EEN FLINKE LES
IVOREN SCHAT
Vr"
|p>
Baden en zwemmen - niets nieuws
Die arme d uiven
ZOEKPRENTJE
HET GEHEIM VAN DE
door Jan van lwuwch.
„Ben Je daar nu al weer? Ik heb je toch
duidelyk genoeg gezegd, dat ik Je niet in
de werkplaat* wil zien.' "zei vader boos,
•oen hu zUn elfjarige zoon Tom in de gro
te werkplaat* zag rondlopen. „Je hebt hier
piet* tc maken. Vooruit, ga weg!" Tom
keek zijn vader een beetje onzeker aan,
«naar toen deze nog een* riep: „Maak dat Je
wegkomt!" zag hu. dat het ernat was en
teen ging hij maar weer naar buiten. Toen
hij alweer buiten stond, hoorde hij Jaap,
de eerste knecht, lachen. Tom kreeg een
kleur van woede. Ze moesten hem nog
maar uitlachen ook! Wat dachten ze wel,
go'n kleine jongen was hij toch niet meer!
Hij zou heus nergens tegenaan lopen, en
nydig schopte hij tegen een steentje.
Intussen zei Jaap binnen tegen zijn baas
den wagenmaker: „Gelijk hebt u, baas! De
jongen heeft hier niets tc zoeken en er ko
men maar ongelukken van, als zo'n jong
hier tussen de zagen en al het andere in
loopt!"
Als Tom dat had gehoord, zou hU hele
maal woedend geworden zijn. Jaap moest
zich niet verbeelden, dat hij zoveel verstan
diger was dan Tom. Stel je voor! Alsof hij
nog niet met zo'n zaag zou kunnen om
gaan. Zo moeilijk kon dat toch niet zijn, hjj
had het vader al een paar keer zien doen.
Maar desnoods zou h(j ver van de zagen
afblijven en alleen tussen de wagens en
de meubels doorlopen, die In de werkplaats
stonden om gemaakt te worden. Het was
alleen al prettig om in die werkplaats te
zijn, waar de zagen hun hoog snerpend lied
zongen en de eleetrische motor bromde!
En dan was het altijd een leuk werkje om
houtblokjes te verzamelen. Er lagen er zo
veel op de grond, die toch niet meer ge
bruikt werden. Waarom zou hü die niet
mee mogen nemen! Hij zou er heua geen
kwaad mee doen en hij kon er allemaal
leuke dingen van maken.
Die avond nam vader zijn toon nog eens
goed onder handen. „Ik zeg het je nooit
meer, jongen", zei hij. ,.Je mag niet in de
werkplaats komen. Dat is Je voor eens en
voorgoed verboden. Later, als Je groot ge
r.ceg bent om als knecht bij me te komen,
is het wat anders. Ik vind het wel prettig,
dat Je je voor de zaak interesseert, want ik
hoop, dat JU mijn mooie vak zult overne
men. als lk te oud ben om te werken. Maar
nu moet je er nog uitblijven. Je bent nog
maar een kleine Jongen en vader weet hoe
veel gevaren er in de werkplaats zijn. Als
Je hand onder de cirkelzaag of onder een
andere zaag komt, la het te laat voor be
rouw. Dan is je hand er al helemaal af en
misschien je hele arm erbij.... Dan helpt
het je niet meer of <e al spijt hebt!"
Tom was wel een beetje onder de indruk
van alles wat vader hem daar vertelde en
hij besloot om niet meer in de werkplaats
te komen.
Maar de volgende dag was hU dat voor
nemen alweer vergeten. Toen vader cn
Jaap even weg waren om maten tc nemen,
sloop Tom vlug de werkplaats binnen. Op
klaarlichte dag zag alles er veel minder ge
vaarlijk uit dan 's avonds. Daar stond de
cirkelzaag! Zou dat ding nu heus zo ge
vaarlijk zijn. De zaag draaide nog steeds
heel snel in het rond. Vader had hem zeker
vergeten af te zetten of hy kwam zo vlug
terug, dat hel nW de moeite waard was om
hem af tc zetten. Hij was alleen even ach
ter op het erf bezig. Kijk, daar lag een
flink blokje hout- Daar moest hy het eens
even mee proberen. Maar dan heel voor
zichtig zyn.
Vader had Juist zyn dikke potlood uit
zyn zak genomen om iets af te tekenen,
toen hy de zaag hoorde zingen. „Is Frans
(dat was de tweede knecht) binnen met
iets bezig?" vroeg hy aan Jaap. Deze schud
de zyn hoofd. „Nee, Frans Is even naar
Verburg om die spaken te halen."
