Italië werpt zich op den Balkan 2.l!l,<i"e^!'cnde
Engeland last ook den
Duitschen uitvoer aan
Aichtaanval
boven
uord-Frankrijk
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
er bedrijvigheid
der artillerie
Brifsch Indië
onderling verdeeld
Stalin aapt
Hitier na
arrestaties
in Duitschland
Rooseve'f teekent de
neutra'iteitswet
Het gruweldrama
te Let'dschendam
Uoiformen-puzzle
Laan Schuiten Tel m (J lijnen). Kengefal 2240.
|DAO 6 NOVEMBER 1938. 84e Jaargang. No. 11928.
ét N.v. Urtg.-Mif. „Hottend* NoorderVworKcc"
Het industriegebied bestookt.
Verscheidene vliegtuigen wer
den in de lucht gezien.
0» frnnsche stad I.illr of Rijssel,
in den vorigen oorlog reeds
tl geleden heeft, stond gij-
n bloot aan de verschrik-
van een luchtaanvAl. Het
jl-Franschc industriegebied be
id door de steden Rijssel. Tour-
Roubaix, is een vitaal deel van
«jkrijk. Voor deur streek ha<l
gebied vooral beteekenls door dc
•te zendingen consumptie-nard-
glen. welke uit de T^ingedijken
raarts werden verzonden, (.lok
i er steeds veel roode commissie
l heen. Te Doornik fin Bolgi*)
ft men het geluid van de ontplof
ten en het vuren van do Fran-
iuchtdoel-artlllerla gehoon!,
gheidene vliegtuigen werden in
lacht zien
k voor de inwonen* van Door-
moet dit beeld oude droeve
inneringen hebben opgeroepen.
stad werd eveneens In den
lidoorlog fel bestookt, gedeelte-
verwoest en is weer opgebouwd.
Vliegtuiggeronk boven Noord-
Engeland.
teeks den middag heeft men gisteren
fci kort na elkaar in een stad in
fit-Engelaud grr »nk van vliegtuigmo-
Boord. Kr werd evenwei geen enkel
jezUii en luchtalarm werd niet ge-
Bonten komt bet stereotijpe nieuws
Ren kalme nacht met ocnige activi-
do plaatselijke artillerie,
dtsclie artillerie, aldus Havas. heeft
lur uitgebreid, terwijl zich aan het
i gewone ontmoetingen van patrouil-
Brkenningsafdeelinzen afspelen. De
t artillerie was vooral actief aan het
van het front en heeft vooral Por
der vuur genomen. Reeds enkele da
den is de stad door de zware artille-
i vuur genomen. Thans is meer de
g van de stad bestookt. Ook werd het
m oosten van de samenvloeiing van
Saar onder vuur genomen. De ach-
w gelegen stellingen van de Fran-
p het Hohrharh plateau tuMchen Sar
ilis en de Bitche zijn door de lOTi
Ilerie van de Dullschers onder vuur
L ongeveer 1">0 projectielen werden
verschoten.
mnsche artillerie beantwoordde on-
jk het vuur. De gevechten in het
led hebben hierdoor een artilleris-
rokter gekregen, dat weliswaar nog
[zaam tempo heeft, doch lederen dag
in worden.
r wordt melding gemankt van «Ie
M van nieuwe afdeelingen artillerie
Duitsche front
Idellandsche Zee:
Latijosche Zee
Opmerkallfke uitspraak van den
Italiaanschen ambassadeur te
Madrid.
i eeu plechtigheid ter herdenking
l> Italianen, die gevallen zijn lijden»
Mferoorlog in Spanje, heeft de Itali
Mam basende ur te Madrid Soria een
Bjpiden, waarin hij on. heeft gezegd.
|et moge gebeuren in «len oorlog.
F® Itali* zullen vereenigd blijven oin
Mm tegen het marxisme, evenals ge
I» den Spaanse hen burgeroorlog. Onze
•ndsche z«*e ..Mare Noatrum" zal
m internationale ree worden, doch
Inscfio ree blijven."
voorden hehtien veel commentaar
en men merkt op. dat de rede voor
Ipreken op de Itahaansche ambassade
irachutesprong van
10.000 M. hoogte
Rus streeft tS minuten door de
lurkt.
de Russl
>ktc daart)
..Iswestfa" heeft
Sotodownik een
nieter >«v>gte volbracht.
gebruik van een Inge
iraat. De daling duurde
nger werd 15 kilometer
overeenkomsten met bulga
rije en zuid-sla VIA. con
tact met griekenland.
