Nederlandsche journalisten
DOE GEWOON!
KOOP GEWOON!
DAN GAAT HET
OOK GEWOON!!
in Bohemen cn Moravië
Geeo bloedige botsingen
geconstateerd
t Regende Engelsche
pamfletten
Handen af
van Amerika!
Bij elke kip een
S.S. man!
Groenteouitvoer naar
Engeland staat stop
W ittebroodswekei
voorbij
Nederland protesteert
te Berlijn
Tal van mijnen
voor onze kust
OOGENSCHIJNLIJK RUST EN
KALMTE. ENOELSCHE IN
LICHTING EN DIENST SPRAK
DE WAARHEID NIET.
Nadarlandsche (ournaUsten, welk*
in d« aelflqtnheid warnn gestald
zich ar van ta overtuigen. dat ar
raat haaracht In hat protetoraat Bo-
hemen an Moravll, bevestigen. dat
dit inderdaad vrijwel hat geval in.
Echter ta van aan vruchtdragende
aa menwerking an aan aenigazlna
vrtandachappelljka verhouding lus-
achan Duitachara an T>|aohan wel*
nig gebleken. Van aan opstandige
beweging ztjn geen bewijzen gevon
den. Een groota aympathia voor Ne
derland ta in Ta |ech II geconatateerdL
De coretfiondent van liet Heb. zegt o.a.:
M**r dan 8UU k.m. hot» ik i*r auto in <ie
twee protcctornatslnndrii afgelegd en <ie
reiaroute desgewenscht wil aangegeven in
verband mol met verontrustende berich
ten in de buitenlandsche per* over revolte*
in verschilleixle Boheeinwlio en Moravische
•teden. over tallonre arrestatie*. over bloe
dige botsingen. enz.
Kr was ecnlRf reden non ie nemen, dat
dc verhouding tusschcu DuiUchera en Tsje
chen in het protectoraat nogal wat te wen
achcn lont. In dit •todiutn kon welhaast
niet ander* worden verwacht. Mijn hoofd
indruk i*. dat liet inderdaad nog Inntr kiui
duren voordat vnn een werkelijk vrucht
dragende samenwerking en een eenlgszin*
vriendschappelijke verhouding gesproken
zou kunnen worden. Op liet oogenhlik over
betracht ongetwijfeld een gevoel van la
tente spanning.
Wandelt men door de winkelstraten van
Traag cn doet mcu zijn inkoopen, dan wordt
men, Duilach sprekend, eerst met opval
lende koelheid bejegend. Ta* ala men ver
klaart, geen Duitachcr. maar b.v. Nederlan-
der te rijn (de sympathie Juist voor ons.
Nederlander», ia in Tajectiie opvallend
groot), dan is zeer spoedig het ijs gebroken
en worden de menschen mededeelzamer.
liet D ona echter niet gehikt be
wijzen van opstand te vinden.
Wat la ar wal geaohiad?
Wat ia er wel geschied? De protectorant*-
r* geering heeft o.a., vooral geprikkeld door
de radiomie van dr. Uenesi. wederom een»
ge honderden nieuwe arrestatie»jrrdaan, in
hoofdzaak van vrienden en partljgenooten
van «Ir. BeneaJ Jan Ma*snnjk en andere ge
vluchte Tsjechische politici. Omier «leze ge
vangenen zi|n ook eenige priester* die in de
kerken tegen Dnitschlnnd hel»l»en gepre«likt
en eenige arbeiders. I>e activistische oppo-
aitie tegen Duitarhlnnd in Tsjech ie gaat ove
rigens niet van de arbeiders, maar van ze
kere inteliectueelc kringen uit
Men heeft zich, sedert Dultschland
zich in oorlog bevindt. van de voor-
naamate leiders dezer beweging
meester gemankt en vertrouwt er
nu op. dat daarmee een mogelijke
latere revolte, mocht liet Dultach-
land slecht gaan. bij voorbant in de
kiem t» gesmoord. Een optimisme,
dat niet van alle zijden wordt ge
deeld.
