E
„petroleumdokter"
Wij lazen voor II
VECHTEN
De Amerikaansche
Ruwe, pijnlijke lippen
PUROL
Hengstenkeuring
te Hoofddorp
Als vrouwen
Maandag 22 Januari 1940
Tweede blad
9 Het gevaarlijkste beroep ter wereld
jLLLES VLUCHT VOOR DE GE.
kVREESDE „SOEPWAGENS".
Te Gibbstown In den staat New
Jersey vond een geweldigè nitro-gly-
cerine ontploffing plaats, welke de
huizen in het Zuiden van New Jersey
en in het Oosten van Pcnnsylvanië
en Delaware deed schudden. De .uit
werking van de explosie deed zich
voelen tot op een afstand van ruim
80 kilometer. Dit is geen wonder,
want er ontplofte een hoeveelheid
.van zesduizend pond nitroglycerine.
De Amerikaansche levens-verzekering
maatschappijen hebben 'n tarief, dat het op
schrift: „Gevaarlijke beroepen" draagt Er
lijn echter twee beroepen, die niet op deze
lijst, en ook op geen enkele andere zijn op
genomen. Deze beroepen zijn die van „petru-
jeumdokter" en van „nitro-chauffeur". Het
aantal dezer mannen is niet groot, doch zij
kennen hun werk tot in de puntjes. De pe-
ïroleum-dokter is de man, die zieke petro-
leumbronnen geneest. Een "petroleumbron is
J).v. ziek, wannerr ze weigert, verder petro
leum te spuiten, terwijl zich diep onder den
grond toch nog wel petroleum bevindt. Vroe
ger liet men dergelijke bronnen links liggen,
ien trok verder. Tegenwoordig, nu er niet zoo-
iveel nieuwe petroleumbron non meer aange
boord worden, roept men de hulp van den
(pctroleumdokter in, en deze geneest de bron
pp radicale wijze.
Hij neemt een nitro-glycerine-bom
ter grootte van een vuist, laat deze
in het boorgat vallen en brengt haar
tot ontploffing. Daardoor wordt de
petroleum, die nog aanwezig is, diep
onder den grond samengeperst, in de
buizen geperst en zoo omhoog ge
drukt. De petroleum begint dan weer
to vloeien.
Een ander maal kan liet. gebeuren, dat de
pctroleum-boor ergens blijft steken. Ook dan
[wordt de pctroleumdokter er bij geroepen
Om de belommering door een exposie uit
fclen weg te ruimen.
„Soepwagens".
De nitro-chauffeur bestuurt de auto, die de
In vaten verpakte nitro-glyccrine naar de
boortorens vervoert. Dergelijke auto's in
Amerika gewoonlijk soepwagens" genoemd
zijn meestal helrood geverfd. Deze oiv
- dcrschcidingskleur is noodzakelijk, daar
soms de geringste schok de lieéle lading uit
lelkaar kan doen springen. De menschen. die
jdan ook in de verte een „soepwagen" zien
aankomen, maken doorgaans, dat ze zoo
spoedig mogelijk een eind van den rijweg
Vandaan komen. Automobilisten laten hun
[Wagen in den steek en rennen weg. Alleen
de nitro-chauffeur bewaart zijn kalmte: met
een fatalistische onverschilligheid rijdt hij
(met een slakkegangetje verder.
Meestal wordt de nitroglycerine in den
Pacht vervoerd; soms is het echter noodza
kelijk de transporten overdag te doen plaats-
Vinden. Wel worden altijd de dorpen en
plaatsjes vermeden op niet eens te spre
ken van de steden die op het traject van
het nitro-transport liggen. In een groote
boog rijdt de chauffeur om de dorpen heen.
Liefst vrijgezellen.
Vrijwel alle nitro-chauffeurs zijn
ongetrouwd. daar de getrouwde
•mannen niet gemakkelijk toestem
ming van hun vrouwen krijgen om
dit gevaarlijke vak te beoefenen
hetgeen trouwens heel begrijpelijk is.
Het salaris van een soepwagen
bestuurder is zeer hoog evenals
natuurlijk dat van een petroleum-
dokter; daarom zijn er altijd wel
liefhebbers te vinden voor deze
baantjes.
Avonturen.
