Engeland zal onze neutraliteit
eerbiedigen
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Duitschland's
oorlogsdoel
Onze gezant te
Berlijn in Den Haag
Bemiddelings
mogelijkheid
poor goed voorbij
Duitschland is thans besloten
om den oorlog door te zetten tot
aan de vernietiging van de En-
gelsche heerschappij
„Volksonderwijs"
telegrafeert
Goederenwagen stort
van keermuur
Dc verzwaarde
belastingdruk
De houding van
den heer Kupers
veroordeeld
Dc maritieme
verdediging
Engelsche Hoogerhuis
juicht vredes
initiatief toe
Pt pttroltombraod
te Veoezutla
Geen sabotage
in het spel
i. Schutn. Tal. Ut (t Itjc
nUJDAG 17 NOVEMBER 1UI.
ém KV ->«"»«■
o). Kon*«tal ma
W« Jaargang. No. 111».
ing van Engeland
De heer jhr. mr. H. M. van
Haorsma de With. de Nederlandsche
gezant te Berlijn, ia in Nederland
aangekomen. Reeds eenigen tijd
had de gezant een kort verlof aan
gevraagd. dat hU thans op zijn bul
ten bij Nijkerk zal doorbrengen.
Heden in den loop van den dag
zal de gezant een bezoek brengen
aan het ministerie van buitenland-
sche zaken om er rapport uit te
brengen over zijn werkzaamheden
in den jongsten tijd te Berlijn.
Over de wijze waarop de Duitsche regee-
gcmccnd heeft te moeten antwoorden
het aanbod van goede dienaten van H.H.
M. Koningin Wiihelmina en Koning Leo-
ia nogal critiek uitgeoefend. Men meen-
in het achterwege laten van een schrif-
Ik antwoord een onhoffelijkheid jegens
Souvercinen te zien.
Van Duitsche zijde merkt men op. dat de
ivolgde wijze van antwoorden volkomen
rt en protocolair is te achten, ja. deze
lelinge boodschap en de bekendmaking
nn in de pers is volgens de opvatting
irlijn zelfs hartelijker dan oen telegram
de beide Souvercinen persoonlijk zou
r geweest
Verder verklaarde men. volgens de N.R.
Crt. in de Wilhelmstrasse, dat aile pogin-
rn. die Duitacbland voor den vrede tot dus-
ir had gedaan, resp. welke liet had vcr-
icht teneinde nader de oorlogs- dal wil dus
leggen de vredesvoorwaarden te formulee-
ren. een slechte ontvangst hadden gehad.
Of zij werden beschouwd al» een sabotage
tan den vrede, of zij werden opgevat als eeu
kwijs van zwakte.
DEZE PERIODE. WAARIN GE
ZOCHT WERD NAAR EEN FORMU
LEERING VAN DE OORLOGS- OF
VREDES-DOELEINDEN. WELKE
EVENTUEEL TOT EEN TOENADE
RING ZOUDEN KUNNEN VOEREN
BESCHOUWT MEN IN DU1TSCH-
LAND THANS ALS GEHEEL AF
GESLOTEN.
Wat aangaat ia vraag waarom bat
tot insvor op bat gavaebtstarratn ta
melijk rustig la gablaven, kan wor
den geantwoord dat Duitschland niat
van zin Is zich door Engalscha of
Franscha propaganda ta latan voor
schrijven boa hot dit daal. ivx da
baiindiging van dan oorlog door do
vornlatiging van do heerschappij van
Engeland, zal ba reiken. Hat zal ztjn
baal uiten daarin gahaal saltstaadlg
nomen. Ovar voorwaarden zal wor
den gaeproken na da algahaato ovar
winning en niat maar daarvoor.
Aile Berlijnschr correapondentiebureaux
en aile Duitsche dagbladen worden be
heerscht door het woord „vernietiging", het
welk van bevoegde zijde 0111 zoo ta zeggen
hls wachtwoord werd uitgegeven.
Daar Engeland als oorlogsdoel heeft geko
zon da vernietiging van Duitschland, stelt 't
Derde Rijk daartegenover den vasten wil om
oen overwinning te behalen door vernieti
ging \an Briltannië's wereldheerschappij.
