DUITSCHERS STUITEN
op moeilijk terrein
1
Duitsch
ife
tegen-offensief
aan de Moezel
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Tusschenweg is
niet mogelijk
Verbitterde strijd
vóór de Poolsche
weerstandslinie
De „Bremen"
I taliaansch
Felle rede van Eden
Franschen banen zich
een weg naar
de Saar
)EELQ
Scha/ren.
PINSDAG 12 SEPTEMBER 113». I3« Jaargang. No. 10*81.
KV Uüg. Mf „H.IU-* Mao>8aHi»artiT*
[EN DQ
ND MR
POLEN, OVERTUIGD DAT
HIER GROOTE BELANGEN
OP HET SPEL STAAN, VER
DEDIGT ZICH TOT HET
UITERSTE.
DtkaUngrijkst* operatie» ln Polen
,S|n tkana die bij de Boeg-Weieheel-
waar verbitterd wordt ge
vechten en volgens de Poolsche be
lichten de Duitschers er nog steeds
■iet in zijn geslaagd door de Pool
sche verdedigingslinie te breken. Het
ia te hegrijpen, dat de Polen zich zoo
karOaekklg verdedigen, want hier
«taai groote belangen op het spel.
Trekken de Duitschers over de Boeg,
dan ui de groote verbindingsweg
Wanchan-Bialystok zijn afgesneden
m rasten Polen nog slechts twee be
hoorlijke wegen naar het Oosten, die
■sar Brest-Litowsk en die naar
|Lublla. Om 23 aar meldde Radio
Warschau:
Alle pogingen tier Duitsche troepen om de
l.vhe verdedigingslinie aan Naren en
te rert>reken, zijn mislukt Aanvallen
«nelle gemotoriseerde afdeelingen, die
doel hadden de verblijven en woningen
brand te steken of te vernielen, worden
detachementen van de tweede linie ver-
Het commando te Warschau deelt
Ie: bij de luchtaanvallen op de hoofdstad
Pooftleer 20 procent der vijandelijke vlieg-
wizen atetge». hoten. Ken bombardement»-
!tlifjfi>iif midden in «Ie stad gevallen. Ten
Boorden van Warschau is de vijand terugge-
|»lag«-n. Onze afdeelingen in den westelijken
«or blijven de verdediging voorbereiden,
°P doeltreffende wijze slag te hebben ge
enT.
De sitaatie thans.
Volgens Haras Is na den tienden dag der
jandelukhedeu de situatie aldus:
De Poolsche strijdkrachten-linie» die een
on'Aagfeliike accolade vormen welker
P zou worden gevormd door het gebied
Warschau en Modlin, de boventak zou
beginnen bij Suwalki tot aan de Ooet-
tosche grens en Litnuen en de beneden-
sou worden gevormd door het middendal
de Weichsel, verlengd door den loop van
San Op dit onmetelijke front v. rulrn 700
k strijden de Polen overal ten noorden
>Jostcn van den loop van de Boeg, de
ee!n de San. «I.w.x. nog vóór hun
idslmie. De gevechten lijn bijzonder
j®dig in het uiterste noorden van het ge-
1 *ta Suwalki, in het centrum in den
vp* **k der samenvloeiing van Buch en
"d. romlorn Serok. Modfln en War-
•rfl»u en in het uiterste zuiden van het front
êMD den linkeroever van de San. De ernsti-
f* "dreigingen voor de polen zijn gelegen in
B 5T 441 w In liet noorden en in het zul-
Oebjk bekend is heeft «Je Duitsche atra-
rj" «edert laar stichters Von Steins. Clau-
IJ» 'tz sa ton Moltke stee k» onder den ban
fr*5**0 *®n het voort»eeld van den slag bij
d.w i de omvatting van den vijand
Joor de heide oprukkende vleugels. De Duit
je* ndlitaire leider* »<-hiJneii een soortge-
tnanoeuvre ten uitvoer te trachten te
1 Maar deze stuit op een bijzonder
ijk teirein. zij het ook om zeer verschil
nde redenen in deze beide sectoren van
!*n vlag.
ari.e
BIJ HET KAARTJE:
De zwarte pijlen geven den Doitachen op
marsch weer naar de Poolsche hoofdstad; de
atad Modlin ten weaten van Warschau wordt
thans eveneens sterk bedreigd.
In het noorden van de streek Suwalki ligt
een gebied van bosschen eu nieren.
Meer naar het oosten, langs de stad
Bialvstock, strekt zich het onmetelij
ke woud van Augustow uit en nog
meer naar het oosten ligt tenslotte
het beruchte woud van Bialowiez,
liet grootste hoech van Europa,
waar nog kudden bizons in vrijheid
leven: hopch en moernagehiodcu die
weinig gunstig zijn voor het nmi
safe gebruik van gemotoriseerde
corpsen, die de kracht uztmakeii
van de Dultsehe legers aan hei ooa
telijke front.
