O
Vijf landen
de Zuidpool
De nieuwe serie
B. VELTMAN Oudesluis
lympia
schrijfmachines
Philips' radiotoestellen '39=40
KISTENFABRIEK
FA. ANT. HUIBERTS
Boekhandel Trapman N.V., Schagen
EEN MAGINOT-LINIE
in de lucht
zien verlangend naar
D. SCHUITEMAKER.
D. MEINESZ.
R0D0-0RNAMENT
G. HART.
A. TALSMA.
D. SCHUITEMAKER.
Donderdag 31 Augustus 1939
Tweede blad
is er
Vraagt demonstratie en Inlichtingen bU
C. REZELMAN Jzn.
WIEHING ER WAARD,
TeL No. 284.
Beveelt zich beleefd aan voor
het
Schoonen en Opslaan
van Tarwe.
rj 'JSSiHPtflSK: yat M
Breezand. Telefoon 44.
Speciaal adres voor:
GAASBAKKEN
AARDAPPELBAKKEN.
Prima kwaliteit en alwerklnp, concurr. prijzen.
V.rV;:iVö.'Vd
Vraagt
demonstratie
bU
De populaire machine in de
mlddenprijsklasso.
FUIa 85.-
Simplex f 85.—
Progret f 11®.
Elite f 138.—
Op deze machines geven wij een
volledige garantie.
erk g
srwfl
rem»
EN HE
f 24J
Wc
r»8e
30 e:
25 c
69 a
66
79
84
83 d
48 e
48 d
EDER, t
■j
78 d
io
88
['DER, j
40
13 I
10
9
10 0
16*
De waarde van ballonversperrin-
gen ln de practijk. Een stad
kén beschermd worden.
De dikwijls kenbaar gemaakte mee-
Hing dat een groote stad zich bij een
luchtaanval niet afdoend zou kun
nen verdedigen en dus geëvacueerd
zou moeten worden, wordt lieden ten
dage door tal van deskundigen be
streden. Wij laten hieronder een uit
treksel volgen uit een artikel, dat
een kenner van deze materie, Pierra
Devaux in het Fransehe dagblad „Le
Jour" publiceert.
Talrijke uitvinders hebben oprecht geloofd
in het min of meer aan «le fantasieën van
Jules Verne herinnerende denkbeeld om de
afeten tegen luchtaanvallen te beschermen
door middel van een in do lucht met behulp
tan ballons opgehangen stalen bescher
mingen et. Men iieeft dat bij voorbeeld gedu
rende den oorlog nabij Longeau geprobeerd,
maar de poging bleef vruchteloos. Door de
bewegingen en verschuivingen van de hori
zontale kabel van het net bleek het systeem
onbruikbaar. Hot net van I.ongcnu viel op
bet spoorwegnet en ving locomotieven
op. Daarentegen hebben de Italianen vanaf
1917 Venetië succesvol beschermd tegen
Outenrijkseho luchtaanvallen inet gebruik
tan eenvoudige sper ballons. De hnrtgrondi
ge vrees voor de in het duister van den nacht
Onzichtbare kabels van deze ballons was
Mldoende om de vliegers weg te houden. Dit
resultaat heeft op de Generale Staf in liet
Fransfhe Chalais Meudon grooten indruk
gemaakt. Frankrijk bezat reeds militaire bal-
■fairsporringen, do klassieke „worstjes",
«lis voorzien zijn van een gondel cn die
als waarneem pos ten in do lucht werden ge
bruikt. Maar het probleem zag er anders uit
Immers het ging om beschertningsballons die
zonder gondel omhoog gaan en die een der
gelijke hoogte zouden kunnen hereiken dat
de aldus bereikte luchtveraperring niet
overvlogen zou kunnen worden.
Versperringen op 7900 Meter hoogte.
De grootste vijand dezer versper
ringsballons is de wind. Waneer de
ballon eenmaal in de lucht volkomen
„opgeblazen" is, dan zal hij terug op
den grond toch gedeeltelijk slap han
gen, zelfs al op geringe hoogte, het
geen b.v. ook het geval is met de hal
lons voor stratospheerv luchten die
min of meer den vorm van een pad
destoel hebben.
De wind veroorzaakt dan in het omhulsel
gevaarlijke zakken, die door het heen en
weer rukken de kabel kunnen vernielen.
Deze moeilijkheden nu zijn thans door een
zeer interessante constructie van Gomman
dant Letourneur overwonnen. Zijn hallons
kunnen tot oen hoogte van 7000 Meter stijgen
en tezamen gekoppeld zelfs tot e«n hoogte
van 9000 meter. Het theoretische hoogtepunt
ligt op [50.000 Meter. Het staal van dén ka
bel heeft een weerstand van' 100 K.G. per
vierkante mUllmter. De totale, weerstand
\au den kabel bedraagt 1200 K.G.
