HORE BELISHA
blijft een raadsel
Frankrijks strijd
tegen verraders
DAGBLAD VOOR HOLLAHD'S NOORDERKWARTIER
Hei aftreden van
Engelands
O. en O. in
de practijk
Chamberlain prijst
Nederland en België
Waarschuwing aan
schaatsenrijders
Koude weer
meester in Finland
spoorwegpersoneel
wordt gewaarschuwd
-: Noordhollands gouverneur gehuldigd
Laan. Schapen, Tel. 444 (2 lijnen). Kengetal 2240.
WOENSDAG 17 JANUARI 1940. 84e Jaargang. No. 11087.
Uitgave cfer N.V. Uitg.-Mij' „Hollands Noordefkwartter"
„GEEN VERSCHIL MET DE RE
GEERING" ZEGT DE EX MINISTER.
Gisteren heeft Hore Belisha, de afge
treden minister van oorlog in Enge
land zijn lang verwachte verklaring
over zijn heengaan afgelegd.
In deze verklaring voor het Lagerhuis'zei-
de Hore Belisha o.m., dat zich geen geschil
len hadden voorgedaan, afgezien van het
geen zich voor moet doen bij iedere samen
werking van menschcn, die dringende taken
van meer dan voorbijgaande beteekenis heb
ben te vervullen.
Wat de democratiseering van het leger be
treft, zeide de ex-minister: Ik heb het altijd
als ideaal beschouwd, dat het leger een deel
der natie zou vormen.
Voorzoover ik weet, aldus Hore Be
lisha, is er met geen van mijn colle
ga's in de regeering verschil van mee
ning of politiek geweest, ten aanzien
van eenig punt betreffende mijn de
partement of anderszins.
Ik heb, zoo ging spr. voort, de portefeuille
van handel geweigerd, omdat ik niet zeker
was dat de overwegingen welke den minister
president ertoe gebracht had, een wijziging
aan te brengen, een krachtige vervulling, in
het nationale belang, van het andere ambt
mogelijk zóu maken.
De verklaring van Chamberlain.
In de daarop volgende verklaring
van Chamberlain, zeide de premier,
dat als ge.volg van de wisseling der
portefeuille van oorlog geen veran
dering in de legerpolitiek moest wor
den verwacht. Er is tusschen de hoo-
ge officieren en Hore Belisha geen
verschil van meening over het pro-
motiestélsel geweest. Het verhaal
over den druk, die het leger op den
minister president zou hebben uitge
oefend, was een zuiver verzinsel.
Spr. wenschte omtrent zijn redenen niet
nader in bijzonderheden te treden.
„Indien de minister-president al zijn re
denen voor het aanbrengen van wijzi
gingen publiek zou moeten maken, zou
het onmogelijk zijn, een wijziging aan te
brengen en daarom wil ik het Huis geen
bijzonderheden over mijn redenen geven,
aldus Chamberlain. die vervolgde: Ik con
stateer de moeilijkheden. Ik zov^ ze wel
licht aldus kunnen omschrijven, dat zij
voortvloeiden uit zeer groote kwaliteiten
van Hore Belisha. die het naar mijn mee
ning wenschelijk maakten, dat er verande
ring zou komen."
De premier voegde hier nog aan toe, dat
persoonlijke overwegingeri geen gewicht
in de schaal mochten leggen tegenover de
overweging van het winnen van den oor
log.
Overzicht van
stand.
den oorlogstoe-
Hij deelde o.a .mede, dat uitvoervergun
ningen worden verleend voor oorlogsmate
riaal voor Finland, voor aanzienlijke be
dragen.
Spr. gewaagde van de „nieuwe bezorgd
heid over Duitsche plannen tegen België
en Nederland" en verklaarde: wij kunnen
de kalme en moedige houding van de beide
regeeringen en volken slechts bewonderen.
Tengevolge van hun aardrijkskundige lig
ging is hun positie niet altijd benijdens
waard. Zij doen ongetwijfeld verstandig als
zij geen maatrogel verzuimen, die tot hun
veiligheid kan bijdragen."
