Een Portugeesche waternimf schrikt
Wij lazen voor U
Het vraagstuk
schijnwinsten
t van de kabbelende golven
Salazar maakte Portugal tot wat het nu is
Vijf millioen
voor de marine
1
Oorlogsreflexen in de pers
Salazar, de man, die zelfs bij den
eenvoudigste ritseher ran Port naai
populair is.
Hktrondar volgt iets uit het leven vin een Portugeeechen man en
een Portugeesche vrouw. De man is minister-president Salazar. die
ten schijnbaar reddeloos land nieuwen bloei schonk en de vrouw is
een baadster te Nazaré, een viaechersplaatsje, waar een frisch zeebad
een openbare vermakelijkheid is... Mej. Boekei vertelt ons er van.
In een van mijn vorige brieven
heb ik al getracht duidelijk te
maken hoe het stoere Lusitaan-
echo volk in de vele oorlogen, op
zijn roemvolle ontdekkingsreizen
en in het ongezonde klimaat van
de veroverde koloniën, steeds
zijn beste zonen moest geven,
die daardoor voor de voortplan
ting verloren gingen en dat't volk
door vermenging met allerlei ras
sen degenereerde. Maar ook staat
kundig is de glorietijd voor het
land funest geworden.
Men verzuimde compagnieën te stichten
(zoonis later In Holland gebeurde), die de
handel met de koloniën dreven. Steeds
financierde de Kroon de diverse tochten en
de rijke bult viel ook meeat den koningen
ten deel. die daarmee hun godsdienst
ijver bevredigden door kostbare kloosters
te laten bouwen. Toen In 1580 door het
uitsterven van het Huis Avlx Portugal
onder de regeering kwam van Philips 11
van ^nnnje (in Portugal Philips I), werd
het nog erger, daar deze de niet-katholle-
ken het land uitjoeg, waardoor Portugal
vele nijvere burgers verloor, terwijl dc
kortzichtige Philips lil (hier II) zoover
ging. de handel met Portugeeeche havens
te verbieden.
Wij, Hollanders
Daardoor werden de Hollanders gedwon
gen. nu zelf op ontdekking uit te gaan en
ze deden dat met zooveel tueces. dat wij er
nog steeds trotach op zijn. Ze naman de
Portugeczen zelfs een deel van hun kolo
niën af. waarvan deze later, na dc vrijma
king van Spanje, wel razllié tcrugverover-
den. maar het land herstelde zich nooit
weer geheel. Nu de inkomsten uit de be
zittingen minder rijkelijk vloeiden, kwam
er geldgebrek en men begon allerlei and»
ten te verpachten en te verknopen, waar
door een sterke corruptie ontstond. Pest
en hongersnood teisterden hef land en de
aardbeving van 1?» verwoestte veel. Ken
korte opleving kwam er tijdens de reeee
rine van den energieken maar despoti-
srhen Minister de Potnbal. maar na diens
aftreden ging zijn werk weer verloren. Al
leen Brazilië gaf nog voordeel, waarvan
weer voornamelijk de koningen profileer
den. die nog maar steeds voor het geld
kloosters bouwden. Het klooster Mnffrn
b v. dat in dien tlld ontstond, kostte V) mll
lioen gulden |n 1*?? maakte Brazilië tlrh
erhfer zelfstandig Portugal zelf werd tij
dena de Napoleontische oorlogen volkomen
leeggeplunderd en werd een tandie. waar
moord en revolutie aan de orde van den
dag waren en dat niet veel meer was dan
een Kngelsche kolonie. In 1909 werden
Koning Carlos en Kroonprins Imile ver
moord en ianr later moest de laatste
Prins. Manoel II. het land uitvluchten.
Nog 19 revoluties.
Fr volgden loen echter nog 19 re
voluties en 42 regeer! ngtverwliae-
sellnren. vóór de militaire revolutie
van 1929 voorgoed een punt achter
het verleden zette. Wat er toen
echter van Portugal over was.
wat niet veel meer dan een leeg
geroofd, verworden staatfe. waar 't
grootste deel van het volk anal-
phabect was.
F/vi klein deel van het energieke oude
volk had zich echter door alle eeuwen vap
verval heen weten te handhaven en zij
aioegen nu de hand aan den ploeg. Met de
financiën was het vrij hopeloos gesteld. 70
Jaar lang was het budget niet kloppende
geweest en het *ag er naar uit. dat wat dit
betrof, bef land van Engeland afhanke
lijk zou blijen.