Kan de versperring doorbroken
worden?
Men behoeft geen groot kenner der vlieg
techniek te zijn om te begrijpen dat een mo
dern, zwaarbeladen vliegtuig voor oorlog*
doeleinden er nauwelijks in kan slagen een
versperring op 7000 Meter te overvliegen.
De phvsiologische toestand der piloten is
alleen ft! voldoenae om dit onmogelijk te
maken. I« bet nu mogelijk een dergelijkr
versperring te verbreken? Hierop geven
de feiten volledig antwoord.
Gedurende den oorlog vloog een Franseh
vliegeskader door een onoplettendheid te
gen een kleine meteorologische ballon; drie
vliegtuigen kwamen in contact met den
kabel en zonder zich daarvan los te kun
nen maken, begonnen zij te slingeren en
stortten ten «lotte neer op den grond. On
der soortgelijke omstandigheden stortten
nabij Metz twee Franselie toestellen neer.
vervolgens twee Knaelsche cn ten slotte
twee Dultscho in de omgeving van Lon*
den en nog een Dullach toestel bij Bou-
logne. Deze regel is zonder uitzondering.
Het vliegtuig dat tegen d«' ItlM vliegt,
begint te slingeren cn verongelukt
De kabel geeft mee.
Waarop berust dit opvangen in de
lucht? Op het oogenblik. dat het toestel
met den kabel in contact komt, geeft deze
De „olifanten van de lacht".
direct mee, zonder ecnigcii weerstand.
Maar die weerstand verhoogt zich zeer
snel naarmate de hoek tusschcn «le beide
einden van den kabel kleiner wordt De
ballon komst steeds sneller naar beneden
en oefent een remmende werking uit Het
vliegtuig werkt op grooter kracht, «le
motoren komen hoven hun t«»erenaantal
met als gevolg: snelheidsverlies sliiigo
reu cn den dood.
Men zou daartegen kunnen aanvoeren
dat onze tegenwoordige vliegt«ligen met
hun enorme snelheden den kabel wellicht
zouden vernielen «loor «Ie groote kracht
waarmee zij hem aanraken, maar dat is
niet zoo. omdat stukwheuron of brekep
onmogelijk is tengevolge van hot geringe
gewicht van de kabel.
Integendeel, de snelle vliegtuigen zuil m
nog eerder verongelukken want hoe grooter
de snelheid is des te sterker is ook «ie te
overwinnen weerstand. Vele uitvinders heli-
hen. ten einde den Kabel in zulk geval te
kunnen doorsnijden, voorgesteld orn het
toestpl b- voorzien vpti mesachtige miii-ap
paraten dia j«W>r. ai»0 het viMglujg zou don
moeten worden aangebracht. Al die aystc-
rnep blek mi .pnbprikJWiar, «wftrit jtfftcu ré"
dunne kabel van I5KIM kg. weerstand l*r
vierkante Kilometer is niets l«*tand. hij
gaat als een zaaglint door ieder voorwerp
heen.
Parijs deed er zijn voordeel mee.
Nabij Ncuces-Mnlsona in d«» buurt van
Nancy. werden tijder» den oorlog belangrij
ke metaa(fabrieken Iedere nacht gebomhnr-
«leerd. In Augustus 191? stuurde men een
sectie ballons naar tk-/«- plaats.
Als bij toovendag hielden «Ie bombarde
menten «»P en «ie vliegers lieten hun bom
men In de velden vallen. Dezelfde tactiek
en met hetzelfde RWOltMt werd MJ Duin
kerken toegepast, waar de Mmpele aanwe
zigheid van sperballons al voldoende was
om dén vliegers respect nf te dwingen. Ook
Parijs zelf werd op deze wij zé beschermd.
Telkenmale heeft inon met groote nauwkeu
righeid k«mnen waarnemen hoe verschil
lende toestellen bij de mutering van een
ballonversperring een and«-r richting kozen
of terugvlogen. Daarmee is het bewijs ge
leverd «Int het mogelijk Is «-en stad met be
hulp van een gering aantal haltons die een
bescheiden kapitaal vergen, afiloend te ver
dedigen tegen luchtaanvallen. Voor één
groot complex, een brug. een fabriek of
iets dergelijks, is maar één ballon noodig.
Voor Parijs zijn 230 van deze ballons noo
dig; zullen 100 millioen franc» kosten,
een liet rekkelijk botheiden iwdrag wanneer
men mui dc miiiiarden der defensie begroo
ting denkt De bescherming «ui/er steden,
aldus eindigt Devaux zijn artikel. is in dr
eerste plaats afhankelijk van dc Magiuotli-
nic in dc lucht.
