au NEELS Adverteert in dit blad Het oorlogsjaar 1939 ZEEOORLOG BRENGEN? Convooien en duikbootaanvallen 1917 1939 2SO POND J(u ió fat tijd uooï m tegenjaïf BIJ NEELS 1 knet Jtagsr Wol 1 klos Carp's Machinegarsn 1 kaart Elastiek DUNSELMAN, Keizerstraat 24 C, REZELMAN Jzn. het opslaan van alle soorten Granen, Za den en Peulvruchten. Fa. NEELS het oord der verschrikkingen Radioprogramm. Lloyd George bepleit convoyeeren Engeland past convooi- systeem toe Dit artikel, aan Vn zeeoorlog ge* uUd. poogt een beeld te geven van de verbitterden *tryd, die In dn laatste oor log» jnrrn ter zee gevoerd ia door Duitfti'hlnnd, met het dulkbootwaprn, waarby de toen tand begin 1017 zóó crl- tiek wan geworden dat de Britache admi raliteit bUna radeloos waa. Het con- vooyeering»»y«teem zal In den huldigen krijg een zóó groote schade onmogelijk maken! Brlttanië hernachte over de zee... de zee Maar haar overwinning duurde niet lang. Duttachland ging het gevaarlijkste wapen ter zee gebruiken, waartegen Engeland langen tijd machteloos stond, totdatxy het middel gevonden had. Dat middel was het varen ln groot ver band, het varen ln convooiën. Gedwongen dooor het geraffineerde middel, dat den Vijand langzaam uitteert, do hongerblokkade, namen de Duilacher* hun toevlucht tot den onbeperkten duik boot oor log. Om de Dultache dulkbooten te beletten de Noordelyke doorgang tot den Atlantlachen Oceaan te pasaeeren en om de terugkeerende met contrabande geladen schepen te contro leeren werden verschillende vlooteenheden ln het noordelijk deel van de Noordzee gecon centreerd cn wel een patrouille len Noorden van de Kar öcr, een patrouille ten Westen van Schotland, een patrouille ten Zuiden van Sydcro en een patrouille ten Westen van de Hebriden. Dat zelfs deze controle niet effectief genoeg was. bleek uit het feit. dat herhaaldelijk de blokkade werd doorbroken, en zelfs mijnen werden gelegd ten Westen van de Irrsche kust. De blokkade te doorbreken waa het eenige doel, dat de centralcn zich voor oogen stelden. Bernsdorff schreef ter ver dediging van den onbeperkten duikboot oorlog: „Mijn regeering zou de onderzee ërsblokkade gaarne hebben uitgesteld. Dit gaat echter niet, want de maatregelen zyn getroffen. Mijn regeering la van mee ning. dat de onderxeeërsblokkade den oorlog spoedig zal beëindigen. Deze blok kade zal worden opgeheven, zoodra een conferentie kan worden bijeengeroepen ter bespreking van redelijke voorstellen." De Britache regeering ging daar niet op In Haar berekening was. dat tegenover elke drie ccntralen vijf geallieerden in het vuur konden worden gebracht, dus dat het een eenvoudig rekensommetje was, dat de Centralen het altijd moesten verliezen, als er maar goed werd gevochten. Een wanhoopsdaad. „Eind 1916 schreef Lloyd George: „De duikbootoorlog bew\j«t, dat Dultschland voor *Un ondergang staat". „Maar." schrijft hU In een zijner me moires: „dit nam niet weg, dat soms de meest voorzichtige leiders meenden, dat wy vernietigd zouden worden, en dat wjj goed deden vrede te sluiten, terwtyl onMl schepen nog dravende waren". Groote dulkbooten werden ln een razend tempo in de Dultache werven gebouwd. De Dultache zwaardvisschen vreeaden niets en niemand, zij doorsneden alle wereldzeeën en torpedeerden het eene schip na het andere. De laatste vier maanden van 1916 be droeg het verlies tier Britache vloot 632 000 ton Na het afkondigen van den onbeperkten dulkbooloorlog op 1 Februari 4917 stegen de verliezen met rruzesprongen. Februari 310 