Een Amerikaansche pctroleumdokter ver
belde eens het volgende over zijn avontuur
lijke loopbaan:
„Het grootste gevaar van nitro-glycerine is
het feit, dat zij zoo volkomen onberekenbaar
is. Eens stond ik bij een boortoren te wach
ten op de komst van een soepwagen. Ein
delijk kwam de wagen; de chauffeur stapte
.uit en reikte mij een der vaten aan. Door
een onvoorzichtige beweging lieten wij het
Vat. vallen. \\*ij schrokken natuurlijk gewel
dig, en waanden ons reeds dood. Ik sloot de
©ogen en wachtte... maar er gebeurde
piets! Het vat sprong niet uit elkaar.
Dezelfde chauffeur vervoerde twee maan
den later nogmaals een wagen met vaten
nitroglycerine naar de boortorens. Onderweg
bemerkte hij. dat een der vaten ver naar den
buitenkant geschoven was. Voorzichtig rem
de hij, stapte uit en wilde het vat verschui
ven. Doch nauwelijks bad hij het vat aange
raakt. of een geweldige knal weerklonk...
Van den man was niets meer overgebleven.
Niemand kan je dus eigenlijk vertellen, hoe
je met dit gevaarlijke goedje om moet gaan.
De eene keer valt een vat om en gebeurt er
niets; een andere keer raak je met één vin
ger een vat aan en alles springt uit elkaar.
Een dof gerommel en toen....
niets meerl
Een petroleum bron. die niet meer vloeit,
[Wordt zeer gemakkelijk genezen. Men neemt
een nitro-glycerinebom, laat deze aan een
touw in de diepte van het boorgat zakken.
iWanneer men merkt, dat deze op den grond
gekomen is. dan hoort men een dof, onder-
aardsch gerommel en na eenigen tijd begint
de petroleum weer te vloeien. Een bewijs,
dat de bom zijn werk onder den grond goed
Verricht heeft. In Augustus van het jaar 1936
moest ik een bron In de buurt van St. Bar-
bara weer laten werken. Ik liet de bom in
de diepte zakken, hoorde een dof gerommel
en toen niets meer. In het ziekenhuis van
fct, Barbara kwam ik weer tot bewustzijn...!
Wat was namelijk gebeurd? De bron had
zich, zooals wij dat uitdrukken, „geweerd".
Dat beteekent, dat de nitroglycerine recht
omhooggegaan is. de buizen en de boorto
rens weggerukt en alles, mij incluis, tien
meter de lucht ingeworpen heeft. Eens, in
December 1934 had ik een ander onaange
naam avontuur. Ook toen „verweerde" de
bron zich. De bron was zeer diep, dus naar
menschelijke berekening kon er niet veel ge
beuren. De nitro-chauffeur zou ons helpen,
en wij lieten de wagen nitroglycerine rustig
naast den boortoren staan, omdat toch alles
veilig was. Toen gebeurde het ongelooflijke
Uit den boortoren schoot 'n geweldige vlam,
onmiddellijk begon het hout van den toren
te branden en ook de wagen met nitro vatte
direct vlam. Ons leven hing aan een zijden
draadje. Het was onmogelijk, de vaten nog
te verwijderen. Wegloopen was even dwaas.
Een van mijn vrienden echter pakte met
groote tegenwoordigheid van geest een ge
weldige lap zeildoek en smeet die over den
wagen om zoodoende de vlammen te dooven.
Het was een buitengewone heldendaad ge
weest en mijn vriend kreeg van de maat
schappij een geschenk in den vorm van
50.000 dollar. Hij had ze eerlijk verdiend!
Een bom in zijn hoed gevangen.
De pctroleumdokter Fredcric Shaw haalde
eens het volgende kunststukje uit: de eerste
nitrobom in een „zieke" bron veroorzaakte
geen ontploffing, waarna Shaw een tweede
er in liet zakken. Eer de tweede echter ver
gezakt was, kwam er plotseling een reus
achtige 'petroleumstraal uit den grond. Mid
den in die oliestraal echter zat nog die an
dere nitroglycerinebom, tot groote ontzetting
van ieder, die zich op het veld bevond.
Ieder oogenblik kon er een geweldige ont
ploffing volgen; Shaw verloor echter niet
zijn tegenwoordigheid van geeste rende naar
den toren en ving de bom in zijn hoed op.
