ci'fom'iinl
Afgematte Russen op den terugtocht
Brand in Buskruitfabriek
1
DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER
Strijd bij 25 graden
onder nul
Brug te Parijs
ingestort
Drie militairen
verdronken
Parapluies
De vrachtauto
met roode kap
Drie dooden
Werkplaats door
het vuur vernield
Treinramp in
Duitschland
EERBERICHT
Burgerbrug
vraagstukken
van dezen tijd
r
CENTRALE
VERWARMING
DE V R I E S
H. du Crocq
Toestand van
Anthony Fokker
critiek
Laan. Schaaen, Tel. *44 (2 lijnen). Kenaetal 2240.
ZATERDAG 23 DECEMBER 1939. 84e Jaargang. No, 11069.
tfl^aor <U» N.V. UKg.-MC ->««■<*
WEGEN ACHTER HET FRONT LIGGEN4
BEZAAID MET ACHTERGELATEN SOV
JET RUSSISCHE TANKS. RUSSISCHE
VERLIESLIJST OP 30.000 DOODEN EN
GEWONDEN GESTELD.
Afgemat door de zegevierende Fin
nen zetten de Russische legers op
twee der belangrijkste fronten het
uiterste Noorden en het Noordoosten
gisteren hun terugtocht voort.
Berichten van de Noorsche grens
melden, dat het Russische leger in
den „corridor" van Petsamo, snel
achteruitwijkt, terwijl de Finnen 't
dicht op de hielen zitten. Het Fin
sche front, afgescheiden van de mo
biele patrouilles,, ligt thans op één
lijn met Hoyenjaervi. De wegen aan
dit front, zoo wordt gezegd, liggen
bezaaid met achtergelaten Sovjet-
Russische tanks, die bevroren zijn
in de felle Poolkoude. Ook hebben
de terugtrekkende Russen kanonnen
en munitie achtergelaten. Men ge
looft, dat in dit gebied meer slacht
offers zijn gevallen onder de roode
troepen, tengevolge van de strenge
koude dan door de actie der Finnen
zelf. Van vele Finsche compagnieën
worden berichten ontvangen om
trent heldhaftig optreden gedurende
het zegevierende Finsche tegenof
fensief aan het front van Salla.
Gemeld wordt, dat een detachement een
Russisch bataillon van zes honderd man in
de pan gehakt heeft, een ander heeft 47 ma
chinegeweren buitgemaakt. Zeer hooge cij
fers worden genoemd voor de Russische ver
liezen in den sector van Salla. Een lezing
stelt de Russische verlieslijst op 30.000 doo-
den, gewonden en buiten gevecht gestelden.
De wegen rondom Salla liggen bezaaid met-
lijken van mannen en paarden, zoo wordt ge
zegd.
Op de Karelische landengte schijnt het
felle offensief der Russen tegen de Manner-
heimlinie, tusschen de meren Kauk en Muo-
laa zijn kracht te verliezen.
Bij 25 graden vorst.
De corr. van de „Pctit Parisien" in Fin
land, Edmond Demaitre, geeft volgens het
Hsbl. en beschrijving van het slagveld bij
Salla, waardoor men een idéé krijgt van de
nederlaag der Russen en van de verschrik
kelijke omstandigheden waaronder daar de
strijd wordt gevoerd.
„Vanmorgen vertrokken om een bezoek
aan de slagvelden te brengen", zoo seint de
correspondent, „kwam ik te Kemijarvi op het
oogenblik dat de Finsche soldaten daar te
rugkeerden met twee kanonnen en drie ge
blindeerde auto's, terwijl de officieren de
papieren en notities begonnen te onderzoe
ken, die in de bagage der Russen .gevonden
waren. Van de soldaten vernam ik, dat de
aanval, ongetwijfeld de belangrijkste sinds
hot begin van den oorlog, door de Finnen
bij het vallen van den nacht was ingezet en
de Russen verraste in een geïmproviseerd
kamp op 50 kun. van het dorp.
