urn nl WERELDBEROERING DE FINNEN DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER trekken terug over de torpedeering der „BURGER DIJK" Productie in Duitschland moet omhoog Duitschland smeedt een nieuwe speerpunt Generaal Reijnders afgetreden wegens de mobilisatieclubs? Laan. Schaaen, Tel. 441 (2 lijnen). Kengetal 2240. VRIJDAG 16 FEBRUARI 1940. 84e Jaargang. No. 11114. tr««<w <W N.V. l*»-Mif _H.ll.Mi CORDELL HULL. De Amerikaansche Minister van Buitenlandsche Zaken, heeft mede gedeeld, dat de Amerikaansche am bassade te Berlijn opheldering tracht te verkrijgen omtrent de door de Duitsche pers gepubliceerde verkla ring, dat ieder neutraal schip, de Amerikaansche hieronder begrepen, dat op weg is naar een haven der geallieerden of een contrabande con trolestation, door Duitsche duikboo- ten en kaperschepen „voor goeden prijs" zou worden verklaard. Met betrekking tot het bericht, volgens hetwelk van Britsche zijde is verklaard, dat Engeland naar aanleiding van het Duitsche dreigement aan alle neutralen convooibc- scherming zou aanbieden, verklaarde Huil, dat het aanvaarden van convooi de risico's voor koopvaarders natuurlijk zou vermin deren. Hij weigerde te zeggen welke hou ding de regeering der Vcrecnigde Staten op dit punt zou aannemen. Volgens Havas heeft IIull nog gezegd, dat het eenige officieele bericht dat \an de Ame rikaansche ambassade te Berlijn was ont vangen, inhield, dat de omroeper van de Berlijnsche radio verklaringen had afgelegd, in dien zin, dat naar controlchavens op weg zijnde neutrale schepen getorpedeerd zou den kunnen worden. De feiten in deze aan gelegenheid waren echter nog duister. Vooral onder de kleine neutralen is de verontwaardiging, maar ook de ongerustheid groot. Al naar de mentalietit van den schrijver, putten de onzijdige bladen zich uit in ver wijten of juridische aanvallen op de Duit sche stellingen. De Deensche bladen brengen breedvoerige berichten van hun Berlijnsche corresponden ten, dat Duitschland door te beweren dat het zinken van de „Burgcrdijk" rechtmatig geschiedde daarmede alle neutrale schepen, welke van de cene neutrale haven naar de andere varen, gewaarschuwd heeft, dat zij indien zij een controlehaven van de gealli eerden onderweg aandoen, rechtmatig door een duikboot kunnen worden aangevallen. De correspondenten wijzen erop, dat dit een nieuw precedent schept, dat 't er naar doet uitzien dat alle Scandinavische handel hiermede is afgesneden. De scheepvaart maatschappijen worden geklemd tusschcn de met elkaar in strijd zijnde opvattingen van Duitschland en de geallieerden met be trekking tot de blokkade. Dientengevolge zal volgens de correspondenten dit geval ernsti ge gevolgen voor de toekomst hebben. Bijzonder fel is het Zweedsche blad ..Ar beidersbladet." Het zegt in een hoofdarti kel, dat tot opschrift draagt „Zeeroof" dat de methode,, welke in den oorlog der duik- booten wordt gevolgd, gelijk staat met zeeroof. De blokkade, welke door de wes telijke mogendheden wordt uitgeoefend, te gen Duitschland, wordt gevoeld als een har de maatregel, aangezien hiervan ook de burgerbevolking te lijdon heeft* doch de neutrale mogendheden zijn den oorlog niet begonnen en zijn niet verantwoordelijk voor de oorlogvoering en daarom moeten we met kracht protesteeren tegen de barbaar- sche en onmonschelijke methode, waaraan onze zeelieden in het bijzonder zijn bloot gesteld. liet tot zinken brengen van de „Burgcrdijk" tusschcn twee neutale havens aldus gaat de „Arbcidersbladet" verder, ls een bedreiging voor. de geheele Neder- landsche scheepvaart en heeft veel verbit tering gewekt. Er is alle reden voor de neutrale landen oni samen te werken ter bescherming van hun wettelijke belangen en hun neutrali teit. De blokkade maatregelen, welke door de oorlogvoerenden zijn ingevoerd en de zee roof zullen doeltreffende tegenmaatregelen noodig maken. NEUTRALE SAMENWERKING. Deze stem, welke samenwerking der ncu tralcn bepleit, vindt men ook in een arti kel van het