Chamberlain besloot te verklaren, dafw
als de oorlog thans in een acuter stadium
zou komen, „wij er gereed voor zijn.''
Oppositie steunt Chamberlain.
Attlee, de leider der oppositie steunde
Chamberlain. Hoewel het parlement recht
heeft op een volledige opheldering, is in
oorlogstijd het voornaamste, dat op de ver
antwoordelijke posten de beste ministers
staan.
Attlee oefende voorts critiek op de benoe
ming van Stanley aan het ministerie van
oorlog.
In verband met de inundatie werken
zullen het Amstelmeer en het Balg-
zandkanaal vanaf heden onbetrouw
baar zijn voor schaatsenrijders.
lucht- en vlootbases van Estland hadden
verkregen.
In welingelichte Finsche kringen zegt
men niet te begrijpen, hoe de Finnen van
een dergelijke provocatie zouden kunnen
worden beschuldigd, gezien het feit, dat
die bases niet in een vergevorderd stadium
verkeeren en den Finschen troepen'geen
schade kunnen doen.
De Sovjets hebben op Dagoe 20.000 a
30.000 man gelegerd. Uit andere bron
wordt voorts gemeld, dat het bombarde
ment geen schade zou hebben aangericht
en alleen de zenuwen van de roode soldaten
op zwaren proef zouden hebben gesteld.
SPIONNEN TERECHTGESTELD.
De Finsche autoriteiten die den strijd
hebben aangebonden tegen de Russische
spionnage in Finland, hebben onlangs twee
man van het Russische leger gearresteerd,
in wier bezit men documenten betreffende
de landsverdediging vond. Zij werden en
kele dagen later veroordeeld en binnen 24
uur terechtgesteld.
Ook is een Finsch staatsburger die sedert
den aanvang van het conflict in dienst der
Sovjets stond, gearresteerd en wegens spi
onnage ter dood veroordeeld en terstond te
recht gesteld.
Krijgsverrichtingen te land vrij-
wel onmogelijk.
RUSSISCHE VLOOTBASES IN EST
LAND WEER GEBOMBARDEERD?
De strijd bij Salla ^bheen zijn beslissing
te naderen. Hoewel de Russische troepen
thans veel beter zijn uitgerust dan enkele
weken geleden, zouden zij bezig zijn lang
zaam hun batterijen en lichte artillerie van
het oorlogsterrein terug te trekken. De
weer ingetreden hevige koude heeft echter
de Krijgsverrichtingen opnieuw gestagneerd
zoodat de laatste krijgsberichten weinig
nieuws brengen. Gemeld is nog uit Helsin
ki, dat aanzienlijke Russische versterkingen
op weg waren naar Salla en dat de Rus
sen hun front hebben vooruitgeschoven
in de richting van Komijaervi.
DAGOE GEBOMBARDEERD?
De Russische bladen publiceerden gister
middag een bericht over een bombardement
door een vliegtuig van onbekende nationa
liteit op het eiland Dagoe, waar de Sovjets
Duitsche geheime dienst wil
sabotage plegen
De Engelsche bladen melden, dat de 600
duizend man personeel van de Britsche
spoorwegmaatschappijen in Groot Brlttan-
nid de waarschuwing hebben gekregen voort
durend uit te zien naar verdachte personen,
die vermomde nationaal socialistische agen
ten zouden kunnen zijn.
Gisterenavond werd verklaard, dat gehei
me instructies waren gezonden door de
spoorwegmaatschappijen aan de, stations
chefs, besteldiensten en leiders van opslag
plaatsen. Daarin wordt gezegd, dat inlich
tingen zijn verkregen, waarin wordt geop
perd, dat de Duitsche geheime dienst voor
nemens zou zijn in het Vereenigd Konink
rijk sabotage te plegen.
In een dergelijk geval zullen de verkeers
verbindingen het eerste doelwit zijn van een
Volgens de Duitsche propaganda
zouden talrijke Hitleristen In de
Kamer zitting hebben.
SNEL EN HARD TOESLAAN
GEBODEN.