Rome's Balkanpohtiek
toch tegen Engeland
gericht
De invloed van Italié op den Bal
kan groeit met den dag. Het is wel
zeker dat binnenkort een handels
verdrag tuschen Itali* en Bulgarije
tot stand zal komen en dit brtee-
kent, dat Itali* niet alleen met
sommige landen, die deel uitma
ken van de Balkanentente de beste
relaties onderhoudt, doch dat ook
het eetuge land dat huiten de Ral-
kanentente staat 'Bulgarije) intie
me betrekkingen onderhoudt met
Rome Uit zeer goede bron verneemt
de N.R.Crt.. dat binnen afzienharen
tijd ook een nadere bevestiging
der reeds bij verdrag vastgestelde
vriendschapsbanden tussrtien Itali*
en Zuiri-Slavi* mag worden ver
wacht. Welicht nog voor het einde
van dit janr.
Zooals wij reeds meldden, zoekt R<vne
thans ook contact met Athene en dit be
wijst welk een waarde Mu'solini er aan
hecht om zoo spoedig mogelijk goede mant
Radlo-rsde van den onderkoning-
De onderkoning vun Hriiech Indi# heeft
zich In een radiorede gewend tot tiet Indi-
■Olio volk. Hij zelde. dat hij me» diep» -pijt
bekend maakte, dat de besprekingen, die
geopend- waren niet de vertegenwoordiger*
van het Indische congres <.n «Ie Moham
medaansche I.iga. tot dusverre nog niet
tot stand gebracht hadden hetgeen htj ge
hoopt had. Het land is gerechtigd in een
tijd van zoo groot er ernst den aar«t te ken
nen van het voorstel, dat hij den beiden or
ganisaties uitgennodigd had in overweging
te nemen. Heden zou htj de correspondentie
publiceeren, welke den toestand volkomeu
duidelijk zou maken.
jea te worden met de voornaamste leden
van de Balkatientente.
Immer», Griekenland is wel het laatste
land. dat men dacht in aanmerking te ko
men voor dc Italiaansclie avances, daar de
Engelsche garanties aan Griekenland na de
teMtllnR van Albaniè door Itali* in Rome
veel kwaad bloed heeft gezet.
Ook het feit. dat Griekenland, toen direct
troepen aan de grenzen samentrok bleef te
Rome niet onopgemerkt.
Velen nemen aan dat het doordringen
van Itali* op don Balkan geschiedt tnet
goedvinden, ja onder aanmoediging van Kn
geland, dat daardoor hoopt vrede en rust
in de Middellandsche zee te verzekeren.
Met dit standpunt is slecht te vereeni
gen een uitlating van het invloedrijke Da
liaansche orgaan „Telegrafo". dat in een
beschouwing over de Itaüaanseh Grieksche
t>etrekkingen schrijft, dat het Griekenland
van generaal Metnxaa (de dictator) niet
wil toetreden tot het „vreemdelingenlegi
oen" van welke mogendheid buiten de Mld-
dellandsche zee ook ((Bedoeld wordt En
geland)
Daarmede is de weg geopend voor een
verdieping der wedcrzijdsche betrekkingen
In verklaringen als de huidige uitwisseling
van nota's tussehen Itali* en Griekenland
!igt tevens een erstigo waarschuwing aan
die speculanten, die er reeds van droo-
mn Griekenland te maken lot verbinding
tussehen Itali* en Turkije en daarmede «ie
Westelijke mogend lieden. De ontwikkeling
in het Oosten van de Middel landsche zee en
op den Balkan, die door het pact van An
kara in een nieuwe phase schijnt te zijn
getreden, legt Italië de verplichting op zijn
militair potentieel nog slechts te vergroo-
ten.
Deze Italiaansche stem klinkt weinig
vriendschappelijk ten opzichte van Enge
'and en Turkije.
Of het zoo kwaad bedoeld is zal de toe
komst moeten loeren.
langrijk in Littauen dan in de andere Bal
tischc landen. F.r zouden ongeveer 50.000
Duitschers zijn.
Doelstelling van het communis
me veranderd.
De corr. van de Bader Narhrichten wijs?
erop. dat het manifest, dat door do Russi
sche communistische partij is uitgegeven ter
gelegenheid van de r«)cnklnff van den
zevenden November, niet meer spreekt over
de revolutie, noch over den strijd tegen fa»
clsrne en nationaal socialisme Het geeft at-
leus: „strijd tegen den imperiallstischcn oor
log en tegen het kapitalisme."