Half verblind door de petroleum, die in zijn
gezicht gespat was. strompelde hij terug. Hij
had het leven van honderden menschen ge
red.
Zoo is het leven var, een petrolcumdokter
op de groote petroleumvelden in Amerika!
Uit onze Omgeving
NIEUWE NIEDORP
FANFARECORPS EXCELSIOR.
In het lokaal van den heer Kossen had
de jaarvergadering plaats van het fanfare
corps Excelsior. Bijna alle leden waren aan
wezig.
Voorzitter was de heer Strijder.
De heer Jb. Blokker bracht verslag na
mens de commissie voor het nazien der re
kening. De ontvangsten hadden bedragen
f 629.70; uitgaven f 618.73. Kassaldo f 10.97
Bij vorig jaar een achteruitgang van f 16.
De rekening werd onder dank voor het
accurate beheer goedgekeurd.
De heer P. Kindemans werd aangewezen
als commissielid voor het nazien der reke
ning voor het volgende jaar in de plaats
van den heer Jac. Blokker.
De bei'de aftredende bestuursleden, de
heer W. C. v. Rossum en C. Koorn werden
met overgrootc meerderheid van stemmen
herkozen.
Tot afgevaardigde naar de vergadering
van den Westfrieschen Bond van Harmo
nie en fanfarecorpsen werden benoemd de
hecren H. Boer Sr. en J. Siewerts.
Medegedeeld werd, dat dit seizoen geen
uitvoering zal worden gegeven. Men besluit
evenwel medewerking te verlecnen aan de
in Februari te houden uitvoering van Nie-
dorps Gemengd Koor.
Bij het gemeentebestuur zal een verlo
ting worden aangevraagd tot stijving der
kasmiddelen.
In korten tijd weer
zacht en soepel door
Besloten werd aan een eventueel Bonds-
concours deel te nemen en 's zomers iedere
maand een concert te geVen te beginnen in
Mei.
Bij de rondvraag bracht de heer Gerard
v. d. Slot ter sprake om voortaan samen
werking met plaatselijke vereenigingen te
zoeken voor het geven van uitvoeringen ten
einde finantieele stróppen voor de vereeni-
ging te voorkomen.
Het Bestuur zal een en ander overwegen.
Aan de N. H. Weezenadministratie zal
een dankbetuiging worden gezonden voor
de genoten steun in het afgeioopen jaar.
Ernstig zal worden gepoogd nog eenige
leerlingen te werven aangezien nog instru
menten beschikbaar zijn.
Hierna volgde sluiting.
STEUNVERLEENING B.
Alhier heeft een uitdeeling plaats gehad
van de zoogenaamde B-steun. De steun is
verleend in natura en bestond hoofdzakelijk
uit kleeding en kleedingstoffen.
ZE TREFFEN HET NIET.
Een schaap van den heer J. A. Mijts al
hier, bracht gister twee lammeren.
ZAKENVERLOF.
Aan de dienstplichtige veehouders S. Buis
en P. Schager is zakenverlof verleend voor
den tijd van een week.
SCHOORL
SCHOORL'S GEMENGD KOOR CON-
CERTEERT.
Schoorl's Gemengd Koor gaf onder leiding
van zijn directeur, den heer C. Jonker, in
de zaal van Nic. Schuyt zijn eerste concert
in dit seizoen.
Medewerking verleenden het dameskoor
,Half vijf" o.l.v. mevr. Jopker— Jonker, Alk-
maar's dubbelmannenkwartct „Zang en
Vriendschap", dir. de heer C. Jonker en de
voordrachtskunstenaar, de heer P. Cloeck.
Er was ondanks de met sneeuw bedekte
wegen heel wat belangstelling voor dit con
cert. Het hoogtepunt van den avond was de
verklanking van psalm 103, getoonzet door
Jac. Bonset.
Indrukwekkend klonk weer „Gelijk het
gras is ons kortstondig leven", waarbij de
bassen met hun somber klokgelui den hoor
ders als het ware een „memento mori" toe
riepen. Na beëindiging was het een oogen
blik doodstil in de zaal, toen week de betoo-
vering en barstte een onbedaarlijk applaus
los. Het was een prestatie, waarmee kooi
en directeur veel eer inlegden. Ook met het
Cantio Sacra van Sweelinck, met zijn „Ho-
die Christus Natus est" cn andere nummers
toonde het koor weer zijn groote kunnen.