In aanwezigheid van een zeer groot aan
tal afgevaardigden, heeft de Fransche Ka
mer gistermiddag het ontwerp behandeld,
waarin sommige afgevaardigden, die be
hoord hebben tot ontbonden organisaties,
van hun Kamerlidmaatschap vervallen wor
den verklaard.
Tixier Vignancour verklaarde dat
alle verraders weggejaagd moesten
worden. Het zal niet voldoende zijn
de communistische afgevaardigden
van hun lidmaatschap vervallen te
verklaren. Het geheime apparaat der
communistische partij moet getrof
fen worden. Om dit apparaat te
breken, vroeg spr. het in den kop
te raken en» het spionnagecentrum
De jnbileerende commissaris, omringd door
alle burgemeesters van Noord-Holland, die
hem kwamen gelukwenschen.
op te heffen dat de Sowjet-Russische
ambassade te Parijs vormt.
Het is paradoxaal, zoo zeide hij, goede
woorden aan het Finsche volk te zenden
en de aanwezigheid te Parijs te dulden van
een vertegenwoordiger der moordenaars
van het Finsche volk. Toch zou dat het bes
te middel zijn om de neutralen gerust te
stellen.
Vervolgens een toespeling makende op een
dagblad, dat beweerde, dat talrijke Hitle
risten op de banken der Kamer zetelen,
voegde spr. er aan toe:
Het is onduldbaar, dat terwijl men
de communisten zal treffen, de Duit
sche propaganda, steunende op deze
campagne, kan beweren, dat talrijke
Hitleristen zitting hebben in de Ka
mer en dat dè helft der leden der
socialistische partij Hitleraanhan-
gers zijn.
Wanneer het dossier iets bevat, aldus
spr., had de samensteller het voor den krijgs
raad moeten brengen. Alle verraders moeten
getroffen worden, communisten en Hitle
risten, Stalin of Hitier is eenerlei. Spr. be
sloot met de Kamer te bezweren het moreel
des lands in oorlogstijd intact te houden.
De rapporteur van de commissie voor al
gemeen kiesrecht verklaarde, dat de com
missie éénstemmig de regeering verzoekt
de bolsjewisten uit te drijven, die zitting
hebben in openbare bestuurslichamen.
De regeering moet een ontwerp indienen,
waardoor verraders, die aangesloten blijven
bij de communistische partij, uitgesloten
worden van openbare functies. Men moet
snel toeslaan, en hard, teneinde de triomf
van de rechtvaardigheid op de barbarij te
verzekeren.
Indrukken van een rit
door drie provincies
KAPITEIN LOTSY PLEIT VOOR EEN
SPORTORGANISATIE VOOR DE
GEHEELE WEERMACHT.
De excursie, die een aantal journalis
ten dezer dagen heeft gemaakt om
een indruk te krijgen van O. en O.
in de practijk, begon in Den Haag.
met een autobus reed het gezelschap
naar de'provincie Utrecht, om des
avonds in een dorpje niet ver van
Amersfoort een voorstelling bij te wo
nen van het eerste Nederlandsche sol
daten-cabaret.
Het was een werkelijk zeer vermakelijke
en onderhoudende voorstelling. Een goede
band, gevormd door soldaten, onder de be
zielende leiding van een korporaal, een
krachtige bariton en enkele vlot gespeelde
sketches, brachten de zaal tot enthousiasme.
Zeker honderd man waren in een betrekke
lijk primitieve ruimte bijeen. Het waren
hoofdzakelijk manschappen, en eenigc of
ficieren, onder wie een veldprediker, die uit
volle borst het pakkende lied van „Poppe-
dijntje" meezong.
Militairen aan de sport.
Den volgenden ochtend reden wij naar een
plaats in Noord-Holland, om een indruk te
krijgen, van hetgeen de daar gelegerde mi
litairen aan sport doen. In een gymnastiek-
1 lokaal in een schoolgebouw was een troep
militairen bezig met vrije oefeningen, die een
korporaal leidde. Allen waren gekleed in
zwarte gymnastiekbroekjes en roode shirts,
door O. en O. verstrekt. lederen dag wordt
een uur aan gymnastiek besteed en eens per
week is er een sportmiddag, dan wordt er
gehockeyed cn gevoetbald, terwijl ook af en
toe een veldloop wordt gehouden.