Hsbl. over de Burgerdijk-torpe- deering. Het blad zegt o.a.: De nieuwe Duitsche opvatting, die den naam „rechtsopvatting" onmogelijk kan draeen. raakt de zeehandels- en scheep Amerika vraagt te Berlijn opheldering Stemmen voor een gemeen schappelijk onzijdigheidsfroot vaartbelangen van alle zeevarende onzijdige mogendheden. Maar ook van de andere zijde van den kant der geallieerden, wordt het recht aangetast, zij het dan ook in milderen vorm. Het zal noodzakelijk kunnen worden dat de onzijdigen, de kleinen èn de grooten een zoo breed mogelijk gemeenschappelijk onzijdigheidsfront vormen om zich in scherp protest tegen dc machtsmisbruiken van weerszijden schrap te zetten. Want in de vrijheid vari de zee ligt dc levensadem voor hen allen. Illusie! Bij het uitspreken van den wensch om alle niet-oorlogvoerenden tezamen te bren gen in een front van onzijdigen, met het doel den tegenstanders eerbied af te dwin gen voor het recht denkt men ongetwijfeld aan hulp van de machtigen, Amerika, Ja pan en Italië. Ongetwijfeld zullen de Verecnigde Staten zooveel mogelijk helpen, maar hun afkeer om in den strijd te worden medecesleept, is te algemeen bekend om hun protesten veel invloed te doen hebben. En de Duitschers zullen, ondanks hun bewering, dat ook Amerikaansche schepen zullen worden tot zinken gebracht, indien ze naar een geal lieerde haven onderweg zijn, wel oppassen om de bedreiging in een daad om te zetten. Dc torpe-deering van de „Lusitania" in 1917. die Amerika aan geallieerde zijde in den trijd bracht, is een te goede waarschu wing. Overigens, een bloc van onzijdigen onder leiding van Italië rn Japan, zal de bewon deraars van dit idéé zelf ongetwijfeld niet erg toelachen. Tussohen hamer en aambeeld. Het ziet er naar. uit, dat de onzijdige scheepvaart, speciaal dan die der kleine neutralen, tusschen hamer en aambeeld komt te zitten en dc klappen zal hebben op te vangen. Want ook het middel der convoyeering onder Britsche vlag. dat zoo ijverig dooi den lokkenden Engelschen vogelaar word! aangeprezen, kan door de direct aan Duitsch land grenzende onzijdigen natuurlijk niet worden aanvaard. Hoe men de zaak ook keert of wendt het ziet er somber uit met de toekomst van onze scheepvaart en daarmede van onze voedsel- en grondstoffenvoorziening. Dan zijn wij onoverwinnelijk, economisch, militair en moreel, oordeelt minister Göring. MILLIOEN POOLSCHE LANDARBEIDERS NAAR DUITSCHLAND. Economisch zijn wij niet te overwinnen, militair zeer zeker niet. en in onze houding in geen geval. Aldus zeide minister Göring gisteravond, in een rede, welke door de ra dio werd uitgezonden. De hoop, ons uit te hongeren en daardoor onze weerstandskracht te breken, hebben dc Engelschen blijkbaar zelf reeds opgegeven, oordeelde Gocring en bijzondere hoon is het, wanneer Engeland thans van dc vctblokka- de tegen Duitschland spreekt en zelf ge dwongen is een vctkaart in te voeren, die den Lngelschman elk voor zich minder vet toebedeelt, dun de Duitscher heeft Zwaar gepantserde tanks met vlammenwerpers. De Engelsche generaal-majoor Swinton heeft gisterenavond een radioredevoering gehouden, waarin hij o.m. zeide, dat zwaar gepantscr de tanks van aanzienlijke afmeting volgens ontvangen inlichtingen vlam menwerpers zouden bevatten even als stukken geschut Deze tanks worden door de Duitschers gepro tfuceerd om den speerpunt te vqr- men van den blikscmoorlog. Drie divisies zijn speciaal gevormd om als speerpunt op te treden in den bliksem oorlog, zooals gebleken is bij dc opmarschen in Oostenrijk. Tsjechoslowakije en Polen. Maar, zoo voegde Swinton hieraan toe. in geen van deze gevallen was dc speerpunt komen te staan tegenover iets. dat overeen komt met de Maginotlinie. Om tegen een dergelijken hinderpaal op te treden produ- ceeren volgens Swintons inlichtingen de Duitschers de zwaar gepantserde vlammen- werpende machines. Dit nummer bevat 8 pagina's Aantal stellingen in den sector van Summa opgegeven GEEN BELANGRIJKE GEVOLG ENT Gisteravond