ielgië en Nederland
redes-eilanden—
Onze wachtende
schepen bij Duins
1
!4
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Met Kerstmis
autorijden?
ingl
ima
Zal Stalin
zijn schuld betalen?
weerbericht
de bilt seint»
Twee pond suiker
_in drie weken
rkt
l*.
•vendis
r 20
bfl I*'
Wav
ti
11
h..h,rt
ni IMl
Schucn. Tel. M li lijnen). Kengetal 2U0.
JDAG 27 OCTOBER 1939. 83e Jaargang. No. 11(21.
- Jee KV U*g.-MC HamJeil io»eiir-
Radiorede voeringen van Koning Leopold
en president Roosevelt
Neutraal in denken
Onm OQ el ijk, zegt Roosevelt
Onzijdigheid levens-
element voor België
KONING LEOPOLD
Het groote Amerikaansche dagblad New York Herald Tribune
i leeft bewerkstelligd, dat zoowel Koning Leopold van België als Pre-
front Ident Roosevelt hedennacht een radio-redevoering voor het Ameri-
'nn wij iwinsche volk hebben gehouden. Koning Leopold verzekerde den
island Amerikanen, dat Belgie met Nederland een vredeseiland blijft vor-
beteekc Ben *n van alle volkeren. Roosevelt bevestigde dat Ame-
on unri neutraal wil blijven.
l>ben al Roosevelt zeide: „Zooals ik reeds tevoren heb gezegd, zijn de
do Di ferecnigde Staten neutraal en hebben zij niet het voornemen in den
ii van I >orlog verwikkeld te raken. Dat wij neutraal kunnen zijn in denken
ÖOwe^ a's *n daden 18 Rclijk ik reeds eerder zeide, onmogelijk uit te
het li Deren, omdat wederom het volk van dit land, de dingen rustig, zon-
kjit i! er vooroorc'oel doordenkende, zich een opinie heeft gevormd en
-kiaard, ormt omtrent de huidige gebeurtenissen op andere continenten'*,
ode n Pres^cn^ ïeKde er den nadruk op, dat niemand die een ver-
ict daa litwoordelijke regeeringspositie bekleedde in Washington ooit op
een* 3 en,Pcrl°* w'jze het denkbeeld had geopperd dat Amerikanen uitge-
id. tod en moesten worden om in Europa te strijden. Het congres, aldus
^president, heeft thans geleerd „georganiseerde propaganda
een]
de
i
derj
zal
te
jennen. (Vermoedelijk was dit een verwijzing naar den stroom
brieven en telegrammen die het congres bereikt heeft en waarin
raagd werd het wapenembargo niet op te heffen). Den nadruk
jende op de waarde van het in acht nemen van een democrati-
hen. gemiddelden koers zeide Roosevelt: „vooral wanneer die ge-
simitej Adelde koers, om op de hoogte van den tijd te blijven, een beetje
ttks van het centrum Jigt".
939.
lek.
(12.1
,'oonmul
kede van koning leopold.
kostbare en trouwe herinneringen.
Koning Leopold, zijn mijn medebur-
mtjn familie en ikzelf aan de Ver
stalen gehecht. Geen enkele Belg
den doelmatigen bijstand en de opbeu-
hulp vergeten die het Amerikaan
volk aan de Belgische bevolking heeft
toon het over zijn approviandee-
waakte gedurende jaren van beproe-
uziek).
.20 VI
VPRO.
va:
juzlek.
>pn.).
trtuigd als ik ben dat mijn land de
«ving verdedigt door de aangenomen
ing ten overstaan van het conflict dat
nfoonn uropa losgebroken Is. meen ik mij te
n beperken bij <lo toelichting van deze
(6 00- 'ntr dewelke geheel en al strookt met
'wil, den moed en de eer van mijn
le arbi1®7 hroft Bdgfo zijn onafhankelijk-
|-silie afgekondigd en zijn drie maeh-
buren hebben er acte van genomen,
tin zelfs verder gegaan toen zij ons
san de uitdrukkelijke verzekering ga
lat zij ons grondgebied zouden eerbie-
en de onafhankelijkheid van Belgie
j waarborgen.
neutraliteits\erklaring van de Belgl-
g'-ring. bij den aanvang van den
i afgelegd, was de logische uilkomst
4ne politiek.
De onzijdigheid Is bovendien een
B Ja* n se lemen t voor de belangen van
In land. Het bestaan van Belgie
Bied van geringe uitgestrektheid,
aar wiens bevolking een der meest
ttkke van de wereld is. hangt
oofd/akelijk af van den arbeid zij-
*r inwoners. Deze arbeid, vervol-
muziek. *na- ,a afhankelijk van de handha-
m* van onzen rxporthandel en
in het vrij verkeer van onze nij-
lertieids- en voedmg.sapproviandee-
in*.
De vrede is dus voor het Belgi-
volk een voorwaarde van ie-
of dood.