Portugal'! star ging op.
Toen oehter ging Portugal'! ster op. In
de gedaante van Pr Ollvelra Salazar. een
Jong professor uit Coïmbrn. die Minister
van Fln.nckn en kan. taf. blnn.r
S ma.n.t.n da flnanrlfn on rm aaamra»
baai. ta plaal.an F.nkal» larvn lalvr vrard
Salarar lav.n, MtnUt.r van Kntnnlan: in
ITO Mlnt.tfr-Prv.Mani; In t«Vl Mlnl-t»r
van Oorlnj ,n BnlI-nUnd-rh, Fakrn. 7™
I. bM dan nu d» almarhllra man In dll
tar l olvhonn bil «*n «dtanlijk» dlrlatnr
la Daarvoor la bil la bowboldon ,n boqa'
tlrb la vool on drn arbtorvrond.
Fotdan vartoont bil flrh In hal ot»nhaar
of .oraakt Icrrn hal volk Daardoor kan hl)
nok mal aan ran oor (raln raltanaondardat
lamand ham onmarkl. Maar wbl baafl hl| da
llalda van haal hal tolk. Jajarar la aan
naam dia la ovarnl la»an>oalkllnkl Bil alta»
«at |a ilat haat hal: .vrottar wu bal an-
der», maar sinds Salazar..." Veel is er de
laatste 10 jaar gedaan: spoorwegen aange
legd, scholen gebouwd, wegen gemankt, woes
te gronden ontgonnen, de handel geregeld,
v ce| ondernomen op sociaal gebied, in één
woord: Portugal marcliccrt weer voorwaarts
Voorwereldlijke badcoetuums.
Maar een volk kan men in tien jaar niet
opvoeden en zoo is Portugal voorloopig
nog het land van de analphabetcn, dc chlto
knippers, de constante spuwers en de men-
•CbtO van allerlei andere bezigheden die
niet naar Hollandschen smaak zijn. Maar
zooals in 't begin al gezegd, omgekeerd zijn
wij niet altijd naar den Portugceschcn
smaak. Dat wij bv. half (of nog meer)
naakt aan het strand gaan liggen zonnen.
vindt men hier ongepast. Vooral voor da
mes. Portugeesche dames baden niet en de
enkelen d>e het wel doen, gaan vroeg 's
morgens vóór iemand haar ziet en in een
costuum, dat wij voorwereldlijk vinden.
Een wonderlijke badplaats.
Die kuische opvattingen zijn voor ons wel
eens lastig. Ik logeerde bv. in het visschers-
dorpje Nazaré, waar alle mannen on jon
gens van klein tot groot een geruite broek
on blouse dragen en een zwarte kousmuis
op het hoofd. Die muts is niet alleen warm,
maar is tevens een bergplaats voor tabak,
sleutel, brood enz. Dit kleurige dorp staat
in de prospecti vrij moedig als „badplaats"
vermeld en inderdaad staan er wat zonne
tenten op het strand. Op een morggn kwam
ik dan ook opgewekt benedon met m'n bad-
goed onder den arm. met het voornemen
een duik in den Atlantischen Oceaan te ne
men. M'n hospita zat op het kleine balcon-
nctje uit te kijken, waarover ik me op dit
vroege uur verwonderde. Even later riep ze
ook den kellner en de 2 dienstmeisjes bij
zich en waarschuwde mij eveneens.
Toen ik naar buiten kwam, zag ik
ook op de buurbalcons menschen zitten, dio
alien naar 't strand keken, alsof daar iets
bijzonders gebeurde. En dat gebeurde ook:
er ging een dame zwemmen nee. dat Is
te veel gezegd: baden! Ze kwam juist uit
haar cabine. Ik dacht dat ze nog gekleed
was, maar ze was reeds in bacfbak. een ge
waad dat haar van dicht onder de kin tot
halfweg haar becncn omhulde en alleen de
onkels heel coquct vrijliet; de armen waren
bijna heelemaal naakt.
Deze kleederdraciit konden wij trouwens
pas aanschouwen, nadat liet dienstmeisje
haar, vlak voor het water, den langen bad
mantel had afgenomen. Meteen begon m'n
hospita te kirren van plezier, maar daar
was de schoons najade zich onbewust van.