Het dameskoórtje „Half Vijf" en het dub-
belmannenkwartet „Zang en Vriendschap"
hadden eveneens eeu./dankbaar gehoor
droegen niet weinig bij'tot het, succes van
dezen avond. Tenslotte nog een woord van
hulde aan den pianist Nico Akkerman, die
de begeleiding verzorgde.
De heer P. Cloeck bracht verder een zeer
gewaardeerde afwisseling in het program
ma. Deze voordrachtskunstenaar was beur
telings vroolijk en verdrietig en het publiek,
dat geheel meeleefde, was gul met zijn ap
plaus.
Het traditioneele bal besloot den mooien
avond.
HARENKARSPEL
WAARLAND.
NIEUW FANFARECORPS.
De vroegere leden van het onlangs ontbon
den fanfarecorps „St. Grcgorius" alhier ver
gaderden een dezerdagen ten locale De
Posthoorn van C. v. Ophem te Waarland.
De vergadering werd geopend door den
oud-voorzitter G. Lantman welke de vele op
gekomenén van harte welkom toeriep.
Na verschillende besprekingen werd una
niem besloten een nieuwen dirigent zien te
krijgen, en wel de heer Peetoom te Alkmaai.
Het bestuur zal zich in verbinding stellen
met genoemden heer.
Na eenige besprekingen van meer huis-
houdelijkcn aard sloot de voorzitter deze
vergadering.
LANGEND1JK
VERZOEK OM UITGIFTE VAN
INVOERVERGUNNINGEN.
Het Centraal Bureau der Veilingen heeft
ter bevoegdor plnatsc aangedrongen op'de
onmiddellijke uitgifte der benoodigde invoer
vergunningen voor onze verschillende kool
soorten in Duitschland. We vernamen, dat
aan dit verzoek is tegemoetgekomen, doch
dat nu weer een ernstig gebrek aan spoor
wagens oorzaak is, dal de inwilliging van
dit verzoek practisch nog zeer geringe gevol
gen heeft.
STROP MET DE UIEN.
Op de Langcndijker fuinbouwakkers staan
nog groote hoeveelheden uien in rennen of
in hoopen opgeslagen. Hoewel de ui een pro
duct is, «lat een vrij lage temperatuur zon
der schadelijke gevolgen kan verdragen,
wordt nu toch bij de voortdurende strenge
vorst gevreesd, dat de vorst heel wat schade
zal hebben gedaan. Verschillende partijen,
die niet al te best beschut waren, zullen on
getwijfeld aan kwaliteit hebben ingeboet.
ZUIDSCHARWOUDE.
IJSCLUB.
In de gehouden vergadering van de alhier
bestaande IJsclub, waarin naast het Bestuur
slechts 2 leden aanwezig waren, heeft de
secretaris zijn jaarverslag uitgebracht, waar
in de ijswedstrijden werden gememoreerd.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat de ontvangsten hadden bedragen
f323.77, de uitgaven f 163.86, zoodat het voor-
deelig saldo f 159.91 was.
Als bestuursleden werden herkozen de hee-
ren II. Metselaar en J. Kramer. Als nieuw
bestuurslid, in plaats van den heer S. de
Boer, werd gekozen de heer A. Tuinman. De
heer Dc Boer wordt als cere-voorzittcr aan
gewezen.
HOOGWOUD
DE VORST WAS DE BAAS.
De strenge vorst deed Vrijdag een auto
bus naar Hoogwoud onklaar raken. Tot on
zen spijt konden daardoor de kranten niet
op tijd worden bezorgd Zoodra wij mededee-
ling van dit feit kregen, hebben wij nog meer
uitgebreide maatregelen genomen, teneinde
regelmatige bezorging te garandecren.
Riskant werk in den winter!
Het was bar weer, sneeuw en nog eens
sneeuw, gelukkig was de manege een
prachtig redmiddel, de monsterbaan bin
nen was eigenlijk te kort maar het #ging.
De keuring had plaats onder de nieuwe
paardenwet 1939. Twee juryleden met een
arbiter, niet meer longeeren, niet meer
branden. Zeventien hengsten waren aan
gegeven, een bleef afwezig. Twee kwamen
enkel voor de premiekeuring. Drie veulen-
boekhengsten werden afgekeurd en twee
idem die eerder in het Keurstamboek wa
ren opgenomen.