Ilct is broodnoodig, dat deze zaak
met groote energie en enthousiasme
als dienst wordt voortgezet, zoo zeide
ons kapitein Lotsy, de leider van dit
werk. Er moet komen, vervolgde hij,
een organisatie voor het geheele le
ger. Dit zou aan de verhooging van
de paraatheid van onze weermacht
niet anders dan ten goede komen.
Na het bezoek aan dit gymnastieklokaal
zagen wij soldaten in het overdekte zwem
bad ter plaatse. Allen droegen een zwart
zwembroekje, ook door O. en O. verstrekt.
„We moeten zuinig zijn op deze kleeding-
stukkeri, aldus kapitein Lotsy, cn daarom
krijgt ieder bij den ingang van het bad een
broekje tegen afgifte van zijn veldmuts of
kepi. Geeft hij na het bad het broekje niet
terug, dan zal hij het verder zonder dat
hoofddeksel moeten stellen."
Op de ijsbaan waren weer anderen bezig
aan een wedstrijd in het hardrijden op een
baan van 350 meter lengte.
In de schoolbanken.
Een cursus voor militairen in een plaats
je in het Brabantsche was het volgende
doel van deze journalistieke inspectie. In
het schoollokaal waren stoere jongpns in de
bankjes geperst. Een luitenant hield toe
zicht op hen en hielp af en toe een handje
bij het construeeren van een driehoek, een
Fransche of Engelsche vertaling of het be
antwoorden van vragen, die zich voordeden
bij een schriftclijken E.H.B.O.-cursus.
In overweging is het vervoer van militai
ren per auto's naar plaatsen, waar nijver-
heidsscholen gevestigd zijn, om aldus aan
dezen nuttigen tak van onderwijs recht te
doen wedervaren. Dit geldt ook voor het
land- en tuinbouwonderwijs en het midden-
standsonderwijs. Het plan bestaat om eens
in de twee maanden in elk kantonnement
een z.g. cultureelen avond te geven. In het
kader van dei-gelijke bijeenkomsten passen
o.a. vertooningen van films over luchtvaart
en de film yan de K. 18,
Een lach, een traan...
liet laatste doel van deze excursie was het
bijwonen van een 'voorstelling gegeven door
het Amsterdamsche Töoneel Gezelschap
„De Jonge Spelers",dat een blijspel in drie
bedrijven, getiteld „Lord Lister Legende"
geschreven door A. Defrcsne, opvoerde. De
voorstelling werd gegeven'in een zeer afge
legen Brabantsch gehucht De zaal was
stampvol er waren zeker 500 man' aanwe
zig en de avonturen van den gentleman
inbreker hadden groot succes bij het mili
taire gehoor. Zulke tooncelvoorstellingen,
zoo zeide men ons. trekekn geweldige be
langstelling. Een lach. en een traan, dat is
het wat hier gevraagd wordt.
N.V. voor het bouwen van can-
tines.
Kapitein Pater vertelde ons nog, dat hij
tot 31 Dcc. 8000 brieven ontvangen had, alle
betrekking hebbende op de organisatie van
O. en D. De eerste tien dagen van Januari
kwamen er reeds meer dan 500 brieven bin
nen. Alle brieven heeft de kapitein zelf ge
lezen. De basis van dit werk is de locali-
tcit, aldus onze zegsman. Op papier kan
mén nog zooveel ontwikkelen en ontspan
nen, maar zonder localitciten komt daarvan
in de praktijk niets terecht. Nu is het in
een betrekkelijk aanzienlijke plaats niet zoo
moeilijk om beslag te leggen op een lokaal
voor O. en O. maar in do woestenij, in ge
huchten is dat niet zoo gemakkelijk. Toch
is het- ook daar gelukt, dank zij hard wer
ken van den troep en zijn leiding, dank zij
ook particuliere milddadigheid als van de
zijde der Bataafsche Petroleum Maatschap
pij. van Unilever en den Bond voor Drank
bestrijding Voor het bouwen en exploitee-
ren van cantines is een naamlooze ven
nootschap gevormd, die in December vijf
cantines onder haar beheer nam.