Tot da knieën in bat watar.
Aan de hand van een man (dia
volkomen aangekleed was) tripte
za een eindje het water in. tot er
een golfje kwam en z« terugvlucht
te. Ons gezelschap (ik moet eerlijk
zeggen, ik ook) lachte geamuseerd.
Opnieuw waagde ze zich tot do
knieën in het zilte nat, met hetzelf
de resultaat, dat ze terugrende. Veel
meer gebeurde er eigenlijk niet,
maar op de balconnetjes werd ge-
giend en geschaterd van plezier.
M'n dikke hospita veegde haar tranen af
en kon haast geen geluid meer geven. En
ik lachte maar een beetje mee. Toen ineens.,
kwam er een échte golf, de dame in haar
haast om weg te komen, struikelde en
werd door 't water overspoeld. Een nieuw
lachsalvo knalde los. maar de arme water
nimf was «eheel van streek: stel je voor.
nu had ze vandaag gezwommen en was
héélemaal nat geworden! Ze ging meteen
terug, terwijl het dienstmeisje bezorgd den
mantel weer om haar heen sloeg. Op de
balconnetjes genoot men nog even na. en
ik... ging naar boven om m'n bndpak weer
in m'n koffer te stoppen, want in de eerste
plaats ben Ik geen clown en bovendien héb
ik een te zachtmoedig hart om andere men
schen opzettelijk te laten bezwijmen van
schrik. Want dat was zeker gebeurd, was
ik werkelijk gaan „zwemmen."
M. T. BOEKEL.
Onze 0,
Volksraad kaart aanvallen
grooting goed.
Met groote meerderheid van sten
heeft de Volksraad gisteren de aanvi
de begrooting voor Marine ad f 5.
goedgekeurd. Ook hechtte men zijn
keuring an de ordonnantie inzake
meene machtiging der regeering.
Verschillende leden drukten er hun
over uit, dat men in dezen gespannen
ternationalen toestand, den romrn
Zeemacht, die alle omstandigheden
laat gaan.
der
In Industrieel# kringen boerseht de
vrees, dat de overheid de maatrege
len tegen de prijsopdrijving ook zal
toepassen, wanneer er sprake is van
schijnwinsten.
In de N. R. Crt. lezen wij over dit on
derwerp oen uitvoerig artikel, waaraan wij
het volgende ontleenon:
Minder dan ooit ral men in dc komende
tijden op boekhoudkundige winsten mogen
afgaan. Want «loet men dat, dan ontstaat
het gevaar van schijnwinsten voor reëelcn
aanwas \an bedrijfsvermogen aan te zien.
Wie ci-nigszin* met de toestanden in het
bedrijfsleven op de hoogte is. die weet. dat
een oudernemer In dozen de xerantwoorde-
lijkheid voor «Ie instandhouding \an dat
xennogen niet met vreemde instanties kan
dooien.
Hei probleem der voorraden.
Meer dan ooi! komt het thans aan op
commercieel en financieel inzicht, nu ral
blijken, dat er kundige ondernemers zijn.
die er In slagen, hun grondstoffenx oorraden
tijdig nat» te vullen, en andere, die dat niet
kunnen, hetzij omdat zii minder goed gely
formeert! zijn. hetzij omdat zij tilt gemak
zucht niet voldoende moeite doen. er op
vertrouxvende. dnt de overheid de voorra
den bij concurrenten „wel in l»e«!ag tal ne
men", om deze dan zoo nvogelijk pond
pondsgewijze over nlle hedrilven te verrfee-
Ion. Deze mentaliteit bestaat allerxvegen.
o.a. als uitvloeisel van een te ver gedreven
i'teht naar ordening en leunen op den
staat.
Elke wlnstcalcalatie op loese
schroeven.
