Geluk en Vrede"
ANDBOUW ORDENING
1
Suiker op de bon
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
mag geen groepsbelang worden
n' J
OS'
pr
ANr*:
EERBERICHT
Belcmmcrinq van de
neutrale scheepvaart
Een pond per
persoon in de
14 dagen
Uan. Schaffen, Tel. W4 ft lijoeff).
DONDERDAG 12 OCT. 1939. Sla Ja
U»»-** jhlant
Kecwrelal ttffO.
rva*D. No. 119*7.
Laatste foto van de twee
Nederlandsche Prinsessen
Beatrix en Irene
^Opgenomen door Z.K.H. Prins Bern hard)
DU nummer beval 8 pagina's
44.—
ZOOVEEL HOOrDEN. ZOO
VEEL ZINNEN OVER HET RE
GEERINCSONTWERP.
loet de regeering passief
BtÊrtplijven of daadwerkelijk
tol 1 B 17
pa regelen
Verzet tegen te
ministe-
groote
rieele bevoegdheid
Blijks het voorloopiq verslag om-
ongeru trent het ontwerp ^reoelen betref-
nieuwi fende het Algemeen verbindend en
onverbindend verklaren van bedrtjf*-
regelingen in den landbouw".. zt|n
J bijna alle leden van de Tweede
Kamer het er over een*, dat orde-
nut ra ninq in den landbouw noodzakelijk
eikef 1*. Echter over het regeeringsvoor-
ttel als zoodanig zijn de meeningen
zeer verdeeld; men zon bijna kannen
zeggen, zooveel hooiden, zooveel zin-
De tegenstanders van
ning" meenen, dat alg
dendverklaring van bedrijfsregelin
gen nit den landbouw, door den
land bon w zelf vastgesteld, naar het
beoogde doel kannen leiden.
De export hangt al van maatregelen
op binnenlandsch en buiteniandacb
handelspolitiek gebied en alt niets,
aldus de tegenstanders is gebleken,
dat de Nederlandsche landbouw
naar zulke maatregelen verlangt.
Wat nu de voorstanders van orde
ning betreft, hebben sommigen hun
ner bezwaar, tegen het lelt dat de
IETEN
in»-. Al
Ken
trbni^
iw
1(*
REGEERING PA.SSIET
denkt 1e blijven.
Volgens het ontwerp zal het initiatief ge-
tel moeten uitgaan van de ondernemers,
•t ondernemersbelang, dus het groepsbe-
bn«. blijft steeds de drijfveer.
Nesr de meenlng dezer leden mag de re-
nlet nalaten zeil de ordening tn
landbouw met kracht ter hand te ne
ro!
1 miu VIQ vele andere leden, dat ordening uit
-__*** ««IMev.n jrèll ffl.nl voort lo kom».
nooffi, ff oor ff. ov.rOolff a.opoaMofflpff.
leden ontkennen, dat de landbouw
ordening zou willen, wanneer deze op
heels mogelijk wordt gemaakt.
DEL^
REGELING IS GEEN ORDENING.
F.nkele leden waren van oordeel, dat de re
gcliiig, in dit wetsontwerp voorgesteld, met
ordening niets gemeent heeft. Het ontwerp
Iwvat slechts een machtiging aan de regee
ring tot het sanctionnecrcn van ondernemers
afspraken.
De machtiging zal het den minister
mogelijk maken mede te werken tot
gedwongrn kartel vorming op het ge
bied van den landbouw. Door de
\aagheid der omschrijvingen zal de
ze wet den minister een onbegrensde
macht over het bedrijfsleven ge\en.
Ken juiste ordening \nn den land
bouw zou geheel andere doeleinden
naslreven dan het maken van pnjs
afsrpaken.
Aan zulk een ordening zou trouwens een
organisatie van alle hrdnjfsgenooten inoefen
voorafgaan, en dan zonder splitsing naar
godsdienstige of politieke richting
Sommige andere leden, die overigens dit
betoog geenszins konden onderschrijven,
deelden toch de meening. dat in den toestand
van den landbouw eerst dan een belangrijke
verandering ten goede kan komen, wanneer
de mentaliteit van de andere bevolkingsgrna
pen, lot uiting komende in het inzicht in de
heteekenis van den landbouw, een grondige
wijziging heeft ondergaan. Kukelen hunner
\oegden hieraan toe. dat zij de wederinstel
ling van een afzonderlijk departement van
landbouw mede tot de noodzakelijke voor
waarden voor een verlwfering van «ie postie
van den landbouw rekenden.
