TERUGGESLAGEN
Een korte oorlog,
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Duitschers doen
in het Westen
tegenaanvallen
Ook Canada
verklaart Duitschland
den oorlog
Duitschland niet
in een roes
van geestdrift
ste
Berlijn kondigt een rusipooze aan
Het bezette gebied moet eerst
veilig worden gesteld
De „Van Ewijck'
in drijfzand?
o[ een verloten oorlog
Duitschland naar
een grootere ramp
dan 18 jaar geleden
Ex-Keizer Wilhelm
waarschuwde
Het lijden der Tsjechen
niet vergeten
Schatten. Tel. 4H liinen)
ANDAG 11 SEPTEMBER 1939. $3* Jaargang. No. 10989.
i bt uj, T 9J.V. Uttg.-Mtf „VtoMaeOl NooedaeAwocaec"
mt
te,
UI.
de
ch
•raakt
in di
voor!
„DE DUITSCHE ROEP: „WARSCHAU IS GEVALLEN" BLIJKT
WEL WAT VOORBARIG TE ZIJN GEWEEST, WANT MET EEN
ELAN EN ZELFOPOFFERING, WELKE MEN NA DE HARDE SLA-
OEN VAN DE VORIGE WEEK NIET ZOU HEBBEN VERWACHT,
HEBBEN DE POLEN ZICH TEWEER GESTELD EN MET SUCCES.
De Duitsche gemotoriseerde eenheden, welke de voorsteden van
de Poolsche hoofdstad waren binnengedrongen, werden terugge
worpen en met verbetenheid hielp jong en oud, arm en rijk om loop-
graven te maken, waarin thans het Poolsche leger zich verder in
graaft vastbesloten om den vijand een halt toe te roepen.
Dat ie samentrekking der Poolsche troe-
oen op ten korter, gemakkelijker te verdedi-
i.
»vae
sluaf fen front, de snelle Duitsche opmarsch heeft
dit 'gestuft blijkt ook uit een mededeeling van
den omroeper van het Duitsche nieuws in
de Duitsche uitzending van middernacht die
leidt: wat de operaties aan *t Poolsche front
betreft moet het Duitsche volk begrijpen, dat
tan ooie troepen niet verwacht kan worden
dat nj het verrassende tempo van hun op-
>er punch kunnen volhouden. Er is noodzakelij-
kerntje aanzienlijk veel ttjd voor noodig oui
,r®* bet tot nu toe bezette gebied veilig te stellen.
De Führer boven het veroverde
gebied.
Het Duitsche nieuwsbureau meldt uit het
ifdkwartior van den Fuehrer:
Xu de militaire operaties in het corridor-
ibied als beëindigd beschouwd kunnen wor-
heeft zich de Fuehrer naar de Silezische
ergroep begeven, die den opinarsch in
mtoostelijki- richting over Tschenstocahu,
Ice, en Konskie over Radom cn verder in
richting van Warschau heeft uitgevoerd.
D- Duitsche troepen hebben in de afgeloo
pen acht dagen hij dezen opmarsch afstan
den afgelegd, welker verovering in den we-
feldoorlog een vol jaar eischten.
In Kielce zijn alle gevangenenkampen over-
1 en nog steeds stroomen duizenden krijgs-
rangencn toe, begeleid door Duitsche sol-
itea
k De Fuehrer heeft in hot gebied Kielce Ra-
>m, In het Westen waarvan de Weichsel
Verscheidene Poolsche divisies, die weldra
ntbonden zullen zijn. gevangen houdt, -en
jnucbl langs hot front gemaakt. De vlucht
png eerst over de eerste strijdposlties van
fen week geleden en vervolgens op duizend
«ter hoogte over de wegen waarlangs de
Verslagen Poolsche legers terugtrokken. In
midden van het gebied van Radom land-
"ihet vliegtuig van den Fuehrer op oen
|%n»t stoppelveld waarvan een Ideaal vlleg-
**1<1 i» gemaakt.
R* verdere vlucht van Hitier voerde in de
richting van Warschau tot de plaats, waar
de PobUrhc doorbraakpogingen van de vves-
lelijk van Warschau ingesloten divisies even-
«ie wanhopige pogingen van «te in liet
Me bi cd van Radotn vastgezette Poolsche troe
len in het concentrische vuur van d« Duit-
lelie artillerie cn pantserdivisies bloedig
Uslukten.
Gruwelen.
Het Poolsche telegraaf agentschap P.A.T.
publiceert bijzonderheden over wat genoemd
*ordt hei regime van terreur en wreedheid.
t r
rf-
hel
J
Lichten zou onmogelijk zijn.