Bram van de Lente, eig. Immink; Egard
van Wieringermeer, eig. Dielcman; Floor
van Amsterdam, eig. De Jong. Alle drie
goedgekeurd voor dekking. Houtain van
Wieringermeer, eig. Dieleman was de
eenigste die van uit het veulenboek in het
Keurstamboek werd opgenomen.
Marquis van Jan Gerardshof, eig. Vereen.
Hoofddorp; Jaap vari Luntcrshoek, eig.
Vereen. Hoofddorp en Hurcule van de Lou-
isa, eig. Gebrs. Kerckhaert werden alle
drie voor een jaar goedgekeurd.
Danseur, eig. J. C. Witte en Clairon, eig.
Joh. de Graaf werden beide voor vier jaar
goedgekeurd.
Bij dc premiekeuring werd in de groote
en in de kleine maat gekeurd.
In de groote maat was no. 1, f 60. Ele
gant van Willy, eig. Vereen. Hollands
Noorderkwartier. Deze stond er extra bij en
is onverslaanbaar; No. 2. f 50. Danseur,
eig. J. C. Witte, kwam verder als verleden
jaar. stond in prachtconditie. Beiden kre
sen ieder een medaille toe. No. 3. f 40,
Jaap van Luntershoek, eig. Vereen. Hoofd
dorp.
„ROOD-VóóR!"
In een fel artikel reageert
het Volk (s.d.a.p.) op een stuk
in de Javabode, geschreven
door den hoofdredacteur, den
heer Zentgraaf. Wij nemen de
volgende fragmenten uit de
arbeiderspers over:
De schrijver beweert name
lijk, dat men in Indonesië
sceptisch staat tegenover de
eventueele prestaties van de
Nederlandsche weermacht En
waarom? Wel, omdat „de par
tijscheiding daar scherp blijft
doorgetrokken", terwijl „de
onmiskenbaar revolutionnaire
geest der reeds lang van den
eersten schrik bekomen S.D.
A.P. er vrije toegang heeft."
Dit wordt toch wat al te
gek. Hier wordt een kwart
deel van de Nederlandsche
weermacht, van de jonge
mannen, die, met groote per
soonlijke opofferingen, voor
de onschendbaarheid van ons
grondgebied waken en straks
misschien geroepen zullen
worden, daarvoor met den
prijs van hun bloed te betalen,
in de meest liederlijke verden
king gebracht door een
kwaadsappigen ouwen heer,
veilig en wel achter zijn
schrijftafel gezeten in het
warme Batavia.
Aan de betichting gaan wij
met een minachtend zwijgen
voorbij, aldus het Vk., dat ver
volgens betoogt dat 't niet de
gelederen der S.D.A.P. zijn,
waartoe o.a. de sujetten be-
hooren, die in deze dagen van
spanning door de landsover-
heid in het oog moeten wor-
De soc.-democratische soldaat
den gehouden, omdat men re
den heeft om te vermoeden,
dat zij, wanneer wat God
verhoede! het uur der be
proeving voor ons land mocht
aanbreken, aan onze strijden
de weermacht een dolkstoot
in den rug willen toebrengen.
Als dc hoofdredacteur van
dc „Java Bode" niet begrijpen
mocht, waar deze lieden wèl
gevonden kunnen worden,
laat hij dan eens rondzien in
kringen, waarmede hij, toen
de conjunctuur hem gunstig
scheen, zoo levendig heeft gc-
coquetteerd. Maar den sociaal-
democratischen soldaat blijve
hij met zijn misselijken praat
van het lijf.
Rood vóór! Inderdaad,
als het uur van het gevaar
aanbreekt, zal de roode sol
daat zijn plicht doen in trou
we verbondenheid met zijn
makkers. Hij heeft er echter
recht op verschoond te blij
ven van het kwaadwillig ge-
mummel der schrijf tafelhel-
dcn.
LEELIJKE NAMEN.
