ERFVIJAND
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Eeo inham in de
Mannerheimlinie
bedreigt ons riviergebied
RIJN EN WAAL ZIJN GAAN KRUIEN
Inval in Nederland
een fabel I
Weet wat ge zegt!
Militaire verloven in
Duitschland ingetrokken 1
Verdacht kistje bevatte
helsche machine
ONZE DRIEKLEUR
WEERBERICHT
Geen algemeene mobilisatie
in België
Laan, Schaden, Tel. 444 (2 Hjnen). Kengetal 2240.
DONDERDAG 8 FEBR. 1940 84e Jaargang. No. 11107.
Uitgave der N.V. Uitg.-Mif. „Hollands Noorderkwartier"
ANGSTIGE UREN TE LOBITH EN I Ijsmassa van vijftien meter hoog
HILLINGEN. [schuift over de dijken
Een vertwijfelde strijd voert de mensch thans tegen de natuur bij
onze groote rivieren, waar de ijsmassa haar vernietigend werk tracht
te doen. Wat reeds gevreesd werd, is geschied. Rijn en Waal zijn gaz'..
kruien. In den loop van gisteren kwam het ijs in beweging. De eenige
bestrijdingsmethode is om bij ingetreden dooi, aan de benedenzijde
der rivieren, dus van den zeekant uit, met ijsbrckers het ijs los te
breken, opdat het naar zee kan drijven. Anders schuiven de uit
Frankrijk en Duitschland aandrijvende schotsen op den vasten ijs-
ondei-grond op en over elkaar. Er vormen zich onder enorm geweld
hooge bergen, die de dijken bedreigen en zulk een krachten ontwik
kelen, dat de mensch vrijwel machteloos staat..
Meermalen was gisteren do toestand cri-
tlek; te Lobith zat men geruimen tijd in
doodsangst, want do Rijn kruide eerst ge
durende een half uur, zette zich toen weer,
maar een poosje later kwam de ijsmassa
opnieuw in beweging.
Gevaar dreigde, dat de ijsmassa over
de kribben heen de gemeerd liggende
schepen zou overvallen, maar het
liep gelukkig goed af. Om half twaalf
gisteravond ging de Rijn weer „zit
ten".
De Overlaat werkte vannacht over de volle
breedte d.i. over 'n afstand van 340 meter:
De weg tusschen Lobith en Spijk is als ge
volg hiervan gebroken. Het water, dat 45
centimeter lióog stond, vloeide over de be4;
Jding van ne oude Rijnmonding in de lich
ting van Zevcnaar, waar hot weer in de ri
vier zou worden opgenomen. Tijdens het
kruien steeg de Rijn ziendcroogen mot 2 me
ter, doch nadat de Overlaat in werking was
getreden, trad een daling in. Vannacht om
half een bedroeg de stand 15.38 meter.
In Lobith, waar do geboete bevolking op
de been was, bleef men hel verdere deel van
den nacht waakzaam. Brandweerploegen
waren aangetreden en de douanewacht was
verdubbeld.
OOK DE WAAL KRUIT.
Om twaalf uur vannacht is de Waal voor
Nijmegen ook aan het kruien gegaan, nadat
de waterstand om 7 uur 's avonds-van 10.70
M. tot middernacht tot 10.06 M. was geste
gen.
Het ijs heeft drie kwartier lang in groote
drift voorbij de stad geschoven. Te kwart
voor een kwam er plotseling voor de Cen
trale aan de Waalkade een opstopping van
ijs, doordat groote vakken van wel 400 vier
kante meter in elkaar schoven en zich vast
zetten, terwijl het kantijs waartegen zij aan
schoven over dc kade kruide.
Schollen van 2 tot 4 dm. dikte gin
gen over de kade, doch ernstige onge
lukken deden zich hij het loskomen
en zich weer vastzetten van do Waal
niet voor. Alleen de groote aanleg
steiger van de Rotterdamschc rcede-
rij, welke zeer gevaarlijk tegen de ka
de lag, nabij de groote straat, werd
losgewrongen, waarbij de staaldra
den, als waren het dunne touwtjes
afknapten.
Een groote boot dreef met het ijs dc Waal
af en kwam behouden onder de spoorbrug
door. Ze was spoedig uit het oog verdwenen
in (ie richting Weurt, nabij het Maaskanaal,
Men weet niet Waar de boot thans vastzit.
Men vermoedt onder Beuningcn, waar de
Waal ook nog steeds vastzit.
Eenige andere booten kregen van de ijs-
schotsen. die een dikte hadden van 40 cm.,
lcclijke knauwen.
Scheepswerf liep onder water.
Om elf uur gisteravond had het voorbij
schietende ijs te Millingen een snelheid van
acht, tot negen kilometer per uur bereikt.
