode cn blauwe bloemen vallen al
voldoende op door haar kleur.
Volslagen zonder geur zijn alle groenach
tige en groene bloemen. Men meent teeen-
woordig overigens met vrij groote zekerheid
te mogen aannemen, dat de eerste bloemen
die in de natuur in bet bovenste krijt
en tertiaire tijdperk optraden, groen of
groenachtig van kleur waren en niet geur
den, doch ziet met organische stoffen voed
den, om welke reden een stralende kleur
voor deze bloemen ook geen nut gehad zou
hebben.
Bloemen met onaangenamen geur.
Bloemen met bruinachtige en vuilroode
kleuren, die uitsluitend door aasvliegen
worden bevrucht, zijn wel is waar niet ge
heel reukeloos, doch zij verspreiden geuren,
die heel weinig streelend zijn voor ons reuk
orgaan. Ontwikkelen bloemen zich onder
zeer sterke zon bestraling, dan wordt daar
door de geur zeer sterk vcrhooird, doch te-,
vens doet dit afbreuk aan de fijnheid van
den geur.
Daaraan is liet toe te schrijven, dat de
geuren van bloemen, die in Noordelijke stre
ken groeien, dikwijls veel fijner zijn dan
die van dezelfde bloemen uit bet Zuiden.
Voorbeelden hiervan //ij» de bijzonder fijne
geur van d? ïli "Engcla-nclr groeiende laven
del en de Engelsthe pepermunt, alsook van
de in Zuid Klankrijk grocrtyide rozen ver
geleken bij de Bulgaarschc en Turksche ro
zen, waaruit rozenolie wordt gewonnen.
Men den invloed der temperatuur op de
ontwikkeling van den geur houdt het ook
verband, dat rozen bij koel. vochtig weer,
veel fijner geuren dan bij groote hitte;
voor anjelieren bijvoorbeeld bedraagt de
"temperatuur, waarbij zij den sterksten cn
fijnsten geur verspreiden, 18 tot 20 graden
celsius. Boven cn beneden deze temperatuur
is de geur veel minder sterk en ook min
der aromatisch.
De factor vocht.
In voldoende vochtige lucht heeft bet
sterke zonlicht een minder ongunstige uit
werking van den geur, omdat vochtigheid
den invloed van liet sterke licht wat tem
pert. Daarom geuren de bloemen in oen
zonnig en tegelijk vochtig klimaat veel in
tensiever en fijner dan bloemen, die in
warme, doch droge lucht tot ontwikkeling
komen. Dit verschijnsel is vooral sterk waar
te nemen bij gewassen met 'n Iioqs oliege
halte, zooals munt-, marjolein- en gaman-
dersoorten, die op hëfcte, droge plaatsen
groeiende, een veel minder sterken geur
verspreiden dan op een vochtige, ja zelfs
schaduwrijke standplaats.
Wisselende sterkte van geur.
Uit al deze omstandigheden is het ook te
verklaren, dat vele bloemen den eenen tijd
van den dag veel sterker geuren dan den
anderen. Zoo verspreidt bijv. de bekende
Mirabilis, die overdag bijna reukloos is,
des nachts een intensicven geur, een ver
schijnsel, dat men ook bij de bloemen van
den doornappel en de tabak kan waarne
men; terwijl andere bloemen daarentegen,
zooals waterlelies, pompoenen en akker-
winden alleen overdag geur verspreiden.
.Ook bij versclie viooltjes hoeft men onge
merkt, dut zij regelmalig op zekere tijden
van den dag sterker of minder sterk geu
ren.
Wat de gcurstoffen van de bloemen be
treft, de chemische samenstelling hiervan
is nog niet geheel tot klaarheid gebracht.
Zij bevinden zich in den regel in den vorm
van aethcriseho, dus vluchtige oliën in de
cellen van de bi oom kroonb 1 aad j es cn schij
nen zonder luilp van speciale organen in
de planten te worden gevormd. Hoewel veie
bloemen een zeers terken geur verspreiden,
is de hoeveelheid olie, die zij bevatten, op-
merkelijk gering, zoodat. men bijv. 1U.UU0
jasmijnbloesems noodig heeft, om ongeveer
0.3 gram olie te winnen.