Bedrijfs economl*ch beschouwd, gaan wij
nu e<-n tijd tegemoet, waarin elke xxlnstcal
culatie noodzakelijk op Iosm» schroeven
komt te staan. In «1c eerste plaat* weten
tal van bedrijxen niet. met welk percentage
de bedrijvigheid zal dalen, als gexolg van
storingen in den aanvoer van hulp- en
grondstoffen onder de eerste te xerslaan
machines ed. waarvan «Ie levertijden on
zeker zijn geworden. In de tweede plaats
weet men niet. met xxelk percentage «leze
grond- en hulpstoffen in nriis zullen stijgen
als gexolg van verhoogde vraehten. M>u
rantlepremies en wat die» meer gif. Dere
faetorep «xefenen een Invloed on den kost
prijs. welke met geen mogelijkheid van te
voren valt te tnveeren. Wil men evenwel
geen !>edrt|f*Wnnitaa1 verlieren, dan zal
men 'en zoodanige winst moeten maken,
dat uit de ontvangen priiten de reprodurtle
in de toekomst kan worden gefinancierd.
Doet men dat niet. dan treedt er disconti
nuïteit op. zal men althans zijn bedrijfs-
xermogen a's sneeuw voor de zon kunnen
rlen verdwHnen. zooals dat na. het geval
In de inflaticlandcn I» geweest.
Een voorbeeld
Een eenvoudig voorbeeld nwxge dit
duidelijk Diaken. Een fabrikant had
op den dag voor het uitbreken van
den oorlog een voorraad aan grond
stoffen van f 10.000. Deze x oor raad
etelde hem in staat om bij gelijk
hiijxende bedrijfsbezetting nog drie
maanden te leveren, zonder de prij
zen te xorhoogen, gelijk dat in de
t>edoelhig van de wet tegen de prijs
opdrijving schijnt te liggen. De be
trokken fabrikant neemt een af
wachtende houding aan, er xvHUcht
op vertrouwende, dat met den tijd
ook de rand komt, nl merkt hij In-
tussrhen, dat do badoekk) grond
stoffen, bijx*. koper, blik, lood of
zink, al met .10 pet. zijn gestegen.
Hij leest over verdubbeling van vrachten,
hoort van schepen, die niet meer kunnen
varen, kortom het xx-ordt harn allengs dui
delijk. <iat hij na «ie verwerking van zijn
grondstoffen xxel tenminste f 13.000 zal
moeten betalen om den \-oorraad te ver
vangen.
Ook op ander gebied merkt hij eenlge
stijging in «ie kosten, bijx-. doordat een ge
deelte van zijn personeel onder «ie wgpaneft
l«, tal van hulpdiensten, zooals ecu i ge ver
nieuwing aan de fabriek on het aan
schaffen xan een nieuwen electromotor.
duurder zijn geworden. Wel zijn nu zijn
klanten er hem wellicht dankbaar xoor dat
hij hen roo coulant blijft bedienen, inaar
't wordt hem tegelijkertijd duidelijk dat hij
ineë <le br. ontvangsten z'n benoodigdc bedrijfs
kapitaal niet op peil kan houden. Kon hij
zich tot nu t«»o met 20 mille eigen vermo
gen en 10 mille vreemde middelen wij
nemen maar eenvoudige bedragen be
druipen. een voorloopigc calculatie doet
Item zien, dat hij in de naaste toekomst
tenminste 50 mille noodig zal lteM»en en
«hi* voor 20 mille een beroep op vreemde
mkklelen met extra rentelasten zal
moeten «loen en als dnt niet gaat, zijn be
drijf zal moeten inkrimpen. Het gevolg
daarvan kan dan zijn ontslag van personeel
wwnt «ie illusie, dat de oxerlteid het ont
brekende renteloos en a fonds perdu zal
voorschieten of de ontbrekende grondstof
fen tegen den ouden prijs zal leveren, zal
spoedig in rook vervliegen.
De schijnwinst.
In het geschetste vooiheeid. dat man nu
dagelijks, o.a. op grond van de gestegen
grondstoffen prijzen, aan de practijk kan
ontiecnen, xvordt het duidelijk, waarom een
fabrikant, die prijs stelt op het in stand
hotiden van zijn hedrijf. zijn prijzen moet
verhoogen of slecht* orders geheel vrijblij-
xend ten aanzien van den prijs kan accep-
teeren.
Boekhoudkundig zal hij dan xvel-
licht een groote xvinst maken, maar
in werkciijklieid is dat, kan het al-
Duitsche schepen zoekc
toevlucht
N«oentien liggen ei
havens.
Naar Aneta aan de N.R.Crt. meldt, vi -
toeven thans in totaal 19 Duitsche schej "10
in Nederlandsch Indische havens. De at
Italiaansche schepen, die bij het uitbreh
van den oorlog in Nederlandsch Indisc
haven een toevlucht zochten, zijn inti
schen reeds vertrokken.