Hel gevaar voor de tor plaatse ingevroren
zes schepen werd toen als geweken be
schouwd, daar het ijs tusschen dc kribben
vast bleef zitten en zich aan den kant ijs-
dammen hadden gevormd, die do aandrij
vende schotsen tegenhielden. Het water
steeg te Millingen tusschen half elf en elf
uur zestig tot zeventig centimeter. Een ge
volg van dezen hoogen waterstand was, dat
de helling en de loodsen van de scheeps
werf der firma Bodcwes onderliep.
In allerijl heeft men getracht de zich daar
bevindende scheepsmotoren in veiligheid te
brengen.
Te Millingen werd gisteravond een hulp
ploeg van vijftien man onder leiding %an
den burgemeester, in gereedheid gehouden,
doch er behoefden geen bijzondere maatrege
len te worden genomen.
Tol 15 meter hoog!
Men zag de geweldige ijsmassa's die tot 15
meter hoog werden op en over de rivier
dijken schuiven. Honderden toeschouwers
sloegen liet imposante schouwspel in angsti
ge spanning gade.
Op de Lek geen gevaar.
Het openbreken van-de Lek is goed ge
vorderd. Men is van Rotterdam uit begon
nen en de ijsbrckers hebben Jaarsveld reeds
bereikt. Daar zit een groote ijsdam en men
achtte het gisteravond veiliger den strijd te
staken en hedenmorgen in hot volle dag
licht voort te zetten.
Langs de groote rivieren bevinden zich
thans op korten afstand van elkaar wacht
posten.
Dc burgerij van de bedreigde dorpen ach
ter de dijken, kent het gevaar en stelt alles
in het werk den erfvijand, in ons rivierge
bied, het kruiende ijs, te verhinderen zijn
vernietigend werk te doen!
Verklaring van den Nederland-
schen gezant te Rome.
Ter gelegenheid van de inwijding van het
nieuwe Nederlandsehe gezantschap te Rome,
heeft de Nederlandsehe gezant, dr. J. Hu-
brechts in een toespraak herinnerd aan de
laatste rede van den minister van Buiten-
landsche Zaken, Van Kleffens.
Spr. wees vooral op de omstandig
heid, dat er nog steeds fantastische
geruchten in omloop zijn over een
eventueele invasie in Nederland. De
ze geruchten, aldus de gezant, zijn
niet alleen absoluut valsch, maar ook
ongerijmd. De gezant verklaarde uit
den mond van diplomatieke verte
genwoordigers uit de oorlogvoerende
landen vernomen te hebben, dat een
invasie in Nederland behoort tot het
rijk der fabelen, ook al omdat een in
val ln Nederland geen uitstapje is en
omdat men ervan doordrongen is,
dat de Nederlandsehe rakker geen
gemakkelijke makker zal zijn.
Nederland en België beschikken bchlc over
dc noodige middelen om hun neutraliteit tc
doen eerbiedigen. De NederlandschBelgi
sche vriendschap is te danken aan dc per
soonlijke sympathie en dc samenwerking
tusschen dc beide vorstenhuizen. Vervolgens
wees de gezant op den uitstekenden verdedi
gingstoestand van de Nederlandsehe kust en
de grenzen.
Deze woorden werden, aldus liet R. Nwsbl.
door de aanwezigen warm toegejuicht en
men verliet het Nederlandsehe gezantschap
niet den stelligcn indruk, dat het Nederland
sehe hart ver huiten de grenzen nog steeds
met het vaderland meeleeft, vooral in dezen
tijd van spanning en zorg.
RUSSEN ZOUDEN OP 32 KJL
VAN WIBORG STAAN.
Russisch offensief aan het Oos
telijk front verwacht.
Nadat gisteren eten gehoclen dug in den
sector Summa van het gebied der Manner-
heim-linie verwoed is gestreden, geloott men,
aldus Reuter uit Stockholm, dat de Russen
een inham in dc Finsche frontlinie hebben
gemaakt, waardoor zij tot op ongeveer 32
km. van Wifoorg zijn gekomen. Het is echter
uiterst onwaarschijnlijk, dat de Russen de
uitgebreide verdedigingswerken der Manner
heimlinie diep zullen kunnen binnendringen
voo'rloopig zijn zij, na tien dagen verwoeden
strijd en ten koste van een groote hoeveel
heid munitie en vele mcnsehenflevens. nog
slechts genaderd tot dc eerste verdedigings
werken der linie.
Den gchcelcn dag door zijn in de buurt van
Pitkaranta hier en daar gevechten geleverd
tusschen Finsche troepen en overblijfselen
van de achttiende Russische divisie.