Als zwaluwen zweven de baadsters
door de lucht
Ernstig ongeluk te Eist. Twee
dooden.
Gisterochtend is op den Rijksweg
ArnhemNijmegen, ter hoogte, van
Eist, een tractor ~met oplegger in
een sloot gereden, hierbij vonden
de chaufcur en zijn schoonmoeder
den dood.
De chauffeur had zfcli eenigc minuten
voor het ongeluk vervoegd bij een garage
houder te Eist, om daar te tanken. Het
viel den garagehouder op, dat de chauf
feur, zekere W. uit Apeldoorn, er ver
moeid uitizag. De garagehouder gaf W.
toen den raad, wat voorzichtig te rijden.
Eenigc minuten later, 'nabij de spoorweg
overgang te Eist, gebeurde daarop het
ongeluk. De brcedc transportauto, welke
geladen was met dakpannen, geraakte van
den smallen rijksweg af cn reed rechts via
liet rijwielpad in de naast den weg loopen-
de sloot. Omwonenden, die een hevigen
slag hadden gehoord, kwamen onmiddellijk
toesnellen. Zij vonden den 28-jarigen chauf
feur bekneld achter het stuur. Men wist
hem te bevrijden, waarna een iinmiddels
ontboden geneesheer uit Eist de eerste
hulp verleende cn liet slachtoffer naar het
Sint Elisabcthziokcnhuis te Arnhem liet
vervoeren, waar de man kort na aan
komst overleed.
Lading in de cabine geschoven.
Dooïxlat de lading van den vrachtwagen
in de cabine was geschoven, was de ravage
zoo groot, dat men aanvankelijk niet be
merkte, dat zich nog een tweede persoon
in de auto bevond. Toen men de schoon
moeder van W., die gistermorgen vroeg
door haar schoonzoon uit Venlo, waar zij
woonde, was afgehaald, teneinde zich naar
de woning van W. tc Apeldoorn te bege
ven, vond, waren de levensgeesten bij de
vrouw reeds geweken.
„Mijn kleine meid heeft nog
nooit gevlogen!" zei Prins Hen
drik eens.
Naar aanleiding van den verjaardag van
Prins Bernhard op 29 Juni a.s. schrijft de
Haagsche Post waardcerendc woorden over
de sportiviteit van den prins.
Ju, wij hebben een sportieven Prins, aldus
liet blad. Het spijt liem natuurlijk, dat hij
niet vliegenmag schreven wij haast.
Want dat doet hij nooit. Vergissen wij ons
niet, dan heeft hij eenmaal in een vliegma
chine gezeten, heel kort na zijn konist in
ons land, maar verleden jaar vertelde de
Pi'ins lachend aan een aantal journalisten,
dat „men" liever niet heeft dat hij vliegt,
natuurlijk met het oog op het risico, dat er
ongetwijfeld nog altijd aan verbonden is.
Trouwens, de Prinses is nog nooit in de
lucht geweest. Toen wij, kort voor zijn dood
eens met Prins Hendrik spraken over de
vliegsport, zei hij ons: „Mijn kleine meid
heeft nog nooit gevlogen!" De Prinses was
toen 26 jaar, maar voor haar Vader bleef
zij zijn „kleine meid"; zoo sprak hij herhaal
delijk over haai'.
EEN LOCOMOTIEF WORDT GEDOOPT! Generaal-majoor Pereira doopt
deze Engelsche reuzenlocomotief naar het gelijknamige garderegiment
„Goldstreamer", dat zoojuist uit Ameri ka is teruggekeerd. De Goldstream-
garde woont de plechtigheid bij.
Kassiier van boerenleenbank van
verduistering vrijgesproken.
Valschheid in geschrifte bewe
zen geacht.
