Duitschland actief
Koortsachtige arbeid achter
de schermen van het
Westfront
Men kan niet tegelijk
weldoener en Shjlnck zijn
in de Scandinavische wateren
Duitsche zeemacht
heeft wijde armen
Drukke dagen voor de
De „Ark Royal"
in goede conditie
Postvluchten op Ind
Aardappeloogst
overvloedig
Wetsontwerp gemeente-
fondsbelasting verschenen
Acht Zweedsche schepen
opgebracht
Deensch «chip getorpedeerd.
Zeeoorlog op de Noordzoo alge-
locpen, zoggen do geallieerden.
TORPEDEEREN DC DU1TSCHERS NU
ALLES WAT ZIJ TEGENKOMEN?
Volgons eon medcdeëüng dor Zweedsche
Marine zijn gister acht Zweedeclie atoom-
acheptn door Duitsche ooriogwhepen opge
bracht.
Hot /w«-< dsche stoomschip „Gun", bp nog
nnar Antwerpen. is ut lmt Shagersk dooi
oen Duitsche duiklioot tol zinken gebracht.
Po uit achttien koppen bestaande beman
ning t* door ren Dconsch acltlp gcreil.
Do gezagvoerder van de „Gun"
heelt in een interview na zijn aan
komst in Helsingborg verklaard, dat
hij met twee van zijn mannen bevel
hadden gekregen om aan boord van
do duikboot te gaan, terwijl een
Duitach otlicier en drie manschap
pen aan boord gingen van de .Gun"
om het schip tot zinken te brengen,
lntusschcn verscheen een Britsche
duikboot en de Duitsche onderzeeér
dook met de Zweden aan boord. Hij
bhef zeven uur onder water. Gedu
rende dien tijd vuurde de duikboot
drie torpedo'» af, welke naar de duik
bootkapitein verklaanle. den Brit-
schen onderzeeër lot zinken moesten
hebben gebracht.
Alle htvens gewaarschuwd.
Reuter meldt uit Kopenhagen: „Alle ha
vens in de nabijheid van de plaats, waar de
Puitsche duikboot na de „Gun" tot zinken
gebracht te hebben, onderdook, zijn gewaar
schuwd, dat zich een duiklioot in de buurt
bevindt Men gelooft, dat ds Duitschers ar
thans op uit zijn, evenals In den laatsten
oorlog, alles tot zinken te brengen, wat zij
in het oog krtjgen, om te trachten voorraden
te verkrijgen en de neutrale landen te dwin
gen in de Duitsche wenschen toe te stem
men".
Vloot escorts overwogen.
Het Zweedachc dagblad AllehanJa ver
klaart op grond van gegevens van gezag-
hebbende zijde, dat binnenkort vlooteakor-
tes gegeven zullen worden aan schepen in
de Zweedsche territoriale wateren. Pit be
sluit is genomen als gevolg van de recente
inbreuken op de neutraliteitsliepnlingen.
waarbij o.m. gepoogd i*( Zweedsche schepen
te dwingen de territoriale wateren te verla
ten. I>« escortes zullen bestaan uit torpedo-
booijager* tn andere oorlogsschepen. De
schepen zijn gewaarschuwd dat zij geen
hulp moeten verwachten wanneer zij buiten
de territoriale limieten komen.
Was ds Vendia een dulkbootval?
Pe duikbootkapitein, die de Gun tot zin
ken bracht is volgen* zijn eigen verklaring
aan de octnannlng van dat schip, dezelfde
commandant, die Zaterdag het Decnsrhe
schln do Vendia vernietigd heeft. Pe Puit
sche lozing over dit geval is al» volgt:
Het Dceiuche stoomschip „Vrndia is op
39 September des morgens door een Puit
sche duiklioot op de gebruikelijke wijze
ten behoeve van vaststelling der nationa
liteit en lading gesommeerd le stoppen,
liet trachtte zich door vluchten aan door
zoeking te onttrekken. Toon het stoom
schip daarop door de duikboot gedwongen
word te stoppen, trachtte het de duiklioot
te rammen. Tegen deze flagrante vljande-
hjke dnad Irnd de duikboot onmiddellijk
op met wapengeweld door het stoomschip
met eon torpedoschot tot zinken te bren
gen. Het overlevende deel der bemanning
werd door de duikboot opgepikt en op een
gewaarschuwd Deensch stoomschip over
gebracht.