„Maar danvader keek zyn knecht
ongerust aan. Ze dachten allebei aan het
zelfde. Meteen sprong vader op cn liep
naar de werkplaats. HU was nog niet by
de deur, toen hy een snerpende kreet hoor
de. In een paar passen was hy binnen.
Tom stond bij de cirkelzaag. Hy was
doodsbleek cn huilde, terwijl hy met zijn
ene hand styf zyn andere hand vasthield.
Direct zag vader wat er gebeurd was. Ge
lukkig viel he( nogal mee. Het had veel
erger kunnen zyn. Tom had met de cirkel
zaag het topje van zijn duim afgezaagd. Al
leen nog maar het vel al was het al een
leluke wond. liet been was nog niet ge
raakt
Vader nam hem meteen mee naar huis
cn verbond hem daar zorgvuldig. „Zo, en
nu gaan wc even naar den dokter, die zal
er wel het goede middel op doen", zei va
der, terwyi Tom nog steeds een beetje na.
snikte. „Zie je hu. dat het gevaarlijk is voor
kleine jongens, zoals jy, die nog niet eens
willen luisteren! Het loopt nog vry goed af.
je hele vinger had eraf kunnen zyn! Dit
bovenste stukje zal wel weer in orde ko
men. Ik hoop, dat dit een lesje voor Je ge
veest is!"
Nu, dat was het zeker. Tom dacht er niet
meer over om in de werkplaats te gaan.
Een enkele keer. als hy vader iels moest
brengen, liep hu in een grote boog om alle
zagen cn motoren heen, zodat vader eens
lAchond zei: „Ik zal later nog moeite kry-
gen, om Je bij een machine te krygen."
De zomer ls de tyd. waarin we het meest
In het water spartelen. Zodra het mooi
weer is en de zon schynt, stromen de men
sen naar de zwembaden en naar zee. Aan
het strand is het dan soms overvol. In de
grote badplaatsen liggen de mensen alle
maal lui op het strand en de kinderen spe
len in en by het water. Wat ls er ook pret
tigcr, dan met erg warm weer in Je badpak
rond te lopen en als het je ii warm wordt,
In het koele water te springen. Tegenwoor
dig leren de meeste kinderen al heel jong
zwemmen. Hel is ook heel goed, want je
weet nooit, hoe Je het nog eens kunt ge
bruiken. Stel Je voor. datfe in het water
\a!t en Je kan helemaal niet zwemmen! Na
tuuriyk heb Je dan nog wel kans, dat Je
eruit kunt krabbelen of dat je door voor-
bOgapgers eruit wordt gehaald, maar het
is toch veel zekerder als je kunt zwemmen.
Veel mensen denken, dat het eigenlijk
pas in de laatste tientallen jaren in de
„mode" b gekomen om te baden en te
zwemmen, maar dat b toch wcrkelyk niet
waar. Het werd al heel veel vroeger ge
daan, maar toen kwamen de mensen er niet
zo gemakkelijk toe om naar de badplaat
sen te reizen, omdat reizen toen heel moei
lijk was cn je erg lang over een betrekke
lijk korte afstand deed. Tegenwoordig
gaat dat allemaal veel gemakkelyker en
sneller.
De oude Romeinen hadden prachtig in
gerichte badinrichtingen, waar je warme
cn koude baden kon nemen. Er was zelfs
stromend water In die inrichtingen. Door
een stel buizen werd het water naar de
hoogste verdiepingen gevoerd. Ook de ge
neeskrachtige bronnen kwamen toen al
meer en meer in trek. Men ontdekte dat,
wanneer men een bad nam in een bepaal
de bron, sommige kwalen en pijnen veel
minder erg werden.
Van de Romeinen kwam het zwemmen
en baden ook meer naar midden- en west-
Europa. We weten uit oude geschriften, dat
de Germaanse soldaten de hele winter door
in de rivieren bleven zwemmen om zich
te trainen. Hierdoor werden ze natuuriyk
uitstekende zwemmers en het kwam hun
zo ten goede, dat men sommige overwin
ningen aan het uithoudingsvermogen cn de
taaiheid toeschreef, die de soldaten door
het geregelde zwemmen hadden gekregen.
Maar niet alleen de soldaten waren goe
de zwemmers, in de middeleeuwen waren
het vooral ook de vorsten cn ridders, die
zwemwedstrijden hielden cn het heel ver
in deze sport brachten.