000 ton. Maart 352 000 ton. April 526 000 ton. Op 1 Januari 1917 was een vyfdo deel der Britache handelsvloot ln de diepte verdwenen, maandelijks werden er 02 000 ton by gebouwd. In een rapport, dat da Engelache mi nister Runciman opstelde, zetde hij o.m- dat voor Juni 1917 de Britache scheep vaart vernietigd zou zijn. „Er bestaat geen afdoende middel op deze wyze van oorlogvoering en misschien zal het nooit gevonden worden!" was het moedeloozc oordeel der Brtische admi raliteit. „De Britache verdediging," aldus Lloyd George. ..was ln het geheel niet ln orde. Van de twintigduizend F.ngelache mynen ble ken er slecht* 1500 bruikbaar Maandenlang vocht Lloyd George met de Admiraliteit Hy wilde convooien en de Brit ache admiraliteit oordeelde dit middel on deugdelijk. Admiraal Jclllcoe waa tegen zyn plan. Admiraal BUna van de Amerikaanache marine, vertelt over «en onderhoud met Jellicoe het volgende: „Na de gewone begrooting nam Joilicoe een blad papier uit zyn lade en overhandigde het my. Het waa een volledige ïyat van de Britache verliezen der laatste maanden. Uit deze ïyat bleek onder andere, dat de totale verliezen van Engeland en die der neu tralen ln Februari 537.000 ton bedroegen, en dat de verliezen voor April onge veer 900.000 zouden bcloopen. Deze cyfers wezen uit, dat de verliezen ongeveer drie k vier maal zoo groot waren al* er ln de kranten werd geschreven. Ik druk my zeer zacht uit, wanneer ik zeg, dat deze onthulling my ten zeerste verbaasde. Ik was stom van verbazing, want zooiets had Ik ln het geheel niet verwacht. Ik sprak Jellicoe over myn ontsteltenis." Daarop antwoordde Admiraal Jellicoe: „Het is ons onmogciyk den oorlog verder te voe ren, als dergeiyke verliezen blijven aanhou den." Admiraal Sims vervolgt dan zyn verslag van dit gesprek: Ik vroeg: „Wat denkt U te doen?" „Alles wat wy kunnen. Op alle mogeiyke manieren vermeerderen wy onze antiduikboot krachten. Wy gebruiken alles, wat ons die nen kan ln den slryd tegen de onderzeeërs, wy bouwen zooveel destroyers. treilers cn dergelijke schepen, als ons maar cenigszins mogelijk la. Maar de toestand is zeer ernstig. Alle hulp, die wy kunnen krygen is zeer drin gend noodig „Het achynt er naar uit te zien, dat de DulUcher* den oorlog gaan winnen," merkte Ik op. Zy zullen Inderdaad winnen alt wy geen einde maken aan deze verliezen en dat zoo npoedlg mogetyk, was het antwoord van Jel licoe. „Is er geen oplossing voor dit vraagstuk?" vroeg Ik. „Voor zoover ik kan zien, absoluut niet." Maar Lloyd George wist den Amerikaan- «chen admiraal te overtuigen en zijn eerste succes was een convool van 17 achepen. dat van Gibraltar vertrokken, veilig cn wel de En gelache havens wist te bereken. In totaal namen ln 1917 tot November 191S 16.657 schepen deel aan convooien; 102 daar van werden door Duitscho U-booten getorpll- leerd. 36 afgedwaalde schepen gingen verloren en 16 vergingen door andere oorzaken. De aan bouw van Britache schepen steeg tot rond 150.000 ton per maand. De onbeperkte, duikbootoorlog had voor een groot deel haar verschrikking ver loren. De Brltscho admiraliteit her ademde. De oorlog was door de Geallieerden ge wonnen. Bezien wy nu de berichten over den zee oorlog der laatste dagen, dan kunnen wy het zelfde streven onderkennen by Duitschland om door het torpedeeren van Britache en Fransche handelsschepen op den Atlantlschen Oceaan deze landen tc benadeelen in hun voedsel toe voer. Een groot aantal Britache achepen zyn reeds het slachtoffer