Klaarheid gewenseht!
Vrij algemeen is men van oordeel, dat het
wetsontwerp zeer vaag en rekbaar is ten
aanzien van de vraag, welke maatregelen
wèl en welke niet onder de werking van het
wetsontwerp zullen vallen. Klaarheid is ge
wenscht,
vooral ook omdat de rogooriag. wordt
dit oatworp wet, daaraan zoor vez-
gaande bevoegdheden zal kunnen
ontleen en, o.a. zal rij hot leien, vor
handelen en bowerken van alle laad-
bouwproducten kunnen verbieden
aan personen, die daartoe peen ver
gunning van oen dor nlonw op te
richten organen bezitten.
Sommige leden zouden er de voorkeur aan
hebben gegeven, indien de regeej-ing een al
geraeene regeling voor het gehecle landbouw
bedrijf, welke ook de <Tl*i»regrllngen zou
omvatten, had voorgesteld.
Hiertegenover werd opgemerkt, dat een
zoodanige algemeene regeling uiterst be
zwaarlijk tot stand te brengen sou zijn, zon
der tiet .jtelfdoen** In gevaar te brengen.
Het is geenszins uitgesloten, zoo meenden
nok dato leden, dat er binnenkort drieërlei
regelingen zullen beslaan: die krachten* de
nieuwe wel. die krachtens de landbouw
rrislawet. en ten slotte die. wefke oorspron
kei ijk onder de werking «Ier landbouwcri-
siswet vtelen. doch sedert zijn overgeno
men door d« bcdrijsgrnouien.
en bloombol Ion?
Sommige leden stelden in het hijzonder
de vraag, wat de regeering voornemen* is
te doen met de regelingen, welke thans
door organisaties van liedrijfsgcnooten wor
den uitgevoerd, speciaal die betreffende
omsuniptieuielk *-n d»- bloembollen.
Dat de werkingssfeer un hot ontwerp zich
met Inperkt tot den landbouw in engen
zin. doch ook den handel in landhouwpro
clucten, en de industrie, die iandbouwpro-
Iducten lwwerkt en verwerkt, omvat, achtte
men juist.
Vele leden waardeerden het, dal de re
geering heeft gepoogd in h« wetsontwerp
waariiorgen op te nemen tegen overheer
sching van handel cn Industrie door den
landbouw. Echter meenden sommige leden,
•lat deze poging niet is geklaagd. Alle.»
hangt immer* af van een volkomen sub
jectieve beoordeelin* door dcu minister.
E*N ORGAAN!
Versebcidene laden Juichten het ten zeer
ste toa. dat da regaaring ar naar straalt de
belangen van producent, handelaar en in
dustrieel in één lichaam ie vereenigen. Het
was hun vast* overtuiging, dat alleen door
samenwerking in één orgaan met inachtne
ming van de rechten en belangen van alle
groepen een goede onderlinge verhouding
kan worden tot stand gebracht en gehand
haafd.
In den aanvang van dit verslag Merk
reed*, .lat verscheidene leden de voorgestel
de wijze van ordening in den landbouw niet
de Juiste achtten, otndai niet het algemeen
belang, doch liet groepsbelang der ondernr
mers daarbij hei uitgangspunt vonnt. Deze
leden, en verscheidene andere met hen. had
den er ernstig liezwaar tegen, dut krach
tens artikel 2, lid 2, onder 2. verbindendver
klaring r©c«l« /al kunnen volgen, indien zij
niet in strijd ie met het algemeen belang
ii ilit opzicht wijkt het ontwerp in belang
rijke mate af van de wet op het algemeen
verbindend en onverbindend verklaren van
ondernrmersovereenkomslen. welke immers
als eisch voor verbindendverklaring stelt,
dat het nlgcmern belang haar moet vorde
n-n. Geldt daar dus een positieve norm. In
dit ontwerp wordt met een negatieve norm
genoegen genomen. Zoodoende, aldus de
hier aan het woord zijnde leden, wordt aan
het algemeen belang oen te geringe plaat»
bij de toepassing der wqt toegekend.
