Soomsctie handen
Roomsche school
Langendijker Groentenveilingcn
aan de
Schag
en in vroeger eeuwen
RAAD HOOGWOUD
Uoof&ufa
Mijnhardtje
ADVERTEEREN
Schager Courant
Dinsdag 14 November 1939
Tweede blad
BEROEMD OM ZIJN „VETTIGHEYT EN VRUCHT-
BAERHEYT".
Het is ons meermalen opgevallen, dat stedelingen, die voor *t eerst een bezoek
brengen aAn Schagen, zich er over verbazen, dat Schagen zoo stadsch is. Ja, wel
heef: de plaats haar landelijk aspect uit vroeger tijd vrijwel geheel verloren! liet
is daarom bijzonder aardig, op een plaatje te zien hoe het stadje er in vroeger
ecuwen uitzag! Het is ons gelukt in het bezit te komen van een zeer ouden plat
tegrond. waarop de bouw \an Schagen in de Middeleeuwen op zeer aanschouwe
lijke wijze wordt voorgesteld. Zien w e niet hoornen, véél hoornen, grazende koeien
en dartelende paarden, molens vlak bij het dorpshart? ,,'t Omliggende landt is het
vruchtbaerste", zoo lezen wij in een oude kroniek, „niet alleen van Hollant, maer
bijna van gantsch Europa: want een morgen landts wordt hier, om sljn vettigheyt
en vruchtbaerheyt. eens soo veel \erkost als in d' andere deelen van Hollant.
Om dit meerder te bewijsen, kan lek niet voorbijgaen, dat 'er in dese plaets een
boem geweest is, daer d' eygenaer op een jaer soo vele vruchten afkreegh, dat hij
se voor hondert guldens kon verkoopen. Oock is hier een schaep geteelt en opge-
voedt. wiens waerdij bijna tot de gemelde prijs geresen is".
Het dorp bestond slechts uit de markt als knooppunt van de voornaamste
verbindingswegen, maar deze vormen dan ook, evenals nü. de levensaders van
Schagen. Ze zijn dan ook alle blijven bestaan, o.a. 't Noordt (Noord), de lloup
Hoep), en verder zien we d' Iloogedorpen (de Dorpen). Papenburch ft Rapen-
padje) en de Marckt! Van de Vischmarckt weten we niet veel meer af. doch juist
de aanduiding van dit dorpsgedeelte karakteriseert de beteekenis van Schagen in
vroeger tijd voor den vischaanvoer. De vischmarkt is dus verdwenen en óók het
romantisch „Slodt", waarvan nu nog slechts twee torens resten. De toren van de
kert wijst West, nu Oost! De ingewijden weten, dat deze veranderde stand te dan
ken is aan den herbouw na den grooten kerkbrand van 1895.
Avendorp vindt ook nog een plaatsje op de kaart, in welker rechterboven
hoek men tenslotte het Schager Wapen, de Roos, bewonderen kan.
Hoop weer den bodem
ingeslagen
STEUN OPNIEUW BET PAROOL
De verbetering zet zich niet voort
stemming daardoor gedrukt
na jarenlange tegenspoed zeer be
grijpelijk m'ti wil zeer graag
aan zijn verplichtingen voldoen
steun nog onmisbaar waf zal de
4 milUoen voor de Langendijkert
brengen zal de oorlogstoestand
verbetering brengengeringe
aanvoer aardappels lage prijzen
u einig tomaten spotgoedkoop
goede kwaliteit bloemkool beste
prijzen te geringe aanvoer
over wortrlprijzen vrij ietreden
weinig bieten variierende prij
zen geen groote aanvoer roode
kool goedkooper aanvoer gele
kool ook nog klein lage prijs
Satoge kool brengt iets meer op
dan gele zuurkooluitte aanmer
kelijk lager ook Deensehe witte
op lager peil uien loopen ook
iets achteruit aanroer minder
zelfde prijs voor andijvie snijboo
nen, zeer geringe aanvoer goede
prijs idem rammenas druiren
bleven goedkoop.
