IOLDERDAG? Jhr. Ir. van Kretschmar van Veen vertelt Wat is er met den Wieringermeer Waschdag te Wieringerwerf De feestcommissie en vooral haar voorzitter opzij geschoven Een Hollandsch polderlandschap in Argentinië Donderdag 29 Juni 1939 Tweede blad Reeds thans gekibbel over de eerebaantjes tijdens het verwacht Koninklijk bezoek in 1940 (Niet van onzen gewonen correspondent). 21 Augustus! Dag van het droog- vallen der Wieringermeer! Pol'der- dag! Zoo is het steeds geweest, en on getwijfeld zou deez' historische da tum altijd ook zijn gebleven een dag van feest voor alle Wieringer- meerbewoners, ware het niet niet, dat de laatste helft van Augustus voor het landbouwende deel der bevolking, dat dan zwoegt en slaaft om den oogst binnen te ha len, eigenlijk zeer ongeschikt is om er eens ,uit te breken" en rond te springen als; dartele veulens in de weide. Daarom is het vorige jaar besloten om 'dezen plaatselijken feestdag in het ver volg te houden begin Juli, opdat zoowel boer als burger zich aan gepaste feest vreugde zou kunnen overgeven. Echter, we zijn thans reeds in de. laatste week van Juni en nog steeds is de datum der feesten niet vastgesteld. Wat is er met den Polderdag?, be gint men zich dan ook af te vragen en tal van niet altijd controleerbare geruchten doen de ronde. Vast staat echter wel, dat ook bij dit feest, zoo bij uitstek geschikt om de een heid van het Nieuwe Land te demonstree- ren, de voor onzen polder reeds bijna tra ditioneel geworden splijtzwam haar funest werk heeft gedaan. Daarbij schijnt nog te komen, dat allerlei persoonlijke ijdelheidjes een rol zijn gaan spelen, zoodat de viering van ons plaatse lijk feest in de verdrukking komt. Als eerste belemmerende factor is de greep naar de macht in de organisatie commissie te beschouwen. De Wieringermeerdirectie 'hééft het initiatief genomen om het vólgende jaar, 1940, het tweede lustrum jaar, den polderdag niet alleen op groot- sche wijze te vieren, maar wil ook naar men algemeen aamieemt trachten daaraan luister bij te zet ten door een Koninklijk bezoek. Een lofwaardig streven! Immers, daardoor komt onze fraaie polder opnieuw in het brandpunt der belang stelling te staan, terwijl het - bezoek van onze Vorstin tevens zal kunnen worden gezien als een bewijs, dat onze jonge ge meenschap -Vh blijvend mag verheugen in de Hoogste -belangstelling. Zeker zal dit er toe bijdragen om de ongerustheid te tem- peren, welke hier en daar gaat heerschen over de politiek der overname van rijks eigendommen en de financieele positie der nieuwe gemeente ha 1941. Op 24 Mei j.1 .riep daarom burgemeester Smeding een vergadering bijéén van be stuursleden van enkele vooraanstaande ver cenigingen, teneinde et noodige contact, te leggen om den pold- rdag 1940 op broeder basis te vieren. En daarmede begon de ellende! Want deze vergadering had een zeer bitteren bijsmaak, omdat de voorzitter der polderfeestcommissie, dokter Hoog kamer, die, zooals algemeen bekend is, nu niet bepaald enfant chéri is van hetWie- ringermoerbestuur, toen juist met vacantle was, terwijl toch deze vergadering weinig anders kon worden opgevat dan als een poging om de pol derf eestcommissie opzij te schuiven en over haar hoofd heen contact met de bevolking te zoeken. Terecht of ten onrechte betwijfelt men dan ook vrij algemeen of de datum van het bijeenroepen dezer vergadering, iuist tij dens de vaoantie van den voorzitter, wel zoo toevallig is geweest. In een twee dagen later gehouden verga dering van de pol derf eestcomimissie, waar dokter Hoogkamer nog niet aanwezig kon zijn bepaalden de leden dier commissie hun houding. De bom barstte verkeerd en de polderfeestcommissie, overtuigd dat zij tot dusver haar taak naar behooren had ver richt, bedankte er voor om, nu er Hoog Bezoek kwam, zich door anderen te laten vervangen en stelde man voor man baai- mandaat ter beschikking van het gemeen tebestuur. Als men ons in 