VoorloopIg ziet het er uit sociaal oogpunt
in het protectoraat niet ongunstig uit.
In «ie winkels ia nog alle* in overvloed te
krijgen. Kaarten waren nog pa* twee dagen
na miin Inmat daar voor zeep ingevoerd.
Ook de correspondent van de N.R.C con
stateert. dat «ie voorlichting van het Engel
se hr «lepartement van informatie niet In
overeenstemming ia met de feilen.
Rust!
Het was overal volkomen rustig, zegt hij,
in de provinciesteden was liet Mlfa uitge-
SUCCESVOLLE VERKENNINGSVLUCHT.
Officieel wordt medegedeeld, dat vllegtul
gen van da Engelsche Koninklijke lucht-
strijdkrachten Zondag ovardaq mat succes
verkenningsvluchten hoven Weet Dollach-
land hebhen uil gevoeld.
Zondagavond worden vorkenningsvlnchten
gemaakt boven Waai- en Noordwest-
Dultschland. waarbij strootblljetten warden
uitgeworpen. Allo vllegtnlgen koorden veilig
In hun bases lenig. ZH hebben geen orasU-
gen tegenstand ontmoet.
Hitier» bliksem oor log la varnlo
tigd!
Hot Britscho ministerie van voorlichting
heeft de vertaling van het laatste door
Britsche vlieger* boven Duitarhlnnd uitge
worpen vlugschrift gepubliceerd. In dit
vlugschrift wordt onder meer gezegd: „Duit
•cherV Weet, dat. ondank* het in den
poolschcn oorlog vergoten Duitscht bloed
de hoop van UW regeoring op een geslaag
den blikaomoorlog vernietigd is door hel
breluit van het BribriU oorlog-kabinet. *leh
op een oorlog van drie Jaar voor te Wel
den. In het westen «taan de Rrlt«eh* troe
pen reed* schouder aan «rhoudrr met de
Fransetie hnmlgtnontcn, De Britsche en
Franv-he vloten hebben de Duitsche koop
vaantij schepen van do zeeën verdreven
Nacht op nacht heeft «Ie Brltsche lucht
macht haar kracht getoond door vluchten
tot ver op Puitsch gebied".
sproken saai. In het bijzonder bij Skoda en
Tilsen was, toen wij er waren, alle» nor
maal san het werk. In de badplaat* Todze
hrod muziek en pailtoffgiparade, in «Ie
dorpen het gebruikelijke gekoketteer van de
dorpsjeugd. Vernielde bruggen, afgebrande
|K>litie|Ki»ten en brandweer huis je* iieM>en
w-ij nergens bespeurd. De orde werd gehand
haafd door Tsjechische politieagenten.
Men is tevreden, dat men met oorlog be
trekkelijk zoo weinig te maken lieeft. Oen
Tsjech behoeft Dmtschen krijgsdienst te
verrichten. Hij zou het niet eer»» mogen, al*
hij het wilde. Voor zoo ver men sterk na
tionaal voelt, ia men nochtans op het oogen
hlik tevreden, althans voor zoover ik in ge
sprek kon komen met menarhen, die mij
eerst met blikken van haat en achterdocht
gadesloegen, in de meening. dat ik op een
of andere wijze het Duitarhe overheidsge
zag vertegenwoordigde, vernam ik van hen
de tneening, dat achteraf licschouwd. dooi
de hou'ding van Harhn en het behoud van
den vrede, thans tenminste de hoop bleef
bestaan op andere tijden, zij het dan ook
veel later.
Op da Pan-Amarikaanscha oon-
farantla wordt da aansgazlndhaid
dar Amarlkaauscha republieken
tegenover alka agressia hevea-
tigd.
HEILIG RECHT TEGENOVER VERZET
EN REBELLIE!
Na een redevoering van den presi
dent der Tan Amcrikaansche confe
rentie, waarin gezegd werd. dat te
genover een vrede op de punten der
bajonetten Amerika steeds een ant
woord gereed heeft, namelijk de uit
oefening van het heilige recht op
verzet en rebellie, sprak Sumner
Welles, «ie vertegenwoordiger der
Vereenigde Staten.