ZIET DUITSCHLAND AT VAN
DEN NOORDZEE-OORLOG?
Het is te begrijpen dat de geallieerden deze
inderdaad opmerkelijke daden der Pultsohe
marine uitleggen als een koersverandering
in den zeeoorlog, zooals die van Duitsche
ztnle wordt gevoerd.
Ilavas zegt den Indruk te hebben, dat de
tweede golf van Dultsehe duikhooten. die
zee hebben gekozen, afziet van den duikboo-
tcnuorlog op de Noordzee en in den Atlanti
sche!» oceaan cn zich beperkt tot pogingen,
Kardinaal Mundelein
overleden
Scherp criticaster van ia Nazi
daden.
Kardinaal Mundelsln. aartsbisschop van
Cbicago. Is np «T jarigen Isaftijd overleden
Hij heeft den laatsten tijd verschillende
maten van zich doen spreken door zijn
scherpe uitlatingen tegen het nazi-regiem.
Recht over Duitschers
in Engeland
Geïnterneerd al vrij
volging.
van naziver-
Zeventig van da los rechtlianken. dia zijn
Ingftrld om de positie ta onderzoeken van
de 00.000 „vijandelijke" vreemdelingen die
zich In Engeland bevlmlen. zijn gisteren met
hun rittingen aangevangen.
Men verwacht, «lat het onderzoek een ge
hrele week zal duren.
In vele gevallen werden in de paspoorten
«tempels aangebracht «vrij van internrering
,ot nadere aankondiging" of „uitgewekenen
wegens nazi vervolging."
den handel tusschen de Scandlnavischen lan
den en de HritscJic eilanden af te snijden.
In werkelijkheid kunnen da Duitsche duik-
liooten niet meer hopen, op den Atlanti-
setien Oceaan eenzame prooi tegen te ko
men, omdat elk transjiort thans gecon-
VOyeerd Is, zoodnt elke aanval op deze koop
vaardijv lotoy, die l>o*cbenud zijn door pa-
tiouine\aartuigen en zelf» door vIwgtuigen,
een zolfuioordt>oging zou zijn van de beman-
nink der duiklioot, die eon aanval zou wa
gen
(Pe recente torpedeering van de clement
toont duidelijk dat dit nog maar een veron
derstelling en geenszins een axioma ia. Bed)
Volgens een inlichting van de Fninache
admiraliteit zouden admiraal Itneder en
Hitier zelf in Wilhelmshaven bij het ver
trek van de tweede groep onderzeeërs aan
wezig zijn geweest om de moreel geschokte
hernunningt-11 ann te moedigen. Pe beper
king der duikboot activiteit tot de Oostzee
en de wateren bij de Duitsche kust kan ook
verklaard worden door de verliezen, welke
de duikhooten met een groote actieradius,
die in staat zijn tot Transatlantische kruis
tochten. hebben geleden.
Pat zijn de onderzeeërs van meer dan
250 ton. waarvan de Duitsche vloot er vol
gons oifiriecie opgaven slechts 18 bezat op
1 Januari J.l. cn die in de eerste weken
van den oorlog optradrn. Volgens deze hy
pothese zou de Duitsche vloot dus nog
hoofdzakelijk beschikken over kleine duik-
liooten van maximaal 230 ton. waarvan zij
volgens de officieele statistiek 25 cxempla
ren zou hebben. Deze duikhooten zijn ali-
aoluut ongeschikt voor lange tochten doch
kunnen In de Oostzee en in de Scandina
vische wateren uitstekend dienst doem Hoe
dit ook zij: In de laatste vier dagen ging
slecht* één Putsch koopvaardijschip verlo
ren. doch werden 50 Scandinavische sche
pen aangehouden, waarvan er zeven tot
zinken werden gebracht.
VAN BEIDE ZIJDEN WORDEN
VERSTERKINGEN AANGEVOERD.
Britsche vliegtuigen boven Berlijn
We hebben zeker vast geslapen,
zeggen de Duitschers.