In het uiterste zuiden ligt een bergachtig
gebied de eerste uitloopers van de Karpathcu
De algemeene richting van deze uitloopers
is Zuid Noord. Aan weerskanten jpopen tal
rijke rivieren die aan de rechterzijde in den
Weichsel stroomen, de Hopa. de Istoka. de
Yistok of Oslawa, een zijstmom van de San.
Al deze terreindoorsnijdingen. heuvels
en waterstroomm. staan loodrecht op de
van de opmarsch van het Duitsche leger, het
z.g. leger van Slowakije.
leder dezer insnijdingen voor den loop
van de San kan aanleiding bieden tot een
krachtigrn weerstand tot vertraging van den
kant der Poolsche troepen, die daarbij kun
nen steunen op het fort van Prezemyl.
Felle strijd
Lwow.
Volgen* een Russlseb radiostation is de
stad Lwow gisteren verscheidene malen ge
bombardeerd. Gemeld wordt, dat het Pool
sche leger in de omgeving van T*|e«tot*jowa
en Posnan zich met succes een weg baant
naar het gro* van het Poolsche leger rood
om Warschau.
Ten noorden van den Weichsel naderen de
Duitsche troepen zonder op tegenstand te
stuiten de vewting Modhn. De brug over den
Weichsel ligt re»»da binnen het U-reik van
de Duitsche artillerie, aldus de Duitsche
nieuwsberichten.
Onze schepen via
de Kaap
De Rotterdamscht Llojrd deelt made, dat
haar passagiersschepen „Dempo" en „Baloe
raa" bestemd om op 13 September reep. van
Rotterdam en van Batavia te vertrekken, de
route langs Kaap de Goede Hoop rallen ne
men.
Ia volle zee verkocht.
Zooal» men weet, zegt de N. R. Crt. is
over tiet lot van het Duitsche a. Breinen
nog steeds officieel niets bekend geworden.
Het schip verliet vlak voordat Engeland eu
Frankrijk aan Duitschlnnd den oorlog ver
klaarden. New York met vnj groote vertra
ging en zonder jwissagiers aan hoord. Nadien
kwamen er berichten, dat de Breinen voor
dat de oorlog uitbrak, reeds op een afstand
door een «xulogsschiji werd gevolgd. Van
Duitsche zijde werd alleen bekend gemaakt
dat het mailschip in veiligheid was.
Wij vernemen tlmns. dat schepen, die om
trenl denzelfden tijd als d« Bramen den oce
aan van We»t naar Üowt overstaken radio
berichten hebben ojvgevangen, waaruit men
opmaakte, dat de Bram twee dagen na
haar vertrek van New York, dat op 30 Au
gustus plaats had, dus zeer kort voordat
Engeland aan Duitsrhland den oorlog ver
klaarde. In Italiaanse!»* handen overging
De Br*men zou dus als Duitsch schip New
York hebben veriatan, terwijl alles voor een
eventueelen overgang lot Italiaansehe nstio
naliteit In orde w-as gebracht, welke over
gang definitief wen! toet» het *chip op den
oceaan voer. Den kapitein zou hiervan door
de radio mededeeling zijn gedaan, waarbij
bij opdracht sou hebben gekregen om de
Italiaansche vlag te hijarhrn. De nnoikgc pa
pieren moeten zich ook re*«l* aan boord hrl>
ben bevonden.
Het is bekend, dat de kapiteins van Duit
sche zeeschepen reetl* geruimen tijd in het
l»ezit weren van verzegelde enveloppen, wel
ke Instructie* |>evaften voor tijd van oorlog.
Deze enveloppen mochten alleen nadat be
richt ontvangen i* van het uitbreken van
oorlog geojH-ml worden.
De Bremen zou thans als Italiaansch schip
naar een Italiaanwhe haven onderwef zijn.
of daar reeds zijn aangekomen.
Het Saargebied
bij Saarbrücken
Onderstaande kaart geeft de omge
ving van Saarbrücken weer.
De Fransche troepen zijn in den
aanval en bedreigen Klareuthal.
FQrMenhausen en Voiklingrn; men
zou dit moeten afleiden uil de Fran
sche berichten, die vermelden, dat
de vijand de bruggen over de Lauter-
bech heeft vernield. De Fransche
troepen zouden in deze richting be
langrijke posities hebben veroverd,
waaromtrent men thans het stilzwij
gen wil bewaren.
Ook in het bosch van Warndi (dat
grootendeels op Duitschcn lodrm
ligl) zijn de Franschen opgerukt;
eenige dorpen werden door hen be
zet
De Duitsche verdedigingslinie, die
zich vóór de nvier de Saar uitstrekt,
bestaat uit forten, welke in "38 ge
bouwd zijn en zouden hehooren tot
de Siegfrtedlinie; hiervan maakte
lliller in October 7W gewag, toen hij
l>e*loot, ook hel gebied van Saar-
brückcn. te fortlficeeren.