De berichten wijzen er op. dat het
Russische opperbevel een of
fensief aan het geheele oostelijk front
tracht tc ontketenend ongetwijfeld om
de Finnen bezig tc houden, terwijl de
hoofdaanval op de Mannerheim linie
voortduurt.
Het Finsche legerbericht
zegt hieromtrent slechts:
ln de richting van Summa hoeft de vijand
vier aanvallen gedaan, gesteund door tanks.
Alle aanvallen werden met groote verliezen
voor den vijand afgeslagen. Ook dc poging
van de Russen om bij deze aanvallen de in
fantcric te vervoeren mei gepantserde sleden,
zijn mislukt. Twintig vijandelijke tanks wer
den vernield of buiten gevecht gesteld. Te
Cunimusjoki heeft de vijand twee aanvallen
gedaan, welke werden afgeslagen.
Bovendien is op de langengte de artillerie
actief geweest.
Het Russiehe legerbericht vermeldt, dat
zich niets bijzonders heeft voorgedaan.
Het Sovjet-Russisch lucht wapen ondernam
verkenningsvluchten en bombardementsaan-
vaUen.
Over deze bombardi^jeutsaanvallen be
richt Reuter uit Londen:
Volgens in Finsche kringen te Londen ont
vangen berichten is thans iedere stad in
Finland door de Sovjetrussischc vliegtuigen
bestookt. In de week van 28 Januari tot 3
Febr. hebben Russische vliegtuigen 141 ver
schillende districten en zes ziekenhuizen ge
bombardeerd. Bijna 7000 gewone en brand
bommen werden neergeworpen. Onder de
burgers vielen 145 dooden en 179 gewonden.
Onder dc gebouwen, die gisteren te Kajana
werden gebombardeerd, bevindt zich ook de
gevangenis, waar een aantal Russiehe ge
vangenen was ondergebracht. Gisteravond
stonden nog tien gebouwen in vlammen.
Gistermorgen werd luchtalarm gemaakt in
de buurt van dc hoofdstad.
Bataljon skiloopers vernietigd.
Aan de Oostgrens, ten Noordoosten van
het Ladogameer hebben de Finsche troepen
een bataljon Russische skiloopers vernietigd.
De vijand verloor meer dan 300 dooden en
twee tanks werden vernietigd.
Ook in de richting van Kuhnio wordt dc
strijd voortgezet. In de laatste dagen heeft
de vijand hier meer dan 1500 dooden verlo
ren.
Van dc andere punten en ter zee valt, vol
gens de Finsche berichten, niets belangrijks
tc melden.
Doodstraf op onvoorzichtige uit
latingen in Engeland?
Naar Ilavas meldt, meent men te Londen
tc weten, (lat de advocaten van de Kroon
de mogelijkheid bestudceren tot het instellen
van de doodstraf voor personen, die zich
schuldig maken aan uitlatingen, welke den
vijand van nut kunnen zijn.
Prinses Beatrix laat hartelijk bedanken voor alle
gelukwenschen op 31 Januari 1.1. ontvangen
met het onderzoek naar den aanslag. Men
schijnt aan tc nemen, dat de afzender van
het paket het voorzien had op Zuschnig en
niet op de politie. Zuschnig speelde geener
lei politieken rol. Het is waarschijnlijk, dat
de dader van den aanslag uit ovcrwcgin-
fjen van persoonlijke wraak gehandeld
leeft. De verdenking der politie is gevallen
op een persoon, die een zekere rol gespeeld
heeft in het gezin van Zuschnig. Deze man
is gisteren met zijn vriendin in Freiburg
gearresteerd enter beschikking van de Jus
titie in Lausannc gesteld.
EéN DOODE EN TWEE ZWAAR
GEWONDEN BIJ ONTPLOFFING
OP EEN POLITIEBUREAU TE
LAUSANNE.
Op het bureau van den veiligheids
dienst te Lausanne (Zwitserland)
vervoegde zich gisterochtend een al
daar wonend kleermaker, dio een
pakje overbracht, dat hem verdacht
voor kwam. Het pakje werd in bij
zijn van den Duitschcr in het
technische laboratorium geopend.
Bij de opening viel er een klein
kistje uit. Onmiddellijk deed zich
een hevige ontploffing voor. l)c in
specteur Jacoud werd op slag ge
dood, een brigadier en de Duit
schcr werden ernstig gewond.
Nader wordt vernomen, dat de Duitschcr
een zekere Zuschnig, van oorsprong Oos
tenrijker. uit Genève een pakje had ont
vangen. dat hem zeer verdacht voorkwam,
temeer daar hij. sinds de politic inlichtin
gen haddon bereikt, volgens welke hij zich
zou schuldig maken aan spionnage, tal
van anonieme brieven had ontvangen,
waarin bedreigingen tegen zijn leven wer
den geuit. Het onderzoek der politie had
omtrent zijn persoon niet opgeleverd.