Het bezit daartoe de kracht. De overwin
ning over Lon>h-u. zoo hoort men verkondt
gen. is het axioma, hetwelk de grondslag
vormt van de Duitsche oorlogsvoering.
Het gaat, zoo verklaarde men uitdrukke
lijk, van nu af aan hard tegen hard.
De zeer verbitterde en oorlogszuchtige
stemming der Duitsche regeering is wel zeer
plotseling gekomen.
Nog slechts enkele dagen geleden dacht
men, tn de meest bevoegde kringen dat Hit
ki's antwoord ruimte zou laten voor verde
re bemiddelingspogingen.
De omzwaai ten oogunste is te meer op
merkelijk, daar oogenschijnlijk geen motie
ven daarvoor zijn te vinden.
Dat Frankrijk en Engeland zich zoo maar
zonder meer zich tot plaatsnemen uan de
ronde tafel zouden hebben bereid verklaart,
zal inen zelfs te Berlijn niet hebhen verwacht,
maar het antwoord van den Britschan Ko
ning liet zeker nog een kleine speling over.
waarlang» door handig manoeuvreeren de
Belgisch-Nederlandsche diplomaten er, bij
Duitsche bereidheid, mogelijk in zouden zijn
geslaagd een verder contact tusschen dc
strijdenden te ontwikkelen.
In de toch in wezen harsche afwijzing
en de daarop gevolgde perscampagm- oodar
de leus „Vernietig Engeland". net men een
tecken. dat dc vredespartij uit de omgeving
van Hitier plaats heelt moeten maken voor
de oorlogsgroep von Ribbentrop generaal
Keitel.
EEN NIEUW WAPEN IN DEN STRIJD.
Het hoofdbestuur van „Volksonderwijs
heeft een telegram sczondcn aan den mi
nister van Onderwijs, waarin met klem
wordt aangedrongen op verbetering van
de leerlingenschaal en beëindiging van dc
wantoestanden bij het instituut „kweeke
lingen met acte".
Als oen nieuw argument voert de verccni
ging aan, dat de opvoedende taak van dc
school thans nog is verzwaard, daar in tal
rijke gezinnen de vaders door dienstplicht
afwezig zijn.
Gisteravond om kwart over ze» reed een
rangeerend treinstel op het oostelijk gedeel
te van her Centraal Station emplacement ie
Amsterdam twee kleine goederenwagon»
de flank. Deze twee oude wagentjes werden
gebruikt voor het vervoer van afval
vuilnis van het station naar elders. Een
van de beide wagentjes kreeg een dusdani-
gen schok, dat het van den keermuur naar
beneden stortte op straat. Gelukkig liep er
op dat oogenbhk niemand op de Oosler-
dokskade. zoodat geen persoonlijke ongr
lukken gebeurden. De wagen werd grooten
deels vernield. De twee«|e wagen ontspoorde
en werd licht beschadigd.
Een en ander veroorzaakte geen stagnatie
in het goederen- of. personenverkeer.
„Er is niet aan fe ontkomen"
Op drastische bezuinipinp op den
overheidsdienst aangedrongen.
Irt het voorloopig verslag dtf
EersW Kamer omtrent de aigemeene
beschouwingen over de Riiksbegroo-
ting w40 wordt de finnanciëele toe
stand vrij algemeen zeer ongunstig
genoemd.
Ettelijke leden maakten het voorlaatste
kabinet een verwijt er van, dat het in de
twee jaren van zijn beaiasn zoo w-einig tot
verbetering van dien toestand had gedaan
Zij juichten de nieuwe belasting ontwer
pen toe.
Andere leden merkten op, dat het tekort
voor 1940 becijferd wordt op f 54.6 millioen.
waarvan de regeering f 5 millioen hoopt te
vinden door hesparing en f 50 millioen door
belastingverhoogfng. De minister van finnn
ciën heeft vroeger reeds meermalen betoogd
■lat zijns inzien* de tf'.asüngrn hier te lan
de reeds zeer hoog waren en dat het moei
lilk was dm verder te vsrhoogen. Om die
rrden stemt het tot teleurstelling, dat men
niet tracht wat meer te bezuinigen, zulks
moet toch mogelijk zijn op een budget van
f 74? millioen.
