Chamberlain DAGBLAD VOOR HOLLAND'S NOORDERKWARTIER Hollanders redden 18 Britten Churchilïs woorden ZOMERTIJD EERDER? PRINS STARHEMBERG IN HET FRANSCHE LEGER Sneeuwduinen op de wegen Het verkeer*, bevroren! Verandering in de Belgische legerleiding „Sneeuwwitje" voor de jarige Prinses Miltvunrsterfte neemt af Lichtseinen aan vreemde piloten? De voortvarende Grammens i-®a.n' SdlMfn' Tel- "4 (2 l«ncn). Kcnftet.1 2240. DONDERDAG 1 FEBR. 1940. 84e Jaargang. No. 11101. ttitfOe» 4m0 N V Ufeg.-Mif. „Holl.Wi Neoedeeltwaetier^ Neutralen vrij om zelf hun lot te bepalen Niemand behoeft zich door Engeland bedreigd te gevoelen TOCH NEUTRALE SCHEPEN ON- DER BESCHERMING DER BRIT- SCHE CONVOOIEN? Aan een noenmaal te Londen heeft minister-president Chamber lain een rede gehouden, waarin hij in het bijzonder de moeilijke posi tie der neutralen heeft besproken, en de zorg, welke Engeland voor hun belangen heeft. Chamberlain verklaarde dat Engeland thans 1.250.000 man onder de wapenen heeft en wees op de vloot, welke de zeeën beheerscht. In dit verband verklaarde Chamberlain, dat gis termiddag weer een Duitsche duikboot, welke een convooi aanviel, was vernietigd. En, zoo zeide de minister-president, wanneer de Duit sche propagandadienst dit ontkent, zij reeds bij voorbaat medege deeld, dat het grootste gedeelte der bemanning is gered. NEUTRALEN ONDER BESCHERMING DER BRITSCHE MARINE? D« Britsche marine kan de convoolen met een zoodanig succes beschermen, dat de neu tralen er steeds meer gebruik van maken. Na indrukwekkende cijfers te hebben ge geven over de Britsche inspanningen op het gebied der oorlogvoering, zeide Chamberlain, dat er „niet één niet oorlogvoerend land is, dat zich door deze enorme toeneming van macht bedreigd gevoelt." Er is niet een, die zijn onafhankelijkheid in gevaar gevoelt tegenover ons. Er is niet een die ons ervan verdenkt, ook maar een vierkante duim van zijn gebied te zullen nemen." Chamberlain verklaarde dat de bedoelin gen der geallieerden bij herhaling zijn uit eengezet. „Doch een ding wordt met den dag duidelijker, niet uit hetgeen wij zeggen, doch door het optreden van de Duitschers zelf, n.1. dat wij niet alleen voor onszelf strij den, doch voor ieder land dat gedrukt wordt door den vrees, dat het zich den een of an deren dag in de positie zou kunnen bevin den, welke achtereenvolgens is ingenomen door Tsjecho-Slowakije, Polen en thans door Finland. „Natuurlijk betwisten wij geen oogenblik het recht der neutralen te beslissen of zij in het conflict zullen geraken of dat zij verkiezen er bui ten te blijven, op welke wijze zij de neutraliteit zullen gebruiken, welke zij hebben verkozen. Doch wij mo gen hun vragen en wij vragen, of zij klein en zwak zijn of groot en mach tig, er rekening mede te willen hou den, dat hoewel wij bij de uitoefe ning van ons onbetwist recht van oorlogvoerenden zouden kunnen op treden op een wijze, welke hen on gemakken of zelfs verliezen bezorgt, wij in geen geval ooit neutrale sche pen hebben tot zinken gebracht en nimmer bewust een enkel neutraal leven in gevaar hebben gebracht. Aan den anderen kant bedreigt onze vij and het bestaan van staten, die te klein of te zwak of te dichtbij zijn om ze te trotsee- ren en zij gaan voort een bijna volledige onverschilligheid te betoonen niet alleen voor hun belangen, doch voor gewoue gebrui ken van de menschheid. Voor ons schijnen deze overwegingen voor een groot deel ern stiger dan cenige tijdelijke verstoring van den handel. Tezelfder tijd erkennen wij ten volle, dat een verstoring van den handel dor neutralen ernstig voor hen kan zijn. Een van onze eerste bedoelingen zal zijn een herstel van den internationalen handel, welke ons voorkomt de beste gelegenheid te zijn om op zijn beurt voor een