Een eere-salnut.
Tenslotte brengen wij een woord van har-
lelijken dank aan den reserve-kapitein J. G.
J. Nieif^cnhuis en den eerste-luitenant Jo
Spier, onder wier deskundige en aangena
me leiding bovenomschreven excursie ge
maakt is en een eeresaluut aan alle officie
ren, die naast hun gewonen dienst onver-
moeid werken voor O. en O,
De heer Michels reikt de ver
sierselen der onderscheiding uit.
De heer J. van Reenen spreekt
namens de oud-burgemeesters. -
Tot de velen, die den jubileerenden Com
missaris der Koningin in Noordholland, Mr.
Dr. A. Baron Röcll gisteren op de receptie
toespraken, behoorde o.m. de heer J. van
Reenen, oud-burgemcester van Bergen. Deze
sprak namens de oud-burgemcesters van
veel waardeering getuigende woorden tot den
Commissaris en bood namens zeven en veer
tig hunner een schilderij aan van A. P, Scho
tel, voorstellende Viancn.
'Namens de vereeniging van waterschaps
besturen voerde de heer J. Commandeur, bur
gemeester van Wognum het woord.
Toespraak van den heer Michels.
De heer A. W. Michels, het oudste lid
van Ged. Staten, wenschte baron Roëll in
de eerste plaats geluk met de zoo juist
ontvangen Kóninklijke onderscheiding. (Zie
elders in dit blad Red.)
Beter dan wie ook kunnen de leden van
Ged. Staten oordeelen over de talenten en
werkkracht, zijn bestuurskwaliteiten en
zijn uitmuntende kennis van het gewest,
zeide spr. Met groote bewondering zijn de
leden steeds vervuld over zijn uitgebreide
kennis van de zoo vele zaken, welke zij
elke weck in de honderden dossiars in be
handeling brengen.
Het college is politiek evenredig samen
gesteld en hoewel het aantal zaken, waar
over de leden het altijd eens zijn, veel
grooter is, dan dat, waarover meeningsver-
schil bestaat, komt het natuurlijk voor, dat
deze verschillen de moeilijkheid, om te be
sluiten, vergrooten. Maar hoe vele malen
was de commissaris het. die na eindeloos ge
redekavel een modus vond, waarmee de le
den het plotseling eens waren. Hier treedt
misschien een zijner eigenschappen op den'
voorgrond, waarover hij zich altijd be
klaagt, n.1. dat hij geen verstand heeft van
politiek. Het zal hier intusschen wel net
zoo zijn als met de bewering dat hij geen
kranten leest, terwijl aanhoudend blijkt,
dat hij toch weet, wat er in staat.
Spr. verzocht den jubilaris, van hem de
versierselen der zoo jui^t toegekende onder
scheiding te aanvaarden.
Mr. Röell dankte hierna voor de hartelijke
toespraken en de geschenken en herinnerde
er aan, dat er thans nog zeven van de hon
derd vijf en twintig burgemeesters zijn, die
bij zijn benoeming tot Commissaris der Ko
ningin reeds in functie waren.
Hij dankte ook de oud-burgemeesters en
dc waterschapsbesturen voor de prettige sa
menwerking.
Hierna bestond er voor vertegenwoordigers
van vereenigingen en organisaties gelegen
heid den jubilaris geluk te wenschen. Onge
veer dertig deputaties maakten hun opwach
ting, o.a. van de Algcmeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur; het Roode Kruis, de
Noordhollandsche Vereeniging „Het Witte
Kruis", den Ned. Bond van personeel in over
heidsdienst en de Noordhollandsche Vereeni
ging tot Bestrijding der T.B.C. Vele deputa
ties lieten hun gelukwenschen vergezeld
gaan van een bloemenhulde.
kl/EERBERICHT
DE BILT SEINT!
Verwachting: Des ochtends
strenge tot matige vorst, in
den middag lichte vorst tot
om het vriespunt, plaatselijk
sneeuwbuien, hoofdzakelijk
aan de kust. Tijdelijk op
klarend. Krachtige, tijdelijk
matige, naar Noordwest of
West krimpende wind.