Karei de Grote was de beste zwemmer
uit z.yn tyd cn hy deed alles om deze mooie
sport verder onder zyn onderdanen te ver
breiden.
Ook in deze streken was het baden In
warm water algemeen. Daarvoor werd wa
ter, dat eerst verhit was, in de badkuip ge
goten, maar ook werden dikwyls gloeiende
stenen in een kuip met water gegooid.
Over het algemeen was dit geen erg goed
middel, omdat het water er niet warm ge
noeg mee te krygen was.
Hoe meer de Germanen met de Romei
nen in aanraking kwamen, hoe meer ze
ook tot de grote luxe van de Romeinse ba-
dm overgingen. Dit begon op de plaatsen,
waar de Germaanse cn Romeinse soldaten
elkaar ontmoetten. Al gauw ontdekten de
Romeinse soldaten, dat er in het land van
de Germanen, wat nu dus Duitsland is,
geneeskrachtige bronnen waren. Ze waren
hier beter in thuis dan de Germanen zelf
cn zo kwam het. dat op de plaatsen, waar
eerst alleen maar een Romeins legerkamp
was geweest, langzamerhand een badplaats
ontstond. Die baden maakten voor de offi
cieren cn soldaten weer een beetje goed,
wat het gure klimaat, waar ze met hun
Zuidelyk bloed niet aan gewend waren,
had bedorven.
Zo zijn de steden Aken, Wiesbaden en
nog veel andere badplaatsen ontstaan, cn
vanaf die tyd. dat de Romeinen leerden
hoe badinrichtingen gemaakt werden,
maakte men deze inrichtingen steeds
mooier en beter tot in de tegenwoordige
tyd toe. waarin byna elk stadje een eigen
zwembad of badinrichting heeft.
'punajaguee
uinsuiooq ojsipp ap ua Sa) zaojq uap
aj ajz ucp 'doij ap do «fje«i<l jaq teua
:DNISSOTdO
Het wrak van de „Pari*", die enige tyd
geleden by Le Havrc gezonken is, heeft
al aan ve<y duiven de dood gekost. De vo
gels houden de olie cn benzine, die uit de
grote tanken in het water is gevloeid voor
land cn stryken er op neer. Daardoor wor
den hun vleugels vet cn dan kunnen de
dieren niet meer vliegen. Een paar dagen
geleden werd nog een Hollandse postduif
uit het water gehaald. Het dier was geluk
kig nog niet dood. Door een bepaald rcini
gingsmiddel kunnen de veren weer schoon
gemaakt worden, zodat de dieren verder
kunnen vliegen. De havenpolitie moet nu
steeds op die plaats uitkijken naar duiven
om dc dieren dan te kunnen redden.
Hierover waren beide elftallen heel ver
ontwaardigd. Dat de politie zich ermee zou
gaan bemoeien, vonden ze nog niet eens zo
erg ais het feit, dat ze hun mooie bal kwyt
waren, vooral toen bleek, dat ze geen an
dere bal by zich hadden, en de wedstryd
die juist zo spannend was, niet doorge
speeld kon worden. Toch bleef het spel
niet onbeslist, want de scheidsrechter zei,
dat het elftal van Assens verloren had,
omdat ze door eigen schuld niet verder
konden spelen. Dit was wel een gemakke
lijke overwinning voor het andere elftal!
Zij richtten zich naar elkaar
In het Duitse stadje Ulm blies vroeger
een man op het station precies om 12 uur
's morgens op een hoorn. Dat was het te
ken, dat het twaalf uur was en Iedere lnwo-
ner regelde zyn horloge naar deze toeter.
Op een dag vroeg een reiziger aan den
hoornbla7.cr, naar welke klok hy zich richt
te om zijn horloge gelyk te laten lopen.
„Ik? Elke morgen ga ik even naar onzen
horlogemaker en zet daar myn horloge op
de minuut af gciyk met zyn klok!"
Daarna ging de reiziger de volgende mor
gen om even voor twaalf naar den horloge
maker en vroeg hem iets. „Wacht u even",
zei de horlogemaker. „Direct wordt het sein
van twaalf uur vanaf het station geblazen
en daar moet ik myn klokken naar gelyk-
zetten."
Een avontuurlijke reit naar de ontoegankelijke
oerwouden van Afrika, op zoek naar de plaats
waar de olifanten hun laatste levensdagen slijten
door A. Pandot
Jx
41
-'ar
41.