is in Helsinki ver klaard. dat met het oog op den ver schrik kei ijken druk der Russen op de Karclische landengte de Finnen zich hebebn teruggetrokken uit de eerste linie van stellingen op een aantal punten in den sector van Summa. Het gisteren uitgegeven Russische lcger- bcricht luidt: Op 15 Februari hebben de Sovjettroepen hun succesrijke acties op de Karclische land engte voortgezet. De vijand trekt terug en laat wapens cn oorlogsmateriaal achter. Hij lijdt ernstige verliezen. De Sovjettroepen zijn nabij het station Kamara gekomen. Op 15 Februari hebben de Sovjettroepen 53 verde digingswerken bezet, met inbegrip van 21 stalen en betonnen artillerieforten. In de an dere sectoren bedrijvigheid van verkenners en in een aantal gebieden botsingen tus schen infantcric-eenhedcn. De Sovjetlucht- inacht heeft met succes vijandelijke troepen en militaire doelen bestookt. Zes vijandelij ke vliegtuigen werden tijdens luchtgcvccli ten neergehaald. NIET VEEL INVLOED? Hoewel het Finsche hoofdkwartier heefl toegegeven, dat de Russen aan het Karelische front eenige steun punten hebebn bezet; is men niet van mecning. dat dit belangrijke gevolgen zal hebben. De Manner- hcimlinie is nog steeds intact. De tanks van 70 ton. door de Russen in den strijd gebracht, hadden aanvan kelijk hun psychologischen invloed op de Finnen, doch dezen waren weldra gerustgesteld, toen zij. be merkten, dat d e pantsering dezer tanks niet tegen het vuur van hun tankafweergeschut bestand was. lntusschen brengen de Russen steeds nicu we rtoepen in het vuur. zonder zich ook maar eenigszins om de verliezen te bekom meren. De Finnen bieden met buitenge wone hardnekkigheid tegenstand. Over het ijs van het Ladogameer en de Finsche golf hebben de Russen een reeks nieuwe aanval len gedaan, doch zij werden door het vuur der kustbatterijen teruggedreven. D« strijd In de lucht. Over den strijd In de lucht, blijven de be richten elkaar precies tegenspreken. Maken de Russen melding van veel neergehaalde Finsche vliegtuigen, de Finnen beweren niet minder dan zestien Sovjet-machines te hebben vernietigd. In het Finsche bericht wordt nog gezegd, dat de brandweer van Wiborg met mitrailleurs werd beschoten. Voor het eerst in 14 dagen is gisterenmiddag te Helsinki weer luchtalarm gemaakt. Er had evenwel geen aanval plaats. Engeland zal nog een stap ver der gaan. De diplomatieke correspondent van Reu ter \erneemt met betrekking tot de gisteren in het Lagerhuis gedane mededeelng over 't besluit der regeering aan Britsche onder danen toe te staan in Finland te gaan strij den. dat de bevoegde regccringsdcpartemen ten thans overwogen, welke verdere stappen noodig zouden kunnen zijn. Tot nu toe zijn individueele vergunningen verleend om naar Finland te gaan, waarbij rekening werd gehouden met den leeftijd van den gegadigde en de vraag of hij in En geland kon worden gemist. Nu de rccruteering te Londen is openge steld, is een meer algeineene toepassing noodig. Göring. De Engelschen beroemen zich op de reus achtige levensmiddelenrcserves van hun we reldrijk en vergelijken deze met den engen Duitschen bodem. Een andere vraag is ech ter of deze reserves den Engelschen even zoo ter beschikking staan, als ons de zeven millioen ton graan, die als nationale reserve in pakhuizen en silo's zoo veilig zijn als in brandkasten. Voor de verdere oorlogvoering mogen wij echter met alleen op onze voorraden reke nen, doch wij móeten alles doen om de pro ductie op te voeren. Millioen Poolsche landarbeiders naar Duitschland. Goering besprak daarop de maatregelen, waardoor de landbouwproductie op bepaalde gebieden moet worden vergroot. Hij deelde o.m. mede, dat meer dan een millioen Pool sche landarbeiders, boven de reeds te werk gestelde krijgsgevangenen, naar Duitsch land zullen komen. De eerste honderddui zend zijn reeds in Duitschland. Om dc productie in het zuivelbedrijf op te voeren, zal dc prijs van melk met twee pfenning per liter cn die van boter met 20 pfenning per pond