De Finnen, die een bevroren meer waren
overgestoken en om de bosschen waren heen
getrokken, vielen m twee richtingen tege
lijk aan. De Russen, die zich tusschen twee
vuren bevonden, boden eenige uren lang
weerstand en deden toen een tegenaanval
bij het aanbreken van den dag. Zij werden
tenslotte in hevige gevechten van man te
gen man verpletterd.
Uit Kemijarvi komend, vond ik op een af
stand van <J0 km. reeds sporen van een ver
schrikkelijk gevecht. Ik telde een'twintigtal
.verlaten vrachtauto's en omgeworpen tanks
en tien munitiewagens, doorzeefd van ko
gels. Honderden p aardend ijlken lagen langs
den weg, om niet te spreken van de lijken
van soldaten. Russen en Finnen, die in een
massa dooreen lagen, zijn stijf als steenen
bij 'n koude van 25 graden onder nul Men
kan van verre Finnen en Russen onderschei
den, daar do eersten bijna zonder uitzonde
ring witte kapotjassen dragen, waarop nu
groote roode vlekken zijn gekomen. De Rus
sen dragen allen stalen helmen, terwijl
naast de Finsche lijken de bonte mutsen
liggen, die de soldaten oprapen, om ze neer
te leggen op de borst van hun eigenaar.
Anderen knoopen de uniformen los oim
naar de blikken identiteitsplaatjes te zoe
ken, waarop geen naaan, doch slechts een
nummer staat, of dooi-zoeken de bosschen,
van waar voox-tdurend slachtoffex-s van de
zen vieeselijken Pooloorlog worden aange
bracht. Het is zeer moeilijk uit te maken,
tot welke eenheden de Russen behoox-d heb
ben; de moesten di-agen de infanterie-uni-
form, maar de aanwezigheid van geblindeer
de auto's en van cei groot aantal paarden
doet veronderstellen, dat de Finnen zich te
genover een gemengde formatie bevonden.
„Wij vonden liet bewijs, dat de Russen
aangevallen zijn zonder te weten dat de vij
and zoo dicht in de buurt was, in het feit
dat naast een omgevallen en door kogels
doorboorden grooten ketel het lijk lag van
een kok, met naast zich een soeplepel en een
emmer met bevroren soep.
„Aangezien men zich in den Poolcirkel be
vindt* valt de nacht al om drie uur, zoodat de
soldaten bij het licht van fakkels hun ar
beid voortzetten. Deze flikkerende lichten in
de duisternis verhoogen den helschen in
druk, dien dit slagveld in het hooge Noor
den maakt".
De Russische legei-berichten spreken van
belangrijke successen in Noord-Finland, waar
de Russen 130 K.M. het binnenland zouden
zijn ingetrokken.
De Sovjettroepen, aldus het Moskousche
bericht, hebben 18 officieren, 105 reserveof
ficieren en 1302 minderen gevangen geno
men, terwijl een aanzienlijke buit aan oor-
logsmateriaal in handen viel.
De Rassen ontmoedigd?
Enkele geruchten uit Rusland gewagen er
van, dat de verschrikkelijke verliezen in
Finland, ondanks de onjuiste Russische staf-
berichten, tot het Russische publiek gaan
doordringen. De Finnen helpen daarbij een
handje, door geregeld fotomateriaal met af
beeldingen van veroverde Russische vlieg
tuigen en tanks, uit de lucht over Peters
burg uit te strooien. Naar verluidt zouden de
Rusische legerleiders geadviseerd hebben, de
actie in Finland tijdens den winter stop te
zetten.
Men kan moeilijk aannemen, dat dit be
richt juist zou zijn, daar dit zulk een gewel
digen knak zou toebrengen aan het Sovjet-
prestige, dat de gevolgen daarvan op alle
terrein van de politieke werkzaamheid van
Stalin merkbaar zou worden.
Moskou zal wel voortgaan zijn kanonnen-
voer tegen de Finsche stellingen aan te ja
gen.