Eveneens in verband met hun op
vatting. dat de voorgestelde wijze
van ordening niet op de juiste wijze
rekening houdt met het algemeen
belang, hadden verscheidene leden
er bezwaar tegen, dat in het wets
ontwerp aan de rechtspersoon lijk
hebt bezittende lichamen. welke
door of met medewerking van on
dernemers zijn of zullen worden op
gericht. zulke gmote bevoegdheden
worden toegekend
Sommige teilen zouden in deze recht»
persoonlijkheid bezittende Hchamen steed*
vertegenwoordigers van de centrale land
bouw organisaties en de landarbeldersonra-
n Isa lies, van den nijvcrtieidaraad en den
middenstamUraad opgenomen willen zien.
Ook van de vaste «-ommluste uit den ernno-
mlachen raad. bedoekt in artikel 7. zouden
vertegenwoordiger* van al deze groepen en
organen hun* inziens deel moeien uitmaken
Verscheidene leden stelden de vraag, of
het niet juister ware. het opriehten van de
lichamen, welke bedrijfsregelingen kunnen
vaststellen, uitsluitend toe te vertrouwen
aan de drie centrale landbouworganisatie»,
c. q. tuinbouworganisaties.
DE BILT SBINTi
Verwachting: Gedeeltelijk ho-
wolkt tot betrokken, tijde
lijk regen, in het N.O. zach
ter. overigen* weinig veran-
dering in temperatuur
iwakke tot matige wind uit
Zuidelijke richtingen, later
waarschijnlijk ruimend en
toenemend.
De wolprijs 90 cL per K.G.
Naar wij uit
men. is da wolprijs door 4a Rege*
ring vastgesteld op 90 ct. per K.G.
Ook de wol, die reeds door den han
del Is gekocht, moet voor ft ct wor
den Ingeleverd.
Op Texel zijn partijen tegen ver
schillende prijzen opgekocht, loo
pende van 9S et tet f 1.19 per K.O.
Britsch overleg
met Nederland
ONS GROOT TRANSITO VEREEER MET
DUITSCHLAND BEMOEILIJKT DE
ONDERHANDELINGEN.
De directeur-generaal van bet Brit
sche ministerie van economische oor
logvoering, air Letth Roes, beeft gis
tere a asn een aantal huitenlandeche
Journalisten gelegenheid gegeven,
vragen te stellen voornamelijk be
trekking bobbende op de positie van
da neutral# handel en scheepvaart
in verband met de Britacha eoonomi
•cbe oorlogvoering.
Onder meer kwam daarbij tar
spraka da groota vertraging, welke
da neutral# booten ondervinden, die
in de Britsch* eonlrolebeaoe aan aen
onderzoek onderworpen worden.
In de wsrste dagen van den oorlog, aldus
werd den coflT. van de M*t> Pfgegevm. ia
er inderdaad vertraging ingetreden, waar
voor Groot Hrittanmc verantwoordelijk was.
!>e organisatie was toen nog niet geheel
compleet, doch thans wordt toegezien, dat
geen vertraging meer veroorzaakt wordt,
welke zou kunnen voortvloeien uit de orga
nisatie van deze controle.
Slecht» weer kan nog vertraging veroor-
raken, doordat dan de <-ontrolr ambtenaren
moeite hebben om aan boord te komen van
de te onderzoeken schepen, doch ook booten
met een zeer gemengde lading zullen de
kan» inopen een grooterr vertraging te on-
dérvinden, wanneer nagegaan moet worden,
wat contrabande i» en wat voor eigen ga-
bruik van de neutrale landen bestemd is.
De neutralen i
Da minister van Eoonomi sche Za
ken deelt mede, dat met ingang van
19 October ix als eerst* artikel met
de distributie ven suiker zal worden
Van dien datum af zal men ia den
winkel aleehts suiker kannen kno
pen tegen talevering van een nader
aan ta wijzen bon dar rtjksdistribu-
tiekaari. Het rantsoen, dat men op
dien bon, dia geldig is van 19 Oct.
Un. 29 October, 14 dagen dus, kan
verkrijgen, bedraagt a kg. snikerr
De bon is hel goheele land door geldig
Men kar. du* koopen in welke plaats en bij
welken winkelier men wil.
Teneinde een goeden gang van zaken tc
verkregen, Is het uiteraard noodzakelijk. da-
de winkel* op den löden October inderdaad
over voldoenden voorraad suiker kunnen
beschikken. Om dit Ie bereiken is het nood
zakelijk gebleken om gedurende vier voor
afgaande dagen nl. vandaag. Vrijdag, /a
terdag en /omlag (12 Lm 17. Octoberaan
de winkelier* te verbieden suiker aan de
consumenten af te leveren. I»eze voor het
publiek onaangename maatregel is helaa*
onvermijdelijk omdat, w*il men «Ie winkels
rn»< suiker vullen, men re niet van boven
kan vdgieten en van beneden laten leeg
loopen.