geworden. De voornaamste daarvan zyn wel: Athenia 13.581 ton. s.s. Manaar 7.242 ton. m.a. Regent Tigcr 10.177 ton. s.s. Magdapur 8.641 ton. m.a. lnverliffcy 9 456 ton, ma. Chcyenou 8 826 (de beide laat ste tankers) - ln totaal 36 Britache handels schepen. De afweermiddelen der Britache admiraliteit vertoonen een groote overeenkomst met die der laatste Jaren van den vort gen oorlog. Op nieuw wil Groot-Brittannlë Duitschland op de knieën brengen door een volledige blokkade toe te passen. In Britsche kringen rekent men daartoe op een oorlog van 3 4 4 Jaar, waar door Duitschland niet tengevolge van groote slagen, maar door een langzame uitputting moet verloren gaan. Het Dultache wapen, de onbeperkte dutk- bootoorlog, waartoe op -alle zeeën reeds de U-booten zyn verspreidt en uitgezonden, zal Engeland niet die slagen toe kunnen brengen als het in den vorigen oorlog heeft gedaan. Door de Engelschc radio werd begin September herhaalde malen een boodschap der Britsche admiraliteit verspreidt, waarin gezegd werd. dat, hoewel er geen berichten werden ver strekt over het buitmaken of onschadeiyk maken van Dultache dulkbooten. men niet moest denken, dat zulks niet geschiedde. Het doel hiervan was om den vyand niet de noodigc gegevens over zyn verliezen in handen te spelen. Bovendien hoopt de Britsche regeering door haar. ln den vorigen oorlog met succes toegepast systeem van convoyce- ring der handelsschepen het gevaar grooten- deels te kunnen beperken. Ey wyst er op. dat de op het oogenblik nog verspreide en rondzwervende roovers der zee spoedig door brandstofgebrek zullen gedwon gen zyn hun bases weder op te zoeken, du- hoe langer hoe meer door de Engelschc schepen worden bewaakt, In zyn rede van 13 Augustus voor het Brit sche Lagerhui* verklaarde Chamberlain: In den huldigen oorlog is de Duitsche aan val op onse koopvaardy begonnen met een daad van mecdoogentOOaheld tegen een pas sagiersschip in stryd met alle regel» van de oorlogvoering ter zee. hetgeen wordt voort gezet. Een zeker aantal Britsche koopvaar ders ts aangevallen en hun verliezen *yn ongc- twyfeld Ietwat ernstig geweest. Dat was echter niet meer dan verwacht moest worden, omdat de oorlog kwam op een oogenblik. toen groote aantallen van onze koopvaardy schepen verspreid voeren over de zeven zeeën, varende onder vredeaomstandigheden. Aan den anderen kant hadden de Duitschers hun dulkbooten en voorraadschepen voor den oorlog op de beste strategische positie» geplaatst en het is niet verrassend, dat eenige onzer schepen verrast KEIZERSTRAAT - DEN HELDER vindt U de grootste maten Costuums voor personen wegende tot 19.50 22.50 25.00 27.50 Ook voorradig een pracht collectie voor Langt smalle personen 1 55. 1.90 en 2 meter lengte 14.§0, 17.60, 20.00 gld. Da nieuwste Jongenspakjes 3 deelig en 2-deelig met lange en korte broeken roet plusfour in lange pijp. 1500 Jongenspakjes f 5.50 pracht kwaliteit. 1000 Moderne Sportcostuums De nieuwste tinten: hoogblauw, ossenbloed, enz. Groote keuze 12.50, 14.75 enz. Ook voor lange en smalle personen. Groote sorteertng WINTERJASSEN in alle prijzen, soorten en modellen. Wij hebben de grootste sorteering Fantasie- en Gabardine-Regenjassen in de moderne tweed, in alle tinten, zooals beige, grijs, blauw en modekleuren. Vraagt onze Gabardine-Regenjas J2.50, 14.75 Prima pasvorm. 