In principe hadden deze leden geen be
zwaar legen eene matige winstbelasting tar
vervanging, van de dividend- en tantiêmebe-
iasting.
Enkele leden, in beginsel met vo
renstaand betoog instemmanJa, wa
ren van meening. dat hoe hoog het
geheel der huidige belastingen ook
reeds moge zijn gestegen, aan ver
swaring van den belastingdruk noch
tans niet zal zijn te ontkomen.
Ten einde een als normalen druk te vermij
den. werd in overweging gegeven, alsnog
lot drastische bezuiniging op den overheid»
dienst in het algemeen over te gaan. ten-
einde catastrofale gevolgen voor ons slaats-
cie<liet te voorkomen.
De voorzitter van den Raad van
Ministers heeft thans mede namens
de ministers van Rulteniandsche
Zaken en van Justitie geantwoord,
dat kan worden medegedeeld, dat.
onafhankelijk van het al dan niet
vooraan»taan van het betreffende
Kamerlid. \an zijn al dan niet be
boeren tot een bepaalde partij en
van het al dan niet „steunen* van
het kabinet op die partij, de mini»
ter» de bedoelde medewerking in de
huidige omstandigheden minder
juist achten, al kan zij. ais komen
de van e«*n indivfdiuoel burger,
geen afbreuk doen aan de door d«
regeering gevoerde neutraliteitspo
litiek.
Op de vraag of. tof herstel van het vertrou
wen in de neutratitel!«politiek van on» 'and
het uittreden uit het kabinet van de twee
tot de Sociaal Democratische Partij behoo-
rende ministers is bevorderd wordt geant
woord. dat er niets van dien aard L» over
wogen. reeds omdat het vertouwen in de
neutalitritspolitiek van on» land geen her
stal noodig heeft. Ware zulks wël hei geval,
dan zou het toch op andere wijze moeien
hersteld worden dan door een zoodanige toe
spitsing van het narthwe/en. dat mini«ter*
der Kroon verantwoordelijk werden ge*t-ld
voor wat een of ander hun geestverwant
burger zou hebben misdaan.
0111
Door da minister» minder jaist
geacht Oase neatralltalUpoU
tiak heeft gaan herstal noodig.
Zooals wij onlangs meldden, heeft het nat.
soc. Tweede Kamerlid de heer Root van
Tonmngcn de regeering vragen gesteld
over de houding van den heer Kupers. voor
zitter van het N.V.V. In verband met het
manifest van het I.V.V., dat betrekking had
op den oorlog tusschen Duitschland en En
geland en Frankrijk. In dit manifest wer
den de arbeider» tot steun aan den strijd
der democratieën tegen het totalitaire sys
teem aangemoedigd en de heer Kupers waa
bij de vaststelling van het stuk te Parijs
aanwezig.
De minister van Justitie kan zijn stand
punt ten deze eerst definitief bepalen, wan
neer een onderzoek, dat nog op enkele pun
ten wordl ingesteld, zal zijn beëindigd.
Ons* Oost
VERKLARING VAN MINISTER SI
MON IN HET LAGERHUIS. EN
GELAND VERHEUGD OVER DC
ONTSPANNING NA DE ALARMEE
RENDE GERUCHTEN VAN DE VO
RIGE WEEL
Ia plaata van Chamberlala, dia nog
dak ia, haalt giataroa miaiatar Simon
da wakalljkscha varklartag algaiagd
la kat Britacha Lagerhui». Hierbij la
aadnikkali)k gaat i pul aard, dat Enge
laad da aaatralltait vaa Nadarland
an Balgil zal aarhiadigaa an dat Eb
galaad verheugd la ovar da oatapaa
ning na da alarmaerenda garachten
dar vortga waak.
