Kachels en Haar Koopt bij ooze adverteerders M N.V. DEKKER'S Amerika's neutraliteit? Sc*** h Aan het front D. SCHUITEMAKER. BELASTING-VERHOOGING J. WOLDHUIS. "KOOPT NU - A. SCHENE. - K. NAP. EET NU FRUIT! BOONSTRA. DRUKWERK DE WINTER KOMT AAN HAARDEN EN KACHELS. JB. POOL. OUDKARSPEL. D. SCHUITEMA KER. VEEVOEDER EU KUNSrMESTHANDEL Wat steekt er achter ELECTRISCHE INSTALLATIES. NIEUW PRACTISCH MAC. SYSTEEM MAMMEN'S ADVIES- EN CONTR BUREAU voor PracL Bedr.boekhouding, Zuidscharwoude. de bekende lage prijzen. eerst eens bij ons kijken, U slaagt zeker! Een Garbadine of Tweed HEERENJAS Een Garbadine of Tweed DAMESMANTEL GEBRUIKTE HAARD zonder prijsverhooging „AETHERKRUISER" RADIOTOESTELLEN. EEN EIGEN RADIO-TOESTEL MODERN SPOEDIG BILLIJK DRUKKERIJ P. MIENES haver - gerst - rogge peulvruchten en veldboonen k üjJ I V? 'i I tl f ,f - ,Daar was een plekje met een spelend kind" NOORDSCHARWOUDE. ELECTROTECHNICUS. Hot cn bekende adres voor Nieuwbouw Herstellingen Motoren, Kookinstellatles. Stelt Uw boekhouding veilig. Door toepassing van ons kunnen wij U een ln leder opzicht „VEILIGE" boekhouding garnndeeren. door one bijgehouden voor U mininuitn werk Vraagt zonder eenlgc verplichting nadere inlichtingen. Concnrr. tarief. Uitstekende service. Wij hebben nog een CROOTE VOORRAAD en verkoopen deze nog tegen Wanneer U dus denkt over de aanschaffing van een nieu we kachel, kom dan ZUIDSCHARWOUDE TEL. 2«». 1' knopt ze nog voor onvarhoogda prijzen. Wij brengen een schitterends collectie DAMES PULLOVERS VESTEN. COSTUUMROKKEN. TEL. Ii7. ZUIDSCHARWOUDE zonder gebreken. >oor billijken prijs. GEBRUIKTE KACHELS vanaf f5.—v OUDKARSPEL. TEL. Voor het winterseizoen prima STOOrPEREN en alle soorten HANDPEREN. Do Hjnsto HANDAPPELS 25 pond Snpperde Groentjes f 1 Kleinere Handappels 25 p. f l. Frnitkwo«ksrl| A. TALSMA. Laanweg. Hocrhnoowaard. N. Wi) leveren nog NAAIMACHINES ln alU mar ken. Ook nog aen gahrnlkte. Wacht niet totdat ze duurder zijn. Venier Klokken vanaf flL Verlovingsringen mat cadeaus, Oero-e ritselen, enz. NOORDSCHARWOUDE Alles wordt op denzelfden voet W|| hebben een mooie collectie. Doet Uw voordeel door spoedig te bestellen. Wij hebben de vertegenwoordiging van de bekende Prijzen vanaf (107.—. Da zaak wordt ondanks da moblllsatta op dsnzoltdon voat voort gazet. of EEN AANSLUITING BIJ DE RADIO CEN TRALE? NOORDSCHARWOUDE. RADIOTECHNICUS. Helpt U mat RAAD en DAADI HANDELSDRUKWERK VEREENIGINGSDRUKWERX VISITE GEBOORTEVERLOVINCS-. ONDERTROU WK AARTEN. ROUWCIRCULAIRES an -KAARTEN. OUDKARSPEL. ST. MAARTENSBRUG Erkend opslaghoudster van Werkelijke vredesgezindheid of oorlogswinstzucht? In gean land ter wereld ls ar haast van den beginne al aan zoo lal on vernietigend over bat Nazi-regiem geschreven als in Amerika. Toch, al zal da nautralltaltswet naar alle waarschijnlijkheid wel volgens Rooscvelt's wensch gewijzigd wor- den. leeft de overtuiging, dat Ame riks nooit meor eigen soldaten op vreemden bodem behoort ta latan vechten ar zéér, zéér stark. Senator Dorah heeft nog voor het uilbre ken van den oorlog verklaard, dat er gerit twijfel over kon bestaan, wie de aanvaller zou rijn. Democratie Is bijnn heilig voor den Amerikaan Wat dan. indien er van Ideologische neutraliteit dus vrijwel geen sprake i». ligt er achter de aterke overtul ging, dat Amerika politiek builen het ron filet nwt Mijvcn? 