Het Fransche legcrbericht van gisteravond
luidt: Plaatselijke vijandelijke aanvallen
werden afgeslagen ten zuiden van Saarlouis
«•n in het oosten van hel Sanrgehird. In deze
laatste streek schoot de vijandelijke artillerie
op de Duitsche plaatsen achter onze linies."
Pe dag van gisteren werd gekenmerkt
door aanvallen door de verdediger* tier
Siegfnedlinie. Deze aanvallen werden on
dernomen op da Itne plaatsen, waar de
Fransche druk de laatste weken het sterkst
was. ten WttMB en ten oosten van de be
langrijke Duitsche positie Saarhruccken.
De stelselmatige vorderingen der Fransche
troepen aan weerszijden van dit belangrijke
Industriecentrum dwingt den tegenstander
zijn gewone reserve te laten varen eu te
trachten zijn centrale positie door aanvallen
lucht te geven, zegt het Fransche legorbe-
richt verder. De |>ogingrii, die in In t werk
gesteld werden om den Fransrhen druk op
de helde vleugel» dezer stellingen te breken,
werden overigens verijdeld door het vuur
der automatische wapenen en het Fransche
geschut, die de aanvallen afsloegen.
Ssnator Borah ovsr ds nsutrali-
teitswetgevlng.
ZAL AMERIKA KUNNEN WEIGEREN
ZIJN LEGERS TE ZENDEN?
Sanstor Borsh hoeft In ds senaats
commissie voor bulltnlandsche zaken
in Amerika hst woord gsvosrd ovsr
ds nsntrslltsitswst. Hij zslds nist tn
ta zlan, dat, wannsor hst Congres
hst wapsnsmbargo qphlsf, op wslks
wtjzs ds Vsrssnigds Statsn daa zou
den kunnen wol garen lagers te zan
den om da geallieerden te helpen. Jm
hnn nnr van grooteren nood, wan-
noer dat nnr ongelukkigerwijze
mocht Intreden".
Voortgaande reide Borah: „De eenige weg.
dien Ik kan zien om uit dezen oorlog te blij
ven. is een einde van dien oorlog. Wanneer
wij onze wetten en politiek gewijzigd heb
ben, om wapens te zenden tot steun aan de
geallieerden op grond van hun dringend be
roep, gelijk wij openlijk en hertiaaIdelijk heb-
|>en verklaard, zullen wij dan, kunnen wij
dan. In het uur van grootere behoefte wei
geren onze. legers te renden?
Ik zla alet hoe wt| dat zouden kunnsa. Ik
twijfel er zeer ernstig aan, of wtj zoudan
weigeren. Wapens, munitie en oorlogstuig
zijn zaken, waarmede gevochten wordt, leven
wordt vernietigd, veldslagen worden gewon
nen. Wij zullen In oorlog zijn vanaf den tijd.
«lat de machinerie in beweging is gesteld,
die dit gereedschap naar de plaats van den
oorlog brengt".
Tan aanzien van het veersUl, vol
gens hetwelk slechts tegea contante
betaling verkocht zon worden, mi-
do Borah: „Onderstel, dat dem oor-
leg eenige lama ml duren, arte ml
Britsche verkenningsvluchten.
Onbewogen door de politieke gebeurtenis
sen in Ooet-Buropa gaan de Britsche troe
pen in Frankrijk door. hun voorbereidingen
te voltooien oni tot actie over te gaan, aldus
een ooggetuige ergens in Frankrijk tegen
over eon Rautareorrespondent Volgen» de
zen zegsman gaat achter een gordijn van
geheimhouding het werk voordurend verder
Itergen juist aangekomen materiaal komen
\an de havens cn verdwijnen weer niet bij
na magische snelheid. Alle ontelbare leger-
behoeften schijnen vertegenwoordigd te zijn
Niets blijft langrntijd opgestapeld op de ka
den Een nauwkeurig georganiseerd trans
portsysteem zet bet "nis een uurwerk in be
weging opdat het in den kortst moge lijken
lijd zijn eindbestemming bereikt.
Oin dezen ononderbroken arbeid te contra
loeren werkt het organiseeronde hoofdkwar
tier op volle kracht. De mannen werken
eveneens teer hard, hoewel hun comfort
niet wordt verwaarloosd.
Iedereen is opgewekt.