Hij zeide o.a.:
„Onze Invloed ten gunste van den vrede
en van herstel van de wereldorde, die jfceha-
scerd is op moraal en recht, moet ongeschokt
blijven. Daartoe moeten wij ons werelddeel
vastliesloten verdedigen tegen alle bedrei
gingen met directe of indirecte agressie, ik
geloof te oiogen verklaren, dat de regeerin
gen van alle Atnerikaansche republieken de
nicemng deelen. dat «ie algeineenc oorlog,
waarvoor de wereld zich thans geplaatst
ziet, een groota bedreiging voor het welzijn,
de veiligheid en den vrede van de nieuwe
wereld vormt Ik geloof dat het oogenblik ls
gekomen, waarop 21 Amarlkaauscha repu
blieken het In ondubbelzinnige termen aan
alle oorlogvoerenden moeten duidelijk ma
ken, dat zij ar nlat In kunnen toastammen,
dat haar veiligheid in gevaar wordt ge
bracht door krijgsverrichtingen In da nabij
heid dar nieuw# wereld."
Welles sprak over het onvervreemdbare
recht der Amerikaansche republieken, zich
zelf te beschermen tegen de gevaren der
reacties van een oorlog, waarin zij niet be
trokken zijn. en zeide. dat het Rriand-Kel-
ingpart openlijk geschonden is. Geen enkele
natie, aldus Welle*, kan een moreele recht-
vaanltging vinden voor het loslaten van
den oorlog op de menschheid. wanneer er
een weg open is voor oen vredelievende
procedure. De volken willen thans overal en
in overweldigende meerderheid een vrede,
steunende op het verzaken van r»"" op
gerechtigheid en gelijkheid.
Ook Duitscha boeren op rantsoen.
De Duitsche omroep heeft gisteravond me
degedeeld, dat de minister voor de voedsel
voorziening maatregelen heeft getroffen om
de rantsoeneering ook toe te passen op pro
ducentcn van levensmiddelen, die zich niet
hun eigen producten voeden. Voortaan zul
len «Ie boeren dus niet meer zelf een zekere
hoeveelheid van hun producticvoorraad voor
eigen gebruik kunnen reserveerrn. Zij zul
len zich tevreden moeten stellen met het of-
flcleele rantsoen.
(Ons dunkt, dat men dan wel een S.S. man
bij elke kip kan zetten, want hoe moeilijk
het is den boer te controleeren. heeft de vo
rige oorlog wel geleerd. Red.)
Basis voor de
neutraliteitswetswijziging
EEN ONTWERF VAN
SENATOR PITTMAN.
Pittmann, de voorzitter van de senaats
commissie van buitenlandsche zaken der
Ver. Staten, heeft in de avonduren varga-
derd met acht democratische senatoren,
die voorstanders zijn van da opheffing
van het embargo op een algemeen wets
ontwerp Inzake de neutraliteit op te stel
len. dat gisteren. Maandag, bij het bestuur
der commissie zou worden ingediend om
als basis te dienen van bespreking.
Volgen* Reuter kunnen deze als volgt
worden samengevat:
Amerikaansche schepen mogen geen pa*
sngler* of goederen vervoeren naar oorlog-
voerende landen.
Oor log voe nende mogendheden, die goede
ren In de Ver Staten koopen. moeten bezit
nemen van die goederen, alvorens tij ver
scheept worden.
De president zou „geveehtsgebieden" kun
nen aangeven en Amerikaansehe burger* of
schepen kunnen verbieden, die gebieden
binnen gaan.
Amerikanen mogen niet reizen op sche
pen van oorlogvoerenden, uitgezonderd,
wanneer dit geschiedt in overeenstemming
met de door den president voor te schrij
ven regels.
Amerikaansche koopvaardijschepen mo'
gen slecht* kleine wapen* vervoeren, welke
noodig zijn voor de discipline aan boord.