„Het komt er niet op aan hoe lk het weet
maar het is de waarheid. U kunt het aan
Boo-loo-la vragen."
..Ik geloof niet. dat er een dergelijk dal be
staat." antwoordde Bep sarcastisch.
„Vraag het dan aan Boo-loo-la," klonk het
antwoord. ..Voor een derde aandeel in de
winst van het ivoor, dat wy vinden, zal ik U
laten zien. waar de kaart is. De junglestad is
gebouwd op ontoegankelijke rotsen, midden in
de mahoniebosschen."
Rcné keerde zich tot den reua, die nog altyd
by den piloot stond. Men kon niet aan hem
zien of Boo-loo-la het gesprek had gehoord.
„HU gelyk." gaI Boo-loo-la toe. „Doode stal
wy zien uit vogclcano."
Kazimoto. die achter den olifantsman ato
fronste de wenkbrauwen en schudde het h
„Voor een kwart van de schat, die wy
den." herhaalde Lopez zyn aanbod. „Voor
zesde!"
Maar de Braziliaan was te begeerig om
koop af te sluiten. René begon te geloo
dat de man niet wist waar de kaart werke
was verborgen. En ook hy werd in dc
gebracht door de houding van Kazimo
Wantrouwde zyn trouwe bediende Boo-loo-la
„Kyk." riep Bep plotseling. „Wat
daar beneden ons?"
Een gemakkelijke overwinning
In Assens in Denemarken werd ccn voet
bal wedstrijd tussen de elftallen van Assens
en L'dbyhöj wel op heel vreemde wyze bc
slist. Kr werd door den scheidsrechter vast
gesteld. dat het elftal van Assens had ver
loren. maar dit kwam niet uit, omdat ze
minder doelpunten gemaakt hadden, het
had een heel andere reden, die tot nu toe
nog wel nooit beslist zal hebben over de
nederlaag of overwinning van een voetbal
elftal.
De jongens waren buiten op een veld
aan het spelen en juist in het heetst van
de stryd, trapte een van de spelers van het
Assens elftal de bal met kracht over het
hele veld heen, zodat hy in de tuin van
een huis. dat aan het sportveld grensde, te
recht kwam. Het ongeluk wilde nu. dat
in dat huis de leraar van de jongens woon
de. meneer Nletscn. Deze had al dikwyls
geklaagd over het voetballen, omdat de
jongens daarby zoveel lawaai maakten, dat
hy er niet van kon werken. Daar kwam
nu nog by. dat de bal op een tuintafel te
rechtkwam en daarby een theepot om
gooide. Meneer Niclsen was daarover zo
boos. dat hy dc bal niet terug wilde geven.
HU zou het geval by de politie aangeven
en de bal als bewijsstuk afgeven.
HOOFDSTUK 4.
1)« lueewter ikr dieren.
43.
Iedereen keek in de richting, waar Bep naar
wees. Allen zagen een vreemd gevormde rota.
waarop een groot plateau was aangebracht.
Grijswitte wallen of muren omgaven de rota.
Boo-ioo-la'a diepe en ondoordringbare stem waa
het eerste, wat de stilte verbrak. „De doode
etad." verklaarde hy.
..Ia het daar. dat we de kaart van het
Ollfantcndal kunnen vinden vroeg René ver
baasd. „De plaats waar de olifanten heen
gaan om te sterven?" De otifantsman scheen
verrast door deze vraag. Hy keek den Jongen
Vlaming strak aan. Daarna schudde hy het
hoofd, langzaam zoo langzaam, dat de ket
ting van Iccuwenklauwca om zyn hals in bet
geheel niet bewoog. „Oeh-oeh!" antwooi#
hy. ..Geen kaart tn doode stad." Hy hef-'
schreeuwde Lopez. „Hy tracht Jullie te is*
lelden, geloof bem toch niet."
44.
..Dat la de plaats waar Tippoo Tib
kaart verborgen had. Het waa dichter by da»
lk dacht"
.Geen verborgen kaart in dat plaats," bef
haalde Boo-loo-la.
„In ieder geval liegt hier Iemand," Ml Bf
beslist. „We zullen trachten uit tc vinden,
de leugenaar is," viel haar vader haar üi
rede. „We zullen de machine hier neendjj
de rivier is breed genoeg en s»3*
eens een kykje gaan nemen." De rivier be
vond zich dicht by het rotsplateau, en mg*
heer Hendriks stuurde de vliegmachine naaf
beneden.