De Fransche en Britsche vliegtuigen, die
verkenningen uitvoeren l>o\en het weste
lijk front zijn tot achter dc hoofdmacht «Ier
Duitsche verdedigingslinie doorgedrongen.
De inlichtingen, die zij meebrachten, hebben
de reeds ontvangen rapporten bevestigd en
aangevuld inzake het overbrengen van Duit
sche strijdkrachten, die aan de opeiutic* in
Polen hebben deelgenomen, naar liet Wes
ten. .Sommige troejiendeelen bevinden zich
nog vlecht* op 2tW k.m. afstand van de Sieg-
f ried linie, die zij in 2 of 3 dagen kunnen
bereiken.
Britschs actie gast rustig voort.
Het ministerie voor luchtvaart deelt mede
«lat niet succes de» nachts en overdag ver
kenningsvluchten door de Royal Air Force
rijn uitgevoerd boven Duitschland. Deze
vluchten strekten zich tevens uit tot Berlijn
en Potsdam.
Dc vlucht van de „Royal Air Force" naar
Berlijn was blijkbaar een volledige verras
sing voor het luchtdoelgeschut. Toen dit
tenslotte in werking kwam waren «le mie
ren den machines van dc „R.A.F." reeds op
haar terugreis.
De Engcisclien hebben pamfletten boven
Berlijn uitgeworpen, doch tengevolge van
den sterken wind. die uit tegengestelden
richting kwam. weet men niet. hoeveel
pamfletten in de stad zelf terecht zijn ge
komen.
Ten aanzien van het Engelsche bericht,
volgens hetwelk Britsche vcrkcnningevlicg
tuigen des nachts tot boven Berlijn tn
Potsdam gevlogen hebben. schrijft het
Duitsche Nieuwsbureau. «lat «1e bewoners
van Xoordduitsrhland, Berlijn en potsdam
dan de vorige nacht klaarblijkelijk goed
geslapen hebben, want zij hebben niets
van dergelijke vijandelijke vliegtuigen ge
merkt!
Heswneerende kan uit de als gewoonlijk
tegenstrijdige oorlogscommuniquó's worden
opgemerkt, dat de groote strijd nog steeds
niet is begonnen, doch beide partijen in
koortsachtige haast hun versterkingen aan
voeren.
De Brifsche kanoooeerboofen
in de Jaogtse terug
De BrMscbe admiraliteit heeft ba-
sloten, verscheidene kanonneerboo-
tan van ds Jangtsa terug te trek
ken om elders in dienst te stellen.
Het wordt niet gerechtvaardigd
geacht dsze schapen en hun uitste
kend geoefends bemanningen ln
China te honden voor een taak,
welke wel ls waar nattig kan worden
genoemd, doch niet essentieel is
voor de voortzetting van den oorlog.
lp'
j
SENATOR BORAH.
dan tot het Engelsche volk durven
zeggen: ge kant onze halp krijgen,
wanneer ge contant betaalt. Men
kan niet tegelijk nationale weldoe
ner en Shylock zijn.
Indien het de oprechte bedoeling is wa
penen te verschellen, opdat de democratie
behouden blijft, dan zult gij die wapenen
geven. Wij kunnen niet tot de wereld zeg
gen: wij zullen de beschaving helpen, en
In dcnzelfde adem daaraan toevoegen: wij
helpen alleen tegen contante betaling. Per
soonlljk zie ik in den tegenwoordige» oor
log niets ander» dan een nieuw hoofdstuk
in het bloedige boek der Eurqpeesche
machtspolitiek".
Borah waarschuwde tenslotte de oorlog
voerende landen de Amerikaansche rechten
niet te schenden. Jk hoop, dat wij bulten
den oorlog kunnen blijven, zeide hij. Ik
weet niet. of dat mogelijk is: het ligt in
Gods hand".
Ben aantal senatoren drukten Borah na
zijn re«ïe «Ie hand. ook Pittman, die als
voorzitter in zijn openingswoord het hui
dige embargo op wopenultvoer als ten gun
st# van Duitschland aan de kaak had f*
steldL
Engslschs boot ln hot rutdslljk
deel van dan Atlsntischsn
Ooaaan vernietigd.
EEN TWEEDE CMBDEN AAN
HET WERK?