Onderlinge i
algheld.
Na zijn radiore heeft de onderkoning een
verklaring afgelegd, terwijl copie*n van «ie
briefwisseling met leider* van he» congres
en de Mohammedanen in verhand met de
recente mislukte besprekingen uitgegeven
werden.
In de verklaring van den onderkoning
wordt gezegd, dat hij op 1 November den toe
stand openhartig heeft besproken met
Gandhi. tnet Prasad. den leider van het
Congres en. Jinnah. den leider «Ier Moham
medanen. Hij verzocht hun onderling dc
provinciale situatie te bespreken, teneinde
in overeenstemming voorstellen naai voren
te brengen, welke overwogen zouden kun
nen worden, betreffende een uitbreiding
van den raad van den onderkoning.
Na de besprekingen, aldus de
verklaring van den onderkoning,
blijft er een volledige oneenighcid
bestaan tussehen de vertegenwoor
digers «Ier groote partijen over fun-
damenteete kwesties.
De onderkoning is niet bereid deze mis
lukking te aanvaarden, maar stelt voor te
zijner tijd wederom in overleg met de lei
ders der groote partijen en vorsten na te
gaan of er nog een mogelijkheid bestaat
om eenheia tot stand ie brengen.
H!| gaat ook aan bevolkingsrad
De Russen zouden den Littauers voorstel
len voorleggen tot een bevolkingsniil geliik
aan dien, welke tnet Duitschland is vrrwe
zenlijkL De huidige grenzen laten ongeveer
170.000 Littausrhe hoeren in de Sovjet repu
bliek, met name in de streek van Sventsany.
De Uttautche regeering zou niet zeer geest
driftig zijn over dit plan, want een over
brengen dier bevolking zou een vrij aanzien
lijk offer eischen van het schatkist. Ook is
hekend. dat de Russen, toen tij uit Wilna
vertrokken, alles wat eenlge waarde bezat,
meegenomen hebben. Tenslotte rijn de Lil
tausrhe boeren zeer gehecht aan hun grond.
De Witruaoen en Joden uit tiet gebied van
Wilna, die eveneens uitgewisseld ronden
worden, toonen evenmin groote haast om
zich naar Rusland te begeven.
%"wc»tie der Duitachera fat minder be-
De neutralen la de klem.
Antwerpsche makelaar* zouden
de nied<*deetlne hebben ontvangen,
dat de Engelsche regeering besloten
heeft zich te verzetten tegen door
voerhandel van Duitsche goederen
via neutrale havens.
Economische kringen zijn van meening.
aldus liavas verdei, dal wanneer dit in
sluit wordt bevestigd, het uitgebreide ge
volgen kan hehtien. Kr spreekt de wil der
Bntsche regeering uit om een contrei» toe te
passen „in heide richtingen". Het is ind»r
das«l gebleken, dat tot dusverre Duitschland
er in geslaagd is een zekeren uit voerst room
gaande te houd»n. waardoor het xieh devie-
ron verschaft. Wanneer controle wordt In
gesteld hij den uitgang der neutrale havens,
waarmede Duitschland in rechtstrreksche
verbinding over land staat is het duidelijk
aldus Havas dat zijn mogelijkheden
tot «port buiten Europa practisch opgehe
ven zullen worden, of in leder geva! sterk
beperkt.
Neatrale landen in de eerste
plaats getroffen.
Het Duitsche Nieuwsbureau merkt naar
aanleiding van deze Engelsche plannen oj>,
dat bij «len uitvoer urt Duitschland geen
sprake is van contrabande, daar de artikelen
en goederen uit Duitschland komen en in
geen enkel opzicht een versterking van de
Duitsche oorlogseconomie kunnen bewerk
stelligen en door verkoop in het eigendom
van neutralen zijn overgegaan.
Een uitvoering van de nieuwe Brit-
sche plannen treft derhalve in de
eerste plaats de neutrale landen, die
voor hun volkswelzijn Duitsche goe
deren noodig hebben en die er wel
geen genoegen mee kunnen hebben.
Jat wettig bezit van hun burger*
wordt blootgesteld aan willekeurig
Britsch Ingrijpen.