Het kistje, dat de afmetingen had van
oen sigarenkistje, bevatte een geladen ma
chinerie. welke zou ontploffen op het
oogenblik, dat het deksel zou worden op
gelicht.
De Berlijnsche correspondent van de Tn- 1 Een arra8tatle-
dependance Beige meldt, dat de militair* I pc p0|jfj0 van Waadland is door don
verloven ln Duitschland zijn ingetrokken. 1 rechter van instructie te Lausanne belast
Tóch: Oranje—blanjebleu?
Er is nog steeds niet definitief over
beslist of onze nationale vlag rood-
wit-blauw zal zijn of oranje-blanje-
bleu. t
Reeds sedert geruimen tijd is bij de Twee
de Kamer een wetsontwerp aanhangig, waar
bij dc kleuren en dc afmetingen van de Ne
derlandsehe vlag zijn aangegeven en gere
geld. Onder hei vierde kabinct-Colijn werd
dit wetsontwerp ingediend, waarbij de twist
vraag betreffende rood-witblauw en oranjc-
blanje-blcu ton gunste van eerstgenoemde
kleuren een oplossing vond. Bij Kon. Besluit
van 19 Febr. 1937 werd trouwens reeds bc-*
paald, dat de kleuren van de Nederlandsehe
vlag rood-wit-blauw zijn. Er zou dus een
wettelijke regeling volgen.
Tot nu toe echter is het genoemde wetsont
werp niet in behandeling gekomen en de
memorie van antwoord verscheen ook nog
niet.
Naar het II. Nwsbl. van regeerings-
zijde verneemt is het huidige kabinet
van mecning, dat het historisch on-
derzoek, aan de indiening van het
wetsontwerp voorafgegaan, niet
grondig genoeg geweest is en dat er
alsnog diepgaande studies noodig
zijn aleer van wettelijke vaststelling
sprake zal kunnen zijn.
Aldus is reeds lang een departementaal
overleg gaande, ook met leger cn marine,
en men hoopt binnen niet al te langen tijd
een nadere beslissing te kunnen nemen.
Intusschen verheelt men zich niet, dat de
materie uiterst moeilijk tot een bevredigen
de oplossing is tc brengen, omdat de mee-
ningen der historici over dc in vroeger eeu
wen door Nederland gevoerde kleuren zoo
zeer uiteenloopen. Of het nu tenslotte ook
nog zou kunnen komen tot vaststelling van
het oranje-hlanje-hleu als de nationale vlag
is een mogelijkheid, die men in regeerings-
kringen toch wel zeer sterk betwijfelt, of
schoon het feit, dat opnieuw oen grondig
onderzoek naar dc historische feiten wordt
ingesteld, de mogelijkheid wel moet open
laten. dat tenslotte anders dan ten gunste
van het rooU-wit-blauw wordt beslist.
DE BILT SEINT»
Verwachting: mistig of nevelig
tot betrokken. Nu en dan
eenige regen of motregen,
matige meest zuidoostelijke
wind, later iets zachter.
Re peering waarschuwt tegen ge
ruchten. - Oproepen van nienwe
lichtingen gaat echter door.
In verband met het onder de wa
penen roepen van dienstplichtigen
in de afgeloopen maand doet in
België hardnekkig het gerucht de
ronde, dat dezer dagen de algemee
ne mobilisatie zal worden afgekon
digd. De regeering heeft een com
muniqué gepubliceerd waarin 't pu
bliek wordt gewaarschuwd op zijn
hoede te zijn tegen dergelijke geruch
ten, welke geheel ongegrond zijn.
Intusschen komen echter toch steeds
nieuwe lichtingen ouder de wapenen. Het
eerste contingent dor recruten van de lich
ting 1940. benevens de reserveofficieren noo
dig voor hun opleiding, zullen op 15 Febru
ari onder de wapenen worden geroepen.
Militaire positie met den
versterkt.
dag
De Belgische minister van Buitcn-
iandsche Zaken heeft in een uiteen
zetting gesproken over de plichten
der bevolking onder de huidige
omstandigheden. Hij wees er op,
dat iedere dog, die op den oorlog
is gewonnen, dc militaire positie
heeft versterkt, zoodat het door
trekken door België uiterst moeilijk
is geworden.
Op het oogenblik is de diplomatieke taak
hijna ten einde en is de militaire taak van
de eerste orde geworden. Deze taak moet
gesteund worden door de versterking van
de binnenlamlsche positie, hetgeen de
i krachtsinspanning van allen noodig maakt.