Oorlogvoerende regeeringen mogen geen
staatspapieren in de Verecnigde Staten ver
koopen.
Oorlogvoerenden zouden de gewone han-
delscredieten kunnen krijgen voor een ter-
mijn, niet langer dan negentig dagen.
RooseveH zal om de zes maanden rapport
uitbrengen over het bedrag aan credieten
op korten termijn, dat is verleend.
Om de zes maanden moet rapport uitge
bracht worden over de hoeveelheid oorlog*
materiaal, die door oorlogvoerenden in de
Verecnigde Staten is aangekocht.
Het verwerven van fondsen voor oorlog
voerenden zal in de Verecnigde Staten ver
boden zijn.
De president is gemachtigd het gebruik
van Amerikaansche havens door duikboo-
len of gewapende koopvaardijschepen van
oorlogvoerenden te beperken.
Opnieuw Duitsche
jonge meisjes opgeroepen
Tkwi uitgeleien lichtingen toor
den arbeidsdienst.
In de eerstvolgend* dagen worden overal
in Duitschland twee uitgelezen lichtingen
meisje* opgeroepen. Van de „arbeldsmeisjes"
tuschen 17 en 25 Jaar wordt echter voor
eerst slechts een doel opgeroetwn. Voor
ruim 60.000 nieuwe arbeidsmeiisjes zijn dc
laatste weken nieuwe kampen ingericht.
Terwijl het arbeidsiueisje des morgens op
de boerderij pracrisch werk moet verrich
ten en hier moot inspingen al* vervangster
voor den ontbrekenden man, houdt liet
kamp des middags de abeidameisjes bijeen.
Vooral wordt dan sport beoefend, gelijk de
voorschriften voor de gezondheidsverzorging
in de arbeidsdienst kampen aangeven. Poli
tiek en practisch onderricht ln huishoud
kunde en landbouw wordt afwisselend ge
geven.
Blijf gewoon! Alleen een rustig Nederland heeft
niets te vreezen! - Dat de eerste dagen ons allen
even uit het gewone, kalme spoor brachten, het
is te begrijpen U heeft -het thans echter óók
al gemerkt: nü begint ieder weer „gewoner" te
worden nü moet Nederland zijn oude kalmte
en zelfvertrouwen hervinden! Nederland heeft
dat noodig!!
Het distributiesysteem is perfect geregeld het
werd trouwens niet uit angst voor karigheid, doch
juist ter beveiliging van ieder Uwer door onze
Regeering ingesteld! Prijsopdrijvingen züllen niet
voorkomen - U hebt nu reeds kunnen merken,
dat Illes thans anders is dan in '14: beter geregeld,
veiliger voor U en Uw gezin! Ons land heeft
ruim voldoende voorraad. Van illes wat er
noodig is! Ruim voldoende! Dus...koop gewoon!
Dan behoeven de winkeliers geen ongewoon
groote voorraden te maken, dan hoeft door geen
enkel handelsman de normale voorraad van 'n
heel jaar in enkele weken te worden ingeslagen.
Dat is verkeerddat stagneert onze handel en
het vervoerswezenDat zet onze industrie voor
haast onoverkomelijke moeilijkhedenDat maakt
alles onnoodig duurder!!
Dus... DOE GEWOON, KOOP GEWOON,
DAN GAAT HET OOK GEWOON!
Men hoopt op compensatie.
Onder voorzitterschap van Mr. A. G. A
Ridder van Ilappard heeft «Ie Ned. I.and-
Itouw-handelskamer gisteren te Utrecht tiaar
algemeen* vergadering gehouden.
In zijn openingswoord constateerde dc
voorzitter, dat de nlgeincene vergadering
van de N.LH K. in een veelbewogen tijd
wordt gehouden
De oorlogstoestand doet ons in alle op
zichten de heteekonis gevoelen vnn een on
gestoord internationaal verkeer voor het
economisch leven. Alle neutrale landen ou
den inden dan ook den terugslag \an het
gestokte internationaal verkeer cn tan de
blokkade, welke in toepassing wordt ge
bracht.