0« kokende Vletory Falcon, Santigo, Oxford, Wij zijn 20 procent goedkooper Tagaa luk»«ring zoolang do voorraad strekt ■amen voor "7^5 ets. WIERINGERWAARD Tal no. 264. Beveelt zich beleefd aan voor „■EVA"- VAKKLEEDING de BESTE met bovendl* gratis verzekeringspoll: Zyn verkrijgbaar by d« Hoofdvertegenwoordlge Den Helder. wy maken U attent dat 4 Beva" - Werkm anagoederei by NEELS ook nog 20 1 goedkooper zfjn dan by ied( ander. Permanent W»\ 2 gld. compleet. Twee dame* gelfjk Lang haar Zoolang wy date ps^aan handhaven, kunt U hiervan riteeren. C. J. Breauwer—lyUaahm 44 Kdwnrtrut 44, Den llei ?4ln door dulkbooten, voor zy in staat waren een haven tc bereiken. Wy maken echter haast met een convooi- systecm, dat dagciyks optreedt met steeds toenemende doeltreffendheid. Het convooi- systeem is onmiddcliyk in toepassing gebracht en zoodra het volledig kan functlonecren. heb ik geen reden om te veronderstellen, dat het minder beslissend zal biyken dan dat twintig Jaar geleden het geval was. Intusschcn kan Ik het huis dc verzekering geven, dat de dulkbooten voortdurend worden aangevallen en dat successen zyn behaald. En op 30 Sept. volgde een nog positiever verklaring voor het Lagerhuis, waarin door Chamberlain werd gezegd „Dc oorlog ter zee is een van intense en voortdurende activiteit van de vloot. Het resultaat van den stryd tegen de dulkbooten is na iets meer dan veertien dagen grootcr. dan wat de Britache marine zelfs gedurende den vorigen oorlog tot stand heeft gebracht. Terwyi wy !n den vorigen oorlog oen ver dedigende houding aannamen tegen de dulk booten. zyn wy thans tn den asfiftval cn steeds worden zy onmiddellijk aangevallen, zoodra zy zich vertoonen. Ik geloof, dat ik niet te veel zeg, wanneer ik verklaar, dat reeds zes of zeven Duitsche dulkbooten den vollen prys hebben betaald voor hun aanvallen op Britsche schepen. Van de 70 Duitsche dulkbooten, waarvan slechts een deel „ozeangchcnd" waa. zyn pl.m. 2/3 vernietigd, verklaarde Churchill op 17 Oct. 1939 voor het Lagerhuis. Ik vertrouw, dat, wanneer het convool- syateem ln vollen omvang zal worden toege past en het aantal en de doeltreffendheid van de jacht makende eenheden snel zal zyn ver meerderd, deze onderzeesche bedreiging met overeenkomstige snelheid zal verdwynen. We moeten verwachten, dat wc nu cn dan klappen zullen krygen en soms zelfs zware, zooals het verlies van de „Courageous", doch Uit is niet te vermyden." En reeds Zaterdag wisten de Duitschers (Jen Engelschen een zeer gevoelig verlies toe te brengen, door een gemoderniseerd slag schip. de „Royal Oak", te doen zinken voor de haven van Scapa Flow. De Duitsche duikbootkaplteln* blijken ook nu weer over grooten moed te beschikken. De doeytreffendheid van den convooidienst blijkt echter nu uit het feit, dat de Ameri- kaanschë verzekeringsmaeatschappijen de molestpremies voor het handelsverkeer over den Atlantische® Oceaan weer hebben ver laagd. Dc zeeoorlog is begonnen, waar hU In '18 eindigde, zoowel wat betreft de Indirecte maatregelen tegen Duitschland. n.m. scherpe contróle op den neutralen handel, als directe, n.m. bestryding van het duikbootwapen. Gezien al deze gegevens en het verloop van den vorigen oorlog zyn er o.l. geen groote verrassingen te wachten. Mogeiyk dat over eenlgen tyd de Dultache vloot, die snel wordt aangevuld, een poging zal wagen om de Engelsche blokkade te door breken, waardoor een tweede slag by Jutland niet tot de onmogeiykhedcn be hoort. Bovendien bewijzen de resultaten der laatste weken, dat het luchtwapen der Duitschers (basis Noordzeehavens en Helgoland), In sterke mate actief deel neemt In de bestrijding van de Engelsche