Interesse voor een gebied dat
men onvruchtbaar waande
Vertegenwoordigers van twintig
lauden zullen iu Mei 1010 bijeen
komen in Bergen (Noorwegen)
om te besliwn over «le toeken
uing van millioenen vierkante ki
lometer» onbewoond land aan
vijf hierop aanspraak makende
landen: Amerika. F.ngelamt.
Frankrijk, Noorwegen cn Duitvch
land, ailcu gegadigden naar de
heerschappij over een déél van
het ZuidpooicontiocnL
(Van een bijzonderen medewerker).
Kilometers lange ijsvelden, overal een
troostelooze witte tnasaa, verlaten <lo»r
monsehen, zelfs door hen. die het meest
aan koudo en onherbergzame streken ge
wend zijn, nergens een enkele schuil-
plaats, somber en guur; zoo ziet men de
Zuidpool, het geheimzinnige, nog zoo wei
nig bekende continent, waar reeds vele
dappere natuuronderzoekers den strijd heb
ben nangeltonden tegen de natuurmachten
Wat zou men «laar nu nog zoe
ken? Welk belang zou een of ander land
BYRD, de onversaagde. n
er hij hebben dit gëblo-1 toe te voegen nnn
zijn koloniaal t>ez!t? Welke voordeden kan
«Ie bodem of de natuurlijke gesteldheid van
«le Zuidpool opleveren? Welk nut heeft
deze ijsmasya voor dc drang naar expan
sie van een Maat?
Dit alle* zijn vragen, die nog niet zoo
gemakkelijk te beantwoorden zijn. want op
het eerste gezicht zou men zeggen:
„Laat de Zuidpool liggen,
zoo zij ligt en verwek geen nieuwe interna
tionale moeilijkheden en twisten over een
gebied, dat niemand eenig voordeel kan op
leveren. Doch er zijn lieden, die hierover an-
«ler* oordedrn en hun veronderstellingen
staven aan dc onderv iriding«'n en reautta'en
van onderzoekingen der genoemde pootreizi*
gers.
lil de eerste plaats is men reed* eenWrn
tijd tot de conclusie gekomen. «Int de bodem
van het Zuidpoolgebied evenals die van de
Noordpool de groots schat van onze narde
herbergt. namelijk steenkool en mede in
verbond met het feit. dat laltooze gebieden
van «le bewoonde wereld hieraan gebrek
tijden. Is het Ix-gnjrieüjk. dat vele landen
hier een voortreffelijke gelegenheid zien
huu steenkoulbezil te verrijken, of wel. in
het bezit komen van hun eerste steenkool
mijnen. Weliswaar is het uiteraard moei
lijk te licpnlen hoever «Ie waarde van hel
steen kool gebu d der Zuidpool strek: en
evenmin is dit gemakkelijk te schatten,
want hiertoe heeft men te weinig gelegen-
heul gehad cn bovendien vvae het materi
aal «iut men hiervoor noodig heeft, niet al-
ti|d gr-* hikt om in ecu «Jergeli|k gebied van
«e worden gebracht. Toch zou
volger» admiraal Byrd
in het Zuidpoolgebied voldoends
steenkool.
kunnen worden gevonden om de behoeftan
der Vereonlftdd Staten van Amerika gedu
rende 50 jaar te dekken. F-n Indien n»en
♦vuig idee heeft van die behoefte, begrijpt
men. dat admiraal Bvrd «Ie waarde van de
«teenkool in het Zuhipoolgebied lioog heeft
gcachaL
Interessant Is het te vernemen hoe men
een tiental jaren geleden dacht over ds
verwaclilinjten betreffende d<* Zuidpool. De
Ameriknan Bvrd fen Amondsen) voerilen
toen Juist hun succMvolle vluchten naar
«Je Pool uit en liet bekende Fransche tdd-
schrift -Je sais tout" hk-ld een rondvraag
onder verschillende geleerden over de ver
wachte voordeelen. welke konden worden
ven>nder»lel«t bij «Je verovering van «le
FooL Dc antwoorden Ifcpen wel zeer uiteen.
De sterrrkundige en lid van «Je Aradrinie
der vvrtnis«-happen Higotirtlan witte kort en
IxHidig, dat geen enkel voordeel ervan waa
te verwachten, zeer zeker niet voor de ster*
rrkunde. (Hij beperkte zich dus hoohlxako*
lijk tot zijn eigen wetenschappelijk ter
rein).