1940, het, „grootc" jaar, niet kan gebruiken, laat men zich dan ook in 1939 maar redden, zoo redeneerden de best,uurderen. Zeer in bet kort werd burgemeester Sme ding dit besluit medegedeeld en deze riep daarop op 2 Juni j.1. nogmaals de feestcom missie bijeen. Nu was ook dokter Hoogkamer aanwezig Dezen werd toen verzocht liet voorzitter schap te willen blijven waarnemen en de commissie om intact te blijven. Dokter Hoogkamer, evenals een groot aantal com missieleden meenden echter voor de eer te moeten bedanken. Naar men ons mededeel de had het raadslid, de heer van Oers reeds eerder bedankt, omdat hij zich niet veree nigen karn met d<e bezetting van het pen ningmeesterschap. Hierop komen wij moge lijk nader terug. Intusschen is dus de toestand thans zoo,, dat het gemeentebestuur vermoedelijk ge assisteerd door enkele oud-poklerfeestbe- stuurderen de feesten dit jaar zal organi- seéren en naar wij vernemen bezig is o.a. een circus te engageeren. Overigens zijn wij er van overtuigd, dat als wethouder Peters de hoofdorganisatie van een en ander zou worden toevertrouwd de bevolking zeker een goed feest zou krij gen. Zijn Edelachtbare beeft, op dit gebied zijn sporen verdiend,' waarbij wij o.a. her inneren aan het zeer geslaagde jubileum feest der Medemibl'ikker gasfabriek. Maar... de kwaliteit Van het feest doet aan bet weg werken van de feestcommissie niets af. Heel erg hecht schijnt de band tusschen gemeentebestuur en overgebleven com missieleden toch ook alweder niet te zijn, althans men mompelt over ver der aftreden van bestuursleden, die 'onge acht of de houding van dokter Hoogkamer in andere zaken hun sympathie heeft of niet, toch ongaarne zien dat deze autoriteit, opzij wordt gedrongen. Hoe dit ook zij, er is weer eens een „hartig" geschil in ons nieuwe land. Een vloed van veelal oncontroleerbare geruch ten doet de ronde, en een fluistercampagne met allerlei minder moois tot onderwerp doet haar afbrekend werk. Het is nu maar te hopen, dat hieraan spoedig een einde zal wor den gemaakt, door het vaststellen van de datum voor het Pold'crfeest 1939. Onze bevolking hoeft in dit feest, lee- ren zien een symbool van de onder linge lotsverbondenheid en vooral de eerste pioniers, die zich jaren geleden neerzettenop de nog- dras sige aarde van''hét nieuwe, jonge Nederland, zouden zekér ongaar- rie zien dat het jaarlij'ksche polder- feest niet kon doorgaan of niet eens gezind kon worden, gevierd als ge volg van de spanningen, welke .on ze nieuwe gemeenschap kenmerken. Gemeentebestuur, feestcommissie er is voor U een taak! Tracht een compromis te vinden en geef, ons polderbewoners, onzen dag van feest, uren van blijde herinnering! Katholieken beleedigd. Meermalen werd in de pers geschreven over bevoorrechting v. Roomisch Katholieke aannemers bij den bouw van een kerk met gemeente-subsidie te Eindhoven. Volgens de Leidsche Crt. schrijft het. chris telijk tijdschrift „Gemeentebeleid" over deze kwestie o.m. het volgende: „Het is de gewone taktiek van de room- sche leiders. Allen mede betelen voor de belangen, en, als er wat te verdienen is of te verdeelen van de verkregen middelen, dan komen daarvoor alleen roamschen in aanmerking." De Leidsche Crt., voegt hier aam toe: We protesteeren tegen deze grie vende beleediging. De katholieken behoeven in ons vaderland zich toch niet aldus te laten grieven en belee- digen? Wat de zaak van die Ehidhovensche kerk zelf betreft, memoreeren we even, wat wij onlangs schreven. In Eindhoven wordt een katholieke kerk gebouwd met 10 pet. geld uit de Overheidskas; en er kunnen alleen katholieke aannemers aan verdienen. In Leiden wordt een Protestantsöhe kerk ge bouwd met85 pet. 