Konden we de vorige week constateeren.
da* de gang van zaken aan de groantenvei-
lingen wat beter ging. .vooral in vergelij
king met vorige jaren omstreeks dezen tijd
helaas kan van de afgetonpen week niet
Worden getuigd, dat de betere tendens zich
Ook nu voortzette. Integendeel was er over
•oo goed als de geheele Unie een achteruit
gang te constateeren. wat begrijpelijker wij
i» niet bevorderlijk Is aan de meer optimis
tische stemming, welke men In tuinbouw-
kringen kon constateeren. De tuinders snak
jlen a.h.w. naar een opleving en wie niet
Inkokend ia met den ftnancieelen toe*tand
van tal van tuinders, die vroeger in goeden
éopu verkeerden, kan zoo levendig beseffen.
iet welk een vurig verlangen zij uitzien
Uar een tijdperk, waarin het hun weer
totgelijk zal zijn den achterstand wat in te
halen, althans tilt hel bedrijf zooveel over
W houden, dat zij aan al hun verplichtingen
zonder te veel bekrimping op noodzakelijke
behoeften, kunnen voldoen.
Als men zoo een 8tal jaren wor
stelt tegen bijna onoverkomelijke
moeilijkheden van een hevige cri
sis en men heeft het dan nog we
ten klaar te spelen, zijn hoofd boven
water te houden, dan kan ook een
buitenstaander begrijpen met welk
een verlangen een nijvere groep van
werkers uitziet naar betere tijden,
en een hoopvol teeken aangrijpt als
een drenkeling een reddingsplank.
Sfeun blijft voorloopig het parool; daarop
blijven de tuinders aangewezen. Nu er weer
een bedrag van ruim 4 millioen is beschik
baar gesteld, wordt met groote belangstel
ling uitgezien naar de producten, die ge
steund worden en het bedrag, waarmee zal
worden gesteund. Het is nog zoo bitter noo-
dig in tal van tuindersgezinnen. Men troost
zich nu weer met de op zich zelf treurige
gedachte, dat de oorlogstoestand wel tot
gevolg zal hebben, dat er dezen winter groo
ie vraag naar onze tuinbouwproducten, in
het bijzonder naar onze winterkool. zal ont
staan met als gevolg goede prijzen. Het zijn
als vroeger wissel» op de toekomst. die
zelden zijn gehonoreerd en tenslotte is het
uitbuiten van een oorlogstoestand ook niet
in overeenstemming met de wetten der
menschelijke beschaving.
De aardappelaanvoer had in de gepas
seerde week niet veel te beteekenen. Er zul
len er ook nog we! uit de hand verkocht
zijn. De pnjzen waren alweer slechter. Bon
ken werden verkocht voor f 2.20 Voor bes
te blauwe aardappelen werd niet meer dan
f 2.60 betaald. Bevelanders brachten f 2.10
een enkel partijtje 1 2.00 op. Blauwe Eigen
heimers stegen niet meer boven f 3.—. Net
f 3 konden een paar partijtles opbrengen,
overigens werden ze voor f 2.00— f 290 ver
kocht Blanke Eigenheimers deden f 2.60-
f 2*0. enkels partijtjes f 2.10.
Ofschoon de aanvoer van tomaten zeer
klem was. waren de prijzen buitengewoon
«leeht. Slecht» A- en C-sorieering kwamen
aan de Broeker veiling. Voor de eerste
werd f 4 10—4.00 betaald, voor de laaLste
f 2.50.
Ongeveer even groot als de vorige week
was de aanvoer van bloemkool. Het weer
is voor dit product nog gunstig De kwali
teit ls goed. Vraag uit het buitenland en
Over de begrooting
bUekelijk niet gediscussieerd.