De val van Polen
beteekent geen vrede
To«n de Britsche minister Eden
gisteravond een radiorode hield voor
Engeland en de Veroenlgde Staten
en daarbij de opmerkelijk eensge
zindheid besprak der Engelscben, gal
hij daarvoor de volgende redenen:
„Wtj hebben een goed geweten, wij
hebben een goed geheugen". Daarom
ls, aldns Eden. het volk van dit
land bereid oen zeer langen oorlog
te voeren tot het bittere einde, wan
neer dat noodig mocht zijn om de
wereld te bevrijden van het Hitle-
risme en van alles wat dit Hltlerls-
m< mot zich mede brengt
Door Hitiers eigen beslissing, vervolgde
de minister, moet onze nieuwe beschaving
opgebouwd worden door een in oorlog
zijnde wereld. Wij zouden het ander* gr
wild hebben, maar onze nieuwe beschaving
zou even goed opgebouwd worden, want
sommige krachten zijn grooter dan de men
schen en in die nieuwe beschaving zal
vrilheid en gelegenheid en hoop voor allen
gevonden worden.
Engeland heeft bewezen groote risico's
voor den vrede te willen nemen. telde
Eden. doch ook «leden wij. voor de oorlog
uitbrak, allee wat woorden kunnen doen
om onze houding ondubbelzinnig duidelijk
EDEN.
te maken aan de Duitsche heerschar* opdat
en hier maak »n gebruik van de eigen
woorden ven den eersten minister er
geen ..tragische dubbelzinnigheid" zou kun
nen bestaan. Noch deze Duitsche regee
ring, noch eenige andere Duitsche regee
ring ral ooit een rechtvaardiging hebben
om te zeggen, dat er twijfel bestond ten
aanzien van de actie die wij moesten on
dernemen.
Hitier kreeg nog alle kaaseo.
Alle beweegredenen zijn Hiüer aangeboden,
aldus vervolgde Eden. om «lm w*g te beuw-
drn van vreedzame onderhandelingen en de
Poolerti* nrgeering had dtt begmaej aan
vaard Maar HJU«r heeft oprettelijk en met
vaste liedoeling onderhandelingen «wunoge-
lijk gemaakt! De DuMeofc* njkskanseliar
ging zoover met rijn rvolwh veinzen, dat
hij eut* lelijk Poten binnenviel omdat Polen
is gebreke bleef de vredesvoorstellen Ie
aanvaarden dit het zelf* nooit ven de Dviit-
sche regee ring had ontvangen Kr heeft
nooit oen meer flagrante beapotiuur van den
internationalen goeden trouw bewtaan.
Hitier verkoos geweid Hij heeft
de keuze gemaakt en tuurt do beaU*-
Mug ondergaan. Voor ons m er than»
geen terugkeer. Wij hebben geen
twist met be» Duitsclie voik. maar
er kan g**-n bUjv«n«W» vrede snit
voonlat het nationaal butuümiw en
alles wst bet verlegenw«o»nligt aan
omlerdrukklng, geweld en gebroken
trouw, van de aa/rie la verbannen.
Dit u een zaak. die geen compromis
toelaat.
In de eerste plaats dus zoo iterhaald*
Eden t» ons geweien zuiver maar ui de
tweede plaat* hebben wij een gord geheu
gni. Na veoolgene dz reeks van Hitiers ge
brok en beloften en der zijde geschoven ver
binten uwen te hebben opgesomd, vrvieg Edrn
boe het mogelijk was aan de conclusie te
ontkomen, dat het verdrag van VereaiHes
geen grief was die biels! beitoefdr. nasar
een voorwemtaeJ voor het gebruik van ge
weld.
Laat de nationaal socieJleUeche leiders
zich titan* afvragen naar welk lot zij het
Duitsche volk leiden.
Sprekende over wat hu vrermoe waan voor
stellingen orxier de nationaai aocaaltaUsche
leiders noemde, welke het best nranéddellijk
opgeheven kunnen worden. verklaarde Eden
..Onze vaatberandmWiekl om «lezen oorlog
tot liet einde toe door te zeUen. is onge-
%-JKvkt en wij nevelen l»rt den nationaal
clalistisclie leiders duidelijk maken. en
wanneer wij kunnen ook het Duitsche volk
dat du land. zoo** de eerste minister reeds
gezegil heeft, niet ten oorlog k» flrtiuttli
ooi het lot van een verafgelegen stad tn
een vreemd land maar o»n te tooneo. dat
agreswte met kmot en dat hl Duitsche
volk moet begrijpen dat dtt land van zin»
m voort te man met den Irijd totdat het
«loei is beretkL Een «nelle overwitming ui
Po>n ral niet ge*oir«i w-orde*i door onver
x*iiiiligtiei<l of capitulatia van de westelijk'
d«i e»c rat ieenl
Oll nummer beval 8 pagina's
EERBER1CHT
DB BILT SBINTi
Verwachting; Matige, maast
Westelijke wind, gedeelta»
lijk bewolkt tot betrokken,
waarschijnlijk enkele regen
buien, ieta koeler.