1* het alleen de wensch. om. relf hulton schot blijvend. Engeland en Frankrijk de kasianles uit het vuur ta la ten halen en Inmiddels nog groote oorlogs winsten In de wacht ta kunnen sleepen? De go»ep. die In Amerika voor atrtkte nautrnll telt pleit, bevat, aldus «Ie N. R. Crt.. te veel Idealisten, te veel van Amerika's be«te lei der» en nobelste geesten, om een dergelijke verklaring aanvaardbaar te doen *i|n. Tot WHp van Amerika* houding Inzake neu tralltelt moet mm echter teruggaan tot den eersten wereldoorlog en de gevolgen van dien voor de Ver. Staten. Oatgaocheling. Voor zeer velen uit het volk was hat en- thousiaste Idealisme, waarmee men Wil son's „War for DemormrV (oorlog^ voor de democratie! en „War to end War foor log om den oortog te doen heel n dl gen) wa* Ingegaan echt geweest Na Vernalllea en na ds Ineenstorting van Wilsou'a gezondheid, trachtte Amerika zoo snel mogelijk de ge heeie oorloga-aplaodo ta vergeten. De voor ioopig ook vrij rustige wereldsituatie waar in de democratie inderdaad «Ie gevestigde staatsvorm scheen >e zijn. droeg bij tot 't gevoel vnn veiligheid. Dit alles veranderde volslagen enkele ja reu na 1930. De democratie In Dultscbland bleek plotseling weggevaagd, oorlogaceva ren In het Oosten, zoowel als In het Wes ton. toonden het fiasco aan verkregen met de „War to end War". Bovendien had de geweldige crisis met haar nasleep van groote werkloosheid, het Amerikaan*ohe vertrouwen in den hestaanden maatschap wij-vorm ernstig geschokt. Amerika lag wijd open voor het uit Europa ovarge wanide pacifisme. Onder deze omstandig heden kwam In UW» het Senaat's onder zoek naar de munitiefahricage en de ©co nomische achtergrond van Amerika's toe treden lot de AH la nee tot stand. De Com mis«ie van Onderzoek .waarvan Senator Vandenherg deel uitmaakte, stond onder voorzitterschap van Senator Nve. helden thans leiders van het isolntlehlok. De uit komsten en ondervragingen vormden ge durende ..front page newa". De mnnltlefahricaae bleek in Amerika nog op vMr-onrlngschen en uiterst bedenkelil- ken voet geschoeid. Niet alleen overdadige winst *n. manr ook tegenwerking van ont waivenlncsronferenties en door het deoarte ment van hultenlandsche zaken onderno men vredespogingen, werden aan het licht gebracht» De Invloed van Watlstreet. Terwijl de zeer machtige organisatie van oud Strijders met veel nadruk eischte dat oorlogswinsten voor eens en altijd onmoge lijk zouden worden gemaakt, verdiepte de commissie zich steeds verder in de motie- voor de democratie de Europeeeche toe stand beweea dit afdoende dat ten slotte binnenslands de oorlog tot uitbuiting <*n verwoesting van menschelijke en natuurlij ke hulpbronnen geleid had en onder het mom va verrijking groote oeconontische ont w richting had veroorzaakt. Bovendien be stond er. vrijwel sinds Hooaevelt aan «Ie macht gekomen wga, bij de conservatieve oppositie groote angst \«»or de sterk toege nomen macht van de federale regeering. Vree* voor aen dictatuur in da Var. Staten. De vrees deze macht in oorlog tot een dictatuur te zien uitgroeien, maakte hen zoo mogelijk nog huiviger voor vreemde in- minging. Daar zij van het fascisme vaak weinig meer wilden l»egrijpen. dan «lat het een sterke centrale regeering met zich me de brengt, kon men hen hooren vragen hoe Amerika de democratie kon verdedigen waar hun eigen President toch al bijna dictator was? Tegenover deze onzinnige beschul diging, stond de aarzeling van groo te groepen binnen de New Deal zelf, die het gevoel hadden dat Amerika weinig kon uitrichten voor het bin nenslands bewezen