vloot. Overigens zal de zeeoorlog zich be perken tot den duikbootoorlog met wisse lende kansen, maar beslist minder fataal voor de Engelsche belangen, dan hy ln den vorigen wereldoorlog Is geweest. kan juist op dezen sector van het front regen van granaten nederdalen, die do in een woestenij verandert. En dan w| wij ook nog spreken van Niemandsland vredestijd, waarover bijna niemand sprt doch dat evengoed zijn tragische beteek heeft als het Niemandsland in den ooi Wij herinneren slechts aan de tnfereclen, zich nog niet zoo lang geleden hebben i speeld aan de Poolsche grens, toen dc I sche regeering duizenden Poolsche en teniooze joden uit het binnenland van Derde Rijk over de Poolsche grens w zetten, aan welke mcnschen de Poolseht geering evenwel den toegang tot het I ontzegde. Zoo leefden daar de verdreve bijeengedreven op een smalle strook 1 stilzwijgend tot Niemandsland verklaart bange afwachting van hetgeen over hen worden beslist. liet Poolsche Roode K ontfermde zich over hen, zoover het daa in staat was cn medelijdende grenswuch stonden dekens af. Doch er is ook een vi zatner voorbeeld van Niemandsland. Aan de Zwitserse!:—Fransche grens, schcn Genèvc en Annomasse, is door du toriteiten een kunstmatig Niemandslan| het leven geroepen: een kleine, van een rastering voorziene weide, waarop dc wl zijdsche grensbewoners op beperkte sc handel kunnen drijven. Doch iets derge behoort tot dc grootste uitzonderingen. Ii ooren van den modernen mensch zal woord Niemandsland altijd een sinistt nood lot tigen klank behouden. (Van onzen Parljschen correspondent.) Parijs, October 1939. Het woord Niemandsland, dat in den wereldoorlog een zoo sinistere beteckeriis heeft gekregen, is op nieuw opgedoken, nu de schermut selingen aan het Westelijk front de allures van een werkclljken oorlog beginnen aan tc nemen. Tusschen Wcalwal cn Maginotlinic strekt zich een nieuw Niemandsland uit. Opnieuw ontmoet het oog van mlllioenen krantenlezers in dc communiqué'» van het front liet woord Niemandsland. Wal is Nie mandsland? Ken koraalnt m den Indischcn Oceaan, slechts enkele vierkante meier» in omvang metend, bij storm geheel onuer wa ter. Een stukic win het vasteland in dc Noordelijke IJszee, verborgen onder een dikke laag sneeuw en ijs. Ecu troastclooze, gele woestenij in het binnenland van Azië. omgeven door woeste, hooge bergen, slechts enkele malen per jaar betreden door de voelen van ToerkesUnache, Tibetaan*che of Russische grcnspatruullle». Dat is. in den letterlijken zin. Niemandsland. Eon land zonder mcnschen. zonder wetten, een strook tands tusschen andere landen in. Het begrip Niemandsland oen woord, ontleend aan het Kngelsch: „No Man Land" welke aan duiding gebezigd werd door dc oude Engel sche zeevaarders en ontdekkingsreizigers voor tot dusverre door niemand ln bezit ge nomen eilanden in den Oceaan 1» van betrekkelijk jongen datum. Het stamt uit den tijd. toen de wetenschap van het vol kenrecht en dc diplomatie het begrip „sou- vcreinitcit" in het leven hadden geroepen: do onbetwiste, over een land uitgeoefende heciKhappij. Daar, naaf niemand do veroiniteit uitoefende, sprak men van Nie mandsland. Toen op de narde nog groote witte vlekken bestonden op dc landkaart, ge- bicden. waar de ontdekkingsreizigers nog niet waren doorgedrongen, was Niemands land geen uitzondering. Thans evenwel heeft het woord een schrikbarenden, tragischcn klank gekregen. De kampplaat* der mlllioenen- legers. In den wereldoorlog bestonden er twee