Bij de kaart
Bovenstaande "kaart geeft een overzicht
van den strijd in het Noorden van Finland,
rond Petsamo, zooals die in de afgeloopen
week verloopen is.
Door den geweldigen druk en overmacht
der Russen moesten de Finnen hun verdedi
gingslinies rond Petscvnw opgeven, ten
eerste omdat deze gelegen waren in een be
trekkelijk smallen corridor en ten tweede
omdat de Russen een omtrekkende bewe
ging maakten om de Finnen over de Noor
sche grens te jagen zie de zwarte pijlen op
de groote kaart).
De Finnen overzagen het gevaar en trok
ken zich terug ten Noord-Oosten van het
Inari-meer, hier wachten zij den vijand, op.
Inplaats dat de Russen zich naar het Zui
den richtten, trokken zij teveel naar één
doel; deze beweging toas den Finnen niet
ontgaan, zij vielen den vijand in den rug
aan, leverden slag te Skogfoss waardoor zij
den Russen zware verliezen toebmehtten.
Na den dag van gister trekt het Roode
leger in wanorde in het Noorden terug.
ALS GEVOLG VAN EEN ONTPLOFFING,
WELKE VERMOEDELIJK ONSTAAN IS
DOOR EEN LEK IN DE GASLEIDING.
De brug Saint Loui», welke het ei
land Saint Louis in de Seine verbindt
met de Quai aux Fleurs achter de
kerk van Notre Dame, is ingestort
als gevolg van een ontploffing, wel
ke, naar men gelooft, veroorzaakt is
door een lek in een gasbuis. Men
weet nog niet, of er slachtoffers te
beti-euren zijn.
De instorting van de brug'had plaats gis
termiddag om 14.15 uur. Volgens het eerste
onderzoek zou een zwaarbeladen schuit,
welke door den stroom was afgedreven, met
kracht tegen het uiteinde van een hoog wel
ke het dek van de brug draagt, zijn aange
varen.
Er ontstond een ontploffing, welke ge
paard ging met het opschieten van vlaih-
mèn, en ongetwijfeld haar oorzaak vond in
een lek in een gasleiding. Volgens latere
inlichtingen is het ongeluk als volgt ge
schied: Sinds eenige weken waren de giet
ijzeren halken. waartegen de vaartuigen
herhaaldelijk aanbotsten, gebarsten. Een
doel van de brug was daarom voor het ver
keer uitgeschakeld. Auto's reden nog slechts
op het linker wegdek van de brug, en dan
nog slechts die voertuigen welke minder
dan drie ton wegen.
In haar huidigen staat dateerde de brug
van 1877. Een aanvaring door een zolder
schuit gaf de genadestoot.
Bij het zoeken naar slachtoffers van de in
storting van de brug Saint Louis heeft men
tot dusver negen personen uit het water
gehaald, waarvan er drie waren overleden.
Men gelooft, dat liet doodencijfcr niet meer
zal stijgen, zoodat er minder slachtoffers
zouden zijn dan men aanvankelijk dacht.
TRAGISCHE EENDENJACHT.
Gisterochtend is de 35-jarige tuinman H. J.
Kosters, die werkzaam is bij den dienst der
gemeentelijke plantsoenen te Glanerbrug,
vlak bij de Duitsche grens door een trein
gegrepen en gedood.
Het stoffelijk overschot van K. werd naast
de spoorlijn gevonden Vermoedelijk heeft
hij, in zijn ijver om een weggeloopen eend
te vangen, den trein niet zien aankomen,
waardoor hij werd gegrepen.
Het slachtoffer was gehuwd en vader
van drie kleine kinderen.
EEN BRANDALARM, DAT VOL DREI
GING WAS. GEBOUW VAN DE DYNA-
MIETFABRICAGE STOND IN VOLLEN
GLOED.
Hedennacht omstreeks half één.
klonk in het dorp Ouderkerk a.d.