Het laatste Fransche legerbericht luidt:
Omianks den vijandelijken weerstand zijn
onze aanvallen voortgegaan belangrijke vor
deringen te verwezenlijken op een front van
ongeveer 20 km ten Ooeien van da Saar.
II»*as geeft hierop het volgende commen
taar:
De vandaag door het Fransche hoofdkwar
tier gepubliceerde conininnkfné'e beve«tig*n,
det »edert twee dagen een belangrijk* opa-
rat ie wordt uitgevoerd „tusschen de Saar
en de Kleine Vogezen", d w z. in het grens
gebied tusschen de stadje» Sarreguemlne* en
Hitrhe aan Franerhe zijde en Klie»ka*t#l en
twee bruggen aan Duitsche zijde. De opera
tie, waarvan reed* gesproken werd ln hel
vorige communiqué speelt zich af over een
fr<»«it van 20 k.m. Hei u dus reeds een be
langrijke beweging, die de afmetingen van
ecu eenvoudig optrekken der voorhoede
overtreft. Het schijnt, dat althans op dit
«teel van het Westeltjk front de phaze van
*laag*raken is gevolg«! op die van contact
en nadering. Opgemerkt moet worden, dat
de Fransche tro*j**n nog ver van de eigen
lijke Siegfriedlinle verwijderd zijn, hoewel
m du gebied ten Oosten van de Saar deze
linie niet zoo ver van de gn-na ligt als ln
het ge«leelt* ten Westen van de Saar*«r«ek,
waar «Ie afstand luw hen d* Fr*n«<-he en
Duitsehe vrmtrrkte linies bijna twintig k.m.
bedraagt. Men zou den geograflachen toe-
»lan«t in dit gebied niet beter kunnen karak-
teriseeien «tan door de Siegfriedlinie te ver
gelijken met een soort ringmuur. De Saar
*n de Blies met een gracht en de bebo»ch-
te hellingen, die van Fransche rijde naar
Saar en BI ie* afdalen, met de conirescarp
van deze gracht
De Fransche troepen banen aich op het
oogeol»lik een weg naar de Saar lang* óm
Contrevarp. De vijandelijke tegenaanvallen
en d«- nfleklinamazuieiivrr. «he gUereti tn
«lm sector Isna «ie Moezel werd «wxirrno
ruen. liehben ten doel ino lang nvogelijg hel
nwna-ut uit te steilezi. waarop de Fransche
«roepen ln staat zuilen ujn <Wi muur van
«Ie eigrnbjke Smgf ried lint* drwdtreffsvid aan
te vallen. Aan hel westelijk front au)j*n dus
zalfs de "fmtw op'gnnee schaal langen
tijd fiet kenmerk van een rMaachtige fortifl-
catieoorlog beltoiHlen.
Sinds een paar «lagen schijnen de DuÜ-
vber* hun voorposten niet tonder stnjd
te wvilen afstaan. 7J| betwisten hardnekkig
«le plaatsen, die voor ons wtnetig zouden
kunnen zijn voor artlllertewaarneniiugan.
Zi| hebben e*n aantal tegenaanvallen ont
ketend. die bij wijlen e*n zeer ernstig karak
ter hadden. Plaatselijke aanvallen onzer
troepen worden voortgezet op V) Km. van
het front. De voorhoede trekt normaal ver
der over twee denrWi van «t* gehiM Over
ln andere derde deel gaat hei moeilijker.
DUITSCH TEOENOrrCNSIEr BU DB
MOEZEL VOLGENS DE FRANSCHEN
MISLUKT.
Een Duifsrti tegenoffensief bij ds grena
van Luzetuhurg. heeft, volgens V. P., den
aanval welke de Franschen hier hadden on'
dernomen op Duitsch gebied tot staan ge-
bracht. De operatic» zijn In dezen sector
beperkt gebleven tot den driehoek, dia be-
grensd wordt door de Saar. de Moezel en
de grena. Volgens een rorreapondent van
1 nited Pre** beeft de Duitsche aanval pril
ler een anodanige kracht bereikt, dat bat
op verschillende plaatsen tot ha jon* tg»
vechten is gwkomen in hef bouwland aan
weerskanten van den weg van Sierk naar
Saarborg. Ten slofte werd. volgens ba-
rirhten uil Frsnsche bmn de Duttsriia ta-
genaanvai achter volkomen teruggeelageo.