VREDESEILAND!
zijn noch van verre noch van nabij
iken geweest bij de oorzaken van het
kt dat Europa verdeelt. Moest Belgie
gesl.-urd zijn, zijn grondgebied zou
slagveld herschapen worden, niet het
zzjii geringe uitgestrektheid. Een der-
lot zou gelijk staan met een algeheele
ling. welke ook de uilslag van den
moge ujn.
nederland vormt het een
dese1land in HET BrLANG van
i volkeren.
Wij zien met klaarheid onze rechten en
onze plichten in. Wij zien de toekomst tege
moet niet een kalme vastberadenheid en een
geweten dat niets storen kan. Wij zijn bereid
onze onafhankelijkheid uit al onze macht te
doen eerbiedigen.
Het zal vandaag precies 25 jaren geleden
zijn dat het Belgische leger, na een harden
strijd, onder het bevel van koning Albert.
mijn vader, de koers van een wreden inval
stuitte.
En moesten zij aangevallen worden God
beware ons voor een dergelijke ramp in
weerwil van de plechtige en stellige verbin
tenissen tegenover ons in 1837 aangegaan en
aan den vooravond van den oorlog her
nieuwd. dan zoivlen wij zonder aarzelen strij
den. maar met vertienvoudigde middelen en
ditmaal ook zou het gansche land achter
het leger staan.
Maar wij kunnen niet geloven dat onze
neutraliteit door de oorlogvoerende mogend
heden niet zal geerhiedigd worden.
Wij hebben vertrouwen in het woord dat
zij ons in het aanschijn van de wereld gege
ven hebben, zooals zijzelf mogen vertrouwen
in onze loyaliteit, loyaliteit die ik. naar het
voorbeeld vai mijn geliefden vader, en als
vorst van een vrij en trotsch volk, besloten
ben steeds na te leven.
Laat ik hopen dat de Amerikaansche natie
waaraan wij door gemeenschappelijke belan
gen zoo nauw vrri>onden zijn. on« hclpe en
Oiia Bteune in onze houding ten bate van den
vrede in dienst van de beschaving!
Slowakije's eerste
president gekozen
Dr. Tiso met
men aanj
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: De
vroegere voorzitter der Slovvaaksche regee
ring. dr. Josef Tiso. werd door het Slo
vvaaksche parlement eenstemmig tot presi-
TISO.
dent van de Slowaakse ha republiek geko
zen. Daarmede heeft Slowakije zijn eerste
staatshoofd gekregen en de voltooiing van
ziju binnenJ&ndschen opbouw bereikt.
Reoeerlna treedt af.
De Slownaksch© regeering heeft besloten
collectief af te treden. De president heeft
dit ontslag aanvaard en zie detuissionnalre
ministers belast met de afdoening der loo-
pende zaken.
Daily Express weet te vertellen, dat
M. V. A. Tanner, Finacb minister van fl-
panUén, die deel uitmaakte van de jongste,
thans naar Helsinki teruggekeerde dele
gatie, welke met het Kremlin onderhandel
de. niet zich droeg een document, dat
hein in 1017 door Stailn was gegeven.
Hierin belooft Stailn dat de Sovjet-
Unie steeds Finland* onafhanke
lijkheid en souvereiniteit zal eer
biedigen.
Het verhaal van den oorsprong van dit
document gaat terug tot 1006. toen Stalin.
vervolgd door de politie van den Czaar,
Finland (toen nog Russisch bezit!), door
trok en een toevlucht tocht bij Tanner, een
jong sociaaldemocraat, die Stalin verborg
cn daardoor zijn leven redde.
In 1017, toen Tanner optrad als hoofd van
een sociaal democratische delegatie in Mos
kou, gaf Stalin hem het document
Een overzicht van de ministerstatel tijdens de zitting der Tweede Kamer, waar-
ia Donderdag oen aanvang werd gemaakt met de behandeling der begrootiag '4*.
Nieuwe regeling
getrotfen
uiteenzetting van britsche zljde.
vooral geen vet naar
duitschlandi
ln verband met het langdurige op
onthoud van Nederlandsche sche
pen bij Duins hebben wij ons vla
Reuter gewend tot de Britsche ma
rine- en contrabandecontrole-auto
riteiten met het verzoek ons een
uiteenzetting te willen geven van
de oorzaken van dit langdurige op
onthoud. terwijl wij tevens de
vraag hebben gesteld of in de naas
te toekomst versnelling der controle
mogelijk is.
In antwoord op onze vragen ontvingen
wij de volgende uiteenzetting:
„Ons Is door een gernïhebhend woord
voerder medegedeeld, dat In sommige ge
vallen de contrabande commissie het nood
zakelijk acht een garantie te vragen van
den geadresseerde van de goederen of van
de rezeering vnn het ucutrale land, dat
noch de goederen, noch de producten, wel
ke hiervan worden uitgevoerd of het equi
valent hiervan ia! worden uitgevoerd naar
Duitschland. ten einde vertraging te voor»
komen hebben sommige scheepvaart maat
schappijen de belofte gegeven, dat Indien
hun schepen toestemming krijgen door te
varen, zij de goederen waaromtrent twijfel
bestaat zullen vasthouden tot een beslis
sing L« genomen, zoonl* ook In den vorigen
oorlog Is gedaan. Andere maatschappijen
doen dit niet en Indien hun schepen toe
stemming krijgen door te varen, dan be
staat geen garantie, dat de contrabande
niet zal worden doorgevoerd naar Duitsch
land. Inderdaad heeft ecu schip dat on
lang* zonder goede garantie toestemming
kreeg om door te varen ten einde lang
oponthoud te voork<vnen een lading ver
voerd. welke naar bekend Is. later werd
doorgevoerd naar Duitschland.