De hear Bossen wil *n plantsoen
bij de kerk, maar volgena den
heor Groen la het daar nu el
zaer donker
In de gistermorgen gehouden voltallige
zitting van den gemeenteraad werden da
notulen zonder op- of aanmerkingen goed
gekeurd. Voorzitter deelt mede. dat de
muur van de woning van rijksveldwachter
Rx verbeterd moet worden en krijgt hier
voor machtiging Op verzoek van den heer
Bo**en zal ook de kraan worden nagezien.
De uitgaven van de B K. school over 193*
worden vastgesteld tot een bedrag van
f 250? 00.
De heer Bossen eindt het niet juist
dat aan de Boomsche school al
leen Roomsche vaklieden kans op
werk hebben. Bij de openhar*
school wordt daaraan toch ook niet de
hand gehouden. De neutralen beta-
tnee aan het RK. onderwijs, dan
moesten de Roomschen ook neutra
ler zijn!
Voorzitter zegt dat de gemeente subsidi
eert maar het sehooBwetuur houdt de be
slissing over schooltaken. De openbare
school Is geheel voor rekening der gemeen
te en daarin heeft de gemeente alles te
zeggen. De gemeente blijft wél neutraal Het
eenige I». de wet veranderen!
De huurprijs 199) ven het lend In de
Rennemeer. verpacht aan G. Keppel te
Twi*k wordt vastgesteld op f 90.per H A.
Verleden jaar was het f 50.
De raad meent dat men maar geen re
kening moet houden met de plaatselijke
normen.
Medegedeeld wordt dat de eztra rijksbij
drage voor de werkloosheid f 0491. zal
bedragen.
Kasgald. j
Om aan behoefte naar kasgeld te voldoen
wordt voorgesteld f 25.000— te 1 renen hij
de Bank v Ned. Gemeenteen a 4 pet. met
Yé pet. afsluitprovisie.
Goedgevonden.
Bagroottngen.
Aan de orde is de vaststelling der hr
grooting 1940 van gemeente en Burgerlijk
Armbestuur. De cijfers noemden wij reeds
eerder.
De begroot ing is vooraf In comité behan
deld.
De heer Groen rapporteert.
De gemeentebegrooung wordt zonder slag
of stoot aangenomen, ook de begrooting B A
welke sluit op fl 10.0fi5.10 levert geen die
ruaaie on. Het l»e«lrae voor de R K. srhoo!
1040 zal zijn f 28 42 40. per leerling f 14.90
Het aantal opcenten op de gemeentefonds
belasting zal 75 bedragen.
Rond vraag.
De heer Groen is Zaterdagavond tot de
ontdekking gekomen dat het bij het Raad
buis zeer donker is.
Voorzitter zal er in laten voorzien.
De heer Groen tnerkt verder op. dat de
sloot bij de armenbouw ondanks de kroos-
schouw zeer verwaarloosd is. Het gaat over
een paar perceelen.
Het BA. zal het overwegen. Men is het
er niet over een» of #rbouwmeesters het al
of niet gezien hebben.
De heer Groen hAeft ook iets voor de
Noorderkoggen.
Voorr: Daar praten we niet overf
De heer Bossen dringt aan op straat ver
betering bij slager Breed in het Zuideinde.
Voorzitter zegt dat ook hierin voorzien
zal worden.
Een plantsoen?
De heer Bossen vraagt nog eens naar de
plannen van het kerkehek. Is een plantsoen
niet mogelijk?
Voorzitter zal dit gaarne overwegen, het
kan een attractie zijn voor vreemde! ingen-
verkeer! Maar het kerkbestuur moet ook
medewerken.
Weth. Klaver vraagt of er onderhandeld
is met de Wieringermeerdirectie over de
pachtredurtie van minder goed land. Ook
is om andere grond gevraagd.
Voorzitter zegt bericht ontvangen te heb
ben. dat er weer nieuwe grond beschikbaar
komt.