Nog geen lijken aangespoeld.
ks. mijnenveger «Willem van Ewijck"
deh, naar de verslaggever voor
helling van het Rolt NwsbL be
richt, ia ongeveer 15 meter diep water op
*'n Pkk, waar het schip spoedig zal ver-
"kkea in een laag zgn. loopend zand, van
r,rtt meter dikte. Door deze ongelukkige
positie ton er geen sprake van rijn, den mij-
nentegtf Ie lichten. Deze moet overigens
'i«c*Doeg geheel vernield en versplinterd
rijit Tot heden zijn de stoffelijke resten van
d* vermisten nog niet aangespoeld.
waaraan de burgerbevolking in de Poolsche
provincies, die tijdelijk door Duitsche troe
pen bezet zijn. is onderworpen. In deze pu
blicatie van P.A.T. wordt o.m. het volgende
gezegd
..Austilgen und au* rot ten". ..verdelgen cn
uitroeien" dat zijn de beginselen, volgens
welke de Duitschers op het oogenblik in Po
len optreilen. In ZIoczcw ten zuiden van
Sierodz heeft de commandant der Duitsche
legers de bewoners doen bijeenkomen op
liet Rajidhuisplciii. Hij liet iedere tiende por
soqd fuailh-ercn. terwijl de rest der bevol
king gemeenschappelijke graven groef.
In Brzenica. Koniecpol. Janow. Pilica.
Zarnowiec hebben de D ui lacher* de burge
meesters en de leden der gemeente raden
gefusilleerd. In Bromberg wnar de bevolking
van Duitvl.e nationaliteit niet meer dan 2
procent! bedraagt, is een der verschrikkelijk
ste slachtingen der geschiedenis georgani
seerd: Vrouwen, grijsaards en kinderen, die
gedwongen waren de huizen te verlaten
werden afgemaakt, duizenden godooden cn
gewonden werden met benzine overgoten en
in brand gestoken. De wreedheden werden
geploegd door S-S.-afdcoHngoii.
Langzaam schuiven
de Franschen
voorwaarts
ELKE HONDERD METER DIENT
GEZUIVERD.
Hst laatst# oorlooscommuniqué
van de Fransch# Generale Stal luidt,
dat een reeks stelselmatige opera
ties aan het front vorderingen tua-
schen de Saar en de Vogezen heeft
mooeUjk gemaakt. De vijand heeft
een aanvallende beweging onmiddel
lijk ten oosten van de Moezel, tn de
streek ten N.O. van Btark, voorbe
reid.
Havas zégt. dat op hel oogenblik. waarop
op het Oostelijk tooneel der krijgsverrichtin
gen een grootc siag wordt Ingezet om War
schau. een soort rcspiit aan den dag is getre
den op het front tusachen Rijn en Moezel.
Het communiqué van den grootcn gene ra
ten stuf. betreffende de tegenaanvallen, die
dooi de Duitschers ondernomen zijn om den
Franschen opmarsch naar de vooruitgescho
ven posten van de Siegfriodiinie te hcienarne
ren. wijst op een sterker contact
De Frnnsrhe troepen, die opgerukt waren
op verschillende punten van het Niemands
land tusachen Maginotlinia en Siegfriedlinie
hebben den nacht doorgebracht in de ver
overde stellingen, welke ondanks de vijande
lijke tegenaanvallen bleven behouden Al
heeft de nacht volgens de bewoordingen van
het communiqué „geen wijzigingen in den
toestand" gebracht. hl| was tocb vol bedrij
vigheid voor de troepen die- de veroverde
stellingen in orde brachten eu verbindingen
vestigden met de uitgangsstellingen over het
moeilijke terrein der beboeehte heuvels, die
oprijzen boven het «lal van de Saar en in
het bijzonder het Warndtbosch.
Bevestigd wordt «hit de vijand zijn verole
lingen gericht heeft op de bruggen en brug
getjes over het riviertje LÉétbich, dat door
het industrieplaatsje YofXliligcn stroomt.
Gisteren was iiet een «lag van bijzonder
lovondigen strijd welke geheel ten voordeel#
van de Fransch»- troepen verliep, «He niet al
leen 'n Itttangrijkr stelling veroventen om
trent welker uidentiteit het opperbevel nog
volstrekt stilzwijgen bewaart, maar die bo
vendien de Duitsche tegenaanvallen braken
welke op talrijke punteu van het front wa
ren ingezet.