Het blijkt dat het Duitsche opperbevel
ter zee er niet voor terugschrikt «le strijd
krachten z«»er ver van huis te sturen, want
het Britsche ministerie van voorlichting
deelt mede. dat het Britsche stoomschip
„Clement" In het zuidelijk deel van den
Atlantisehen Oceaan tot zinken is gebracht.
Natuurlijk moet «te Duitsche hodem zóó ver
van zijn bllil OP 000 of andere manier van
brandstof worden voorzien en prompt volgt
dan ook een Britsche mededecling. dat
maatregelen worden genomen om dezen
toestand omler «le oogen te zien.
Het is nog niet duidelijk van welk soort
het vaartuig is. dat de Clement tot zinken
bracht.
Volgens de opvarenden is de „Clement"
van een afstand van ongeveer 300 meter
gcIxMiihardecrd door een vaartuig, dat zij
ren kruiser noemden. Twee uur later zonk
het schip. De bemanning bestond uit 4b
koppen.
Dan zou dus
•en tweede Embden
aan het werk zijn. een vaartuig als de be
rucht* Duitsche kruiser uit den wereld
oorlog. welke overal ontijdig opdook cn
teer veel schade aanrichtte.
Vijftien overlevenden van de „Clement"
zijn door het Braziliaansche s.s. „Itatinga"
aan boord genomen, toen zij in een open
boot tusschen Peroanibuco en Alagou» dre
ven. Zij vértelden, «Int «le rest ven dc be
manning in drie booten de „Clement" had
verlaten, alvorens het schip was gezonken.
De gezagvoerder was «loor «le Duitschers
gevangen genomen. Een boot is later te Ma-
ceio aangekomen, twee sloepen worden nog
verwacht.
Italiaaosche oceaanstoomcrs
Nog 60.000 Amerikanen moeten
naar ban vaderland tsrug.
De Ilaliaansche bladen melden, dat vol
gens geloofwaardige berichten liet auntal
Amerikanen, dat nog in Europa vertoeft en
dat naar Amerika moet tcrugkeervn, on
geveer 60.000 bedraagt. Dc meesten hunner
zijn voornemens aan boord van Ilaliaan
sche Oceaanstoomcrs te repatrieeren
De plaatsbespreking voor Italiaanschc
schepen blijft zoo groot, dat men aan boord
van dc occaanjktoomer» talrijke nieuwe
plaatsen heeft moeten inruimen door alle
lokaliteiten, welke daarvoor geschikt wa
ren, tot hutten te verbouwen.
Terwijl de schepen, die varen op de lij
nen naar Noord- en Zuid Amerika zoo uit-
zondorliik veel te doen heblien hoewel rilt
waarschijnlijk slecht» tijdelijk zal zfjn. heb
ben do schepen der Afrikaanse!»® lijnen en
de lijnen op het Verre Oosten, hun normale
activiteit hervat Ook zij profiterecn ervan,
dat zij varen op zeeën. waar de vlag van
andere landen door het conflict afwezig is
ONDER BOERENWAGEN GERAAKT.
Gistermiddag is 't tienjarig dochterjtc van
den lieer 11. Klein te Aarlandervecn onder
een driowieligcn boerenwagen geraakt,
waarop het kind was geklommen oni mee
naar school te rijden. Het meisje kreeg,
toen het van den wagen wilde springen,
een der wielen over het lichaam en was op
slag dood.
Amerikaansch marineattaché
woonde kerkdienst op 't vlieg-
tuigmoedenchlp bij.
D® Amerikaansche marine-attaché te
Londen, captain, Kirk. heeft een rapport
gezonden aan het Amerikaansche deiiarte-
ment van marine te Wsahlngton, waarin
hij verklnart, een officieel bezoek te heb
lien grbracht aan den opperbevelhebber
der Britsche thuisvloot.
Kirk verklaarde, dat hij aan boord van
de „Ark Royal'" een kerkdienst bijwoonde
cn »,p',>|it vliegtuigmoederschip alle
andere schepen van de thuisvloot heeft
gezien. Zij verkeerden alle in uitmuntende
conditie en toonden geen schade, die ver
oorzaakt zou kunnen zijn door den Duit
aclicn luchtaanval van 26 dezer. In dit
verhand herinnert Reuter aan een vraag
van de Duitsche radio-omroep, waar de
.►Ark Royal" was.