'geld uit de Over heidskas; en laat burgemeester Gerrevink, die in de buurt woont, eens informeeren, hoeveel roomschen er iets aan hebben ver diend in den loop der jaren, hoeveel room- sche aannemers, hoeveel roomsche arbei ders! Worden de Protestanten hier niet be voorrecht? Moge de redactie van „Gemeentebeleid" begrijpen, zoo besluit de Leidsche Crt., en wij hebben alsnog hoop, dat zij het be grijpt en het naar aanleiding van het door ons geschrevene zal toonen dat ook de- roomschen rechten hebben op eer en goe den naam! Chaos of gezonde groei? „Verkeerde bemoeizucht" schrijft het Han delsblad (lib.) boven een artikel, waarin het blad tegen de saneering van de wilde bin nenvaart in het kader der vervoerscoör- dinatie té velde trekt. De particuliere ondernemer, die verkeerd calculeei't, heeft hiervan, aldus het blad, de nadeelige gevolgen zelf te dragen, met het faillissement als uiterste consequentie. Niettemin begeert hij de vrijheid om baas te zijn en te blijven in eigen bedrijf; en jegens betuigingen van de oveiheid, dat deze hem wel tegen zijn concurrenten, ja zelfs tegen zijn eigen onbekwaamheid zal beschermen, gevoelt hij een begrijpelijk wantrouwen. De Spoorweg daarentegen, met Overheidssteun in stand gehouden, blijkt de ecnige warme voorstander te zijn van deze wettelijke regeling, die zich zoo leuphemistisch aandient, als middel tot co ördinatie, tot taakverdeling, tot het her stellen van orde in een chaos... Waarin bestaat dan deze chaos? aldus de voorstanders van vrije bedrijfsvorming. De minister ziet voor wanorde aan wat eenvoudig ge zonde groei is, met alle verschijnse len van dien. Aldus beschouwd, verkeert -iedere stad, iedere per soon in. onophoudelijke verande- Het jongste dorp van Nederland Staat in een goed gerucht! En daarom „nam" de vlugge krant Het even uit de lucht! I-lier troont immers het wijs bestuur, Dat 't lot der Meer b.epaalt, Hoewel -zijn roem van uur tot uur; Met centimeters daalt Snakt niet de Polder naar een raad Van eigen makelij? Naar ècht-gemeentelijken staat, Van vreemde smetten vrij? Maar wie dit vredig dorpje ziet De hoofdstad eens der Meer?? Speurt niets van dat bestiers-verdriet, Ziet huiskens en mooi weerl Het hangt - ook niet de vuile wasch Uit voor den fotograaf! (De krant speurt tóch, altijd te-pas De zondaars, boos-of-braaf). LIE. ring. Stabiliseering op bepaalde hoogte of vormen staat gelijk met verstarring, met vastroesten in sleur, met bureaucratische verstee ning. Aldus is het in een vorige periode met onze spoorwegen gegaan. Aldus zal ook het lot zijn van ieder bedrijf dat veilig te rusten worden gelegd. En hiertegen nu maken vooral de verladerskringen ernstig bezwaar. Zij hebben een transportwezen noodig, dat elastisch met hun eischen kan meeleven, en dat een prikkel blijft behou den om op de wenschen der klanten zelfs vooruit te loopen. En dan die geheel overbodige bemoeie nissen met het z.g. „eigen vervoer". Waar om niet eenvoudigweg gezegd dat ieder bedrijf volle vrijheid moet bezitten om zijn goederenvervoer te doen bewerkstelli gen precies zooals hem .dit pas, dus per spoorweg, schipper, vrachtauto, postdienst of desgewensoht met eigen voer- of vaar tuigen? Waartoe nog zijdelings aan dit be- sch i kkingsrecht gek n abbel d Tariefmachtigingswet Verlenging termijn aangenomen In afwijking van het reglement van orde kwam gistermiddag in de Tweede Kamer het wetsontwerp afwijking van den in art. 1 der Tarief machtigingswet 1934 opgeno men termijn, hoewel het, niet op de agen da stond, dadelijk in openbare behandeling. Er was blanco eindverslag uitgebracht. I-Iet ontwerp werd zonder debat en z.h.st. aan genomen. Deze wijziging der Tariefmachtigingswet heeft ten doel de termijn, binnen welke de Staten Generaal de inmiddels bij voorbaat ingevoerde wijziging der Tarief wet moeten goedkeuren, te verlengen, daar de behande ling der Tarief wet binnen den gestelden termijn van 6 maanden niet meer mogelijk was. WIERINGERMEER Goed bestaan voor onze boeren en tninders! Dezer dagen had een vertegenwoordiger van het A.N.P. een onderhoud met jhr. Ir. H. J. van Kretschmar van Veen, inspecteur bij den Cultuur-Technischen Dienst