De heer Hamming vraagt of de wacht-
week in de werkverschaffing niet kan
worden opgeheven voor menschen die uit 't
vrije bedrijf komen.
VoVorzltter zegt dat de rnenschen zich
eerst verzekeren moesten tegen werkloos
heid. en verder wijst hij op de mini«terieele
voorschridten. In geen geval wil spr. zelf
de ongeorganiseerden bevoordeelen.
Verder vraagt de heer Hamming naar
boomen.
Voorzitter Straks!
Hierna sluiting, na 20 minuten vergade
ren.
WARMEXHUllEX
MOEILIJKHEDEN DER TUINDERS.
Dezer dagen vergaderde de afd. Warmen
huizen van den L.T.B. in het lokaal van
heer Waster.
In het openingwoord van den voorzitter,
den heer W. Dekker, werd gememoreerd,
dat men thans onder zeer bijzondere om
standigheden vergaderde.
De voorzitter deed mededeel ing. dat binnen
kort een inzameling zal worden gehouden
van de z g n. retraite kool.
Voor den tochtToehtor.
Vervolgens deed hij nog diver
se modtdeollngen omtrent het telen van
koolplanten onder glas.
Rerdt zijn verschelden# tuinders voor den
tuchtrechter geweest en da meesten hebben
f 1.— boete gekregen De eerste rechtzittin
gen van den tuchtrechter heeft de heer Jar.
Groen als gevolmachtigde bijgewoond en de
betreffende tuinders verdedigd. In die zit
tingen i« wet komen vast te staan, dat de
commissie die uitspraak moet doen. er
van overtuigd is. dat thans een regeling
moet komen, waarbij de tuinder» gerechtig!
zijn koolplanten onder glas ta telen. Zoo-
ook uit het binnenland stlmuleeren de
prijzen. Voor eerste kwaliteit werd van
1 1330 tot ruim f 18 besteed. Ook voor
tweede kwaliteit werd nog een bevredigen
de prijs betaald, n.1. van f 3.00-9. al naar
gelang van den aard der afwijking en de
grootte. Jammer, dat zoo weinig tuinders
van de goede prijzen van dit product profi-
teeren.
Over den gang van zaken met de worte
len kon men vrij goed tevreden zijn. Ook
hiervan zijn de aanvoeren te gering om
een invloed van bettakenis uit te oefenen
op het resultaat van het bedrijf Grove
peen werd verkocht voor f 1 40—2 *«0. al
naar de kwaliteit. Kleine bracht f 070—130
op.
Bieten kwamen er betrekkelijk weinig
De prijzen liepen vrij sterk uiteen In ver
hand met kwaliteit en gewicht. De note»
ringen llejven van f 13.70. waarbij de
mooie fijne bieten favoriet waren.
De voorraad herfstroode kool begint s'erk
te slinken en van de wintersnort komt er
uit den aard nog zeer weinig. Aanvanke
lijk Hep het nog wat met de prijzen, dorh
later zakten ze vrij gevoelig In Aan de
Broeker veiling werd In het begin der
week nog f 2 10 350 betaald en te Noord
seharvroude f 2 80—3 10. doe*» later laren de
prijzen tu»»chen f 150 en f 2*0 Blijkbaar
was er minder vraag uit het buitenland.
De gang van raken met da gele kool
week maar weinig af van dier der vorige
week Zij vindt hoofdzakelijk afze? in het
binnenland. De \raag Is echter matig en
de prijzen zijn daarmee In overeenstemming
Fr werd van f 1—2.40 voor betaald, waarbij
de sorteering van 2 4 3 pond f 2—2 40 op
bracht. de rroote f 130—100
De aanvoer van Ravoyekool was bijna
•ven groot als van g«le. Da prijzen waren
achter beter Aan de Broeker veiling werd
aanvankelijk f 3 40—3.70 betaald, later f 2-00
—3 80. on het eind der week f 1.70—2.90.