Engeland zelf moet echter bedenken, dat
Duitschland ook de mogelijkheid bezit «len
Kngelachen uitvoer op neutrale aclienen. soo
als b.v. steenkoollrveringen naar de Scan
dinaviacbe landen, tegen te gaan.
wil beieren los van het
derde RUKT
Havas meldt vaa de Duitsche grens,
dat de laatste dagen te Mdnchen aen
twintigtal personen 1* gearresteerd
onder beschuldiging van deelneming
aaa aen complot van Betersehe se-
parieten. Vt|f van hen zijn dragers
van de gouden part ij medaille.
Oh nummer bevat 8 pagina'»
Duitsche duikboot
gezonken
O root geheim zinnigheid bij het
onderzoek.
Havas rheldt uit Zurich dat op 4 Octo
lx»r een nieuwe Duitsche onderzeeër, die
zijn eerste tocht maakte, gezonken is op df
roede van Brenien. Toen «Ie duikboot weer
aan de oppervlakte wu gebracht, was «le
bemanning, die proeven had genomen,
reeds om het leven gekomen. Hun «loffelijk
overschot, aldus dit bericht verder, is in 't
grootste geheim onderzocht en de asch is
acht dagen later in urnen naar de families
gezonden.
duitsch schip oetorpe
deerd door fransche on
derzee* r.
Het blad J'Avenir Colonlal" te Leopold
vllle bericht, dat het Duitsche vrachtschip
„Togo" metende 5042 ton door een Fran-
erhen ondrrzeeer is getorpedeerd nabij Lo-
bito. De .Togo" is onianff» uit Rnnui in de
Belgische Conffo vertrokken zonder opgave
van bestemming.
Grieksch schip gezonken
Nederlandse!) schip pikt de be
manning op.
Het 5205 ton metende Grieksche stoom
schip „Nicotaos Memher icas d*t een lading
graan vervoerde, is na twee ontploffingen
gezonken. Twaalf opvarenden rijn door een
Nrderland«rh schip aan boord genomen en
in Zuid Engeland aan wal gezet. De rest dei
bemanning is in MD andere haven aange
komen.
bh:
De kapitein van de „Nieolao* Membericos'
vertelde, dat het schip, na in Engeland ge
loot te habtMn, niet graan op weg was naar
Antwerpen. Zaterdagmiddag deed z?ch de
eerste ontploffmg in een der ruimen voor.
De opvarenden gingen onmiddellijk in twree
sloepen en vijf minuten later werd een
tweede ontploffing in het middenschip ge
hoont liet schip leek in tweeen te breken.
De sloep, waarin de kapitein een plaats had
gevonden, dreef in regen en duisternis rond.
doch tenslotte bereikte men een lichtschip.
«Int de schipbreukelingen aan boord nam en
hen verzorgde. Door middel van vuurpijlen
werd de aandacht van het vaste land w
trokken. Een reddingboot voer uit en bracht
de mannen aan land.
GEVECHTZONES AFGEKONDIGD.
Uit Washington komt het bericht. dat
Itoosevplt de neutrmliteiUw-et heeft onder
teekend.
De President heeft verklaard dat 't thansde
bedoeling is alle Amerikaansche schepen te
ARRESTANT BEKENT - DOOR
WA8CHNUMMER VERRADEN.
Zooala wij gemeld hehtien. la In
verband met den moord op den
veekoopman te I.elden«rh*datr.. in
Ie Maasstad een arrestatie verricht,
waarover de politie aanvankelijk «1e
grootste stilzwijgendheid in acht
nam. Thans vernemen wij. dst de
gearresteerde, de Nuruv reiziger
R. A volledig hekend heef» aan den
gruwelijker» moord medeplichtig te
ziin geweest, dorh als hoofddader
aanwijst zijn broer, den SVjartgen
W. A te Amsterdam, die dan ook in
den nacht van Vrtldag oo Zaterdag
in zlln woning In de Jnrdaan werd
opgepakt. De Am»*erriamrnrr ont
kende echter met nadruk Iets met
het drama uitstaande te hebben en
I» later op vri.e voeten gesteld.
De Justitie blijft den Rotterdam
mer als hoofddader beschouwen.