Zoo heeft Groot Brittanniê niet al
leen een uitgebreide blokkade tegen
Dultschland georganiseerd, maar het
heeft ook «len int oer van groenten.
CO t nichten met uitzondering van
uien, aardappels, tomaten, appels rn
peren verlvoden. Ondank» deze uit
zonderingen is door dit verbod de ge
heel* uitvoer van onze tuinprodur
ten naar Engeland onmogelijk ge
maakt
Voor het Westland, dat toch al zooteel
tegenslag hoeft gehad, bet eekent deze nieu
we beperking van ziin export een ramp.
Voort* ls de invoer in Engeland verboden
van afgesneden bloemen en «nijgroen, tan
alle (toornen, struiken, planten, henevens
bloembollen, wortelstokken, knollen en an
dere wortelgewassen.
Hat fs, aldus »pr., fa hopen, dat
deze maatregelen een voorloopig ka
rakter dragen in afwachting van aan
nadere regeling van dan invoer, om
dat nlat kan worden aangenomen,
dat Engeland onzen exporthandel
zou willen belemmeren zonder daar
voor oen compensatie te gaven door
voldoende artikelen en producten
tegen voldoende prijzen van ons af
ta nemen.
Spr. eindigde met de hoop uit te spreken,
dat de zorgtoile tijd, waarin Europa thans
terkeert, spoedig ten goede zal mogen kec
ren.
Protectie overal
Na behandeling van eenige zaken van
huiühoudPlijkeii aard bracht de secretaris,
dr. H. Molhuvscn. hel jaarverslag over ItfiÜ
uit. Het afgcloopcn Jaar kenmerkte zich
door protectie oteral, uit zelfbehoud cn uit
noodweer, dooi het l&ettlleil ?IH nieuwe of
\crhoogdc invoerrechten. WederzijdsChe er
kenning \an de rechten der volken, ook wat
betreft hun staathuishouding en onderling
vertrouwen, zijn. aldus het verslag, funda
mentcele elementen om opbouwend werk te
kunnen doen. dus ook om de op zichzelf
«taande en geïsoleerde economische gebie
den tc organiseeren in hel systeem van de
wereldhuishourfing. Dat is noodig om weer
tot geregeld* verhoudingen en tot een krach
tige ontwikkeling van den wereldhandel te
komen. De prijzen van de landbouwproduc
ten waren behoudens een enkele uitzonde
ring ln het nfgeloopon Jaar niet bevredi
gend.
De N.L.H.K. was in 1038 steeds werkzaam
in het Itelang van den export >an onze land
en tutObOUWprodtHiaB. Vm aandacht ia be
sleed aan de propaganda voor den afzet
naar het buitenland. De pogingen om tot af
zet \an wol en of schapen naar Japan en
Mandsjoerije te gereken, rijn voortgezet.
Door het zenden van monster» zaaizaad en
pootgoed I* de aandacht op deze producten
gevestigd in Roemenië, Argentinië, Turkije.
Irak. Bulgarije. Chili en Pent.
Na afhandeling van eenige ter tafel ge
bracht* zaken betreffende het werk van de
N I Jl K In \erlmnd met de gewijzigd* tijds
omstandigheden. sloot de voorzitter de ver
gadering.
Postvluchten op Ine
Op de uitreis bereikte de
Calcutta.
Op de Uiuisrels bereikte «le „Giet
Medan en de „Tclikaan" Athene.
Eenheidsbrood in Zuitseri
Naar wij vernemen, ntogen de bakkeif
Zwitserland vanaf 10 Oct. ha geen
brood nieer bakken, althans geen brot
van riteer dan 1 ons.
Venier zal liet cenheldsbrood worden 1
gevoerd, dat. naar men beweert, smok
ker moot zijn dan het zgn. „volk-shrood."^
Zwitserland i» n.l. na «Ie devaluatie van i
Zwiteerscben frank dit volksbrood ic|
voerd, doch langzamerhand verdween
weer.