herstel van 't standaardleger en de consumptiekracht der natie. Dit is de politiek, welke wij in gedachte hebben, wanneer de tijd zal ko men,opnieuw van oorlog tot vrede terug te keeren. Het jongste incident tusschen ons en de neutrale vriendschappelijk gezinde regee ring van Japan, werd tot slot van het be toog over de neutralen gehouden. Wij zijn genoopt, zeide'Chamberlain, allo maatrege len te nemen, welke voor ons open staan om de machinaties van den machtigen en vol komen medogenloozen vijand te fnuiken, doch zeer zeker is het laatste, dat wij zou den willen doen het zelfrespect van een vriendschappelijke natie, waarmede wij in vrede wcnschcn te leven, te trotseeren. Chamberlain voegde hieraan nog toe, er van overtuigd te zijn, dat de gevoelens der neutralen en ook hun uiteindelijke belangen „aan de zijde moeten zijn van hen, die trach ten de rechten van naties en alle individu en om hun levens te leven vrij van vrees Voor agressie of vervolging." In zijn rede gaf Chamberlain voorts nog zijn gebruikelijke overzichten van al wat thans in Engeland ten behoeve van den oorlog wordt verricht, en zeide oa. dat in Canada niet minder dan 67 oefenscholen zijn gesticht. Zij zullen een personeel heb ben van 40.000 koppen en de beschikking hebben over tachtig nieuwe of vergroote vliegvelden. „Wij hebben schikkingen ge troffen, op grond waarvan wij de gehecle productie van wol in het Britsche rijk voor den duur van den oorlog hebben opgekocht en ook nog voor den tijd van een jaar daarna. Wij hebben tot een bedrag van 85 millioen pond aan textiel waren en leer ge kocht. Meer dan duizend firma's in Groot- Brittannië vervardigen thans kakikleeding Anderhalf millioen yards voor overjassen voor de troepen en een half millioen gc- vechtstenuen worden maandelijks vervaar digd. 1.300.000 paren schoenen worden weke lijks voor het leger gemaakt. Sedert het be gin van den oorlog is de productie van ka nonnen verdubbeld, in sommige gevallen verachtvoudigd. De productie van granaten is verdubbeld en thans tien keer zoo groot als na de eerste vijf maanden van den oor log van 1914. Chamberlain besloot met de verwijzing naar een gelijke positie van Groot Brittan- nië, thans honderd jaar geleden." Vandaag is die vijand van honderd jaar geleden onze innigste en meest getrouwe vriend en bondgenoot (applaus- Zij zijn niet minder dan wijzelf vast besloten deze zaak door te zetten, totdat ons doel zal zijn bereikt. Zijde aan zijde zullen wij vechten, totdat de vrijheid, welke is aangerand, zal zijn hersteld, todat vriend en vijand bijeen zullen kunnen zitten om een gelukkige en veilige wereld op te bouwen." Onderzoek naar eventueele wij ziging. In de Memorie van Antwoord betreffende de begrooting van Binnenlandsche Zaken lezen wij: De vraag, in hoeverre het mede in ver band met de huidige tijdsomstandigheden wenschelijk is een wijziging te bevorderen van de hier te lande geldende tijdrcgeling, is in onderzoek. Ongewapend stoomschip door Duit- schen bommenwerper bestookt. Groningsch kustvaartuig door de ontploffing uit bet water gelicht. Het Nederlandsche motorschip „Rian" van de reedcrij D. Buining heeft gisteravond te Vlissingen aan land gebracht de gehcele beman ning en den kapitein van het En- gelsche s.s. „Highwave" van de ree- derij Highhook Shipping Cy. Ltd. London. Een der achttien schipbreu kelingen is gewond. De „Highwave", welke 1178 ton mat, is voor de Britsche kust gebombardeerd door een viermotorig vliegtuig. Wij waren i nde gelegenheid den kapitein van de „Highwave" persoonlijk te spreken. Hij vertelde ons. dat zijn schip Dinsdag avond omstreeks vijf uur werd aangeval len door een viermotorigen Duitschen bom menwerper. De „Highwave" was onbewa pend en lag ten anker op ongeveer dertien