VsrTsdsrtHk koord Js
Merkwaardig ia. dat ook bij dezen moord,
evenals bij den koffermoord. een ooschul
DE BILT SEINT»
Verwachting: Betrokken tot
zwaar of half bewolkt, geen
regen van beteekenls, wei
nig verandering In tempe
ratuur. krachtige tot mati
ge, meest Z.W. wind.
weren uit havens van oorlogvoerenden, het
zij Brit sche. Fransrhe of Duitsche in Euro
pa en Afrike. tot aan Je Kanarische eilan
den. Het verbod geldt ook voor de havens
van Ierland. Noorwegen ten Zuiden van
B«nr»n. Zweden. Denemarken. Neder
land en Belg ie. alle Oomtzeehavens en de
Golf van Bisraye. uitgezonderd «ie wate
ren vlak san de Noordoostkust van Spanje.
Alle neurrale havens in «ie Middel Is ndsrhe
en Zwarts Zee. in den Stilt en Indisrhen
Oceaan en alle haven* ten Zuiden \an de
breedte der Kanarisch* eilanden Mijven
voor de .Amerikaansche scheepvaart open.
Wat moest d# nsrt met de solde-
tea pakjes?
Wat de achtergrond is van den geheimzin-
nigen unlformensmokkel, waarvan wij dezer
dagen melding hebben gemaakt, is nn* niet
erg duidelijk. Zooals nier weet. werd te De
nekamp. een Nederlamler gearresteerd, dis
trachtte een auto. waarin eenlge koffer* met
Nederlandsche uniformen, over de grens te
vervoeren.
Het betreft hier wellicht een spionnage-
affaire, welke in tal van Nederlandsen#
plaatsen haar vertakkingen zou hebben.
Wat had de gearresteerd» er mee voor. op
zoo mysterieuze manier militaire-, spoorweg
en veld war hterscostumes naar een vrssmd
tand Is brongen? Zeker let*, dat het dag
licht niet mocht verdragen, want «te man
verklaarde tegenover de politie, niet ts wetoh
hoe de koffers in zijn auto kwamen! In .Am
sterdam heeft hij echter, naar hij een nauw
keurig onderzoek gebleken is. alle uniformen
besteld.
Verdachte, zoowel als zijn familie staan in
Denekamp al» vurige N.S.B en* hekend De
va«!er Is Statenlid voor de NSB.
Dit muisje zal zeker nog wel een ataartjs
hebben.
Duurtebijslag voor
Zaaosche arbeiders
Het aanbod der setrkQcrerg aan-
r aard.
In verband met het dreigende conflict ln
de Zaandamsch* haven is Zaterdagmiddag
te Zaandam een druk bezochte vergadering
gehouden van de scheep# en bootwerkers-
vereeniging „Eensgezindheid".
In de vergadering werd mededeeiing ge
daan van een ingekomen achrijven van den
boud van werkgevers in hel houtbedrijf, af-
deeling havenhelangrn. waarin deze te ken
nen gaf. als antwoord op de verlangens van
de werknemers, toe te stemmen ln een duur
tebijslag op de loonen en tarieven van 5
pet ingaande op 1 November.
De vergadenng besloot het bestuur ts
machtigen een nieuwe conferentie met den
bond van werkgever» aan te vragen en
met klem aan te dringen op verhooging van
dit percentage, doch inmiddel* de aange
boden 5 pet. toeslag te aanvaarden.
dig waachnuinmertje den dader heeft ver
raden. De Rotterdammer had nl. in een hee-
renmodemagaztjn. waar hij inkoopen deed,
sen stijve witte heerenboord achtergelaten
en het daarop voorkomende waschnutnmer
heeft de recherche op het goede spoor ge
bracht
Hoe kwam de eigenaar van het modehuis
er echter op. dat de clien met het strljve
boordje iets te maken had met de I.eidschen-
damsche gruwelen1
Op den dag na den moord vervoegde zirh
in het maga/tjn een man. die oa overhemd,
hoed. boord, das en schoenen koebt. met een
bankbiljet van f tnn betaalde, *n bovendien
verleide hij. In een ander magazijn reeds een
geheel nieuw cmtuum te hebben aangeschaft
De klant was aan de hand gewond. De eige
naar vond een en ander verdacht en blijkt
dus wel sen fl|ne neus t» hebben gehad
Ook een ander ronfertiehuD was door ver
dachte met groot geld betaald en vent. had
daar zelfs verzocht van plunje te mogen ver
wisselen!
Inmiddels is ook de beschadigde en
met bloed bevlekte autn in beslag
genomen, liet was sen Chevrolet
Bij de huiszoeking in de woning van R.
A. heeft men een bedrag van f yeti gevonden
dat te samen met het geld. htj de twee ftr^
ma beateed (f 200) den gehecien buit
vormt.