Op de Duitsche schepen bevinden zl
passagiers van verschillende nationaiitc
Voor/.oowr zij DultSChera zijn. xvorden 1
voorloopig toegelaten op basis van an
verleening. Voor de anderen wordt gepoej
een regeling voor doorvoer te treffen,
naar Australië.
Meer buitenlnndsche schepen worden I
Nederlandsch Indische havens niet ve
wacht. Het totaal aantal personen xt
passagiers. en bemanningen kan nog ié
xvorden opgegeven.
Het onderhoud van de Duitsche vluchl
lingen xvordt verzorgd «ioor «Ie Duit-r*
gemeenschap in Nederlandsch Indië, <to
van «Ie bemanningen door «Ir rederijen. Gt
«treefd wordt naar een geleidelijke conci j
trntie in West-Java.
Voorts kwamen met de „Christiaan it®
gens" gisteren te Tandjong Priok 117 Joo
sche vluchtelingen ann. die te Colombo m
sluiting misten op een schip van «ie P.
O.-iijn naar Australië. Zij gaan door nu
Soerabnia, in afwachting van «le ..Niets
Holland", waarmede zij de volgende wm
naar Australië doorreizen.
thans blijken te zijn. een noodzak©- I
lijke bed rij fs reserv e, welke niet als M
xvinst mag worden uitgekeerd. I f
Eerst later, als «le toestanden weer
maal zijn, kan blijken, xvelke gedeelte
die reserve als reëcle winst mag worj
beschouwd.
Een gemeenschaptbeli
Met deze bespiegelingen loopen wij ei
wel op de dingen vooruit. In het box
de hel»l»en wij slechts willen nantoonen.
xvelke zuiver bed rij fsooconomi.sehc fact.
in het belang der gemeenschap rekeni
dient tc worden gehouden hij het inxvei
stellen van het wettelijke apparaat U
de prijsopdrijving.
Na afl«x>p van «lozen ontwrichten tijd
immers kunnen xvorden vastgesteld, wi
gedeelte van de gemaakte reserve al
xoor uitkeering in aanmerking zal kon
cn niemand zal er dan bezwaren tegen
hen. dat dc fiscus daarvan zijn deel
e lacht
Door nu echter reeds de xvinstcal
van bovenaf te willen voorschrijven,
men menig hedrijf kunnen nopen, zijn v
raden grondstoffen eenvoudig tegen m.
prijs te liquidecrcn. liet personeel te
slaan en dc zaak du* tijdelijk stop
zetten* liever dan «h* kans te loopen,
bedrijfskapitaal geheel tc verliezen.
hg*'
«li
Allemaal één, niet alle
maal eendar.
A. B. K. schrijft in het Volk
(a.d a.p.):
Heeft Lr dat gelezen z«xo
vraagt me een verpleegster
van protestant schen huize
dal 'Ie kathnlif-kc meisjes, die
voor Roode Kniis helpster
worden opgeleid, aparte cur
sussen volgen en uitsluitend
in Roomsche ziekenhuizen
ztillcn worden te werk ge
steld? Mogen we In dit land
dn nooit iets gelijk-op en sa
men doen? Fn dan nog wel
zulk werk. In zulke dagen
Ja. zuster, ik heb het ook
gelezen. Er zijn al tweedui
zend van «leze meisjes In op
leiding en er zijn er nog meer
op komst ook Maar, eerlijk
gezegd, heb ik ann liet be
zwaar van dat apnrt-houden
in t geheel niet gedacht. Men
Is «lat immers op alle levens
gebieden zoo vast gewoon, dat
men er in het geheel niet
meer hii stilstaat.
Nu hen ik eens In mijn ge
heugen gaan zoeken. In het
openbare zieken mis kwam je
AAk wel katholieke zusters te
gen. gelijk er ook patiënten
van dat geloof waren, want
je zag er ook regelmatig den
priester. Dat het eenlg noe
menswaard verschil maakte,
heb ik nooit gemerkt. Of
het op het geloofsleven van
deze vrouwen van «enigen in
vloed was. kan Ik niet beoor
deeld». Wat weet een buiten
staander daarvan?