Vsrirsk van Aankoi
ss? 1 °"- lB,nd-1 Hl
b"-1 °cl
"ESSS IN.P.L10.L |A.«,.oJ
Band. 1 Oct.
Medan 1 0a
Duitsche troepen rukkt
Warschau binnen
I
Zeven dagen klokken luideal
Duitschland.
Het opperbevel van de Duitsche wé
macht maakt bekend:
Gisterochtend zijn de eerste Duitsche tn
pen zonder Incidenten Warschau binncnf
lukt. Do bezetting van 1'ruga werd gisten
geëindigd. Hot laatste steunpunt van dl
rooischen tegenstand, het versterkte schl
eiland Hela, heelt zich gisteren onvoorw*
nelijk overgegeven, nog voor de door legert
ooi logsQiarina gemeenschappelijk voort-
de aanval werd ten uitvoer gelegd.
Zeven dagen klokken lnldi
Ter gelegenheid van den intocht «Ier Dd
sche troepen in W arachau, zullen de kerld
in geheel Duitschland ter herdenking vanl
overwinning en van dc gevallenen van <r
«lag van den Intocht af gedurende zeven
«en «les middags een uur lang dc klokk
luiden.
Er zullen enorme partijen wo
den vervoederd.
De aardappeloogst is dit jaar overvloè
die cn van goede kwaliteit, zoo werd d»
zer dagcu ter vergaflering van het Ko|
Ned. Landbouw Comité medece«leeld. N
aftrek van het kwantum, dat voor tncK
schel ij ke consumptie bestemd L*. zullen 4
nog belangrijke hoeveelheden kunnen w
den uitgevoerd en vervoederd. In verbal
met de slechte vooruitzichten voor ex;
is er dus alle kans op een inzinking
prijzen. Het gevolg zal dan zijn, dat e
wegens het bestaande gebrek nan veevi
der enorme partijen consumptie- cn
aardappelen zullen worden vervoerd, v.
een oogpunt van de voorziening der mes j
schclijke behoefte aan aardappelen ls d<
ze gang van zaken hoogst bedenkelijk.
Na eenlgc gedachtenwisscling werd bt
sloten te pleiten voor:
a. invoering van den dcnaturatietoesla
per 1 October en
b. het bepalen van de denturatievei
gocding op f 1.30 per 100 Kg.
Nog geen rekening gehouden ma
de bijzondere toestanden.
Bij de bchnndcllng van de z.g. niillloenen
nota hebben wij er reeds uitvoerig op gewe
zen, dat het ontwerp nationale inkomsten ei
winstbelasting zal worden ingetrokken et
daarvoor in de plant», nis voorloopige maat
regel zal komen, een heffing van opcenten of
de gemeentcfondshclasting, de belasting dus,
die de finantieclc verhouding tusschen rijl
en gemeente bepaalt.
De memorie van toelichting
is thans verschenen en zegt o.a., bij het noe
men van de heffingen ad 15 over het be
lastingjaar 1SNÜI1SI40 en 45 over het be
lastingjaar ltMO1941: Bij een raming van
f 65.000(100 voor de opbrengst van de hoofd
som dier belasting zullen de voorg«'»tclde 43
opcenten ongeveer f30.000.000 opbrengen
Van dit bedrag komt evenwel slecht* tweo
derden ten bate van het dienstjaar 1040, hel
overige een derde ten bate van het jaar 1941
Ten eimlo voor het dienstjaar 1040 «1e volli
bate van f30.000.000 te verkrijgen, is het noo
«lig, «lat op de aanslagen in dc gemeente-
fondsbetasting voor het belastingjaar 1939-
1910 alsnog 15 opcenten worden geheven, weN
ker opbrengst dan geheel ten bate van hel
dienstjaar 1910 moet worden gebracht (artij
kei 3 van het ontwerp).
Voor zooveel noodig wijst de minister er
op, dat de ondcrvvcrpelijke opcenten bestemd
zijn tot dekking van een tekort op den ge
wonen dienst «Ier rijksl»egrooting, waarbij
met do bijzondere uitgaven in verband mei
den internationalen toestand nog geen reke
ning is gehouden".
-
DE »ARK ROTAL".