Een inzender houdt in de
Haagschc Post een pleidooi
.voor wettelijke naamsveran
dering. Hij schrijft:
Blijkens een artikel in de
H. P. van 13 Januari jl. wordt
ook hier te lande, gelijk in
Zweden, naamsverandering
aan dc orde gesteld Nu is
mijn vraag: zou men van
deze gelegenheid geen ge-
btuik kunnen maken om
eens een opruiming te hou
den onder de 1 e e 1 ij k e na
men? Tal van Nederlandei's
zuchten onder een naam
(van), waarvoor men zich da
gelijks weer geneert dien te
noemen. Het zijn oude scheld-
of bijnamen, die tot „van"
zijn geworden. Het zou mij te
ver voeren alle namen, die
voor verandering in aanmer
king komen, te noemen. Ze
zijn te verdeelen in bespot-
t e 1 ij k e namen, onzede
lijke namen, 1 e e 1 ij k e
namen en diernamen. Ja, er
zijn zelfs namen, welke men
in een fatsoenlijk blad niet
kan noemen. Rond te loopen
mot zoo'n naam geeft een ge
voel van minderwaardigheid.
Nu is mijn verzoek: laat dc
regccring naamsverandering
zonder veel omslag en kosten
aan de orde stellen. Zeer ve
len zullen daar hoogst dank
baar voor zijn. Het gaat niet
om een mooien naam: een ge
wone, nietszeggende naam is
ons al welkom. Een kleine bij
drage voor de schatkist, bijv.
f 10 a f 15, hebben wij - daar
graag voor over. Kapitaal
krachtigen wel meer.
DAARMEE IS DE KOUS AF.
Uit de Maasbode (r.k.):
Blijkens een artikel van
zijn hand in de soc.-dem. „Ar
beiderspers" is professor J.
van Gelderen van meening,
dat het Nederlandsche volk
er recht op heeft te weten,
hoe de Katholieke Staatspar
tij denkt over de grondslagen
van ons staatsbestel.
Daarin heeft de hoogleeraar
groot gcijlk.
Maar een man van zijn
standing Kamerlid boven
dien, moest niet vragen naar
den hekenden weg.
Want er staat met zooveel
woorden in art. 2 van de al-
genieene richtlijnen over den
staatsvorm in het program
der Katholieke Partij: „Onder
verwerping van iederen vorm
van dictatuur worde door
middel van in vrijheid geko
zen volksvertegenwoordiging
aan het volk zijn staatkundig
medezeggenschnp verzekerd".
Daarmee is de kous af. Zij
was al af in 19.%. Wat een
niet-lid der Staatspartij in
„Aristo" over deen staats
vorm beweert, raakt „de" ka
tholieken evenmin als „dc"
socialisten verantwoordelijk
zijn voor opinies van den heer
De Kat ol Kièsv
Amazonen, Kenau Simonsd.
Hasselaar en de Falange,
Velen denken, dat de vrouwen
organisaties tot hulpverleening in
oorlogstijd zooals men o.a. in Ne
derland. Duitschland en Frankrijk
vindt en vrouwelijke soldaten
troepen, zooals o.a. China. Rusland
en Finland ze kent. een uitvinding
is van den modernen -tijd. Doch
niets is minder waar.
Wanneer men mocht denken, dat de
„strijdende vrouw" een verschijnsel is van
dc laatste jaren, behoeven wij alleen maar
te herinneren aan de Amazonen, om deze
gedachte te doen verdwijnen. De Antieken
kenden twee soorten Amazonen: dc Aziati
sche en de Afrikaansche. Vrijwel alle an
tieke schrijvers deelden iets over haar mede,
vanaf Herodotus tot Strabo en Justinus.
Men vertelde, dat de Amazonen vrouwen
waren, die in haar staat de heerschappij
voerden, de wapens hanteerden (hoog, speer,
bijl. zwaard en halvemaanvormig schild),
en te paard of te voet streden onder lei
ding van een koningin. Kinderen zouden
zij krijgen, hetzij door den omgang met de
mannen in hun eigen land, die zij vermink
ten om hen te behcerschen, hetzij met
vreemdelingen. Van de goden vereerden
zij vooral Ares (den oorlogsgod^, die als
baar stamvader gold. en do Epheisische
Artemis, wier tempel door haar zou zijn
gesticht.
De Aziatische Amazonen zouden in de
buurt van de Kaukasus hebben gewoond.
