„Geen acuut gevaar voor Nederland'' Ook vroeger was Wieringermeer bewoond zegt onze Minister-President Echter j „De kracht der mo bilisatie moei zich aanpassen aan de hevigheid der span ningen, die zich in de nabijheid van onze grenzen voordoen Deensche luchtlijn op Engeland geopend De kracht van onze Waterlinie Drie millioen steun voor bollenbedrijf Prins Bernhard bezoekt de koloniale reserve Radioprogramma Jhr. DE BEER. De mlnister-presidont. Jhr. do Goor heeft zich gistermiddag te één uur in een radiorede als volgt gericht tot Nederland en de Over- seesrhe Gebiedsdeelen. Waarde luisteraars in Nederland en in de Overzecsche Gebieds deelen, Het is aan de regeering gebleken, dat in de laatste dagen ge ruchten geloopen hebben over een acuut dreigend gevaar voor ons land en dat die geruchten in hreede kringen onrust hebben gewekt. En nu wif ik u even komen vertellen, dat daarvoor geen enkele grond bestaat. GEHARNAST TEGEN GERUCHTEN. De aanleiding tot do geruchten schijnt te liggen in buitenland- sche radio- en persberichten en ook 'in enkclo daden van onzo regee ring. Wat do eersto aangaat, wil ik u aanraden nooit to vergeten, dat in oorlogvoerende landen do bogrijpo- lij ke neiging beslaat, steeds de don kerste verwachtingen to koeste ren over de voornemen» der tegen-' partij. Die landen worden daartoe vanzelf ge bracht. vooreerst door het ongunstige oor deel dat zij over hun tegenstanders heb ben, in de tweede plnat* door hun zorg voor eigen veiligheid, een zorg ilio hen noopt de kwaadste risico's onder de oogen te zien en deze nis reeds aanwezig te ver onderstellen. Vandaar, dat onder do oor- logvoerende volken zoo gemakkelijk en geheel te goeder trouw geloofd wordt aan een schending van on* grondgebied. Dat geloof komt dan tot uiting in hun berichten en kan zich langs dien weg ver spreiden ook onder onze bevolking. Ik rand U aan, daartegen geharnast te zijn en te bedenken. «Int de neutraliteit ook in dit opzicht een eigen geestesgesteldheid cischt. VERKEERDELIJK UITGELEGDE DADEN. Wat mede tot de geruchten aanleiding achijnt gegeven te bobben Is. naar ik op merkte. gelegen in enkele daden der re- gcering. Maar dan verkeerdelijk uitgelegde daden. Ik wil ook daarop uw aandacht vestigen. In een tijd. als wij thans weer beleven, Is het voortdurend noodig. ook voor neu trale staten, om de militaire maatregelen aan te passen aan den fcitciijkcn toestand. Toen de oorlog in Polen geëin digd was en na een korte tu*- schenpooze de panning in het Westen klaarblijkelijk toenam, ont stond allengs oen situatie, die, al thans tijdelijk, aan de kracht en de intensiteit van onze mobilisa tie andere elschen stelde dan te voren. Eenige maatregelen onzer zijds zijn daarvan het gevolg ge weest. Het zou een noodlottige dwa llng zijn. hieruit op te maken, dat de bedreiging van onze grenzen groot er geworden if. De beste waarschuwing tegen die dwa ling ligt misschien In een herinnering aan den jongsten Wereldoorlog. Kr zijn toen verschillende momenten geweest. waarop bijzondere maatregelen, b.v. een plotseling introkken van periodieke en zelfs van zn k e n-verloven. zekere vrees «ui onrust on der do bevolking veroorzaakten. Die maat regelen werden toen niet genomen, omdat het wezenlijk gevaar zoovee! grooter geacht werd dan te voren, maar omdat be paalde omstandigheden ann onze paraat heid tijdelijk hoogere rivhen stelden. De uitkomst beeft destijds In al die gevallen de vrees, die onder de bevolking was op gekomen, beschaamd. DE BETEEKENIS VAN ONZE MOBILISATIE. Niet anders zal men het nu ook