Amstel een brandalarm, dat vol
dreiging was. Er bleek namelijk
vuur te woeden op het terrein van
de N.V. Nederlandsche Spring
stoffenfabriek „De Oude Molen",
welke zich over eenige honderden
meters uitstrekt tusschen den
Ouderkerkerlaan en den nieuwen
provincialen weg.
Een houten gebouwtje, deel uitmakende
van de z.g. batterij voor de dynamietfabri-
cage, waarin een werkplaats gevestigd
was, stond in vollen gloed. Hoog en fel
laaiden de vlammen op als gevolg van het
feit, dat in het gebouwtje een hoeveelheid
chemicaliën was opgeslagen, explosieve
stoffen, welke met korte tusschcnpoozcn tot
ontploffing kwamen.
Het geluid, dat hierbij gepaard ging.
drong echter niet ver tot de omgeving
door.
Het gebouwtje, dat op het grondgebied
van de gemeente Nieuweramstcl stond, is
in een klein half uur totaal uitgebrand.
De brandweer van Amstelveen, die met
een autospuit spoedig ter plaatse was, kon
zich tot de nablussching bepalen.
Geen gevaar voor de buskruit-
opslagplaatsen.
De windrichting was buitengewoon gun
stig, zoodat er geen gevaar voor de buskruit
opslagplaatsen bestond.
Op het terrein van den brand waren aan
wezig de directeur der fabriek, dr. G. de
Bruin, de waarnemend burgemeester van
Nieuwcramstel, mr. F. J. J. M. Boelens., de
burgemeester van Ouder-Amstel G. F. M.
Baron van Voorst tot Voorst en de gemeen
tesecretaris, de heer T. de Haan.
Verder waren vele omwonenden op de
been.
Oorzaak bekend.
Nader vernemen wij:
Het gebouwtje, waar de brand woedde,
werd geheel omgeven door een hoogen aar
don wal. Er was maar een kleine brandbare
voorraad aanwezig Vandaar dat zich slechts
twee lichte exploisies hebben voorgedaan De
brand woedde fel, daar het gebouwtje ge
heel van hout was opgetrokken. Gevaar
voor uitbreiding bestond allerminst, niet
alleen omdat de windrichting gunstig was.
maar doordat de andere gebouwen op on
geveer 100 tot 150 meter afstand gelegen
waren.
De brandweer heeft met drie stralen wa
ter gegeven met een motorspuit, welke op
de Ouderkerkerlaan was geposteerd. Het
was al spoedig duidelijk, dat men binnen
korten tijd zou weten te blusschen.
De oorzaak van dezen brand is bij
de leiding van de fabriek geheel he
kend en is van tcchnischcn aard.
Er is door den brand niet de
minste stagnatie in het bedrijf ont
staan.
Om half twee was men den brand mees
ter. doch de Amstelveensche brandweer
had nog geruimen tijd met de nablussching
en de controle werk.
Dit nummer bevat 16 pagina's
PUNTER. OP WEG NAAR IJS-
WEDSTRIJD, SLOEG OM
Gistermiddag om vier uur i9 nabij
Veenendaal een ernstig ongeval
gebeurd, dat drie militairen het
leven heeft gekost.
Voor de soldaten waren wedstrijden in
hardrijden op de schaats georganiseerd.
De ijsbaan, welke hiervoor werd gebruikt,
bestond uit een stuk ondergeloopen wei
land, dat echter van den weg af niet té
bereiken was. Men moest een kanaal over
steken om zoodoende op de ijsbaan te ko
men. Hiervoor maakte men gebruik van
een z.g. punter.
Juist waren, tien tot twaalf manschappen
in den punter gestapt, toen door tot
dusverre onbekende oorzaak de punter
kantelde, met het gevolg, dat een aantal
militairen in het ijskoude water terecht
kwam.
Hulp snelde spoedig toe. De op den weg
staande luitenant van der Most uit Rotter
dam sprong te water en slaagde er in een
soldaat te redden, waarna hij geen slacht
offers meer ziende zelf op het droge
klom. Onmiddellijk werd appèl gehouden.