Hier zij opgemerkt, dat genoemde streek
toentertijd voor de volken rondom de Mid-
dellandsche Zee dc dragers der cultuur
in de Oudheid zoo ongeveer gelijk stond
met het einde der wereld, zoodat de oude
verhalen over die streken wel meer op
fantasie dan op waarheid berustten. Niet
anders is het gesteld met de verhalen over
de Afrikaansche Amazonen. De hofdbron
hiervan zijn de geschriften van den om
streeks het begin onzer jaartelling levenden
Diodorus Siculus. die zelf zegt, dat de
Amazonen in het Westelijk deel van Libyë
wonen,, aan dc grens van de wereld.
De vrouw de baasl
Het ontstaan van genoemde verhalen
over dc wonderlijke toestanden der Ama
zonen-heerschappij zijn waarschijnlijk te
danken geweest aan toestanden, waarbij de
vrouw de baas was. zooals men dat kende
bij de Skythen in Zuid-Rusland en Zuid-
Siberië, maar ook in Klein-Azié en Libyë.
Het feit, dat b.v. de Massageten een konin
gin hadden en geen koning, wijst hierop,
riok in de Alexandcrsage komen de Ama
zonen nog voor. Een historische kern moet
dus wel aan de sage ten grondslag liggen.
De „Amazonenrivier".
Met dc antieken verdwijnen ook de be
richten over de Amazonen gedurende en
kele eeuwen. Dan vindt men weer gewag
gemaakt van de Bohcenische Amazonen,
namelijk van dappere vrouwen, die in het
jaar 739 n. Chr. na het sneuvelen van hun
mannen, gedurende zeven jaar. onder aan
voering van Wlasta, oorlog voerden en ein-
deilijk meer dooi list dan door geweld on
derworpen werden. Toen de Europecsche
ontdekkers van Amerika aan den oever
van Zuid-Anierika's grootste rivier gewa
pende vrouwen zagen, gaven zij aan dien
stroom den naam „Amazonenrivier". Oreal-
lana, die in 1539 deze rivier als eerste op
voer, vond niets anuers dan enkele vrou
wen, die met de mannen van hun stam
gezamenlijk tegen de indringers streden.
Keuau Simonsd. Hasselaar.
Berustten de verhalen over strijdende
vrouwen uil de oudheid veelal op fantasie,
rëeler zijn die. welke dateeren na de 15de
eeuw. Ook ons land kende toen vele held
haftige vrouwen; dc meest bekende was wel
Kenau Simonsd. Hasselaar uit Haarlem. In
tegenstelling met hetgeen men meestal
denkt, was Kenau geen pootige volksvrouw,
integendeel: zij en haar echtgenoot Nan-
ning Borst kwamen uit aanzienlijke ge
slachten. Tijdens Haarleni's ontzet Nan-
ning Borst was toen reeds overleden
vocht Kenau aan het hoofd van 300 vrou
wen met de mannen mee op de stadswal
len.
Minder bekend zijn: Trijn Rcmbrandts
uit Alkmaar, Trijn van Leemput uit
Utrecht, Catharina Rosé en Maeyken in
den Hert uit Sluis, en Baucke Poppema te
Berlikum, die allen voor hun steden heb
ben meegestreden.
Ook in de Fransche Revolutie bobben tal
rijke vrouwen meegevochten, totdat de Con
ventie dit verbood.
Niets nieuws onder de zon.
Er was dus niets nieuws onder de zon,
toen men vernam, dat tijdens de laatste
Spaansche burgeroorlog een vrouwelijk ba
taljon meevocht; de „Falange". Doch niet
alle leden der „Falange" vochten aan het
front. Het nieerendeel verzorgde achter de
fronten de kinderkleeding en -hvgicne en
verrichtte ander maatschappelijk werk. An
ders is het gesteld met de vrouwelijke troc-
penafdeelingen in China en Rusland, die
daadwerkelijk meevechten.
De duizenden Engelschen, welke zijn toe
getreden tot dc verschillende vrouwenorga
nisaties tot hulpverleening in oorlogstijd,
verrichten thans de meest verschillende
werkjes, nu de meeste mannen van het
land aan het front zijn. In iets geringere
mate is dit in Frankrijk het geval, terwijl
ook Nederland, met name in de groote ste
den tegenwoordig dergelijke organisaties
kent: de K.V.V.. oftewel van Vrouwelijke
.Vrijwilligers»