mogen zien. Een acuut gevaar be staat thans evenmin als in de eerste dagen van September. Torn in die dagen onze grheele weer macht werd gemobiliseerd, heeft niemand daaruit een onmiddellijk bedreigd- zijn van ons land af geleid. Dia mobilisatie geschiedde ook niet. om dat gewantrouwd werd het ons van weer* zijden gegeven woord dat onze neutraliteit zou worden geëerbiedigd, maar omdat wij verplicht waren op alle gebeurlijkheden voorbereid te zijn. verplicht niet het min«t tegenover hen die onze grenzen wilder ontzien en «tic at* helllgerente mogendhr den vanzelf elkanders woord minder ver trouwden dan wij dit zelf doen. Onze mobi lisatie gaf hun den waarborg dien zij be hoefden. Zij bood een wodorzijdsche be schutting aan allen. Maar wil zij dit blij ven doen, dan moet haar kracht en om vang ook afhankelijk zijn van do wisse lende omstandigheden. Geen oogen 1)1 ik mag de indruk wor den gewekt, alsof onze mobilisatie slechts formeel of symbolisch zou zijn. Van haar ernst moeten wij steeds zelf bewust zijn en moeten anderen overtuigd blijven. Alleen dén zal zij doeltreffend zijn. Van daar dat haar kracht niet een sta biele grootheid is. mar zich moet aanpassen aan de hevigheid der spanningen, die zich in de nabijheid van onze grenzen voordoen. Dit is de beteckenia, die aan de recente maatregelen nioet worden toege kend. De regeering heeft geen en kele betrouwbare inlichting, die haar geloof aan het wederzijds ge geven woord kao schokken. Ook nu vertrouwt zij in-de oprechtheid van dat woord en vindt daarin een spoor slag te meer om, stipt neutraal, naar alle zijden een «clijko waak zaamheid to betrachten. Ik hoop, dat dit woord aan de velen, die in de laatste dagen van onevenwichtigheid blijk gaven, de gemoedsrust en kalmte zal teruggeven, die wij in dozen tijd meer dan ooit noodig hebben. LIJDEN DOOR VREES. De zorgen zijn waarlijk groot genoeg om zich niet nog denkbeeldige erbij te schep pen. Het is zoo waar, dat een oud lied zegt: Een mensch lijdt dikwijls 't meest Door 't lijden dat hij vreest Doch dat nooit op zal dagen. Zóó heeft hij méér te dragen, I)nn God te dragen geeft. Dit is ook o n d a n k b a a r tegenover God Wij mogen ons niet vergrijpen aan den zegen, dien Hij ons tot hiertoe geschonken heeft en dien wij, we! verre van hem roeke loos in den waagschaal te stellen (want zulke nervositeit trekt het gevaar aan) moe ten zien als een roeping ons opgelegd om den vrede te bevorderen en hierdoor ande ren te dienen. HET VREDESAANBOD. Het is die roeping, welke onze geëerbiedigde Koningin en met Haar de Koning van België, heb- Inn gevolgd, loen Zij onlangs Hun nobele aanbod deden aan de bel li- gerente mogendheden. Indien dit pogen ditmaal nog mocht falen, zul len Zij en zullen de regeeringen van andere rijken voor wie de vre de bewaard bleef, te gelegener tijd nieuwe stappen in diezelfde rich ting kunnen doen. Elk neutraal land is thans een schijnend licht in de duisternis, die over ons wereld deel gevallen is, men kan ook zeggen: een maas in het net, waarin «le oorlogvoerende volken, zoo de verschrikking doorgaat, straks dreigen verstrikt te raken. Wil er een dageraad voor Europa zijn, dan zal die, menscheiijkerwijs gesproken, moeten komen van de neutrale landen, er zijn er gelukkig nog vele, hoe meer er zullen zijn en blijven, «les te grooter is de kans, dat «lit werelddeel en zijn beschaving üj«lig van den ondergang gered worden. Ook daarom is onze neutraliteit, en «Ie eerbiediging daar van door de strijdende naties, een zaak van hoog belang, waaraan wij niet