Maatregelen.
Men hoopt evenwel, dat van nu
af de toestand beter zal worden ten
gevolge van een overeenkomst,
welke met sommige scheepseigena
ren is getroffen en waarbij de
scheepspapieren zoo spoedig moge
lijk voor het binnenvaren van de
Britsche wateren vooruit zullen
worden gezonden aan de Britsche
autoriteiten.
Wat betreft het oponthoud van
giers op de vastgehouden «hepen wordt
gezegd, dat men hoopt in de toekomst een
regeling te treffen, waarbij de paasagiers
onmiddellijk aan land worden gezet en toe
stemming krijgen bun rei» voort te zetten
op de snelst mogelijke wijze Men hoopt, daj
du gebaar ook in Nederland zal worden ge
waardeerd
Iedere vertraging en leder ongemak, dat
niettegenstaande deze pogingen ze te ver
mijden. toch ontstaat, wordt te Londen be
schouwd als een betreurenswaardige nood
zakelijkheid.
Oll nummir bavat 8 pagina'*
Verwachting: Gedeeltelijk be
wolkt, nog enkele plaatselij
ke buien, vooral in de kust
strook, matige tot krachti
ge N.O. wind. weinig veran
dering in temperatuur.
De boagerhlokfcada.
In verband hiermede is het artikel van
den bekenden economist Sir Wllliam Be-
verigde ln de „Times" opmerkelijk. Hij
w ijst er op hoe noodzakelijk het is. dat
Duitschland geen vet wordt geleverd, aan
gezien vet onmiddellijk voor de bewape
ning kan worden gebruikt. HJj voegt hier
aan toe:
Het is niet waarschijnlijk, dat iets,
wat wij door de blokkade kunnen
doen. het voor de Duitsche regee
ring onmogelijk zou maken de bur
gerbevolking behoorlijk te voeden,
indien zij voor dit doel een voldoen
de hoeveelheid van de hulpbronnen
aan werkkrachten, materiaal en
geld besteedt. Indien zij dit niet
doet. dan zal het Duitsche volk door
hat besluit van zijn eigen regeering
tot honger worden veroordeeld."
Beveridge voegt hieraan tot, dat het di
lemma tiissehen de honger van het volk
en de honger van de kanonnen het punt is.
waartoe de eene oorlogvoerende den ander
moet drijven.
D« minister van Economi
sche Zaken maakt bekend, dat
voor het tijdvak van Maan
dag 30 October a.a. tot en
met Maandag 20 November
a.« tegen afgifte van een na
der aan te wijien bon der
rijkadiatributle-kaart ttn ki
logram suiker beschikbaar
wordt gesteld.
Onthalliag van rljvarboé wordt
Daar de Invoering der distribuUeregeling
voor de benzine op zich laat wachten, schijnt
kr bij velen vrees te bestaan, dat ook met de
Kerstdagen het autoverkeer »U1 gelegd zal
Naar het Hdbld. ter bevoegder plaatse ver
neemt. is hieromtrent nog gecneriei beslis
•taf
Men heeft zelfs de mogelijkheid van dit ge
volg van het rijverbod op Zondagen nog niet
onder de oogen gezien, aangezien het niet
uitgesloten moet worden geacht, dat voor
dien datum de distribuUeregeling in werking
kan worden gesteld. Daarbij zal dan, zooalt
bekend, het Zondagaverbod komen te verval
len.
Mocht de regeling evenwel tegen dien tijd
nog niet ingevoerd kunnen worden, dan
zal men ongetwijfeld deze aangelegenheid
voor zoo bijzondere dagen als de Keratdager
nader In overweging nemen en moet ontha'
fing van dat verbod voor die dagen niet ca
mogelijk worden geacht.
Duitschland koopt
versche haring
Betaling vla elearlag op korten
termijn.
Woensdag kwamen wederom twee IJmui
der stoomtrawlers met groote vangsten ver
sche hanng te lJmuiden aan de markt. Da
totaal aanvoer bedroeg op dien dag dag cir
ca. 2300 kisten, waarvan een groot deel
voor den export naar Duitschland werd ge
kocht. Vandaag zal de aanvoer van versche
haring wederom van brtrekenis zijn, omdat
niet minder dan drie groote trawlers met
dergelijke vangaten aan den af»lag worde»
verwacht
Naar verluidt, aldus de Tal., hebben de
handelaren opdracht een groot kwantum
haring voor onze Oostelijke naburen te koo-
pen. De betaling hiervan zou via de clearing
op korten termijn geschieden.