van den Wieringermeerpolder, die eenigen tijd geleden in ons land is teruggekeerd van een studiereis naar Argen tinië, welke hij tezamen met ir. B. D. H. Teilegen in op dracht van een groep Nederlandsche financiers heeft ge maakt, teneinde een onderzoek in te stellen naar de inpol- derings- en kolonisatiemogelijkheden van het deltagebied van de Rio Parana, ten noorden van Buenos Aires. BUENOS AIRES HEEFT ZUIVEL EN GROENTEN NOODIG! De regeering der provincie Buenos Aires bleek er zeer veel prijs op te stellen, dat juist Nederlandsche boeren het ontginningswerk in de Parana-delta ter hand zouden ne men. Zij wilde elke bonafide Neder landsche combinatie optie op het grootste deel der haar beboorende deltagronden geven en toen bleek, dat van Nederlandsche zijde inder daad groote belangstelling bestond, maar dat men daar vreesde, dat geen enkel plan kon worden ge maakt zoolang men niet over vol doende gegevens beschikte, ver klaarde de minister van publieke werken der provincie Buenos Aires, Bustillo. zich bereid, in de kosten van het door Nederlandschedes kundigen in te stellen onderzoek de helft bij te dragen. De belangstellende groep Nederlandsche financiers zorgde voor de andere helft- van de kosten, en zoo kon in September j.1. dan ook een opdracht worden gegeven aan de N.V.. Grondverbetering en Ontginning Mij. Grondmij., welke jhr. ir. van Kretschmar van Veen voor bei landbouwkundig onder zoek en korten tijd later ir. Tcllégcn, voor het waterbouwkundig onderzoek naar Ar gentinië zond, waar zij ieder ongeveer' een half jaar zouden, blijven. Ir. van Kretsch mar is als eerste teruggekeerd, terwijl ir. Tellegen in den loop van Juli in Neder land terugkomt, waarna beide deskundigen spoedig hun zeer uitvoerig rapport gereed hppen te hebben. Het water bedreigt de reeds gevestigde boeren. Behoudens een verblijf van enkele we ken te Tres Arovos en verschillende be sprekingen te Buenos Aires heeft ir. Kretschmar ongeveer vier en een halve maand in de Parana-delta vertoefd. De totale oppervlakte van deze delta bedraagt (300.000 H.A., waarvan 100.000 H.A. eigen dom zijn van de provincie Buenos Aires. Dit gebied wordt doorsneden door de vele zijarmen en takken zoowel van de Parana- rivier als van de Uruguav-rivier, die het verdeelen zoowel in eilandjes met een op pervlakte van slechts enkele hectaren ais in eilanden van 20.000 H.A., dus ongeveer ter grootte van de Wieringermeer. Op en kele randgebieden zijn hier en daar boe renbedrijven gevestigd, die op primitieve wijze tuinbouw en fruitteelt beoefenen. Pri mitief moet deze bebouwing reeds daarom zijn, omdat telkenmale bij hoog water de deltagronden onderloopen, zoodat de hui zen en schuren op palen zijn gebouwd. Van beteekenis zijn deze bedrijfjes dan ook niet, al kunnen de hier gevestigde boeren ook redelijk rondolflmen. doch praetisch kan men zeggen, dat bet gehecle gebied nog vrij is en op ontginning voor intensieve bebouwing ligt te wachten. Bedijking noodig! Daartoe is slechts noodig bedij- king en inpoldering yan de laag gelegen gedeelten, bemaling van de ingepolderde gebieden, op de wijze als o.a. ook in de Biesbosch gebeurt, een werk dus, dat onzen Nederlandschen ingenieurs al bij zonder vertrouwd is en waarom trent ir. Tellegen aanstonds na zijn terugkeer waarschijnlijk interessan te bijzonderheden zal kunnen mede- deelen. Ir. van Kretschimar van Veen heeft in het bijzonder de landbouwmogelijkheden, bo demgesteldheid en marktsituatie bestu deerd. Voor het kolonisatieprobleem is van het grootste belang, dat het deltagebied ge legen is in een gematigde luchtstreek, met een gunstiger klimaat dan hetNederland sche, maar overigens zelfs nog niet sub tropisch. Er groeien dan ook, evenals in het Nederlandsche polderland, wilgen en populieren en als het land een maal ingedijkt is en het Friesche of roodbonte vee er graast, zal het in vele opzichten aan het Holland- sche polderlandschap