defaitistisch mogen vertwijfelen. GEEN WANHOOPSSTEMMING. Tenslotte ligt wat de toekomst ons bren gen zal in Gods hand. Het is mogelijk, dat ons beproevingen wachten, die wij nu nog niet kunnen voorzien. Maar ook dan zal dit niet mogen leiden tot een wanhoopaatem- ming. Indien wij onze plicht doen, kunnen wij de uitkomst rustig overlaten aan Hem, Die weet wat wij noodig hebben en Die Zich nooit vergist. Hoe hoog de golven ook gaan, wij weten dat onze Vader aan het roer staat en willen een kalmen en blijmoe dige» geest bewaren, met het lied van Paul (ierhard op de lippen, en vooral in het hart: Beveel gerust Uw wegen, Ai wat U 't harte deert, Der trouwe hoed' en zegen Van Hem, Die 't ai regeert. Derde verbinding Amsterdam— Shoreham. Nadat de K.L.M. sedert eenige we ken weer den dienst tusschen Neder land en Engeland heeft onderhou den, hebben thans ook de Denen toe stemming gekregen tot het vliegen van een dienst Kopenhagen—Shore ham, via Schiphol Gister is deze dienst geopend en om streeks twaalf uur arriveerde uit Kopenha gen voor het eerst sedert het uitbreken van den oorlog weer een Deensch Fockc Wulff- vliegtuig van de D.D.L, Evenals van de K.L.M. vliegtuigen, die naar Shoreham vlic gen. zijn ook van deze machine de ramen met verf ondoorzichtbaar gemaakt, zoodat de passagiers niet naar buiten kunnen kijken. Tc één uur is het vliegtuig naar Shore ham vertrokken. Heden keert het via Schip hol naar Kopenhagen terug, zoodat de De nen om den «lag in elke richting vliegen. Aangezien de K.LM. reeds tweemaal per dag naar Engeland vliegt de vliegtuigen vertrekken van Schiphol om 9 en om 11 uur is thans de reisgelegenheid met een derden dienst uitgebreid, zoodat men om den dag driemaal van Schiphol naar Londen en den anderen dag driemaal van Londen naar Schiphol kan vliegen. Hitier beeft ruzie met zijn zuster En Paula gaat heen... De Daily Express meldt, dat Hit- Iers zuster Paula, die te Berchtcs- gaden de huishouding van den Ecuhrer waarnam, naar een dorpje In ThOringen vertrokken is. Zij heeft Berchtcsgaden vaarwel gezegd vanwege herhaaldelijke ruzica met haar broeder. STERKER DAN MAOINOT Or WESTWALL. De militaire medewerker van de N. Apcld. Cri adviseert, niet ai tc gauw geloof te hechten aan de oorlogsgeruchlcn. welke met betrekking tot ons land de ronde doen, doch verdiept zich daarna in de moeilijk heden, welke bij een eventueeien DuilMhen inval in ons land voor het Duitache leger zouden ontstaan. Mocht Duitschland. aldus de schr., wer kelijk overgaan tot een inval in ons land met de bedoeling onze havens tc bezetten, zooals «le Amerikaanse ha berichten willen doen geiooven, dan zal deze aanval in Wes lelijke richting plant* hebben en zal zich moeten wringen door de smalle strook gronds tusschen het IJeelmeer en onze grooto rivieren Rijn en I.ek. Achtereenvol gens moet tiet DulUche invalaleger zlrh «lus slaan door de stelling onzer Oostelijke grenstroepen, daarna moet het don Gelder- schen !J«cl overtrekken, vervolgens het Apeldoornsche Kanaal pnsseeren, de stel ling in «Ie Geldersehc Vallei il«iorbreken. waarop het Oostfront onzer Vesting Holland het een halt toeroept. Wanneer we de kaart (een eenvoudige alias) raadplegen, dan zien we. dat de achtereenvolgende stellingen «leeds smaller worden cn steeds moeilijker te doorbreken. Amerlkaansche humbug. De IJselovergane. evenals het er achter liggende Apeldoornsche Kanaal, welke bei de men in één stelling verecnlgd kon den ken, zal drn invaller meer moeite vcroorz.i ken en zal onder meer wel één der oorza ken worden die den