Zelfs ae maat het publiek met aandraag
varzucht worden om ep Maandag a^. nUt
dadelijk alle bons togen snlkor ia ta wil
len wisselen, want leder kan begrijpen, dat
«assen alle mlllloen Nederlanders eg
één dag tod er bot ban toegedacht* pond sul
kor zonden koopen. geen aakoio wtakeivoor
raad daartegen bestand zon zijn. liet is
trouwens tocli ook niet noodur. «lal in een
gezin, van b.v. vier leden, waar nwn du»
>ver i - ncn beschikt, alle vier bonnen
tegelijk Ingewisseld wor«1en. Men kan als
g»w«*»n. «len aankoop van suiker over de
geheeic periode verdeelen.
I>eze distributie van suiker immer*
geschiedt niet omdat er werkelijk
suiker-gebrek b in Nederland, maar
alleen om te zorgen, dat iedere
Nederlander een gelijke lioeveel-
beid suiker zal kunnen verkrij
gen.
De suikerbietenoogst ie in vollen gang en
alleen omdat zij nog niet verwerkt is. wordt
liegonnen met een niet te groote hoeveel
hetd te dlsiribueeren. Dit kwantum van S
kg. in «ie veertien dagen of wel Jfdl gram
»n «i* w«*ek is ongeveer van het nonnale
huishoudelijke verbruik, dat gemiddeld op
plm. Mn gram |>er hoofd der bevolking
per week wordt geraamd Naar bet xlch
sat aanzien, zai spoedig, wellicht roed» in
November, bet rantsoen verhoogd kunnen
worden.
Aparte regelingen zullen worden getrof
fep v«x»r zieken, militairen met verlof,
rentauracta ene.
Terugkomende op de kweetie vaa de
neutrale seheepvaarl la de Brilacke
eontrolebasa* deelde air Lal tb Roe*
nog mede, dat da rogoeringen vaa de
neutrale landen belangrijk zonden
kunnen bijdragen tot een snellere
afhandeling vaa da eoatroia, indien
zty t* voren aan da Britacha autori
teiten aouden kunnen doen weten,
dat aen bepaald schip, dat da Brit
scha controle moet aandoen, alleen
goederen aan boord hoeft, die voor
eigen gebruik ven bet neutrale laad
bestemd la
Dc discussies mei de Nederlandsche mis
sie. w-elke hier de vorige wrek geweest is,
hebben nog slechts ren voorioopig karnkt- r
gedragen, voornamelijk, naar het ons leek,
ornilat «ie NcderUndsrhn vertegenwoordi
ger* niet over voldoende volmachten lxv
schikten.
De indruk als zou er rei» diepe kloof bo
staan tusechen de Nederlandsche en Bnt-
sche vertegenwoordiger* achtte air Lellh
Hou overdreven.
I>e poeitle van Nederiand i* uiter
aard moeiJtjk. omdat Nederland
zulk een groot transitoverkeer met
Duitse hl and beeft
lading on«ier weg naar een nrti
traa! land. welke met is bestemd
en waarvan niet kan worden aan
getoond, dat zij txwlreod ia voor ei-
g«n gebruik of voor aanwending
van eigen induetrie of voor heruit
voer naar een niet oorlogvoerend
land wordt door Groot-Brittgnnte
steeds gestopt.
Heruitvaar In veredelden vorm.
Naar aanleiding hiervan werd nog gevraagd
of Engeland van plan was den invoer van
veevoer ie sfnpiicn, indien, zooel» het geval
is. de eindproducten van «ie zuivelindustrie
gedeelte lijk voor Duitsrhland en gedeeltelijk,
voor Groot Brituntiic v-^mwl zijn.
Indien contrabande «der hts een zeer 1*
scheiden omlerdeel zou uitmaken van goe
deren, welke door neutrale ander. aan
fHiitachland worden geleverd, aldus de mi
nister. heeft de Brilsche regeering g<wn
bezwaar, deze contrabande aan de neutrale
landen ta doen toekomen voor heruitvoer
als onderdeel van een fabrikaat naar
DuiUchland.