herinneren. Ideale grond. Ir. van Kretschmar heeft verscheidene grondmonsters meegebracht, die. zijn onder zocht en geanaliseerd door prof. dr. J. Hu- dig, hoogleeraar in de landbouw-scheikunde^ aan de Landbouwhoogeschool te Wagenin-' gen. Deze heeft reeds gerapporteerd, dat de samenstelling van den grond van een zeldzaam ideale structuur is, die bij groote bevochtiging voor 100 procent aan de pro ductie kan deelnemen. De bodem is bedekt met een laag humeuze veenachtige zwarte aarde, met veel minerale bestanddeelen, daaronder een laag humushoudende klei, vervolgens een tweede kleilaag en tenslotte zand. Volgens prof. Hudig vindt men een „dergelijke bodemstructuur slechts in eenigc zeer vruchtbare gedeelten van Californië en van de Povlakte in tlalië. Deze grond leent, zich bij uitstek voor veeteelt en vooral voor tuinbouw en fruit teelt. Het spreekt vanzelf dat men er in 't groot vee zou kunnen fokken of er graan zou kunnen verbouwen, doch dat zou nooit op zoo gunstige voorwaarden kunnen geschie den als verderop in de pampas, waar zoo veel slachtvee en graan vandaan komt, dat ook uit economische overwegingen deze .tak ken van landbouw voor het Paranagebied niet in aanmerking komen. Een stad heeft voedsel noodig! Daarentegen kwam ir. van Kretschmar bij zijn onderzoek van de markt toestanden en afzetmogelijkheden te Buenos Aires tot de conclusie, dat deze bloeiende reuzenstad met bijna 3.000.000 inwoners ongeveer een kwart van de geheele bevolking van Argentinië leeft hier bijeen dringende be hoefte heeft aan grooteren toevoer van versch fruit, versche groenten en zuivelpro ducten van goede kwaliteit, alsmede van pluimvee en eieren. De meeste tuinbouw producten worden thans aangevoerd uit liet 1800 km. verwijderde Rio Negro-gebied, ter wijl boter en kaas, .waar Argentinië nog van uitvoert, in kwaliteit verre ten achter staan bij de Nederlandsche producten. Ir. van Kretschmar is dan ook van mecning, dat Nederlandsche tuinders, die in het Parana-gebied, dat.voorzoover het voor inpoldering in aanmerking komt in zijn verste uithoeken slechts 100 k.m. van Bue nos Aires verwijderd is, de hun vertrouwde producten van gelijke kwaliteit als in Nederland kunnen verbouwen, .daarvoor op de markt van Buenos Aires goede prijzen zullen kunnen maken, los van de fluctuatie van de wereldmarkt en mits de afzet georganiseerd wordt, Avat men bij de vestiging van een Nederlandschenederzetting gemak kelijk in de hand.heeft. Dan zal de Nederlandsche kleine boer, die op het oogenblik in het vaderland geen grond kan vinden om er een bedrijf op te vestigen, en ondanks alle ontginningswerk en cle drooglegging van den Zuiderzeepolder dreigt dit landge'brek in de komende jaren steeds grooter te worden een welvarend bedrijf kunnen stichten onder hem ver- trouwde climatologische omstandigheden, in een hem vertromvd landschap, zij het ook aan den anderen kant van den evenaar Plannen Het, staat nog niet vast op welke Avijze de plannen verder zullen Avorden uitgeAverkt. Venvacht Avordt, dat er in Nederland vol doende belangstelling zal bestaan om, met steun van Argentijnsche zijde, het inpolde- ringsAverk ter hand te nomen. De grond prijs behoeft per hectare niet grooter te zijn dan elders en zij, die er zich vestigen zullen groote hypotheken ter beschikking kunnen krijgen, die op langen termijn kun nen worden afgelost, zoodat zij uiteindelijk op eigen grond zitten. Noodig is. zoo besloot de Wieringerrneer- deskundigo bet interessante onderhoud, naast een klein bedrijfskapitaal voor den overtocht en de vestiging, in de allereerste plaats grondige vakkennis, want het is juist daaróm en om de goede reputatie van den Nederlandschen land- en tuinbouw, dat men m Argentinië gaarne zou zien, dat de Ne derlanders de inpoldering van de Parana- Dclta krachtig aanpakken en er een bloei ende Nederlandsche kolonie op' stichten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 5