invaller verre over lijd (41s hij zijn doel ooit bereikt) in onze ha vens zal brengen, wanneer de Duilachers althans hun horloges even snel laten draai en als de Amcriknansche dagbladen, welke voor deze geheelo operatie 48 uren uittrek ken. Dezo tijdsberekening is natuurlijk ty pische humbug. Natuurlijke torrainhinderaissen. Een invalsleger zal bij ons wel een andere kwaliteit van noten te kraken krijgen dan in Polen en waar het hier voorbereide stel lingen betreft, van geringe frontbreedte, en aan belde vleugels aangeleund aan natuur lijke terreinhindernissen, welke omlrtkkin gen betel ten. meenen we te mogen zeggen, «lat wij nlle reden hebben ons heel wat vei llger te voelen dan de Polen en dat ons veel kleinere leger een veel grootere kans op succes zal hebben. Ook mogen we er wel op wijzen, dat ons leger, wat formatie betreft veet moderner is dan het Pooische en dus heter beschikt om een „Blitz-krieg" tegen o gaan. /.ooab we uit den Poolschen oorlog we ten, bestaat hij zulk een Blitz-krieg de tar tiek hoofdzakelijk In het krachtig «loorstoo ten langs de hoofd kunst wegen. De ver •lediger raI dus zijn krachten in de diepte langs deze wegen verdeden en er voor zorg dragen, dat dc indringer telkens weer op hindernissen stuit, welke hindernissen be hoor lijk verdedigd behooren te worden. Sterker dan de Meginotlinle. Al zullen al deze beletselen een zeer ster ken invaller den doortocht op den langen duur niet kunnen verbieden en zal hij ten slotte de Waterlinie we) bereiken, toch zal ook het afteggen van dezen voortgang hem veel meer dan twee «lagen kosten en tm«!ot te mogen we be«ienken. dat onzr Waterlinie de alleriteste stelling is die zich denken laat: veel en veel sterker, dan Mnginotlinic. West wal], of welke andere stelling ter we reld ook. OUDE DORPEN GINGEN VERLOREN. Interessante vondsten herinne ren aan een grijs verleden. De heer dr. W. C. Praat, conser vator aan hel Rijksmuseum van Oudheden te Leiden, heeft aldaar «•en zeer interessante lezing gehou den over «ie oudheidkunde van de Wierlngenncer en het middeleeuvv- scho aardewerk aldaar gevonden. Uit de lezing bleek duidelijk, «lat de vondsten in het nieuwe land vele gegevens hebben verschaft, waar door wij de ontwikkeling van het middeleeuwsch aardewerk thans veel nauwkeuriger kunnen volgen dun vroeger het geval was. Niets nieuws, reeds vroeger woningenl F.cn grooto gedeelte van den huldigen Wieringermeerpolder, aldus ving spr. aan, is in vroeger tijden reeds bewoond geweest. It» dc vroege middeleeuwen besloeg het Wieringermeer, gelijk spr. indertijd uit de ligging van oude dorpen, waarvan de over blijfselen hij de «lroogmaking gevonden zijn, heeft kunnen opmaken en zooals later door middel van luchtfoto's bevestigd kon wor den. alleen het Noordelijk «leel van den te- genwoordigen polder; het grensde direct aan Wieringen. In den loop der tijden heeft het meer zich door oeverafsiag vergroot en daarbij zijn een aantal dorpen te grond gegaan. Van één «lorp waren de plaatsen der huizen nog duidelijk zichtbaar, van de andere waren de huizen, met «Ie veenlaag waarop zij ge bouwd waren, geheel verdwenen en vond men alleen nog het onderste gedeelte der waterputten terug. In deze putten werd veel aardewerk gevonden. Het aloude dorp her. innerdc in zijn bouworde aan Urk, aldus spr. Oude dijken. Hier en daar kwamen overblijfselen van oude dijken aan het licht, voorts de funda- menten van het kerkje van het dorp Ga. wijsend. «lat in 1334 werd huktengedljkt, het eenige dorp waarvan de naam ons door de historie is