mijl uit de Engelsche kust. Het vijandelijke vliegtuig vloog tot vier maal toe laag over het schip en liet daarbij telkens vijf bommen vallen, terwijl het schip met machi negeweer werd bestookt. Eerst bij de vierde maal, dat het vliegtuig een lading van vijf bommen liet vallen, werd het schip door een bom getroffen. Deze bom richtte enorme schade aan en het schip begon onmiddel lijk te zinken. De bemanning begaf zich in de sloepen en nauwelijks had men het schip verlaten of het verdween in de diepte. Groningsch schip opgelicht Het gcheele drama was gevolgd door de bemanning van het Groningsche kustvaar tuig „Rian", dat op slechts 200 tot 300 me ter afstands voer. Ook dit schip werd door de ontploffing van de bommen in zee on geveer vier voet uit het water gelicht. Nadat het vliegtuig nog over de „Rian" had gevlogen, verdween het. De achttien schipbreukelingen van de „Highwave" werden door de bemanning van de „Rian" aan boord genomen. De twee de stuurman had een kogel in het been ge kregen en een matroos was aan den schou der gewond. De tweede stuurman werd, na door een marinedokter te zijn behandeld, naar het ziekenhuis te Vlissingen overgebracht. Prins Starhemberg, de gewezen vi- ce-bondskanselier van Oostenrijk, heeft dienst genomen in het Fran- sche leger. Hij is benoemd tot lui tenant hij de infanterie. ONOVERKOMELIJKE WITTE HINDER NISSEN. WEG ALKMAAR—DEN HELDER ZEER GLAD. Het is in vele streken van ons land thans levensgevaarlijk op den weg. De felle wind heeft als het ware „sneeuwduinen" op de wegen ge vormd, welke onoverkomelijke ver keersobstakels vormen. De trajecten, die met man en macht reeds waren geruimd, vertooncn weer denzei f- den aanblik als vóór den arbeid met spade en houweel: sneeuw, sneeuw en nog eens sneeuw, hier en daar tot hoopen opgewaaid, keiharde, spiegel gladde hobbels. Het verkeer is door den strengen winter in den letterlij ken zin des woords bevroren Elders in dit blad maken wij gewag van den toestand in Noordholland, het blokkee- ren van den straatweg AmsterdamUtrecht, de ingesneeuwde trams in Friesland. Thans vernemen wij, dat ook de weg Leeuwarden— Groningen niet meer door auto's bereden kan worden vanwege de sneeuwmassa's. Ook hier zijn meerdere vehikels vastgeloopen. In Gelderland. De A.N.W.B. verneemt voorts, dat in de Betuwe allQ binnenwegen zijn ingesneeuwd. Duitsche duikboot vernietigd Door dieptebommen tot zinken gebracht. Gisteravond werd officieel verklaard, dat de duikboot, warop Chamberlain gistermid dag in zijn rede doelde, voordat zij tot zin ken gebracht werd, het convooi varende Britsche s.s Vaciite (5062 toni in den grond had geboord. De bemanning van de Vaclit werd door een Italiaansch schip aan boord genomen. De escortevaartuigen wierpen dieptebom men uit, doch verloren tenslotte het con tact met de duikboot. Later zag een Britsch watervliegtuig den onderzeeër, die blijkbaar niet meer in staat was te duiken. Het vlieg tuig liet bommen vallen, waarop de duik boot het vuur opende, dat met mitrailleurs werd beantwoord. Ook het vliegtuig verloor daarop de duikboot ten gevolge van de be wolking uit het oog, doch het meldde de po sitie aan de schepen. Toen deze ter plaatse aankwamen, was de duikboot gezonken. Eenige overlevenden der bemanning, die in een rubberboot ronddreven, alsmede eenige anderen, die zich boven water hielden, wer den opgepikt. Over de Veluwe zijn over het algemeen de binnenwegen glad, doch de hoofdwegen vrij goed berijdbaar. Verschillende verkeerswegen in Gelderland moesten worden omgelegd. Uit Amsterdam wordt gemeld: Route Amsterdam—Utrecht tusschen Dul- vendrccht en Abcoude onberijdbaar; route Amsterdam—Wecsp, slecht, maar berijdbaar; route WcespMuiden onberijdbaar; route AmsterdamHet Gooi, goed. De