Voortgaande zeida Simon o.a.:
De aanwezigheid van groote concentratie»
Duitsche troepen aan de grenzen van Ne
derland en België, en de opening eener drei
gende campajue in de Duitsche per», waren
een maar al te bekende aanduiding voor de
wereld, welke gewend is geraakt in derge
lijke teekenen een onmiddellijke» voorlooper
te zien van een Duitsche invasie.
Hoewel men zich derhalve niet kon ver
bazen over de algemeene tegenzin, welke de
goheele wereld aan den dag legde, om de
geruststellende verklaringen van zuiver ai-
gzvneenen aard, die door Duitschland wer
den afgelegd, op haar nominale waarde te
aanvaarden, kon er aan den anderen kant
nergens eenig verlangen bestaan, allermal*!
in Engeland, de beteekeois van deze bcnch
ten te overdrijven.
Simon gewaagde van de officieele Duit
sche verklaringen omtrent Duiuchlands
voornemen de neutraliteit van Nederland en
België te eerbiedigen, alamede van de radio-
toe*praak van den Nederlandsche» minister
president, en voegde hieraan toe dat de af
neming van de spanning, welke op deze ver
klaringen volgde, een reden tot voldoening
voor de Britsehe regeering was.
Simon gaf tenslotte het gebruikelijke over
zicht van de poaitie der geallieerden, welke
hij zeer sterk noemde. Minder gunstig acht
te de minister het afbreken der Russisch—
Finsehe onderhandelingen.
Eerste Kamer dringt ep apeedig
beslissing aan.
In het Voorloopig Verving van de Eer
ste Kamer omtrent de algemeene be
schouwingen over de Rijksbegrootlng
1940 wordt vrij a'gemeen de wensch
uitgesproken, dat ten spoedigste n
beslissing zou worden genomen met
betrekking tot de maritieme verdedi
ging van Nederlhndsch Indië. Erkend
wordt, dat zulks voor den huldigen
oorlog nog geen direct nuttig effect
zou kunnen hebben. Men is echter
van meening. dat in naaste en verde
re toekomst politieke spanningen in
den Pacific niet suilen uitblijven, met
bet oog waarop alle voorbereidingen
moeten worden getroffen.
Mocht de regeering overwegend bezwaar
hebben tegen overlegging aan de Staten-Ge
neraal van het rapport, door vlre-admiraal
Furstner ej. uitgebracht, dan werd In elk
geval overlegging van bedoeld stuk aan de
Viootcommisaie gewenscht geacht.
Bepleit werd. naast den aanbouw van slag
schepen, ook den aanmaak van klein mate
riaai te bevorderen.
waarden aan te bieden. Wij moeten het Duit
sche volk kunnen verzekeren, dat zijn ge
bied zal worden geëerbiedigd, da» de blok ka
de zoo spoedig mogelijk ral worden opgehe
ven. en dat wij, zoodra het den weg de» vre
de# in plaat» van dien van oorlog kiest, onze
volledige medewerking zullen verleenen om
zijn ontredderd leven te herstellen en weer
op te bouwen Persoonlijk geloof Ik. dat In
dien dit aan het Duitsche volk duidelijk kan
worden gemaakt, het antwoord onmiddellijk
si volgen en verrassend zou zijn.
Het geheele iand. zoo vervolgde Snel!, dient
dankbaar te zijn Jegens Koningin Wllhelml
na en Koning Leopotd voor hun initiatief. ZIJ
hebben onzen harigrondigen dank voor hun
voorstellen.
Do kletae landen hebben altijd s«n
groote bijdrage geleverd aan bet in
ternationale welzijn. Indien door de
goede diensten van de keerscber» vaa
ENGELAND BEHOORT KONINOIN
WILHELMINA EN KONINO LEO
PO LD DANKBAAR TE ZIJN VOOR
MUM IV ITlATinr - LEIDER DER
ARBEIDERSPARTIJ VERWACHT
VEEL VAN EEN TEGEMOETKO
MENDE HOUDING JEGENS
DUITSCHLAND.