overgeleverd. In de buurt van dit kerkje werd een aantal fraai bewerkte sar- cofagen van rooden zandsteen in den bodem aangetroffen. Deze sarcofagen, welker af. dekkingen versierd waren met abtstaven, standanrdkruiscn en dergelijke motieven, zijn waarschijnlijk in Keulen vervaardigd. Noordelijker werden nog overblijfselen van een zcewierdijk aangetroffen, vermoedelijk eert westelijk fragment van den „weg van Paludanus". Spr. meende het in de Wieringermeer ge- vonden vaatwerk te kunnen «lateeren in het einde «Ier negende tot ann het einde der twaalfde eeuw. Met behulp van al deze gegeven was het spr. gehikt een schets te ontwerpen van een geschiedenis van het ontstaan der Wierin germeer, welks kerngebied de Noordelijke helft moet zijn geweest en voorts van de oudste historie van het dijkwezen in Hol lands Noorderkwartier, en Het middeleeuwscha aardewerk. Na de pauze behandelde, volgens de N.R. C. spr. uitvoerig de chronologie van het mid«leleeuwsche aardewerk. Uitgaande van de Karolingische ceramiek. die omstreek» liet midden der negende eeuw won.lt ver drongen «loor de grove grijze kogelpotten en door het z.g. Pingsdorfer uardewerk schetste hij de ontwikkeling der verschil lende soorten: het geglazuurde aardewerk, dat omstreeks het begin van de 10de eeuw in gebruik kwam en zich tot in do 12e eeuw verder ontwikkelde tot dc mooie kan nen met groene glazuur, die met een orna ment van groote schelpen versierd zijn, liet vroege steengoed, dc voorloopers van de 15e eeuwscho Jacobakannetjes. enz. Vijfhonderd voetballen voor de soldaten Cadeau van den K.N.V.B. Het bestuur van den K.N.V.B. heeft besloten om ter gelegenheid van het 50jarig bestaan van den bond op 8 December n.s. 500 com- filcto voetballen beschikbaar te stel en voor de onder de wapenen ge roepen militairen, waarvoor «loor den opperbevelhebber van Land- cn Zeemacht dc bestemmingsadressen nader zullen worden opgegeven. De Minister van Defensie heeft deze schenking onder dankzegging aanvaard. Teneinde het surplus van oogst 19381939 in te nemen. Naar wij vernemen, heeft de minister van Economische Zaken besloten, aan het bloem bollenbedrijf cn aan de boomkvveekcrij. wel ke beide bedrijfstakken door het verloren gaan van een belangrijk deel van den uit voer in een bijzonder ongunstiger» toestand verkeeren, financiccie hulp te verlcenen. Voor het bloembollenbcdrijf zal dezo bij stand hierin bestaan, dat aan de Stichting Bloembollcn-surplusfonds te Haarlem een bijdrage van ten hoogste 3 millk>cn gulden zal worden verleend ten einde dit fonds in staat te stellen het surplus aan bloembol len van den oogst 19381039 zooveel moge lijk tegen den daarvoor vastgesleiden ver- gocdingsprijs In tc nemen. Tot steun aan do hoomkwcekcrij zullen door de regecring hoornkweekerij producten worden opgekocht tot een bedrag van ten hoogste 1 millioen gulden. Omtrent dc nadere uitwerking van deze steunmaatregelen zal nog met het bloembol lenvak cn het boomkwcekcrijbcdrijf in na der overleg worden getreden. Wolvordering komt spoedig Nalatige schapenhouders. Van het ministerie van Economische Za ken vernemen wij, dat tot dusverre slechts eer» beperkt aantal voorraadopgaven van binnenlandsche scheerwol is binnengeko men, hoewel «ie termijn reeds verstreken is. De minister dringt er «Inn ook nogmaals op aan. «lat, in verltand met de binnenkort plaats hebbende vordering, de schapenhou- ders en nlle overige belanghebbenden, die niet zijn ingeschreven bij bet Rijksbureau voor wol en lompen te Tilburg, zoo spoedig mogelijk opgave doen. Ook zij. die geen