had in staat tn zijn do democratie te verwezenlij ken. voor dus de enorme Ameri* kaansrhe problemen van groote werkloosheid, van onbegrensiicn ri|k dom en onbegrensde armoede, vnn geweldndigen strijd van werknemers cn werkgevers en Inst but not least het schrijnende negerv rang stuk. althans een eind weegs verder tot een oploeeing gebracht waren. De neutraliteitsweL Onder deze omstandigheden kwant de neutraliteitswet tot stand, die het, met eeni- ge wijzigingen tot nutoe uithield. Inderdaad Amorika stelde wettelijk vast «lat het uit den oorlog van 1914 wilde blijven. Maar toch ook om «ie vergissing, toen gemaakt, nooit te herhalen. Intuaschen is gedurende de laatste jaren de anti-nazi stemming sterk toegenomen. Zóó sterk, dat Amerika op nieuw zal trachten de wereld veilig tc stel len voor de democratie? Het volk. «lat snel vergeet, snel gcemotionneord raakt, heeft het stijgende verontwaardiging de geschie denis van het laatste jaar gevolgd: Mun- c. TV* )o nt3 un ues erslêl chen, de November pogrom, Praag, Maar juist onder het aociaal-voelend nntwoordelijk deel der natie is de stand tegen elke inmenging nog zeer Zeker, er is een groep, die sinds WUi gedachte aan collectieve veiligheid heeft opgegeven. De vele moeilijkheden misverstanden tier laatste jaren Engeland en Amerika, vooral omtrent tegenover Japan te voeren politiek, de *L heele Franach-F.ngoleche houding inztw China. Aliewrfnié, Spanje en TtjechosloiM kij«*. heeft hun getal niet vergroot. Y* sctrker is de groep waartoe men mag nemen dai lioosevelt behoort, die «lat Amerika het nooit rustig zou kuni toezien «Int Engeland en Frankrijk versl gen werden. De enonne ontwikkeling \«1 het luchtwapen. de sterke han delsin vloed c propaganda in Zuid Amerika heeft er to bijgedragen deze groep te versterken. I) krachten, die voor herziening van de w< V( werken, zien zich ironisehervvijze. maar ni< geheel onverwachts, gesteund door «ouunig u vnn Roosevelt's bittei-ste tegenstanders oi n «Ier «Ie Captains of Industry, nauw ver}km t« tien met de Republikeimche Partij. Dc oor jj logsvvinsten zijn zeer verleidelijk. Zoo schijnt het wel zeker dat het Nye-Bo ralvVandenberg-blok niet ster genoeg 7-*\v blijken om «Ie herziening «ier neutraliteit! wet tegen te houden. Ook niet ondanks mo 1 gelijken steun van eenige conservatieve demo n- ernte, doodsvijanden van Roosevelt, dit r* zonder zich 't minst te bekommeren om «is gevolgen, nooit de gelegenheid ongebruikt lg voorbij zullen laten gaan om Rooeevelt een hak te zetten. r® Amarika rtaads dlchtar bij dt democraten. Pr Verder dan herziening van de neutrali- teitswet zal men echter voorloopig niet gaan. Toch is het duidelijk, dat men in Amerika steeds scherper het gevaar van de H conummazi-wereldbeachouwing van de Revo L lution des Nihilsmus, begint in te zien, dnt*c steeds minder menschen de tegenstelling En J galand— Duitschland als hoofdzakelijk een machtstrijd tusschen de haves en have-nota fn beschouwen. Geen der isolationisten kanal zich ontveinzen dat liet ingrijpen van Rus- r1 land Amerika wederom dichter bij de de- ff moe ra ten heeft gebracht, noch dat een r ingrijpen van Japan Amerika in den oorlogje zou kunnen betrekken. ven die Amerika tot deelneming aan den oorlog hadden gebracht. Hoewel men geen onrechtmatige daden kon nantoonen, werd or toch een scherp licht geworpen op de geste van eenige groote banken en vooral van het Huls J. P. Morgan en Co. ..Wall street". «Ie verzamelnaam voor allea wat ..Rig Business" Is, allerminst populair In deze jaren van economische misère bleek een erooten invloed op de regeering van Wilson uitgeoefend te hebben en voor oen groot deel aansprakelijk te zijn geweest voor Amerika's deelneming aan den we re'i toor log !