Bij het debat In het Engelse he Hoogerhuis
over het wekelijkse he ooriogsoversicht, heeft
Snell, de leider van de Labouroppositie, den
raad gegeven bet Duitsche rolk billijke voor-
kaaaea worden verkort oI beëindigd,
roeden de kleine landen opaieow
oen zoor grooten dienst aaa de
aBomsebbeld bewezen hebben (Teej.).
De hooge staat en de persoonlijke eigen
schappen van deze twee doorluchtige mo
narchen verdienden, dat deze voorstellen op
de meest ernstige wijze werden beschouwd.
Het antwoord van Z M den Koning ging mis
sehien zoo ver als hij In een formeels mede
deeltng van dit soort kon gaan De begin
selen werden vermeld, waarop, naar Zijn
oordeel, de vrede tot stand zou kunnen ko
men In weten en in beginsel waren zij dui
'lelijk en essentieel Indien Duit». Mand deze
beginselen had kunnen aanvaarden, zou bet
pad naar den vrede zijn geopend
Tenslotte aaide Snell. dat do dofialtlo
vaa de vredesdoeleinden ta de eer
ste plaats de laak la vaa bot Dwit-
scbe volk. ea la de tweede plaats vaa
■t 8 pagina1*
DE BILT S BINT.
Verwachting: In hst Z.W. tijde
lijk stormachtigs, overigens
krachtige tot matige meest
Westelijke wind. aanvanke
lijk tijdelijk opklarend, iater
weer toenemende bewolking
met kans op regen, iets
kouder in het Zuiden.
MINDER DOODEN DAN
AANVANKELIJK OEMELD.
li-1 aantal dooden als gevolg van den
brand op het Maracaibo meer In Venezu
ela. wordt thans geraamd op ongeveer 40.
De eerste cijfers, welke aanzienlijk honger
midden, blijken onjuist ts zijn gewssaL De
♦tad Lagunllias. welke geheel van hout
was gebouwd, is volkomen vernield.
De »chnde wordt geraamd op vier milli
oen Bolivares fl Botlvar is f (L3B1. Onder
de slachtoffer» zijn gsen vreemdelingen.
Het reddingswerk wordt voortgezet Een
groot aantal menschea ia in ziekenhuizen
opgenomen. Men gelooft niet. dat de brand
moet worden toegeschreven aan sabotage.
GEEN NEDERLANDERS ONDER
DE SLACHTOFFERS.
Naar on» medegedeeld wordt zijn bij den
brind op het petroleumterrein LaguniUas
aan het Maraeaibomeer In Venezuela gëén
Nederlanders gedood of gewond.
Hierboven gaven w» nog oaa kaartja vaa 4e
•mgevtag vaa kot moor vaa Maraooibo,
waaraan 4e aüsstad LaagoalUaa galagsa ta.
Do oaboUsplaats ia met o#a zwarte p*l
Japansch generaal
geeft Hieler geen kans
«MH «.I *11 ter 4—1 1I1 „w
komst mot RasJaad ztjn kaas op
00a overwinning heeft vsrspaald.
Voor den oorlog waren, zoo schrijft Naka
moera. Japan in do Stille Zuidzee. Italië
in de Noordzee en Spanje, dat base» kon
verschaffen aan ds mi (mogendheden. Enge
land* mogelijke vijanden Die toestand,
welke Engeland de handen bond. verander
de radicaal roei de geboorte van hot Duitse h.
Roaaftsch vergelijk. Japan ea Spanje wer
den neutraal. Italië be«)oot stil te zitten.
Het Knrelw-he v loot probleem l» terugge
bracht tot de Mrijdtrr van den Dultsrhen
guertlla oorlog in de Noordzee Ingeland
kan thans volstrekt vertrouwen hebben in
do overwinning.
Nakamoera onderzoekt of de overwinning
kan worden bevochten in een oorlog la do
lucht en zijn conclusie is dat dit onmoge
lük t*
Re huidig» Duitsche superioriteit in de
lucht ral spoedig verdwijnen Hij dringt er
bli zijn land op aan de kwestie van de re
geling van het Chinee»ehe incident te be
handelen op een basis, dat de Europstschs
oorlog binnen ëcn jaar ovtr zal rijn.