De rechtbank te Assen deed gistermorgen
uitspraak in de zaak tegen den kassier
van de Boerenleenbank te Roswinkel, die
er van verdacht werd in het tijdvak van
1927 tot 1938, gelden van deze bank Ie
hebben verduisterd, tot een gezamenlijk
bedrag van 246.000 gulden.
Voorts was hem ten laste gelegd valsch
heid in geschrifte. De officier van Justitie
eischte 26 Mei j.1, een gevangenisstraf van
drie jaar en zes maanden, terwijl de offi
cier bij de voortgezette behandeling op 16
Juni persisteerde hij zijn cisch.
De rechtbank verklaarde gistermorgen de
verduistering niet bewezen, daar niet fa.
komen vast te sÉLan, dat deze door ver
dachte gepleegd is in het tijdvak van 1927
tot 1938 cn dat zij is gepleegd te Roswinkel.
Veidachte werd terzake van verduistering
vrijgesproken.
Het tweede ten laste gelegde, valsch
heid in geschrifte, achtte de rechtbank wel
bewezen en het vonnis daarvoor luidde
één jaar gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest.
Wegens verduistering twee jaar
tegen hem geëischt.
Op 12 Mei j.1. haalde een jeugdige bedien
de van een handelsfirma aan de Heeren-
gracht te Amsterdam een aangeteekendc
zending van het hoofdpostkantoor. Toen hij
op de Heerengracht kwam merkte hij tot
zijn schrik, dat hij de enveloppe, waarin
zich f 10.000 aan bankpapier en eenigc cou
pons bevonden, kwijt was. Direct ging hij
terug, maar van een enveloppe was ner
gens iets te zien.
Enkele dagen later bracht de politie de
oplossing van het raadsel. Een jongeman
had in de nabijheid van het postkantoor de
leege enveloppe gevonden. Hij waarschuwde
de politic en deze wist den man, die de en
veloppe direct na het verliezen had gevon
den op te sporen. Deze, een 26-jarige, arm
reclameschilder uit Rotterdam, had zich
het geld toegeëigend. Hij had in de hoofd
stad de bloemetjes danig buitengezet, direct
nadat hij het geld gevonden had kocht hij
drie nieuwe costuums, hij gaf cadeaux aan
cenige vriendinnen en tractcerde iedereen,
die in zijn buurt kwam. Zoo sloeg hij bin
nen enkele dagen f 1800 stuk. Toen was
het gedaan met zijn onverwaehten rijkdom.
De politie arresteerde den man,, die reeds
herhaaldelijk is veroordeeld en die thans we
geus verduistering terechtstond voor de
rechtbank.
Het reclassecringsrapport luidde ongun
stig, verd. is reeds zes maal veroordeeld en
aan reclasseering wenscht hij niet mede te
werken.
Dc Officier van Justitie, vorderde twee
jaar gevangenisstraf met aftrek van de
voorloopige hechtenis.
De verdedigster drong op clementie aan.
Naast een gevangenisstraf zou pi. een voor
waardelijke straf opgelegd willen zien on
der strenge leiding.
Vonnis 30 Juni.
Dikke mist op den
Nieuwen Waterweg
Eeji aanvaring.
Gistermiddag zijn voorgaats op den
Nieuwen Waterweg, het Noorsche s.s. Pol
lux, komende van Rouaan en bestemd om
te bunderen aan de Vondelingenplaat nabij
den Nieuwen Waterweg, en het Duitsche
m.s. Jason, dat op weg was van Konings
bergen naar Rotterdam, met elkaar in aan
varing gekomen. Het s.s. Pollux werd hier
bij ernstig aan den voorsteven, boven de
waterlijn, beschadigd. De oorzaak van dte
aanvaring schijnt de dikke mist te zijn.
Hitlcr gaat weer speechen
Bij een bezoek aan München.
Hiller zal op 25 Juni een bezoek aan
München brengen ter gelegenheid van de
aankomst eener delegatie van verscheide
ne honderden Italiaansche oudstrijders.