Maar wat daarvan ook zij,
met verpleegster» xan oplei
ding en beroep laten zich de
ze meisjes, die na een primi-
tieve voorbereiding in de oor-
logsverpleging gaan helpen,
xolstrekt niet vergelijken. Dit
is een geheel ander geval. Dat
kan ook een leek. als hij zijn
verstand gelieft te gebruiken,
uitstekend hegrijpen.
Dnt ouders hun kinderen
voor «lit wel zeer ongewone
xxerk makkelijk«*r afstaan als
die in eigen milieu blijven,
ligt zeer voor de hand. Dat
voor xele zieken het verblij
ven tusschen geloofsgenooten
een factor xan katmeerlng l«,
ziet ieder w el in Waarom zou
men dan tegen zulk een rege
ling bezwaar maken?
Zeker allen met en voor el
kaar Is een achoone leuze.
Maar het is eerst de ware ge
lijkheid. die met geestelijke
geschillen volledig rekening
houdt. Allemaal eender en al
lemaal één zijn txxee verschil
lende dingen Alleen de een
heid in eerlijke en oprechte
verscheidenheid is dc echte.
De Mnssertkrant verlaat
zich op de Telegraaf
Vit het Nationale Dagblad
(n.#.b.):
In «le zgn. Arbeiderspers
xan 11 September komt een
brief xan een Zwitsersrhen
correspondent uit Geucxc
voor, die een verhaal ontleent
aan „La Suisse' over Zwitsers,
die hun bevindingen over
Duitschlnnd meededen. Het
vertaal is een beetje tolt de
derde hand. maar dat kunnen
wij niet helpen.
Wij halen er het gedeelte
over de voedselvoorziening uit
aan:
„Wat de voedselvoorziening
!>etreft. vertelden de Zwitsers,
«lat zich ree«ls nu groote moei
lijkheden voordoen. Wel heb
ben de Duitsche autoriteiten
het tiegiiivan de vijandelijkhe
den niet afgexvarht om alle
mogelijke maatregelen in het
vooruitzicht van een langen
oorlog te nemen, zoo«lat
Duitschlnnd het xele maanden
lang zou kunnen uithouden
zonder belangrijken Invoer.
Maar de rantsoenen zijn nu
al zeer ontoereikend en de le-
xensmlddelen zijn zoo slecht
xan kwaliteit, dat «te gevolgen
voor het mensrhelljk lichaam
niet kunnen uitblijven.
„Ons zal het brood niet ont
breken". heeft maarschalk GA-
ring gezegd. Zeker, men zal
vele maanden nog brood ter
beschikking hebben. Maar "t
brood, waarmede de Duilschcr
zich moet voeden. Is reeds nu
zoo slecht, dat geen «Ier terug
gekeerde Zwiuei» het cou wil
len eten laat staan de Zxxit^;
s«*rs, die nooit In het Dert^
Rijk zijn geweest.
De rantsoenen voor broo«i.
ker en vleesch zijn veel kh|
ner dan .de normale beho«
aan «leze eerst noodicc leve
middelen. De bevolking, xo
al «Ie kinderen, zullen dan o
spoedig teekenen van ond
voeding vertoonen, is de xi
wachting van deze Zxvitserl
Aldus de zg.n. Arbeid
pers op gezag xan haar
respondent, op gezag van ..L
Suisse', op gezag van on|
noemde Zwitsers.
In De Telegraaf van 11 Se
lemherkomt nu een hrief xo
xan een Nederlander in Hal
hunr die vertelt hoe onze da
verblijvende xolksgenool
het maken In deze dagen.
Daarin lezen we onder I
dere:
„Alles is hier rustig en I
organisatie hij de voedaclvfl
ztening is dusdanig goed
regeld. «iat niemand gebll
behoeft te lijden".
En de brief besluit met i
woorden:
„Intusschen gaat hier alk»
gewoon zijn gang. Familie»»
den xan in Hamburg woni
de Nederlanders kunnen xt
komen gerust zijn. \iem*
heeft gebrek en als er gehrt»
zou komen, dan zi|n de
landers eensgezind bereid w
kaar te helpen".
Wij zullen ons. aldus de Mae
sertkrant maar liever op on*
eigen volksgenooten veria»;
bij ons oordeel dan op de xte
halen in eonimissie xan de
n. Arbeiderspers.