De prij» van de witta kool. grondstof
voor da zuurkool, is aanmerkelijk gedaald
Aanvankelijk werd ze nog verkocht voor
f 110—f.Y» per spoorwagen ta Broek, te
Noordsehnrwouda bracht ze den volgenden
dag f 120-2 20 op. doch op het laatst der
week lagen de noteeringen tuvschen f 1 en
f IX*. waarbij deze laatste prijs zeer zelden
werd gemaakt Met de daling van den prij»
der zuurkool witte hield die der Deensehe
vrijwel gelijken tred. Aanvankelijk kon
nog f 2 —770 worden gemaakt, later achter
f 150-239. welke noteeringen nog met
I 120—030 op het eind der waak tenzgüe-
pen op het einde der week
Door de drukte met andera werkzaamhe
den wa» de aanvoer van uien niet groot
Desniettemin liepen da prijzen nog terug
In het begin werd voor gewone uien nog
f ?'A-3.?0 betaald, dorh iatar kon slacht#
f 2 30- 2 90 worden bedongen. Voor grove
v* erd f 100-330 betaald, voor enkele nar
tljties Iets minder Ven kwam ar at heel
weinig. 7e werd betaald met f 4 40 - 4 90.
terwiil voor drielingen f 130—180 werd
besteed.
Aan helde veilingen kwam waar heel
wat andijvlt. De noteertngen lagen meest
alle t user hen f 130 ob f 130 Voor ritnm»
na*, die echter in gering# hoeveelheid
wordt aangeboden, werden bevredigende
prijzen betaald, n.1. van f 140—3.80 Snijboo-
nen uit de kas. ook in gering kwantum
aangeleiden, werden voor f 2790-2*80
verkocht: een partijtje brarh! f 20 op Ten
slotte kwamer nog enkele honderden kilo's
druiven aan de markt, die weer feeen lage
nnjten verhandeld wieden f 120013 50 voor
Frankenthalers, f 13 00—22 60 voor Alkante.
D* mMi *H* rawé. mmmr kfiiormSg.
als thans het tuinbouw besluit luidt, zijn da
tuinder» in overtreding, omdat dtt besluit
koolplanten onder wannoezenjgewasaen
rangschikt. Gaat men echter in hooger be
roep op bet vonnis van dsn luchtrechter,
dan moet men eerst f 10— storten.
Volgen» den voorzitter en den
heer Groen is en blijft men in over
treding en daarop zal een boete
moeten \olgen. Spr. adviseert In
overleg met den beer Groen, die
boete i» betalen en apr is er van
overtuigd, dat binnenkort e*-n rege
ling in deza kwestie getroffen zal
worden.
Want deza zaak is aanbangig gemaakt
bij de Pro». Commissie uit de Veilingen in
Noord Holland. M| de Stand«organisatie«
en bij de Ned. Groenten en I-ruitreutrala.
Du» \m alle kanten wordt er aan gewerkt.
Vervolgena word' een uiteenzetting g*ga
ven over den vrij willigen burgerdienst
Da arwtsnprtlzan.
Daartoe speciaal uitgenoodlgd. doet da
beer P. Bakker een ure mededeel ingen om
trent deze voor vale tuinders duister* zaak.