Hij zal des middags te lialf vijf het woord
yoerem
Met den aanvang van lwee-weke-
lijksche uitzendingen voor het pu
bliek in New York, is televisie nu,
als practisch resultaat van 10 ja
ren experimenteeren, een nieuwe
tak van amusement geworden.
Hierboven een der eerste opna
men van een televisie-programma,
dat uitgestuurd werd uit de RCA-
NBC studio bovenop het Empire
State gebouw, met een actie-radi
us van ca. 50 knn. Televisie came
ra's ziet men hier in actie voor' dc
uitzending van een dansorkest.
Onder rechts een gebeurtenis in
de open lucht wordt opgevangen
met een verplaatsbare televisie-ca
mera. Naast den cameraman staat
de omroeper met de microfoon. Het
beeld en het geluid worden via
kabels overgebracht en gecontro
leerd in de controle-cabine van een
gcluidswagen (rechts), van waar
uit het programma wordt doorge
zonden naar de studio, die het uit
zendt naar de ontvangtoestellen in
de huiskamers.
Constructie van Philips.
In de laboratoria der Philips-fa-
hrieken heeft men een „ijzeren
long" geconstrueerd, waarbij, ver
schillende nieuwe principes zijn
toegepast.
Begin Juli zullen in verschillen
de centra van ons land voor medi
ci demonstraties met dit apparaat
worden gegeven, terwijl ook dc pers
in de gelegenheid zal worden ge
steld van de werking van dit ap
paraat keunis te nemen.
Het denkbeeld van de ijzeren
long is niet nieuw;, het is afkom
stig uit de Vereenigde Staten. Zoo
als men zich herinneren zal, leeft
er in Amerika een jonge, schatrijke
man op een dei-gelijke kunstlong.
Het vertrek van dezen patiënt naar
Lcurtles heeft onlangs veel opzien
gehaard.
Ongeluk met vetpan
Boerderij in vlammen opgegaan
Gisterochtend omstreeks elf uur is in het
Culemborgsche Veld te Culemborg de boer
derij van den heer L. Copier tot den grond
toe afgebrand.
De vrouw van C. had een ongelukje met
een vetpan. Er ontstond brand in de woon
kamer cn in een ommezien stond de gehcclc
boerderij in lichter laaie.
Aangezien ter plaatse geen water is, be
streed de vrijwillige brandweer uit Culem
horg het vuur met een paar duizend liter
water uit liet reservoir van de brandspuit.
Dit kon echter niet verhinderen, dat liet
vuur de woning in de asch legde. Niets kon
gered worden.
Verzekering dekt slechts gedeeltelijk de
schade.
KLOMPEN NAAR AMERIKA.
In dpn loop van deze weck zijn door de geza
hienlijke klompenmakers te Enter (O.)
proefzendingen klompen naar Toronto (Ca
nada) gezonden, in de hoop aldaar een
nieuw afzetgebied voor dc Entersche klom
penindustrie te veroveren.
Onze Oost
T.B.C. onder Chineezen
Reeds besmet als zij in Indië
aankomen.
In het jaarverslag van de afdeeling Ba
tavia van de stichting Centrale Vereeniging
tot bestrijding der Tuberculose, wordt opge
merkt, dat o.a. onder de patiënten van het
sanatorium „Zeerust" het percentage nict-
hiergeborenen groot is, overeenkomstig den
indruk, dat onder deze categorie Chineezen
dc tuberculose het ergst huishoudt. Men
krijgt vaak den indruk, aldus het verslag,
dat vele Chineezen reeds met tuberculose
besmet in Nederlandsch-Indië aankomen.
Hoezeer het ook gewcnscht zou zijn hierte
gen maatregelen te nemen, zegt het ver
slag, volgens de N.R.Crt., verder, het zal
wel zeer moeilijk zijn tegen immigreeren
van reeds door tuberculose aangetasten, ef
ficiënte maatregelen te nemen»
KIEZERS IN EN DWANGPOSITIE.
Het Handelsblad (lib.) maakt, naar aan
leiding van den verkiezingsuitslag in de
hoofdstad, eenige opmerkingen over de ver-
kiczings techniek.