De Duitsche tegenaanvaüen zijn grootehjks
In ten beschouwing over de eco
nomische positie van Duitschland
zegt bet Fransche agentschap Havas.
dat Duitschland voor de keus staat:
een korte oorlog of een verloren oor
log.
Een gemotoriseerde divisie gebruikt dui
zend liter benzine per kilometer De wereld
productie van petroleum bedraagt onge
veer 290 mlllioen ton. waarvan 182 mlllioen
uit de Vereenigde Staten komen, 28 millioeu
uit de Sovjetunie. 26 mlllioen uit Venezuela.
10 mlllioen uit Iran, mlllioen uil Roeme
nie en 1 mlllioen ton uit Irak. Sedert den
aanvang der vijandelijkheden zijn al deze
landen op tweo na in feite gesloten voor
Duitschland. D.- eenigc cveutuoele uitzonde
ringen zijn de Sovjetunie cn Roemenie, inaar
de Roemeenschc productie, aangenomen dat
het Duitsche Rijk er de volle beschikking
over zou hebben, vormt slecht* een gering
gedeelte van de behoefte van Duitschland in
ooriog*tijd. Wat de Sovjetunie betreft, haar
productie is bijna geheel noodig voor het
binnenlandsch gebruik, zoodat het voor uit
voer beschikbare overschot nauwelijks 2
mlllioen ton bedraagt. De Poolsche produc
tie samen bedraagt ongeveer 1.500.OD0 Ion.
Ondank* nl hun p»tgingen hebben de Duit
sche technici het niet venier kunnen bren
gen dan 1.200.00 a 1 700.0»» ton synthetische
iH-nzine tegen een prijs die viermaal hoogcr
is dan de wcreldprij*.
Duitschland tal weldra benzine
gebrek hebben.
Aangenomen dat voor een enkel front van
duizend kilometer Duitschland meer dan
30.000.000 ton benzine zou noodig hebben om
den oorlog een jaar te voeren, kan hieruit
«Ie conclusie worden afgeleid, dat na uitput
ting van de noodzakelijk beperkte voorra
don, Duitschland weldra benzinogehrek zal
hebben. De laatate geschriften van da mili
taire deskundigen aan de andere zijde van
den Rijn bevatten alle een pertinente weer
legging van de hersenschim van een ver
pletterende overwinning. In een boek, ge-
Hield „een militaire politiek" geeft generaal
von Metzch de volgende uiteenzetting:
.Elke kans op snoees «aat vaar
ons verloren als wij niet op verras
sends wijze kannen op# ree ren. Nooit
zullen wij een totale numerieke meer
derheid hebben. Laten wij ook de ba-
teekanis van het effect, veroorzaakt
door oen atrategiscbe verrassing niet
overschatten. Het eofenacbtjnltjke
succes bij bet begin garandeert la
geen enkel opzicht bot eindsoceee
En de alsebuw, veroorzaakt door oen
brutale verbreking van den vrede,
met veronachtzaming van alle ge
bruikelijke gewoonten kan zelfs een
verergering van da militaire aitnatte
veroorzaken nit bet oog pont der bal-
tenlandsche politiek. Ou weerstaan
bare stootkracht, dat Is voer ons
Duitschers de eeaige kaas on den
oorlog te winnen.
Do groote vJootmogendheden sullen altijd
irechten don stnjd togen da continentale
mogendheden te voeren door middel van
den eronomischen oorlog Zoodra de grooie
vloot mogendheden aan den orJog deelnemen
moet men dus rekenen op een oorlog van
hingen duur".
Generaal von Metzch nnerot twwe argu
inenten d*e hem doen v reezen dal deze
econotiüachen oorlog voor DuiteeMand ho-
i-kws b. in de eerste plaats de irawrder
heul der Vcreenigde Engel*!* en Franse!*
vergemakkelijkt door don aard van het ter
rein Behalve over blokhuizen van betonen
loopgraven met onderkomen* beschikken «ie
Duitsche troepen in deze streek zelf* vóór
!dc si.-gf ried linie over diepe gangen, de gan
gen vi'iii de zeer talrijke steenkoolmijnen van
dit gebied, waarin zij ziel» kunnen dekken
tegen artilleriebonihardcnientcn en luchtaan
vallen. De aldus gedekte troepen kunnen «p
het uitgekozen oogenblik tot een tegenaan
val overgaan.
In dezen zeer bijzondereu sector gaat het
dus om een oorl«»g. die een buitengewoon
lechnivchen aard heeft, waarbij iedere bon
«lerd nieter terrein en wat onder den grond
zit op deze 100 meter mogelijkheden verbergt
tot aanzienlijken actieven of passieven weer
stand.