enorme strooken Niemandsland; de eene strekte zich uit van dc Oostzee tot aan dc Zwarte Zee. de tweede van de Noordzee tot Zwitserland twee strooken lands, tusschen dc vijandelijke loopgraven in. omgewoeld door granaten, met lijken bedekt, vriend en vijand door elkaar, in den dood vereend; de toekomstige kampplaats, waarop de mil- lloenenlegers elkaar den zege zouden be twisten. Niemandsland heette het trooste- looze terrein, bezaaid met een wirwar van prikkeldraadversperringen, waarop een bij- ile onvermijdelijke dood leder wachtte, die zich er op waagde. AI» een onoverkomelijke slagboom lag het daar. tusschen de strijden de legers, die het elk van hun kant met hun moorddadig vuur bestre ken. Elke meter terreinwinst in Niemandsland werd met stroomen bloods gekocht. Hoog boven zijn troostelooze eenzaamheid verheffen zich de vliegmachines in de lucht cn onder dc aarde w roeten de tegen standers otn elkaar met landmijnen te vernietigen. Op een gegeven oogen blik weerklinkt een kort signaal de eene golf aanvalstroepen na de andere klautert uit de loopgraven en verspreidt zich over Niemands land. het duivelsche concert van de lichte en zware artillerie en de ma chinegeweren laten zich hooren. Weder is Niemandsland het tooneel van verwoede, bloedige gevechten, som*, inaar niet altijd, eindigend met een kleine, duur gekochte terrein winst. Niemandsland ln vredestijd. Het kan echter ook voorkomen, dat Nie mandsland zich over een vrij groote opper vlakte uitstrekt, dat er kilometers afstand geen loopgraaf te ontdekken is. Dan vertoont zich aan het oog een vreedzame, groene wei de, waarop koeien loopen te grazen en kal veren dartelen. Doch dit beeld is bedriagelijk; VRIJDAG 27 OCTOBER 1939. Hilversum I. 1875 en 414,4 m. Algemeen programma verzorgd door KRO. 8 00 Berichten ANP. 8.059.15 en 10.00 Gramofoonmuxiek. 11.30 BybeLsche causerie. 12.00 Berichten. 12.15 Paul Wynappel's atrykenaemble (12 1.10 Berichten ANP en gramofoonmi 1.301.40 Gramofoonmuxiek). 2.00 Orgelconcert en gramofoonmuxiek), 3.00 Gramofoonmuxiek. 3.15 KRO-orkeat. (4.004.15 Gramofoonx 5.00 Gramofoonmuxiek. 5.15 KRO-Melodlaten en aoliat (6.00- Gramof oonmuxiek 7 00 Berichten. 7.15 Causerie: „De Internationale art markt ln oorlogstyd", 8 00 Berichten ANP. 8.15 KRO-orkeat en de KRO-Boys. 9.15 Gramofoonmuxiek, 9.35 Radiotooneel. 10.05 Het Rococo-octet, 10.30 Berichten ANP. 10.45 Bertua van Dinteren's orkest. 11.0512.00 Gramofoonmuxiek. Hilversum II. 301,5 m. 8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 V, 12.00 AVRO. 4.00 VARA. 7.30 VPRO. VARA. 10.40 VPRO. 11.00—12.00 VARJ 8.00 Berichten ANP, gramofoonmuxiek, 10.00 Morgenwijding. 10.20 Pianovoordracht. 10 50 Declamatie. 11.20 Orgelspel. 12.00 De Patladtan*. 12.45 Berichten ANP. gramofoonmuxiell I.15 AVRO-Amusementaorkest (opn,). 2.00 Voor de vrouw. 2 10 Het Lyra-Trlo. - 2.45 Diaco-Variét ét. 3 30—4.00 AVRO-Danaorkest. 4 06 Gramofoonmuxiek met toelichting. 5.00 Voor de kinderen. 5.30 Gramofoonmuxiek. 6.00 De Rambler* 6.30 Letterkundig overxlcht, 7.00 Orgelspel en zang. 7.18 Berichten ANP. 7.30 Causerie „De kans". Hierna: Beril 7.35 Cyclua: „De boeken van den Bybel 8.00 Het Roaa Spler-kwintet. 8.30 Cyclua: „Het ontwaken van het 1 land (II). 9.00 Vraag en antwoord. 9.15 Fragmenten uit de operette ,.Ein VI traum". 1015 Puxxle-ultxending. 1030 Gramofoonmuxiek. 10.40 Avondwyding II.00 Berichten ANP. 11.10 Jaxxmuxiek (gr pl.)'. U49—12 W Hammond-orgelspel,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 16