Zoo is. schrijft het blad. met
lijstaanvoerders van de^.D.A.P., de
fieeren De Miranda en Matthijsen
- de soc. democratische kiezer toch
avcI in een zeer pijnlijke dwangposi
tie geraakt. Wie rood stemde, stem
de automatisch op hen, ook als
men hun personen als volksverte
genwoordigers, na het erfpachtrap
port, ongcwenscht achtte.
Theoretisch kon men wel aan een ander
zijn voorkeurstem geven, maar .practisch .h©
tekent-dat-meestal niet veel. In dé praktijk
zijn dc lijstaanvoerders de eerste benefi
cianten van het gros der stemmen van een
lijst. Nu zal een figuur zooals deze, met
een minder gunstig officieel rapport over
reeds op de lijst staande candidaten, wel
zeldzaam blijven, maar toch blijft zij» mo
gelijk, cn de deskundigen mogen er eens
hun aandacht aan geven, cn zich opnieuw
de vraag stellen, of ons stelsel de persoon
lijke voorkeur niet al te veel in den hoek
heeft gezet.
DE GOUVERNEMENTEELE KRACHT.
De Standaard (a.r.) is verheugd over
den uitslag der verkiezingen, omdat de
„gouvernementeele" kracht" toenam.
De valsche tegenstelling, aldus het blad,
die de S.D.A.P. ons volk trachtte op te
dringen, alsof tegenover dc „afbraak"-poli-
tiek van de Regecring zou staan die van
den opbouw, waarvan de voorstanders van
de vlotte leeningspolitick de dragers zou
den zijn, is door het Nedcrlandsche volk
doorzien en afgewezen.
En aan de schreeuwers van: „daar komt
de beer" is een geduchte afstraffing gege
ven. De partijen die de fel bestreden Ro-
geeringspolitick steunden, handhaafden
zich schitterend cn opnieuw lieeft het Nc-
derlandsche volk bewezen vertrouwen te
stellen in de politiek van het gezond ver
stand.
ZONDAGSHEILIGING IN HET ZUIDEN.
In verschillende r.k. bladen kamen pro
testen voor tegen Zondagsontheiliging.
„Roomsch Leven", een te Eindhoven ver
schijnend blad, schrijft o.m.:
„Wat een mentaliteit! Een zekere verecni"
ging in Eindhoven n.1. de Eindhovcnsche
Vcklï-itorganisatie zal een prestatierit laten
houden op Zaterdagmiddag 5 uur tot Zon
dagmiddag 5 uur. En dan meenen zij, dat
men zeer accuraat handelt, als men tus-
sóhendoor (68 uur) een rust geeft, om de
H. Mis bij te wonen.
Belachelijk maar ook schandelijk.
En die vereeniging beroemt er zich" ook
nog op, dat een ploeg van haar op den
lst.cn Pinksterdag (let wel: den eersten
Pinksterdag) een voorproefje nam voor den
tocht op 3 Juni door een afstand (op den
eersten Pinksterdag) te rijden van 470 K.M.
Is dat Zondagsheiliging in onze katholieke
streken?
Bah! Men walgt ervan.
Katholieken, protesteert met ons mede'\
EEN NUTTIG WERK NAAR TWEE
KANTEN.
De Nederlandsche Vereeniging Arbeid
Voor Onvolwaardigcn (de A.V.O.) maakt
zich al weer gereed om, als over eenige we
ken dc nieuwe rijwiclbclastingmerken wor
den uitgegeven, deze in zoo groot mogelij
ke getale te kunnen bestempelen met naam
en adres van den bezitter. Dat geeft allicht
aan een paar honderd lichamelijk gebrek-
kigen tijdelijk loondenden arbeid en voor
het fietsrijdende publiek biedt het de gele
genheid zich te verzekeren tegen diefstal en
verlies van het eenmaal betaalde belasting-
plaatje.
Nadere bijzonderheden, ook omtrent <de
vóórstempeling verstrekt de AVO, Overtoom
1S7, Amsterdam.