Een expeditiekorps naar Europa.
Het aantal tegenstanders van
Duitschland la mat één vermeerdard,
Canada haait hal Derde Rijk den oor
log verklaard.
Zaterdag deelde minister president Mncken-
zte Klng in het Canadcesehe Lagerhuis me
de. dat indien het adres van antwoord op dc
troonrede werd aangenomen. Canada
Duitschland den oorlog zou verklaren. En
toen zoowel Senaat als lagerhuis hun goed
keuring aan dit adres verleenden, is de oor
logsverklaring ook prompt gevolgd.
Intusschen heeft da Amerikaansche re
geering medegedeeld, dat da bepalingen dar
neutralitaitswat thans ook van toepassing
zijn op Canada.
Canada kon nlat anders!
Tljdena de zitting van het Lagerhui*, die
zooal* gemeld, eindigde met aanvaarding
van het adres van antwoord op «Ie troon
rede, heeft «ie minister van Justitie. La po in -
te, verklaard: „Canada kon niet ander* doen
dan den oorlog in trekken, want de Cana
deepche vrijheden en de democratische in-
staHiugeu stonden op 't spel. Wanneer Ca
na«ia het optrede» van Hitier begunstigde
zou de meerderheid der Canadcezcn vijan
dig staan tegenover de neutraliteit". Voorts
zeido hij: „Onze koning is in oorlog en het
parlement be*!ui, om zijn taak tot de onze.
te maken. Groot Brittannié heeft voor den
vrede gewerkt. Het is laster te zeggen, «lat
Groot Brittannié verantwoordelijk is v«wr
het huidige conflict." Na een een jfeweldige
vloot cn In de tweede plaat* de eenheid
van Frankrijk waar hinnenéandKhe crises
minder militaire beteekanb hebben dan in
andere lan«fen en dat ingeval van nood ais
een nian zal marcheerrn.
Voorspellingen, die stuk voor
•tuk uitkomen.
Havas voegt hieraan loc. dat de voord*!
Uikgeti van von Metzch op liet oogenblik
stuk voor stuk uitkomen. Du i lach hun I zoekt
de overwinning in Poten door een „onweer
staanbare stootkracht" maar voordat zelf*
een jredeeltehjke be*lu*ing is gevallen. hei>-
ben Groot Brittannié en Frankrijk, «lte «te
zeeén beheerst hen. den ccoihxu lachen strijd
aangebonden, waarvan Goering zelf
de eerste rrsoituuvi moet erkennen. Wat
Frankrijk betreft, l*-t marcheert ii><ter«tnari
nl* één man on het Dtiitscbe volk begin»
zich daarvan iaewuat te worden ondank» de
wanhopige pogingen der leidende nazi-krui
gen om dit te vert»ergcn.
Nog verbazingwekkender Is het onlang*
gepubliceerde liaiulboek van kolonel
Koertsch, de „krijgskunst gtetemi e« lie
den."
De schrijver leidt persoonlijk den persdienst
van het rijkaministerie van oorlog en kan
du* beschouwd worden als de woordvcer
der van het opperbevel. Zijn voornaamste
conclusies omtrent de mtxlerne legers zijn.
dat hoe machtig zij ook zijn. id bijna auto
mattech de geéigenda vtnlediglngsmiddelfn
verwekken. Een bij verrassing begonnen
oorlog acht hij nauwelijks moge'ijk omdat
er altijd een politieke voorbereiding moe'
zijn. een periode van crisis en spanning,
gedurende welke maatregelen aan beide
zijden zullen worden genomen. Men kan
niet in het geheim de gronte middelen bij
een brengen die troodzakelijk zijn «>n» het
vijandelijke front te doorbreken. Tenslotte
toont Foertacti aan dat de luchtmacht nooit
een beslissende rol kan spelen en dat jromo-
toriseerde divisies nooit vfddoende zijn «wn
het terrein te beeetten. wat toet» v«w>rwaar
de blijft voor «Ie overwinning. Ook 21 j»»*r
geleden bleef de debacle niet uit.
Het Is 21 jaar geUdea dat da Duitsche
lagers niet alleen polen bezetten, maar Roe
manié, Joegoslavië. Hongarije, dc Oekraïne
en de Baltiacbe laadcn. Ondanka deze
graanschuren en voorraden waarvan geen
alt. Havas boalnJt met alt genoemd boek te
cl tsaren, dat bet aldua begrijpelijk U dat de
ex kelzer, geleerd door de ervaring, den
rührer zen hebben gewaarschuwd, dat deze
op weg Is aaar een veel grootere ramp daa
dia vaa 11 jaar gateden.