kleiner wegen over het IJ zijn niet te berijden. De route AmsterdamDen Haag is van Amsterdam uit met voorzichtigheid te berij den (ij zei). AlkmaarDen Helder zeer glad. De Ato zal den tocht over den af- sluidijk waarschijnlijk niet kunnen maken De weg Amsterdam-Alkmaar Is on begaanbaar, zoodat de route via Haarlem moet worden genomen. De weg Alkmaar-Den Helder, dus de verbinding naar den Afsluitdijk, is zeer glad. Ook Zeeland in nood. De hoofdingenieur-directeur van den Rijkswaterstaat in de directie Zeeland deelt mede, dat het verkeer ernstig wordt belemmerd door het opwaaien van de sneeuw. Bovenstaande berichten kwamen alle in den loop van den nacht en hedenochtend bij ons binnen; het is echter niet uitgesloten, dat de aanhoudende stuifsneeuw, die immers in luttele uren tijds nieuwe barrières weet op te werpen, de situatie hier en daar ver ergerd heeft. Zij .die er vandaag op uit moe ten. doen dus goed, zich vóóruit grondig van den toestand der te berijden route te verge wissen. Vergissing van Duitsch mitrailist Op Luxemburgsch gebied gescho ten. Maandagmiddag heeft zich te Freyen- macher. een grensincident afgespeeld. Een Duitsche mitrailleur op den rechteroever van de Moezel, heeft op Luxemburgsch gebied geschoten. De burgemeester en twee Duitsche officieren hebben een onderzoek ingesteld cn gebleken is, dat de schutter tengevolge van de koude een verkeerde manoeuvre had gemaakt. Van Duitsche zijde zijn verontschuldigin gen aangeboden. Dit nummtr bévat 8 pagina's Chef van da ganarala stal mat een commando balast. Gisteravond hebben de leden van de Belgische regeering vergaderd on der voorzitterschap van minister-pre sident Pierlot. Na de vergadering werd het volgende communiqué ge publiceerd: De Minister van Landsverdediging heeft den ministerraad medegedeeld dat luitenant-generaal van den Ber gen, chef van den generalen staf van het leger, den koning heeft verzocht hem van zijn functie te willen ont heffen om hem een commando te geven. Geen meeningsverschlllen. Het door generaal van den Bergen inge diende verzoek om ontslag als chef van den generalen staf heeft algemeen levendige ver rassing gewekt. In welingelichte kringen te Brussel ver klaart men, dat generaal van den Bergen zijn besluit zonder eenigen druk van buiten af heeft genomen, en dat het geen verband houdt met mceningsverschillen tusschen den generaal en hoogere autoriteiten. Slechts persoonlijke overwegingen hebben tot het besluit van generaal van den Bergen geleid. Hij zal als chef van den generalen staf worden opgevolgd door generaal Michiels. Aardige attentie van zieke sol daten. De jarige Prinses Beatrix heeft gisteren een prachtige pop ten geschenke gekregen. De pop, was gekleed in origineele Hierden- sche kleederdracht (Hierden is een dorpje op de Veluwe) en werd aangeboden door de üranjeverccn.-,„Apeldoorn Het Centrum". Een attentie, welke door de Prinselijke Ou ders wel bijzonder gewaardeerd zal worden, is het Prinsesje bewezen door de soldaten uit het Militaire Hospitaal te Den Haag De verpleegden hebben n.1. tijdens hun ziekte de figuren uit de film Sneeuwwitje, Sneeuw witje zelf en de dwergen, in hout uitgezaagd cn prachtig geschilderd. Het geheel ziet er fleurig uit. Overal in den lande is de jaardag van Prinses Beatrix slechts gevoerd met het uit steken van de vlag, het zich tooien met oranje. In verschillende plaatsen gaven de Oranjeverecnigingcn nog uitvoeringen, doch deze werden, geheel overeenkomstig den wcnsch van het Prinselijk Paar, in stemmi ge sfeer gehouden. In Indii Batavia vlagde druk, terwijl de openbare diensten om twaalf uur werden stopgezet. Ook de schoolkinderen kregen eerder vrij. Slechts de havenbedrijven te TandjongPri ok hebben niet van den Oranjedag kunnen profiteeren. daar