De beer Bakker heeft dezer dagen zelf een
hoeveelheid vale erwten afgeleverd aan da
Combinatie da Gniijter voor den prijs var*
f 18.—. Volgens den beer Bakker la da
Commissie voor de erwten zelf van mee
ning. dat de pnjzen voor «te erwten uit
dei estrrek veel te laag zijn Dhr. Groen is
een bij uitstek deskundige om mat aucces
«e trachten Den Haag te bewegen hooger»
prijzen voor onze erwten ta badingen. Da
Gruijter verklaarde zelf aan den beer Bak
ker bij da aflevering van de partij erwten,
dat hij thans goedkoop* erwten van de Re
geering had kunnen inkoopen. De partijen,
die voor 3 Nov. gekeurd run worden niet
hooger gewaardeerd, dan «ie partijen, die
na dien datum gekeurd ztjn. Doch hooger
dan f 1330 kan men niet komen Voor de
erwten uit den Pohler die machinaal ge
schoond zijn wordt f 1630 betaald, hetgeen
vergeleken bij onze erwten veel te boog
la. Men moet actie voeren om Den Haag
aan het verstand te brengen, dat deze pnj
zen gelijk ataan met «Ie laagste prijzen van
verleden jaar. en dat zij wanneer zi| da erw
ten gaat opvorderen, een normale prijs
«bent te betalen.
De groene erwten zijn door den heer Bak
ker nog niet ingeleverd en de pnja daar
van ia du» niet bekend Voor de zgn. voer
erwten of slechte erwten wordt niet f 12—
betaald, doch f 8 a f 9 Zij die bun vale
erwten reeds hebben afgeleverd, zullen vol
gens den heer Bakker spoedig bun geld van
het Poetkantoor kunnen afhalen.
De voorzitter zegt nog. dat binnenkort
zal worden ov ergegaan tot hooiv order Ing.
Uit deze jremeente moet gelevérd worden
15000 kg. booL Spr. hoopt, dat zij die geen
hooi noodtg hebben of ts veel hebben, dit
bekend zullen maken, opdat an«ieren. die
moeilijk iet» kunnen missen, ontlast zullen
worden.
Na rondvraag sluiting.
WIERIXGERWAARD
WI-JO BIJ HET STAATSPENSIOEN.
Een uitstekend geslaagds avond.
De afd. Wieringrrwaard van den Bond
voor Staatspenslonneering hield Zondag In
de zaal van den heer Schenk haar jaar
lijkache propaganda-avond dit schitterend
gestaagd ia.
De voorzitter, da heer Umpers. heette In
't bijzonder welkom het duo Wl-Jo van
Stompetoren en Mej Loekia Tap. de me
dewerkers van den avond. De zaal wa» ge
heel vol.
Vooraf werden eenige mededeel ingen ge
daan. n.1. dat gebleken ia dat op vela
plaatsen in ons land het doel en streven
van den Bond nog geheel onbekend l». Een
voorstel run een propagandist te noemen,
werd verworpen. Thans is er e»n commis
sie samengesteld, welke zal trachten een
goeden we* te vinden.
Gememoreerd werd. hoe de tocht met de
ouden van daten wa# verloopen. terwijl
weder een beroep werd gedaan op de bur
ger» om zoon tocht ook weer voor 1040
mogetijk te maken. Varder gaf voorzitter
een kort MMi over het heden en de toe
komst van den B.v3
Wat het optreden van het duo Wi-Jo ba-
treft. zouden we kunnen volstaan met u»
zeggen: da menschen hebben zoo gelachen,
dat men ra in de keel kon kijken. Het
zou on» te ver voeren ieder nummer te be
spreken. maar we willen wél vernielden,
dat zoowel humor als ernst uitstekend was
verzorgd. De costumes waren heel mooi
en de tooneelaankleedlng was eveneens
prachtig. Voor en na ds pauze werden we
nn* vergast op een paar mooie dan «num
mertje» door 1-oekie Tap. De begeleiding
op de piano was bij den heer van Twulver
In uitstekend# handen.
Het woord van dank door den voorzitter
gesproken, was zeer zeker ten volla ver
diend
Medegedeeld wrerd nog dat er weer vijf
nieuwe leden bijgekomen waren Ook werd
voor de Prop.-club nog een beroep ge
daan op de heeren om zich alt werkend lid
op te gaven, teneinde een uitvoering la
Februari mogelijk ta maken.
Da blaedsealee» va» Uw zaak wordt var
►or rage lastig
la da