|et gevoel misleid, bedrogen Ie zijn. dee«1 tal van Amerikanen de oorlogsepisodes me» afkeer beschouwen. Ds crisis. IntniddeU wa* de economische toestand er aanleiding toe geworden om allerwegen naar de oorzaken van de heerschende ont reddering te zoeken. Onder de door New Deal sterk verhoogde sociale belan«rstelllne werd aandacht geschonken «an miserabele toestanden die al laren bestaan hadden maar gedurende de na oorloe«ehe welvaart* laren niet tot deit gezichtskring van het groote publiek waren d«v>rgedrongen. Het ntiinhouuapparaat vooral in de vetkool miinen bleek al voor 11*19 veel to "root te zijn geweest, F.en onilerroek na«' «»e redenen van deze overuithreiding bra^h, ook hier de oorlogsproductie al» oorzaal aan den dag. Tal van mijnen, slecht ge houwd. roofbouw bedrijvend en zonder eenige Aandacht van zuinig gebruik van natuurlijke rijkdommen geMplotoerd. ble en redurende d» oorlogsjaren in gebruik genomen. Fn de norlOgMChuldin! Finland alleen betaalde! Aastrtka was meegesleept. Met schrik herinnerde men zich hoe Ame rika «toor de oorlogskoorts meegesleept was. toen dit van hoogerhand noodig ge oordaeld werd. Vage en daardoor alarmee rrnde plannen, om dit alles In dien noodig te herhalen, werden door de Nve Commissie, aan den dag gebracht Het resultaat van dit alles was dat men In breede kringen van het Amerikaansche volk tot «Ie conclusie kwam. dat Amerika zonder reden ten oor 'og was getrokken «fat «W»te oortog niet ge «tiend lied im een eind te maken aan den oorlog, noch om de wereld veilig te atollen Thans, moeder, sta ik diep In *t vreemde land, Ik weet niet meer, hoe lang het Is geleden, Dat men mij opriep en ik aan ging treden Als zooveel and'ren in ons vaderland, Want voorwaarts gaat het Immer aan de fronten, Al drijft een rookwolk langs de horizonten» De dood is dichtbij, ieder... ieder uur, Hij loert ontzichtbaar langs de breede stroomen, Die uit de bergen naar de vlakten komen, Dan zwijgt in schijn het scherp vijand'ltjk vuur, Maar... even later tuimlen kameraden Voorover in de zon op stille paden Zoo is de strijd en strijden hardt den geest. Maar toch, o moeder, zijn er soms gedachten. Die één seconde aarz'len doen en wachten. En laten zien. wat vroeger ls geweest! Een vluchtig beeld, dat komt en gaat vervagen, En even vasthoudt aan vervlogen dagen. 't Was bij een kleine hulpeloost stad. Toen de eskaders door het luchtruim joegen. En de granaten door de daken sloegen, En In de tuinen langs het klinkerpad, Daar was een plekje met een spelend kind En heel de wereld leek zoo zinneloos blind. Een tuintje, moeder, als in onze straat. En één seconde heb ik „neen" geroepen. Maar voorwaarts trokken altijd weer de troepen. En doffe trommen roffelden de maat!...« Toen gromden in de verte de kanonnen. Een nieuwe siag was langs het front begonnen!... fk weet het niet, waarheen mijn weg nog leidt. En of ik ooit tot U terug zal keeren. Wij vragen niet, wij strijden en marcheeren, Straks wacht ook mij misschien vergetelheid! Maar komt de wereld eenmaal tot bezinning, ls er dan nog „de roem" der overwinning?! F September 1939. (Nadruk verboden.) KROES.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 12