Drie manschappen ontbraken.
Men begon direct te dreggen en haalde
de lijken van twee der vermisten op. Het
waren de pas gehuwde M. Rietdijk uit Rot
terdam en F. J. Jeulink uit Apeldoorn, ge
huwd en vader van drie kinderen.
Gisteravond om kwart over acht is ook
het derde slachtoffer opgehaald, ongeveer
twintig meter van de plaats, waar de pun
ter omsloeg, werd hot lijk gevonden. De
omgekomene is de ongehuwde J. van de
Brink uit Wekerom nabij Ede.
De toestand van de geredden is goed.
132 DOODEN, 109 GEWONDEN.
Gisternacht tegen één uur is in het sta
tion Gentliin de sneltrein Berlijn—Neunkir-
chen (Saargebied) in volle vaart tegen den
sneltrein Berlijn—Keulen opgereden, die, in
afwijking van de dienstregeling, op het sta
tion stil hield. De locomotief en zes wagons
van den eersten trein en vier wagons van
den tweeden trein zijn bij de botsing ont
spoord.
Wegens de sterke bezetting van de
treinen zijn er 132 dooden en 109 ge
wonden te betreuren.
Het hoofd van het spoorwegdistrict Ber
lijn heeft zich naar de plaats des onheils
begeven.
Ook dokters en verpleegsters zijn met ge
nees- en verbandmiddelen in allerijl van
Brandenburg en Maagdenburg naar de
plaats van de ramp gereden.
DE BILT SEINT
Verwachting: Temperatuur om
het vriespunt tot lichte, in
den middag wellicht matige
dool, gedeeltelijk bewolkt,
plaatselijk mist, geen neer
slag van beteekenis, zwak
ke tot matigen wind uit
Westelijke richtingen.
In lokaal LANGEDIJK op DONDER
DAGAVOND, 28 DECEMBER aA, om half
acht,
P. Dommerhuijzen
die een leeizamc confcrentio zal houden
over de
Na afloop gelegenheid tot het stellen van
vragen.
Komt dus allen op! Toegang vrij!!
PROFITEERT OOK U
VAN ONZE GROOTE
INKOOP EN GROOTE
VAKKENNIS. HET
VERSCHAFT U AL
ZIJDIG VOORDEEL.
7 TECH.N.BQREAQ
ALKMAAR - ROTTERDAM
^Tel. 3045 - 2 lijnen 445 40
voor DAMES en HEEREN.
Reparatie-inrichting
LANGESTRAAT 80. TEL. 2759.
ALKMAAR.
Patiënt bditen bewustzijn.
Over den toestand van den vlieg
tuigbouwer Anthony Fokker, die lij
dende is aan longontsteking en me
ningitis en in een ziekenhuis te New
York wordt verpleegd, vernemen wij
dat de patiënt gisteren het bewust
zijn heeft verloren.
Het inzittende meisje wat Jo de
Nigtere niet.
Naar aanleiding van den oproep van den
commissaris in de tweede sectie te Amster
dam, bureau Marnixstraat 148. waarvan wij
in ons blad van gisteren gewag maakten,
heeft zich reeds gistermiddag aan dit bu
reau het meisje gemeld, dat op 23 Novem
ber jl. des ochtends van Zevcnborgschen-
hoek is meegereden met een vrachtauto met
rooden motorkap in de richting Dordrecht.
Dit meisje, dat zeer veel lijkt op de ver
miste. blijkt Inderdaad Jo de Nigtere niet
te zijn.
Zij had haar vriend, die aan de grens is
gelegerd, een bezoek gebracht, doch omdat
zij niet voldoende geld bezat om den trein
te nemen, was zij met verschillende auto's
een eind meegereden.
De oproep voor den chauffeur van den be
doelden vrachtauto vervalt dus.
Thans hoopt rnen op het bureau Marnix
straat nog de jongedame, die Loet C. Barn-
steijn's Filmstad opbelde, tc zien verschij
nen.