voorraden hebben, moeten de betreffende formulieren inleveren met de opmerking „geen voorraad". Het n»«*t voldoen aan bo venomschreven verplichting is strafbaar. Bureau van den kantonnement.v commandant te Aalsmeer met bloemen getooid. Z.K.H. Prins Bernhard heeft gisterochtend vergezeld van zijn waarnemend adtudant, luitenant kolonel H. J. Phnff namens H.M «ie Koningin een hozock gebracht aan de koloniale reserve te Aalsmeer. De Prins, die gekleed was in den uniform van kapitein dor grenadiers met de gouden tressen, verbonden aai» de waardigheid van adjudant van H.M. de Koningin, arriveer de ongeveer kwart voor negen per auto op het bureau van den kantonnementscomman- dant. luitenant-kolonel Slagter. Deze ontving den hoogen bezoeker en stelde den Prins «le officieren van zijn staf voor. Tot groote ver rassing van de wachtenden, begaf de Prins zich direct daarop weer naar buiten en ging te voet naar een nnbijgelegen straat, waar Z.K.H. enkele afdeelingen militairen inspec teerde. Hierop maakte de Prins een rond wandeling door het dorp. Tijdens «leze wan deling inspecteerde hij alle militaire ver blijven. Om elf uur was de inspectie der verblijven geëindigd, waarop «le Prins zich weer naar hot bureau van den kantonne- mentscommandant, dat met bloemen uit do kansen van Aalsmeer was getooid, begaf, om aldaar «Ie koffie tc gebruiken. Tegen half twaalf defileerden nlle troepen voor Zijne Koninklijke Hoogheid, die kort daar op per auto in dc richting Utrecht vertrok. WOENSDAG 15 NOVEMBER 1939. Hilversum 1875 en 414.4 m. NCK V-uit zending. 6.30—7.00 Onderwijsfond» voor «ie Scheepvaart» 8.00 Berichten ANP. 8.05 Schriftlezing, meditatie. 8.20 Gramofoonmuziek. (9.300.45 Gelukwen- schen). 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek. 11.15 Cello en plano. 12.00 Berichten. 12.15 Orgelspet (Om 12.45 Berichten ANP). 1.00 Gramofoonmuziek. I.30 Ensemble „Consonanten" en gramofoon muziek. 2.25—2.55 Voor jeugdige postzegelverzame laars. 3.00 Vervolg concert. 3.40 Gramofoonmuziek. 4.00 Zang met pianobegeleiding cn gramo foonmuziek. 4.45 Felicitaties. 5 00 Voor de jeugd. 5.45 Gramofoonmuziek. 6 00 Causerie: „Distributie-aangelegenheden", 0.15 Gramofoonmuziek. 6.30 Taalles en technische causerie, 7.00 Berichten. 7.15 Causerie: „De grondslagen der muziek". 7.45 Gramofoonmuziek. 8.00 Berichten ANP. herhaling SOS-berichten. 8.15 To«»praken. declamatie en het NCRV- kleln-koor en -orkest. 10.00 Berichten ANP. actueel halfuur. 10.30 Vrouwenkoor en het NCRV-strykorkcst. II.05 Gramofoonmuziek. Ca. 11.50—12.00 Schriftlezing, Hilversum II. 301.5 m. VA RA-uit zending. 10.00—10.20 v.m. en 7.3b —8.00 VPRO. 8 00 Berichten ANP, 8 10 Orgelspel. 8.45 Gramofoonmuziek. 9,30 Causerie: „Onze keuken". 10 00 Morgenwijding. 10 20 Voor arbeiders in de Continubedrijven. 1130 Voor do vrouw. 12 00 Gramofoonmuziek. 12 15 VARA-orkezit. 12.45 Berichten ANP, Gramofoonmuziek, 1 00 1 45 VARA-orkest, 2 00 Handwerkcursus. 2.30 Groninger Orkest vereerd ging (opn.T. 2.45 Gramofoonmuziek. 3 00 Residentie-orkest (opn.). 3.15 Voor dc kinderen. 5.306 30 VARA-orkest. 0.35 Causerie over Palestina (met gr.pL), 7 00 VA RA-Kalender. 7.05 FclicitaUes, 7.10 Koorzang. 7.30 Bijbelver-tellingen. 8 00 Herhaling SOS-berichten. 8 03 Berichten ANP. VARA-Varia. 8 15 Gramofoonmuziek. 8 30 Het Roetan-orkest. 9 00 Radiotooneel. 9 30 De Rambler*. 10 00 VARA-orkest en soliste. 10.40 Medische vraagbaak. 1100 Berichten ANP. 11 10 Orgelspel en zang. 11.40—12.00 Gramofoonmuziek.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1939 | | pagina 8