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINTi
Verwachting: Meeat matige,
wellicht toenemende Zuid-
weetelijke tot Westelijken
wind, betrokken tot zwaar
of halt bewolkt, waarschijn
lijk eenige regen, koeler.
ovatie deelde de minister mede. dat talrijke
vrrzoeken waren ontvangen om dienst te
inngrit nemen in een exj*editiekorps, dat
naar Europa zou word.m gezonden. De ;*o-
lationist Tor»c»n verklaarde dat hij zonder
aarrrlmg de maatregeleu der regeering
goed keur «ie.
De Duitsche pers over de afgetoopea
WAARSCHUWDE EX KEIZER WILHELM
HITLERT
Onder het opschrift ..balans van een
week geeft de ..Frankfurter Zeltung" een
overzicht van den strategisclum en politie-
ken toestond een week na het uitbraken
der vijandelijkheden. Het blad stelt daarbij
het volgende vast.
Het Duitiu-hc volk van thans leeft welis
waar niet in «ie» roev \uu geestdrift, die in
de eerste oorlogsmaanden van *14 haorach
te. doch het staat met orwn o«»r v«y>r r»,ip
lot «-n heeft alle* jrednnn om zi«-f» rnet «te
grootste en laatste in»i>anii)ng te handha
ven.
Verder twtoogt hm blad. dat Dnitachland
zijn oorlog*!.*-' kent. Er wordt naar ge
streefd, dat in de betrekkingen van
Duitschlaod tot Polen een wending komt,
die een vreedzaam naa«t elkander leven ver
zekert. Tegenover hel Westen geen oorlog*-
«loeleneinden. en tegenover de neu'rabm
heeft het zich geen ander doel gesteld dan
«Ie neutralen zelf: «le striktste handhaving
van echte neutraliteit.
Waarschuwt ex keizer
Hltlerr
Wilhelm
Een Britsch dagblad heeft uit goe-
«Vn bron vermurw»», «tal e\-keizer
Wilhekn door tuMsrirenkofnet van
dan on1«>nnon»-«»flicèer bang» Moe!
Ier aan licXKWhap aan Bitter heeft
gericht, waarin hij umi Ixdhen ver
kiaard: „Gij Maat t«-grnover e-n
rnmpopoed. die «»o. u»d>g aanzienlij
ker zou kunnen blijken dan dte van
1018." Hleier zou l*ri>ben geweigerd
Moelter le «>ntvangen, dte vervol-
g«-na door von Halen» van het ml-
niaterte van huit-ulamfcche zakrn.
ontvangen sou zijn.
Ongerustheid onder d
Itehea.
Reizigiu-s die uit T>uit*hlazid komen de«v-
kn mede. dat tn Katholieke kringen groot#
ongerustheid heensrhL De vervolgingen
wétt» «enig*' maanden voor den «vortag wa
ren gestaakt, worden hervat Het «teel
schijnt te zijn «te pruwters te dwingen het
go«»d. dat In bezit je van «te kerk uit ie te-
veren vroor de oortogoka*. Reeds voor «te oor-
Irwsverklaring vervitenen hi alle «terpen
amtitenajwn om op «te ^itoraal" te letten.
De aoMaten, «tte niet voldoend# te eten
krijgen, «lurven niet klagen, uil vreea te
worden aangebracht, Ambiervaren, die tilt
Uitutennjk terugkeeren. brengen *-hikteruen
en andere kurwtvoorwerpen roede, w*!ke
blijkbaar tnj Joden in l-wlag zijn gervvrnen.
Ite Duitsche omroep b**f« uH^bwe«feeld.
da' «te DanizigarJv- gulden zal wonJe» ver-
vangeu door «te Duitsche mark.
Minister-president Chamheriain heeft het
volgen.le antwoord gr zon den op het telegram
«lal hij 3 September heeft ontvangen van
oud praaldent Renet]: „Ik heb met dankbaar
heid uw edelmoedig telegram van sympathie
en steun in dit moeilijk uur van uw# Excel
lentie ontvangen. Het lijden van de Tsjechi
sche natie is niet vergeten en «ij den voor
waarts naar «Je overwinning van de beginse
len, waarvoor w i) «te w apens hebben opgeno
men ora het Tsjechisch# volk te verlossen
van de vreemde heerschappij.
i