In tegengestelde zin liet Dr. Ctiarcot, die
zelf pool onderzoeker en Ponlvaardrr is. zich
uit. l>e Noordpool verheugt «Jch niet roo zeer
in zijn belangstelling, «laar hij van «iit ge
bied niet veel verwachtte, «toch veel meer
ging zijn interesse uit naar de Zuidpo«>l. al
is het alleen al om het feit, dat zich hier
«*en land bevindt waarvan «te opjiervlakta
grooter is dan Kuropa en Australië tezamen.
De geografische Zuidpool ligt op een hoog
vlakte van ongeveer [fcJUO meter en l»oe-
wel men dc schatkist nog nauwelijks heeft
kunucu aanhoren Is hier toch ai
asn rtjkslijks hoeveelheid goud
ontdekt, Otto Nordei»kjold heeft in dc Zuid-
l»ool fossiele overblijfselen van planten ont
dekt, planten die thans allevrt nog maar
voorkomen tn gebieden nabij d<< evenaar.
Om nog meer feiten kan men het Zuidpool-
geliied van groot belang achten. Imrner» ts
«Ie walvischvangst, «he zich voor het groot
ste gedeelte In handen van Noorrn en Ar
gentijnen bevindt* lucr. dank nj «te veilige
havens, veel minder gevaarlijk cn boven-
dien winstgevender dan in «le Noordpool-
streken.
Evenzeer verwachtte Grandidler, de aanJ-
t rijkskiyidige "P tiet gebied van Poolon«ler-
zoek ingen. groote voordeden voor «Ie lucht
vaart. Thans hebtw>n «Ie Pootvluchten nog
een wetenschappelijk onderzoekend of een
sportief belang, maar wanneer «laar eens
landingsplaatsen met hallen, voorraden enz.
zijn opgericht, die als steunpunten kunnen
dienen, dan zou de luchtvaart hiervan on
getwijfeld groot nut kunnen hebben.
Doch hoofdzakelijk steunen «te plannen
van de hij een eventueels verdeel mg van de
Zuidpool betrokken tanden op de onderzoe
kingen van «Ion Amerikaanschcn ontdek
kingsreiziger.
Bvrd;
immers hij ia het dia de laatste laren An
tarctica het meest en wellicht nauw keu-
ngst „doorzocht" heeft naar productiemoge
lijkheden. in den minuten zin van het
woord en tjians. nu vele !an«Jen zoo een
buitengewone interesse toonen voor dit,
aanvankelijk zoo onvruchtbaar reuaanda
gebied, heeracht er de» te meer belangstel
ling voor de nieuwe ezpeditie van dezen
on versaagden man. die zich daar tuaschen
zijn ij» en water schijnbaar best „op rijn
gemak" voelt.
EECTR1SCHE INSTALLATIES.
NOQRDSCHARWOUDE.
ELECTROTECHNICUS.
Het beste en bekende adres voor
Nieuwbouw Herstellingen Motoren,
Kookinstallatiev
DE PP1JS VAN HET
MORGEN GAAT
HET NIET BEIER
nis u met verzwakte ogen
blijft doorsukkelen, gaat 1
morgen heus niet beter.
Integendeel.
laat daarom vandaag nog
Uw ogen controleren, dan
kunt U vanaf morgen pret
tig. rustig Zien el» lezen
Deskundige voorlichting bij
Opticien BAKKER
Gedipt. Opticien «V.V.O.*.
Noordscharwoude. TsU 235-
BRILLEN in iioons fijn «Jou
ide en nikkei leveren we uit
pracht sortering... en concur
rerend.
Volautomatischs sltjportj.
Electr. lasinrtchtlng: adres
voor reparatién.
riJNE HAND- EN MOES
APPELS.
RilP* sn groono Suikcrporsn,
R. Victoria Pruimen, rtji» van
«len boom. ook kleine g»-«<--hik'
voor inmaak. Alles heel gvred
kooi», bij
Pruitkwseksrij,
Laanweq OndkarspsL
was f 10.75.
De gelukkige winnares, aan wie dit GRATIS uitgereikt zal
vv orden, ts
Mevrouw G. ZEEMAN Jr., Oudkarspel.
Zi.1 iui apMlaia RODO-MilitM.
Tel. 156.
Oudkarspel.
11 pond prachtige
FUIKERPERCN 18.25.
REINE VICTORIA PRUIMEN
18.18.
Tevens alle soorten fijne
HANDAPPELS sa PEREN.
Ook INMAAKPEREN.
rrattkweeker Laaowog.
HE CR HU GO WAARD Noord.
EEN EIGEN RADIO-TOESTEL
EEN AANSLUITING BU DE RADtO-CEN'
THALSf
NOORDSCHARWOUDE.
RADIOTECHNICUS.
Hslpt U met RAAD en DAAD!