de drukte aan de haven den laatsten tijd bijzonder groot is. Er lig gen zeer veel goederen opgeslagen. Bij de Singapore Ilarbour Board is bovendien een riakine uitgebroken, tengevolge waarvan verscheidene schepen, die anders te Singa pore dokken, thans naar Tandjong Priok gekomen zijn. DE BILT SEINT» Verwachting; In het Noorden; matige tot krachtige O. tot Z.O. wind, betrokken tot zwaarbewolkt, waarschijnlij k eenige regen of sneeuw, matige tot lichte vorst. In 't midden en zuiden: Meest matige O. tot Z.O. wind, meest betrokken, waar schijnlijk eenige regen of sneeuw, matige tot lichte vorst of temperatuur om het vriespunt. AANTAL ZIEKTEGEVALLEN ECHTER NOG GROOT. Inspuitingen en blokkeexlng van veevoer hebben succes. Het Hsbl. verneemt, dat de dalende lijn in het aantal aan miltvuur bezweken runderen zich deze week heeft voortgezet. Dit aantal heeft in de afgeloopen kalenderweek n.1. be dragen 44, tegen 102 in de zeven dagen daar vóór. Het verloop is thans als volgt: 17—23 Dec. 46 stuks, 24—30 Dec. 76 stuks, 31 Dec. 6 Jan. 124 stuks, 713 Jan. 141 st. 14-20 Jan. 102 st., 21—27 Jan. 44 sL, To taal 6 weken 533 stuks. Dank zij het op groote schaal in spuiten van het rundvee en het blok- keeren van groote hoeveel heden vee voeder is het hoogtepunt der milU vuursterfte thans achter den rug. Uit inlichtingen, die uit verscheidene stro ken van ons land zijn ingenomen, valt ech ter voorloopig op te maken, dat het aantal ziektegevallen nog groot is, doch dat da sterfte afneemt als gevolg van de inspuitin gen. In hoeverre deze conclusie algeméén juist is, zal binnenkort kunnen blijken, wan neer in de Staatscourant de maandelijksche lijst van besmettelijke veeziekten verschijnt. Deze 44 doodclijke gevallen waren als volgt over ons land verdeeld: N. Holland 7 (vorige week 10); Z. Holland 10 (9); N. Bra bant 5 (10); Groningen 8 (21); Friesland 5 (14); Gelderland 1 (9); Drente 1 (7); Lim burg 1 (0) en Overijsel 6 (9), Verradelijke handeling op ons grondgebied POLITIE SPEURT NAAR BELGISCHEN AUTOBESTUURDER. Aan het gisteren verschenen huiten- gewoon politieblad ontleenen wij; De commissaris van politie te Zeist verzoekt te worden bekend ge maakt met den bestuurder van de auto, gekenmerkt H 13138, die ver dacht wordt op 27 Januari 1940 om streeks 6-30 uur 's namiddags in Woudenberg, in de omgeving van het kuispunt bij Quatre-Bras. licht seinen vermoedelijk ten dienste van de oriënteering van vreemde vHegrtuigbestuurders te hebben gegeven. Bij aantreffen wordt ver zocht den betreffenden auto te on derzoeken of daarin materiaal aan wezig is om lichtseinen tc kunnen geven. Uit een ingesteld onderzoek is gebleken, dat nummer met letter H 13138 is afgego- ven aan Ferdinandus Orelianus Martinus Fontenai, geb. 23 Dec. 1878 te Antwerpen, destijds wonende Aleidi«straat 81b te Rot terdam. Deze persoon, die van Belgische nationaliteit is, is echter niet meer woon achtig tc Rotterdam, doch blijkt op 29 Juni 1921 aldaar te zijn afgeschreven voor ver trek naar Esschen (België). Tevens wordt verzocht te worden bekendgemaakt met de tegenwoordige woon- of verblijfplaats van dien vreemdeling, die mogelijk in een der vreemdelingenadministraties zou kunnen voorkomen. Hef moet niet onmogelijk wor den geacht, dat de betreffende auto. waar van het signalement niet kan worden opge geven, van een valsch nummer is voorzien. Belgische Kamer weigert zt|n voorstel. De Belgische Kamer heeft geweigerd een voorstel van Grammens in behandeling te nemen. Dit voorstel hield in om. teneinde de neutraliteit tc bewaren, op Belgisch ge bied de verspreiding van alle huitenland- sohe geschriften boeken, dagbladen weck bladen, tijdschriften enz. te verbieden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1940 | | pagina 1