De regeering is gemachtigd, om, want»
zulk* noodzakelijk mocht blijken, hel brt
te rantsocnccren.
Schending van onze
De Regceringspersdienst meldt:
Naar aanleiding van het gisteren ven
dc feit, dat Zondagmiddag een Duitsch vliet
tuig boven een deel van Gelderland is vei
schenen, heeft onze regeering aan H. Mj
gezant te Berlijn opgedragen, bij do Duitscht
regeering ter zake de noodigo stappen
doen.
Gevorderde paarden
nog niet betaald?
Het Tweede Kamerlid, de heer Hilgcni
heeft aan den minister van Defensie de vol
gende vragen gesteld:
Is het waar, dat in verschillende platti
landsgemcenten nog geen betaling van vo<
de mobilisatie gevorderde paarden heeft
plaats gevonden?
Zoo ja, wil «le minister dun bevorderend
dat vooral in het belang van dc kleine boe
ren die vaak geen geld hebben om nieuwe
paarden te koopen en ter voorkoming van
stagnatie in noodzakelijke landbouvvvverkon
deze betaling zoo spoedig mogelijk plaats
vindt?
Hoe zal de toestand zijn, als de
storm mijnen nit de officieels^
velden" losslaat?
Hoewel er sinds het uitbreken van don
oorlog nog geen storm is geweest, worden
voor dc Nedcrlandscho kust toch herhaal
delijk drijvende mijnen gesignaleerd. De
schipper van den Belgischen treiler O 221,
die gisteren te IJmuidcn binnenliep, voor 't
aan boord nemen van haringnetten, deelde
mee, dat hij 35 mijl west-ten zuiden van
deze haven een drijvende tnijn had gezien.
De G G. 892, een Zweedsch snurrevaad-kot-
ter, die evenoens in den loop van Zondag
middag binnenkwam, bracht het bericht,
dat de bemanning op 45 mijl ten westen
van Terschelling eveneens een mijn had op
gemerkt. Tevens had deze kotter een radio
bericht van een Deenschcn treiler opgevan
gen, waarin werd gezegd, dat mijnen ge
zien waren op 3 gr. 17 min. oosterlengte,
52 gr. 45 min. noorderbreedte* dus in do
nabijheid van de z.g. „Bruinbank".
Ten slotte werd des avonds In IJ-
muiden bekend, dat de Nederland
sche marine zoowel voor W||k aan
Zee als voor Egmond oen drijven
de mijn onschadelijk moet hebben
gemaakt door die in den grond tc
boren.
Dit alles is dus de oogst van slecht* ëén
dag en men kan rustig aannemen, dat op
meer plaatsen mijnen ronddrijven, dan op
de gesignaleerde. De .««'heepYHart immers
en in het bijzonder de vlsscherij, ls zeer
weinig intensief, aldus het Hsb.
Langs de kust palrouilleeren weliswaar
de marineschepen, in volle zee I* het echter
toeval, waneer men een mijn ziet. Hoe do
situatie voor de scheepvaart en de vissche-
rij zal worden, wanneer eenmaal met storm
weer op groote schaal mijnen uit de „offi-
cieele" \eldon losslaan, is niet te overzien.
Voorloopig ls de oogst al onrustbarend ge
noeg.
Uatlial
K.N.V.B.
WEDSTRIJD PROGRAM KA
VOOR ZONDAG 1 OCTOBER.
Afdaaling It
B.K.C—Helder 2.
Atlas—ScUagen.
Wieringeru aard—Watervogels.
ll.R.C. 3Oudeaiuts.
Afdaaling L
Sporter»Strand* oseis.
Ilollandia 2-M.F.C
Andijk—West-Frisia 2.
Aid reling
Bergenl*i tge*st.
Alrmaria 3—Alcmarla 2.
CS.V—D.T.S.
In afdeeling I Is, zooals wij zien uit het
programma H.R.C 3 nog bijgevoegd