worden verhoogd. Dit geschiedt echter onder voorwaarde, dat door hesparing van melk in de bedrijven, 2 mil- liard liter melk boven de hoeveelheid van thans aan de consumptie wordt toegevoegd. Wordt deze extra levering niet vervuld, dan zal de prijsverhooging weer ingetrokken wor den. Voor de kust o.a. bij Schevenlngen is een ijsbarrlcade ontstaan, doordat schotsen, die van de groote rivieren naar zee afdrijven, door den wind w naar land terugkomen. DE BILT SEINT) Verwachting: Om het vriespunt tot lichte dooi, meest zwaar bewolkt, eenige sneeuwbuien Meest matige Noordwestelij ke wind. VOLGENS MR. WENDELAAR IS DIT DE OORZAAK DER ONTSLAGAANVRAGE. In „Het Liberale Weekblad" doet Mr. W. C. Wendelaar een onthulling over de oorzaak van het aftreden van onzen Opperbevelhebber voor Land- en Zeemacht, generaal Reyn- ders. De heer Wendelaar zegt, dat t meeningsverschil tusschen den Ge neraal en de Regeering niet zoozeer van technisch-militalren aard waS, doch onder hek begrip militair be leid viel, n.L het beleid ten aanzien van de mobilisatieclubs. Men herinnert zich de mobilisatieclubs uit de jaren 19141918. Hel waren, aldus de heer Wendelaar, verccnigingon van socia listische militairen, gesticht op initiatief van en geleid door de voormannen der S.D.A.P. Deze clubs hebben destijds aan de legerleiding heel wat lust bezorgd; maar bo vendien achtte de huidige legerleiding ze uit den booze; het logcr behoort één cn eens gezind tc zijn. Niemand vraagt van dc mi litairen om afstand te doen van hun poli tieke richting; natuurlijk'mag ieder dc zijne blijven aanhangen. Maar dat wil niet zeg gen, dat de legerleiding nu ook moet toela ten, dat de gelijkgezinde militairen zich in afzonderlijke vereenigingen afzonderen. Hoe dwaas dat is. blijkt reeds hieruit, dat nie mand er ooit over heeft gedacht, om liberale of vrijzinnig-democratische militairenver- cenigingcn op tc richten." Naar dc heer Wendelaar van ver schillende zijden vernomen heeft, had generaal Rcyndcrs ernstig be zwaar tegen de toelating van deze mobilisatieclubs, doch dc minister van Defensie was het op dit punt niet niet den Opperbevelhebber eens. Minister Dijxhoorn zou zich hierbij volgens Mr. Wendelaar hebben laten leiden door de opvattingen der sjc.- democratischc ministers. Dan zou aldus het Kamerlid bij dit geval voor de tweede maal in korten tijd voor den dag zijn gekomen, dat zelfs een uiterst bekwaam deskundige af en toe de vlag moet strijken voor de zooveel handiger politici. Deze kwestie moet tot de opzien barende ontslagaanvrage hebben ge leid. Hoe de clubs werken. Over de methoden en «trekking der mobili satieclubs zegt de heer Wendelaar nog; „In welke richting de mobilisatieclubs zul len werken. Is het beste te zien uit een vra genlijst. welke de A.J.C. de socialistische jeugdorganisatie op 9 Januari jl aan haar gemobiliseerde leden heeft doen toekomen. In de lijst staat o.a: Vraag 1. Wat heb je meegemaakt van het officieel O. en O.-werk? Vraag 2. Hoe is daarover je oordeel? Vraag 8. Op grond van welke feitelijke ge gevens zqii je kunnen pleiten voor vcrbetc ring van de geldelijke vergoeding voor onge huwden? Vraag 12. Over welke zaken heb je ernstig» klachten ori waarom? Vraag 13. Wat heb je ons over den gees in je onderdeel overigens nog mede tc deo len? Vraag 14. Kun je je oordeel over voeding klccding en ligging met een enkel woord ge ven? Het vragen naar klachten, zoo verklaan mr. Wendelaar. kweekt ontevredenheid en overigens komt dit alles in strijd met dr handhaving van een goede krijgstucht. Mr. Wendelaar betoogt tenslotte, dat het zeer begrijpelijk is. «int generaal Reijnders niet aan den socialistischen teugel wilde loopen en het kabinet op den gevaarlijken weg is: bevordering van cellebouw zou he' leger stellig verzwakken. Wat de houding der S.D.A.P. fcetreft. be toogt de schrijver, dat men niet tegelijk in de Regeering kan zitten en ontevredenheid kweeken".

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1940 | | pagina 1